Cadılar Dışarıda! , Terry Pratchett

Desiderata Ana öldüğünde ondan boşalan peri annelik işi için bir halef ataması gerekir, ölümünden hemen önce sihirli değneğini ve sıfatını genç Magrat'a aktarır. Bu genç fulltime cadı ve part time peri anneye yardımcı olmak için Dadı Ogg ve efsanevi Havamumu Nine'de onun peşine takılır ve bir krallığı masal diyarına dönüştürmeye çalışan hikayelere savaş açarlar. Hikayeler mutlu sonla mı bitmeli? Mutlu sonlarla savaşabilir misiniz? Üç çılgın cadının, zombilerle, gökten düşen çiftlik evleriyle, maskeli balolarla ve aynalarla mücadele etmesi gerekecektir.

Yazar, insanların düşüncelerini ve hayatlarını değiştiren tüm dayatmacı kollektif bilinçaltına saldırmış. Kaleminden hiçbir akım kurtulamamış: savaş sanatları, reiki, quantum iyileşme, masallar vs... Aynı zamanda en bilindik masallara farklı sonlar yazıp şaşırtmış. Roman Külkedisi'nin tersten anlatımı olarak da algılanabilir. Göndermeleri arasında, Dracula, Oz Büyücüsü, Kırmızı Başlıklı Kız, Kurbağa Prens gibi tanınmış eserler yer alıyor. Esas tartışma mutluluğun dayatılıp dayatılamayacağı... seçim hakkı olmadan mutluluk mümkün mü? veya bir anlamı var mı? Tıpkı "Küçük Tanrılar" da olduğu gibi seçimin insanlara bırakılması savunusu çok yoğun biçimde işlenmiş.

Mizahı kelime oyunları ve çoğu masalın saçma yanlarının vurgulanması oluşturuyor. Güzel çıkarımları ve doyurucu mizahıyla okuması son derece keyifli bir kitap. Masalları farklı bir ağızdan dinlemek isterseniz... kitabınızı buldunuz.Keyifli okumalar dilerim. Başka incelemelerde görüşmek üzere.

Şifacı, Terry Pratchett

Sekizinci oğulun sekiz tane oğlu oldu, burada kalsa gene iyi. Sekizinci oğlun sekizinci oğlunun da sekiz oğlu oldu: Büyücünün karesi. Son çocuk bir şifacıydı. Ölmeden hemen önce Kızıl İpslore ruhunu asasına aktardı ve şifacı oğlunu eğitmeye başladı. Onu Üniversite'den kovan büyücülere büyü neymiş öğretecekti. Yıllar sonra İpslore geri döndü, şifacı oğluyla beraber. Gerçekliğin dokusunu bozan, içinden büyü fışkıran bu küçük çocuk ve deli babasını durdurmak ise Diskdünya'nın en beceriksiz büyücüsü Rincewind'e kalacaktır. Ancak yardım da alacak kahramanımız, maceracılığı kitaplardan öğrenmiş bir manav ve barbar Cohen'in gayri meşru ( kuaför olma hayalleri ile dolu ) ölümcül kızı ona yardım edecekler, her şey pür şamata zıvana dan çıkarken üçlümüz kıyametin önüne geçmeye çalışacaklar.

Yazar, Diskdünya'nın en iktidarsız takımına ( büyücüler ) mutlak kudret vermiş. Gücün yozlaştırıp yozlaştırmadığı tartışmasını mizahın altına gizleyen yazar gönderme ve atıflarını bu alt metne göre çok yerinde seçmiş. Zıvanadan çıkan büyücüler en sonunda Tanrılar'a bile kafa tutuyorlar. Ancak gücün sarhoşluğu içinde hepsinin unuttuğu bir şey var: Zindan Boyutları. Gerçekliğin dokusunda bir yırtık arayan  tarifsiz dehşetler, büyünün kritik seviyeye ulaşmasını heyecanla bekliyor. Kısacası büyücüler kendi mezarlarını kazıyorlar. Kitaba hakim olan diğer tartışma ise kişinin kendi arzu ve ihtiyaçlarına yabancı kalmaması. İçinde gıdım büyü olmamasına rağmen büyücülüğü bırakmayan Rincewind, barbar olarak çok daha başarılıyken kuaför olmak isteyen Conina gibi karakterler; hayallerin peşinden koşma motifinin güçlü işlenmesine çok yardımcı olmuş. Coin karakteri ise babasının gölgesinden çıkmaya çalışan tecrübesiz çocuk olarak hoş bir karakter olmuş.

Kelime oyunları ve absürd bağlantılarla kahkahalara neden olan kitap akıcı ve keyifli bir okuma sunuyor. Doğa üzerine tahakküm, iktidar arzusu ve hayallerin 3. kişiler üzerinden tatmini gibi motifleri başarılı kullanan yazar, güldürürken bolca düşündürüyor. Bu eğlenceli kitabı hem mizah yüklü dokusu hem ciddi çıkarımları yüzünden rahatlıkla öneriyorum. Keyifli okumalar dilerim. başka incelemelerde görüşmek üzere.

