Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού

Βλέπεις ένα βιβλίο που έγινε διάσημο αναδρομικά χάρη σε μια χολιγουντανή παραγωγή. Και μια (επαν)έκδοση, που είναι σαν διαφήμιση της ταινίας, με επιπλέον εξώφυλλο και τον Ντι Κάπριο. Για να είμαι ειλικρινής, οι οιωνοί δεν ήταν και οι καλύτεροι. Αλλά δεν πρέπει ποτέ να κρίνεις κάποιον από την εμφάνιση. Πόσο μάλλον ένα βιβλίο!

Αν κάποιος δεν ξέρει περί τίνος πρόκειται, μπορεί να διαβάσει την παρουσίαση από το οπισθόφυλλο της έκδοσης -που ευτυχώς έμεινε και στο νέο, γυαλιστερό εξώφυλλο. Η ινδιάνικη φυλή των Οσέιτζ εξορίζεται στην άκρη του πουθενά, που όμως είναι πλούσια σε κοιτάσματα μαύρου χρυσού και δίνει τη σπάνια ευκαιρία στους έσχατους να γίνουν πρώτοι -προσλαμβάνοντας και λευκούς στη δούλεψή τους, σε μια τρομερή ειρωνεία της ιστορίας- για να ανακαλύψουν πως το χρήμα δεν τους φέρνει τελικά την ευτυχία, αλλά άγρια αρπακτικά, ντυμένα φίλους, που βάζουν στο μάτι τον θησαυρό τους και έχουν τις τοπικές αρχές με το μέρος τους, σε μια ωραιότατη ομερτά αλά αμερικανικά. Μέχρι που έρχονται οι Ομοσπονδιακές αρχές να φωτίσουν την υπόθεση.

Στην ουσία έχουμε να κάνουμε με ένα «δημοσιογραφικό μυθιστόρημα», όπου ο ερευνητής πατάει σε υπαρκτά ντοκουμέντα, για να ξετυλίξει την αφήγησή του. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ρέουσα γραφή για ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα και ένα άκρως αξιόλογο βιβλίο, που εκτός από την προφανή διάσταση του ρατσισμού ενάντια στους ινδιάνους, δίνει τροφή για σκέψη και προεκτάσεις, και μια σειρά ιστορικά στοιχεία. Ακολουθούν σε κωδικοποιημένη μορφή μερικές σχετικές σημειώσεις.

-Στο πρώτο τέταρτο του περασμένου αιώνα, η πρόδρομη μορφή του FBI ήταν μια ήσσονος σημασίας υπηρεσία, γνωστή ως Γραφείο Ερευνών. Οι ιδρυτικές αρχές και οι σκοποί του ήταν εμποτισμένοι στον ρατσισμό και αυτό μας οδηγεί σε άλλη μια ιστορική ειρωνεία, καθώς η γιγάντωση και η εδραίωσή του ως ομοσπονδιακή αρχή βασίστηκε εν πολλοίς στον μύθο και τη θετική αύρα από τη διαλεύκανση μιας σειράς δολοφονιών, με θύματα Ινδιάνους Οσέιτζ και έντονο άρωμα συγκάλυψης και διαπλοκής από τις τοπικές αρχές. Ο δαιμόνιος -και αντικομμουνιστής ολκής- Χούβερ πάτησε στην πολύ καλή δουλειά ενός πράκτορά του, για να δημιουργήσει έναν τεράστιο, πολυπλόκαμο οργανισμό, και να παραμείνει επικεφαλής του επί πολλές δεκαετίες, μέχρι τον θάνατό του.

-Είναι εντυπωσιακό ότι την ίδια εποχή στην επικράτεια των ΗΠΑ επιβίωναν σημαντικά κατάλοιπα μορφών πολιτοφυλακής και μια σχετική παράδοση συλλογικής αυτενέργειας για την επίλυση τέτοιων υποθέσεων, που βασιζόταν στην εδραιωμένη δυσπιστία ενάντια στην κεντρική κρατική αστυνομία και τον ρόλο της -μέχρι που οι ντόπιες εγκληματικές συμμορίες άρχισαν να φαντάζουν ως χειρότερη απειλή και μεγαλύτερο κακό από το ίδιο το κράτος! Σε αυτό το έδαφος άρχισε από νωρίς να ανθεί η «ιδιωτική πρωτοβουλία» με πρακτορεία ντετέκτιβ, που στρατεύτηκε από νωρίς ενάντια και στο εργατικό κίνημα της εποχής.

-Η βία δεν είναι μόνο η μαμή της ιστορίας -για τις επαναστάσεις- αλλά και αδερφάκι της εξουσίας που επιβάλλεται θέλοντας να διαιωνίσει την ισχύ της. Γνωρίζουμε πως στη θεωρία ένας νέος τρόπος παραγωγής δεν επιβάλλεται με τη βία, αλλά μόνο όταν ωριμάσουν οι συνθήκες εμφάνισης και εδραίωσής τους, για να επιβληθούν με «φυσικό», οικονομικό τρόπο. Η ιστορία επέκτασης του καπιταλισμού εκτός Ευρώπης, ωστόσο, είναι δεμένη με βία, αίμα και μια σειρά φρικιαστικών εγκλημάτων. Όσοι Ινδιάνοι είχαν την «κακοτυχία» να ζουν σε έναν τέτοιο ευλογημένο τόπο, με άπειρο φυσικό και ορυκτό πλούτο, βίωσαν στο πετσί τους τα καλά του «εκπολιτισμού» και είχαν να επιλέξουν εκβιαστικά μεταξύ του αφανισμού και της ενσωμάτωσης, που γινόταν κατά κανόνα με βία και όχι επειδή υπέκυψαν στα θέλγητρα και τις ανέσεις της ζωής των χλομών προσώπων.

Γνωρίζουμε επίσης πως το Κράτος του Ισραήλ είναι εκ γενετής προϊόν εποικισμού και βίαιης εκτόπισης των Παλαιστίνιων, που έχει εμφυσήσει αντίστοιχη νοοτροπία σε μεγάλο μέρος -πλειοψηφικό ίσως- του «περιούσιου λαού». Αντιστοίχως, η ιστορία του κράτους των ΗΠΑ, της χώρας του ονείρου και των ευκαιριών, είναι συνυφασμένη με τον ρατσισμό και τη δουλοκτησία, τον αποκλεισμό και το ξεζούμισμα των ντόπιων φυλών, την αποικιακή τύπου εκμετάλλευση των λαών που ζούσαν ειρηνικά πριν καταφτάσει η «λευκή μάστιγα» να τους «εκπολιτίσει».

Μπορεί η ανακάλυψη του «Νέου Κόσμου» να σηματοδότησε το πέρασμα σε μια νέα εποχή και το κράτος των ΗΠΑ να είναι προϊόν της καπιταλιστικής περιόδου, χωρίς φεουδαρχικά βαρίδια... Η βαρβαρότητα όμως είναι καταστατική, ιδρυτική αρχή του. Τα εγκλήματα που το συνοδεύουν, από τα πρώτα κιόλας βήματά του, δεν είναι κατάλοιπο του «σκοτεινού Μεσαίωνα» (που είναι παρεξηγημένη-συκοφαντημένη περίοδος, ιδωμένη κυρίως από την οπτική της αστικής ιστοριογραφίας), αλλά είναι δεμένα με το κυνήγι του κέρδους και την άγρια επέλαση των καπιταλιστικών σχέσεων.

Αυτές οι τελευταίες εισάγουν βίαια τον θεσμό της ατομικής (βασικά, ιδιωτικής) ιδιοκτησίας, που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον κοινοτικό τρόπο ζωής των ινδιάνων. Αλλά οι κατακτητές δε δείχνουν καμία ανοχή και δεν αφήνουν περιθώρια επιλογής σε όποιον δεν ασπάζεται τις αξίες τους. Το παράδειγμα του ινδιάνου φύλαρχου, που έλεγε πως δε χρειάζεται τίποτα γιατί τα προσφέρει όλα απλόχερα η φύση, είναι ίσως κάπως απλοϊκή, εξιδανικευτική αντίληψη, αλλά σαφώς αντιπροσωπευτική ενός τρόπου σκέψης, που στην πράξη απαγορεύτηκε δια της βίας. Η περιβόητη «Γη της Ελευθερίας» είναι τέτοια μόνο για τους επιτήδειους κερδοσκόπους. Τους προσφέρει ασυλία και παντελή έλλειψη περιορισμών για να θυσιάσουν τα πάντα στο βωμό του κέρδους.

Αυτά είναι ίσως γνωστά, αλλά η μέση φαντασία δεν υποψιάζεται καν την πραγματικότητα. Οι Ινδιάνοι εξορίζονται σε άγονα μέρη, πρέπει να υποταχθούν και να αφομοιωθούν με κάθε τρόπο. Το εξωφρενικό, όμως, είναι ότι ακόμα και όταν αποκτούν περιουσία από σπόντα, με τα κοιτάσματα πετρελαίου που βρέθηκαν στον τόπο εξορίας τους στην Οκλαχόμα, οι Οσέιτζ δεν αποκτούν δύναμη και δικαιώματα ή έστω την ιδιότητα του πολίτη. Αντιθέτως, αντιμετωπίζονται ως ανήλικα όντα, που δεν έχουν ώριμη κρίση για να διαθέσουν τα δικά τους χρήματα. Το κράτος ορίζει «δικαστικούς συμπαραστάτες», που πρέπει να συναινέσουν για το παραμικρό έξοδο και ουσιαστικά διαχειρίζονται την περιουσία των Ινδιάνων, βρίσκοντας προφανώς και διάφορες ευκαιρίες να καρπωθούν ένα μεγάλο μέρος της ή και το σύνολό της.

Σε αυτό το έδαφος προκύπτουν οι δολοφονίες των μελών της φυλής. Κι όλα αυτά συμβαίνουν μόλις εκατό χρόνια πριν, στη διαφημισμένη «χώρα της ελευθερίας», την ίδια περίοδο που ο δυτικός τύπος έφριττε πχ για τα «εγκλήματα των μπολσεβίκων» στη Ρωσία, αφού δεν έβρισκε κάτι πιο κοντινό για να εκφράσει τις ευαισθησίες του για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ο πράκτορας του Γραφείου Ερευνών δε βρίσκει την αλήθεια γιατί έχει μαγικές ικανότητες, αλλά γιατί φτιάχνει μια έμπιστη ομάδα και αναζητά αυτό που οι υπόλοιποι γνώριζαν αλλά συγκάλυπταν, διαπλεκόμενοι με τον ισχυρό λευκό κτηματία, που -ω τι έκπληξη- παρίστανε τον μεγάλο φίλο των Ινδιάνων. Δεν είναι θέμα ικανών και τίμιων προσώπων, αλλά κατεξοχήν δομικό. Η ιστορία όμως δε σταματά εκεί, καθώς η αλήθεια είναι σχετική, όχι με τη φιλοσοφική, αλλά με τη δικαστική έννοια, όπου σημασία έχει τι μπορείς να αποδείξεις. Η νομική απόδειξη της ενοχής των κατηγορούμενων περνάει από σαράντα κύματα, αλλά η κάθαρση δεν έρχεται ποτέ και οι ένοχοι αποφυλακίζονται μετά από κάποια χρόνια, ενώ αρκετοί φόνοι παραμένουν μέχρι σήμερα ανοιχτοί φάκελοι, που δεν έχουν διαλευκανθεί.

Εκτός από το βασικό θέμα της αφήγησης, ο ερευνητής δίνει πολλές ακόμα ενδιαφέρουσες πληροφορίες, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα. Από την εξιστόρηση των γεγονότων που βλέπουμε στις κλασικές κινηματογραφικές σκηνές από το «κυνήγι γης» με τις άμαξες και τους πιονέρους που ονειρεύονται ένα νέο ξεκίνημα -και όπου επικρατεί ο απόλυτος νόμος του ισχυρού. Ως την ιστορία που κρύβεται πίσω από το ξακουστό Ma Baker, των Boney M...

Επιμύθιο

Ο βασικός λόγος που πήρα το βιβλίο είναι ότι για την κε του μπλοκ είναι μάλλον πιο εύκολο να βρει χρόνο και συγκέντρωση για να αντιμετωπίσει 400 σελίδες στο χαρτί, παρά 3,5 ώρες σε μια οθόνη. Τελειώνοντας το βιβλίο ένιωθα γεμάτος και είχα την απορία τι από όλα αυτά κατάφερε να χωρέσει ο Σκορτσέζε σε 200 λεπτά. Για κάποιους το τελικό αποτέλεσμα ήταν άρτιο, για άλλους όχι -και για πολλούς κάτι ενδιάμεσο. Για μένα ήταν απλά η επιβεβαίωση ενός χρυσού κανόνα. Νόμος είναι το δίκαιο του εργάτη. Και ότι ένα βιβλίο είναι πάντα καλύτερο από την τηλεοπτική-κινηματογραφική μεταφορά. Νόμος! Κι αν κάποιος θέλει να βρει οπωσδήποτε μια εξαίρεση, μπορεί να πιάσει το Babylon Berlin. Αλλά αυτό είναι θέμα μιας άλλης ανάρτησης...

Ο Σύριζα και το Πολυτεχνείο

Δημοσιεύτηκε στην Κατιούσα

Η “κατάληψη Πολυτεχνείου” δανείστηκε το όνομα, το χώρο και τα σύμβολα της εξέγερσης του 73′, για να τα προστατέψει -λέει- από τις οργανώσεις που τα καπηλεύονται. Στις ανακοινώσεις της ζητάει “τρόφιμα και τσιγάρα” από τον κόσμο, με την ιστορία να επαναλαμβάνεται ως φάρσα και τραγωδία μαζί. Και το πιο σημαντικό: οδηγεί την κουβέντα στην ουσία, τα κρίσιμα ζητήματα που καίνε τον κόσμο.

–Πότε θα έρθει ο Μαλάμης κι οι οικοδόμοι; Τι θα γράφει η Πανσπουδαστική νο 9; Πότε θα βγάλει νέο τραγούδι ο Πανούσης για το Χημείο; Θα πούμε επιτέλους κάτι για το ΚΚΕ; Ως πότε θα κρατάει αυτή η ασυλία του;

Και το πιο εντυπωσιακό είναι πως δεν υπάρχει καμία αναφορά -παρά μόνο κάτι ξώφαλτσες για ξεκάρφωμα- στην κυβέρνηση και το Σύριζα. Μα ποιος κυβερνάει τέλος πάντων αυτόν τον τόπο;
Η σχέση του Σύριζα -από όταν έγινε κυβέρνηση- με το Πολυτεχνείο πετάει από κορυφή σε κορυφή και σκάβει όλο και πιο βαθιά στον πάτο.

Μια χρονιά είχε απαλειφθεί εντελώς τυχαία -κοίτα να δεις- κάθε αναφορά στις ΗΠΑ και το ρόλο που έπαιξαν για την επικράτηση της χούντας.
Τη δεύτερη χρονιά έστειλαν στα κλεφτά τον Τσίπρα στο Πολυτεχνείο, μαζί με τους ασφαλίτες της προσωπικής του φρουράς, να καταθέσει στα μουλωχτά στεφάνι, για να πουλήσει μούρη ως ο πρώτος πρωθυπουργός που τολμάει να το κάνει -που ακόμα κι αυτό λαθροχειρία ήταν, αλλά ποιος ασχολείται με λεπτομέρειες.

Στην πορεία που ακολούθησε, τα μπλοκ του Σύριζα ήρθαν κι αυτά σχεδόν incognito, έσκασαν μύτη κάπου προς το τέλος και μπήκαν πίσω από τα μπλοκ των κομμουνιστών, για να γλιτώσουν τη γιούχα. Ούτε δεξιά, ούτε αριστερά, ο μόνος δρόμος είναι πίσω απ’ τα παιδιά.

Φέτος, με τις αναμνήσεις από το ταξίδι στις ΗΠΑ ακόμα νωπές, κανείς Συριζαίος δε θα τολμούσε να σκάσει μύτη στο τριήμερο του Πολυτεχνείου. Εκτός κι αν έκαναν το σύστημα-λαγός, σαν τη νεολαία ΠΑΣΟΚ, που έχει καπηλευτεί τη ματοβαμμένη σημαία, έρχεται περίπου κατά τις δύο-τρεις το μεσημέρι κι ολοκληρώνει τη διαδρομή σε χρόνο ρεκόρ, με χαλαρό τζόκινγκ.

Ακόμα κι η φετινή εκδήλωση της νεολαίας Σύριζα για το Πολυτεχνείο, με ομιλητή τον Τσίπρα, είχε προγραμματιστεί να γίνει στο…  εναλλακτικό Γκάζι, σε απόσταση ασφαλείας από τους υπόλοιπους. Και τελικά δεν έγινε καν, λόγω της κακοκαιρίας και των θυμάτων, γιατί δεν ήταν καλή μέρα για πανηγυρικούς λόγου της δεκάρας.

