[Botany • 2021] Dolichos kongkandae (Leguminosae, Papilionoideae) • A New Species from Asia and Lectotypification of D. fragrans

Dolichos kongkandae R. Meeboonya, Ngerns. & Balslev 

in Meeboonya, Ngernsaengsaruay & Balslev, 2021. 

ถั่วดอยดอกม่วงก่องกานดา  ||  DOI: 10.3897/phytokeys.175.57759

Abstract

Dolichos kongkandae is described as a new species from Asia and includes a line drawing, photographs and information on its distribution and ecology. The morphological differences between D. kongkandae and the morphologically similar D. tenuicaulis are highlighted and clarified. Additionally, a lectotype for D. fragrans is designated.

Keywords: Fabaceae, lectotype, new species discovery, Phaseoleae, Phaseolinae, taxonomy

Figure 2. Dolichos kongkandae R. Meeboonya, Ngerns. & Balslev
A habit B leaf C inflorescence with flower buds D inflorescence with young and mature flowers E inflorescence with a mature flower and a young fruit F infructescence with a mature fruit. Photographs from R. Meeboonya & P. Yodboplub 406 (BKF).

Figure 1. Dolichos kongkandae R. Meeboonya, Ngerns. & Balslev
A stem with leaves, inflorescence and infructescences B calyx C inflorescence with a flower D standard petal E wing petals F keel petals G bracts of fascicle H bracteoles I pistil J stamens K seed.

Drawn from R. Meeboonya & P. Yodboplub 406 (BKF) by Rumrada Meeboonya. 

Dolichos kongkandae Meeboonya, Ngerns. & Balslev, sp. nov.

 

Diagnosis: Dolichos kongkandae is most similar to D. tenuicaulis, but differs in having a densely-pubescent stem (versus slightly pubescent), ovate or broadly elliptic stipules (versus lanceolate, elliptic or subtriangular), a longer axis of inflorescence, 1–3 cm long (versus 0.3–0.5 cm long), the corolla dark purple turning blackish-purple when dried (versus purplish-pink or pale pink turning pale yellow when dried), a larger standard, ca. 12 × ca. 14 mm (versus 8–9 × 8.5–9 mm), wing petals, ca. 16 × ca. 8 mm (versus 10–11 × 3–4 mm), keel petals 11–12 × 3–4 mm (versus 9–10 × 2–2.5 mm) and a hirsute fruit stalk (versus slightly puberulous).

Distribution: Bhutan, India, Myanmar, China, Laos, Thailand.

Ecology: Open areas in montane rain forests, mixed deciduous forests, limestone ridges, 550–2150 m alt.

Vernacular name: Thua doi dok muang kongkanda (ถั่วดอยดอกม่วงก่องกานดา), the name is here given by the authors. This vernacular name references legumes (thua), the hills or mountain regions of its origin (doi), purple corolla (dok muang), and our mentor (Dr. Kongkanda Chayamarit).

Conservation status: Dolichos kongkandae is widely distributed in its habitats. However, these areas are disturbed by the human activities. It is therefore considered as Near Threatened (NT), following the IUCN Red List Criteria and Categories version 14 (IUCN 2019).

Etymology: The specific epithet is named in honour of Dr. Kongkanda Chayamarit, the expert botanist of the Forest Herbarium and the Flora of Thailand Project. She was the former supervisor of Associate Professor Dr. Chatchai Ngernsaengsaruay in his master’s and doctoral degrees and the thesis co-advisor of Dr. Rumrada Meeboonya in her master’s and doctoral degrees. She has always encouraged and supported us.

 Rumrada Meeboonya, Chatchai Ngernsaengsaruay and Henrik Balslev. 2021. Dolichos kongkandae sp. nov. and lectotypification of D. fragrans (Leguminosae, Papilionoideae) from Asia. PhytoKeys. 175: 55-65. DOI: 10.3897/phytokeys.175.57759

    

[Botany • 2015] Chayamaritia, A New Genus (Gesneriaceae: Didymocarpoideae) from Southeast Asia

Fig. 3: Chayamaritia banksiae D.J.Middleton. b Close-up of flower showing strongly imbricate sepals; c Close-up of corolla throat and stigma. ม่วงน้ำเงิน, Chayamaritia smitinandii (B.L.Burtt) D.J.Middleton. d Fruiting population of Middleton et al. 5632. e Flowering plant of Middleton et al. 5652.