Muhafızlar! Muhafızlar! , Terry Pratchett

Havuç, ortalamanın çok üzerinde bir cücedir. Bu 1.90 m lik cüceye babası olan cüce kralı evlatlık olduğunu ve insanlar arasında da yaşaması ve adetleri öğrenmesi gerektiğini söyler, bir erkek olmak için kendini kanıtlamalıdır. Böylece Havuç, Ank-Morpork'a giderek bekçi teşkilatına katılır. DiskDünya'nın en büyük ve kozmopolit şehrinin Havuç'tan büyük sorunları vardır. Gizemli bir tarikat, Ataerki tahttan indirmek için bir Ejderha çağırmaya ve önceden planlanmış bir kahramanın onu yenerek kral olmasına çabalamaktadır. Ataerk'in yönetmelik ve mevzuatlarla güçlendirdiği suç örgütleri yüzünden kendine saygısını ve askeri gücünü yitirmiş bekçi teşkilatının alkolik yüzbaşısı Vimes, şehrini kendi kendisinden korumak için adamları ve yeni katılan saf çocukla beraber ciddi mücadelelere girişecektir.

Bu kitap tamamen bir filmin 15. dksında öldürülen veya bir kitabın 10. sayfasından öldürülen figüranlara, o saygıdeğer muhafızlara adanmış. Tüm polis ve dedektif klişeleri ustaca kullanan yazar çoğu filme gönderme yapmaktan geri durmamış. Clint Eastwood'un bir repliği veya Danny Glover'ın ünlü cümlesini görünce ister istemez gülümsüyor okur...

Havuç, saf ve iyi yürekli bir çocuk ve kanunu her şeyin üzerinde tutuyor, bu yüzden suçun mevzuat ve kotalara bağlandığı bir şehirde ilk geldiği günden itibaren karışıklığa sebep olmaktan geri duramıyor. Vimes ise hayatına sızan aşk ve bu genç çocuğun idealizmi sayesinde kendine saygısını yavaş yavaş geri kazanıyor ve şişeyi bir kenara bırakıyor. Çavuş Kolon, emekliliğini dört gözle bekleyen bir aile babası, Nobby ise boş vaktinde halk danslarına giden banyoyu henüz duymamış bir sigara tiryakisi. hepsinin ortak noktası ise önemsiz olmaları... Şehir ve otoriteler için sinek kadar değerleri yok. Ancak bu zavallılar takımı bir Ejderhanın karşısına dikilince işler değişiyor.

Yazar kitabının genelinde hukuk ve pratik uygulamalarıyla dalga geçmiş. Otorite ve konformizm eleştirileri çok güçlü. insanın kendisine ve çevresine ne kadar kolay yalan söyleyebildiği, uyum sağlamak için verdiği tavizler üzerinde detaylı durulmuş. Tüm bu eleştiri ve çıkarımlar pür şamata bir mizahla süslenmiş ve okurun eğlencesine sunulmuş. Başından sonuna kadar tam bir kahkaha tufanı olan bu eser okura hoş zaman geçirtecektir sanıyorum. Rahatlıkla öneriyor, keyifli okumalar diliyorum. Başka incelemelerde görüşmek üzere.

Piramitler, Terry Pratchett

Teppic, Ank- Morpork'un en saygıdeğer loncalarından birinde Katiller Loncası'nda eğitim görmektedir. Hiç bu taraklarda bezi olmamasına rağmen inşaat ve gıda sektörü gibi her zaman para kazandıracağını düşündüğü bir iş kolu olduğundan bu yolu seçmiştir. Teppic küçük bir çöl krallığının prensidir aynı zamanda, bu durum mezun olduğu gece babasının ölmesiyle diplomasını almadan apar topar krallığına dönmesine neden olacaktır. Bir tanrı-kral olmakla ilgili en ufak fikri olmayan bu dışarıda eğitim görmüş genç firavun gelenekçi rahiplerle kafa kafaya gelecek, babasına adına layık en büyük piramidi yaptırmak isterken ( kelimenin tam anlamıyla ) krallığını kaybedecektir. Mumyalar, matematik dahisi develer, geometri ve "dürüst ticaret"le boğuşması gereken Teppic durağan ve ölü krallığına refah getirmek için elinden geleni yapacaktır.

Usta yazar, mizahta ingiliz üstünlüğünü her eserinde olduğu gibi bunda da kanıtlıyor ve bolca kahkahaya sebebiyet veriyor. Ustaca kurulan bağlantılar, hoş ve yerinde göndermeler, tezatın ve abartının esas mizah unsurları olarak dikkatli kullanımı, eseri keyifle ve tebessümle okunan bir hava katıyor. Mizahın altından geleneksel ve yenilikçiliğin tartışmasını yapan yazar, inanç ve din sorgularına, otorite ve etiğe ( çoğu zaman ticari ) de bolca yer vermiş. Kurgu oyunları doyurucu ve çıkarımları zekice. Kelopatra göndermesiyle kapanan öykü diğer Diskdünya kitaplarından bağımsız olduğu için yazar ve seriye giriş açısından son derece güzel bir seçim olabilir. Teppic'in çorba olmaktan kurtardığı kaplumbağayla daha sonra "Küçük Tanrılar" da tekrar karşılacağımızı tüm eleştiri ve mizahın dozunun daha da katlanacağını söylesem sanırım tadını kaçırmış olmam...

Başından sonun eğlenceli bir okuma sunan, her sayfasından zeka damlayan bu kitabı gözüm kapalı öneriyorum. Fantastik kurguyla ustaca eğlenmiş olan yazarın, tıpkı taçsız kraliçe Guin gibi tarzlara sığmayacağını fanteziyi ve bilim kurguyu ustaca birleştirdiğini belirtirim. Keyifli okumalar dilerim. Başka incelemelerde görüşmek üzere.