"Σε Αμερική και Γαλλία ανοίγει η διεθνής ταινία της Yelena Popovic «Ο Άνθρωπος του Θεού» (Man of God) με πρωταγωνιστή τον Άρη Σερβετάλη, που κατόρθωσε, στην πλέον δύσκολη για τους κινηματογράφους χρονιά, να είναι η νούμερο 1 ελληνική ταινία από την έναρξη της πανδημίας στη χώρα μας, καθώς και από τις 3 εμπορικότερες ταινίες του 2021, με 286.257 εισιτήρια, γεμίζοντας τις κινηματογραφικές αίθουσες, εν μέσω πανδημίας, με χιλιάδες θεατές όλων των ηλικιών.
Μετά τη Ρωσία και τη Σερβία, η βραβευμένη σε πολλά διεθνή φεστιβάλ ταινία «Ο Άνθρωπος του Θεού» κυκλοφορεί στις κινηματογραφικές αίθουσες της Γαλλίας στις 10 Μαρτίου και ακολούθως, στις 21 Μαρτίου 2022, η ταινία θα προβληθεί σε 800 αίθουσες σε 46 Πολιτείες των ΗΠΑ, έχοντας στη φαρέτρα της και τα διθυραμβικά σχόλια του διεθνούς φήμης, πολυβραβευμένου σκηνοθέτη Emir Kusturica..."
Ο Άρης Σερβετάλης μετά την αποχώρηση του από τη θεατρική παράσταση “Ρινόκερος” βρέθηκε στο Άγιο Ορος και παρακολούθησε την αγρυπνία για την γιορτή των Εισοδίων της Υπεραγίας Θεοτόκου στην Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους, η οποία εορτάσθηκε χθες με το παλιό ημερολόγιο.
Ο Άρης Σερβετάλης ο οποίος ενσάρκωσε τον Άγιο Νεκτάριο στην ταινία “ο Ανθρωπος του Θεού”, ήταν ανάμεσα στους προσκυνητές που βρέθηκαν στη Μονή και παρακολούθησε την Ιερά Αγρυπνία που προεξήρχε ο Καθηγούμενος Γέροντας Εφραίμ, παρουσία μοναχών και ευλαβών προσκυνητών.
Ο ηθοποιός τόνισε ότι η συμμετοχή του στην ταινία ήταν μεγάλη ευλογία για τον ίδιο και από εκείνη την στιγμή νιώθει τον Άγιο κοντά του.
Ο Γέροντας Εφραίμ τον καλωσόρισε στη Μονή και αφού μίλησε για την ιεραποστολή των ταινιών αυτών και γενικότερα για τον σύγχρονο αυτό τρόπο ιεραποστολής, του έδωσε το λόγο.
Αν θέλετε να δείτε τι ειπώθηκε, πατήστε εδώ ...
[Δεν ομολογεί Ιησού Χριστό μόνο ο Άρης.
Γράφει η Ρωσίδα Αναστασία Νταβίντοβα
Στις οθόνες προβάλλεται η ταινία «Ο Άνθρωπος του Θεού» της Γελένα Πόποβιτς, αμερικανίδας σκηνοθέτη σερβικής καταγωγής. Τώρα, ο ήρωας της ταινίας, ο Άγιος Νεκτάριος Αιγίνης, Μητροπολίτης Πενταπόλεως, είναι ένας από τους περισσότερο τιμώμενους στην Ελλάδα Αγίους. Εκατό χρόνια πριν, ωστόσο, οι ομόθρησκοί του έκαναν τα πάντα ώστε η ζωή του να είναι αβάσταχτη. Η Γελένα Πόποβιτς διηγείται για το πώς η ιστορία των δεινών που αντιμετώπιζε ο Άγιος Νεκτάριος έγινε θέμα κινηματογραφικής ταινίας και γιατί η ταινία είναι σημαντική για μας.
Ξεκίνησα να γράφω σενάρια για ταινίες, κάπου το 2000. Ζούσα τότε στο Λός Άντζελες και παρακολουθούσα μαθήματα στη Σχολή Ηθοποιών. Η πίστη ήδη έπαιζε στη ζωή μου σημαντικό ρόλο. Διάβαζα βίους αγίων και με ενέπνεαν, όπως εμπνέουν οποιονδήποτε που κάνει τα πρώτα του βήματα στην Εκκλησία. Αλλά ποτέ δεν περίμενα ότι η ίδια θα γύριζα ταινία για Άγιο, μέχρι που το 2011 πέθανε ο πατέρας μου.
