30 Nisan 2024 Salı

ADANA'DA PİÇ OLMAK

 


ADANA’DA PİÇ OLMAK

Sevgi Sabancı

2023

Köknar Kitap

4.Baskı 

214 sayfa

Sabancı ailesinin bilinmeyen bir yüzünü anlatıyor kitap. En azından ben bilmiyordum.

Sakıp Sabancı’nın ağabeyi İhsan Sabancı’nın evlilik dışı çocuğu Sevgi Sabancı yazmış kitabı. Samimi geldi bana. 

* 

Aileyi Hacı Ömer Sabancı’dan başlayarak anlatmış.

Hacımer derlermiş.

Babasının adı Hacı, annesinin adı Pembe.

Hacı ve Pembe’nin iki çocuğu var: Hacımer (Hacı Ömer) ve Hacı Mehmet.
Baba Hacı, askerlik için Musul’a gidiyor, ölüyor.

Anne Pembe, kocası ölünce kayınbiraderi, yani kocasının kardeşi ile evleniyor. Adı Ahmet. 

*

Akçakaya Köyünde yaşıyorlar.
Ahmet Çukırova’da çeşitli işlere giriyor çıkıyor, bir fabrika sahibinin güvenini kazanıyor, onun adamı oluyor. Hacımer’i yanına çağırıyor Ahmet. Sene 1920’ler. Pamuk işini iyice öğreniyor Hacımer ve elçibaşı oluyor yani işçi bulup getiriyor fabrikalara. Bir kısım parayı işçiye birkısım parayı kendine alıyor ve artık ağa diye hitap ediliyor kendisine. Pamuk taşımacılığı ve borsası işlerine giriyor. Daha sonra kardeşi Mehmet’i, annesi Pembe’yi ve anneannesi Hacı Kadın’ı da yanlarına alıyor. Ev, bağ, bahçe satın alıyor.

Cumhuriyetin ilanı ve azınlıkların gidişi döneminde gayrimüslimlere ait fabrikalar dağıtılıyor. Ahmet’in ilk çalıştığı Simyonoğlu Fabrikası, Milli Mensucat Fabrikası oluyor. Hacımer de bu fabrikanın en önemli pamuk tedarikçilerinden biri.

Pembe ile Ahmet’in bir kızı oluyor, adı İkbal.

*

Pembe Hanım, oğlu Hacımer’i evlendiriyor. Gelinin adı Sadıka. Sadıka’nın babası buğday işinden zengin Seyit Ağa. Bu evlilikten 1931’de İhsan, 1933’de Sakıp, 1934’de Hacı, 1935’de Şevket, 1936’da Erol, 1937’de Özdemir doğuyor.

Hacımer’in kardeşi Mehmet’i de Sadıka’nın kardeşi Saliha ile evlendiriyorlar. Bu evlilikten Gülten adlı kızları oluyor.

*

Soyadı kanunu çıkıyor. Hacımer’in dedeleri başkalarının tarlasında ücret karşılığı karabasanla çift sürermiş. Zabancılar derlermiş. Bu sıfat unutulmasın diye Sabancı soyadını alıyor ve Hacı Ömer Sabancı diye nüfusa kaydını yaptırıyor.

Sadıka Hanım’ın kız kardeşi, yani Hacı Mehmet’in karısı ölüyor. Geride küçük kızı Gülten. Hacı Mehmet iki sene sonra yeniden evleniyor, bu evlilikten de bir kızı oluyor, adı Aysel.

Sonra Pembe Hatun da ölüyor.

*

Hacımer, Ahmet Sapmaz ile ortak olarak iplik fabrikası satın alıyor. Sonra Türk Nebati Yağlar Fabrikasını kuruyor. Bir yağ fabrikası alıyor, Toroslar Yağ Fabrikası. Bir de Akbank’ı kuruyor.

*


İhsan ve Sakıp okulu bırakıp babaları Hacımer’in yanında çalışmaya başlıyorlar küçük yaşta.

Para çok ama İhsan sofradan aç kalkmaktan yakınıyor. Çünkü cimri bir babaları var.

Sakıp’ı şımarık bir çocuk olarak görüyoruz kitapta. Sakıp yaramazlık yaptığında suçu İhsan’a atıyor. İhsan dayak yiyen, azar işiten, en büyük çocuk, sorumluluk yüklenen.

