[Botany • 2024] Chayamaritia sirindhorniana (Gesneriaceae) • A New Species from Northeastern Thailand

 

Chayamaritia sirindhorniana D.J.Middleton, Tetsana & Suddee, 

in Middleton, Tetsana, Puudjaa, Kerdkaew et Suddee, 2024.   

คำหยาดศรีสิรินธร  ||  DOI: doi.org/10.20531/tfb.2024.52.2.14 

Abstract

The new species Chayamaritia sirindhorniana (Gesneriaceae) is described from materials collected in Loei Province in Northeastern Thailand. As it is currently only known from the type locality, further exploration of the region is needed to assess its conservation status.

Keywords: Chayamaritia, Didymocarpoideae, Loei, new species

Chayamaritia sirindhorniana D.J.Middleton, Tetsana & Suddee

Chayamaritia sirindhorniana D.J.Middleton, Tetsana & Suddee, sp. nov.

Similar to Chayamaritia smitinandii (B.L.Burtt) D.J.Middleton in general appearance but differs in having the calyx completely covered by patent villous hairs except for the apex, lobes obtuse or rounded at apex (calyx densely appressed pubescent including at the apex, lobes acute or acuminate at apex in C. smitinandii), the corolla outside light purple, inside dark purplish red with 2 ventral yellow lines, distally light purple on lower lip (deep purple throughout, inside with 2 ventral yellow lines, distally deep to slightly paler purple on lower lip in C. smitinandii).

Etymology.— The specific epithet is given in honour of H.R.H. Princess Maha Chakri Sirindhorn for her dedication to, and encouragement of, the Flora of Thailand Project.

David J. Middleton, Naiyana Tetsana, Pachok Puudjaa, Orathai Kerdkaew, Somran Suddee. 2024. A New Species of Chayamaritia (Gesneriaceae) from Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany). 52(2), 102–104. DOI: doi.org/10.20531/tfb.2024.52.2.14 

  ‘คำหยาดศรีสิรินธร’ พืชชนิดใหม่ของโลกนามพระราชทาน เทิดพระเกียรติกรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ

 คำหยาดดอกม่วงเทิดพระเกียรติ ‘กรมสมเด็จพระเทพรัตนฯ’ ที่ทรงสนับสนุนโครงการพรรณพฤกษชาติประเทศไทย เผย ‘นักพฤษศาสตร์กรมอุทยานฯ’ ค้นพบร่วมกับทีมเจ้าหน้าที่ลาดตระเวนเขตรักษาพันธุ์ฯ ภูค้อ-ภูกระแต อ.หนองหิน จ.เลย ขึ้นบนเขาหินทราย ชี้เป็นพืชหายากควรค่าอนุรักษ์ เหตุประชากรขนาดเล็กพื้นที่จำเพาะ ...

[Ornithology • 2024] Museum Specimens, Photographs, and Sightings of White-eyed River Martin Pseudochelidon sirintarae (Passeriformes: Hirundinidae)

White-eyed River Martin Pseudochelidon sirintarae  Thonglongya, 1968

in Bond & Berryman, 2024.

DOI: 10.25226/bboc.v144i2.2024.a9

Abstract

White-eyed River Martin Pseudochelidon sirintarae was described in 1968 and there have been no confirmed sightings since the 1970s. It is known only from Bueng Boraphet in central Thailand. Here, we compile the most comprehensive summary of museum specimens, photographic records (including two previously unpublished images) and sightings for this poorly known species. Specimens are held mainly in the Thailand Natural History Museum near Bangkok, with others at the Natural History Museum (Tring), American Museum of Natural History (New York) and National Museum of Natural History, Smithsonian Institution (Washington, DC). At least three other mounts exist, all in Thailand, some of which may be composites from captive birds collected in the early 1970s. Photographs unearthed at Tring, and in unpublished reports, show birds that differ from the four previously known images and may represent individuals that are now museum specimens. With no confirmed sightings for more than 40 years, despite reasonable search effort (especially increasing citizen science data), it is very likely that White-eyed River Martin is now extinct.

