Αλήθεια; Για να δούμε…

Έχω ένα τρομερό πονοκέφαλο και πολλά ερωτηματικά. Τι έπρεπε δηλαδή να κάνει, ο Θωμάς, μπροστά στο ανεξήγητο, να ζήσει με τις αμφιβολίες; Ευτυχώς που η διαχρονικότητα των κειμένων αυτής εδώ της στήλης, μου επιτρέπει να είμαι συνεπής στο καθημερινή επαφή με τους αναγνώστες και αν κάποιοι παλαιότεροι το έχουν διαβάσει, υποθέτω πως θα νοιώσουν ικανοποίηση, που θα το μοιραστούν με αυτούς που ήρθαν καθυστερημένα στην παρέα.
Κυριακή του άπιστου Θωμά αύριο και ευκαιρία να ξανασπείρουμε ερωτηματικά, ενισχύοντας την αμφιβολία και την αμφισβήτηση, προξενώντας όσο γίνεται περισσότερα τραύματα στα καταραμένα δόγματα που κυριαρχούν.
Από τα κατακριτέα πρόσωπα της θρησκείας μας ο Θωμάς γιατί ζήτησε να δει, για του λόγου το αληθές. Είχε όμως την ατυχία να πέσει πάνω στο Χριστιανικό δόγμα και στο «πίστευε και μη ερεύνα».
Δυστυχώς τα δόγματα στις μέρες ζουν και βασιλεύουν και οι άπιστοι Θωμάδες βιώνουν την απόλυτη μοναξιά της μειοψηφίας. «Τάγματα ξυπόλυτα μέσα σε σκοτάδια προχωρούν απόλυτα» που τραγουδάει και ο Σαββόπουλος.
Ποια είναι η αλήθεια για την οικονομική κρίση; Αλήθεια αυτός ο κακομαθημένος λαός φταίει για ότι κακό συμβαίνει σ’ αυτόν τον κόσμο; Αλήθεια το «άγιο φως» ανάβει εξ ουρανών; Και η Αγία Τριάδα ομοούσια και αδιαίρετη; Δεν χωράει καμία συζήτηση. Το είπε ο Παπάς το ακούσαμε στην τηλεόραση.
Χρόνια της μεγάλης σιγουριάς, και της μεγάλης αμφισβήτησης, ανάμεσα σε φανατικούς, θύματα της μαζικής πληροφόρησης και απορούντες που κινδυνεύουν να μπουν στο περιθώριο.
Ο αναγκαίος χρόνος για την δημοσιογραφική έρευνα έχει εξανεμισθεί. Προέχει η ταχύτητα και η ακροαματικότητα. Όταν θα χρειασθεί να ανασκευάσουμε δεν είμαστε υποχρεωμένοι πλέον, ούτε για μια ταπεινή συγγνώμη.
Το δόγμα κατέκτησε την Τηλεόραση, η οποία με την σειρά της επιβάλει, με έμφαση και στόμφο την σιγουριά που αναζητεί το αλαλάζον κοινό της.

«Η αμφιβολία δεν δολοφόνησε ποτέ, κανέναν», γράφει σε ένα χρονογράφημα ο Νίκος Δήμου. «Η πίστης όμως…Πόσες Νύχτες (και μέρες ) του Αγίου Βαρθολομαίου στην ιστορία των ανθρώπων… Όταν γίνονται απόλυτες οι ιδέες είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της ζωής. Αλλά όχι μόνο της ζωής. Ακόμα και της γνώσης, της εμπειρίας, της απόλαυσης. Η επιστήμη προχωράει μόνο με την απορία και την αμφισβήτηση - ποτέ με το δόγμα. Ο δογματικός είναι τυφλός και κουφός άλλα και ακαμάτης. Δεν προσλαμβάνει παρά μόνο αυτά που του επιτρέπει η ιδεοληψία του. Ούτε απολαμβάνει - γιατί το συνηθέστερο παρεπόμενο του δογματισμού είναι ο πουριτανισμός. Πότε θα φτάσουμε στα σχολεία να διδάσκεται η αμφιβολία; Γιατί έχει περισσεύσει η αυθάδεια της βεβαιότητας. Πιο σεμνά πιο ταπεινά συνάδελφοι! Είναι τόσο εύκολο να καβαλήσουμε τον κάλαμο»
Αύριο του άπιστου Θωμά, μόνιμου συνεργάτη της στήλης…