Hacımer’in altı çocuğu, Hacı Mehmet’in Saliha’dan olan kızı Gülten ve diğer beş çocuğu, kız kardeşleri İkbal. Hepsi bir evde yaşıyor.

İhsan çok para harcıyor, hovarda, futbol düşkünü. Evlendiriyorlar. Öğretmen kızı Yüksel ile. Yeni gelin evde her işe koşuyor. İhsan ve Yüksel’in üç çocukları oluyor: Güler, Yakup, Nur.

Hacımer yanında çalışan eğitimli insanlardan etkilenip eğitime önem vermeye başlıyor. İhsan, Sakıp ve Hacı’nın eğitimi için geç. Ama diğer üç oğlunu Tarsus Amerikan Koleji’nde okutuyor, İngiltere’de eğitimlerini gördürüyor. Şevket tekstil mühendisi, Erol ekonomist, Özdemir kimya mühendisi oluyor.

SA harflerini alameti farikası olarak kullanmaya başlıyorlar.

*
Sakıp, anne babasının uygun gördüğü Türkan’la evlendiriliyor. Yıl 1956.

1961’de üçüncü kardeş Hacı; amcası Hacı Mehmet’in kızı Özcan’la evlendiriliyor.

Ayrı evlere çıkıyorlar onlar.

*

İhsan bir gün kenar mahalleden geçerken çok güzel bir kız görüyor sebze tezgahında. Araştırıyor, kızın adı Nevin. Sefalet içinde yaşıyor.

1961’de 16 yaşındaki Nevin ile 30 yaşında, 1.85 boy, 130 kilo, evli üç çocuklu İhsan nişanlanıyor. Yaş tashihi davası açılıp 18 yaşında yapılıyor Nevin. Dini nikah kıyıyorlar. Kız bilmiyor başta evli olduğunu, İhsan sonradan söylüyor. Devam ediyorlar ilişkilerine.

Sabancılar elbette bu ilişkiye onay vermiyor. Çeşitli şikayetlerde bulunuyorlar.

İhsan ve Nevin zinadan 33 gün hapis yatıyor.

Nevin ve İhsan’ın üç çocuğu oluyor: Sevgi, Murat, Sevilay.

Nevin’i öldürme girişimleri oluyor. Eve bıçak atılması, iş arkadaşı diye eve gelen adamın öldürmekten son anda vazgeçmesi, yaylada traktörle ezmeye çalışma… gibi öümlerden dönüyor Nevin.

*

Hacı Ömer yaşlanıyor. 40 odalı Atlı Köşk’ün bir odasında sobayla ısınmaya çalışıyor. Çocukları onunla pek ilgilenmiyor, Hilton Otele koyuyorlar adamı. Otel odasında vefat ediyor. Şirketlerin başına Sakıp Sabancı geçiyor.

İhsan’a mirastan pay vermiyorlar. Sus payı olarak Adana’da Ziyapaşa bulvarında 350 metrekare ev, araba veriyorlar, zengin bir hayat sürüyor İhsan ve Nevin. Ama Yüksel’den boşanmıyor İhsan. Nevin diretiyor, her gün kavga. Boşanmazsan orospuluk ederim diyor Nevin ve bir akşam eve bir erkek alıyor. Yatakta görüyor onları Sevgi. Sonra İhsan geliyor, görüyor, tabancayla vuracakken vazgeçiyor, gidiyor. Nevin intihara kalkışıyor. Kurtuluyor , dönüyor. İhsan evi terk ediyor. Alkolizme batıyor, çocuklarını görmüyor. Nevin, İhsan’ı aldattığı Şahin adlı evli ve üç çocuklu kamyoncu adama varını yoğunu veriyor, adam sonra ortadan kayboluyor. Nevin başka adamlarla eve geliyor, sarhoş, gece alemlerinde. Çocuklarını umursamıyor. Baba İhsan otel odasında kalp krizinden vefat ediyor.

Sevgi İngiltere’de okuyor. Hacı Amca görünürde yardım ediyor ama geri planda çocukların hisselerini alıyor. Sevgi 1985’de Adana’ya dönüyor. Sabancı fabrikalarından birinde çalışıyor. Güler Sabancı bir fuarda onu görünce ortalığı ayağa kaldırıyor.

