HİLMİ YAVUZ / GİZEMLİ ŞİİRLER

uzak gözler, yakın aşklar, bulutlu
yazılar, hayal hanım, derin alıntı



UZAK GÖZLER


uzak gözler! Siz kuşlardınız
ve sanki hüzün hazineleri

sustunuz, en son ölümdenberi
durdunuz,
………………ve nedenleri
bir kabuk gibi taşıyaraktan
ilerleyen kehribar bir kurdun
içinden o derin sonuca doğru
bir gizemden daha yakut,
………………daha elmas
taşlarıyla ... uzak gözler!
ve acı sürüleri ...

HİLMİ YAVUZ / GİZEMLİ ŞİİRLER

YAKIN AŞKLAR


yakın aşklar! sizi ve gizi
bir kıyıyla öteki
gibi bağlayan nedir?
aynalar ve bakışım!

sıra kime gelecekse gelsin
ordaki mi ben idim, bendeki
……………mi ordadır?
hangisi bana gizem
hangisi senin kışın
hangimizin daha derin yolları
kum ve harç ve karışım!

HİLMİ YAVUZ /GİZEMLİ ŞİİRLER

BULUTLU YAZILAR


bulutlu yazılar! siz benim
sizi yazmamı bekliyordunuz
Dil’in gurbetindeydiniz
………………ve Söz’e tutsak
ne zaman okusak akşamdınız siz
ne zaman kurtarsak şimdi
……………… ve bugün
dili geçmiş sevdalar
………………anlatıyordunuz

HİLMİ YAVUZ / GİZEMLİ ŞİİRLER

HAYAL HANIM


Yeşil imgeli kız! İlkyazım!
hangi harf gül, hangi dal dize?
Bu büyük ağaçtan her ikimize
kalan hangimizdik…
……………ey hayal hanım?

HİLMİ YAVUZ / GİZEMLİ ŞİİRLER

DERİN ALINTI


derin alıntı! kırlar
yazıdır dildeki goncada
kar ki öykünün beyazı
ve bir kitabın bahçesi
görünür güldeki tümcede

HİLMİ YAVUZ / GİZEMLİ ŞİİRLER

yazdan ev, rüzgârlı camlar, eylül,
size bakmanın tarihi




YAZDAN EV


yazdan ev! siz imgelemsiniz
ey kendinden sonrasının
tarihi olmayan yapı!
yazdan ev, hüzünler satrapı !
zamanı, yabanıl zamanlar
olan bir denizde sürdüğümüz
iz, bizi yazlara açılan
içleri arı sesi bir gülün
önüne çıkardı, yazdan ev,

……………siz gizemsiniz

HİLMİ YAVUZ / GİZEMLİ ŞİİRLER

RÜZGÂRLI
CAMLAR


rüzgârlı camlar! sizden bakıyorken
atlardılar, ordaydılar, yağmalanmış
…………………ve defnelerden
yeşil güneşlere sarınmışlardı
derin sağrılarıyla kimbilir nerden
bir bahçe gibi görünüyordular

HİLMİ YAVUZ / GİZEMLİ ŞİİRLER

EYLÜL


eylül! daha çocukluğumdan
beri size bakardım ben
bir yazın azalmakta olan
sözcüklerinden nasıl da
ansızın dökülürdünüz
………………bahçelerle ve kül

dolardı içim ... eylül!

HİLMİ YAVUZ / GİZEMLİ ŞİİRLER

SİZE
BAKMANIN
TARİHİ


size bakmanın tarihi! siz
bir gonca kadar kendiliğinden
……………………yazılmış olmalısınız
derin, korkunç ve ergen
kalbim, sevdalara sığmayan kalbim
bir dağı içeriyor geçerken
siz o dağa sanki kış
ve sanki bıldır yağan karsınız
umarsız sözcüklere bulanmış

HİLMİ YAVUZ / KONUŞMA

Radikal Kültür/ Berrin Karakaş

Hilmi Yavuz'a göre şiirlerini 'büyük hayatlar'da arayan şairlerin söylediklerine bakmamak gerek. Yavuz, 'Hayat ne kadar daraltılırsa, algı kasten sınırlı tutulursa, insanın imge yeteneği de o kertede gelişir. Hayatını belli bir tekdüzelikle yaşayan birisini düşün. İnsanın yeni algılarla kaybedeceği vakti olmaz. Bu yüzden ben hayatı kasten daraltanlardanım' diyor.



