Περιοδεία στα καμένα

Μπορεί ακόμα να μην έχει δοθεί το εναρκτήριο λάκτισμα για την προεκλογική περίοδο, οι υποψήφιοι όμως, έχουν αρχίσει από καιρό να κάνουν «καταγραφή των ζημιών». Ρωτούν για να μάθουν τα προβλήματα και μοιράζουν ανέξοδες υποσχέσεις.
Το είχαμε συνηθίσει μέχρι τώρα, θα έλεγα ότι είχε γίνει μέρος της εθιμοτυπίας. Υποψήφιοι Βουλευτές με την συνοδεία τηλεοπτικών συνεργείων, να επισκέπτονται Δημάρχους Νομάρχες Περιφερειάρχες, Μητροπολίτες, νοσοκομεία, αεροδρόμια, λιμάνια, εργοστάσια, λαϊκές αγορές, σχολεία, φυλακές και ό,τι μπορεί να εξαργυρωθεί σε ψήφους, για να «ενημερωθούν», να ανταλλάξουν χειραψίες, να φωτογραφηθούν και να μεταφέρουν την εικόνα του ενδιαφέροντος τους, στους τηλεοπτικούς δέκτες. Ξεπερασμένα επικοινωνιακά παιγνίδια, που σε μια χώρα ναυαγημένη και υπό κατοχή, προκαλούν γέλια και κλάματα. Δεν υπάρχουν περιθώρια για φανφάρες. Η κρίση, στην προκειμένη περίπτωση αποτελεί ευκαιρία να τελειώνουμε με αυτά τα πανηγύρια.

Κάθε φορά τα προηγούμενα χρόνια, κάτι βρίσκανε για να χαρακτηρίσουν την εκλογική διαδικασία κρίσιμη, με κινδυνολογία, ρουσφέτια, εκβιασμούς, κατάφεραν για περίπου σαράντα χρόνια, Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ, να κυβερνήσουν την Ελλάδα.
Οι επικείμενες εκλογές δεν είναι κρίσιμες, ο Λαός δεν μπορεί να εκβιαστεί πλέον και το πελατειακό κράτος το εξαφάνισε η τρόικα.
Οι εκλογές θα διεξαχθούν εν μέσω της πιο βαθιάς κρίσης που βιώνει η μεταπολεμική Ελλάδα και τη μεγάλη ευθύνη γι’ αυτό, τη φέρουν τα κόμματα που άσκησαν εξουσία. Απ’ αυτήν την άποψη, οι εκλογές δεν μοιάζουν σε τίποτα με τις προηγούμενες.
Για να επανέλθουμε, σήμερα οι περιοδείες υποψηφίων, που τα κόμματα τους άσκησαν εξουσία, μοιάζουν με επιτόπιες, καταγραφές καταστροφών στα καμένα. Καταστροφές που προκλήθηκαν σιγά σιγά και βασανιστικά, όλη αυτή την περίοδο της μεταπολιτευτικής περιόδου, ακόμα και αν οι ίδιοι οι σημερινοί υποψήφιοι, δεν συμμετείχαν στους εμπρησμούς, τα κόμματα τους έχουν την βασική ευθύνη.

Το δύο θα γίνει ένα και στη συνέχεια κανένα

Άνοιξη αναποφάσιστη, μπαινοβγαίνει στη ζωή μας, για να μας θυμίζει, που και που αυτά που είχαμε και χάσαμε. Σε μια προσπάθεια να υπερασπίσω την ύπαρξη μου γράφω, με την αιώνια ψευδαίσθηση, ότι κλείνω πληγές. Ακόμα και έτσι να είναι, λίγο πριν τον επίλογο ανοίγει η άλλη. Πολυτραυματίας ετούτη η χώρα, και το αποτέλεσμα, πάντα μια τρύπα στο νερό. Οι επικείμενες εκλογές, ό,τι και να γίνει, θα αναγκάσουν το δυο να γίνει ένα μέχρι και στη συνέχεια κανένα.
Αμφιβάλει κανείς σήμερα ότι τα δυο κόμματα, που εναλλάσσονταν στην εξουσία, οδήγησαν τη χώρα σ’ αυτήν την τραγική κατάσταση;
Είναι ένοχα για την κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας και δεν αναφέρομαι μόνο στην οικονομική χρεοκοπία. Αυτό το μοντέλο δεν συνιστά δημοκρατική πολιτεία.
Η παραδοχή ότι αυτοί που δημιούργησαν την κρίση, που είναι μέρος του προβλήματος, δεν μπορούν να δώσουν τη λύση, εκτιμώ ότι είναι σαφής. Η κρίση αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να επιχειρήσουμε στους δύσκολους καιρούς τις ώριμες αλλαγές που δεν αποτολμήσαμε στους καλούς, της ευφορίας και της αυταπάτης.