Από τη στιγμή λοιπόν που οι Συριζαίοι δεν πρόκειται να πατήσουν στο Πολυτεχνείο, το καλύτερο σενάριο θα ήταν να μη γίνουν καν οι καθιερωμένες εκδηλώσεις του τριήμερου εορτασμού. Και -ω του θαύματος- κοίτα να δεις πόσο βολικά ήρθαν τα πράγματα, με αυτήν την κατάληψη από μια χούφτα άτομα που δεν ανήκουν σε καμία οργάνωση, καμία συλλογικότητα, λες και φύτρωσαν από το έδαφος.

Έσβησαν μάλιστα και τα ιστορικά συνθήματα από την πύλη του Πολυτεχνείου (έξω αι ΗΠΑ, έξω το ΝΑΤΟ), μάλλον γιατί καπηλεύονταν το γνήσιο εξεγερσιακό πνεύμα τους και το πραγματικό μήνυμα της επετείου:
Το Πολυτεχνείο ζει, έξω τα κόμματα κι οι οργανώσεις…

Μα γιατί κάνετε αυτή τη σύνδεση, έχετε αποδείξεις; θα ρωτήσει κανείς.
Αστυνομικά τεκμήρια, όχι. Υπάρχει όμως καλύτερη απόδειξη από το ότι ένα τσούρμο κουκουλοφόρων όπου δε συμμετέχει καμία αναρχική ομάδα-συλλογικότητα, καπελώνει το τριήμερο για να ακυρώσει τις εκδηλώσεις τιμής και δρα σαν το μακρύ χέρι της κυβέρνησης; Σαν “αριστερό” παρακράτος -που θα έλεγαν και κάποιοι γραφικοί Δεξιοί, οι οποίο ωστόσο έχουν λουφάξει τώρα στη γωνιά τους.


Ο Σύριζα μπορεί να μην πατήσει ποτέ ξανά στο Πολυτεχνείο με τις οργανώσεις του και τα άμαζα μπλοκ του. Είναι όμως μέσα στο Πολυτεχνείο δια αντιπροσώπων και προσπάθησε να ακυρώσει τις εκδηλώσεις και πάνω από όλα το μήνυμα της επετείου. Μόνο με μια “αριστερή κυβέρνηση” τύπου Σύριζα θα μπορούσε να γίνει αυτό. Και αυτή είναι μία ακόμα απόδειξη για το βρώμικο ρόλο της “ροζ αριστεράς”, της πιο βρώμικης κυβέρνησης της Μεταπολίτευσης, του πιο καλού υπηρέτη της αστικής τάξης και του ευρωνατοϊκού ιμπεριαλισμού.

Χτες η κατάληψη τερματίστηκε -μετά από πορεία αναρχικών κι εξωκοινοβουλευτικών οργανώσεων, αλλά κι εσωτερικές συνεννοήσεις- αλλά το πουλάκι -για φέτος τουλάχιστον- μάλλον πέταξε. Και το χειρότερο είναι πως τα πολιτικά του αφεντικά, σε κράτος και κυβέρνηση, παραμένουν κυρίαρχα και παίζουν μπάλα σχεδόν ανενόχλητοι…

Περάστε από τον κ. Πρόεδρο για τα διαπιστευτήρια

Δημοσιεύτηκε στην Κατιούσα

Σήμερα ο Τσίπρας γίνεται αισίως ο δέκατος Έλληνας πρωθυπουργός, που περνά το κατώφλι του Λευκού Οίκου, και μια ιστορική αναδρομή μας δίνει χρήσιμα ιστορικά συμπεράσματα.

Από το Δεκέμβρη του 1946, με τον Τσαλδάρη να εξασφαλίζει “ευγενή χορηγία” για τον εμφύλιο που βρισκόταν σε εξέλιξη, εγκαινιάζοντας την αλλαγή φρουράς μεταξύ ΗΠΑ και Βρετανίας…
…στην επίσκεψη του Καραμανλή το 61′ -με την ΕΔΑ αξιωματική αντιπολίτευση ακόμα, λίγους μήνες πριν το εκλογικό όργιο βίας και νοθείας- και τον… Γκωλισμό του αρχηγού της ΕΡΕ να δείχνει το ‘ανεξάρτητο πνεύμα’ του, επικροτώντας την εισβολή στον κόλπο των Χοίρων, που γινόταν εκείνες τις μέρες…

Ο οποίος ξαναπήγε το 78′ ανεπίσημα και με την Ελλάδα έξω από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ -για τα μάτια του κόσμου. Ενώ μεσολάβησε το 64′ η επίσκεψη του Γ. Παπανδρέου του πρεσβύτερου -του πρώτου από τους τρεις- και το παζάρι για την Κύπρο, με το σχέδιο Άτσεσον, που το χάλασε η κυβέρνηση του Μακάριου.


Ο Μητσοτάκης πήγε το 90′ κι έγινε φίλος με τον Μπους, στο τέλος του “Ψυχρού Πολέμου’ με τα Βαλκάνια να είναι πυριτιδαποθήκη έτοιμη να εκραγεί. Το 94′ ήταν η σειρά του Ανδρέα, 13 χρόνια μετά την πρώτη εκλογή του, αφού στην οκταετία της Αλλαγής ήταν ακόμα νωπό το “ΕΟΚ και ΝΑΤΟ” (το ίδιο συνδικάτο) και η θεωρητική εναντίωση στην πολιτική μιας χώρας, της οποίας ήταν υπήκοος. Κι όσο πολέμησε τελικά την πρώτη, πολέμησε και το δεύτερο.



Ο Σημίτης πήγε το 96′, αμέσως μετά τα Ίμια, για να ευχαριστήσει από κοντά τους Αμερικανούς -η δική μας εκδοχή thanksgiving… Και άλλη μία φορά το 2002, στον απόηχο της 11ης Σεπτέμβρη, για να πάρει οδηγίες αντιμετώπισης της τρομοκρατίας. Ακολούθησε ο δεύτερος Καραμανλής, αφού είχε θαφτεί το σχέδιο Ανάν, και προτού αρχίσει να χτίζει την  αφήγηση πως τον έφαγαν οι ΗΠΑ, όταν προσέγγισε τη Ρωσία για το φυσικό αέριο.

Οι Παπανδρέου τρίτωσαν με το ΓΑΠ το 2010, λίγο πριν πάει στο Καστελόριζο να ανακοινώσει το πρώτο μνημόνιο, με τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Κι ακολούθησε ο Σαμαράς με το δεύτερο μνημόνιο, για να τριτώσει κι εδώ το καλό με τον Αλέξη, που ντύθηκε για λίγο Τομ Κρουζ, μες στο F-16, για να μπει στο κλίμα.

Έτοιμοι για υπόκλιση; Πάμε

Κρατήστε λοιπόν ένα ωραίο στατιστικό, που δεν μπορεί να είναι σύμπτωση: στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, όλοι οι πρωθυπουργοί -εξαιρώντας φυσικά τους υπηρεσιακούς- πέρασαν σε κάποια φάση της θητείας τους -αν όχι από την πρώτη τετραετία τους, για να πάρουν τα διαπιστευτήρια από τον πρόεδρο, μαζί με την ευλογία της Ουάσιγκτον και να κλείσουν παράλληλα μερικές μπίζνες.

Κι η “περήφανη Αριστερά” του Αλέξη δε θα μπορούσε φυσικά να λείπει από το κάδρο.

Μικρόφωνο στο μπόι των ονείρων μας

Η παρουσίαση της καινούριας έκδοσης της ΣΕ και του τμήματος ιστορίας της κετουκε τη μεθεπόμενη Παρασκευή, στον Περισσό, θα είναι ασφαλώς πληρέστερη και πιο "επίσημη". Αλλά όπως είπε κι ένας σφος, εμείς είμαστε "γκρούπις" της Αλέκας και δε χάνουμε ευκαιρία να την ακούσουμε. Όπως το Σάββατο, που μιλούσε για αυτό το θέμα (τα 50 χρόνια από την επιβολή της δικτατορίας) στην Κάνιγγος, στην εκδήλωση της οργάνωσης των εκπαιδευτικών. Και δυσκολεύτηκε να φέρει κάπως το μικρόφωνο στο ύψος της ("είμαι και λίγο κοντή" είπε αυτοσαρκαζόμενη, χωρίς κανένα κόμπλεξ), αλλά το πιο σημαντικό είναι να φτιάξουμε έναν κόσμο στο μπόι των ονείρων μας.

Η εισαγωγική ομιλία της Αλέκας δεν ήταν μια αναλυτική παρουσίαση της πρόσφατης έκδοσης, ούτε τη σχετικής διακήρυξης της κετουκε, που περιλαμβάνεται στην έκδοση (η οποία πωλείται 15 ευρώ και γίνεται κι ωραίο δώρο, όπως είπε η Παπαρήγα), αλλά συνδέεται άμεσα με αυτά. Η  δική μου "ανταπόκριση" δεν είναι ακριβής μεταφορά όσων είπε, αλλά στέκεται σε ορισμένα σημεία και τα παρουσιάζει σε δύο μέρη με σχετικά αυτοτελείς θεματικές. Αυτονόητο πως τυχόν αστοχίες κι αβαρίες κατά τη μεταφορά βαραίνουν αποκλειστικά την κε του μπλοκ.

Ένα βασικό ερώτημα γύρω από το οποίο αναπτύσσεται διαπάλη είναι γιατί επιβλήθηκε η δικτατορία και μάλιστα σε μια περίοδο που η Ελλάδα βρισκόταν σε πορεία ένταξης στην ΕΟΚ, ενώ τα άλλα δικτατορικά καθεστώτα στη Νότια Ευρώπη, σε Ισπανία και Πορτογαλία, έπνεαν τα λοίσθια. Έχουν δοθεί κατά καιρούς διάφορες απαντήσεις από αστική σκοπιά, που μπορεί να έχουν επιμέρους κοινά σημεία με αποσπασματικές θέσεις του ΚΚΕ, εντάσσονται όμως σε τελείως διαφορετική αντίληψη.

Κάποιοι σημειώνουν το ρόλο που έπαιξαν οι εσωτερικοί παράγοντες κι οι αντιθέσεις του τριγώνου ανάκτορα-στρατός-κυβέρνηση, όπου οι δύο πρώτες πλευρές ήταν συνδεμένες και βάσει συντάγματος. Άλλοι εντοπίζουν τη βασική αιτία των γεγονότων στην κρίση των Ιουλιανών το 65' κι άλλοι πηγαίνουν πιο βαθιά, στις αντιφάσεις ολόκληρης της μετεμφυλιακής περιόδου.
Κάποιες απόψεις σοσιαλδημοκρατικής-οπορτουνιστικής απόχρωσης -πχ ο Βερναρδάκης, που δεν είναι σίγουρο αν ισχυρίζεται ακόμα τα ίδια- λένε πως το καλοκαίρι του 65', με τα Ιουλιανά, υπήρχε επαναστατική κατάσταση, που όμως δεν αξιοποιήθηκε. Αφενός όμως οι λαϊκές κινητοποιήσεις του 65' δεν κλόνισαν ποτέ την αστική εξουσία και τα θεμέλιά της, αφετέρου το 67' που επιβλήθηκε η χούντα, το λαϊκό κίνημα βρισκόταν σε σαφή υποχώρηση και δεν αποτελούσε άμεσο, σοβαρό κίνδυνο για τη σταθερότητα του συστήματος.

Άλλες προσεγγίσεις δίνουν προβάδισμα για την ερμηνεία των γεγονότων στον εξωτερικό παράγοντα, τις ΗΠΑ, το σχεδιασμό τους για τον επικείμενο αραβο-ισραηλινό πόλεμο (όπου ήθελαν να έχουν καλυμμένα τα νώτα τους με σταθερές κυβερνήσεις-καθεστώτα) και το Κυπριακό. Ενώ η αντίθετη πλευρά τείνει να αθωώσει πλήρως τον ξένο παράγοντα, προσπερνώντας ακόμα και γεγονότα, όπως η συγνώμη του Κλίντον το 99' -που δεν ήταν πάντως "συγνώμη" επειδή προκάλεσαν το πραξικόπημα, αλλά γιατί έδειξαν ανοχή απέναντί της.

Υπάρχει τέλος και μια δεξιά προσέγγιση που τα φορτώνει όλα σε κάποιους άφρονες αξιωματικούς, που έδρασαν κατά βούληση, που δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική.

Στην πραγματικότητα, οι εσωτερικοί με τους εξωτερικούς παράγοντες συνυπήρχαν και συνδυάζονταν. Υπήρχε αστάθεια από την κρίση των Ιουλιανών αλλά και σε όλη τη μετεμφυλιακή περίοδο ο φόβος τι θα προέκυπτε μετά τις εκλογές που είχαν προκηρυχθεί για το Μάιο του 67' κι αν θα υπηρετούσε τους στόχους του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Αλλά σε αυτό το πλέγμα των παραγόντων, η καθοριστική αντίθεση ήταν μεταξύ του αστικού οικονομικού εκσυγχρονισμού που προωθούνταν και του παλιού πολιτικού συστήματος, που δυσκολευόταν να προσαρμοστεί και να τον υπηρετήσει.

Αυτή η αλήθεια ξέφυγε και σε έναν παλιό Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών (δεν μπόρεσα να ακούσω καλά το όνομά του), που σε μια διάλεξή του το 99', είχε πει (περίπου): την πατήσαμε, γιατί πιστεύαμε ότι η Ελλάδα έχει σύγχρονο πολιτικό σύστημα, αλλά βραδυπορεί οικονομικά και χρειάζεται βοήθεια. Ενώ στην πραγματικότητα συνέβαινε το αντίθετο...
Κι εντόπισε ένα σημαντικό παράγοντα αστάθειας στο ότι δεν υπήρχε συστημική αριστερά... Άκρως επίκαιρη παρατήρηση για όσα ακολούθησαν από τη Μεταπολίτευση, ως τις μέρες μας.

Δεν μπορούσε όμως να λυθεί αλλιώς αυτή η αντίθεση; Ιδίως από τη στιγμή που το καθεστώς της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι το καλύτερο για την αστική εξουσία και της εξασφαλίζει μεγαλύτερη νομιμοποίηση;
Η απάντηση είναι πως εφόσον βρισκόταν κι ο παράγοντας του στρατού, με πρωταγωνιστικό ρόλο, στο επίκεντρο των αντιθέσεων, δεν αρκούσε μια απλή, κλασική αναδόμηση-αναδιαμόρφωση του πολιτικού συστήματος, όπως στις μέρες μας.

Πιο ειδικά για τις ξένες δυνάμεις: η ευθύνη του αμερικανικού-νατοϊκού παράγοντα είναι φανερή και αναμφισβήτητη, δεν πρέπει όμως να μπαίνει με τέτοιο τρόπο που να υποβαθμίζει τις εσωτερικές διεργασίες κι αιτίες που οδήγησαν στο πραξικόπημα. Στο εσωτερικό των ΗΠΑ υπήρχαν διαφορετικοί θύλακες και μηχανισμοί -όπως προκύπτει κι από αποχαρακτηρισμένα ιστορικά έγγραφα- με αντιφατικές βλέψεις, που αποτυπώθηκαν και στην επίσημη στάση της κυβέρνησής τους. Η οποία αναγνώρισε το καθεστώς με εννιά μήνες καθυστέρηση (όσο μια εγκυμοσύνη) και διέκοψε αρχικά τη στρατιωτική βοήθεια, για να τη συνεχίσει μετά τον αραβο-ισραηλινό πόλεμο, να αποκτήσει στενές σχέσεις και να παίξει τελικά καθοριστικό ρόλο στην ομαλή μετάβαση σε κοινοβουλευτικό καθεστώς, το 74'.

Επίσης η Αλέκα κατέρριψε το μύθο για τη διαφοροποίηση της δημοκρατικής ΕΟΚ, που διέκοψε τη χρηματοδότηση της Ελλάδας -κάτι που ήταν όμως προειλημμένη απόφαση, πριν το πραξικόπημα, για ταμειακούς, οικονομικούς λόγους και δυσκολίες. Παράλληλα, η -προωθημένη υποτίθεται- γαλλική δημοκρατία ήταν από τις πρώτες κυβερνήσεις διεθνώς που αναγνώρισαν την ελληνική χούντα.

Η Αλέκα αναφέρθηκε επίσης στην αντίθεση μεταξύ του εφοπλιστικού κεφαλαίου, που τάχθηκε αναφανδόν υπέρ της χούντας, και του βιομηχανικού κεφαλαίου που την υποδέχθηκε αρχικά με αμηχανία και με το φόβο ότι θα διέκοπτε τη ροή των ξένων επενδύσεων.
Καθώς και στη λανθασμένη αντίληψη περί υποτελούς μεταπρατικού κεφαλαίου, προστατευτισμού της οικονομίας, κτλ, καθώς η σύνδεση με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς κι οι σχέσεις ανισότιμης αλληλεξάρτησης που αναπτύσσονται σε αυτό το έδαφος, είναι δείγμα της επιθετικότητας του ελληνικού κεφαλαίου κι όχι της υποτέλειάς του.