Hilmi Yavuz'la buluşmak üzere, 'hoca'nın gönlü şiire düşmüş gençleri ağırladığı The Marmara Cafe'nin yolunu tuttuğumda, bir avuç insan Deniz Gezmiş ve arkadaşları için yürüyor, arkalarından da bir küçük ordu çevik kuvvet yürüyordu. Tüm bunların başımıza, insan soyunun anadili şiiri unutması sebebiyle açıldığını düşündüm romantik romantik. Ve çiçeği burnunda bir genç yazardan çok, belki de şiirleri hiç gün ışığına çıkmayacak bir şair olarak, yazar, filozof ve şair Hilmi Yavuz'dan, şair olanın şiir kapısını çalmaya koyuldum. Yıllar önce şapkamı şiirle doldurup yine aynı kafede şiirlerimi gösterdiğim Hilmi Yavuz'un; 'Bunlar şiir değil destan' dediği an aklımda, masanın birine kuruldum. Hilmi Yavuz sayesinde, destandan şiire inceldiğim yolların izinde, muhabbete koyuldum.

Geçenlerde yayımlanan bir kitap; Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın 'İçimdeki Şiir Hayvanı' ile başlamak isterim. Her şairin içinde bir şiir hayvanı var galiba. Peki Hilmi Yavuz'un?

'İçimdeki şiir hayvanı' sözü çok şiirsel bir söz aslında. Herhalde bunu bir metafor olarak kullanıyor Dağlarca. Büyük bir olasılıkla şairlerin esinli olarak, bir başka deyişle, şiir yeteneğiyle donanmış olarak doğduklarını ve belki de şiirin doğuştan insana bağışlanmış bir yetenek olduğunu söylemek istiyor. Bu, kimilerine göre bu şiir hayvanı, kimilerine göre şiir cinidir. Tıpkı Alaaddin'in sihirli lambasındaki cin gibi. Ama işte Alaaddin'in cini ile şiir cini arasında bir fark var; şiir cini her çağırışımızda gelmiyor. Halbuki öbürü, lambayı şöyle bir ovalayınca geliyordu. Tabii, esini doğru saptamak gerekiyor. Bu, durup dururken gelen bir vahiy midir? Yani o şiir hayvanı insanın en beklemediği zamanda gelen, vahiy gibi bir göksel ses midir örneğin, yoksa başka bir şey mi? Ben doğrusu, böyle bir şiir hayvanına, eğer doğuştan yetenekli olmak anlamına gelmiyorsa, pek inanmıyorum. Doğuştan yetenekle donanmak anlamına geliyorsa, böyle bir şey var tabii. Çünkü müzik gibi, resim gibi bir yetenek işi şiir de.

HİLMİ YAVUZ / KEMAL TAHİR VE MARKSİZM

KEMAL TAHİR
VE
MARKSİZM

Toplum ve Bilim, Üç Aylık Dergi, Yaz, 1977


Kemal Tahir’in tarih görüşüne bir yaklaşım denemesi sayılabilecek bu yazıda, önce, önemli bir noktayı vurgulamam gerekiyor. Bu da, Kemal Tahir’in, tarihe, özellikle Osmanlı-Türk toplumunun tarihine hem kuramsal ve soyut, hem de pratik ve somut bir perspektiften baktığı gerçeğidir. Kemal Tahir, ne tarih teorisini somut gerçekliklerden bağımsız, saf bir teori olarak; ne de somut tarihsel olguları teoriden yalıtılmış ampirik gerçeklikler dizisi olarak algılamaktadır. Osmanlı - Türk tarihinin somut olgularına bakışı, bu bakımdan, hem temellendirici hem de bütünsel bir bakıştır. Kemal Tahir’de teorik, yani soyut olanla, tarihsel ve somut olan, birlikte ve karşılıklı etkileşim bağlamında ele alınır. Bir başka deyişle Kemal Tahir, somut tarihsel gerçekliklerin, somut tarihsel olguların soyut ve teorik şemalara zoraki ve yapay bir tarzda uyarlanmasından yana değildir. Bu anlamda Kemal Tahir tarihsel olguların anlamlandırılmasında, yorumlanmasında kalıplaştırılmış, dondurulmuş şemalara karşıdır. Burada onun, teori ile şema arasında önemli bir ayırım gözettiğini görüyoruz. Kemal Tahir’e göre şema (ya da model), teoriye, somut gerçekliklerden bağımsız bir geçerlik kazandırmak demektir. Şöyle de diyebiliriz: Kemal Tahir için teoriyi şema ya da modellere indirgemek, teoriyi olumsuzlamak anlamına gelir. Ona göre “şemalarla ya da modellerle yetinmek, bir anlamda kendi gerçekliklerinden kaçmak, teoriden kaçmak” demektir.