Ξεγελαστήκαμε, όταν πιστέψαμε εδώ και λίγο καιρό ότι έφτασε το τέλος του δικομματισμού. Ο τρίτος πόλος δεν υπήρξε ποτέ Ο τρίτος δεν χωράει μες στους δυο, τραγουδούσαν χέρι χέρι όλα αυτά τα χρόνια της μεταπολίτευσης και οδήγησαν τη χώρα στο γκρεμό. Το πάθος για την εξουσία ισχυροποίησε τον δεσμό αυτού του καταστροφικού διδύμου και όπως όλα σήμερα συνηγορούν, θα ενταφιαστεί μαζί με όλο το πολιτικό σύστημα που χαρακτήρισε την 3η Ελληνική Δημοκρατία.
Μπορεί το τέλος του δικομματισμού, που ελπίζαμε να μην ήρθε ποτέ, η παρούσα κρίση όμως, σε όλα τα επίπεδα της ελληνικής κοινωνίας, η σφοδρότερη από την μεταπολίτευση, αποτελεί τον προάγγελο του τέλους ενός μοντέλου οργάνωσης του δημόσιου βίου και του τρόπου διαβίωσης.
Μέσα σε ένα καινούργιο περιβάλλον, αυτός ο δικομματισμός που ζήσαμε δεν έχει θέση.

Αρκετά …

Μήπως να σταματήσουμε με αυτές τις παρελάσεις. Κάθε χρόνο τα ίδια, η ίδια φωτογραφία που με το καιρό ξεθωριάζει και η επανάληψη, που έχει γίνει αφόρητη. Άλλη μια επέτειος για την τιμή των όπλων.
Τόπος με πολύ παρελθόν η Ελλάδα, τόσο πολύ που χάνεται το μέλλον.
Αυτή η αποστροφή για τις παρελάσεις, έρχεται από παλιά Από τα χρόνια, που φωτογραφιζόμουνα με το κουστούμι , για να «ξεγελάσω» το πατέρα μου, παίρνοντας την ανάλογη πόζα στο στούντιο, με βήμα αποφασιστικό και τα χέρια τεντωμένα. Ποτέ δεν παρέλασα στα μαθητικά μου χρόνια, με καμία στολή, ούτε αυτή του μαθητή του 2ου Γυμνασίου και Λυκείου. Στο Στράτο μια φορά που στριμώχτηκα βγήκα ελεύθερος υπηρεσίας.