Scale bars in c, d = 1 cm | DOI: 10.1007/s00606-015-1213-2

Abstract 
Based on a phylogenetic analysis of Asian Gesneriaceae with the most comprehensive coverage at the genus level to date, the new genus Chayamaritia is established and described in subfamily Didymocarpoideae, tribe Trichosporeae, subtribe Didymocarpinae. It contains two species, of which one, Chayamaritia smitinandii (B.L.Burtt) D.J.Middleton, was formerly placed in the genera Chirita and Henckelia. The other, Chayamaritia banksiae D.J.Middleton, is newly described. The exclusion of Chayamaritia smitinandii from Henckelia further clarifies the taxonomic and biogeographic limits of Henckelia following its considerable recircumscription during the recent remodelling and synonymisation of Chirita.

Keywords: Biogeography,  Chayamaritia, Gesneriaceae,  New genus,  Molecular phylogeny, Southeast Asia

Fig. 3: Chayamaritia banksiae D.J.Middleton. b Close-up of flower showing strongly imbricate sepals; c Close-up of corolla throat and stigma.
Chayamaritia smitinandii (B.L.Burtt) D.J.Middleton. d Fruiting population of Middleton et al. 5632. e Flowering plant of Middleton et al. 5652.

Scale bars in c, d = 1 cm | DOI: 10.1007/s00606-015-1213-2

Chayamaritia D.J.Middleton & Mich.Möller, gen. nov.

— TYPE: Chayamaritia smitinandii (B.L.Burtt) D.J.Middleton.

Diagnosis: Similar to both Henckelia and Primulina in the tubular corollas, two fertile stamens and chiritoid stigma but differing from both in the combination of thickened rhizomatous prostrate stem, the alternately arranged leaves and the imbricate sepals.

Distribution: Central and eastern Thailand, Laos.

Etymology: The genus is named in honour of Dr Kongkanda Chayamarit of the Forest Herbarium in Bangkok. She has been a tireless advocate of research on the Thai flora and has been instrumental in the increase in publication rate of the Flora of Thailand series in recent years. She has done this through finding sources of funding for field work and family accounts and through ensuring that authors of accounts do not forget their promises! Currently only known from two species, one of them newly described here.

Key to the species in Chayamaritia
1. Calyx lobes 7–15 mm wide; corolla tube whitish ventrally, lobe margins dentate; leaves 1.5–1.9 times as long as wide, base rounded to subcordate …………… C. banksiae.
1. Calyx lobes 0.9–4.2 mm wide; corolla tube purple ventrally, lobe margins more or less entire; leaves 1.8–5.6 times as long as wide, base cuneate to attenuate or rarely rounded …………… C. smitinandii.

Fig. 3: Chayamaritia banksiae D.J.Middleton. a Whole plant in cultivation at the Royal Botanic Garden Edinburgh; b Close-up of flower showing strongly imbricate sepals; c Close-up of corolla throat and stigma. Chayamaritia smitinandii (B.L.Burtt) D.J.Middleton. d Fruiting population of Middleton et al. 5632. e Flowering plant of Middleton et al. 5652. 

Scale bars in c, d = 1 cm | DOI: 10.1007/s00606-015-1213-2

Chayamaritia banksiae D.J.Middleton, sp. nov.

— TYPE: Laos, Khammouan, Nam On catchment, Phou Ak escarpment, Nakai Nam Theun NBCA, 936 m a. s. l.

Distribution: Endemic to Laos (Khammouan Province). Habitat: Growing on sides of boulders in evergreen forest.

Etymology: Named after the botanical illustrator Claire Banks.

Proposed IUCN conservation assessment: Data Deficient. Chayamaritia banksiae is only known from one collection, and its complete distribution is unknown. The type specimen was collected from a cultivated plant with known provenance in Nakai Nam Theun National Biodiversity Conservation Area in Khammouan Province in Laos. Although the collection locality is not particularly far from the populations of Chayamaritia smitinandii in northeastern Thailand, the two species are easily distinguished, most obviously in leaf and sepal shapes as noted in the key and diagnosis.

