Αυτός ο άλλος

Κι εναλλακτικός τίτλος: οι ζωές των άλλων

Αυτός ο άλλος, είναι ευεργέτης μου μεγάλος. Γιατί όταν ξυπνάω, γίνομαι ο άλλος μου εαυτός, σαν τη διαφήμιση της ήβης με την αλέξια, ο ταξικά συνειδητοποιημένος, που δε λυγάει, δε φοβάται και ξέρει τι να κάνει την αγανάκτησή του.

Και βλέπω γύρω μου συνθήματα για μια άλλη αριστερά, κι όχι άλλη μια αριστερά. Και κατά βάση όχι μία, γιατί την ενότητα την εννοούν με όρους ψηφιδωτού που στην πρώτη τρικυμία σκορπίζει στα εξ ων συνετέθη. Η ψηφιακή αριστερά της νέας εποχής, που ζητά απλή αναλογική, για να χωρέσουν και τα μικρά δεκαδικά ψηφία στη βουλή και να πάψει να ορίζεται ως εξωκοινοβουλευτική. Γιατί οι περισσότεροι εξ αυτών δεν είναι τέτοιοι από άποψη αλλά από αδυναμία.

Κάπου στο χαριλάου υπάρχει και μια φοβερή καλτ πινακίδα που διαφημίζει ένα γυμναστήριο. Όχι άλλο ένα, αλλά ένα άλλο γυμναστήριο! Ήταν πολύ συγκινητικό. Σκέφτηκα προς στιγμήν να βρω τον ιδιοκτήτη και να τον ρωτήσω αν ψήφιζε παλιά ενάντια, αλλά αυτό θα ήταν ενάντια στις αντικοινωνικές μου αρχές και συγκρατήθηκα.

Μια άλλη αριστερά. Παιχνίδι με τις λέξεις που είναι εντελώς αδύνατο να μεταφερθεί στη γλώσσα των indignados. Γιατί οι ισπανοί καταλαβαίνουν ότι απ' τη στιγμή που υπάρχει άλλος δε μπορούμε να μιλάμε για έναν. Κι είναι λάθος να πουν στη γλώσσα τους για una otra izquierda.

Απ’ τα ισπανικά του μάνου τσάο όμως είναι εμπνευσμένο το άλλο σύνθημα που μιλάει για έναν άλλο κόσμο –σεκίτικο- που είναι εφικτός, σαν το σοσιαλισμό του μιτεράν. Στον άλλο κόσμο που θα πας...
Κι είναι λογικό να σε φοβίζει αυτός ο άλλος κόσμος, όπως κάθε τι άγνωστο εξάλλου. Γιατί ο τρότσκι μπορεί να τα ‘χε κάνει πολύ χειρότερα με τη διοικητική νοοτροπία του.

Ή μπορεί ακόμα αντί του νεοφιλελευθερισμού, να προέκυπτε η σοσιαλδημοκρατία, τύπου πασοκ ή μιτεράν, οπότε το ‘να χέρι νίβει τ’ άλλο και τα δυο το σύστημα. Γιατί το άλλος παραπέμπει μεταξύ άλλων στην αλλαγή. Η οποία δεν έγινε χωρίς το κουκουέ, αλλά μπορεί να γίνει με τους κνίτες των 70’ς, όπως τους λέει ο σάββας, και μερικούς των 80’ς, μεταλλαγμένους κι αλλαξοπιστήσαντες γενίτσαρους -και νοσταλγούς του τσάρου αλαβάνου- ή και σκέτο μετ.αλλ.α από το μέτωπο που έφτιαξε με την κοε.