Ο θάνατός του ήταν για μένα πολύ βαριά δοκιμασία. Τα τελευταία εννέα χρόνια της ζωής του, δεν είχαμε ειδωθεί. Ούτε στην κηδεία του, στο Βελιγράδι, δεν μπόρεσα να πάω: η πράσινη κάρτα μου δεν ήταν έτοιμη. Εάν έφευγα, δε θα μπορούσα να επιστρέψω πίσω στον άντρα μου και στα παιδιά μου. Μόνο ένα χρόνο μετά, μπόρεσα να πάω στο Βελιγράδι για να τιμήσω τη μνήμη του πατέρα μου, την ημέρα της κοίμησής του. Εκεί, στο εκθετήριο της Μονής, που βρίσκεται κοντά στο σπίτι του πατέρα μου, έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο για τον Άγιο Νεκτάριο.
Είχα ακούσει και νωρίτερα για αυτόν τον Άγιο, αλλά δεν είχα διαβάσει κάτι. Αγόρασα το βιβλίο για να απασχολήσω τον εαυτό μου στο ταξίδι της επιστροφής μου στο Λος Άντζελες. Όμως, όταν άρχισα να το διαβάζω, παρουσιάστηκε μέσα μου μια ανεξήγητη αίσθηση, λες και αυτή η ιστορία ήταν γραμμένη μέσα στην ίδια την ψυχή μου. Στη ζωή του Αγίου Νεκταρίου βρήκα πάρα πολλά κοινά σημεία με τη ζωή του πατέρα μου.
Ο πατέρας μου ήταν ένας ασυνήθιστος άνθρωπος. Βέβαια, δεν ήταν θρησκευόμενος (και λογομαχούσαμε για την πίστη πολλές φορές). Ήταν, όμως, ένας ενάρετος άνθρωπος. Όπως και ο Άγιος Νεκτάριος, αντιμετώπιζε τελείως άδικους διωγμούς. Κατηγορηματικά αρνούνταν να κάνει πράγματα που θεωρούσε ανήθικα και ανέντιμα. Γι΄ αυτό, τον είχαν απολύσει από τη δουλειά. Είχαν βρεθεί έξι ψευδομάρτυρες, οι οποίοι τον συκοφάντησαν… Ήταν μια από τις αιτίες που με ανάγκασαν να φύγω από τη Σερβία. Ένιωθα ότι αν ζούσαμε σε κάποιο άλλο μέρος, ο πατέρας μου, με τις πολύπλευρες γνώσεις του και την τιμιότητά του, δε θα αντιμετώπιζε διωγμούς, αλλά θα απολάμβανε σεβασμό και τιμές.
Αυτή η απροσδόκητη σύμπτωση στις ζωές του πατέρα μου και του Αγίου Νεκταρίου, τον οποίον εκδίωκαν κρατικές και εκκλησιαστικές αρχές, ακριβώς για την αγιότητά του και τη χριστιανική ζωή του, σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Χριστού, αυτή η σύμπτωση, λοιπόν, με ενέπνευσε να γυρίσω αυτήν την ταινία. Ήθελα να κάνω ταινία για έναν άνθρωπο, τον οποίον εκδίωκαν με όλη την σκληρότητα, αλλά που παρόλα αυτά, σε όλη τη ζωή του έμεινε ακράδαντα πιστός και δεν παραδόθηκε ούτε μια φορά, ό, τι και να του συνέβαινε.
Υπάρχει και ένα άλλο σημείο, το οποίο κάνει την ιστορία του Αγίου Νεκταρίου πολύ οικεία για μένα προσωπικά: έχοντας φύγει από το σπίτι μου για ξένη χώρα, στα 16-17 μου, έμεινα παντελώς μόνη. Συνέβαινε μέρες ολόκληρες να μην βγαίνω από το δωμάτιό μου στη φοιτητική εστία, στο Μανχάταν. Συνέβαινε να μην έχω να φάω. Δεν είχα απολύτως κανέναν για να μπορώ να στηριχτώ. Οπότε, τότε πήγαινα στην εκκλησία και ζητούσα από τον Κύριο να με προσέχει, επειδή απλούστατα δεν υπήρχε κανείς άλλος.