Murat alkolik oluyor. Sevilay evden kaçıp evleniyor. Sevgi’nin ısrarıyla boşanıyor. Yuvamı yıktın diye Sevgi’ye bıçak çekiyor.

Sadıka Hanım ölüyor. İhsan’ın bu üç çocuğunu mirastan mahrum bırakıyor. Sevgi itiraz ediyor. Mahkemeye yansıyınca Sabancı ailesi panikliyor ama Sevgi Sabancı’da davayı sürdürecek maddi olanak olmadığından anlaşma teklifini kabul ediyor. 300bin dolar ve Sabancı Holding’ten hisse veriliyor. Davalar hala devam ediyor diyor ama kitapta.

Sevgi, Sabancı grupta çalışan Vehbi ile tanışıp evlenecekken Vehbi’nin intihar haberi geliyor.

Sonra annesi Türk, babası İranlı Londra Barosuna kayıtlı avukat Celil Mashari ile tanışıp evleniyor. Londra’ya yerleşiyorlar, kardeşleri de Londra’da yaşıyor. Çocukları oluyor Sevgi ile Celil’in, İhsan ve Maria Serra. Kocası Celil bir zaman sonra kumarbaz oluyor. Boşanıyorlar.

Sabancı Holding’ten almaları gereken kar payları Sevgilere verilmiyor ya da eksik veriliyor. Özdemir Sabancı suikast sonucu öldürülüyor. Hacı Sabancı kanserden ölüyor.

Celil’den boşanan Sevgi, İstanbul Suadiye’ye annesiyle yaşıyor.

İkinci bir evlilik yapıyor. Ondan da boşanıyor.

Son durumda Sabancı Holding’in başında Güler Sabancı var ve uzlaşmaya hiç yanaşmıyor. Davaları sürüyormuş.

*

Kitapta bazı başka olaylar da anlatılıyor. Reha Turan olayı. Nur Sabancı’nın eski kocası. Geçinemeyip boşanıyorlar. Adam zaman zaman Güler Sabancı’dan tehditle para alıyor. Sonra adamın Boğaziçi Köprüsünden intihar ettiği haberi geliyor.

Şöyle bir şecere çıkardım.
Sakıp Sabancı eşi Türkan
Hacı Sabancı eşi Özcan
Hacı’nın çocukları: Ömer ve Demet
Özdemir Sabancı eşi Sevda. Kızları Serra
Sadıka Sabancı çocukları: İhsan, Sakıp, Havı, Şevket, Erol, Özdemir
İhsan’ın çocukları: Güler, Nur, Yakıp, Sevgi, Murat, Sevilay
Şevket’in çocukları: Sadıka, Emine, Ali

Burada Şevket Sabancı’nın kızı Sadıka, ilk evliliğinin (Aziz Köseoğlu ile) ardından bir  kadın berberi olan Uğur Heperol ile evlenmiş. Sadıka hakkında deli raporuyla mirastan çıkarma çabası olmuş. Şimdi Adıyaman’da bir tarikat evinde tövbe ederek yaşıyormuş.

*

Tam dizisi yapılmalık hikaye. "Gerçek Hayattan Uyarlanmıştır" diye.

 

KIZIL KARMA

 

KIZIL KARMA

(Rouge Karma)

Jean-Christophe Grange

2024

Çeviren: Tankut Gökçe

Doğan Kitap

1.Baskı- Şubat 2024

583 sayfa


Biraz zorlama bir hikaye gibi geldi bana.

* 

Sene 1968. Öğrenci olayları var. Polis ve öğrenciler arasında çatışmalar yaşanıyor.

Herve Jouhandeau da bu öğrencilerden biri.

Herve bir gün kız arkadaşı Suzanne’nın evine gidiyor, bir bakıyor ki Suzanne öldürülmüş. Çıplak şekilde baş aşağı asılmış, iç organları çıkartılmış.

Herve’in ağabeyi müfettiş, adı Jean-Louis Mersch(Anne bir, baba farklı kardeşler.) Ağabeyine anlatıyor durumu, ondan yardım istiyor.