Μίλησε και για τις αντιθέσεις εντός της χούντας, για το θεσμό της βασιλείας, το ρόλο του στρατού και το κυπριακό. Για την άποψη του Παπαδόπουλου περί πολιτικού μανδύα της κυβέρνησης (με τρία μόλις στρατιωτικά στελέχη) που επικράτησε στην πρώτη φάση του καθεστώτος. Και το ότι η χούντα δεν αναγνώρισε το Ισραήλ, κάτι που αντανακλούσε τα συμφέροντα τμημάτων της αστικής τάξης με σημαντικές εξαγωγές προϊόντων σε αραβικές χώρες.

Η χούντα πέτυχε έναν ορισμένο οικονομικό εκσυγχρονισμό, με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι την κρίση του 73', κάτι που δεν καθιστά την πολιτική της θετική ή φιλολαϊκή, αλλά δείχνει καθαρά τον ταξικό της προσανατολισμό. Ταυτόχρονα έδωσε λύση στο ζήτημα του εκσυγχρονισμού του πολιτικού συστήματος, ανεξάρτητα από τον ιδεολογικό-πολιτικό της λόγο και το στρατοκρατικό της καθεστώς. Στη διάρκεια της χούντας καταργήθηκε η βασιλεία, κι "αναβαπτίστηκαν" τα χρεοκοπημένα αστικά κόμματα που δε συμμετείχαν στο πραξικόπημα, δεν το νομιμοποίησαν κι από τις τάξεις τους προήλθαν οι καινούριοι πολιτικοί σχηματισμοί που κυριάρχησαν στα χρόνια της μεταπολίτευσης.

Εν κατακλείδι, η χούντα δεν ήταν μια παρά φύση διέξοδος-εξέλιξη για την αστική τάξη, αλλά γίνεται κυρίαρχη επιλογή, όταν η αστική τάξη νιώθει να απειλούνται τα συμφέροντά της, ή να υπηρετούνται καλύτερα με αυτόν τον τρόπο.
Παραμένει επίσης ανοιχτό προς μελέτη το ζήτημα αν το πραξικόπημα προσομοίαζε και συγγένευε ιδεολογικά-πολιτικά με τον κλασικό φασισμό, στη ναζιστική και τη μουσολινική του εκδοχή. ή σε κάποια άλλη μορφή.

Στο επόμενο και τελευταίο μέρος, η στρατηγική του ΚΚΕ κι η στάση των αστικών κομμάτων, στα χρόνια της δικτατορίας.

Ο πόλεμος χτυπάει την πόρτα μας

Μερικές πρόχειρες (αν όχι βιαστικές) κωδικοποιημένες σημειώσεις.

-Τι ενδιαφέρον μπορεί να παρουσιάζει στις μέρες μας ένα διεθνές σοσιαλιστικό συνέδριο το 1912; Πολύ μεγάλο. Γιατί ήταν το συνέδριο της 2ης σοσιαλιστικής διεθνούς στη Βασιλεία, που πήρε σημαντικές αποφάσεις για τη στάση και τα καθήκοντα των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων ενάντια στον επερχόμενο παγκόσμιο πόλεμο (άλλο αν στην πράξη ελάχιστα από αυτά τις εφάρμοσαν).

Έναν αιώνα μετά, η σοσιαλδημοκρατία έχει περάσει ανοιχτά στην υπηρεσία της αστικής τάξης. Το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα παλεύει τις τελευταίες δεκαετίες να ξεπεράσει την κρίση μετά την αντεπανάσταση. Κι η ανθρωπότητα -ή μάλλον για την ακρίβεια, οι αστικές τάξεις του πλανήτη- οδεύουν ολοταχώς προς μια γενικευμένη σύρραξη κι έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο.

-Το γαϊτανάκι των συμφερόντων που συγκρούονται στη Συρία εμπλέκει μια σειρά χώρες και ουδείς γνωρίζει πού θα σταματήσει ένα πιθανό ξέσπασμα: από τον Περσικό ως τη Μεσόγειο, από τα Βαλκάνια ως τον Καύκασο και την Κασπία, και από τις ΗΠΑ μέχρι την Κίνα, οι εξελίξεις επηρεάζουν δεκάδες χώρες, λιγότερο ή περισσότερο άμεσα.

Το Ιράν μπορεί να είναι ο επόμενος στόχος των "ανθρωπιστικών επεμβάσεων". Ενώ η Τουρκία μπορεί να γίνει η επόμενη Συρία. Ο πόλεμος δεν είναι -γενικά κι αόριστα- στη γειτονιά μας. Ήδη χτυπάει την πόρτα μας -και περιμένει να δει αν είμαστε μέσα. Όσοι δεν αισθάνονται ασφάλεια (ίσα-ίσα) βλέποντας τον Καμμένο ντυμένο Ράμπο, έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν -και βασικά να δρουν.

-Πρώτα ήταν τα ανθρώπινα δικαιώματα που παραβίαζε ο Μιλόσεβιτς κι οι εθνοκαθάρσεις στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Μετά η Αλ Κάιντα στο Αφγανιστάν και τα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ. Η Αραβική Άνοιξη, τα πυρηνικά του Κιμ, τα χημικά του Άσαντ. Οι ίδιες δικαιολογίες επαναλαμβάνονται συστηματικά ως προσχήματα, χωρίς να ενδιαφέρονται καν για τα προσχήματα και την πραγματικότητα.

Το εντυπωσιακό είναι πως σε αντίθεση με άλλες φορές (πχ Λιβύη) ακόμα και στα ΜΜΕ των ΗΠΑ υπάρχουν φωνές που αμφισβητούν ανοιχτά την εκδοχή που παρουσιάζει η κυβέρνησή τους και τους λόγους που προβάλλει.

-Δεν είναι ασφαλώς θέμα που προσφέρεται για κομπορρημοσύνη, αλλά οι θέσεις του ΚΚΕ για την όξυνση των αντιφάσεων και η εκτίμηση για το ενδεχόμενο μιας γενικευμένης πολεμικής σύρραξης επιβεβαιώνονται με τραγικό τρόπο, λίγες μόλις μέρες μετά το 20ό συνέδριο. Προφανώς το ζητούμενο δεν είναι η επιβεβαίωση, αλλά η οργάνωση της πάλης των λαών ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο (που τον γεννά, όπως το σύννεφο τη βροχή). Είναι πολύ σημαντικό όμως, απαράβατος όρος και προϋπόθεση, να έχεις σωστά εργαλεία και κριτήριο για την ανάλυση της πραγματικότητας. Να μην ξεπέφτεις στο επίπεδο όσων αποτιμούσαν θετικά την περίοδο Ομπάμα, τους βομβαρδισμούς και τις δικές του "ειρηνευτικές επεμβάσεις" ή όσους τάσσονταν ανοιχτά υπέρ της μακελάρισσας Χίλαρι, στις αμερικάνικες εκλογές. Να μην ξεπέφτεις ούτε στο επίπεδο της ΛαΕ, που επιλέγει φανερά ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο (Ρωσία) και σχεδόν πανηγύριζε για την εκλογή Τραμπ και την "αντιπολεμική". "αντιΝΑΤΟϊκή" προεκλογική ρητορεία του.

-Η επίθεση αυτή είναι πολύ διδακτική και χρήσιμη για όσους δε γαντζώνονται στις ιδεοληψίες τους και μπορούν να καταλάβουν κάποια πράγματα. Μπορεί να υπάρχουν μερίδες του κεφαλαίου με ανταγωνιστικά συμφέροντα και διαφορετικές επιμέρους στοχεύσεις, να υπάρχουν οξυμένες ενδοαστικές αντιθέσεις -που εκφράστηκαν και στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση στις ΗΠΑ- αλλά η αστική τάξη έχει ενιαία στρατηγική στόχευση και παραμένει ενωμένη στον πόλεμο και την εκμετάλλευση των λαών. Η πολιτική μιας μεγάλης ιμπεριαλιστικής δύναμης καθορίζεται αυστηρά κι αποκλειστικά απ' τα συμφέροντά της και τους αμείλικτους νόμους της καπιταλιστικής συσσώρευσης. Δεν αλλάζει με βάση τα πρόσωπα και την εναλλαγή κυβερνήσεων.

-Απερίφραστη καταδίκη σημαίνει καταδίκη, σαφής και κατηγορηματική, χωρίς "ναι μεν αλλά" για τις επιθέσεις με χημικά όπλα, που λειτούργησαν αντικειμενικά προβοκατόρικα, ανεξάρτητα από το ποιος τις εξαπέλυσε στην πραγματικότητα.

-Η ίδια η πραγματικότητα αναδεικνύει τον επίκαιρο χαρακτήρα της πάλης ενάντια στον πόλεμο και τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς -που μπαίνει και στα υλικά του πρόσφατου συνεδρίου. Η κρίση δεν αφήνει σε δεύτερη μοίρα το ζήτημα του πολέμου και τις συνέπειές του. Αντιθέτως, συνδέεται οργανικά μαζί του και αναδεικνύει τη σημασία του. Και το βασικό ζητούμενο είναι να ενταθεί και να μαζικοποιηθεί στην πράξη η πάλη αυτή το επόμενο διάστημα, με αίτημα αιχμής να κλείσει η βάση της Σούδας, να σταματήσει η συστηματική της αξιοποίηση στα πλαίσια των επιχειρήσεων και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων.

Αταξίες

Η ταξική πάλη ασφαλώς δεν είναι ανακάλυψη των μαρξιστών ή του Μαρξ. Αυτός το "μόνο" που έκανε ήταν να την οδηγήσει θεωρητικά ως τις τελικές πρακτικές της συνέπειες: τη δικτατορία του προλεταριάτου (η λέξη που δε λες). Την ύπαρξή της λοιπόν τη δέχονται (θεωρητικά -δηλ στα λόγια, αλλά ούτε καν αυτό εσχάτως) και αστοί αναλυτές. Ή μάλλον τη δέχονταν, μέχρι που εδραιώθηκε η κυριαρχία της τάξης τους, κι έπαψε να τους είναι χρήσιμη, οπότε έπεσε στο πυρ το εξώτερον (κι ας μην έχουμε θεωρητικά -δηλ υποτίθεται- Ιερά Εξέταση στις μέρες μας). Έκτοτε οι αστοί κηρύσσουν το τέλος της ιστορίας, δηλ της ταξικής πάλης που τη δημιουργεί. Κι απορρίπτουν με εντυπωσιακή εμμονή και μονομέρεια κάθε ταξική αναφορά, ακόμα και την ταξική συγκρότηση της κοινωνίας (γίνεται απλά λόγος για μερικές ανισότητες, που παρουσιάζονται σχεδόν ως ατύχημα ή παράπλευρη απώλεια-παρενέργεια της καπιταλιστικής ανάπτυξης, χωρίς σχέση αιτίου-αιτιατού. Ενώ ακόμα και κάποιες "αντι-συστημικές αναφορές στη "νέα τάξη πραγμάτων" -που είναι φράση του Μπους αν δεν απατώμαι, την παρουσιάζουν ως κάτι κρυφό και σκοτεινό, που 'ναι καρπός συνωμοτικών σχεδίων ή μια λέσχη ισχυρών, χωρίς ταξικό περιεχόμενο -αν και τάξη).
Αυτά τα σχήματα θεωρούνται παρωχημένα, όπως άλλωστε κι η ταξική πάλη.

Το παραδέχτηκε εξάλλου κι η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Που προτάσσει ως σημαντικά κι επίκαιρα τα δικά της έξι δέλτα:
-Δραχμή; -Μπα... -Διαλεκτική; -Όχι... ΔΣΕ; -Ούτε... -Διεργασίες στο αστικό πολιτικό σκηνικό; -Μμ, ίσως... -Διαδήλωση; -Τσ, τσ, τσ, τρε μπανάλ... -Δικτατορία του προλεταριάτου; -Πώς είπατε;
Και τα δικά της προσωπικά, τηλεοπτικά (δημοσιογραφικά, δικηγορίστικα) σόου στα κάγκελα της ΕΡΤ, μπροστά στις κάμερες, όπου γεννήθηκε-ατσαλώθηκε το πολιτικό ειδύλλιο με τη Ραχήλ.

Πάλι καλά βέβαια που τα είπε αυτά τώρα, μετά το διαδικτυακό της ξεκατίνιασμα με προβεβλημένα στελέχη-αριστεροχωριανούς, κι όχι πριν που έφτιαχναν-ζύμωναν την επιτροπή λογιστικού ελέγχου για το χρέος, γιατί θα στενοχωρούσε-κακοκάρδιζε (ομπίντα) πολύ το αριστεροχώρι, που την έβλεπε τότε σαν Πασιονάρια-ηγέτιδα του no pasara(n) στο αντιμνημονιακό μέτωπο.

Η αταξική αποβλάκωση κι η αποθέωση του προσωπικού παράγοντα επεκτείνεται και στα πιο απλά ζητήματα, όπου η ουσία σκεπάζεται από τόνους εντυπώσεων, παραπολιτικών σχολίων, δηλώσεων κι υπερβολών, γενικά δευτερευόντων σημείων. Έτσι πχ στην ορκωμοσία του Τραμπ μένει επιδεικτικά στο απυρόβλητο η ταξική ουσία της πολιτικής και της κυβέρνησης του νέου προέδρου, που επιλέγει για το Υπουργείο Οικονομικών ένα παλιό στέλεχος της Γκόλντμαν Σακς, κι εξακολουθεί να υπηρετεί με συνέπεια τα ίδια ταξικά συμφέροντα.

Στο σκοτάδι μένει κι η ουσία της διαφοροποίησης που σηματοδοτεί η αλλαγή φρουράς στο Λευκό Οίκο, οι ενδοαστικές αντιθέσεις μερίδων της άρχουσας τάξης στις ΗΠΑ και το εναλλακτικό σχέδιο που φαίνεται να προωθεί ο Τραμπ με την ακύρωση κάποιων διεθνών εμπορικών συμφωνιών και τη στροφή στον προστατευτισμό, για την αποτελεσματικότερη ενίσχυση του αμερικάνικου κεφαλαίου, στα πλαίσια του ανταγωνισμού του πχ με τον ανερχόμενο κινέζικο καπιταλισμό.

Το ίδιο "αταξικό" σχήμα έχει κινηματικές προεκτάσεις, σχετικές με τις μαζικές διαδηλώσεις εναντίον του Τραμπ, το τελευταίο διάστημα. Αν αυτή η αυθόρμητη αντίδραση εγκλωβιστεί στο ποσοτικό (πχ είμαστε το 99%) ή το προσωπικό (με το αντι-Τραμπ μέτωπο, που θυμίζει πολύ τη δουλειά του ΣΕΚ με τα απαγορευτικά σηματάκια πχ για τη χούντα του Καραμανλή) στοιχείο, και δεν αρθρώνει ταξικό πολιτικό λόγο, είναι καταδικασμένη να βουλιάζει σε ρηχά νερά και αδιέξοδα, δείχνοντας πρωτίστως την ισχυρή επίδραση που της ασκεί η αταξική θεώρηση της αστικής τάξης. Κι αυτός είναι ο ορισμός του οπορτουνισμού: η επιρροή της αστικής τάξης στο εργατικό, λαϊκό κίνημα.

Αυτό που μένει να δίνει τον τόνο, εκφράζοντας (εντός ή εκτός εισαγωγικών) αυτές τις αντιδράσεις είναι πχ η συναυλία της Μαντόνα, που υποσχόταν από σκηνής στοματικό έρωτα στους ψηφοφόρους της Χίλαρι, ενώ την ίδια στιγμή στην Ιταλία ένα άλλο μοντέλο που διψά για φήμη και δημοσιότητα, κι είχε ταχθεί με το "όχι" στο πρόσφατο δημοψήφισμα στη γείτονα, έχει αρχίσει ήδη να υλοποιεί την προεκλογική-προδημοψηφισματική της υπόσχεση, παρουσιάζοντας πάντως μεγαλύτερη αξιοπιστία, πχ σε σχέση με το Σύριζα, που έλεγε προεκλογικά πως θα έσκιζε τα μνημόνια.

Αυτό δεν είναι κάποιο αφ' υψηλού κήρυγμα σε όσους κατεβαίνουν για πρώτη φορά στο δρόμο, με αντιφάσεις στη συνείδησή τους, ούτε καν σε όσους έπεσαν (σχεδόν ηθελημένα) θύματα δημαγωγών και προεκλογικών υποσχέσεων. Είναι υπόμνηση του στοιχειώδους κι αυτονόητου: της σημασίας της ταξικής ανάλυσης, όχι μόνο για τον πολιτικό, επαναστατικό αγώνα, αλλά ακόμα και για τα πιο απλά, οικονομικά αιτήματα της εργατικής τάξης. Κι ένα σχόλιο για τον έσχατο ευτελισμό της αστικής πολιτικής, τις υποσχέσεις και τις... "θεωρητικές πίπες" των αστικών κομμάτων, που δεν πρόκειται να υλοποιηθούν ποτέ, ούτε κατά το ήμισυ (ποιος ξεχνάει αυτό το "έστω και τα μισά να κάνει..."), σε αντίθεση ακόμα και με τις σεξουαλικές υποσχέσεις.