Photographs of the White-eyed River Martin Pseudochelidon sirintarae caught in November 1968 published by Tobias (2000) and deposited in the Macaulay Library, Cornell University; the bird is presumably an adult given the presence of tail-streamers and is believed to be THNHM B-07481 (H. E. McClure, © BirdLife International)

  

Photographs of White-eyed River Martin Pseudochelidon sirintarae taken in the field in February 1968; it is now NHMUK 1968.68.1; the prints were sent by K. Thonglongya to NHMUK in April 1968 and Fig. 17 was also reproduced for an article in the newspaper Khaosod on 27 May 1992 about the species' discovery (Photographer unknown)

(left). Immature male White-eyed River Martin Pseudochelidon sirintarae, paratype USNM 533542, collected on 28 January 1968, alongside the removed left central rectrix from USNM 510428 (adult, unknown sex; see Fig. 7) (© C. Milensky)

 

Alexander L. Bond and Alex J. Berryman. 2024. Museum Specimens, Photographs, and Sightings of White-eyed River Martin Pseudochelidon sirintarae. Bulletin of the British Ornithologists’ Club. 144(2):162-182. DOI: 10.25226/bboc.v144i2.2024.a9

[Paleontology • 2023] Tarutaoia techawani, Caznaia imsamuti, Tsinania sirindhornae, etc. • Trilobites of Thailand's Cambrian–Ordovician Tarutao Group and their geological setting

ตะรุเตาเอีย เตชวาลนิ  Tarutaoia techawani, 

จี่หนานเนีย สิรินธรเน่  Tsinania sirindhornae

A, Ao Phante Malacca section at low tide. 

B, hummocky cross-stratified sandstone bed at Ao Talo Udang.

D, ball-and-pillow structures at 4.6 m above the base in the Ao Phante Malacca section. 

 Wernette, Hughes, Myrow & Sardsud, 2023

DOI: 10.1002/spp2.1516 

news.UCR.edu

 

Abstract

Tuff-bearing upper Cambrian to lowermost Ordovician strata on Ko Tarutao island, Satun province, southernmost peninsular Thailand, contain a rich trilobite fauna relevant to global biostratigraphy, peri-Gondwanan palaeogeography and shifting evolutionary mode. This area of Sibumasu, a lower Palaeozoic marginal Gondwanan terrane, is shown to have been closely associated with Australia, North China (Sino-Korea) and other continental fragments from the supercontinent's northern equatorial sector, including South China at that time. Shared faunas also suggest a Kazakhstani and Laurentian association. Collections from eight sections yielded 10 newly discovered species and one new genus from ancient shoreface and inner shelf siliciclastic deposits. With the new taxa and revision of taxa known previously, we refine the age of the upper two formations of the Tarutao Group to the middle of Cambrian Stage 10, and lower–middle Tremadocian. Two biozones are erected for Sibumasu: the Eosaukia buravasi Zone, encompassing all Cambrian sections from Ko Tarutao, and the Asaphellus charoenmiti Zone, encompassing the Tremadocian fauna discussed herein. The new genus is Tarutaoia and new species are Tsinania sirindhornae, Pseudokoldinioidia maneekuti, Pagodia? uhleini, Asaphellus charoenmiti, Tarutaoia techawani, Jiia talowaois, Caznaia imsamuti, Anderssonella undulata, Lophosaukia nuchanongi and Corbinia perforata. Other taxa reported for the first time from Tarutao are Mansuyia? sp., Parakoldinioidia callosa Qian, Pseudagnostus sp., Homagnostus sp., Haniwa mucronata Shergold, Haniwa sosanensis? Kobayashi, Lichengia simplex Shergold, Pacootasaukia sp., Wuhuia? sp., Plethopeltella sp., Apatokephalus sp., Akoldinioidia sp. 1 and Koldinioidia sp.