Και είχα την απόλυτη πραγματική αίσθηση ότι έχω Πατέρα, ο οποίος με φροντίζει και με τον οποίον μπορώ να επικοινωνώ. Το ένιωθα, παρόλο που τότε δεν είχα βαπτιστεί. Και αν κοιτάξουμε τα ημερολόγιά μου εκείνης της περιόδου, σε κάθε γραμμή απευθυνόμουν στον Θεό, η κάθε σελίδα είχε παραλήπτη τον Χριστό και είναι γεμάτη ευχαριστία για την φροντίδα Του για μένα! Στην ταινία υπάρχει μια σκηνή – πολύ προσωπική για μένα – τότε που ο Άγιος Νεκτάριος κάθεται μόνος του στο δωμάτιό του σκεπτόμενος: τι συνέβη; Τι λάθος έκανε; Γιατί δεν του μιλάει κανείς; Ακριβώς, όπως κι εγώ, τότε που καθόμουν κλεισμένη στο φοιτητικό μου δωματιάκι. Αυτήν την αίσθηση την θυμάμαι πολύ καλά. Και όταν γυρίζαμε αυτή τη σκηνή, τους έδιωξα όλους από το δωμάτιο, πλησίασα τον ηθοποιό που παίζει τον Άγιο Νεκτάριο και άρχισα να του διηγούμαι… Όχι, δεν του έλεγα πώς να παίζει το ρόλο του (ποτέ δε μαθαίνω τους ηθοποιούς πώς να παίζουν). Αλλά άρχισα να του λέω τι νιώθει ένας άνθρωπος σε μια τέτοια «άστεγη» κατάσταση.
Ελπίζω, αυτή η σκηνή να βγήκε δυνατή, επειδή είναι αληθινή, εκφράζει κάτι που βίωσα εγώ η ίδια.
Ποτέ ξανά δεν είχα τόσο κοντινή συνάντηση με τον Θεό από τότε που δεν είχα τι να φάω και δεν είχα κάποιον για να απευθυνθώ. Πόσο θα ήθελα ξανά να νιώσω αυτό που ένιωθα τότε! Ξέρω πόσο σε απογειώνουν κάτι τέτοιες στιγμές. Δόξα τω Θεώ, η πίστη μου αποδείχτηκε αρκετά ανθεκτική! Ήξερα ότι, μόλις απευθυνθώ στον Θεό, πάντα θα νιώθω την παρουσία Του, την παρουσία Αυτού ο Οποίος μου δίνει τόση αγάπη και σιγουριά, ώστε να μην έχω ίχνος φόβου. Συνήθως, αυτό το ένιωθα όταν είχα φοβερές δυσκολίες. Η άνεση καταστρέφει τη δυνατότητα συνάντησης με τον Θεό. Η προσευχή γίνεται πολύ πιο δυνατή, όταν η καρδιά σου είναι ραγισμένη, όταν πάσχεις, όταν δεινοπαθείς. Δεν υπάρχει δυνατότητα να το εξηγήσεις και δεν υπάρχει νόημα να το συζητάμε, απλώς το νιώθεις πολύ ξεκάθαρα. Το ξέρεις, τέλος.
Πολλά χρόνια μετά, άρχισα να συμμετέχω ενεργά στη ζωή της Εκκλησίας και αυτή η αίσθηση επαναλήφτηκε, όταν για πρώτη φορά μετάλαβα των Αχράντων Μυστηρίων. Γελούσα και έκλαιγα ταυτόχρονα.
Οι άνθρωποι νόμιζαν ότι ήμουν μεθυσμένη, παρόλο που ούτε μια φορά στη ζωή μου δεν έκανα κατάχρηση αλκοόλ. Και εγώ, θυμάμαι, σκεφτόμουν: να το, αυτό είναι!
Αν κάποτε αξιωθήκατε να αισθανθείτε χαρά στη μέση της πιο μαύρης νύχτας, στα μέσα των πιο μεγάλων δυσκολιών, θα πιαστείτε σφιχτά από αυτή τη χαρά και θα προσπαθήσετε να την κρατήσετε.
Δεν μπορούν να το καταλάβουν οι άνθρωποι που δεν είχαν αντίστοιχη εμπειρία.
Ο σύγχρονος κόσμος, γενικώς, δεν αντιλαμβάνεται καλά, σε τι συνίσταται η αξία της πίστης. Πολύ συχνά διαπιστώνουμε ότι πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να εκδιώξουν από τη ζωή τους κάθε τι που σχετίζεται με την πίστη.
Όμως, στην πραγματικότητα, αυτοί οι άνθρωποι εκδιώκουν την αγάπη, καταστρέφουν τη μοναδική δυνατότητα να ζούμε σε αυτόν τον κόσμο εν χαρά! Και τι προτείνουν ως αντάλλαγμα; Κάποια χάπια, τα οποία θα πρέπει να τα καταπιώ και να προσποιούμαι την ευτυχισμένη.