Αλλά αν είναι γνήσια άλλος αυτός ο κόσμος, θα λύσει τη βασική αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας, με την κατάργηση του πρώτου. Και τι θα κάνουμε χωρίς κεφάλαιο και βασική αντίθεση; Θα μιλάμε για το φύλο των αγγέλων, των συντρόφων και για τον σεξισμό στους αγγέλους που καταπιέζουν την α-σεξουαλικότητά τους. Ίσως και για το φύλο του σοσιαλισμού, που είναι κοινωνία μεταβατική και αμφιφυλόφιλη, με κατάλοιπα από το παλιό που πεθαίνει αλλά νεκρανασταίνεται συνεχώς, όσο δεν κυριαρχεί το καινούριο.

Ο άλλος κόσμος ακούγεται σα μεταφυσική παρηγοριά, που διασκεδάζει τους φόβους μας στο σήμερα. Αλλά η διαλεκτική είναι στον αντίποδα της μεταφυσικής, και βρίσκεται σε αυτή τη ζωή, όπως κι η ελπίδα εξάλλου. Ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός, αλλά βρίσκεται μέσα σε αυτόν που ζούμε, λέει η επιγραφή ενός θεάτρου στο κέντρο της αθήνας. Κι είναι ό,τι πιο διαλεκτικό διάβασα όσο έμεινα σε αυτή την πόλη. Τομή και συνέχεια. Διαλεκτική άρση της πραγματικότητας στη βάση της κυρίαρχης αντίθεσης και το φάσμα δυνατοτήτων που ορίζει. Έτσι ορίζεται η νομοτέλεια.

Άλλος κόσμος, αλλαγή (του 81 και γενικώς), να το κάνουμε να πάει αλλιώς. Και βασικά η αναζήτηση ενός άλλοθι για τη σημερινή κατάσταση. Κι ενός σωτήρα λυτρωτή που θα ‘ρθει να μας σώσει. Αυτός ο άλλος, ο ευεργέτης ο μεγάλος, έξω από εμάς, σαν το απ’ έξω του λένιν, που στην ουσία όμως είναι πολύ διαφορετικό.

Μπορείς να το δεις και μες στο κόμμα, με τις διάφορες χρεώσεις. Κατανοώ την αναγκαιότητα να γίνει αυτό, -άρα είμαι ελεύθερος, κλπ- αλλά όχι για μένα, περιμένω να τα κάνει κάποιος άλλος. Αυτό είναι όμως άλλο καπέλο –κομματικό-, κι άλλου παπά ευαγγέλιο, που θα αναλύσουμε σε άλλο εδάφιο.

Άλλος, αλλού, άλλοτε. Ως απάντηση της εποχής σε εκείνο το παιδικό πρόγραμμα στη δεκαετία με τις βάτες, το κάπου κάπως κάποτε. Που ήταν κι αυτό αόριστο, αλλά διαφύλασσε μέσα του ακέραια την αόριστη ελπίδα εκείνης της δεκαετίας, που τώρα δεν τη βρίσκεις ούτε στον πάτο του κουτιού της πανδώρας. Ίσως γιατί είμαστε ακόμα πιο κάτω απ' τον πάτο και συνεχίζουμε την κάθοδο των μυρίων προς τον μεσαίωνα. Ακόμα κι ετυμολογικά να το πάρεις δηλ, η πρόταση –άλλος, αλλού, άλλοτε κτλ- παραπέμπει σε αλλοτρίωση.

Μπορούμε να το δούμε και χωροχρονικά. Το άλλοτε παραπέμπει στα περασμένα μεγαλεία –και διηγώντας τα να κλαις- και το ένδοξο σοβιετικό παρελθόν. Ενώ το αλλού, που θα έρθει εδώ και τώρα μεταφυσικά, δηλ ποτέ και πουθενά, σε έναν τόπο που δεν υπάρχει, μια ουτοπία, που μας πάει πίσω στον ουτοπικό σοσιαλισμό του 19ου αιώνα κι από εκεί πίσω σε αυτόν του 21ου που μας πλασάρεται ως καινούριος. Μόνο στον εικοστό όμως οι ιδέες κατέκτησαν τις μάζες κι έγιναν υλική δύναμη.