Keywords: Thailand, Trilobita, Cambrian, Ordovician, Sibumasu, Gondwana

  

Map of Ko Tarutao.
AML, Ao Mo Lae; APM, Ao Phante Malacca; ATD, Ao Talo Udang; ATT, Ao Talo Topo; ATTw, Ao Talo Topo west; ATW, Ao Talo Wao,
type section of the Talo Wao Formation; LHN, Laem Hin Ngam; S1–S3, ATD Sections 1–3.

Modified from Burrett & Chaodumrong (2017).

A, Ao Phante Malacca section at low tide. B, hummocky cross-stratified sandstone bed at Ao Talo Udang; hammer is 18.5 cm long.
C, hummocky cross-stratified and coquina beds at the 3.4–3.7 m zone at Ao Mo Lae; pencil is 14 cm long. D, ball-and-pillow structures at 4.6 m above the base in the Ao Phante Malacca section; coin is 18 mm in diameter.
E, ball-and-pillow structures above two thin carbonate layers at Ao Phante Malacca 12.5 m; hammer is 18.5 cm long. F, tuff (38 cm thick) at Ao Phante Malacca 22.5 m; hammer is 35 cm long.

 

CONCLUSIONS: 

• The trilobite fauna of the Tarutao Group is significantly more diverse than previously known, with this work introducing 11 new species and 1 new genus, making for 42 discrete taxa, 25 of which have species-level resolution.

• The Ao Mo Lae Formation dates to the middle of Cambrian Stage 10, correlative with the Eosaukia, Mictosaukia perplexa and Mictosaukia striata zones of South Korea, Australia and South China, respectively.

• The Talo Wao Formation is middle Tremadocian where its fauna is most diverse, and may extend down into the lower Tremadocian.

• Sibumasu's first two formal biozones are erected, the Eosaukia buravasi Zone, encompassing all known sections of the Ao Mo Lae Formation, and the Asaphellus charoenmiti Zone, encompassing all known sections of the Talo Wao Formation. Their correlations are as noted in Conclusions 2 and 3 and Figure 12.

• Shared trilobite species and genera from these formations suggest that during the latest Furongian and early Tremadocian Sibumasu was palaeogeographically associated with South China, North China and Australia, with a less strong, but still notable, association with Kazakhstan. Sibumasu shared more taxa with Laurentia than did most other parts of Gondwana.

Shelly J. Wernette, Nigel C. Hughes, Paul M. Myrow and Apsorn Sardsud. 2023. Trilobites of Thailand's Cambrian–Ordovician Tarutao Group and their geological setting. Papers in Palaeontology. DOI: 10.1002/spp2.1516

 news.UCR.edu/articles/2023/11/20/trilobites-rise-ashes-reveal-ancient-map

1. จี่หนานเนีย สิรินธรเน่ Tsinania sirindhornae   2. ซูโดโคลดินิออยเดีย มณีขัติย์ Pseudokoldinioidia maneekuti 

3. พาโกเดีย เออเลนนิ Pagodia? uhleini   4. อซาเฟลลัส เจริญมิตรติ Asaphellus charoenmiti 

5. ตะรุเตาเอีย เตชวาลนิ Tarutaoia techawani   6. จิเอีย ตะโละวาวอิส Jiia talowaois 

7. แคซนาเอีย อิ่มสมุทรติ Caznaia imsamuti   8. แอนเดอร์สันเนลล่า อันดูลาตา Anderssonella undulata 

9. โลโฟซอเกีย นุชอนงค์งิ Lophosaukia nuchanongi   10. คอร์บิเนีย เพอร์ฟอราต้า Corbinia perforata 

 facebook.com/photo?fbid=847168587415318

[Botany • 2022] Millettia sirindhorniana & M. tomentosa (Fabaceae: Millettieae) • Two New Species of Millettia for Thailand

Millettia sirindhorniana Mattapha, Thanant., Kaewmuan & Suddee, 

in Mattapha, Suddee, Tetsana, et al., 2022. 

 ม่วงราชสิริน  ||  DOI:  10.20531/tfb.2022.50.2.09 

  photos by Theerawat Thananthaisong.