«Οι γιορτές χρησιμεύουν για να προβάλλουν τους άρχοντες και να χορταίνουν το λαό». Γράφει ο Νίκος Δήμου. «Να τον χορταίνουν με λόγια και παράτες - γιατί η ουσιαστική του ένδεια δεν καλύπτεται με δοξολογίες... Αν θέλουμε κάποτε να ξεφύγουμε από την επιφάνεια και να πάμε στην ουσία, να αφήσουμε το παρελθόν και να στραφούμε στο μέλλον, πρέπει να περιορίσουμε αυτή τη συνεχή επετειολογία. Την ιστορία να την κάνουμε πεδίο γνώσης και σκέψης, και όχι δεκάρικους. Να φύγουμε από την ατμόσφαιρα του μνημόσυνου και να πάμε στην ατμόσφαιρα της γέννας, της δημιουργίας!
Γιατί γνώρισμα ενός ζωντανού λαού δεν είναι πως έχει ιστορία, αλλά πως φτιάχνει ιστορία.»
Μια χώρα χρεοκοπημένη ακόμα επιμένει στις παρελάσεις, για άλλη μια φορά, θα δούμε να παρελαύνουν τα τανκς και τα κανόνια, τα εκατομμύρια και τα δισεκατομμύρια, και θα καμαρώσουμε, για τη μαθητιώσα νεολαία, που υπόσχεται μέλλον λαμπρό για την πατρίδα και για όλα αυτά τα βαρύγδουπα, που συνοδεύουν την εθνική μας φανφάρα.
Ακόμα πάμε στις παρελάσεις για να βγάλουμε φωτογραφίες και να χειροκροτήσουμε, να χειροκροτήσουμε τις πολιτικές που με κάθε τρόπο επιβεβαιώνουν το «ψωροκώσταινα». Να χειροκροτήσουμε την παράνοια ή την βλακεία, που μας επιβάλλουν να συνεχίζουμε ακάθεκτοι να αγοράζουμε υποβρύχια, μαχητικά αεροπλάνα, τανκς, ραντάρ, πυραύλους, ό, τι δεν έχουμε ανάγκη δηλαδή και ότι θέλουν να ξεφορτωθούν οι σύμμαχοί μας, που σήμερα μας λοιδορούν και μας ζητούν και τα ρέστα.
Μήπως ήρθε η ώρα να σταματήσουμε, με όλα αυτά που επιβεβαιώνουν την εθνική μας μοναξιά…

Και τι να πεις

Σήμερα δεν έχουμε να πούμε τίποτα. Και τι να πεις… Ο τόπος σου επιβάλλει σιωπή. Στενοί ορίζοντες και η θάλασσα που μας κυκλώνει, μας βάζει τιμωρία, εκατό φορές το ίδιο πράγμα και μαζί με την κόλλα αναφοράς, μας τυλίγουν και μας, σε ένα κομμάτι χαρτί. «Ας την κουβέντα», μόνος μου προέτρεψα τον εαυτό μου. Εδώ που έχουμε φθάσει, πριν ξοδέψουμε λόγια, που μας χοντραίνουν το πετσί και μεγαλώνουνε την ανοσία, ας τα κρατήσουμε.
Είναι μέρες τώρα, που μια σιωπή με ακολουθεί, αυτά που γράφω δεν είναι αυτά, αυτά είναι τα λόγια της σιωπής, που θέλει να με προστατεύσει.
Όταν επαναλαμβάνω κείμενα περασμένα, είναι γιατί ο χρόνος σπρώχνει το χώρο και με εκτινάσσει σε καταστάσεις πυκνότητας, συντήρησης δυνάμεων, που θα μου χρειαστούν. Επαναλαμβάνουμε για να βρεθούμε στην αρχή, το μεσοδιάστημα μια τρύπα στο νερό. Να γράψω κάτι επιπλέον, αυτές τις μέρες των εκπτώσεων, της αξιοπρέπειας, των διεκδικήσεων, και των κεκτημένων, δεν μπορώ. Θα κρυφτώ σ’ αυτές τις λέξεις, που όταν γίνουν προηγούμενες, ακολουθώντας ό,τι επόμενο γραφτεί, ίσως γίνω πιο κατανοητός.

Αυτό τον καιρό της δυσκολίας, γιατί οι ευκολίες που μας μπαστάρδεψαν, και μας έβγαλαν από τον δύσκολο δρόμο των κατακτήσεων, ανήκουν στον παρελθόν, να προσπαθήσουμε πάλι στηριζόμενοι σε όσες δυνάμεις μας έχουν απομείνει.
Γι’ αυτό έγραφα για νέους δρόμος, για παράδρομους, για φλεβιτσες που μεγαλώνοντας οι παρέες που θα τις διαβούν, θα γίνουν κεντρικές αρτηρίες. Η νέα εποχή που έρχεται, δεν μπορεί να κτισθεί πάνω σε σιωπές, πάνω σε λάθη αυτού που σε λίγο θα μας εγκαταλείψει, η νέα εποχή χρειάζεται νέα γερά θεμέλια.
Θα πρέπει λοιπόν να λακτίσουμε αλύπητα το παρελθόν, που εξέθρεψε όλα αυτά τα νοσηρά φαινόμενα που σήμερα γίνονται πρωτοσέλιδα, για να λάβουμε δικαίωμα εισόδου στη νέα εποχή. Για την αριστερά, που δεν συμμετείχε στο πλιάτσικο δεν μπορούμε να μην καταλογίσουμε τις ευθύνες που τις αναλογούν, γιατί το ζήτημα δεν είναι τα τιμημένα ναυάγια.
Και τώρα μέσα από τις λέξεις, που βγαίνουν με δυσκολία πρέπει να παραδεχτώ, αυτό προσπαθώ να κάνω, με την ελπίδα να αποκτήσω παραστρατημένες παρέες, που θα βγουν από την πορεία της «εθνικής οδού».

