This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Table of Contents:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
27.
[92]
huic omnia dicendi
ornamenta conveniunt plurimumque est in hac orationis1
forma suavitatis. In qua multi floruerunt apud Graecos,
sed Phalereus Demetrius meo iudicio praestitit ceteris,
cuius oratio cum sedate placideque liquitur2, tum inlustrant
eam quasi stellae quaedam translata verba atque immutata3.
Translata dico, ut saepe iam, quae per similitudinem ab alia
re aut suavitatis aut inopiae causa transferuntur; immutata4,
in quibus pro verbo proprio subicitur aliud quod idem
significet sumptum ex re aliqua consequenti.
[93]
quod quamquam
transferendo fit, tamen alio modo transtulit cum5 dixit6
Ennius arce et urbe orba sum7, alio modo8, si pro patria arcem
[p. 2029]
dixisset9; et horridam Africam terribili tremere tumultu
cum dicit pro Afris immutate Africam10: hanc ὑπαλλαγήν
rhetores, quia quasi summutantur verba pro verbis, μετωνυμίαν
grammatici vocant,
[94]
quod nomina transferuntur; Aristoteles
autem translationi et haec ipsa subiungit et abusionem,
quam κατάχρησιν vocat, ut cum minutum dicimus
animum pro parvo; et abutimur verbis propinquis, si opus est vel
quod delectat vel quod decet11. Iam cum fluxerunt continuo
plures translationes, alia plane fit oratio; itaque genus hoc
Graeci appellant ἀλληγορίαν: nomine recte, genere melius
ille qui ista omnia translationes vocat. Haec frequentat
Phalereus maxime suntque dulcissima; et quamquam translatio
est apud eum multa, tamen immutationes nusquam
crebriores.
[95]
in idem genus orationis—loquor enim de illa
modica ac temperata—verborum cadunt lumina omnia,
multa etiam sententiarum; latae12 eruditaeque disputationes
ab eodem explicabuntur et loci communes sine contentione
dicentur13. Quid multa? e philosophorum scholis tales fere
evadunt; et nisi coram erit comparatus ille fortior, per se
hic quem14 dico probabitur.
[96]
est enim quoddam etiam
insigne et15 florens16 orationis pictum et expolitum genus, in
quo omnes verborum, omnes sententiarum inligantur lepores.
Hoc totum e sophistarum fontibus defluxit in forum, sed
spretum a subtilibus, repulsum a gravibus in ea de17 qua
loquor mediocritate consedit.
1 orationis FPO: ornamenti A
2 liquitur A: labitur Purgold: loquitur L
3 immutata L: mutata A
4 immutata Schütz: mutata AL
5 cum L: quod A
6 cum dixit secl. Stangl
7 arce et urbe orba sum vulg.: arcem et urbem orbas L: arcent urbem orbam A
8 modo secl. Stangl
9 si ... dixisset secl. Goeller
10 cum... Africam secl. Bake
11 decet A: licet L
12 laetae Iulius Victor
13 explicabuntur... dicentur A: explicantur ... dicuntur L
14 quem L: quod A
15 insigne et C: insignibus maluit Stangl
16 florens C: floribus Heerdegen
17 de L: demum Iulius Victor: demum de Stangl
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Rhetorica, Tomus II. A. S. Wilkins. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1911. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The Mellon Foundation provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.