Abstract

Two new species of the genus Millettia, M. sirindhorniana and M. tomentosa, are herein described and illustrated. Millettia sirindhorniana shares morphological characteristics with M. extensa and M. fruticosa in being a woody climber with the same leaflet shape and inflorescence type. However, it differs from those species by the presence of stipels and basal callosities, and its shallowly crenate floral disk. Millettia tomentosa is similar to M. extensa and M. suddeei, but differs from the first species by having a brachyblast bearing ca 10 flowers, the standard with basal callosities, presence of a tubular floral disk and oblong to slightly obovate fruits; and it differs from the latter by the absence of stipels, the standard with swollen basal callosities, monadelphous stamens and the tubular floral disc. Descriptions, illustrations, colour plates, vernacular names, etymology, conservation status and key diagnostic characteristics are provided.

 

Keywords: Khun Kon Waterfall, Leguminosae, Pala-U, Pha Son Kaeo, Suan Phueng

Millettia sirindhorniana Mattapha, Thanant., Kaewmuan & Suddee:
 A. Leaves and inflorescences; B. Standard showing basal callosities on inner surface; C. & D. Wings; E. Keel petals, lateral pockets not shown; F. & G. Stamens showing the basal fenestrae(an opening pore) and side view, respectively; H. Ovary; I. Fruits.

A.–H. drawn from Thananthaisong et al. 429; I. drawn from Thananthaisong et al. 135. 

Illustrations by Orathai Kerdkaew.

Millettia sirindhorniana Mattapha, Thanant., Kaewmuan & Suddee:
 A. Leaves and inflorescences; B. Leaf; C. Inflorescences; D. Close up of inflorescence; E. Calyx with stamens inside; F. Standard; G. & H. Wing petals; I. Keel petals showing lateral pockets in inner side; J. Stamens showing basal fenestrae; K. Side view of stamens; L. Ovary with 10 shallowly crenate lobes (green line); M. Fruits.

 All photos by Theerawat Thananthaisong.

Millettia sirindhorniana Mattapha, Thanant., Kaewmuan & Suddee, sp. nov.

This species resembles Millettia fruticosa (DC.) Benth. ex Baker in having subterminal inflorescences, but differs in having leaves without stipels (present in M. fruticosa), standard petal with basal callosities (vs without basal callosities in M. fruticosa), the base of the standard tapering into the claw (vs abruptly constricted into the claw in M. fruticosa), pseudo-monadelphous stamens (vs truly monadelphous in M. fruticosa), and the presenceof floral disk (vs absent in M. fruticosa). It is also similar to M. extensa (Benth.) Benth. ex Baker but differs in having the terminal leaflet the same size aslateral ones or slightly larger (vs terminal leaflet muchlarger than lateral ones in M. extensa), absence of stipels (vs present in M. extensa), each brachyblasts having 3–5 flowers (vs 1–3 flowers in M. extensa), purple flowers, rarely white (vs pinkish to creamy white flowers in M. extensa) and presence of floral disk (vs no floral disk in M. extensa).

Etymology.— The specific epithet is chosen to honour Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn of Thailand for her dedication to science and encouragement of conservation in Thailand.

Vernacular.— Muang Ratcha Sirin (ม่วงราชสิริน) 

(name given by H.R.H. Princess Maha Chakri Sirindhorn).

Millettia tomentosa Mattapha & Tetsana:
 A. Leaves and inflorescences; B. Part of inflorescence with close up of flowers; C. Young floral buds; D. Mature flower; E. & F. Standard petals; G. Wing petals; H. Keel petals showing abaxial surface; I. Calyx with stamens inside; J. Ovary; K. Fruit; L. Seed.

All photos by Sawai Mattapha.

Millettia tomentosa Mattapha & Tetsana sp. nov.

This species is most similar to Millettia suddeei Mattapha & Tetsana, being a liana with up to 9 leaflets,the terminal leaflet being mostly obovate and in having pseudoracemes but it differs in the absence of stipels (present in M. suddeei), the standard with swollen basal callosities (absent in M. suddeei), monadelphous stamens and presence of the tubular floral disk. It is also similar to M. extensa in having a brown tomentose indumentum on young branches, the colour and length of standard, monadelphous stamens and a tomentose ovary, but differs in having 5–9 leaflets (vs 7–11 leaflets in M. extensa), absence of stipels (vs present in M. extensa), having 4–5 pairs of secondary veins (vs 8–12 pairs in M. extensa), each brachyblast bearing ca 10 flowers (vs 1–3 flowersin M. extensa), the standard with basal callosities on the inner side in the middle of the claw and presence of the tubular floral disk.

