Mostrando entradas con la etiqueta Moxom. Mostrar todas las entradas
Mostrando entradas con la etiqueta Moxom. Mostrar todas las entradas

lunes, 10 de junio de 2024

MoxoM talla un carballo en Vilariño Frío



Foi o mes de maio pasado presente, dito así, ao xeito dos documentos históricos, propicio para as boas novas. Unha delas, en especial, ten transcendencia para a arte pública viaria, mais lonxe de ser unha peza decorativa para unha rotonda ao uso o rexistro céntrase no cerne conceptual dun símbolo da nosa cultura, a árbore. Na beira da estrada do termo de Vilariño Frío, concello de Montederramo, hai unha árbore de nobre porte polo ancho diámetro do tronco que está desmouchada, isto é, podada en exceso. É coñecida como o carballo de abaixo, lugar de xogo para nenos e adolescentes, e espazo de acubillo para os máis vellos baixo das frondosas polas no tempo de verán. Foi respectada cando fixeron a beirarrúa, mais a centenaria árbore, esmoucada fai uns anos, foi esmorecendo, sendo motivo de laios da veciñanza pois formaba parte da paisaxe das súas vidas dende sempre. Alí seguía como unha testemuña parlante doutrora. A asociación cultural dos veciños A Ponte solicitou o pasado ano permiso á Deputación, con competencias directas na estrada, para que Xosé Manuel Rodríguez Mojón (n. 1964), artesán e artista da talla conveciño destas terras fixera unha intervención plástica nel, séndolle agora concedida, e MoxoM, que así firma, púxose co “carballo da lembranza” de inmediato.


 O carballo antes da intervención

MoxoM ten sido na súa arte moi respectuoso coas formas naturais das árbores que traballa para darlles esa nova vida ás vellas madeiras, e transforma de xeito sutil e expresivo. Viu así, na superficie do seu tronco, unha faciana feminina que o chamaba na vella árbore, unha talla respectuosa que fíxo aparecer, engadíndolle uns toques de cor en ollos e beizos. Na cima da fronte, os amputados extremos dos troncos semellan melena. Velaquí o valor engadido dende o seu estilo, cunha mensaxe de sensibilización medioambiental desta intervención de street art. Así tamén coa Moza de Castro Caldelas, que tallou nunha raíz e semella unha fada que se aparece para falarmos ao ao ouvido cando un se senta ao seu carón. Son os rostros que agocha a madeira e que o artista revela. Esta "Dona do carballo” é unha nova entrada no concello, pois en tempos recentes xa fixera os paneis da sinalética explicativa dun tramo da Vía XVIII romana ou Vía Nova, e da antiga ponte dos tempos da Idade Media, pola que o monxe bieito frei Martín Sarmiento atravesou a comezos de novembro de 1705 cando pasou polo camiño real. 


A árbore como eixo do mundo, propicio para a conexión terra/ceo. E amén símbolo de moda, dunha marca galega, Galoha. En Pumbariños, Manzaneda, áchase o castaño famoso de máis de doce metros de ancho, unha das árbores senlleiras de Galiza, lista protectora na que tamén está a sobreira da cidade capital de Ourense, no barrio das Lagoas. 

A inspiración no carballo nunha nova marca de moda galega, Galoha.
 

Recente libro colectivo do carballo de Padroso


carballo de Padroso, Xunqueira de Ambia, ten unha relevancia especial recente pola acción de Bieito Ledo, editor e escritor, con casa natal preto, e pasar nas inmediacións o camiño de Santiago. O deseño dun acaído letreiro polo pintor Antón Pulido con talla de Luís Suárez, no que se lee a inscrición “abrázame”, invita á comuñón coa natureza, sendo así coñecido como carballo das apertas. No de Vilariño Frío está a brotar unha pola. Así lle pasou ao vello olmo seco e centenario "en la colina que lame el Duero”, cantado por Antonio Machado...


Así foi tallandoa en maio..., e así foi o carballo noutros tempos...

lunes, 7 de mayo de 2018

Segunda gran exposición de Moxom


Pormenor da sala pequeña da exposición: pezas da súa colección, debuxos e colaxes, una instalación...

É a segunda gran exposición de Moxom en Ourense.  E, con ella, “moXom" medra. No Museo Municipal...


De Nogueira de Montederramo é José Manuel Rodríguez Mojón (1964), ‘moXom’, tallista coñecido entre os que gustan da plástica de arte dende que fixera a exposición en 2010 no Centro Marcos Valcárcel.