Αλλού, αλλιώς, άλλοτε. Όλα έχουν κάτι το ακαθόριστο που συσκοτίζει και γοητεύει, γιατί στο σκοτάδι όλα είναι πιο γοητευτικά και κρύβουν τις ατέλειές τους. Το θέμα όμως είναι να τα βρεις όμορφα και το πρωί με το φως της μέρας. Όχι επειδή δε θα 'χουν ατέλειες, ο σοσιαλισμός εξάλλου είναι ατελής κομμουνισμός, μια ατελής κοινωνία κατά μία έννοια, αν και όχι με αυτή που το εννοούσε ο τζίλας.

Και μπορεί προς το τέλος ο σοσιαλισμός να αλληθώρισε προς τις αξίες της δύσης και το νόμο της αξίας (που είναι η καρδιά της εμπορευματικής παραγωγής) κι αυτό να ήταν η αρχή του τέλους του. Αλλά αν ήταν άλλος, κάποιος άλλος δε θα ήμουν μαζί του εγώ. Κι όλες οι οργανώσεις του χώρου, από την πιο μικρή σέχτα ως την πιο σοβαρή διάσπαση, εκεί είχαν σημείο αναφοράς. Με εξαίρεση ίσως αυτήν του 89, που έμεινε ρεύμα ανάδελφο, σαν τη μητρική της οργάνωση.

Είναι λοιπόν αυτό το ακαθόριστο που έχουν κι άλλες κλισέ φράσεις: πχ εκεί που σε παίρνει. Κι άλλες δύο που μοιάζουν πολύ και πάνε ζευγάρι. Εκεί που ξέρεις, και αυτά να τα πεις εκεί που πρέπει. Όλοι ξέρουν πού αλλά δεν το λένε, η ανατροφή τους δεν τους το επιτρέπει. Βασικά κι οι δυο σε όργανα αναφέρονται, άλλου τύπου όμως η καθεμία.

Κι αν ηττηθήκαμε στον εικοστό αιώνα, την άλλη φορά θα τα κάνουμε καλύτερα. Δε βοηθά η φυγή από την πραγματικότητα, στον κόσμο του παραμυθιού. Μπορεί να βοηθήσει όμως μια αλληγορία, με τις όρνιθες του αριστοφάνη, που έφτιαξαν μια ενδιάμεση κοινωνία, ανάμεσα σε ανθρώπους και θεούς και μια φωλιά με χίλιες θυσίες. Αλλά λύγισαν μπροστά στα αρπακτικά του ιμπεριαλισμού, μαύρα κοράκια που έπεσαν πάνω μας να μας φάνε. Και δεν πεθάναμε καν ηρωικά, στον αέρα. Η φωλιά μας αποδήμησε εις κύριον σαν αποδημητικό πουλί και μείναμε εμείς πίσω, ορφανά σπουργίτια μες στο κρύο και τον πάγο που ξανακόλλησε να ψάχνουμε ποιος έκανε πρώτος την κουτσουλιά και φέρει τη βασική ευθύνη.

Κάποτε ήμουνα πουλί κι εφόδευα στον έβδομο ουρανό. Οι κομμουνιστές είναι σαν την κόκκινη ρόζα. Αητοί που έπεσαν χαμηλά και βρέθηκαν στο ίδιο ύψος με τα πτηνά του κοτετσιού. Αυτά όμως δε θα μπορέσουν ποτέ να ανοίξουν τα φτερά τους και να πετάξουν, ενώ οι αετοί θα αναρρώσουν και θα ξανασηκωθούν. Μην κλαις πουλί μου.

Τη δεύτερη φορά που θα 'ρθω για να ζήσω, δε θα ξαναγλιστρήσω, στον ολισθηρό δρόμο του εικοστού συνεδρίου και των μεταρρυθμίσεων κοσύγκιν. Που ήρθαν να αντιμετωπίσουν ίσως υπαρκτά προβλήματα, αλλά διάλεξαν τον εύκολο δρόμο της κακίας και του νόμου της αξίας. Κι ως γνωστόν ο πιο εύκολος δρόμος είναι ο κατήφορος.