Στον τόπο μας δεν θριαμβεύουν οι πρωτομαγιές

Τα νέα μέτρα από Δευτέρα, δήλωσε η κυβέρνηση. Πέρασε το Πάσχα, να περάσει και η Πρωτομαγιά. Και να περάσει, λουλουδάτη, όπως η εξουσία επιθυμεί. Να περάσει κίτρινη από τους Μάηδες και τις πυγολαμπίδες. Να περάσει στην ανθοκομική έκθεση της Κηφισιάς και όχι στο πεδίο του Άρεως, να περάσει στους ανθισμένους αγρούς, όχι στις συγκεντρώσεις και στις πορείες.
Δεν χρειάζεται να ανακοινωθούν τα νέα μέτρα. Τα ξέρουμε. Ξέρουμε τις προθέσεις τους. Αν κάτι παραλείψουν εναντίον μας, πολύ σύντομα θα το περιλάβουν στη νέα δέσμη. Τα νέα μέτρα είναι ήδη παλιά. Είναι άχαρο να τα σχολιάζουμε. Είναι άχαρο να παρακολουθούμε σε συνέχειες τις πολλαπλές διαψεύσεις με τον εαυτό τους. Αντίθετα παλαιά κείμενα από το «αγέρι στα γραφτά μας», έρχονται για να μας επιβεβαιώσουν. Έρχονται για να μας πουν: «είναι μοιραίο σ’ αυτήν την πατρίδα να μην θριαμβεύουν οι πρωτομαγιές…
«Οι Πρωτομαγιές αυτής της πατρίδας δεν κατόρθωσαν ποτέ να πείσουν για τις λουλουδιαστές προθέσεις τους. Οι εκρήξεις των χρωμάτων τους ξέβαφαν γρήγορα μπροστά στο σκουροκόκκινο των πληγών, τα τραγούδια τους έφερναν άλλοτε σε οργισμένα θούρια κι άλλοτε σε μοιρολόγια και το ροδόσταμό τους έπαιρνε μια γεύση στάχτης. Κάτω από τον ακκισμό των περίτεχνα πλεγμένων στεφανιών, όλο και ξασπρίζουν τα ξόδια αθροιζόμενων συνοικιακών επιταφίων και η ζέστη δε στεγνώνει την υγρασία των τελευταίων ασπασμών. Των τελεσίδικων. Αν είναι αυτή κληρονομιά του Άδωνη καθώς αποσύρει την ομορφιά του από των θνητών το φθόνο ή πάλι λύτρα για την απελευθέρωση της Περσεφόνης - ναύλος για να διασχίσει κόντρα τον Αχέροντα και να συνδράμει στις σοδειές τη μάνα της - κανείς δε μπορεί να πει με βεβαιότητα. Σίγουρο μονάχα είναι πως στα γλέντια των σάτυρων και των σειληνών κερνούν βρασμένο στάρι και μέσα από τα δόντια τους τάζουν ανταπόδοση.

Η ιστορία το΄ χει να τρέφονται με σάρκες σφριγηλές οι παπαρούνες και οι ασφόδελοι σ΄ αυτό το ανοιξιάτικο κομμάτι γης, που εύκολα ξεγελάει τον αμύητο με το ήπιο του τοπίου του. Μόνο οι λέξεις προδίδουν ότι ψιθυριστά μαθεύτηκε, λέξεις που έγιναν ποιήματα και μετά μπήκαν τραγούδια σ΄ όλα τα στόματα. Κάθε τραγούδι και νεκρός. Μην ξεχαστεί η μάνα που μοιρολογάει τον ακριβό της απλωμένον σε μια πεσμένη πόρτα, οι γειτονιές που κάηκαν σ΄ ένα πρωινό απ΄ την κουκούλα και το τεντωμένο δάχτυλο, ο Μεγαλέξανδρος των δικών μας χρόνων που δεν καταδεχόταν την υπεροψία του ονόματός του - χίλιοι Αλέξανδροι δε φτουρούν έναν Αλέκο - που αφού ξεθέωσε στο κυνηγητό τον ψυχοπομπό του, απροσδόκητα τον ακολούθησε μέσα σ΄ έναν ορυμαγδό από λαμαρίνες, γυαλιά και λάστιχα, σ΄ ότι στα σβέλτα αρχειοθετήθηκε ως μοιραίο. Μοιραίο είναι σ΄ αυτή την πατρίδα να μη θριαμβεύουν οι Πρωτομαγιές. Και πώς αλήθεια; Όλου του κόσμου τα μπουκέτα φτάνουν να κρύψουν τ΄ αγκάθια της μνήμης κι όλα των νερών τα κελαρύσματα μπορούν να σβήνουν την αλμύρα των δακρύων;»