Για έλα στη θέση μου

Άλλη μια ζόρικη ημέρα. Μια πραγματικότητα σαν πύθωνας μας σφίγγει καθημερινά όλο και περισσότερο και το χειρότερο την έχουμε αποδεχθεί. «Ο ήχος του όπλου, του αυτόχειρα Καρυωτάκη, θα ηχεί πάντα στ' αυτιά των λεπταίσθητων ανθρώπων που έχουν το καταραμένο χάρισμα να μπαινοβγαίνουν στις ζωές των άλλων ΝΙΩΘΟΝΤΑΣ τους», σχολιάζει η γνωστή κυρία του Ραδιόφωνου. Αυτό που απλά λέμε, ‘έλα στη θέση μου’, και που ελάχιστοι μπορούν να το καταφέρουν ουσιαστικά. Να δουν το έγκαυμα και να νιώσουν τον τρόμο της φωτιάς, να ακούσουν το ουρλιαχτό και να αισθανθούν στο σώμα τους τη βία που υφίσταται ο άλλος. Δεν μιλώ μεταφυσικά ούτε μεταφορικά. Είναι λέω παιχνίδια αυτά του μυαλού και της καρδιάς που σε κρατούν μετέωρο ανάμεσα στους δύο κόσμους, έτσι που και ο θεός να διστάζει και ο διάβολος να έχει αμφιβολίες για πάρτη σου.
Πολλές φορές η παρουσία μου είναι διάλειμμα. Στα διαλείμματα άλλωστε, μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε τι μας συμβαίνει. Στα διαλείμματα τελικά, όπως μας έχουν καταντήσει, έχουμε λίγο χρόνο να σκεφτούμε, να προβληματιστούμε να βάλλουμε μια τάξη. Γύρισα από μια μάχη, απ’ τον αέναο πόλεμο της επιβίωσης. Τώρα που το σκέφτομαι, όσο πολεμούσα, που χρόνος για τέτοια. Αυτές οι μάχες της καθημερινότητας, που δεν έχει την πολυτέλεια να την πλακώσει η πλήξη, μας μεταγγίζουν φρέσκο αίμα, μας θωρακίζουν, διώχνουν εμμονές, φοβίες και ανασφάλειες, μας απομακρύνουν το φόβο του θανάτου, κάνουν αχρείαστους τους ψυχιάτρους. Όποιο και να είναι το αποτέλεσμα, συνήθως νοιώθουμε νικητές, που αντέξαμε στη μάχη. Τώρα νοιώθω κουρασμένος, όπως συμβαίνει άλλωστε ύστερα από κάθε μάχη, ακόμα και απ’ αυτήν του νικητή. Ο πόλεμος θα συνεχιστεί και ίσως είναι καλύτερα να κρατήσει μια ζωή.