Chayamaritia smitinandii (B.L.Burtt) D.J.Middleton, comb. nov.

—TYPE: Thailand, Nakhon Ratchasima, Khao Yai National Park, 6 Oct 1962, T. Smitinand 7491 (Holotype BKF) (Figs. 3c, d, 4) 

: Chirita smitinandii B.L.Burtt in Thai Forest Bull., Bot. 29: 89. 2001
: Henckelia smitinandii (B.L.Burtt) D.J.Middleton & Mich.Möller, Taxon. 60: 776. 2011.

Distribution: Thailand (Nakhon Ratchasima, Nakhon Nayok, Buengkan and Nakhon Phanom Provinces). Habitat: In evergreen and submontane forest in deep shade at 150–1200 m altitude.

Etymology: Named after the Thai botanist Tem Smitinand (1920–1995) who was also a maternal uncle of Kongkanda Chayamarit after whom the genus is named.

Proposed IUCN conservation assessment: Vulnerable VU B1 ab(iii). This species has an Extent of Occurrence of less than 20,000 sq.km., and the northeastern populations are widely separated from the central populations by the predominant agricultural landscape of northeastern Thailand. In addition, the known populations can be subject to disturbance by the high visitor numbers found in the areas where this species is found in Khao Yai National Park.

David J. Middleton, Kanae Nishii, Carmen Puglisi, Laura L. Forrest and Michael Möller. 2015. Chayamaritia (Gesneriaceae: Didymocarpoideae), A New Genus from Southeast Asia. 

Plant Syst Evol. DOI: 10.1007/s00606-015-1213-2

[Botany • 2007] จำปีถิ่นไทย | Magnolia koordersiana • New Magnoliaceae records from Peninsular Thailand

จำปีถิ่นไทย

Magnolia koordersiana (Noot.) Figlar 

New and interesting Magnoliaceae records from Peninsular Thailand

Abstract

Magnolia koordersiana (Noot.) Figlar is recorded for the first time in Thailand. The species is described and illustrated. Previously unknown populations of the two rare species Magnolia elegans (Blume) H.Keng and Magnolia praecalva (Dandy) Figlar & Noot. are also recorded.

Magnolia koordersiana (Noot.) Figlar 

Distribution.— Peninsular Malaysia (Selangor, 1 collection); Sumatra (6 collections).

Thailand.—  PENINSULAR: Chumphon (Nam Tok Ngao National Park), Phangnga (Sri Phangnga National Park & Ton Bariwat Wildlife Sanctuary), Songkhla (Khao Nam Khang National Park).

Ecology.— Primary evergreen forest, usually in well-drained areas along ridges or on sloping ground, 130–650 m.  Flowering Nov.–Feb.; fruiting April.

Notes.— Readily distinguished from all other Magnoliaceae in Peninsular Thailand by the combination of axillary flowers and petioles without stipular scar.  Magnolia koordersiana is scattered over a wide area in Peninsular Thailand from 6ํ35' to 9ํ51' latitude but is never common. We have seen a total of six mature trees with flowers or fruit, never more than two in a single locality. The lack of a stipule scar on the petiole can easily lead to confusion with other families, particularly Lauraceae, in the absence of flowers or fruit. Flowering trees range in size from 24–33 m with a dense crown and relatively few flowers open simultaneously, making this species difficult to spot in the forest. This may explain why there are no 

2007. New and interesting Magnoliaceae records from Peninsular Thailand http://web3.dnp.go.th/botany/PDF/TFB/TFB35/TFB35_8Magnoliaceae.pdf

[Botany • 2011] Living under water for up to four months of the year: observations on the rheophytes of the Mekong River in the Pha Taem National Park area (Thailand/Laos border)

Living under water for up to four months of the year: observations on the rheophytes of

the Mekong River in the Pha Taem National Park area (Thailand/Laos border)

Abstract

Rheophytes of the Mekong were investigated in the Pha Taem National Park area (Thailand/Laos border); a stretch of river ca. 100 km long was studied. The unusually harsh environmental conditions (water levels changing by several meters; plants submerged for up to four months per year) are described, and general characteristics and adaptations of these “extreme rheophytes” are elaborated on.  The kinds of rheophyte habitats are characterized. A list of observed rheophytes (25 taxa) is provided and comments are made on their distribution patterns both in the study area and elsewhere. A comparison with “Siphandone Wetlands”, a well studied area of the Mekong in southern Laos, is included.