Etymology.— The specific epithet refers to the densely tomentose ovary and fruits.

Vernacular.— Son kaeo (ซ่อนแก้ว) (proposed here).

Sawai Mattapha, Somran Suddee, Naiyana Tetsana, Theerawat Thananthaisong and Anusara Kaewmuan. 2022. Millettia sirindhorniana and M. tomentosa, Two New Species of Millettia (Fabaceae: Millettieae) for Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany). 50(2), 89–99. DOI:  10.20531/tfb.2022.50.2.09  

Sawai Mattapha, Felix Forest, Julie A. Hawkins, Somran Suddee, Naiyana Tetsana and Pranom Chantaranothai. 2019. Three New Species, Lectotypifications and Synonymisations in Millettia (Fabaceae: Faboideae) for Thailand. THAI FOREST BULL., BOT. 47(2); 171–183. DOI: 10.20531/tfb.2019.47.2.07

    

[Botany • 2021] Begonia sirindhorniana (Begoniaceae, section Diploclinium) • A New Species from Thailand

Begonia sirindhorniana Phutthai, Thanant., Srisom & Suddee,

in Phutthai, Thananthaisong, Daonurai, Srisom, Suddee & Hughes, 2021.

ชมพูราชสิริน || DOI: 10.20531/tfb.2021.49.2.07

 facebook.com: DNP - กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช 

Abstract

Begonia sirindhorniana, a new species from South-Western Thailand is described and illustrated.

Keywords: Epiphyte, Khao Krachom, Suan Phueng District, South-Western Thailand

    

Begonia sirindhorniana Phutthai, Thanant., Srisom & Suddee.
A. Habit; B–C. Staminate flower; D. Pistillate flower; E. Capsules;

Drawn by O. Kerdkaew.

Begonia sirindhorniana Phutthai, Thanant., Srisom & Suddee.
A–C. Habit; D. Tuber; E–G. Staminate flower; H. Pistillate flower; I. Capsule;

A–H from Thananthaisong et al. 201. I from Thananthaisong et al. 289.

Photographs by: A, E–F, H–I by T. Thananthaisong, B, D by K. Daonurai, C, G by W. Rujichaipimon. 

Begonia sirindhorniana Phutthai, Thanant., Srisom & Suddee, sp. nov.

Similar in morphology to Begonia lushaiensis C.E.C.Fisch. but differs in being a smaller plant (5–10 cm tall vs 10–30 cm tall in B. lushaiensis) with most leaves arising from the tuber (vs most leaves on an erect stem), bracts lanceolate (vs sub-orbicular), leaves ovate (vs lanceolate), inflorescence a monochasial cyme (vs racemose-cymose), and having 2–3 tepals in pistillate flowers (vs 4–5 tepals).

Distribution.— Endemic to Thailand, known only from the type locality. Further populations may occur nearby on the Myanmar side of the border.

Ecology.— Hill evergreen forest, ca 1,050 m alt. 

Etymology.— The epithet is given in honour of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn for her dedication to science and encouragement of conservation in Thailand.

Vernacular.— ชมพูราชสิริน (Chom Phu Ratcha Sirin).