Όποιος μιλάει σήμερα για ταξική πάλη λοιπόν, θεωρείται αυτομάτως μαρξιστής-κομμουνιστής (κι ας μην είναι ο Μαρξ που την ανακάλυψε). Ενώ όποιος την αποσιωπά (ή προτάσσει τεχνηέντως άλλους παράγοντες που την συμπληρώνουν ή την υποκαθιστούν, γιατί δεν μπορούν τα "απλοϊκά σχήματα", που ζωγραφίζουν τον άνθρωπο παύλα-τελεία) είναι ταγμένα σκυλιά στη διαιώνιση του συστήματος και της αστικής, ταξικής κυριαρχίας.

Η ταξική πάλη συνεχίζεται υπάρχει, κι όσο υπάρχουν τάξεις (με ανταγωνιστικά συμφέροντα) θα υπάρχει (σκλάβους μισθωτούς θα έχει, κτλ). Και θα συνεχίσει να διεξάγεται εις βάρος μας (δηλ να χάνουμε), όσο συνεχίζουμε να την αγνοούμε και να μην κατεβαίνουμε καν στο γήπεδο. Εμείς λοιπόν καλούμαστε να παλέψουμε για το αυτονόητο: την αναγνώριση της ταξικής πάλης, που δεν είναι καν δική μας ανακάλυψη. Και να βρούμε πώς θα φτάσει στις τελικές της συνέπειες. Δηλ τη δικτατορία του προλεταριάτου -η λέξη που δε λες. Αλλά για αυτό το τελευταίο, περισσότερα σε κάποιο επόμενο σημείωμα.

Το δώρο του Καίσαρα

Η ιστορία μας αρχίζει στο ηλιόλουστο γαλατικό χωριό του Πολυτεχνείου, που τόσο καλά γνωρίζουμε, περιστοιχισμένο από ασφαλιταριό, ματάδες και ρωμαϊκά οχυρά, αλλά χωρίς κανένα Συριζαίο, γιατί αν τολμούσαν να φανούν, θα είχαν την τύχη του Κακοφωνίξ στα τσιμπούσια.
-Όχι, δε θα καταθέσεις (στεφάνι).
Τελικά το έκαναν σαν κλέφτες -ή μάλλον σαν Δαπίτες- τα ξημερώματα. Αυτοί που δεν τα κατάφεραν πριν από λίγη ώρα ήταν οι εργατοπατέρες της ΓΣΕΕ -δεν ξέρω αν το ξαναδοκίμασαν στη συνέχεια.

Δίπλα στο μνημείο όπου γίνονται οι καταθέσεις ήταν ένα ανυπόγραφο πανό που έλεγε: Τσίπρας-Ομπάμα ανεπιθύμητοι.
Στα μεγάφωνα έπαιξε σε κάποια φάση και το Trooper των Maiden -που 'σαι Sniper για να δεις και να ακούσεις... Στα πέριξ η κίνηση ήταν μάλλον πεσμένη αλλά υπήρχαν διάφορα μικρά κι αξιοσημείωτα, που τα κρατάω για κάποια από τις επόμενες αναρτήσεις.
Κατά τις 3.30 οι σφοι αποχώρησαν συγκροτημένα, πιθανότατα για ένα μικρό διάλειμμα πριν από τις προσυγκεντρώσεις.

Κι οι τρεις προσυγκεντρώσεις (εργατικά σωματεία στα Χαυτεία, Λαϊκές Επιτροπές στο Μεταξουργείο, περήφανα νιάτα και τιμημένα γηρατειά στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης) ήταν μαζικότατες, παρά τις σχετικές δυσκολίες χτες στη μετακίνηση -ακόμα και με το μετρό, πόσο μάλλον με το αυτοκίνητο. Κοίτα να δεις όμως -ένα περίεργο πράγμα. Αυτή τη φορά δεν υπήρχαν τα κλασικά ρεπορτάζ με αγανακτισμένους πολίτες, μποτιλιαρίσματα κι οδηγούς που σιχτιρίζουν. Υπήρχαν όμως λεπτομερείς κι αναλυτικές αναφορές στην 15λεπτη διαδρομή του Ομπάμα και της αυτοκινητοπομπής του από το αεροδρόμιο στον Αστέρα Βουλιαγμένης, την ίδια στιγμή που ο οδηγός ήθελε κάνα δίωρο για να πάει από το ένα τετράγωνο στο άλλο.

Στα Χαυτεία ήμασταν λίγο στριμωχτά, για να περάσει στη Σταδίου η πορεία του αριστεροχωριού, που δεν ήταν κάτι εντυπωσιακό σε όγκο -έλειπαν άλλωστε κι οι Συριζαίοι που κατεβάζουν ποτάμια κόσμου στο δρόμο. Η ΛαΕ, με τη σχετική πείρα, μπήκε μπροστά-μπροστά για να καπελώσει, η Ανταρσυα (που δεν έβαλε μυαλό με το Σύριζα) κράτησε αποστάσεις κι ακολουθούσε, ενώ είδα για πρώτη φορά χτες και μπλοκ της ΚΟΝΤΡΑ, με πανό που είχε τον τίτλο του τελευταίου τους φύλλου (όλοι οι σκύλοι μια γενιά). Είναι αντι-ιμπεριαλιστές, τι να κάνουμε;

Οι δικοί μας έκαναν ελιγμό από την Πανεπιστημίου, πριν ξεκινήσουν καλά-καλά οι ομιλίες, σαν τους λόγους του Μαζεστίξ, που κανείς Γαλάτης δεν κάθεται να τους ακούσει ως το τέλος και τον αφήνουν να τα λέει μόνος του. Ακούσαμε μόνο τον πρώτο χαιρετισμό του Βασίλη Σταμούλη, αν και προς στιγμήν είχα ακούσει "Βασίλη Σπανούλη". Kill Bill, GO HOME KILLERS

Πορευτήκαμε παράλληλα -κι όλα είναι ακατάλληλα για να σμίξουμε πάλι- με τους άλλους στη Σταδίου, φτάσαμε στο φράγμα στην Ομήρου, μείναμε κάνα δεκάλεπτο και κάναμε μεταβολή προς την Ομόνοια.
-Αστερίξ, να τους δείξω πόσο ευγενικός μπορώ να γίνω;
-Όχι Οβελίξ, πάμε.

Φαιδρή νότα στην πορεία το σύντομο πέρασμα μιας μικρής μαυρούλας που μπήκε ανάμεσα στα μπλοκ κι έκανε πως προχωρούσε μαζί μας για λίγα μέτρα, έχοντας κολλημένο στην πλάτη της ένα χαρτάκι που έγραφε: FUCK WHITE PEOPLE HATING OBAMA
Μπράβο κοπελιά, μες στην επικαιρότητα, το 'πιασες το νόημα. Εκτός κι αν της έκανε φάρσα ο διπλανός της και της το κόλλησε, χωρίς να το καταλάβει.

Ο κόσμος που κατέβηκε ήταν πολύς, δείχνοντας τα αντι-ιμπεριαλιστικά αντανακλαστικά της βάσης σε τέτοιες περιπτώσεις. Ομολογώ όμως πως μου έμεινε ένα κενό (σαν αυτό που δηλώνει στα σύνορα ο Οβελίξ για το στομάχι του) και μια αίσθηση ανικανοποίητου (όπως στο "Αστερίξ στην Ελβετία", όπου το βέλος πετυχαίνει το στόχο κι όχι το μήλο στο κεφάλι του παιδιού), γιατί περίμενα με κάποιον τρόπο (δεν έχω ιδέα ποιον) να εκδηλωθεί η συσσωρευμένη οργή και το λαϊκό ένστικτο. Πχ όπως το 99' που οι σφοι στη ΛΔ του Βορρά είχαν αλλάξει τις πινακίδες-οδοδείκτες και μπέρδεψαν τους νατοϊκούς που έκαναν βόλτες στη λαχαναγορά. Κι αυτό ήταν ό,τι κοντινότερο υπάρχει στο γαλατικό τέχνασμα στο "γύρο της Γαλατίας" που αφήνει τους Ρωμαίους χαμένους στα στενά του Λουγκντουνούμ (Λιόν) για μια μέρα.

Αλλά η ελληνοαμερικάνικη προφορά του Τσίπρα, βγαλμένη από τα χειρότερα, κρύα ανέκδοτα, ήταν ό,τι πιο κοντινό στην υποτέλεια του Ηθικελαστίξ (από το "Αστερίξ κι η χύτρα") που θέλει να τα έχει καλά με την Pax Romana και να πληρώνει τους φόρους του. Κατάφερε έτσι να ξεπεράσει σε γλοιώδη γλιτσότητα:

-τον Καμμένο με τη γραφική υποδοχή στο αεροδρόμιο.
-το Σταύρο Θεοδωράκη, που ζήλεψε τη δόξα του Καμμένου, διαμαρτυρήθηκε, κι έφτιαξε μια μαντινάδα για τον Ομπάμα
Ομπάμα φίλε των φτωχών, γίνε και των προσφύγων
Γίνε ελπίδα των πολλών, και φόβος των ολίγων

-αυτούς που είχαν την καταπληκτική έμπνευση να διαλέξουν για μουσική υπόκρουση το Imagine (τόσοι κομμουνιστές εξάλλου ήταν εκεί, η Λάτση, η Βαρδινογιάννη) και το Θεοδωράκη (όχι το Σταύρο) για τον παλμό (Φαραντούρη-Θεοδωράκη, Φαραντούρη-Θεοδωράκη, που έλεγε κι ο Σπύρος στους Απαράδεκτους) με τον Πάκη να λέει: μη λησμονάτε τη χώρα μου.
Άξιος! Άξιος (εστί)!

-τη δική του κυβέρνηση που έκλεισε την Ακρόπολη σήμερα, για να κάνει prive επίσκεψη ο Ομπάμα. Και ο τουρισμός; Η δυσφήμηση στους επισκέπτες που θα τη βρουν κλειστή; Το πλήγμα στη "βαριά βιομηχανία" της Ελλάδας; Αυτά προφανώς ισχύουν μόνο όταν μπαίνει κάνα πανό, όχι γενικά...

-τους ρεπόρτερ που ανακάλυψαν ότι ο Τσίπρας μίλησε στον Ομπάμα στον ενικό, λες και υπάρχει στα αγγλικά πληθυντικός ευγενείας.
-τον Πάνο Χαρίτο που έκανε μια τελείως γλειψιματική ερώτηση και δε σεβάστηκε τα χρόνια που ήταν ανταποκριτής στην Παλαιστίνη.
-και την ΕΡΤ που έχει βάλει κάφρους-συνδεσμίτες στη θέση παρουσιαστών, να κόβουν και να ειρωνεύονται κάθε διαφορετική φωνή που τους ενοχλεί (μόνο "άντε γεια" που δεν είπαν στο Βαγενά)



Τι άλλο είχαμε; Την κοινή συνέντευξη τύπου (φωτεινέ ήλιε του σοσιαλισμού και της δημοκρατίας κι εσύ ο άλλος δίπλα του) με μπόλικο σανό για το διαφορετικό κεϊνσιανό μείγμα διαχείρισης που έφερε αποτέλεσμα στις ΗΠΑ και τις έβγαλε από την έξοδο, σε αντίθεση με τη συνταγή της λιτότητας στην ΕΕ. Και να στο λέει αυτό ο (απερχόμενος) πρόεδρος μιας χώρας που ελέγχει απόλυτα το ΔΝΤ, το οποίο κάνει λόγο για απομείωση χρέους, αλλά με μια σειρά μέτρα και περικοπές ("αναδιαρθρώσεις" λέγονται στα νεοταξίτικα). Κι ο οποίος μας συγχαίρει για το 2% του προϋπολογισμού που ξοδεύει η χώρα για το ΝΑΤΟ (ειδικά κι όχι γενικά για στρατιωτικές δαπάνες) χωρίς προφανώς να κάνει καμία νύξη για μείωσή τους -τα έβαλε κι ο Ijon Tichy στο σχόλιό του.

Αντιθέσεις προφανώς κι υπάρχουν για το μείγμα του ζωμού, μόνο που ο λαός δεν πρόκειται ποτέ να τον γευτεί -όπως ο Οβελίξ- γιατί έπεσε στη χύτρα όταν ήταν μικρός και πρέπει να συνειδητοποιήσει τη δύναμή του, για να τη χρησιμοποιήσει επιτέλους σε άλλη κατεύθυνση. Και να μην παραμυθάζεται για τα δώρα του Καίσαρα και το φως στο τούνελ με το χρέος.

Κλείνουμε με το ηθικό πλεονέκτημα της "αριστερής κυβέρνησης", της Pax Romana και των Πραιτοριανών τους, που μπορεί να ψέκασαν διαδηλωτές με χημικά (μετά τη δέσμευση του Τσίπρα ότι θα σταματήσει η χρήση τους), να απέκλεισαν τα Προπύλαια με ματάδες (σε άλλους καιρούς κάποιοι θα φώναζαν για καταπάτηση του ασύλου), να απαγόρεψαν διαδηλώσεις και να γέμισαν με ασφαλίτες το χώρο γύρω από το Πολυτεχνείο, αλλά δεν μπορεί να τους τσουβαλιάζουμε στο ίδιο σακί με τους προηγούμενους. Είναι εμφανείς οι διαφορές...

Συνεχίζεται

Υγ: Είδες; Ούτε μια συνειρμική αναφορά στις Δάφνες του Καίσαρα. Να γιατί πρέπει να τα διαβάζεις όλα ξανά από την αρχή και να μην επαναπαύεσαι στις δάφνες του παρελθόντος (και του Καίσαρα).

Ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας

Το ομώνυμο βιβλίο του Παπαχελά αναφέρεται στην περίοδο 1947-67, από τον εμφύλιο στη χούντα (που είναι ο τίτλος ενός πολύτομου ιστορήματος του Λιναρδάτου), και τον αμερικανικό παράγοντα, ενώ την ίδια περίπου περίοδο εξετάζει και η "καχεκτική δημοκρατία" του Ηλία Νικολακόπουλου -σε αντίθεση προφανώς με την υγιή και ανεπτυγμένη της μεταπολίτευσης, την καλύτερη δημοκρατία που είχανε ποτέ οι αστοί. Βιασμένη ο ένας, μπασμένη-καχεκτική ο άλλος, κανείς δεν αναφέρει όμως το βασικό της χαρακτηριστικό, που εξηγεί και καθορίζει τα υπόλοιπα: αστική δημοκρατία.

Ο τίτλος του βιβλίου είναι α. μαεστρικά επιλεγμένος και β/ παραπλανητικός. Αν κάποιος σχηματίσει απ' αυτόν εντύπωση για το περιεχόμενο του βιβλίου, χωρίς να το διαβάσει, θα υποθέσει ότι εξιστορεί τους διάφορους τρόπους και τα πλοκάμια της αμερικάνικης επέμβασης στην Ελλάδα, που κατέληγαν στο διαρκή, διαχρονικό βιασμό του δημοκρατικού της πολιτεύματος -ας βοηθήσουμε τη δημοκρατία να πεθάνει στον τόπο που γεννήθηκε. Μια υπόθεση που ενισχύεται κι από την εικόνα στο εξώφυλλο, με τον δικτάτορα Παπαδόπουλο και τον Τζον Φατσέα (πράκτορα της CIA) σε ένα χιονισμένο τοπίο, να χαριεντίζονται με κυνηγετική περιβολή.
Σωστά; Ναι, αλλά όχι ακριβώς.

Η φράση που δανείζει στο βιβλίο τον τίτλο του, προέρχεται από μια αμερικάνικη έκθεση στα μέσα της δεκαετίας του 60' (την κρίσιμη διετία 1965-67) προς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Οι Αμερικανοί δεν είναι φυσικά οι βιαστές, απλώς διαπιστώνουν -σχεδόν καταγγέλλουν θα έλεγε κανείς- το βιασμό, που καταλήγει στο έκτρωμα της χούντας, αλλά θαρρείς και είναι απρόσωπος, χωρίς δράστη-υποκείμενο. Είναι ο Κανένας του Οδυσσέα. Ή μάλλον ο συλλογικός κανένας, ένα σύνολο πολιτικών και στρατιωτικών παραγόντων που δρουν ανεύθυνα και... κατά συρροή, αυτοβούλως αλλά οδηγώντας εκ παραδρομής τα πράγματα στο απευκταίο αποτέλεσμα.
Μα επιτέλους, ποιος κυβερνά και ποιος βιάζει αυτόν τον τόπο;

Στο βιβλίο υπάρχουν δύο σαφείς -πλην έμμεσες- σκοπιμότητες. Αφενός να φτιάξει το προφίλ του ο Παπαχελάς, που ξεκίνησε μεν από το Ρήγα και την Αυγή, ως ανταποκριτής, προτού γίνει μεγάλο και τρανό παπαγαλάκι στο Μέγκα και τον όμιλο Αλαφούζου, αλλά αυτό προφανώς δεν είναι αρκετό να καθαρίσει το όνομά του από τη ρετσινιά του "ανθρώπου των Αμερικανών" που εκφράζει υπεύθυνα τη γραμμή τους κι ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις βουλές τους. Ο Παπαχελάς βασικά είναι κάτι σαν Αμερικάνος υπήκοος με ελληνική ιθαγένεια -το πολιτικό αντίστοιχο της βρετανικής, ποδοσφαιρικής ιθαγένειας του Σωτηρακόπουλου, που δεν κρατάει ούτε τα προσχήματα όταν περιγράφει αγώνες της Λίβερπουλ κι άλλων αγγλικών συλλόγων.