Alí, no antigo Simeón, pervive a ‘muller con paraugas e bolso’ , insólita polo tamaño no que adoita traballar mais non pola combinación de estúrdiga materia vexetal e o tratamento dos sutís engadidos que potencian o xesto ata conquerir a forma buscada, á que engade policromía. 


Hai nela moito do proceder lúdico que o anima, un carácter jocoserio propio que se move con chispa no gume da súa navalla. 


Así o seu nome artístico en palíndromo, moxom, que se pode ler igual do revés.





Daquela sala emblemática o antigo debuxante de banda deseñada, que apenas tiña participado en nalgunha que outra exposición, saíu reafirmado na súa escolla. Con unha técnica pouco invasiva que procede da navalla, coa que dera en enxangar deixando o tabaco, engádelle gubias e martelos, e coas polas e troncos que recolle vai alterandoas na procura dun rostro, que pinta, e tamén o corpo.





Son obras de mulleres de canon esvelto, que se impón dende o material utilizado, e por elo nelas prevalece o movemento.



A policromía dalgunhas, ben distinta da súa, más plana e monócroma, é das mans de Maite, a súa dona, inspiración e aguillón constante, quen lles aporta outra vizosa personalidade.



Antes de chegar aquí, amosou no Ateneo de Ourense, na torre, en 2011, as súas obras; e o ano seguinte se vincula como asesor artístico ao proxecto da Editorial Eurisaces de Javier González Lamelas, conveciño de Chandrexa
de Queixa, sendo as súas obras icona dela, e unha capa de Ocultarse en una hoguera.Thomas Merton a través de sus diarios, de Ramón Cao Martínez, que saíu do prelo en 2015 e foi o número dez da colección.




En paralelo comezan a saíren, expoñendo “De boas madeiras” en 2017, no faro de Cabo Vilán, Camariñas, A Coruña.




Nas salas do Municipal, ás súas coñecidas obras de mulleres, que están sempre moi preto da artesanía de autor, engade pezas distintas, escultóricas, caso de 'Confidentes,' que vive no centro da sala grande, praxe na que abunda noutras faces, aínda que as pegue á parede. 




Con elas hai un grupo, cartaz da mostra de ‘moXom e demais familia’, xente na que unha delas berra; e escenas baseadas en cadros, caso de Friedrich... 




A da muller lendo procede dun coñecido cadro, "Habitación de hotel" de Edvard Hopper, que se pode ver en Madrid:


Velaquí un camiño a desenrolar, como fixo entre nós, Arturo Baltar. Coñece as obras de Álvaro de la Vega, Enrique Tenreiro e Tino Canicoba, ou posiblemente as de Ricardo Dávila, ao que vimos na Pobra do Caramiñal, Diego Guerrero ou do guineano Nguema, pola vía dixital da net, medio que tanto inflúe nos artistas.


Na outra sala, complementaria, aproveitaa para exhibir debuxos, colaxes e unha instalación.

Os colaxes dende a fotografía, son ocurrentes e cheos de inxenuidade. E nas vitrinas algunhas das súas primeiras obras, alfaias de seu.

Artesanía da talla directa, na base deste pintor que pensa porque debuxa os seus pensamentos,
moXom.



O seu vai sendo outro camiño. Que tal unha Tenda de Moxom e Maite...?



lunes, 14 de diciembre de 2015

COMPARTIR ARTE E CARIDADE


ARTE ET ALIA.
El artículo en La Región, 14 de diciembre
XABIER LIMIA DE GARDÓN

Colectiva 'Arte e solidariedade' /Proxeto Home-Galicia, XXV Cabodano... Son 49 autores, de Barreiro a Varela (Javier, Jorge), de 5.200 euros (Silverio Rivas) a 100 euros (Seoane, Lorenzo J. Varela).  Na foto Acisclo no primeiro termo, e na parede do fondo Leandro Sánchez (con 'Berenjenas'), Rivada, Acisclo Novo e Xosé Cid, respectivamente...
Hai unha canseira nesta tipoloxía de eventos en moitos dos artistas dos arredores, mais que evidente nos derradeiros anos, nos que a crise apreta con especial incidencia aos sectores febles do entramado económico e social, no que está o cultural. Dende as dificultades propias do traballo, inherentes ao valor/prezo das obras, das que dependen para o seu vivir cotiá, e que moven nos circuitos de marchantes, galerías e afeccionados, que as insiren no mercado. A venda con fins benéficos, ou aínda peor, as poxas, reflicten un altruismo que están lonxe de sentir, polo dobre gume que equipara presenza como prestixio (?). Mais este mercadeo afoga o valor intrínseco de seu cos baixos prezos.