Suzanne’ın arkadaşlarını soruşturuyor müfettiş Mersch. Nicole ve Cecile’i buluyor.

Beri yandan da Suzanne’in takıldığı erkekleri araştırıyor.

Bir de tarot falcısına gidiyor. Çünkü kızın asılış ve duruş şekli bir tarot kartını andırıyormuş. Asılmış Adam kartı. Bu kartta adam bekliyor, olayların kendisine gelmesine izin veriyor, müdahale etmiyor, sabrın ve sessizliğin kartı diye açıklıyorlar. Falcı kadın bir de kehanette bulunuyor, diyor ki sen katili arıyorsun, katil de seni ve kardeşini.

Nicole polise söylemiyor ama Susanne’nin erkek arkadaşını biliyor. Denis Massart. İşçi önderi Citroen firmasında. Nicole, polisten ayrı olarak kendisi aramaya karar veriyor katili, polisin bulamayacağını düşünüyor. Massart ile konuşan Nicole, Suzanne’nın son zamanlarda bazı mistik güçlere kapıldığını öğreniyor. O sırada polis Mersch ve Herve ile karşılaşıyor. Onlara Massart’ın söylediklerini anlatıyor. Suzanne’nın ölü resmini ters çevirmeyi akıl ediyorlar ve öğreniyorlar ki bu bir yoga pozisyonu. Tantracılıkla ilgiliymiş. Tantracılar sevişerek güçlü bir enerjinin uyandığına inanıyorlarmış.

Suzanne’nın evinde uyuşturucu asit bulmuşlardı. Onu sağlayan çocuğu öğreniyor polis. Onun dediğine göre Suzanne okul kurmak istiyormuş, “LSD emdirilmiş kağıtlar sayesinde öğrencilerin Tanrıyı görebilecekleri bir okul.” Sf.181

Oradan Suzanne’ın yogacısı guru Gupta’ya ulaşıyorlar. Suzanne’nın ölü pozisyonu yogadaki ağaç pozuymuş. “Yer ile gök arasındaki bağlantıyı temsil eder. (…) Bu bilincin, benliğin ve Öz’ün duruşudur.” Sf.191 diye açıklıyor guru.

Sol gösterilerin yapılacağı bir stada gidiyorlar. Orada bir sadhu, gezici keşiş, görüp ondan şüpheleniyorlar. Burada olması tesadüf olamaz diye. Adamı kovalıyorlar ama adamı gözden kaybediyorlar. Ardından bir cinayet haberi daha geliyor. Bu defa öldürülen Suzanne’nin arkadaşı Cecile. Bir ağaca bağlanmış, yine yoga pozisyonu, durgasana, tanrıça pozisyonu, ”yer ile gök arasında bağlantı kuran bir pozisyon.” Sf.207

Tekrar yoga hocasına gidiyorlar. Onun evinde stattan kaçan adamı görüyor Mersch. Ama adam kendini yakarak öldürüyor. Yoga hocasından öğreniyor ki o adam katili biliyormuş, Kızlar kapıymış, o yüzden öldürülüyormuş.

Üçüncü kurban Nicole olabilir. Nicole bir akşam evde birini görüyor ama kim çıkaramıyor. Akrobatik, dansçı bir tip. Adamın elinden kurtuluyor.

*

Herve’e büyükannesi ilaç veriyor ve bayıltıyor. Kapıda iki Hintli beliriyor. Herve’i Bengal’in başkenti Kalküta’ya götürüyorlar. Uçak listesinde onun adını gören polis ağabeyi Mersch, büyükanneye soruyor. Büyükanne diyor ki cinayetler Herve ile bağlantılı, bu cinayetlerle hedef alınan o. O kızlar başka bir dünya adına kurban edildi. Annene sor.

Annesine gidiyor. Herve’in babası zengin, gay, Hint Müziği uzmanı imiş. Tek gecelik ilişki sonucu doğmuş Herve. Annesi de diyor ki Herve orada güvende. Bir mezhepten bahsediyor.

Herve ile ilgilenen Hintli kız Abha. O da öldürülüyor sonra. 