   

   

Thamarat Phutthai, Theerawat Thananthaisong, Kunanon Daonurai, Priwan Srisom, Somran Suddee and Mark Hughes. 2021. Begonia sirindhorniana (Begoniaceae) A New Species from Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany). 49(2), 201-205. DOI: 10.20531/tfb.2021.49.2.07

  facebook.com/SuanPhungNaturePark/photos/4264647813580108

เทิดพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่พระองค์ทรงมีกระแสพระราชดำรัสให้ดำเนินการสำรวจชนิดพรรณไม้ในพื้นที่ดังกล่าว เมื่อวันที่ ๒๘ มกราคม ๒๕๖๒ 

 พระราชทานชื่อพืชชนิดใหม่: ชมพูราชสิริน เมื่อวันที่ ๒๕ มีนาคม ๒๕๖๔

facebook.com/DNP1362/posts/2950466775268211

ส้มกุ้งสิรินธร  facebook.com/lifeku/posts/10208655343056762

    

[Fungi • 2020] Pleurotus sirindhorniae (Agaricales: Pleurotaceae) • A New Species from northern Thailand

 Pleurotus sirindhorniae  

in Suwannarach, Kumla, Satienperakul, ... et Lumyong, 2020.

“เห็ดพันธุ์อัปสร”  DOI: 10.11646/phytotaxa.460.4.6

 

Abstract

A new saprophytic fungus, Pleurotus sirindhorniae, is described based on collections from northern Thailand. This species is characterized by greyish yellow to olive brown pileus, ellipsoid to elongate basidiospores and clavate to mucronate cheilocystidia. It is distinguished from the previously described Pleuotus species by its distinct morphological characteristics. Molecular phylogenetic analyses of the large subunit (LSU) and internal transcribed spacers (ITS) of the nuclear ribosomal DNA (rDNA), the translation elongation factor 1-alpha (tef1) and the RNA polymerase II largest subunit (rpb1) genes also support P. sirindhorniae as a distinct new species within the genus Pleurotus. A full description, color photographs, illustrations and a phylogenetic tree to show the position of P. sirindhorniae are provided.

Keywords: Oyster mushroom, phylogeny, saprophytic fungi, taxonomy, Fungi

Nakarin Suwannarach, Jaturong Kumla, Kanitta Satienperakul, Witchaphart Sungpalee, Kriangsak Sri-Ngernyuang and  Saisamorn Lumyong. 2020. Pleurotus sirindhorniae (Pleurotaceae, Agaricales), A New Species from northern Thailand. Phytotaxa. DOI: 10.11646/phytotaxa.460.4.6

นักวิจัย มช. ค้นพบ “เห็ดพันธุ์อัปสร” เห็ดชนิดใหม่ของโลก

 cmu.ac.th/th/article/77519479-8c75-47c0-9986-112a94ebd885

นักวิจัย มช. ค้นพบ “เห็ดพันธุ์อัปสร” เห็ดชนิดใหม่ของโลก และได้รับพระราชทานชื่อสามัญจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า  กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

ทีมความหลากหลายทางชีวภาพด้านเห็ดราวิทยา โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.สายสมร ลำยอง หัวหน้าศูนย์วิจัยด้านความหลากหลายของจุลินทรีย์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน สังกัดคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และนักวิจัยอีกสองท่าน คือ ดร.นครินทร์ สุวรรณราช และ ดร.จตุรงค์ คำหล้า สังกัดสำนักงานบริหารงานวิจัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่เป็นผู้ร่วมวิจัยในโครงการ “การสำรวจและจัดทำฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพของสวนป่าแม่เมาะ” ภายใต้ทุนขององค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ภาคเหนือบน องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ โดยมี รองศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ ศรีเงินยวง รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เป็นหัวหน้าโครงการ ซึ่งได้ดำเนินโครงการในปี พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๐ ที่ผ่านมา จากการดำเนินงานในโครงการภายใต้ทุนวิจัยดังกล่าว ทีมวิจัยเห็ดราขนาดใหญ่ได้ค้นพบเห็ดชนิดใหม่ที่เป็นการค้นพบใหม่ของโลก จำนวน ๑ ชนิด ซึ่งจัดอยู่ในสกุล Pleurotus (สกุลเห็ดนางฟ้า) ซึ่งค้นพบโดย ดร.นครินทร์ สุวรรณราช และดร.จตุรงค์ คำหล้า นักวิจัยทั้งสองได้ร่วมกันศึกษาลักษณะสัณฐานวิทยา และศึกษาข้อมูลทาง DNA พื้นฐานเพื่อบอกถึงรหัสพันธุกรรม รวมถึงวิวัฒนาการของเห็ดสกุลดังกล่าวจนมั่นใจว่าเป็นเห็ดชนิดใหม่ของโลก จึงได้นำความกราบบังคมทูลสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อเสนอทูลขอพระราชทานชื่อสามัญ และขอพระบรมราชานุญาตใช้ชื่อวิทยาศาสตร์เป็นภาษาละติน “sirindhorniae” ในนามมหาวิทยาลัยเชียงใหม่