Για φαντάσου όμως ένας τέτοιος δημοσιογράφος να αποκαλύπτει το ρόλο που διαδραμάτισαν κατά καιρούς οι ΗΠΑ στις εξελίξεις στη χώρα μας. Δεν αποτελεί ακλόνητο τεκμήριο της δημοσιογραφικής του αμεροληψίας κι αντικειμενικότητας ή της ανεκτικότητας του δυτικού πολυφωνικού κόσμου, που αντέχει τέτοιου είδους δημοσιογραφία και τις αποκαλύψεις της; Μια τέτοια έρευνα δεν αποδεικνύει πως οι ΗΠΑ δεν έχουν τίποτα απολύτως να κρύψουν;

Υπάρχει όμως και μια ακόμα γραμμή άμυνας, που φιλτράρει την αμφισβήτηση. Οι ΗΠΑ δίνουν στη δημοσιότητα αυτά που θέλουν να γνωστοποιηθούν, και φαίνονται ούτως ή άλλως αδιαμφισβήτητα, αλλά συγκαλύπτουν τη στάση τους σε κομβικά ζητήματα, όπως το Απριλιανό πραξικόπημα και το Κυπριακό. Δίνουν τη σαφή προτίμησή τους στον Καραμανλή, ως διάδοχη κατάσταση του Παπάγου, και τις φιλικές επαφές τους με τον Ανδρέα -που κατά τα άλλα θεωρούνταν επικίνδυνος κι επιρρεπής στην πολιτική ενός "Λαϊκού Μετώπου". Αλλά παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως ειρηνοποιό δύναμη που αποσόβησε αρκετές φορές την κλιμάκωση των εκρηκτικών ελληνοτουρκικών σχέσεων και μια πιθανή πολεμική σύρραξη, ενώ προωθούσε μια πολύ ευνοϊκή λύση του Κυπριακού με το περιβόητο σχέδιο Άτσεσον (ένωση με την Ελλάδα και διατήρηση μιας μεγάλης τουρκικής στρατιωτικής βάσης). Και φυσικά δεν είχε την παραμικρή ανάμειξη στο πραξικόπημα των συνταγματαρχών, ενώ αρχικά τήρησε μάλιστα μια ψυχρή στάση "δυσμενούς ουδετερότητας", μέχρι να ξεσπάσει ο πόλεμος των επτά ημερών στη Μέση Ανατολή, οπότε δεν ήταν δυνατόν πια να αγνοεί τις διευκολύνσεις που τόσο πρόθυμα παρείχε μια -ούτως ή άλλως- ανοιχτά φιλοαμερικανική κυβέρνηση.

Μπορεί οι συνταγματάρχες να αγωνιούσαν για την αμερικάνικη στάση και να επιδίωκαν πάση θυσία τη στήριξη και την έγκριση της πρεσβείας και της CIA, γνωρίζοντας πως δε θα μπορούσαν ούτε μια μέρα να σταθούν χωρίς αυτή... μπορεί να είχαν άμεση, εσωτερική ενημέρωση για τις ενέργειες του βασιλικού πραξικοπήματος της "μεγάλης χούντας" των στρατηγών -που τους πρόλαβαν στο δρόμο- αλλά δρούσαν προφανώς αυτόβουλα, χωρίς συνεννόηση με το μεγάλο αφεντικό. Η πρεσβεία και η CIA είχαν απλώς ρόλο τοποτηρητή στις εξελίξεις, χωρίς να μπορούν ούτε να θέλουν να επηρεάσουν τη ροή τους άμεσα και καθοριστικά...

Ο Παπαχελάς δεν κάνει ουσιαστικά τίποτα παραπάνω από μια απλή έρευνα -στα πλαίσια ενός ντοκιμαντέρ σε πρώτη φάση- και τη σχεδόν άκριτη μεταφορά των αποχαρακτηρισθέντων αρχείων των ΗΠΑ και του περιεχομένου τους.
Παράλληλα όμως πολλά ονόματα πρακτόρων και πληροφοριοδοτών είναι διακριτικά σβησμένα και διαγραμμένα, γιατί προφανώς κρίνεται πολιτικά επικίνδυνη η αποκάλυψή τους, ακόμα και τρεις δεκαετίες μετά. Δηλ την περίοδο που γράφεται το βιβλίο, μόλις δύο χρόνια πριν την επίσκεψη και την επίσημη συγνώμη του Κλίντον -ναι αλλά για ποιο πράγμα άραγε; Αφού τελικά οι ΗΠΑ απλώς διαπίστωναν και παρατηρούσαν, όπως ο Χριστόδουλος διάβαζε.

Αυτό είναι το συνδετικό νήμα με τη σημερινή συγκυρία και την επικείμενη επίσκεψη Ομπάμα. Τα φιλτραρισμένα αμερικάνικα αρχεία, δίνουν -ακόμα κι έτσι- χρήσιμο ιστορικό υλικό για την έκταση και τον απροκάλυπτο χαρακτήρα της αμερικάνικης, ιμπεριαλιστικής επέμβασης, ακόμα και στις λεπτομέρειες της ελληνικής πολιτικής σκηνής, αλλά και για τους σχετικά αυτόνομους σχεδιασμούς και τη στρατηγική της ελληνικής αστικής τάξης. Κάτι που δεν αθωώνει του αίματος (εντός κι εκτός εισαγωγικών) τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, δεν αναιρεί το διαχρονικό τους ρόλο στα Βαλκάνια -και όχι μόνο-, τις ευθύνες τους για το Κυπριακό, την "ειρηνοποιό" τους δράση και προπαντός τη θανάσιμη απειλή που αποτελούν σήμερα για τους λαούς και την ειρήνη.

Για αυτό είναι ζωτικά επίκαιρο να διαδηλώσουμε την αντίθεσή μας στη "φιλική επίσκεψη" της απερχόμενης πολιτικής ηγεσίας των γερακιών, που έρχονται κρατώντας παραπλανητικά κλάδο ελιάς και σανό (περί χρέους) για τους ιθαγενείς.
Ούτε γη ούτε νερό στους φονιάδες των λαών...

Ημέρα δημοκρατίας

Το τείχος έπεσε (σαν σήμερα), ο δρόμος χαράχτηκε, για την επανασυγκόλληση της "διαιρεμένης Ευρώπης" και του πάγου, που είχε σπάσει το 17'. Και τώρα παλινορθωμένος και επανορθωμένος, σφιχτά με ράμματα, παραπέμπει στις υποκριτικές δημοκρατικές ευαισθησίες της Δύσης και την παγωμάρα με την οποία υποδέχτηκαν πολλά διεθνή ΜΜΕ (που ονομάζουν τον εαυτό τους διεθνή κοινότητα) την επικράτηση του Τραμπ. Και πάνω απ' όλα της -αστικής- δημοκρατίας, που βγαίνει παγανιά, χωρίς τα περιττά φτιασίδια του παρελθόντος, για να γιορτάσει τη νίκη της. Τη νίκη ενάντια στο αμυντικό τείχος του Βερολίνου, το τείχος που μαγκώνει "κακούς Μεξικάνους" που επιχειρούν να περάσουν τα σύνορα με τις ΗΠΑ, το τείχος της ντροπής στην Παλαιστίνη. Και προπαντός τα αόρατα ταξικά τείχη που υψώνονται στις ΗΠΑ -αυτήν την (κατα)κοιτίδα του "δημοκρατικού" κόσμου- πιο ψηλά κι απροσπέλαστα, από οπουδήποτε αλλού.

Και να σκεφτείς πως το τείχος του Βερολίνου χτίστηκε στα χρόνια του Νικήτα, που για τη Δύση και όσους της έκλειναν το μάτι, ήταν η περίοδος που "έλιωναν οι πάγοι" κι ερχόταν η Άνοιξη (της Πράγας και γενικώς). Πόσο τυχαίο μπορεί να είναι άραγε πως το ομώνυμο σουξέ της Βόσσου και του μικρού Μικρούτσικου βγήκε το 91' που κορυφώνονταν οι αντεπαναστατικές ανατροπές; Θα 'ναι σα να μπαίνει η Άνοιξη, θα 'ναι ουρανού κατάνυξη (που γλίτωσε από την επουράνια έφοδο των κολασμένων).

Οι διαφορές Ρεπουμπλικάνων και Δημοκρατικών είναι εντελώς δυσδιάκριτες, όχι μόνο ως προς το πρόγραμμα και τις "προοδευτικές" θέσεις τους. (Εξάλλου προοδευτικό σήμερα, με φιλελέ κριτήρια, είναι η νομιμοποίηση της μαριχουάνας -και αν αυτό σας θύμισε κάτι από Σύριζα στη διατύπωση και το περιεχόμενο, καλώς το έκανε). Αλλά και σε πιο απλά πράγματα, όπως τις πηγές χρηματοδότησής τους (που είναι βασικά οι ίδιες, μόνο οι δόσεις αλλάζουν) και το χρώμα τους -αφού για κάποιο λόγο οι Ρεπουμπλικάνοι αποδίδονται με κόκκινο (όπως κάποτε οι Τζι-άι-τζο, απέναντι στους Κόμπρα). Κι εμείς ξέρουμε πολύ καλά πως, έτσι κι αλλιώς, η γη θα γίνει κόκκινη. Ή κόκκινη από ζωή ή κόκκινη από θάνατο...

Κοίτα, οι άλλοι έχουν κινήσει, έχει η πλάση κοκκινίσει

Βασικά όμως δεν ξέρεις τι είναι πιο απελπιστικό. Αυτοί που έβγαλαν πρόεδρο έναν μισογύνη, ρατσιστή, που επιβεβαιώνει πόσο μπροστά από την εποχή τους ήταν κι είναι οι Simpsons. Ή αυτοί που πίστεψαν ειλικρινά πως η Χίλαρι ήταν η/μια εναλλακτική, βουλιάζοντας στο βάλτο του μικρότερου κακού που φέρνει με μαθηματική ακρίβεια το χειρότερο (οι κομμμουνιστές -σαν τον Ομπάμα- το λένε νομοτέλεια);
Και με ελληνικούς όρους, τι είναι λιγότερο ελπιδοφόρο; Ο Καμμένος ή ο Θεοδωράκης;

Ο Τραμπ θύμισε Καμμένο που ανατρέπει στο τέλος τα προγνωστικά και τις δημοσκοπήσεις, κατορθώνοντας να επιβιώσει με γελοία προεκλογικά σποτάκια κι ατάκες αμερικάνικης νοοτροπίας -όπως ακριβώς κι ο Ποτάμης, με τη διαφορά πως αυτός δύσκολα θα επιβιώσει στην επόμενη κάλπη.

Το σοκ των ΜΜΕ θύμισε κάτι από BRexit, με το βρετανικό αντίστοιχο Τραμπ(άκουλα) και Καμμένου, τα ίδια ξενοφοβικά, εθνικιστικά σύνδρομα, τις ίδιες "συγκλονιστικές" μη αλλαγές που θα φέρουν στα πράγματα, και τον υποτιθέμενο πόλεμο που τους είχε κηρύξει το κατεστημένο (ΜΜΕ, μονοπώλια, κτλ) λες και κατάφεραν να νικήσουν εκλογικά, παρά κι ενάντια στη θέλησή Του.
Μα επιτέλους, ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;

Από την άλλη, δεν πρέπει να υποτιμήσουμε ότι έχουμε έναν ακόμα πανωλεθρίαμβο των ΜΜΕ και των δημοσκοπήσεων, που καταφέρνουν με επιστημονική ακρίβεια να προβλέπουν και να στηρίζουν (πράγμα που δεν είναι ακριβώς διαφορετικό) το ανάποδο αποτέλεσμα. Και να σκεφτείς ότι το γκάλοπ ως όρος έλκει νομίζω την καταγωγή του από έναν ερευνητή που κατάφερε να προβλέψει σωστά το αποτέλεσμα μιας παλιότερης εκλογικής αναμέτρησης, κόντρα στα προγνωστικά και τις εκτιμήσεις των τότε κυρίαρχων -πλην λανθασμένων- μεθόδων πρόβλεψης.

Έτσι λοιπόν έχουμε τον πρώτο πορτοκαλί πρόεδρο, αν και θεωρητικά παίρνει αποστάσεις από την περίοδο της πορτοκαλί επανάστασης στην Ουκρανία, τη σύγκρουση με τη Ρωσία, ακόμα και από το ΝΑΤΟ (λέμε κάνα χωρατό για να περνάει η ώρα). Όπως πήρε αποστάσεις από αυτόν κι ο πρόεδρος της πορτοκαλί "επανάστασης", δηλ ο μικρός Μπους, που δεν ψήφισε τον ρεπουμπλικάνο υποψήφιο και μάλλον στήριξε τη Χίλαρι (που συνέχισε τη δική του εξωτερική πολιτική) αλλά ντρέπεται να το πει δημόσια.

Μιλώντας για πορτοκαλί, υπάρχει και ο πορτοκαλί κόσμος του μπάσκετ, που είναι παραδοσιακό προπύργιο των Δημοκρατικών, κι είχε φέτος ένα λόγο παραπάνω να ψηφίσει το ΑΒΤ (anything but Tramp) για να μη βγει ένας ρατσιστής υποψήφιος και να συνεχίσουν να σημαδεύουν αρμονικά οι σφαίρες της αστυνομίας τους έγχρωμους, αλλά με Δημοκρατική διακυβέρνηση. I can't breathe...

Επικεφαλής του πορτοκαλί στρατοπέδου στο πλευρό της Χίλαρι φέτος ήταν ο Λεμπρόν Τζέιμς. Αλλά την πιο γνήσια, αμερικάνικη στάση είχε κρατήσει παλιότερα ο Τζόρνταν, που όταν ρωτήθηκε γιατί δε δηλώνει ανοιχτή στήριξη στους Δημοκρατικούς, είχε απαντήσει με αποστομωτική ειλικρίνεια: μα κι οι Ρεπουμπλικάνοι αγοράζουν αθλητικά παπούτσια.
Ας σημειωθεί πάντως πως ο Πορτογάλος Ρονάλντο (που κάποιοι τον χαρακτήρισαν Τζόρνταν του ποδοσφαίρου για το ισόβιο συμβόλαιο που υπέγραψε αυτές τις μέρες με τη ΝΙΚΕ) οφείλει το όνομά του στους γονείς του, που ήταν πολιτικοί θαυμαστές του ρεπουμπλικάνου Ρόναλντ Ρίγκαν, χωρίς να μπορούν να φανταστούν την εξέλιξη του γιου τους!

Παρόλα αυτά, το Μ2Μ (που κυκλοφορεί κάθε Τρίτη κι είναι ένα αξιοπρεπές υποκατάστατο του παλιού, καλού Τρίποντου -που δεν έχει σχέση με το παλιό καλό ΠαΣοΚ) ζήτησε τη γνώμη παικτών της Α1 (Basket League για τους νεοταξίτες) και οι απαντήσεις τους ήταν εντυπωσιακές, καθώς ναι μεν οι περισσότεροι είχαν Δημοκρατικές ρίζες (κι είναι λογικό εν μέρει, σε ένα άθλημα που αποτελεί διέξοδο για πολλούς φτωχούς αφροαμερικάνους των γκέτο) αλλά ήταν απογοητευμένοι και από τους δυο υποψήφιους κι έκλιναν προς την αποχή.

Στα αξιοσημείωτα του κομματιού του περιοδικού και το δικαιολογημένα σατιρικό-ειρωνικό σχόλιο του συντάκτη (Γ. Κογκαλίδη) για το ΚΚ ΗΠΑ και την κριτική του ψήφο στους Δημοκρατικούς.

Η Χίλαρι λοιπόν έχασε γιατί δεν έπεσαν τα δυνατά της χαρτιά, δεν ψήφισαν μαζικά οι μειονότητες, οι ξενερωμένοι "αριστεροί" πασόκοι (ή Σεκίτες) του Σάντερς, και δεν αποφάσισαν οι γυναίκες με το μ,,, τους, όπως είχε πει η Σούζαν Σάραντον.