Diyorlar ki Hindistan’daki Ronde dedikleri büyük bir tarikatın Anne dedikleri kurucusunun mührü varmış Herve’de. Herve onu doğum lekesi sanıyormuş. Anne, reenkarnasyon için Herve’i seçmiş. Suzanne ile yogaya bir gün Herve de gitmiş. Orada yoga hocası Gupta onun kolundaki doğum lekesini görmüş. Oradan yayılmış haber.

Mersch ve Nicole, Herve’i bulmak üzere Hindistan’a gidiyorlar. Orada mezheple ilgili bir kişiye danışıyorlar:

“Bir mezhep, her zaman bir gurunun patalojisinin ilerlemesidir. Artan, yayılan zihinsel bir enfeksiyon. Bilinçsizce, mezhebin yandaşları bir tür kanser hücresidir, anlıyor musunuz?” Sf.329

*

Katil, Herve’in tutsak edildiği eve gelip onu öldürecekken Mersch ve Nicole gelip onu kurtarıyor.

Üçü Anne’nin Krallık denilen tarikat merkezine gidiyorlar. Anne’yi 1948’de müritleri öldürmüş. Böylece Anne, onu öldürenlerin bedenlerinde yaşayacakmış. Cinayet değil ritüel olarak görüyorlar bu yaptıklarını. Tarikat merkezindeki havuzda da Bufa balıkları var. Isırıkları ölümcül. Kurbanlarda da ısırıklar vardı.

Herve rüyasında görüyor ve katilin babası olduğunu düşünüyor. Rüyasında babası onu bebekken kaçırmaya çalışıyor. Halbuki babası dört yıl önce ölmüş. Belki de farklı isimle yaşıyordur.

Babası, Anne’nin oğluymuş. Anne lakaplı Jeanne de Texier’in iki çocuğu olmuş. İlk evliliğinden Antoine 1913, ikinci evliliği Paul Dorati’den Georges 1923 doğumlu. Georges Dorati ve Pierre Roussel (Herve’in babası) aynı kişi. Adını değiştirmiş. Çünkü Anne’den nefret ediyormuş. Gaymiş. Anne ona kötü davranmış. Balıklara ısıttırmış. Sonra çocuk kaçmış. Kendi mezhebini kurmuş. Kötülük ediyormuş, spritüel yolu buymuş. Antoine Vatikan’da din adamıymış.

Anne’nin soyunu devam ettirmek istemiyormuş. Öldürmeye gelmiş ama kolundaki izi görünce Anne’nin ruhu onun içinde diye ona dokunamamış. Halbuki Herve’in annesi bıçakla kazımış o şekli, oğlunu koruyacağını bildiği için.

Üç ölü kadından oluşan bir çemberle Herve’i öldürebilirmiş babası.

Herve babasını kendi öldürmeye karar veriyor. Onun izini sürüyorlar, o da mezhep kurmuş. Onun tarikat merkezine gidiyorlar. Herve babasını buluyor, dövüşüyorlar. Mersch öldürüyor babayı. Adam zaten kağıt üzerinde ölü olduğu ve elinde bıçak olduğundan meşru müdafaadan salıyorlar Mersch, Herve ve Nicole’ü. Ama Hintli polis diyor ki bu işin başka ayağı, arkada başka biri olabilir diyor.

Diğer kardeş Antoine ile görüşüyorlar onun ilgisi var mı diye. Büyükanne diyor ki Antoine, Mersch’in babasıymış. Şiddet ve tecavüzle hamile bırakmış Mersch’in annesini. Annesi kaçırmış çocuğu. İki kardeş şeytani plan yapıp aynı kadını hamile bırakarak, tanrıya karşı çıkmayı amaçlamış.

Mersch’in babası Vatikan’da kardinal. Mersch ona günah çıkarmaya diye geliyor. Baba şaşırmıyor, bekliyormuş zaten. Kardinale göre tüm dinlerde ortak olan şey şeytan ve kötülükmüş. Simone, Herve ile Mersch’in annesi, çok masum, çok iyi ve safmış. Kötülük gücünü kullanarak onu hamile bırakmış ve küfrün meyvesini dünyaya getirmiş.

Oradan çıkıyor Mersch ama kardinal yok.

Sonra üçü tekrar kardinalin peşine düşüyorlar. Kardinal Nicole’ü yakalıyor, onu öldürecekken Nicole kardinali öldürüyor.

*

Zorlama işte.