Όχι! Εγώ βρήκα την αληθινή ευτυχία. Αυτή η ευτυχία είναι με τον Χριστό. Και κανένας δεν μπορεί να μου την πάρει.
Πιθανόν, άτυπος δάσκαλός μου στο πνευματικό πεδίο να υπήρξε ο Ντοστογιέφσκι, τον οποίον διάβαζα σε όλη μου την εφηβεία, ασταμάτητα.
Και ιδού σε τι είναι, όπως νομίζω, μεγάλος:
Ο Ντοστογιέφσκι περιέγραψε όλη την αθλιότητα αυτού του κόσμου, όλες τις δυσκολίες της ζωής μας, όλη τη ματαιότητα του θανάτου και των δεινών. Ωστόσο, χάρη στη στιβαρή, προσωπικά δοκιμασμένη πίστη στον Χριστό, αποδείχτηκε ικανός να ρίξει φως σε αυτόν τον κόσμο.
Και είναι ακριβώς αυτό, που φανερώνει με τη ζωή του ο άγιος Νεκτάριος. Είναι το τι μπορεί να μας διδάξει. Η ιστορία της ζωής του Αγίου σε αυτόν τον κόσμο, όπου όλοι δεινοπαθούν, είναι ικανή να μας δώσει ελπίδα.
Ο καθένας μας έχει κάποιες δυσκολίες. Όλοι ψάχνουμε το δρόμο μας στο σκοτάδι και η ζωή πολλών ανθρώπων είναι πολύ πιο δύσκολη από τη δική μας. Η ταινία μου απευθύνεται σε αυτούς, σε αυτούς που προσπαθούν να βρουν σε αυτήν τη ζωή έστω κάποιο νόημα, να καταλάβουν γιατί συμβαίνουν πράγματα που προκαλούν τόσο δυνατό πόνο.
Δεν είναι τυχαίο που στο τέλος της ταινίας εμφανίζεται η αίσθηση της ανάστασης. Ο παράλυτος άνθρωπος, που αργοπεθαίνει στο νοσοκομείο, δίπλα στον Άγιο Νεκτάριο, μόλις ο Άγιος εκδήμησε εις Κύριον, ξαφνικά αρχίζει να κινείται. Αυτό το περιστατικό μπορούμε να το ονομάσουμε θαύμα. Είναι πραγματική ιστορία, όμως. Στην Ελλάδα την ξέρουν όλοι. Αυτό συνέβη το 1920. Έχει διασωθεί ακόμα και το δωμάτιο, όπου έγινε όλο αυτό. Και αυτό είναι ο συμβολισμός της ανάστασης: στο τέλος όλα θα είναι καλά.
Και το τελευταίο: γιατί νομίζω ότι η ιστορία του Αγίου Νεκταρίου είναι τόσο σημαντική σήμερα;
Ζούμε σε έναν κόσμο, όπου όλοι βλέπουν ειδήσεις, όπου τα ΜΜΕ, η τηλεόραση έχει τεράστια επιρροή.
Και τι κάνουν οι άνθρωποι στις οθόνες; Κουνάνε το δάκτυλο ο ένας στον άλλον και λένε: «Εγώ έχω δίκιο, ενώ εσύ όχι».
Φτάσαμε στο σημείο (ακόμα και στην περιοχή των ΗΠΑ, όπου ζω) οι άνθρωποι να αρχίζουν να μισούν ο ένας τον άλλον ακόμα και για τον πιο απλό λόγο.
Αν υποστηρίζεις άλλο πολιτικό κόμμα, σε συμπεριλαμβάνουν κατευθείαν στους εχθρούς.
Αν είσαι εναντίον του εμβολιασμού (ή το αντίθετο, «υπέρ», αλλά το σημαντικότερο δεν συμφωνείς μαζί μου) – είσαι εχθρός.
Η μικρότερη δυνατή απόκλιση της γνώμης σου από τη δική μου αμέσως σε κάνει εχθρό μου.
Και οτιδήποτε μπορεί να σταθεί ως αφορμή.
Αυτοί οι διαχωρισμοί και το μίσος αυξάνουν συνεχώς, και κανένας δε συγχωρεί.
Φτάσαμε σε πολύ επικίνδυνο σημείο, έτσι που μπορεί να φτάσουμε να έχουμε καταστρεπτικές επιπτώσεις.