Υπάρχουν στιγμές που όλα σε κουράζουν, αυτές οι στιγμές είναι τώρα. Μας κουράζει ακόμα και αυτό που θα μας έδινε ανάπαυση. Αυτό που μας κουράζει γιατί μας κουράζει. Αυτό που θα μας έδινε ανάπαυση γιατί η ιδέα να το αποκτήσουμε μας κουράζει. Υπάρχουν εξουθενώσεις της ψυχής κάτω από όλες τις αγωνίες κι όλους τους ανθρώπινους πόνους.
Πιστεύω ότι αυτοί που δεν τις γνωρίζουν είναι μόνο όσοι αποφεύγουν τις αγωνίες και τους πόνους και επιδεικνύουν τόση διπλωματία απέναντι στον εαυτό τους, ώστε να γλιτώσουν από την θλίψη τους. Δεν είναι περίεργο που κάποια στιγμή που αποκτούν συνείδηση ξαφνικά τους βαραίνει όλο το βάρος της πανοπλία τους και η ζωή τους γίνεται μια αγωνία από την ανάποδη, ένας χαμένος πόνος. «Αρκεί να πονέσουμε ξανά» για να ξαναθυμηθούμε και τον Οκτάβιο Πας. Αρκεί να συνεχίσουμε την προσπάθεια ακόμα και αυτές τις δύσκολες μέρες που φαίνεται να έχουν χαθεί όλα. Ακόμα και αυτές τις μέρες που μας γυρίζουν πίσω. Άλλωστε και η οπισθοχώρηση μέρος της πολεμικής τακτικής είναι. Θα συνεχίσουμε τον πόλεμο, η προσπάθεια μετράει και αν μη τι άλλο μας δίνει το δικαίωμα στο όνειρο…

Εσείς ψηφίσατε; Σιωπή

Εσείς ψηφίσατε, για πρόεδρο του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος; Βεβαίως Δημοκρατία έχουμε. Φυσικά και μπορείτε να εκφραστείτε ελευθέρα, αλλά σας ξαναρωτάω, ψηφίσατε για επανακίνηση του τραίνου που μας οδήγησε στον γκρεμό; Δεν σας ρωτάω για να σας μαλώσω, αλλά για να ξέρω από δω και πέρα σε ποιους έχει αφαιρεθεί δια βίου, το δικαίωμα στην διαμαρτυρία. Το δικαίωμα, να ομιλούν για όποια δεινά ακολουθήσουν. Ποιος θα σας το αφαιρέσει θα μου πείτε, δημοκρατία έχουμε. Ο εαυτός σας στον καθρέφτη.
«Μια ζωή όλη κι όλη. Πόσες φορές να την βάλεις σε αναστολή;» αναρωτιέται ο Οδυσσέας Ιωάννου, «Τα τελευταία τρία χρόνια ένα «άσε να δούμε πρώτα πού θα πάνε τα πράγματα» έχει καθίσει σαν πίσσα στα πνευμόνια μας. Εισπνοές- εκπνοές με κόπο, οι βρόγχοι μπουκωμένοι, παλεύουμε με την κάθε πρέζα καθαρού αέρα. Ένα pause πατιέται ξαφνικά και δεν ολοκληρώνεται καμμία σκηνή. Σαν πιτσιρικάς που έχει όλη τη φόρα της φύσης του, όλη τη δίψα της πρώτης ηδονής, και παρατάει το φιλί στη μέση, λίγο πριν τη δαγκώσει, πριν πονέσουν, πριν την πρώτη στάλα αίμα. Άσε να δούμε πρώτα πού θα πάνε τα πράγματα».
Και που να πάνε τα πράγματα. Πόσες ποια αναστολές, Πόσα πισωγυρίσματα. Τόσος φόβος ποια, τόσες δόκιμες τόσες αναδιπλώσεις.

Οι δηλώσεις, στελεχών του ΠΑΣΟΚ αυτές τις μέρες, μου θύμισαν ένα παλιότερο απόσπασμα, που σε μια περίοδο κυριαρχίας του ψευδούς, το είχα αφιερώσει στον συντονιστή της Τοπικής οργάνωσης. Το απόσπασμα είναι από σχολιασμό, σε μουσική εκπομπή.
«Όταν δεν μπορείς να πεις αυτό που θες, μεγαλώνεις γρήγορα και ξαφνικά αποστρέφεσαι τους καθρέπτες, που δείχνουν τα μαλλιά σου γκρίζα, βρίσκεις νέους φίλους, καινούρια αγάπη και ταξιδεύεις τα χρόνια σου, στο βαγόνι αποσκευών. Έχεις ότι χρειάζεται για την πρώτη θέση, αλλά δεν το παραχωρείς στον εαυτό σου. Τον τιμωρείς που προτίμησε τις άδεις μέρες, το άδειο σώμα, από φόβο μήπως η λέξη που σκάλωσε στα δόντια σου και δεν έβγαινε με τίποτα έβρισκε ανταπόκριση. Αχ τι αισθηματικά ιδεολογήματα στηρίξαμε πάνω στις στερήσεις μας, πόσες αρνήσεις δεν εφηύραμε προκειμένου να επιβεβαιώσουμε τον τρόμο μας για την αρχέτυπη απόρριψη»
Μπορεί να προσαρμοστεί, σε όποιο Πινόκιο των ημερών