Εμείς λοιπόν μιλάμε για άλλο δρόμο ανάπτυξης, για λαϊκή εξουσία, που για εμάς είναι ο σοσιαλισμός –ή την χωρίζει τυπική απόσταση. Άλλα όμως τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας και του συμμάχου, που μπορεί να βλέπουν σε αυτήν κάτι άλλο. Το βασικό είναι να μην δώσουμε απλώς στο σοσιαλισμό ένα καλλιτεχνικό ψευδώνυμο, αλλά να τον περιγράψουμε και να εμπνεύσουμε τον κόσμο να παλέψει γι’ αυτόν.

Πάμε για ανατροπή και κοινωνία άλλη-νε. Που συμπληρώνει διαλεκτικά τον πρώτο στίχο από το τραγούδι -να σου δώσω μια να σπάσεις αχ βρε κόσμε γυάλινε. Κι ίσως έτσι να το εννοούσε κι η αλέκα στην περίφημη ατάκα για τα τζάμια, που δε θα τα σπάσουμε, αλλά θα τα κοινωνικοποιήσουμε. Κι αν είναι να zerbrechen κάτι, αυτό θα είναι η καρδιά του αστικού κράτους, όχι η βιτρίνα του.

Ίσως κάποια σημεία να έμειναν ακάλυπτα. Αλλά θα τα πιάσουμε μια άλλη φορά, σ’ άλλο κείμενο.

Υγ: τραγούδια για την κατανόηση του κειμένου
http://www.youtube.com/watch?v=otzUjyVfC10
http://www.youtube.com/watch?v=1Pp5aOQK8ZM&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=wlgDTNsouoE

Η κουλτούρα της φυγής

Σε έναν κόσμο φτιαγμένο από αδιέξοδα που δε μας λυπάται, όλοι ψάχνουν έναν τρόπο να ξεφύγουν, ένα καταφύγιο.
Κι επειδή δεν έχουν πού να (κατα)φύγουν απλώς αποφεύγουν -ή έτσι νομίζουν- τα προβλήματά τους και δεν τα σκέφτονται. Ώσπου να φύγει και το άρθρο κι απλώς να μη σκέφτονται.

Ό,τι κάνουμε στη ζωή μας είναι κατά βάση μικρές αποδράσεις, τρόποι φυγής από την πραγματικότητα και τα προβλήματά της.
Ο τζόγος υποκαθιστά το χαμένο σασπένς μιας αδιάφορης ζωής χωρίς εκπλήξεις.
Η μπάλα τις νίκες που δε βιώνουμε σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο.
Τα παιχνίδια την χαρά και την χαμένη αθωότητα.
Τα ναρκωτικά τις έντονες συγκινήσεις που λείπουν.
Η τηλεόραση τους φίλους και την παρέα. (Στην τηλεόραση το βράδυ η κυρά-λένα κοιτώντας σίριαλ θα κλάψει από συγκίνηση).
Οι ταινίες το χάπι εντ που ποτέ δεν έρχεται.
Το μπλοκ την χαμένη επικοινωνία με τους συντρόφους.
Η νοσταλγία είναι η φυγή από ένα μέλλον χωρίς προοπτική.
Ο φουτουρισμός είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος.
Κι ο παλιμπαιδισμός επιστροφή στην ανεμελιά, απόδραση από έναν κόσμο γεμάτο ανασφάλεια.

Άλλοι βρίσκουν καταφύγιο σε μια ερωτική σχέση κι αδιαφορούν για τα υπόλοιπα.
Αλλά ο σύντροφος σήμερα είναι σπάνιο είδος υπό εξαφάνιση (πολιτικά και γενικώς). Κι οι περισσότεροι απλώς συνευρίσκονται χωρίς συναίσθημα (ερωτικά και γενικώς).