Γι΄ αυτό, πρόθεσή μου είναι να δείξω το παράδειγμα ενός ανθρώπου, που παρόλα τα όσα του συνέβαιναν και παρόλα τα προβλήματα που είχε, ήξερε να συγχωρεί και να αγαπάει...
Ο Αρης Σερβετάλης μίλησε για τον ρόλο του αγίου Νεκταρίου που ερμηνεύει στην ταινία «Ο άνθρωπος του Θεού», σε συνέντευξη που έδωσε στο «Enjoy» της «κυριακάτικης δημοκρατίας». Οι κριτικοί γράφουν ότι φεύγοντας από την ταινία δεν ξέρεις αν πρέπει να κλάψεις, να προσευχηθείς ή να κάνεις τον σταυρό σου, ενώ μέχρι στιγμής περισσότεροι από 240.000 θεατές έχουν δει την ταινία!
(241.014 εισιτήρια μέσα σε τρεις εβδομάδες... Εξακολουθεί να προβάλλεται σε 111 αίθουσες σε Ελλάδα και Κύπρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ταινία συνεχίζει και πάλι να είναι νούμερο 1 σε πωλήσεις εισιτηρίων στην Ελληνική αγορά, δημιουργώντας έτσι ένα ρεκόρ τεσσάρων συνεχόμενων εβδομάδων. Γεγονός που καμία άλλη ταινία δεν έχει πετύχει έως τώρα την τελευταία δεκαετία.)
Πώς έγινε, όμως, η επιλογή της σκηνοθέτριας Γελένα Πόποβιτς για τον ρόλο του αγίου Νεκταρίου στο πρόσωπο του Αρη Σερβετάλη;
Ο σημαντικός ηθοποιός ανέφερε:
«Δεν ξέρω τι είδε η Γελένα σε εμένα και αποφάσισε να κάνω εγώ τον ρόλο του αγίου Νεκταρίου. Στην αρχή με είχε προσεγγίσει για κάποιον άλλο ρόλο. Εγώ απλά ήθελα να παίξω στην ταινία και ήμουν διαθέσιμος. Υστερα από μία εβδομάδα με πήρε τηλέφωνο και μου είπε ότι ήθελε να παίξω τον άγιο Νεκτάριο. Στην αρχή δίστασα, δεν ήξερα αν μπορώ να το κάνω αυτό. Ηθελα να μου δείξει, να καταλάβω αν μπορώ να το πραγματοποιήσω. Ηρθαν έτσι τα πράγματα για να μπω σε αυτή τη διαδικασία να γνωρίσω τον άγιο Νεκτάριο».
Οπως εξήγησε, πριν πει το «ναι» πήρε την ευλογία του πνευματικού του και δέχτηκε τον ρόλο:
«Ο πνευματικός μου είπε “περίμενε να μας δείξει ο άγιος…” Χωρίς την ευλογία του πνευματικού μου δεν θα την έκανα την ταινία. Επομένως ήταν για μένα ήταν ένα σημάδι το “ναι” ου πνευματικού μου. Εφόσον πήρα την ευχή του και την ευλογία του, είπα το ναι και μπήκα στη διαδικασία».
Τι άγγιξε όμως τον Αρη Σερβετάλη στη ζωή του αγίου Νεκταρίου;
«Με άγγιξε στον άγιο Νεκτάριο αυτό το μεγαλειώδες της υπομονής και της ταπεινότητας. Αυτό που έχουν όλοι οι άγιοι. Γιατί και αυτοί άνθρωποι ήταν. Αλλά συνδέθηκαν με τον Θεό. Και ο Θεός χαριτώνει με θείες ενέργειες. Αυτοί οι άνθρωποι κλίνονται από τον Θεό να επιτελέσουν ένα έργο. Μέσα σε μια αφάνεια υπάρχουν άνθρωποι που προσεύχονται για τον κόσμο και αυτό είναι τεράστιο. Αυτό για μένα, είτε είσαι επίσκοπος, είτε μοναχός είτε ιερέας είτε απλός λαϊκός, να μπαίνεις στη διαδικασία να κλείνεσαι στο δωμάτιό σου και να προσεύχεσαι για τον συνάνθρωπό σου και πόσο μάλλον για έναν άλλον που σου έχει κάνει και ζημιά, σε έχει διαβάλει, σε έχει πληγώσει, είναι μεγαλειώδες.
Ο άγιος Νεκτάριος είχε εντρυφήσει σε αυτό. Προσευχόταν για τον οποιονδήποτε. Γιατί έβλεπε σε εκείνον το πρόσωπο του Θεού και προσευχόταν για την αδυναμία του. Σκοπός του αγίου Νεκταρίου ήταν να νιώσουν όλοι οι άνθρωποι αυτή τη σύνδεση με τον Θεό. Το πόσο ζωτικής σημασίας είναι αυτή η σύνδεση και πόσο καρποφόρα».