เมื่อวันที่ ๒๕ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ ที่ผ่านมา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้รับพระราชทานชื่อเห็ดชนิดใหม่ดังกล่าว ว่า “เห็ดพันธุ์อัปสร” มีความหมายถึง นางฟ้า จากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และทีมวิจัยเห็ดราได้ตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ของเห็ดชนิดนี้ว่า Pleurotus sirindhorniae sp. nov. Suwannarach N. et al. ซึ่งผลงานวิจัยดังกล่าวยังได้รับการตีพิมพ์ในวารสารระดับนานาชาติด้านอนุกรมวิธาน PHYTOTAXA (Suwannarach et al. ๒๐๒๐ volume ๔๖๐ เลมที่ ๔) นอกจากพื้นที่สวนป่าแม่เมาะที่เป็นพื้นที่พบเห็ดพันธุ์อัปสรครั้งแรก ทีมวิจัยยังพบการกระจายของเห็ดพันธุ์อัปสรเพิ่มขึ้นในพื้นที่วิจัยปกปักพันธุกรรมพืช อพ.สธ.-มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ภายใต้โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ของศูนย์การศึกษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ หริภุญไชย จังหวัดลำพูน ในปี พ.ศ. ๒๕๖๒ ที่ผ่านมาอีกด้วย

เห็ดพันธุ์อัปสร สามารถเพาะเลี้ยงเป็นเส้นใยบริสุทธิ์ได้ในห้องปฏิบัติการ และเป็นเห็ดที่สามารถนำมาเพาะเลี้ยงให้เกิดดอกเห็ด อีกทั้งมีรายงานว่ารับประทานได้ ซึ่งเป็นแหล่งโปรตีนที่สำคัญ และเกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจ เจริญได้รวดเร็วในก้อนเห็ดทั่วไปรวมถึงทนอากาศร้อนได้ดีกว่าเห็ดสกุลนางฟ้าชนิดอื่น ในอนาคตทีมวิจัยสามารถที่จะพัฒนาต่อยอดเป็นเห็ดเศรษฐกิจเพื่อส่งเสริมการเพาะเลี้ยง สร้างรายได้ รวมถึงใช้เป็นสายพันธุ์ต้นแบบเพื่อปรับปรุงพันธุ์ในสภาพทนต่ออากาศร้อนได้ในอนาคต

เห็ดนางฟ้าที่มีรายงานในประเทศไทย ซึ่งเห็ดสกุลนางฟ้า (Pleurotus spp.) ซึ่งมีรูปร่างความคล้ายคลึงกันเห็ดนางรมซึ่งจัดอยู่ในแฟมิลี่ (family) เดียวกัน ในประเทศไทยนิยมเรียกเห็ดนางฟ้าโดยกรมวิชาการเกษตร แต่ในทางวิชาการนั้นยังไม่ได้มีการระบุการเรียกชื่ออย่างแน่ชัด ซึ่งแต่ก่อนมีความเข้าใจกันว่าเห็ดนางรมและนางฟ้าอยู่ในสกุล Pleurotus sajor-caju แต่ปัจจุบันเห็ดสกุลดังกล่าวได้ถูกเปลี่ยนให้จัดอยู่ในสกุล Lentinus sajor-caju (ประเทศไทยเรียกว่าเห็ดตีนปลอก) กลุ่มเดียวกับเห็ดลมบด ด้วยการอาศัยหลักการวิเคราะห์ทางเทคนิคอณูชีวโมเลกุล และในประเทศไทยมีรายงานการค้นพบเห็ดในสกุลเห็ดนางฟ้า จำนวน ๑๔ ชนิด คือ Pleurotus angustatus (เห็ดนางฟ้าภูฐาน), P. cornucopiae (เห็ดนางรมทอง), P. cystidiosus (เห็ดเป๋าฮื้อ), P. djamor (เห็ดนางนวล, P. eryngii, P. dryinus, P. flabellatus (เห็ดมัน), P. giganteus (เห็ดโต่งฝน), P. ostereatus (เห็ดหอยนางรม), P. platypus, P. pulmonarius, P. salmoneostramineus, P. porrigens (เห็ดนางฟ้าขาวน้อย), และ P. sapidus (เห็ดนางฟ้าขาว) ดังนั้นชนิดที่ ๑๕ ของประเทศไทย คือ P. sirindhorniae (เห็ดพันธุ์อัปสร)