Key words: Mekong, rheophytes; Pha Taem National Park, Thailand/Laos border.

http://web3.dnp.go.th/botany/PDF/TFB/TFB39/TFB39_11_.pdf

[Botany • 2006] พรรณไม้ชนิดใหม่ 5 ชนิด ในสกุลกระเช้าสีดา | Five new species of the genus Aristolochia (Aristolochiaceae) from Thailand

New taxa of Aristolochia (Aristolochiaceae) from Thailand

พรรณไม้ชนิดใหม่ 5 ชนิด ในสกุลกระเช้าสีดา

| Five new species of the genus Aristolochia(Aristolochiaceae) from Thailand

LEENA PHUPHATHANAPHONG (Phuph.)

Abstract: Five new species of the genus Aristolochia (Aristolochiaceae) from Thailand are described and illustrated. They are Aristolochia hansenii Phuph., A. kongkandae Phuph., A. perangustifolia Phuph., A. poomae Phuph. and A. yalaensis Phuph.

• กระเช้าเชียงราย Aristolochia hansenii Phuph.

Thailand. — NORTHERN: Mae Fa Luang, Chiang Rai

Distribution.— Endemic, only known from the type locality.

Ecology.— Edge of evergreen forest, creeping on the ground.

Vernacular.— Krachao chiangrai

• กระเช้าคลองพนม Aristolochia kongkandae Phuph.

Thailand.— PENINSULAR: Khlong Phanom, Surat Thani

Distribution.— Endemic, confined to Peninsular Thailand.

Ecology.— In evergreen forest, hanging down on limestone cliff.

Vernacular.— Krachao klong phanom

ไม้เถาล้มลุก เกาะเลื้อยตามหินปูน ลำต้นเกลี้ยง ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปไข่หรือแกมรูปขอบขนาน ยาว 5-7.5 ซม. ปลายใบแหลมหรือแหลมยาว โคนใบรูปหัวใจ แฉกลึก แผ่นใบเกลี้ยง เส้นโคนใบ 5-7 เส้น เส้นแขนงใบข้างละ 2-3 เส้น ก้านใบยาว 3-7 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามซอกใบ ยาว 1.5-5 ซม. ก้านช่อดอกยาวประมาณ 5 มม. มี 2-10 ดอก ใบประดับขนาดเล็ก รูปขอบขนาน ยาว 1-2 มม. ก้านดอกยาว 5-7 มม. เชื่อมติดรังไข่ กลีบรวมเชื่อมติดกัน เกลี้ยง หลอดกลีบรูปทรงกระบอก สีครีมอมแดง ยาวประมาณ 1 ซม. งอขึ้นเล็กน้อย ปลายกลีบบานออก รูปขอบขนาน ปลายแหลม ด้านในสีม่วงอมแดง ยาวประมาณ 1.5 ซม. โคนหลอดกลีบเป็นกระเปาะทรงรี ยาวประมาณ 5 มม. เกสรเพศผู้ 6 อัน แนบติดก้านเกสรเพศเมียเป็นเส้าเกสร ยาวประมาณ 1.5 มม. รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ เรียวยาว ยาวประมาณ 4 มม. เป็นสันนูนเล็กน้อย 6 สัน ยอดเกสรเพศเมียรูปไข่ มี 6 พู ผลแตกแนวเดียว ทรงกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 5-7 มม. แตกเป็น 6 ซีก เมล็ดรูปสามเหลี่ยมหัวใจ มีตุ่มกระจายทั้ง 2 ด้าน ไม่มีปีก ยาวประมาณ 2.5 มม.