Βρισκόμαστε σε αυτή την κατάσταση γιατί όλο αυτό το διάστημα ψηφίζουμε το μικρότερο κακό. Κανένας υποψήφιος δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που με απασχολούν, όπως ο πόλεμος στη Συρία, το περιβάλλον και οι συμφωνίες εμπορίου.

Η ίδια βέβαια νομίζω πως τελικά ψήφισε τον πράσινο υποψήφιο, τουλάχιστον όμως δεν έπεσε στο επίπεδο της πολιτικής (;) σκέψης (;) του Σλοβένου φιλόσοφου (;) Σλ. Ζίζεκ, που κατέληξε με ένα sui generis σκεπτικό στον Τραμπ. Κι εφόσον χαίρει μεγάλης εκτίμησης στο ελληνικό αριστεροχώρι (με το καταπληκτικό κριτήριο), κατάφερε να επηρεάσει ένα αρκετά μεγάλο τμήμα του. Από την Ίσκρα που σχεδόν πανηγυρίζει για τη χτεσινή ανατροπή (όπως η Αυγή το 08' για τον Ομπάμα) μέχρι τον Αυριανισμό του Κουρή, που το είχε  -που στηρίζει αναφανδόν τη ΔΦΑ.

Και μάλιστα πανηγύριζε προφητικά ήδη από το χτεσινό πρωτοσέλιδο

Και μη χειρότερα...

Τι Χίλαρι, τι Ντόναλντ

Η σημερινή ανάρτηση θα μπορούσε να ξεκινήσει και να τελειώσει σε μια σειρά, με μια απλή παραπομπή σε μια παλιά έκδοση της ΣΕ -που σήμερα βρίσκεται στον πάγκο με τις προσφορές- και το βιβλίο του Χ. Πάττκε "πώς γίνεται κανείς πρόεδρος των ΗΠΑ", που περιγράφει μερικές πολύ διδακτικές περιπτώσεις αμερικάνικης ιστορίας και δημοκρατίας, ενώ κλείνει με την καταγραφή σε μια μαύρη λίστα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων των ΗΠΑ σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Χρειάζεται όμως εμπλουτισμό, όχι μόνο επειδή σταματά στη χρονιά συγγραφής του βιβλίου (σχεδόν μισό αιώνα πριν) αλλά και ως προς τις ιμπεριαλιστικές μεθόδους.

Η εκατόμβη του Βιετνάμ παλιότερα και πιο πρόσφατα οι εικόνες με τα φέρετρα ντυμένα στην αστερόεσσα, που έφταναν μαζικά από το Ιράκ, ήταν άκρως διδακτικά για την αμερικάνικη ηγεσία, ανεξαρτήτως πολιτικής απόχρωσης, καθώς τα τελευταία χρόνια, με το "ελπιδοφόρο" υπόδειγμα της "Αραβικής Άνοιξης" στράφηκε σε ένα άλλο είδος "έμμεσης επέμβασης", που θα εξέθετε λιγότερο την ίδια και το στρατό της, έχοντας όμως το ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα: το ματοκύλισμα των λαών και τη διάλυση κυρίαρχων κρατών, όπως φάνηκε στη Λιβύη και τη Συρία (αλλά και στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν, όπου η περίπτωση των Ταλιμπάν θυμίζει σε πάρα πολλά τον σημερινό ISIS).

Αυτή ήταν μια βασική "διαφοροποίηση" της διακυβέρνησης Ομπάμα, που κράτησε θεωρητικά μια "καλύτερη" έξωθεν μαρτυρία, χωρίς να είναι λιγότερο φιλοπόλεμη από την οκταετία του μικρού Μπους. Προφανώς όμως δεν αποτυπώνει καμία ουσιαστική πολιτική διαφορά μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών. Ίσα-ίσα που η Χίλαρι έπρεπε να μετακινηθεί από το Υπουργείο Εξωτερικών, κατά τη δεύτερη τετραετία Ομπάμα, για να αποσυνδεθεί κάπως το όνομά της από τους πολέμους και να μην καεί η φετινή της υποψηφιότητα. Ενώ ο Τραμπ εμφανίζεται πιο "σκεπτικιστής" κι επιφυλακτικός απέναντι στην επιλογή της σύγκρουσης με τη Ρωσία και τη συμμετοχή των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ!
Δε διαμορφώνεται έτσι όμως, από προσωπικές απόψεις και αποχρώσεις, η πολιτική και η πορεία μιας ιμπεριαλιστικής υπερδύναμης.

Αυτά τα μαθαίνει κανείς, διαβάζοντας τα δύο εκλαϊκευτικά κείμενα του Λαϊκού Στρώματος για την εκλογική διαδικασία στην (κατα)κοιτίδα του σύγχρονου "δημοκρατικού κόσμου" -και η σημερινή ανάρτηση θα μπορούσε να τελειώσει σε μια σειρά, με μια απλή παραπομπή κι ένα σύνδεσμο σε αυτά τα κείμενα. Το πρώτο μέρος αναλύει γενικά το περίπλοκο αμερικάνικο σύστημα (Κονγκρέσο, Γερουσία, κτλ) όπου το πιο σημαντικό είναι οι εκλέκτορες και όχι ο απόλυτος αριθμός των ψήφων. Και το οποίο γίνεται ακόμα πιο περίπλοκο, για να διασφαλίσει πως οι μειονότητες θα παραμείνουν μειοψηφικές, ακόμα κι εκεί που αποτελούν εμφανώς την πλειοψηφία (τηρουμένων των αναλογιών, είναι σαν να έχει πετύχει μια ομάδα βόλεϊ συνολικά πιο πολλούς πόντους από τον αντίπαλο, αλλά να χάνει με 3-2 στα σετ).
Το δεύτερο μέρος εξηγεί πόσο δυσδιάκριτες έως ανύπαρκτες είναι οι διαφορές μεταξύ των δυο βασικών στρατοπέδων, αφού οι πλειοψηφίες που σχηματίζονται για την ψήφιση νομοσχεδίων είναι μικτές, καρπός παρασκηνιακών ζυμώσεων και συμμαχιών, κι όχι βάση αυστηρής κομματικής πειθαρχίας.
Τρίτο μέρος δε θα υπάρξει, όπως δεν υπήρξε ποτέ άλλωστε...

Αυτά μπορεί να τα δει κανείς δραματοποιημένα στο House of Cards, που είναι από τις αγαπημένες σειρές του Λαϊκού Στρώματος (αν και προτιμάει γενικά από θέση αρχής τις ταινίες). Μια σειρά που περιγράφει ουσιαστικά το ζεύγος Κλίντον και περισσότερο προδιαγράφει - προβλέπει τις εξελίξεις, παρά τις ακολουθεί.

Η σημερινή ανάρτηση θα μπορούσε επίσης να αρχίζει και να τελειώνει με τον κοψοχέρη αετό του Πάνου Ζάχαρη.

Ελπίζω πως δε θα βρεθεί κανείς διαδικτυακός αναλυτής, που παίζει τις αντιθέσεις στα δάχτυλα, να υποστηρίξει κι εδώ με ζήλο τη λογική του "μικρότερου κακού" και τη γραμμή του ΚΚ ΗΠΑ που παραδοσιακά στηρίζει τον υποψήφιο των Δημοκρατικών.

Θυμάμαι πχ τον Toni Rigatoni να λέει πριν από μερικά χρόνια πως δεν πρέπει να κρίνουμε με τα δικά μας ελληνικά δεδομένα αυτή τη στάση. Κι ύστερα πήγε σακάτ (προσοχή στους αναγραμματισμούς) στον γκρεμό του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΣΚΙ και μας άφησε με την απορία για τα συγκεκριμένα κριτήριά του. Καλός blogger ήτανε...

Η "πρώτη φορά γυναίκα" (πρόεδρος των ΗΠΑ) δεν πρόκειται να έχει καμία ουσιαστική διαφορά με την "πρώτη φορά μαύρος" (πρόεδρος των ΗΠΑ) που συνέδεσε το όνομά του με την έξαρση των "τυχαίων" δολοφονιών αφροαμερικανών από ατιμώρητους αστυνομικούς. Ή με την "πρώτη φορά αριστερά", για να το συνδέσουμε με τα ελληνικά δεδομένα.

Ο επίλογος της ανάρτησης δεν αφορά αυτές καθαυτές τις εκλογές, αλλά την επικείμενη επίσκεψη του cool απερχόμενου Ομπάμα, που στα πλαίσια της άνετης γαματοσύνης του, αυτοσαρκάζεται λέγοντας ότι δεν έχει ιδέα για ποιο λόγο του απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης, μάλλον όμως δεν είχε διαβάσει το εγκώμιο που του έπλεξε στην Αυγή ο Π. Τριγάζης (που ήταν και στο τριμελές κλιμάκιο του κόμματος που είχε επισκεφτεί το 91' τον Γκόρμπι -άλλος σπουδαίος ειρηνοποιός Νομπελίστας).

Δεν ξέρω αν κάποιοι πιστεύουν πως το μέτωπο της ειρήνης είναι κάτι ρετρό από την εποχή της ΕΔΑ και του Λαμπράκη (απ' τη δράση του οποίου προσπαθεί να αντλήσει υπεραξία η Περιφέρεια Αττικής αυτό το Σ/Κ) ή έστω από τα χρόνια της μεταπολίτευσης και της ΕΣΣΔ που μας κληροδότησε στάδια όπως το "Ειρήνης και Φιλίας" ή το αρκτικόλεξο της ΕΕΔΥΕ (που περιλαμβάνει το "Διεθνής Ύφεση")
Ή (αν πιστεύουν) πως ο πόλεμος είναι κάτι μακρινό που δε μας αφορά άμεσα, όπως πχ το 99' (με τη Γιουγκοσλαβία) ή το 03' (με το όχι ακριβώς γειτονικό Ιράκ). Ή όπως μας αφορά και μας πλήττει η κρίση σήμερα.

Στην πραγματικότητα, όλα αυτά τα διαπερνά η ίδια κόκκινη κλωστή σαν συνδετικό νήμα. Τα τύμπανα του πολέμου ποτέ δεν έπαψαν να ηχούν στη γειτονιά μας. Η αστική τάξη ποτέ δεν έπαψε να προσπαθεί να εξαθλιώσει τον εργαζόμενο λαό και να αυξήσει το βαθμό εκμετάλλευσής του. Κι αυτά τα δύο είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος: της αυξανόμενης επιθετικότητας του αποκτηνωμένου καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο.

Συνεπώς δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για εφησυχασμό ή μια χλιαρή απάθεια. Μαζικός συναγερμός τις επόμενες ημέρες, για να δοθεί μαζική απάντηση στους δρόμους, σε όσους μακελεύουν τους λαούς και στους πρόθυμους ντόπιους συνεργάτες τους.

Σημειωματάριο

Μπορεί αυτή τη Δευτέρα να μη βγήκε αποδελτίωση με καλτ ή/και αξιόλογα κείμενα του Σαββατοκύριακου, αλλά μπορούμε να κάνουμε ένα αντίστοιχο μεσοβδόμαδο κείμενο, για να συγκεντρώσουμε μερικά μικρά κι ενδιαφέροντα κείμενα-γεγονότα-ντοκουμέντα-στοιχεία.

Πχ μια μουσμουλιά του Καρτερού, που έχει εξελιχθεί σε μέγιστο μουσμουλιάρη από τότε που ο Σύριζα έπαψε να είναι Three and the Koukos Band (εκλογικά, γιατί στο δρόμο πάλι τόσοι είναι και ευτυχώς έγιναν κυβέρνηση και βγήκαν από την υποχρέωση και την αγγαρεία) και γράφει για την... Tsipras Band, ελπίζω όχι με αγγλικό στίχο, για να μην εκτεθεί ο πρόεδρος, που έχει διαλέξει προ πολλού από ποια ταξική μπάντα στέκεται, και τη χαοτική μελωδία που παράγει.

Ο Τσίπρας με τα φωνητικά του, ο Τσακαλώτος με το μπάσο του, ο Σκουρλέτης με τα ηλεκτρικά του, ο Φίλης με τα πλήκτρα του, ο Πολάκης με τα κρουστά του, ο Ξανθός με την τρομπέτα του, o Παππάς με τα ντραμς του. Κι ο Δραγασάκης, όπως πάντα, mister tambourine man.

Και να προσθέσουμε σε αυτό το σημείο πως "φα δίεση ο Φιόγκος κι ο Ρούχλας είναι λα, ο Σεβαστιανός (-Χαϊκάλης - ΑΝΕΛ -σύμμαχος) διηγείται στη γραμμή του σι και στο μι τραγουδάει παραμύθια η Μελιά.

Ή μήπως είμαστε... ή μήπως είμαστε τρελοί παραμυθάδες;

Το επιμύθιο από όλα αυτά μικρή Παρασκευούλα είναι πως μην ψάχνεις πια αλλού, εδώ είναι το μνημόνιο και το ενιαίο πολιτικό κέντρο κόμματος-κυβέρνησης, γιατί τον εξέλεξαν και με ποσοστό 93%, που δείχνει μια δημοκρατική ποιότητα και το δικαίωμα στην αμφιβολία, σε αντίθεση με τους παλαιοημερολογίτες σταλινικούς.

Που κι αυτοί γύρω στο 7% είναι, σύμφωνα με μια έρευνα που έγινε για λογαριασμό του "Ιδρύματος για τη μνήμη των θυμάτων του κομμουνισμού", στις ΗΠΑ. Αλλά οι -ας τους πούμε- λενινιστές είναι ελαφρώς περισσότεροι κι ακόμα περισσότεροι είναι οι μαρξιστές και οι γκεβαρικοί (σε αντίθεση με τους μαοϊκούς). Ο Στάλιν πάντως συγκεντρώνει με διαφορά το μεγαλύτερο ποσοστό αρνητικών γνωμών κι αυτό από μόνο του δείχνει πως είναι ο καταλληλότερος να "τους γ...*%#/>" (να αυξήσει τα "θύματα του κομμουνισμού" εννοώ).

Όσο για το 7% που θεωρούν πως ο κομμουνισμός ουδέποτε ήταν πρόβλημα (παλιό ή σύγχρονο) για τον κόσμο, είναι σύντροφοί μας ή στενές επιρροές μας, για τα δεδομένα των ΗΠΑ και το ασφυκτικό πλαίσιο ελέγχου και χειραγώγησης της κοινής γνώμης (ας χρησιμοποιήσουμε συμβατικά αυτόν τον όρο). Η οποία έχει ένα μεγάλο ποσοστό θετικών απόψεων για το σοσιαλισμό (κι αρκετές αμφιβολίες για τον καπιταλισμό) αλλά αυτό μπορεί να συμβαίνει γιατί θεωρεί σοσιαλιστές τον Ομπάμα και την Χίλαρι (καλά, για το Σάντερς δεν το συζητάμε καν). Εντάξει, εδώ κάποιοι θεωρούν ακόμα αριστερό τον Τσίπρα, που μας κάνει Λαϊκή Δημοκρατία, Σοβιετία και δε συμμαζεύεται. Συνεπώς, γιατί να μας παραξενέψει αυτό;

Αλλά το πιο ενδιαφέρον εύρημα όμως είναι ότι ακόμα κι όσοι θεωρούν τον κομμουνισμό πρόβλημα, δεν πιστεύουν πως αφορά στενά τον 20ό αιώνα και δεν πρόκειται να μας ξαναπασχολήσει ποτέ.

Το ευχάριστο λοιπόν (που όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμα) είναι πως λίγο πριν την επέτειο του Πολυτεχνείου μπορεί να μας επισκεφτεί ένας (ακόμα) σοσιαλιστής, ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, για να δοκιμάσει τα αντι-ιμπεριαλιστικά αντανακλαστικά μας και να ξαναζήσουμε (εύχομαι) ημέρες 99'. Κι αν τότε ο (επίσης σοσιαλιστής) Κλίντον είχε ζητήσει από τον ελληνικό λαό για την επταετία της χούντας, τώρα οι Συριζαίοι -που δεν αναφέρουν καν τον αμερικάνικο παράγοντα στις τελευταίες επετειακές ανακοινώσεις τους- μπορεί να πείσουν τον φίλο Ομπάμα να έρθει αυτοπροσώπως και να καταθέσει στεφάνι στο Πολυτεχνείο -όπου θα εγκαινιάζονται οι τριήμερες εορταστικές εκδηλώσεις- μαζί με τον Τσίπρα.

Το ζήτημα είναι ότι κάτι έχει πάθει το αρχείο του Ριζοσπάστη κι όλα σχεδόν τα φύλλα εκείνου του Φθινοπώρου εμφανίζονται χωρίς τις πρώτες σελίδες (που έχουν και το ζουμί για τις πορείες και τα γεγονότα).