Το βασικό είναι να δημιουργείς έναν δικό σου κόσμο. Μια παράλληλη πραγματικότητα για να ξεφεύγεις από αυτήν που υπάρχει.
Η τελική συνέπεια αυτής της λογικής είναι η τρέλα.
Ο τρελός δεν κάνει τίποτα άλλο από το να φτιάχνει έναν δικό του φανταστικό κόσμο και να δραπετεύει σε αυτόν. Είναι η τελευταία άμυνα του οργανισμού, ή μάλλον του εγκεφάλου, για να μπορέσει να αντέξει.

Επόμενα, όλες οι αποδράσεις είναι μορφές ελεγχόμενης τρέλας.
Κι ως ένα βαθμό είναι κι αυτή μια στάσις που νιώθεται, ανθρώπινη.
Το ερώτημα είναι ως πότε θα πουλάμε τρέλα αντί να αλλάξουμε την πραγματικότητα γύρω μας.
Κι είναι αναπόδραστο, σαν την ζωή και τον εαυτό μας. Ούτε αναχωρητές, ούτε αναθεωρητές μπορούν να απαντήσουν. Μόνο κομμουνιστές.

Αρκεί να μην πέσουν κι αυτοί στην παγίδα.
Η πολυλογία για την επανάσταση είναι η φυγή από έναν κόσμο πνιγμένο στην αντεπανάσταση. Φυγή που καταντάει υπεκφυγή κι εκτόνωση.
Όπου ακούτε επαναστατικό βερμπαλισμό κρατάτε μικρό καλάθι.
Να υπερβαίνεις διαλεκτικά την πραγματικότητα δε σημαίνει να πηδάς από πάνω της για να την αποφύγεις.

Αν μπαίνεις για λάθος λόγους η οργάνωση γίνεται σα ναρκωτικό.
Γεμίζει τη ζωή σου, εκτονώνεσαι, νιώθεις πως είσαι κάτι.
Άτομα χωρίς δική τους ζωή και προσωπικότητα καλύπτουν το κενό τους με την οργάνωση, τη μόνη που μπορεί να τους κοινωνικοποιήσει (όπως κάποτε το πασοκ τις προβληματικές).
Άλλοι βρίσκουν πολιτικό άλλοθι για την ενσωμάτωσή τους. Έχουν τον ίδιο τρόπο ζωής με τους άλλους, αλλά εναλλακτικές ιδέες και στέκια (αγωνιστικά ουζερί).

Κι έτσι ανοίγει γόνιμος διάλογος με τους πλην λακεδαιμονίων.
Εμείς είμαστε ενάντια σε σκληρά, μαλακά και βαπόρια απ' την περσία κι εκείνοι ενάντια σε σκληρά και κνίτες που γι' αυτούς είναι περίπου το ίδιο.
Πρέζες υπάρχουν πολλές. Η κνε μορφώνει, αυτή είναι η διαφορά.
Κι είναι ειδοποιός. Δεν θα ήμουν ο άνθρωπος που είμαι αν δεν είχα περάσει από την οργάνωση.

Παρά το τι μπορεί να πιστεύει ο καθένας, αυτό που θέλει να πει ο ποιητής στο μπλοκ αυτό είναι ότι στηρίζει το κόμμα. Κριτικά, αλλά το στηρίζει.
Όποιος δεν το καταλαβαίνει, μπορεί να αγαπά την ποίηση που διαβάζει, αλλά όχι τον ποιητή.
Τιμή και δόξα στους σ/φους που διαβάζουν σφυροδρέπανο χωρίς να με θεωρούν αντικομματικό.