ลักษณะที่แตกต่างของเห็ดสกุลนางฟ้าที่มีการรายงานก่อนหน้านี้กับเห็ดพันธุ์อัปสร

โดยอาศัยการศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยาของดอกเห็ด พบว่าลักษณะดอกคล้ายกับ เห็ดหอยนางรม (P. ostereatus) อย่างไรก็ตามเมื่อตรวจสอบลักษณะโครงสร้างอื่นๆ ภายใต้กล้องจุลทรรศน์ พบว่า เห็ดที่พบนี้มีเซลล์ที่สร้างสปอร์ (basidia) ขนาด 10-18 x 4-5.5 ไมโครเมตร ซึ่ง มีขนาดเล็กกว่าของเห็ดหอยนางรมที่มีขนาด 29-31 x 7-10 ไมโครเมตร และเห็ดที่พบมีขนาดของสปอร์ 5-7.5 x 3.5-4.5 ไมโครเมตร ซึ่งมีขนาดสั้นกว่าของเห็ดหอยนางรมที่มีขนาด 8-13 ? 3-4.5 ไมโครเมตร

ซึ่งการวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชิงวิวัฒนาการทางเทคนิคอณูชีววิทยา DNA เป็นข้อมูลสนับสนุนว่าเห็ดพันธุ์อัปสรมีความแตกต่างจากเห็ดนางรมอย่างชัดเจน

1. รองศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ ศรีเงินยวง ทีมวิจัยความหลากหลายของทรัพยากรพืชป่า มหาวิทยาลัยแม่โจ้

2. ศาสตราจารย์ เกียรติคุณ ดร.สายสมร ลำยอง ทีมวิจัยเห็ดราขนาดใหญ่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

3. ดร.นครินทร์ สุวรรณราช ทีมวิจัยเห็ดราขนาดใหญ่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

4. ดร.จตุรงค์ คำหล้า ทีมวิจัยเห็ดราขนาดใหญ่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

5. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ปิยะวรรณ สุทธิประพันธ์ ทีมวิจัยความหลากหลายของแมลง มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

6. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ธีระพงษ์ เสาวภาคย์ ทีมวิจัยความหลากหลายของสัตว์ป่า มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

7. อาจารย์ ดร.สุธีระ เหิมฮึก ทีมวิจัยความหลากหลายของทรัพยากรพืชป่า มหาวิทยาลัยแม่โจ้

8. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิชญ์ภาส สังพาลี ทีมวิจัยความหลากหลายของทรัพยากรพืชป่า มหาวิทยาลัยแม่โจ้

9. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ขนิษฐา เสถียรพีระกุล ทีมประเมินการใช้ประโยชน์ทรัพยากรความหลากหลายของชุมชน มหาวิทยาลัยแม่โจ้

10. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ลักษณา สัมมานิธิ ทีมวิจัยภูมิสารสนเทศความหลากหลายทางชีวภาพ  มหาวิทยาลัยแม่โจ้

11. นายวิสูตร แดงบุตร ทีมวิจัยความหลากหลายของทรัพยากรพืชป่า มหาวิทยาลัยแม่โจ้