Στα κορυφαία στιγμιότυπα της χτεσινής ημέρας ανήκει και το "ερωτικό καβγαδάκι" στην εξεταστική επιτροπή μεταξύ Κασιδιάρη και Θέμου Αναστασιάδη, με το πρώτο σίχαμα να κάνει σκηνή γιατί δεν τους προβάλλει πια το Πρώτο Θέμα (με αξιόπιστα ρεπορτάζ για τις γιαγιάδες που περνάνε απέναντι, κτλ) και το δεύτερο να του υπόσχεται πως θα επανορθώσει. Η αγάπη όλα τα νικά και καταλήγει σε... αγκαλίτσες και φιδάκια, όπως θα έλεγε κι ο Ζάχαρης.

Εκτός από τα δύο πολύ ενδιαφέροντα βιντέακια (στα οποία παρέπεμπε ένας σχολιαστής χτες) από το μακρινό 93', που όλα τα 'σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η αντεπανάσταση, χτες διαδόθηκε αρκετά στο διαδίκτυο ένα άλλο οπτικό ντοκουμέντο, που είχε κυκλοφορήσει τον (σημαδιακό) Ιούλη του 15', με την αποφυλάκιση των στελεχών του παράνομου κλιμακίου του ΚΚΕ και της ΚΝΕ που συνέλαβε και βασάνισε η χούντα (υπάρχει κι ένα ενδιαφέρον βιβλίο για "τα παιδιά του Φλεβάρη" που εξετάζει το θέμα, αλλά τα βιβλία δυστυχώς δε γίνονται ποτέ viral).

Σε αυτό το βίντεο λοιπόν σκοντάφτουμε σε πολλές γνωστές φυσιογνωμίες, από τον Κάππο έως τον Φαράκο, αλλά αυτούς που τρομάζει να γνωρίσει κανείς (γιατί η εμφάνιση έχει αλλάξει εντυπωσιακά στο πέρασμα του χρόνου) είναι η Βαλαβάνη (στο βίντεο αναφέρεται λανθασμένα -ή μήπως προφητικά;- πως δεν ήταν κομμουνίστρια, ή ότι δε συνελήφθη για αυτό) και ο Δημήτρης Γόντικας με τη μικρή, σεμνή αφάνα.

-Στο μέτωπο των πλειστηριασμών με τις "οργισμένες Τετάρτες", οι συμβολαιογράφοι κάνουν αποχή, επομένως η κινητοποίηση των λαϊκών επιτροπών δεν έγινε στα δικαστήρια, αλλά σε μια εφορία στην Αντιγονιδών (Ε' ΔΟΥ). Οπότε δεν υπήρχε "καπέλωμα" ούτε "ηχηρή, εκκωφαντική απουσία" κι άλλα τέτοια χαριτωμένα, κι αναμένουμε με αγωνία στην οθόνη μας τη γραμμή που θα πάρουν τα τρολ για το επόμενό τους χτύπημα.

-Κλείνουμε με τις σχέσεις της ΔΦΑ με το "παλιό, καλό Μέγκα" και τις κωμικές του σειρές, καθώς έχει αναδείξει τη Ζανέτ Τσίπρα στη νέα ΚΕ, αφενός γιατί χτυπά την οικογενειοκρατία και αφετέρου ως φόρο τιμής στη Ζανέτ-Βάσια Τριφύλλη από τους Αυθαίρετους. Ενώ βόλεψε στο Υπερταμείο (για τις ΔΕΚΟ) την Όλγα Χαρίτου, ως φόρο τιμής στις τρεις Χάριτες και την Άννα Παναγιωτοπούλου.

Αλλά να 'ταν αυτό το πρόβλημα...

Έχω την αίσθηση (που τείνει στη βεβαιότητα) πως κάτι έχω ξεχάσει, αλλά για αυτό υπάρχουν και τα υστερόγραφα -και τα σχόλια της βάσης του μπλοκ.

Εννιά δεκαετίες αγώνας και θυσία

Σήμερα ο Φιντέλ Κάστρο συμπληρώνει 90 χρόνια ζωής, επιβεβαιώνοντας ένα μη αστικό μύθο-κανόνα που λέει πως αν ένας μεγάλος επαναστάτης καταφέρει να βγει αλώβητος από το πεδίο της μάχης, όπου έπεσε ο Τσε, ή άλλες περιπέτειες, όπως πχ τον περίεργο θάνατο του Σιενφουέγος (που επιβεβαίωσε πως ο αετός πεθαίνει στον αέρα και το όνομά του σημαίνει επί λέξει "εκατό φωτιές") κι οι δεκάδες δολοφονικές απόπειρες της CIA εναντίον του Κάστρο (634 τις είχε βγάλει στο βιβλίο του ένας συγγραφέας), θα αργήσει να τον βρει ο φυσικός θάνατος, γιατί έχει μάθει να του ξεγλιστράει και τον έχουν ατσαλώσει οι δυσκολίες που έχει περάσει.

Ίσως η πιο ωραία αποτύπωση της διαχρονικής παρουσίας του Φιντέλ στα πράγματα -που μοιάζει να μην την αγγίζει τίποτα- γίνεται στο βιβλίο του Γκαλεάνο "τα χίλια πρόσωπα του ποδοσφαίρου" -που επανακυκλοφόρησε πρόσφατα στα ελληνικά, με άλλο τίτλο- όπου κάνει μεταξύ άλλων μια αναδρομή στα παγκόσμια κύπελλα (Μουντιάλ) με μια σύντομη εισαγωγή για το ιστορικό-πολιτικό πλαίσιο της εποχής, που μετά το 62' κλείνει με τη μόνιμη κατακλείδα ότι "κύκλοι των ΗΠΑ και της CIA έλεγαν πως η εξουσία του Κάστρο μετράει αντίστροφα μέχρι την πτώση της" (μεταφέρω το γενικό νόημα κι όχι τη φράση αυτολεξεί, ελπίζοντας πως δε διαστρεβλώνω την ουσία του).

Εν τω μεταξύ, φεύγουν οι μέρες, τα χρόνια κι οι αμερικανοί πρόεδροι, κι ο Φιντέλ πάντα εκεί, προς πείσμα των προγνωστικών, των "έγκυρων αναλύσεων" και του κύματος της αντεπανάστασης, μετά τις ανατροπές. Έφυγε και ο ίδιος ο Γκαλεάνο πέρσι, ενώ οι Αμερικανοί ακολούθησαν την παροιμία που λέει "ό,τι δεν μπορείς να σκοτώσεις, αγάπησέ το", για να προσπαθήσουν να το σκοτώσουν δια της πολλής αγάπης και του ασφυκτικού, εμπορικού εναγκαλισμού, αφού απέτυχαν να το κάνουν δια του αποκλεισμού (που από μια άποψη λειτούργησε σχεδόν συσπειρωτικά για το νησί). Και εφόσον σταμάτησαν οι Αμερικάνοι τις προβλέψεις για την άμεση πτώση του Φιντέλ και του σοσιαλισμού στην Κούβα, τις ξεκινήσαμε εμείς, θορυβημένοι από τις εξελίξεις κι ανήσυχοι για τις προθέσεις του λύκου που φόρεσε (κόκκινη) προβιά, όπως στο παραμύθι με τα επτά κατσικάκια, για να του ανοίξουν την πόρτα και να τα κάνει μια χαψιά. Όπως υπολόγιζαν να κάνουν δηλ κι οι Ρωμαίοι στην "κατοικία των θεών", στο Αστερίξ, με τον πολιτισμό τους και βασικά το εμπόριό τους, που θα κατάπινε τους Γαλάτες. Υπολόγισαν όμως χωρίς το μαγικό ζωμό.

Στα 90 του χρόνια, ο Φιντέλ δεν είναι κάνας ξεμωραμένος Μαθουσαλίξ που αναπολεί την εποχή της Ζεγκόβια και των θριάμβων, αλλά ο Πανοραμίξ, που διαφυλάσσει πολύ καλά το επτασφράγιστο μυστικό του μαγικού ζωμού, που βοηθάει τον κουβαικό λαό να αντέξει το εμπάργκο και να μείνει όρθιος, περήφανος, χαρούμενος, χορεύοντας όλη την ώρα -με τους λύκους, απέναντι, κι εσχάτως και ως επισκέπτες στο νησί. Αλλά είναι ζήτημα τι θα γίνει μετά από το θάνατο αυτού του επαναστάτη δρουίδη και ποιος θα σώσει τη μυστική συνταγή και βασικά την Κούβα, για να εξασφαλίσει ότι δε θα γίνει αυτό που ήταν πριν: ένα πλωτό καζίνο-μπουρδέλο ή αλλιώς προτεκτοράτο των γιάνκηδων.

Κι αν φαίνεται λιγάκι ιδεαλιστικό κι αντιδιαλεκτικό να εξαρτάμε την τύχη του κουβανικού σοσιαλισμού, μιας χώρας κι ενός συστήματος, από αυτήν ενός και μόνο ανθρώπου, είναι γιατί καμιά φορά, οι μεγάλες φυσιογνωμίες της επανάστασης ξεφεύγουν από το γενικό κανόνα του ιστορικού υλισμού, που λέει πως η ιστορία ψάχνει εκείνα τα πρόσωπα που θα εκφράσουν ως αναγκαιότητα τις νομοτελειακές τάσεις της εποχής, κι αν κάποιο από αυτά εκλείψει (πχ ο Ναπολέων), προχωρά στο επόμενο, με τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά. Ξεφεύγουν λοιπόν από αυτόν τον κανόνα και μοιάζουν μοναδικές και αναντικατάστατες, αφήνοντας πίσω τους ένα κενό, που δύσκολα αναπληρώνεται και σχεδόν ποτέ δε γεμίζει πλήρως. Κι αυτή ακριβώς είναι η περίπτωση του Φιντέλ.

Ο οποίος από την άλλη επιβεβαιώνει το παραπάνω σχήμα σε ευρύτερη κλίμακα, κόμματος και όχι προσώπου. Γιατί ο Κάστρο δεν ξεκίνησε τη ζωή του ως κομμουνιστής (αλλά ως ένας ριζοσπάστης δημοκρατικός, γόνος αστικής οικογένειας) και συνάντησε το μαρξισμό και τους κομμουνιστές στην πορεία, όπως σχεδόν κάθε τίμιος και συνεπής αγωνιστής, ανεξάρτητα από τις αρχικές πεποιθήσεις του. Κάλυψε έτσι το κενό και τη στρατηγική ανεπάρκεια του τότε κουβανικού ΚΚ, καθώς η ιστορική επαναστατική τάση θα εκδηλωνόταν όπως και να 'χει, ακόμα και προσπερνώντας -εν μέρει- το ΚΚ και την αρχική του στάση-εκτίμηση. Κι ευτυχώς από μια άποψη, γιατί δε συμβαίνουν κάθε μέρα τέτοιες ευτυχείς αναπληρώσεις.

Η Κούβα παράλληλα είναι η απόδειξη ότι η πίστη (έλλογη και συνειδητή ή θρησκευτικού τύπου) μπορεί να κινήσει βουνά, για να πάνε αυτά προς το Μωάμεθ, δηλ το ΚΚ, εφόσον αυτός δεν κίνησε εγκαίρως προς το βουνό, και κρατούσε το ρόλο του προφήτη, κοιτώντας σταθερά προς τη σοβιετική Μέκκα, όπου η πολιτική ατμόσφαιρα ήταν μπερδεμένη και αντιφατική, στον απόηχο του 20ού συνεδρίου.

Κι ίσως να μην είναι τυχαίο που το όνομα του Κάστρο σημαίνει πιστός - Fidel (κι έχει μείνει όντως πιστός στο ιδανικό της επανάστασης και του αγώνα). Και που ο λαός του είναι τόσο πιστός σε αυτόν, ακόμα κι αν το εκδηλώνει με κάπως φολκλορικό κι απλοϊκό τρόπο κάποιες φορές.

Κι είναι αυτό ακριβώς που θα κριθεί και θα κρίνει πολλά το επόμενο κρίσιμο διάστημα. Αν δηλ αυτή η πίστη είναι στερεωμένη σε γερά, λογικά θεμέλια και μια βαθύτερη γνώση που ακολουθεί συνειδητά ένα σχέδιο, ή είναι προσωποκεντρική (αναπόφευκτα ως ένα βαθμό) και θα ατονήσει μετά το θάνατο του αντικειμένου της λατρείας της, χωρίς να σκεφτεί πάνω στην ουσία των λατρευτικών της συμβόλων.

Γιατί ο Φιντέλ δεν είναι απλά ένας χαρισματικός ηγέτης, αλλά το εμβληματικό σύμβολο του σοσιαλισμού. Κι αυτό που προέχει δεν είναι η αναβολή του (αναπόφευκτου σε κάποια στιγμή) βιολογικού του θανάτου (μια σκέψη που την κάνουμε συχνά πχ για το Λένιν ή το Στάλιν) αλλά η πολιτική συνέχεια των ιδεών που πρεσβεύει και συμβολίζει. Κι αυτό είναι κάτι παραπάνω από ζήτημα ζωής ή θανάτου για το νησί της επανάστασης και την αθάνατη αξιοπρέπειά του.

Εσύ αποφασίζεις

Θυμάσαι σφε αναγνώστη, στα πρώτα χρόνια της ιδιωτικής τηλεόρασης και του Μέγκα, μια σειρά με τον τίτλο της ανάρτησης και αυτοτελή επεισόδια, όπου έφτανε η υπόθεση κάπου στη μέση και τότε το κοινό αποφάσιζε με την ψήφο του ποιο από τα δύο εναλλακτικά σενάρια, που είχαν γυριστεί, θα έβλεπε στη συνέχεια: η τηλε-δημοκρατία στα καλύτερά της, όχι όπως τώρα που φιμώνουν την τίμια φωνή του Μέγκα (που αποκλείστηκε από τα προκριματικά για τις άδειες), αλλά ευτυχώς αφήνει πίσω άξιους συνεχιστές για το έργο του.

Ας δούμε όμως μια μεταφορά-παραλλαγή του παραπάνω σχεδίου στα σύγχρονα δεδομένα, με βάση την επικαιρότητα και τα όσα συμβαίνουν στη γειτονική Τουρκία.

Σενάριο Α

Το πραξικόπημα βρωμάει από χιλιόμετρα, ως σχεδιασμός και εκτέλεση. Γιατί ποια στοιχειωδώς οργανωμένη απόπειρα δεν εξασφαλίζει το βασικό της στόχο, δηλ τη σύλληψη των στελεχών της πολιτικής ηγεσίες που θέλει θεωρητικά να ανατρέψει, για να ελέγξει την κατάσταση; (Αυτό που έκανε δηλ ακόμα και το εντελώς πρόχειρο -αν όχι στημένο εξαρχής- πραξικόπημα του Αυγούστου του 91' στη Σοβιετική Ένωση, περιορίζοντας τον Γκορμπατσόφ -αλλά όχι και το Γιέλτσιν- σε κατ' οίκον περιορισμό, στο χώρο που παραθέριζε, στην Κριμαία.

Πώς μπορεί να δικαιολογηθεί ένας τέτοιος "ερασιτεχνισμός" σε ένα πραξικόπημα, που λογικά εμπλέκεται ιμπεριαλιστικός δάχτυλος, σε ρόλο οργανωτή και επιτελικού παράγοντα; Μπορούμε να πιστέψουμε πως τα πραξικοπήματα αποτυγχάνουν τόσο απλά, επειδή κατέβηκαν κάποιες χιλιάδες απλού (;) κόσμου στο δρόμο και αφόπλισαν με θαυμαστό τρόπο τα τανκς και το στρατό; Δεν είχαν προβλέψει δηλ αυτό το ενδεχόμενο; Δεν είχαν σχεδιασμό για να αντιδράσουν; Αν είναι τελικά τόσο απλό, πώς δεν το είχαν σκεφτεί από πριν αυτό, πχ οι εξεγερμένοι φοιτητές στο Πολυτεχνείο ή και η αμέσως προηγούμενη γενιά, που είδε τα τανκς να βγαίνουν στο δρόμο τον Απρίλη του 67' και να καταλαμβάνουν την εξουσία;

Δε δικαιούμαστε άραγε να θέσουμε το κλασικό νομικό ερώτημα: ποιος ωφελείται από αυτές τις εξελίξεις; Και δεν είναι φανερή η ενίσχυση της θέση του "σουλτάνου", που βρήκε την ευκαιρία, σαν έτοιμος από καιρό, να εκκαθαρίσει το στράτευμα από ανεπιθύμητα στοιχεία και να εξαπολύσει ένα άτυπο πογκρόμ ενάντια στους πολιτικούς του αντιπάλους, συμπεριλαμβανομένων προφανώς -και σε περίοπτη θέση μάλιστα- των διαφόρων οργανώσεων με κομμουνιστική αναφορά;

Σενάριο Β

Οι άγριες κι αιματηρές μάχες στην Άγκυρα, έξω από το στρατηγείο της Αστυνομίας, και σε άλλα στρατηγικά σημεία, η σκληρή μεταχείριση των επικεφαλής της απόπειρας που συνελήφθησαν και μια σειρά άλλες παράμετροι διαψεύδουν παταγωδώς το σενάριο συνωμοσίας περί σκηνοθεσίας και δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας για τον... αυθεντικό χαρακτήρα του πραξικοπήματος. Αυτό σημειώνει και το ΚΚ Τουρκίας, αλλά και το ΚΚΕ στη χτεσινή ανακοίνωσή του.

