Γραφή, ήθος, αντίσταση…

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου

Δρ. Θεολογίας, αρχισυντάκτης του περιοδικού «Σύναξη»

Α.

Το 135 μ.Χ. οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την πόλη Μπετάρ και το οχυρό της, έντεκα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Ιερουσαλήμ και τελευταία εστία των εξεγερμένων Εβραίων. Μια ραβινική παράδοση λέει:

Στην Μπετάρ υπήρχαν πεντακόσια σχολεία, και το μικρότερο απ’ αυτά είχε πάνω από πεντακόσιους μαθητές. Κι έλεγαν οι μαθητές: «Αν έρθουν κατά δω οι εχθροί, θα βγούμε να τους πολεμήσουμε με τα κοντύλια μας και θα τους βγάλουμε τα μάτια».

Οι Ρωμαίοι νίκησαν, κατέλαβαν την πόλη, τύλιξαν κάθε μαθητή με τον πάπυρό του (το βιβλίο του ή το τετράδιό του, σα να λέμε) και τους έκαψαν όλους [*].

Οι Ρωμαίοι ήταν άραγε οι νικητές;

Β.

Τα μολύβια (τα κοντύλια, τα πληκτρολόγια – τέλος πάντων τα εργαλεία που ικανώνουν τα δάχτυλά μας να εκπνεύσουν τη σκέψη μας) δεν είναι για να βγάζουν μάτια˙ είναι για να ανοίγουν μάτια.

Ωστόσο, το άνοιγμα των ματιών έχει να κάνει και με μια περίεργη περίπτωση «βγαλσίματος» των ματιών!

Είναι το να αχρηστεύει κανείς τα μάτια του, κάνοντάς τα γλόμπους χωρίς ενδοχώρα. Είναι το να κοιτάζει μεν αυτά που του λέει το μολύβι του άλλου, μα να μην το βλέπει. Απλούστατα, διότι εκ των προτέρων έχει κατεβάσει ρολά απέναντι στον απέναντι λόγο. Γλόμπος χωρίς ενδοχώρα, ίσον κοίταγμα που δεν εισπράττει τίποτα για να το πάει παραμέσα – στην παλαίστρα του νου και της καρδιάς.  «…Ἵνα βλέποντες βλέπωσι, καὶ μὴ ἴδωσι», που λέει και το ευαγγέλιο (Μάρκ. 4:12).