A obra de Moreiras no frontis da colectiva...


No cumio da cotización da mostra, están S. Rivas, Leiro, Romar, Antón Pulido, Xosé Cid, José Mª Barreiro, Miguel Karballo, Baldomero Moreiras, Moldes, Xurxo Oro e Xosé Rivada, quenes presentan obra para a venda de máis de mil euros. Catro deles son escultores, e nese feixe están algúns dos máis salientables creadores da terra. Por elo a mayoría deles están na fachada ou cabeceira da exposición, á entrada.




No outro espectro do arco da vella áchanse Javier Varela, Poldras, Lorenzo, Vilamoure, Seoane, Riomao, Torres, Dieste, Eduardo Núñez, Costa e Santi Barreiros ou Moxón: todos eles achegan obras polas que taxan entre cen e douscentos euros. Hai pintores e escultores, mais tamén gravadores.

Xosé Rivada ante a súa obra, no día que visitei a mostra.

Delia, de Moxón. No fondo obra de Rivas.
A emoción dende a sensibilidade, coa natureza na base, máis alá da cuantía económica nunha chea deles. Así a escultura-árbore de Xurxo, a 'Delia', muller de raiceiras e melena ao vento do Moxón, o evocador palimpsesto de Baldo Ramos, con grafías diversas, a foto 'Kazanzakis' de Santi, esas berenxenas de Leandro e a carón deste obra unhas ondas de acaído efecto volumétrico de Rivada, esculto-pintor. A delicada noite chumba de Nito Contreras a elegancia extrema na 'cabeza de Afrodita' que trae Xosé Cid, e do outro lado da sala a cabeza deitada dunha moza de Guizamonde, terracota con efectos cromáticos de Acisclo. O soño de Sula Repani, e as sabas brancas de Ofelia Cardo abren mundos...

A expo foi nas salas do Municipal 
Manolo Figueiras, o coordinador de Ourense da Expo ‘Arte e solidariedade’ do Proxecto-Home/ Galicia, no seu XXV cabodano, acompañáse de Moldes e Patiño, pois todos viven nas inmediacións da costa pontevedresa.

OUTRAS COLECTIVAS

A manifestación de entrega dos artistas xa está probada, nesta mostra oficial, e noutras máis modestas, feitas na nosa cidade, e provincia, en moitos anos. Os límites dos artistas están á vista. Hai alternativa nun mercado eventual, dende a caridade na conducta a salientar, e con acaídas doacións. Así non deberían faltar electrodomésticos, pequenos e grandes, reloxios, zapatos e aquipamento deportivo, lentes de sol ou vales para as outras, mobles, mantas e colchóns, xogos para cativos e grandes, obxectos decorativos, espellos, foulares e pañoletas... Moitos poderían ser doazón dos ‘representantes’ económicos empresariais e políticos, que andan da man, como é coñecido; e non deben esquencerse outros eidos, caso do relixioso e tamén o militar... Dende o compartir dos que teñen máis, dos que gañan máis. Os negocios e as figuras das élites locais.

sábado, 14 de marzo de 2015

A propósito da chegada dos diarios de Ramón Loureiro


Unha alegría, desde a xenerosidade: Diarios de Loureiro, peregrino de Moxom, San Rosendo, de Xosé Cid. Posado (composición), na mañá de sábado auriense...



Al abrir los Diarios, y hojearlos, sonido y olor a libro nuevo, mi vista se posó aquí: el libro leído ('La asombrosa conquista de la Isla Ballena', en una sentada en el tiempo de verano en Arousa norte, y San Rosendo...), el amigo generoso, la anotación precisa...




Son, arriba y abajo, composiciones fotográficas al Loureiro modo, en homenaje a esta su pasión...

sábado, 8 de marzo de 2014

Hoxe 8 de marzo, sábado


Sen palabras. Comments: 
e ademáis de Ourense. E licenciada en historia da arte. E,... in progress!
[foto-concepto: Paula Cabaleiro]



                                                         ***
De onte.
                  Na cafetería denominada 'Habitación de la Niña Caracol' (sic).

As poetisas Yolanda López y Eli Ríos departiron do libro 'Mulleres que corren cos lobos' (de Clarissa Pinkola). E seica amosaron os seus poemarios.

Entre elas Moxom, escultor cun variado elenco feminino nas súas pezas... 


Mágoa que non saíran de protagonistas elas (mulleres), e si o artista (home), na foto escollida do fotógrafo Santi M. Amil para La Voz de Galicia (hoxe na web).

