GOGOŁÓW - Wiatrak holenderski. (GPS - 50.8268 / 16.5883)

 W Gogołowie niedawno zwiedzaliśmy zdewastowany pałac, ale nie sposób nie wspomnieć o innym, równie ciekawym zabytku jakim jest XIX w. wiatrak typu holenderskiego.

 Obiekt jest w dość dobrym stanie, a to za sprawą obecnych właścicieli, którzy wyremontowali go i urządzili w nim hotel z restauracją.

 Wiatrak został wybudowany w 1830 r. i mielił zborze okolicznym gospodarzom aż do lat 30'tych XX w. kiedy to po prostu został zamknięty.

 Okres wojny obiekt przetrwał bez większych zniszczeń, ale powojenne czasy, to grabieże i dewastacja, która doprowadziła prawie do jego unicestwienia. 

 Dzięki dokumentacji fotograficznej, obecnym właścicielom udało się doprowadzić obiekt do obecnego stanu przywracając mu pierwotny wygląd.

 O wiatraku krąży również ciekawa legenda, którą można przeczytać na stronie właścicieli obiektu.

Informacje dla Was również pozyskałem z TEJ strony.

 Widok od strony północnej.

 Tak wygląda od zachodu.

  Widać, że i otoczenie jest dość ładnie zagospodarowane, więc gospodarze nie skupili się tylko na samym obiekcie.

SADY GÓRNE - Wiatrak holenderski. (GPS - 50.8778 / 16.1639)

 Nieopodal wsi, na wzniesienie stoją ruiny wiatraka typu holenderskiego. Niestety nie udało mi się znaleźć w necie nic na temat jego historii.

 Tak na moje oko i z tego co czytałem o historii okolicy, to wydaje mi się, że pochodzi on z końca XVIII w. ponieważ sporo ich postawiono w tym okresie w okolicy. Nie mniej jednak są to tylko moje domysły, a patrząc na rozmiar murowanej części musiał, to być spory obiekt.

 Widok od strony wsi, czyli od wschodu.

 Tu kilka ujęć od południa.

STRZEGOM - Wiatrak holenderski. (GPS - 50.9637 / 16.3397)

 Skoro jesteśmy przy wiatrakach, to dorzucę jeszcze jeden, który przez przypadek znalazłem w swoich zbiorach.

 Jego stan jest zgoła odmienny niż pokazany poprzednio koźlak z Buszkowic, ale warto nadmienić, że w Strzegomiu znajdowała się niegdyś taka budowla.

 Wiatrak typu holenderskiego ze Strzegomia znajduje się w dawnym forcie i nie za wiele można znaleźć na jego temat ponad, to że wybudowany został w XVIII w. a potocznie nazywany jest "Basztą".

 O wiatraku ze Strzegomia krąży jeszcze taka legenda, że był on miejscem straceń dla miejscowych czarownic, ale i le w tym prawdy ... 

 Fort wraz z ruinami wiatraka znajduje się na górce z której rozpościera się wspaniały widok na miasto.

 Jak wspominałem we wcześniejszych wycieczkach, wiatrak holenderski był masywną budowlą wymurowaną z cegły, lub kamienia.

 Wnętrze obiektu, to tylko skorupa bez najmniejszych śladów po wyposażeniu.

 To już widok zza murka fortu.

BUSZKOWICE - Wiatrak - Koźlak. (GPS - 51.4697 / 16.4447)

 Buszkowice, to wieś w powiecie Lubińskim, założona już w połowie XIII w.

 Obecnie jej najcenniejszym zabytkiem jest wybudowany na początku XIX w. (1812 r.) Wiatrak - Koźlak.

Koźlak jest, to wiatrak, który nie ma stałej i mocnej podmurówki tak jak PALTRAK, czy WIATRAK HOLENDERSKI, a trzon jego konstrukcji stanowi oś pionowa na której można go obracać wokół w celu jak najlepszego ustawienia pod wiatr.

 Koźlak w Buszkowicach jest bardzo dobrze utrzymany i po gruntownym remoncie, a to zasługa Sołtysa wsi p. Jana Śliwy, który zabezpieczył zdewastowany obiekt i udało mu się pozyskać pieniądze na jego renowację. 

 Miałem przyjemność porozmawiać z panem Janem i muszę przyznać, że takich ludzi potrzeba nam więcej, niestety klonowanie jest jeszcze w powijakach, więc wypada życzyć mu jak najdłuższego życia.

 Wiatrak znajduje się na skraju wsi po południowej stronie. Mimo, że nie widać go od drogi, dojazd do niego jest oznakowany, więc ze znalezieniem jego nie ma problemów.

 Koźlaka można poznać po dyszlu, który służył do ustawiania wiatraka.

 Niestety brak jest jeszcze skrzydeł, ale pan Jan mówił, że zabiega o pieniądze na nie, a widząc jego zaangażowanie jestem pewien, że za niedługo wiatrak będzie kompletny.

 Dzięki uprzejmości sołtysa miałem możliwość obejrzeć wnętrze obiektu, które niestety jest niekompletne, ponieważ zanim sołtysem został pan Jan, złomiarzom udało się wynieść co wartościowsze rzeczy.

 W centralnym miejscu znajduje się słup na którym oparta jest cała konstrukcja.

 Trochę elementów, które ocalały przed dewastacją można jeszcze tu znaleźć, więc można wyobrazić sobie jak wyglądała praca młynarza.

LUBIĄŻ - Wiatrak - Paltrak. (GPS - 51.2657 / 16.4949)

Skąd taki tytuł ?
 Paltrak - jest to budowla napędzana siłą wiatru, oparta na solidnej murowanej podstawie, ale mogąca obracać się na niej wokół swojej osi na stalowych rolkach i szynach.

 Wiatrak w Lubiążu jest właśnie taką konstrukcją i pochodzi z XVIII wieku, a dokładna data jego wybudowania, to prawdopodobnie rok 1798. W 1936 roku wiatrak został odrestaurowany i zmodernizowany. Obiekt rozbudowano w 1960 r i w takim stanie funkcjonował do 1973 r.
 Dodam tylko, że wiatrak stoi przy drodze wyjazdowej w kierunku Wołowa.

Tyle pozostało po skrzydłach wiatraka.

Jak pisałem wcześniej, całość jest na murowanej podstawie.

Tu dokładnie widać rolki, na których poruszana jest konstrukcja w celu ustawienia go pod wiatr.

JERZMANOWICE - wiatrak holenderski. (GPS - 51.2784 / 15.8878)

Nieopodal Chojnowa znajduje się wieś Jerzmanowice, w której jeden z biznesmenów odrestaurował wybudowany na początku XVIII wieku wiatrak typu holenderskiego.

 Wiatrak holenderski po raz pierwszy postawiono w XIV w. ale na dobre rozpowszechniły się dopiero w wieku XVII.

 Od KOŹLAKÓW i PALTRAKÓW różnił się tym, że miał mocną zazwyczaj murowaną konstrukcję, a tylko sama górna część, sam dach ze skrzydłami był ruchomy, ażeby można było go ustawić pod wiatr.