HİLMİ YAVUZ / YAZ ŞİİRLERİ

İlk Basım:1981 / Cem Yayınları

geçen yaz



KAZI


sarı yaz! kat kat şafaklar
gördün dizelerde, sevdalar
gördün göçük bir dağ
……………gibi üstüste geldikçe
ben şairim: bir yeraltıyım ben
……………acıyım
kazdıkça
……………ve derine indikçe

HİLMİ YAVUZ / YAZ ŞİİRLERİ

USANDIK


yaz günü! sen yine kendini anlat
sense kendini yinele ey gök!
sanki akıp gitmeyen bir su
………………bendini
zorlar gibidir ... yararsız!
kalbimse üstüste nice sevdalar
görmüş bir höyüktü ki usandık

HİLMİ YAVUZ / YAZ ŞİİRLERİ

NEY


yaz yıkıldı, sen artık
kalk ve buralardan git
göçen sevdalar ki sorar:
yokluk nerede, küller ne vakit?
soluk ve kırılmış içkilerde
bir bozgun tadı varsa
düşer akşam ve cemşid


güz bir ney'dir, bir gül üfler
……………………ve akik
işler kalbine, dinle!
hangi hüzünler evidir
ve hangi sazlıkta gurbet
gösterir bir kuş şimdi
mesnevî ve ahd-i atik?

HİLMİ YAVUZ / YAZ ŞİİRLERİ

A. RIZA ENAN 'A
AĞIT


sen ki acıdan sözcükler
dövdün güllerin örsünde

solar tarçının sesinde
şiire su veren filiz
deriz, giderek şiirimiz
büyür yazların dizinde

HİLMİ YAVUZ / YAZ ŞİİRLERİ

YAZ AĞIDI


Lorca’ya


onu görmüş olmalısınız
caminando entre fusiles

bir dağdır o, altın tüyler
………………ve canfes
yollarla örülü
bir yazdır o, kalbi safran
ve enfes
………………bir gurbet sesi

HİLMİ YAVUZ / YAZ ŞİİRLERİ

KORUGANLAR


nerde şiirler? nerde o dili yorgun koruganlar?

ben şimdi karartılmış bir bulutun
rastgele yoldan çevirdiği bir şairim:
dilimde ay ağardı ve acılar çıktı
diye üzerimden
kimbilir nerde aranan.


ben şimdi ve daima kalbine
hüzünler ihbar edilen bir şairim:
söyle nerde, haydi söyle o kanayan sözlerle
sedefli güzeller?
kimbilir nerde saklanan

HİLMİ YAVUZ / YAZ ŞİİRLERİ

MÜHÜR


b. necatigil'e


uzun etme artık, şiirinden çık
acı ve düzyazıyla lânetlenmiş
olmadan önceki günlerine dön
……………………hilmi yavuz

HİLMİ YAVUZ / YAZ ŞİİRLERİ

FEYYAZ



yaz, bir önceki yazın
………………kalbidir
………………feyyaz!

hüznünü süsleme sakın
dilin aynasından şiirin
ipek sürüleri geçerken
………………feyyaz!

HİLMİ YAVUZ / YAZ ŞİİRLERİ

YAZMAK


ben bu şiiri yazdım da
…………………belki
yazmadım da


yazmak, dirliğimdir benim
ki o büyük karla
…………………tarla

ları deriiin………… larla

örtmektir ‘yazmak’ dediğim
şiirden gök ekin biçtiğim
geçtiğim bağlardan bellidir