Με κυνηγούν οι μήνες;

Σχεδόν πάντα τη Δευτέρα δεν είχα όρεξη, ούτε να γράψω, όπως παλιά μαθητής, τις κοπάνες την πρώτη μέρα της εβδομάδος τις έκανα. Με αυτό τον τρόπο έδιωχνα την μελαγχολία το βράδυ της Κυριακής και ξεκινούσα από Τρίτη. Σήμερα Δευτέρα και η δουλειά μου αλλάζει τα σχέδια. Λες και με κυνηγούν οι μήνες . Στο προσωπικό μου εορτολόγιο, οι επαναλήψεις έχουν μια απίστευτη συνέπεια. Φιλολογούμε και αγωνιούμε για διάρκειες που δεν είναι εφικτές. Αν δεν το καταλάβουμε απλά ρίχνουμε σταχτή στα μάτια μας.
Δεν είναι εύκολο να μπεις στο όνειρο του άλλου, δεν είναι σίγουρο ότι ο άλλος θα σε καταλάβει. Σχέσεις σαν τραύμα διαμπερές. Κύκλοι επάλληλοι, πόνος, χαρά, λύπη, ενθουσιασμός, ενοχές επιθετικότητα, είμαι - είσαι…
Ε! λοιπόν
Είμαι αυτό που μπορούσα να είμαι, τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο.

Τ’ αυτιά μου συνεχίζουν να ακούν ελάχιστα, πολλές φορές ρωτήθηκα από διπλανούς μου, «δεν ακούς;» Η αλήθεια είναι ότι πέρα από ένα μακρόσυρτο βούισμα, σαν αυτό που κάνουν τα τζιτζίκια, τίποτε δεν ξεχώριζα. Αυτή η επιλεκτική στάση απέναντι στους ήχους παρεξηγείται, δείχνει ας πούμε εγωισμό, αδιαφορία αγένεια σνομπισμό, όμως δεν εξαρτάται από μένα. Τα αυτιά μου αυτενεργούν, επιλέγουν ήχους, λέξεις φράσεις ή και μακρόσυρτες αφηγήσεις, και για τα υπόλοιπα με έναν μαγικό τρόπο, όσο δυνατά και αν ακούγονται αυτά, δεν παίρνουνε χαμπάρι.
Με αυτόν τρόπο κατάφερα να περάσουν στη σιωπή όλα τα προεκλογικά ψέματα, τόνοι χάρτινων προγραμμάτων και υποσχέσεων, αγνοήθηκαν. Κατάφερα να μην επηρεασθώ από τις πολεμικές κραυγές, από την κινδυνολογία της τηλεόρασης, από τις γυναικείες γρίνιες, γιατί απλά δεν άκουγα τίποτα. Τα φτηνά τραγουδά ποτέ δεν έφτασαν μέχρι τ’ αυτιά μου, δεν ξέρω κανένα. Αντίθετα όχι μόνο άκουσα τους ποιητές, αλλά κράτησα και τα λόγια τους ανεξίτηλα στη μνήμη μου. Όπως αυτά που μου έστειλε αναγνώστρια στο χθεσινό μου κείμενο. Και τις σιωπές άκουσα που έλεγαν πολλά και τα βλέμματα άκουσα, από την αυτόματη μετάφραση, που σημάδευε στο κέντρο της ψυχή μου.

Στη τόση φασαρία των ημερών το χάνουμε το σημαντικό γι’ αυτό ύστερα από τόσα χρόνια κουφαμάρας, μάλλον πρέπει να νοιώθω ευτυχής…