Η οργανωμένη κίνηση σημαντικών δυνάμεων του στρατού, η απόπειρα δολοφονίας του Ερντογάν, ο αριθμός των νεκρών, τραυματιών και συλληφθέντων, ανάμεσά τους και πολλοί στρατηγοί, οι πολύωροι βομβαρδισμοί στην Άγκυρα, οι οδομαχίες σε άλλες πόλεις δεν δικαιολογούν τη θέση για "σκηνοθετημένο" πραξικόπημα ή πραξικόπημα-οπερέτα. Ο χρόνος θα ξεκαθαρίσει πολλά από αυτά, όπως και το ποιος τελικά ωφελείται ή θα ωφεληθεί από αυτή την κατάσταση.

Οι ενδοαστικές και ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις στην πλάτη του τούρκικου λαού, είναι κάτι παραπάνω από φανερές, για να αποκρυφτούν και να υποβαθμιστούν σε... γιαλαντζί σχήματα. Το πραξικόπημα έγινε κι απέτυχε στον άμεσο στόχο του, παρά τους ισχυρούς υποστηρικτές του (που περίμεναν να δουν πού θα καθίσει η μπίλια, για να κάνουν στροφή 180 μοιρών και να πάρουν θέση στο πλευρό του κυρίαρχου Ερντογάν) και τα διεθνή του ερείσματα.

Ο Ερντογάν φάνηκε να έχει ισχυρό λαϊκό έρεισμα και να ελέγχει κρίσιμα πόστα, για να αποκρούσει τέτοιες επιθέσεις. Δεν πρέπει να παρασυρόμαστε σε βιαστικές κρίσεις, θεωρώντας πανίσχυρους και άτρωτους τους ιμπεριαλιστές και τις επεμβάσεις τους, όπως αποδεικνύουν η επίθεση των ΗΠΑ στον κόλπο των Χοίρων στην Κούβα ή το (ενορχηστρωμένο πλην) αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του Τσάβες, 40 χρόνια αργότερα.

Συμπληρωματικά σενάρια

-Ο Ταγίπ ενημερώθηκε εγκαίρως για το επικείμενο πραξικόπημα, αλλά άφησε βάση σχεδίου τα πράγματα να εξελιχθούν, θεωρώντας πως μπορεί να τα ελέγξει και να τα γυρίσει μπούμερανγκ εις βάρος των αντιπάλων του. Είναι λογικό όμως να πάρει ένα τέτοιο επικίνδυνο ρίσκο, με τη δυναμική των γεγονότων που μπορούσε να ξεφύγει από τα χέρια του και να πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις που τον προσπερνούν;

-Ο Ερντογάν αναγκάστηκε να διαπραγματευτεί, αμέσως μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος, με τις ΗΠΑ, για να κρατηθεί στη θέση του και να πετύχει μια Πύρρειο νίκη, που ισοδυναμεί μάλλον με βαριά ήττα και με κάποιο εξίσου βαρύ αντάλλαγμα (για το οποίο γίνονται διάφορες εικασίες, αλλά θα φανεί στη συνέχεια). Για κάποιους άλλους πάλι, ο Ερντογάν έχει ημερομηνία λήξης ή έχει πέσει, χωρίς να το ξέρει (αλλά το φαντάζεται).

-Σενάριο: ο λαός να πάρει τις τύχες στα χέρια του, το οποίο μπορεί να φαντάζει μακρινό σε αυτή τη συγκυρία αλλά δεν είναι επιστημονικής (ή επαναστατικής) φαντασίας. Σενάριο όμως που δεν απαιτεί κομπάρσους και παθητικούς θεατές, αλλά το λαό πρωταγωνιστή, να γράφει το δικό του σενάριο. Αλλιώς, ποτέ δε θα αποφασίζει ο ίδιος για το σενάριο της ζωής του...

Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ

Ένας από τους βασικούς λόγους (ή τις δικαιολογίες που προβάλλω στον εαυτό μου) που δεν έμαθα ποτέ να οδηγώ, ή τέλος πάντων η στιγμή που συνειδητοποίησα πως δεν ήθελα να μάθω, ήταν νομίζω μετά από μερικές εθιστικές ώρες Nintendo (αν και γενικά δεν πολυέπαιζα, ούτε μου έμεινε ευτυχώς συνήθεια), με μια δισκέτα Φόρμουλα 1, όπου μπορούσες όμως να πάρεις μόνο το Νάιτζελ Μάνσελ (εντάξει, πήρε έναν τίτλο, αλλά δεν ήταν τόσο σπουδαίος, για να έχει παιχνίδι με το όνομά του). Και αφού είχα στουκάρει σε διάφορους τοίχους, νιώθοντας την επιθετικότητα, που σου αφήνει σχεδόν πάντα ο υπολογιστής και τα μηχανήματα του διαβόλου (ΕΤΕ και μ-λ κίες) -που αν είσαι πχ blogger και σου λέει ο άλλος "καλημέρα" ή μια γνώμη, έχεις τόσα νεύρα συσσωρευμένα που το στέλνεις στο διάολο, μαζί με τα μηχανήματά του και την ΕΤΕ- σκέφτηκα πως όλα αυτά είναι πολύ διασκεδαστικά (με την κυριολεκτική έννοια του διασκορπίζομαι), αλλά στην πραγματική ζωή δεν έχεις πολλές ζωές και δεύτερες ευκαιρίες, αν οδηγείς, για να τις σπαταλήσεις. Και είναι αλήθεια πως ο καθένας μπορεί να μάθει να οδηγεί, όπως ίσως ο καθένας μπορεί να μάθει τις κινήσεις στο σκάκι, αλλά αυτό δεν τον καθιστά απαραίτητα κατάλληλο για οδηγό (ούτε για σκακιστή, αντιστοίχως), να βγαίνει παγανιά στο δρόμο, με το δρεπάνι παραμάσχαλα (χωρίς σφυρί και όπλα στους δρόμους).

Κι άντε πες πως αυτές είναι οι ανώριμες σκέψεις ενός εφήβου, που δεν έφτασε καν στη Βουλή των Εφήβων, για να τις εκθέσει με σοβαροφάνεια (τότε δεν είχαμε selfie, μόνο το Σαμαράκη). Και που δεν ωρίμασε αρκετά, όχι σε αυτό τον τομέα τουλάχιστον (γιατί η προσωπικότητά μας αναπτύσσεται ανισόμετρα, περίπου σαν τον καπιταλισμό) για να ξεπεράσει τις εφηβικές-παιδικές του φοβίες και να αναλάβει την ευθύνη να οδηγήσει (πχ όταν θέλουν να πιουν οι άλλοι οδηγοί της παρέας). Αλλά είμαι σίγουρος πως είναι αρκετοί ακόμα αυτοί που δεν ξεπέρασαν ποτέ το στάδιο της εφηβικής τους ανωριμότητας (ως οδηγοί και γενικώς) και γίνονται δημόσιος κίνδυνος με τη συμπεριφορά τους (την οδηγική και προπαντός τη γενικότερη), πιστεύοντας υποσυνείδητα πως συνεχίζουν να παίζουν σε ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι, Βοηθάνε εξάλλου οι ελληνικοί δρόμοι και τα ήθη τους σ' αυτό το συμπέρασμα: γιαγιά με μπαστούνι 100 πόντοι, χωρίς μπαστούνι 150 πόντοι, μαζί με παππού διπλασιασμός πόντων, κοκ.

Μπορεί-μπορεί-να μας καταστρέφουν τη ζωή, μπορεί
τα ηλεκτρονικά παιχνίδια του σατανά, 6-6-6, μπορεί να είναι απλώς και δικές μου υπερβολές. Έχω όμως την εντύπωση ότι στην Αμερική (ή αυτό που λανθασμένα μάθαμε να λέμε έτσι) τα όρια μεταξύ πραγματικής ζωής και εικονικής πραγματικότητας, ηλεκτρονικών παιχνιδιών, τηλεοπτικών σειρών, κτλ, είναι κάπως δυσδιάκριτα. Πολλοί είναι αυτοί που εθίζονται από μικροί στην ψυχολογία του επαγγελματία κατά συρροή δολοφόνου, μέσα από video games. Κι άλλοι τόσοι αποχαυνώνονται από το χαζοκούτι και (όταν δε μιλάνε, λες και τους καταγράφει μια κάμερα, για να πέσει το ψεύτικο γέλιο μετά από την ατάκα τους) πιστεύουν ότι μπορούν να γίνουν μικροί, καθημερινοί υπερήρωες και να καταπολεμήσουν το κακό, που παραμονεύει σε κάθε γωνία, στον παραμικρό θόρυβο στο σπίτι, έναν παράξενο γείτονα, ή σε ένα φαινομενικά φιλήσυχο νέγρο, που βάζει το χέρι στην τσέπη του (για να βγάλει πιθανότατα ένα πιστόλι).
Ενώ παράλληλα υπάρχει μια τεράστια παραγωγή ταινιών, που εκθειάζουν το δόγμα "νόμος και τάξη" και την αστυνομοκρατία, καλλιεργόωντας τη λογική του καλού μπάτσου, του αγέρωχου καουμπόη, του αυτόκλητου σερίφη, που απονέμει δικαιοσύνη, κοκ.

Σε μια τέτοια κοινωνία που δεν είναι απαραίτητα πολύ διαφορετική από τη δική μας, απλώς πιο... προχωρημένη σε κάποια θέματα, είναι (εντελώς σύμφυτη με τη λογική της, αλλά συνάμα) παράλογη μια τόσο εκτεταμένη και σχετικά ελεύθερη (σε πλήρη αντίθεση με κάθε άλλη ελευθερία όπου πέφτει ψαλίδι) οπλοκατοχή.
Κι ας συνηθίζουμε πολλές φορές να τη θεωρούμε προοδευτική, γιατί έτσι εξοπλίζονται οι μάζες, λες και βρισκόμαστε σε (προ)επαναστατική κατάσταση και το βασικό ζητούμενο είναι πως θα πάρουν τα όπλα οι εξεγερμένοι.

Το αν και κατά πόσο λειτουργεί έτσι αυτή η σχέση, δημιουργώντας επαναστατικές παραδόσεις και αγωνιστική συνείδηση, μπορεί να το δει κανείς στην (καταπράσινη σαν βαθύ ΠαΣοΚ) Κρήτη. Όπου και πάλι όμως, τα πράγματα απέχουν πολύ από το να θυμίζουν σπαγγέτι γουέστερν και πολύ άγριες καταστάσεις. Οι Κρητίκαροι μπορεί να έχουν για ψωμοτύρι τις κουμπουριές, να προκαλούν διάφορα μικροατυχήματα σε γάμους που καταλήγουν σε κηδείες ή να γεμίζουν με σφαίρες την ταμπέλα του χωριού τους (για να προειδοποιούν τους ξένους, όπως στις ιστορίες του Λούκι-Λουκ), αλλά αν δεν μπλέξουν σε κάποια σοβαρή βεντέτα, δεν αρχίζουν να σκοτώνουν για πλάκα τον κόσμο γύρω τους. Μπορούν όμως να κάνουν θερινό ένα υπουργείο στο κέντρο της Αθήνας, θυμίζοντας συνειρμικά τους Κορσικανούς από τον Αστερίξ (Οκατεριαμπελατσιτσίξ).

Όλα αυτά βέβαια δεν έχουν καμία σχέση με όσα συμβαίνουν στην αμερικανική ενδοχώρα (και όχι μόνο), τις συνεχιζόμενες δολοφονίες και το άτυπο πογκρόμ της αστυνομίας εναντίον των μαύρων στα γκέτο (και όχι μόνο). Ή μάλλον μπορεί να σχετίζονται, αλλά αντιστρέφουν τη λογική συνέχεια, τη σχέση αιτίου-αιτιατού, θεωρώντας υπαίτιο το μαχαίρι (ή μάλλον πιστόλι στην περίπτωσή μας) κι όχι αυτόν που το κρατάει, το όργανο του εγκλήματος κι όχι τον εγκληματία ή αυτόν που τον όπλισε.

Μόνο που αυτό έχει διπλή ανάγνωση. Γιατί δεν μπορεί να μπαίνουν στο στόχαστρο μόνο ή κυρίως τα όργανα της τάξης και όχι η τάξη που υπηρετούν, η κυρίαρχη τάξη που τα οπλίζει, τα εκπαιδεύει, και τους παρέχει ασυλία (ή τους θυσιάζει σαν αποδιοπομπαίους τράγους κατά περίπτωση). Κι είναι αυτή η στόχευση που λείπει, η απουσία μιας σφαιρικής αντίληψης για τη γενική εικόνα και τις αιτίες που τη γεννάνε, που προκαλεί κατά τη γνώμη μου μια γνήσια κι αυθόρμητη αμηχανία σε ορισμένες από τις αντιδράσεις.

Κάτι που αναδεικνύει πολύ εύστοχα το μήνυμα ενός γνωστού ΝΒΑer (για να μείνουμε λίγο ακόμα στο αθλητικό κλίμα των προηγούμενων ημερών). Υπενθυμίζω πως οι παίκτες του ΝΒΑ είχαν πάρει μια πρωτοβουλία, στο προηγούμενο κύμα δολοφονιών έγχρωμων Αμερικανών από αστυνομικούς, με το εύγλωττο σύνθημα "I can't breathe". Δεν μπορώ να αναπνεύσω. Η οποία είχε προβληθεί ακόμα κι από καθεστωτικά ΜΜΕ, για να ξεπλύνει τις αμαρτίες του συστήματος (που είναι το ίδιο, είτε αφορά την καταστολή είτε την πιο αστραφτερή εκδοχή του θεάματος). Αλλά όπως λέει ο Καρμέλο Άντονι (παρά τις όποιες αντιφάσεις μπορεί να βρει κανείς στις διατυπώσεις του) "ο θυμός μας πρέπει να 'ναι απέναντι στο σύστημα. Αν το σύστημα δεν αλλάξει, θα συνεχίσουμε να ανοίγουμε την τηλεόραση και να παρακολουθούμε το ίδιο πράγμα".

Το σύστημα έχει καταρρεύσει. Τελεία και παύλα. Έτσι ήταν πάντα. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ διαδήλωσε. Ο Μάλκολμ Χ επαναστάτησε. Ο Μοχάμεντ Άλι πάλεψε πραγματικά για τις ΗΠΑ.

Ο θυμός μας θα πρέπει να είναι απέναντι στο σύστημα. Αν το σύστημα δεν αλλάξει, θα συνεχίσουμε ν' ανοίγουμε την τηλεόραση και να παρακολουθούμε το ίδιο πράγμα. Οφείλουμε να πιέσουμε τους υπεύθυνους προκειμένου αυτό το πράγμα που λέγεται ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ να λειτουργήσει σωστά.

Μια πορεία δεν έχει αποτέλεσμα. Το δοκιμάσαμε. Το δοκίμασα. Μερικές αναρτήσεις στα social media δεν έχουν αποτέλεσμα. Τα έχουμε δοκιμάσει όλα. Το να πυροβολείς 11 αστυνομικούς και να σκοτώνεις 5 ΔΕΝ θα έχει αποτέλεσμα.

Μολονότι δεν έχω κάποια λύση, και είμαι σίγουρος πως πολλοί επίσης δεν έχετε, πρέπει να ενωθούμε περισσότερο από κάθε άλλη φορά τώρα. Χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον. Οι πολιτικοί πρέπει να σηκωθούν και να παλέψουν για αλλαγή. Καλώ τους συναθλητές μου να βγουν μπροστά και ν' αναλάβουν την ευθύνη. Πηγαίνετε στους επικεφαλής των κοινωνιών, στους ηγέτες, στα μέλη του κογκρέσου, στους νομοθέτες και απαιτήστε αλλαγή.

Δεν υπάρχει πλέον το καθόμαστε πίσω και φοβόμαστε να καταπιαστούμε και ν' αντιμετωπίσουμε τα πολιτικά ζητήματα. Εκείνες οι ημέρες πέρασαν. Πρέπει να βγούμε μπροστά και ν' αναλάβουμε την ευθύνη. Δεν μπορούμε ν' ανησυχούμε μήπως χάσουμε την αποδοχή ή για το ποιος θα μας κοιτάει σαν τρελούς. Χρειάζομαι τις φωνές σας ν' ακουστούν. Οφείλουμε ν' απαιτήσουμε αλλαγή. Πρέπει να το θέλουμε. Η ΩΡΑ ΕΦΤΑΣΕ. Είμαι σε όλα μέσα. Αναλάβατε την ευθύνη. Δράστε. ΑΠΑΙΤΗΣΤΕ ΑΛΛΑΓΕΣ".