27. in hoc vos pudore, iudices1, et
in hac vita tanto sceleri locum fuisse credatis2? aspicite
ipsum, contuemini os, conferte crimen cum vita, vitam3 ab
initio usque4 ad hoc tempus explicatam5 cum crimine recognoscite.
[75]
Mitto rem publicam, quae fuit semper Sullae
carissima; hosne amicos, talis viros, tam cupidos sui, per
quos res eius secundae quondam erant ornatae6, nunc sublevantur
adversae, crudelissime perire voluit, ut cum Lentulo
et Catilina et Cethego foedissimam vitam ac miserrimam
turpissima morte proposita degeret? non, inquam, cadit7
in hos mores, non in hunc pudorem, non in hanc vitam,
non in hunc hominem ista suspicio. nova quaedam illa
immanitas exorta est, incredibilis fuit ac singularis furor, ex
multis ab adulescentia conlectis perditorum hominum vitiis
repente ista tanta importunitas inauditi sceleris exarsit.
nolite,
[76]
iudices, arbitrari hominum illum impetum et conatum
fuisse—neque enim ulla gens tam barbara aut tam immanis
umquam fuit in qua non modo tot, sed unus tam
crudelis hostis patriae sit inventus—, beluae quaedam illae
ex portentis immanes ac ferae forma8 hominum indutae
exstiterunt. perspicite etiam atque etiam, iudices,—nihil
enim est quod in hac causa dici possit9 vehementius—
penitus introspicite Catilinae, Autroni, Cethegi, Lentuli
ceterorumque mentis; quas vos in his libidines, quae flagitia,
quas turpitudines, quantas audacias, quam incredibilis
furores, quas notas facinorum, quae indicia parricidiorum,
quantos acervos scelerum10 reperietis! ex magnis et diuturnis
et iam desperatis rei publicae morbis ista repente
vis erupit, ut ea confecta et eiecta convalescere aliquando
et sanari civitas posset11; neque enim est quisquam qui
arbitretur illis inclusis in re publica pestibus diutius haec12
stare potuisse. itaque eos non ad perficiendum scelus, sed
ad luendas rei publicae poenas Furiae quaedam incitaverunt.
in hunc igitur gregem vos nunc P.
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 iudicii codd.: corr. Angelius
2 credatis Zielinski (p. 204): creditis codd.
3 vitam TE: om. cett.
4 ab initio usque Tπa: ab initio E: usque cett.
5 explicatam TE: explicata cett.
6 ornatae b2ς: ordinatae cett.
7 non cadit non inquam cadit cod. H. Stephani
10 facinorum ... scelerum T: scelerum ... facinorum cett.
11 posset k, Ernesti: possit cett.
12 haec hoc imperium c2
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.