Πώς έχει γίνει όμως η φανέρωση του Θεού στον ηθοποιό; Εκείνος αποκάλυψε:
«Θα σας μιλήσω βιωματικά. Ο Θεός φανερώνεται και σου δίνει κουράγιο όταν εκμηδενίζεται το εγώ σου. Ο άνθρωπος μπαίνει σε μια πλάνη ότι μπορεί, και καλά, να καταφέρει τα πάντα μόνος του. Αυτόν τον οδηγεί στον όλεθρο και στην καταστροφή. Επομένως, όταν τα χάνεις όλα και δεν έχεις κάπου να ακουμπήσεις, έρχεσαι επιτέλους σε επαφή με τον Δημιουργό σου. Και εκεί αισθάνεσαι ότι δεν είσαι μόνος σου και εκεί αρχίζει να χτίζεται η σχέση με τον Θεό. Η σχέση αυτή μπορεί να περνά και διακυμάνσεις, όταν ορθοποδείς. Τότε αρχίζεις και φεύγεις ξανά από τον Θεό και πάλι αισθάνεσαι ότι, να, πάλι μπορώ να σταθώ στα πόδια μου μόνος μου, αλλά και πάλι πέφτεις στην πορεία. Είμαστε βαπτισμένοι εν Θεώ και δεν μπορούμε χωρίς Εκείνον».
Και πρόσθεσε:
«Η πορεία του ανθρώπου είναι πτωτική. Είμαστε σε ημιάγρια κατάσταση. Η πίστη καλλιεργείται και χρειάζεται και καθοδήγηση από έναν φωτεινό πνευματικό. Είμαστε μια ακατήχητη γενιά. Χρειάζεται πληροφορία. Εγώ είμαι σε μια κατάσταση που πέφτω και ξανασηκώνομαι. Στη ζωή μου καθημερινά λέω μια δυνατή προσευχή, το “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, και πολλές φορές μέσα στην ημέρα, επειδή, όπως σας είπα, με διακατέχει μια ημιαγριότητα. Με αυτή την προσευχή θωρακίζομαι από τον εαυτό μου, που είναι και ο μεγαλύτερος εχθρός μου. Το είναι μου καταλαγιάζει μέσω της προσευχής, της εξομολόγησης, της θείας κοινωνίας. Ολα αυτά είναι τα όπλα μου, η πνευματική μου τροφή. Η άμυνά μου για τα πράγματα είναι η προσευχή, η θεία κοινωνία, η εξομολόγηση».
Στην ερώτηση της Μαρίας Ανδρέου αν έχει κάποιο σημάδι, κάποιο ιδιαίτερο συναίσθημα μετά την ταινία, ο ηθοποιός ήταν ιδιαίτερα διακριτικός: «Εχω νιώσει πολλά. Αλλά όλα αυτά είναι σε μια λεπτή ισορροπία. Ισως να είναι και το συναίσθημά μου, το οποίο είναι παχύρρευστο».
Οσο για το ποια ήταν η πιο φορτισμένη σκηνή για τον ηθοποιό στην ταινία, ο καλλιτέχνης τόνισε: «Η απόφαση του αγίου πριν από τον θάνατό του να επισκεφτεί την εικόνα στην οποία προσευχόταν ο άγιος Νεκτάριος, την Παναγία τη Χρυσολεόντισσα, που βρισκόταν στην Αίγινα. Τι έντονη σκηνή; Το μοναστήρι, η Πλατυτέρα των Ουρανών, η Παναγία μας, η προσευχή. Ευχαριστώ πολύ την ηγουμένη της Μονής του Αγίου Νεκταρίου στην Αίγινα, την Τιμοθέη, για όλη τη βοήθειά της για την πραγμάτωση της ταινίας. Οταν φτάνει κανείς στην αγιότητα, συνομιλεί με τον Κύριο. Ο άγιος Νεκτάριος, και αυτό φαίνεται στη βιογραφία του, όταν φτάνει στην Αίγινα για να ιδρύσει το μοναστήρι, τον καλωσορίζει ο άγιος Διονύσιος και του λέει “τώρα έρχεσαι εσύ ως συνέχειά μου” ή συνομιλούσε με τον άγιο Μηνά. Μιλάμε για μια άλλη διάσταση».