กระเช้าคลองพนมเป็นพืชถิ่นเดียวของไทย พบเฉพาะทางภาคใต้ที่เขาสกและคลองพนม จังหวัดสุราฎรฺธานี ขึ้นตามหน้าผาหินปูนที่แสงแดดส่องไม่ถึงหรือส่องได้เล็กน้อย ระดับความสูง 100-200 เมตร

หมายเหตุ คำระบุชนิด kongkandae ตั้งเป็นเกียรติแก่ ดร.ก่องกานดา ชยามฤต นักพฤกษศาสตร์ของหอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ผู้อำนวยการองค์การสวนพฤกษศาสตร์

• กระเช้าใบแคบ Aristolochia perangustifolia Phuph.

Thailand.— NORTHEASTERN: Khon Kaen

Distribution.— Endemic, only known from the type locality.

Ecology.— Edge of mixed deciduous forest in limestone areas,

Vernacular.— Krachao bai khaeb

• กระเช้านกกระสา Aristolochia poomae Phuph.

Thailand.— NORTHERN: Maesa Botanical Garden (QSBG), Maerim, Chiang Mai

Distribution.—Endemic, only known from the type locality.

Ecology.— Edges of dry evergreen forest, altitude 700 m.

Vernacular.— Krachao nok krasa

• กระเช้ายะลา Aristolochia yalaensis Phuph.

Thailand.—PENINSULAR: Bannang-sta, Yala

Distribution.—Endemic, only known from the type locality.

Ecology.— In evergreen forest, on limestone, altitude 180–200 m

ไม้เถาล้มลุก เกาะเลื้อยตามหินปูน ลำต้นมีขนสั้นนุ่ม ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปไข่ ยาว 7-12 ซม. ปลายใบแหลมยาว ปลายเป็นมักมีติ่งแหลม โคนใบรูปหัวใจ แฉกลึกเป็นพู พูยาว 1-2 ซม. แผ่นใบมีขนสั้นนุ่มด้านล่าง เส้นโคนใบ 5-7 เส้น ก้านใบยาว 4-6 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจะ มี 1-4 ช่อ ออกตามซอกใบ ยาวได้ประมาณ 4.5 ซม. ก้านช่อสั้นๆ มี 3-5 ดอกในแต่ละช่อ ใบประดับขนาดเล็ก รูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 3.5-5 มม. โคนใบประดับโอบรอบก้านดอก ก้านดอกยาวประมาณ 5 มม. เชื่อมติดรังไข่ กลีบรวมมีขนละเอียด สีครีมอมเขียว ปากหลอดกลีบสีม่วงอมแดง หลอดกลีบรูปทรงกระบอก ยาวประมาณ 4 มม. งอขึ้น ปลายกลีบบานออกรูปใบหอก ปลายมน ยาวประมาณ 1 ซม. มีขนสั้นนุ่มด้านใน โคนหลอดกลีบเป็นกระเปาะทรงรีเกือบกลม ยาวประมาณ 3 มม. เกสรเพศผู้ 6 อัน แนบติดก้านเกสรเพศเมียเป็นเส้าเกสร ยาวประมาณ 0.8 มม. รังไข่เรียวยาว ยาวประมาณ 3 มม. เป็นสันนูนเล็กน้อย 6 สัน ยอดเกสรเพศเมียรูปไข่ มี 6 พู พูรูปสามเหลี่ยม ผลแตกแนวเดียว ทรงรีกลม ยาวประมาณ 7.5 มม. (ผลอ่อน)

กระเช้ายะลาเป็นพืชถิ่นเดียวของไทย พบเฉพาะทางภาคใต้ตอนล่างที่อำเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา ขึ้นตามเขาหินปูนเตี้ยๆ ป่าดิบชื้น ระดับความสูงประมาณ 200 เมตร

หมายเหตุ คำระบุชนิด yalaensis ตั้งตามสถานที่เก็บตัวอย่างพรรณไม้ต้นแบบ

Phuphathanaphong, L. 2006. New taxa of Aristolochia (Aristolochiaceae) from Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 34: 181-183.: http://web3.dnp.go.th/botany/PDF/publications/TFB34.pdf

กระเช้าสีดา, สกุล: http://web3.dnp.go.th/botany/detail.aspx?words=กระเช้าสีดา

กระเช้ายะลา: http://web3.dnp.go.th/botany/detail.aspx?words=กระเช้ายะลา

กระเช้าคลองพนม: http://web3.dnp.go.th/botany/detail.aspx?words=กระเช้าคลองพนม