Από τη συμφορά δεν μπορείς να κρυφτείς

Για το πως πέρασα το Πάσχα δεν έχει και πολύ σημασία, για το πως περάσαμε, ο λόγος. «Κανείς δεν μπορεί να γλιτώσει μόνος του», γράφει ο Νίκος Ξυδάκης. Και κανείς δεν μπορεί να εορτάσει μόνος του. Θα το θυμόμαστε και αυτό το Πάσχα, όχι από το πως το πέρασε ο καθένας, αλλά όπως και το προηγούμενο, υπό το βάρος της κρίσης και των νέων και νέων μέτρων, που κάθε τόσο εξαγγέλλει η κυβέρνηση. Θα το θυμόμαστε αυτό το Πάσχα, όπως κάθε γιορτή, που σκληρά γεγονότα φρόντισαν να την χαλάσουν. Θα το θυμόμαστε όμως γιατί αρχίσει να αχνοφαίνεται, η ανάγκη που κάνει αυτόν τον λαό να αντιδρά, πιασμένος απ’ το χέρι σε κάθε συμφορά .
«Κανείς δεν μπορεί να γλιτώσει μόνος του», ούτε και να χαρεί, ούτε και να πεθάνει.
«Αίφνης, παρά τη σύγχυση και την απαισιοδοξία, όλο και περισσότεροι Έλληνες κατανοούν ότι από τη συμφορά δεν μπορείς να κρυφτείς ατομικά. Ακόμη κι αν γλιτώσεις μια περιουσία κι ένα εισόδημα, μια δουλειά, είναι δύσκολο να ζήσεις σε μια χώρα όπου
οι περισσότεροι θα δυστυχούν… «Δεν γλιτώνει λοιπόν κανείς. Ούτε ο πλούσιος ούτε ο μεσαίος. Όλοι θα ζούμε, ζούμε ήδη, σε μια υπόκωφη δυστοπία, με σιωπηρές πτωχεύσεις και αποδράσεις, με αιτήσεις μετανάστευσης, με απεγνωσμένες φυγαδεύσεις μικροαποταμιεύσεων, ανάμεσα σε σκονισμένα ενοικιαστήρια και οργισμένες αφίσες, σε έναν ακήρυκτο εμφύλιο, όπου συμφύρονται θύματα και θύτες αδιακρίτως, ενοχοποιημένοι και έξαλλοι εν ταυτώ. Ομως, βλέπεις, ακούς, αφουγκράζεσαι, νιώθεις, ότι δεν πάει άλλο έτσι, όλοι να αλληλοϋποβλέπονται, όλοι να ενοχοποιούνται, όλοι να αδρανούν, όλοι να αναζητούν δοχείο για τη χολή που τους ανεβαίνει στο στόμα...» «Κανείς δεν μπορεί να γλιτώσει μόνος του. Αυτός ο κοινός παρονομαστής αναζητείται τώρα, που θα συνενώσει σκόρπιες και ανομοιογενείς δυνάμεις προς κάποιο μίνιμουμ στόχο. Καλύτερα: ένας τελεστής, με τη μαθηματική έννοια• μια σχέση που θα μπορεί να δράσει πάνω σε όλη την υπάρχουσα ζοφερή σχέση και να τη μετασχηματίσει, να οδηγήσει σε μια ριζικά άλλη κατάσταση συνολικά…»
Για το πώς πέρασα το Πάσχα δεν έχει και πολύ σημασία, για το πώς περάσαμε και το πως θα πορευτούμε από δω και πέρα ο λόγος.