Τέλος, η συζήτηση έφτασε και στο Περιβόλι της Παναγίας, στο Αγιον Ορος… Ο ηθοποιός μίλησε γι’ αυτές τις επισκέψεις του:
«Στον Αγιον Ορος συμβαίνει το εξής: Βλέπεις αυτό που θέλεις να δεις. Θέλεις να δεις για να κατακρίνεις κάτι, θα το δεις. Θέλεις να δεις την ευλάβεια, θα τη δεις. Σε πάει με τα δεδομένα σου. Όποτε έχω πάει στο Αγιον Ορος και είχα ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, τελικά ποτέ δεν το έκανα. Κάτι συμβαίνει, μιλάω με κάποιον μοναχό και πάω αλλού. Στον Αγιον Ορος γίνονται συνομιλίες που αποκωδικοποιούνται μετά από καιρό. Τότε δεν είσαι έτοιμος να το κατανοήσεις, αλλά η ευλογία είναι μεγάλη στο Αγιον Ορος. Η Παναγία σε ευλογεί».
Ο Άγιος Νεκτάριος είναι ο πιο πρόσφατος από τους μεγάλους Αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Τιμήθηκε το 1920 και μέχρι πριν 30-40 χρόνια ζούσαν άνθρωποι που έστω και σε μικρή ηλικία τον είχαν γνωρίσει, τον είχαν δει από κοντά. Είναι ο μόνος από τους μεγάλους Αγίους της Εκκλησίας μας, που τις πιο πολλές φορές δεν εικονίζεται σε εικόνα, αλλά με την φωτογραφία του. Οπότε είναι ακόμα πιο δύσκολο να γυριστεί μια ταινία με τη ζωή του…
Το έχω πει και το έχω γράψει πάρα πολλές φορές πως οι παλιοί άνθρωποι του θεάτρου έλεγαν: «άμα έχεις έναν ηθοποιό κατάλληλο για να παίξει τον Άμλετ, τότε μόνο ανεβάζεις τον Άμλετ»… Αν αυτό ισχύει για τον Άμλετ, τότε φανταστείτε τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τον Άγιο Νεκτάριο…
Για να γράψεις κριτική για τη συγκεκριμένη ταινία, Ο Άνθρωπος του Θεού (Man of God), που στην ουσία είναι η ζωή του Αγίου Νεκταρίου – ή μάλλον τα τελευταία 30 χρόνια (1890-1920) της επίγειας ζωής του – αναγκαστικά στη συγκεκριμένη περίπτωση πρέπει να διαχωρίσεις την ταινία από τον πρωταγωνιστή και να αναφερθείς διαφορετικά στο καθένα από τα δύο…
Δεν είναι η πρώτη φορά που γυρίζεται μία ταινία αφιερωμένη στον Άγιο Νεκτάριο. Έχει προηγηθεί η πολύ φτωχική σε παραγωγή ταινία Άγιος Νεκτάριος το 1968 σε σκηνοθεσία του Γρηγόρη Γρηγορίου με τον Χρήστο Πολίτη στον συγκεκριμένο ρόλο. Είχε έξυπνο σενάριο και είχε γυριστεί με σεβασμό, αλλά δύσκολα θα μπορούσε κανείς να πει πως ήταν κάτι ξεχωριστό κι αντάξιο στο θέμα του…
Η τωρινή ταινία της οποίας το σενάριο και τη σκηνοθεσία υπογράφει η Yelena Popovic είναι κατά 98% στα αγγλικά και είναι μία απολύτως πιστή στα γεγονότα. Διαθέτει υψηλή αισθητική, η οποία τη βοηθάει να αποκτήσει μία συγκινησιακή ατμόσφαιρα πιο πολύ απ’ ότι την βοηθάει – ας πούμε – το σενάριο, το οποίο είναι πολύ προσεκτικό στην ιστορική ακρίβεια, τόσο που κάποιες στιγμές εμποδίζει την ταινία να απογειωθεί. Όμως, η εξαιρετική φωτογραφία του Παναγιώτη Βασιλάκη, τα σκηνικά του Σπύρου Λάσκαρη, το μοντάζ του Λάμπη Χαραλαμπίδη και τα κοστούμια της Εύας Νάθενα δεν δίνουν απλώς στυλ στην ταινία, αλλά είναι και όπλα για να μπορέσει να διηγηθεί η ιστορία ενός Αγίου, με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό στα μάτια ενός πολύ πιστού, αλλά και στα μάτια ενός άθεου.