Μέρος Δεύτερο - Ασυναρτησίες

-Σήμερα έμαθα τα νέα μιας παλιάς συμφοιτήτριας, που μου 'χε χαρίσει μια φωτό των οπαδών της σενκτ πάουλι. Κάνει πρακτική σε μια εφημερίδα στη λάρισα.
Ω, διάολε, πρακτική στα 26 της; Γιατί, για να μάθει τη δουλειά;
Γιατί δεν έμενε στο αμβούργο;

Η (τωρινή) κοινωνία σου λέει κατάμουτρα πως δεν σε χρειάζεται, ούτε εσένα, ούτε τις σπουδές σου. Σου φωνάζει σε κάθε σου βήμα πως είσαι άχρηστος. Δεν υπάρχεις κι είσαι εδώ.
Είναι έγκλημα να βγαίνουν σωρηδόν απόφοιτοι στην αγορά ανεργίας.
Εκεί που ισχύει ο νόμος της προσφοράς. Οι δουλειές αυξάνονται όσο μειώνεται η αξιοπρέπεια. Η εξίσωση ισορροπεί όταν η αξιοπρέπεια φτάσει να γίνει μηδέν. Αν δεν πέσει πιο κάτω δηλ.

Για αυτό και για άλλους τόσους λόγους θα 'θελα να 'μουν στη σοβιετία. Θα είχα τουλάχιστον αξιοπρέπεια.
Θα 'χα κι ένα μπλοκ για τα κακώς κείμενα να γράφω να ξεχαρμανιάζω.
Κι ένα καλό μπουφάν για τη σιβηρία μετά.

-Ο τσάντλερ απ' τα φιλαράκια στην φάση ένα μετά από χωρισμό φοράει συνέχεια φόρμες, δείγμα κατάθλιψης και παρακμής.
Εμένα περίπου όλη η ζωή μου είναι στη φάση ένα. Κι όχι μόνο επειδή φοράω φόρμες.
Και ναι, μου αρέσει να βλέπω φιλαράκια, δεν απολογούμαι γι' αυτό, θα υπάρχουν και στο σοσιαλισμό άλλωστε.

-Η τραγική ειρωνεία για έναν κομμουνιστή είναι ότι η ελευθερία των άλλων είναι προϋπόθεση της δικής του.
Πρέπει να αλλάξει τους ανθρώπους απ' το περιβάλλον του που μισεί και τον εκνευρίζει καθημερινά.
Ενώ οι αναρχικοί τέτοια προβλήματα τα έχουν λυμένα.
Κατακτούν την ελευθερία ατομικά για λογαριασμό τους και δεν έχουν να ανησυχούν για κανέναν.

Η δεύτερη ειρωνεία για τον κομμουνιστή είναι ότι πρέπει να είναι φύσει αισιόδοξος για τα πράγματα, τη στιγμή που έχει τις περισσότερες ευαισθησίες και χαλιέται με ένα σωρό πράγματα γύρω του που αφήνουν όλους τους άλλους αδιάφορους.
Μεταξύ άλλων και τους αναρχικούς.

-Η ελληνική είναι σπουδαία γλώσσα (μεταξύ άλλων) γιατί έχει την ίδια λέξη για τον κόσμο (τη γη) και τους ανθρώπους.
Γιατί τι είναι αλήθεια ένα μέρος χωρίς τους ανθρώπους του;
Μου έλεγε το παπαγαλάκι του κρεμλίνου πόσο είχε βαρεθεί τη θεσσαλονίκη. Και πως το δεκέμβρη ξαφνικά την αγάπησε μαζί με τον κόσμο της που ήταν στους δρόμους.
Τώρα που φεύγει μοδίστρα στο ναυτικό θα έχει ευκαιρία να αγαπήσει πολύ κόσμο καθώς και τη μαμά πατρίδα που τους γέννησε.

-Στο καπάκι κολλάει να βάλω με ύφος χιλίων κομισαρίων δύο άσματα που κλείνουν ντεμέκ όλο το νόημα της ζωής (σκέφτομαι ένα της αλέξιας που μου έχει κολλήσει τώρα τελευταία).
Να βρεθούν και δυο τρεις να σχολιάσουν πόσο ψαγμένο τραγούδι είναι και να λεν μπράβο που το έβαλα.
Και ζήσαμε εμείς καλύτερα... Έλεος! Όχι άλλο δήθεν...