                                                                  ***

domingo, 2 de febrero de 2014

Tandem cultural: Eurisaces Editora y el artista Moxom

                           Desde la fotografía de Mark Ritchie. Una buena iniciativa.


                   Eurisaces Editora: en Sargadelos (Ferrol), Lugo (El faro de los tres mundos).



(hai tamén en Ourense, librería Betel, no que resalta máis o escaparate de Nadal...)
...
...

lunes, 14 de enero de 2013

Pan de Eurisaces

"Sin pan la cultura no se digiere", me dijo un día Delfín Rodríguez, maestro tallador y ebanista, amigo entrañable. Tiempo después, me entregó un pan tallado en dura madera, con esa frase. Es la obra que os muestro, en un improvisado y selecto bogegón, en mi gabinete.

Bodegón alegórico para Eurisaces: el primer libro de la editora, escultura de Moxom, Santiago peregrino sedente; pan de Delfín Blanco, y música de jazz. 

Javier G. Lamelas con una talla de Moxom, icono de colección
Lo que me sirve (no es anécdota sino categoría) a modo de introducción a Javier G. Lamelas y su Eurisaces Editora, que ha iniciado su caminar a fines de 2012 desde Chandreza de Queixa / Ourens, en el 'interior intimo meo' de la provincia. Se ha presentado en Ferrol el pasado 14 de diciembre con la obra de Tito Suárez Pérez: un hallazgo esperado / inesperado, ya citado aquí hace unos días.

El proyecto, de raíz culta latina, arranca no obstante de la tierra y los sabores naturales: en su tempo recolectados en el campo, a su hora horneados y así mejor degustados por paladares agradecidos. La fuente se inspira en una singular obra de la Roma histórica: el sepulcro del rico panadero Eurisaces y su esposa Atistia, al lado de la Porta Maggiore y debajo del Aqua Claudia, que se data el 30 a.C. Eurisaces  hizo fortuna a fines de la época de la Res Publica (509-27 aC.), en tiempos de la guerra civil.


Parte superior del monumento funerario con los relieves que inspiran los iconos de las colecciones de la nueva Editora
En el relieve se lee 'esta tumba pertecene a M.V. Eurisace, panadero, contratista, aparitore'. Estos "Apparitores" eran 'servi publici' remunerados. 


El monumento funerario fue liberado de las construcciones anexas en 1838. El redescubierto conjunto fue motivo de inspiración al reputado pintor acuarelista T. H. Cromek, natural de Gran Bretaña.

Thomas Hartley Cromek hizo en 1847 'Tumba de Eurisaces ante la Porta Maggiore'.




lunes, 27 de agosto de 2012

Satrapi, pollo y cine con ciruelas

                                                       
                                       Algo más que un Comic,... llevado al cine
                                                 

Marjane Satrapi, iraní de cuarenta y tres años (1969), crea comics y es cineasta, vive en Francia. De familia liberal -un ascendiente suyo fue Shah de Persia/Irán-, estudia en el Liceo Francés y trasa la caída del régimen político pro occidental con la revolución islamista de Jomeini (1979), la mandan a estudiar a Viena (Austria), regresando para licenciarse en Comunicación Visual en la Universidad Islámica de Azad. Sale de nuevo para Europa, asentándose en París. Por sus publicaciones gráficas de componente autobiográfico, ha recibido numerosos premios. 


Persépolis (2000), en cuatro volúmenes, es su obra más conocida, acerca de la Revolución Islámica desde 1979 hasta 1994, narrada por una niña. Ha sido traducido a cinco idiomas, y con varios premios (el de Angoulême, el Harvey, en los USA de América del Norte o el Fernando Buesa, en España).




Ha publicado además Bordados, una más que sugerente conversación de mujeres iraníes sobre el amor y el sexo; y Pollo con ciruelas, una hermosa historia de amor y música (Premio de Angoulême). Esta obra la he conocido en Celanova gracias al regalo de un conocido médico amante de los comics, que la propia autora y V. Poronnaud han llevado al cine el pasado año. La de Persépolis se había estrenado en 2007.

Desde este mundo de cultura visual, de gran arraigo en Ourense desde el lejano 'Frente Comixario' (1989-1993, siete números) -al que se ha reconocido en un reciente homenaje veraniego en Celanova en la persona de uno de sus iniciadores César Moreiras (1962-1991), junto a Moxóm o Torreiro, entre otros en la entonces germinal Casa da Xuventude orensana-, con Irán en mente, por poner los pies en una realidad de riesgo de alcance mundial...