Έχουν επιλεγεί εξαιρετικές τοποθεσίες, πολλές από αυτές αυθεντικές, αυθεντικές στα γεγονότα. Οι φωτισμοί, ειδικά στους κλειστούς χώρους, είναι θαυμάσιοι και η σκηνοθεσία ακολουθεί μία συγκρατημένα μοντέρνα γραμμή, μια γραμμή που δίνει μεγάλη σημασία στον ηθοποιό και στη βοήθεια που του παρέχει να ερμηνεύσει σωστά τον ρόλο του. Έτσι κι αλλιώς η ταινία εκεί βασίζεται. Μιας και κακά τα ψέματα είναι ένα πρόσωπο που τη διατρέχει από την αρχή έως και το τέλος της…
Και μετά εμφανίζεται στην οθόνη ο Άρης Σερβετάλης στον ρόλο του Αγίου Νεκταρίου. Κι εκεί η ταινία δεν είναι απλώς ότι απογειώνεται, είναι ότι αν ο θεατής είναι άθεος ή δεν πιστεύει γενικώς βρίσκεται μπροστά σε μία τεραστίων διαστάσεων ερμηνεία. Αν, από την άλλη, είναι πιστός τότε η ταινία αγιάζει με όλη τη σημασία της λέξης. Με πυκνά γένια και μαλλιά ενός ιερωμένου, ο Άρης Σερβετάλης ξεκινά κι επί 100 περίπου λεπτά, λεπτό προς λεπτό, οδηγεί τον ρόλο του προς την αγιοσύνη. Κάθε ματιά του, κάθε έκφρασή του, κάθε κίνησή του, κάθε κουβέντα που βγαίνει απ’ το στόμα του, σε συνταράζουν σαν θεατή. Δεν ερμηνεύει απλώς έναν ρόλο, ούτε καν αυτό που έλεγαν παλιά γίνεται ο ρόλος του, είναι κάτι πιο πάνω και πιο βαθύ.
Στην ουσία ο Άρης Σερβετάλης παίρνει από το χέρι την ταινία, η οποία διαθέτει ένα πλάτος αλλά ελάχιστα βάθος, και την οδηγεί στα πιο βαθιά κι ουσιαστικά μονοπάτια του μυαλού και της καρδιάς, δηλαδή στην πίστη. Δεν ξεπέφτει ούτε για μισό δευτερόλεπτο σε φτηνά κόλπα, δε γίνεται καθόλου ούτε αντιδραστικός, ούτε παλιομοδίτης, ούτε κιτς, η ερμηνεία του είναι τόσο απλή, που γίνεται συνταρακτική. Μία μικρή ματιά του αρκεί για να σου ξυπνήσει όλο τον συναισθηματικό σου κόσμο.
«Δε ξέρεις αν πρέπει να χειροκροτήσεις ή να κάνεις τον σταυρό σου»
Θέλω να σημειώσω τις εκπληκτικές ερμηνείες στους μικρούς ρόλους τους, την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, τον Χρήστο Λούλη και τον Mickey Rourke – σ’ έναν από τους καλύτερους ρόλους που τον έχω δει ποτέ στο σινεμά. Αλλά και όλοι οι άλλοι ηθοποιοί είναι εξαιρετικοί…
Απλώς ο Άρης Σερβετάλης στον ρόλο του Άγιου Νεκτάριου δεν δρα σαν ηθοποιός κι όταν τελειώνει η ταινία, δε ξέρεις αν πρέπει να χειροκροτήσεις ή να κάνεις τον σταυρό σου. Κι εδώ πρέπει να τονίσω την εξαιρετική δουλειά στο μακιγιάζ της Κατερίνας Βαρθαλίτου.
Είναι κάποια πράγματα σε κάποιες ταινίες που ξεχωρίζουν τόσο πολύ που παίρνουν την ταινία από το χέρι και την οδηγούν στα πιο υψηλά μονοπάτια της τέχνης. Χωρίς τον Άρη Σερβετάλη η ταινία θα μπορούσε να είναι μία αξιοπρεπής ταινία ή και τηλεταινία. Με τον Άρη Σερβετάλη, με αναγκάζει να σας πω, μην τη χάσετε, πιστεύετε ή όχι στον Άγιο Νεκτάριο…
Μην την χάσετε αν σας αρέσει το σπουδαίο σινεμά και ειδικά οι σπουδαίες ερμηνείες.
Αυτή ήταν η κριτική του Ιάσονα Τριανταφυλλίδη για την ταινία της Yelena Popovic με τον Άρη Σερβετάλη, ο Άνθρωπος του Θεού.
Δείτε επίσης:
