ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΠΙ ΤΗ ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

ΙΑΚΩΒΟΣ

ελέω και χάριτι Θεού Επίσκοπος και Μητροπολίτης Μυτιλήνης,

Ερεσού καί Πλωμαρίου

 

Προς

τον Ιερόν Κλήρον

και τους ευσεβείς χριστιανούς της Θεοσώστου ημών επαρχίας

Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά και πεφιλημένα

Χριστός Ανέστη

 

Ανείπωτη χαρά γευόμεθα σήμερα, διότι ο Θεάνθρωπος Χριστός μας, που έπαθε ως άνθρωπος και με τη θέληση Του υπέμεινε σταυρικό θάνατο , ανέστη από τον τάφο ωραίος και λαμπρός, σαν να εξήλθε από νυφικό θάλαμο, με σκοπό να σώσει τον κόσμο '' .

Μέσα από αυτές τις λίγες λέξεις ο ιερός υμνωδός, αγαπητοί μου αδελφοί, σκιαγραφεί όλο το νόημα της μεγάλης και λαμπρής εορτής της Αναστάσεως τοΰ Κυρίου μας, διότι εδώ βρίσκεται το περιεχόμενο της πίστεως μας ! Εδώ στηρίζεται η αλήθεια τοΰ Ευαγγελίου ! Έδώ |3α6ιζεται το κήρυγμα των Αποστόλων ! Εδώ εδραιώνεται η διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας μας ! Εδώ η ομολογία των αγίων μαρτύρων ! Εδώ τα δάκρυα της μετανοίας και Οι προσευχές των οσίων της Εκκλησίας μας ! Εδώ η ζωή της Εκκλησίας μας!

Με τη Σταυρική του θυσία και με την εκ νεκρών έγερσή Του ο Κύριος μας χάρισε την αθανασία, μας δώρισε την αιώνια ζωή, μας έδωσε τη δυνατότητα να γίνουμε άπό άτομα πρόσωπα, μας προσκάλεσε στην ανέσπερη Βασιλεία Του και μας διεμήνυσε ότι η θύρα   του   Παραδείσου   άνοιξε. Αναστήθηκε   ο   Χριστός   που ανασταίνει τους πεσμένους και ανάστησε τον Αδάμ. Αναστήθηκε ο Χριστός, Αυτός που ανασταίνει όλους και ελευθέρωσε την Εύα απ' την κατάρα. Αναστήθηκε ο Χριστός που Αυτός μόνος ανασταίνει και χαροποίησε τον ακατάστατο κόσμο, σε όλα το ρυθμό και την τάξη έγκαθιστώντας. Αναστήθηκε ο Κύριος, όπως αυτός που κοιμάται, και τους εχθρούς Του όλους τους χτύπησε και τους ντρόπιασε. Αναστήθηκε και δώρησε χαρά και όλη την κτίση. Αναστήθηκε και άδειασε η φυλακή του Άδη. Αναστήθηκε και τη φθορά της φύσης σε αφθαρσία τη μετάλλαξε. Αναστήθηκε ο Χριστός , κι αποκατέστησε τον Αδάμ στην παλιά δόξα της αθανασίας".

Η Ανάσταση του Χριστού μας βεβαιώνει περίτρανα ότι ο θάνατος '' καταργείται με τον ίδιο το θάνατο και ο διάβολος νικιέται με το ίδιο του όπλο ", όπως μας λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Έτσι αποκτά ο άνθρωπος τη δυνατότητα να έρθει σε κοινωνία με το θεό και να βρει την αληθινή ζωή , διότι ο Αναστημένος Χριστός είναι η αληθινή ζωή των ανθρώπων " , κατά τον άγιο Ιγνάτιο το Θεοφόρο .

Ο άνθρωπος, λοιπόν, που θέλει να ζήσει εμπειρικά την Ανάσταση του Κυρίου μας και διακαώς επιθυμεί την επαφή με το Θεό , πορεύεται με αληθινή μετάνοια ήδη από τον παρόντα κόσμο  διότι η Χάρις του Αγίου Πνεύματος δίνει το βίωμα της αναστάσεως της ψυχής σ' αυτούς που φλογερά μετανοούν και την πείρα της εις αδου καταβάσεως και την πείρα του Άδου της αγάπης ".

Αγαπητοί μου αδελφοί, η ζωή μακριά άπό το Αναστάντα Χριστό και την Εκκλησία Του είναι χωρίς ουσία και στ)μασία. Ο άνθρωπος εκείνος που δικαιολογεί τις αδυναμίες του και έχει παραιτηθεί από κάθε πνευματικό αγώνα, προκειμένου να θεραπευθεί με τη βοήθεια της θείας Χάριτος από την ποικιλόμορφη αμαρτία χάνει την υπόσταση του ! Γίνεται ένα πτώμα ! Τι και αν έχει ακλόνητη σωματική υγεία ! Τι και αν διαπρέπει στην κοινωνία, κατέχοντας σπουδαίες και επίζηλες θέσεις ! Τι και αν πίνει μέχρι τέλος το ποτήρι των ηδονών και απολαύσεων ! Ζώντας βιολογικά , πάντοτε θα πεινά και θα διψά πνευματικά, διότι πλάσθηκε « επίγειος και ουράνιος, πρόσκαιρος και αιώνιος, ορατός και νοούμενος, αληθινά και πραγματικά '' ζώο θεούμενο '' ».

Στις μέρες μας δε ιδιαίτερα, που η αβεβαιότητα , η ανασφάλεια, το ανέλπιδο, οι πολλές οικονομικές δυσκολίες των συνανθρώπων μας και τα προβλήματα πάσης φύσεως , που ταλανίζουν τις ψυχές των αδελφών μας φυγάδευσαν λίγο η πολύ τη  χαρά και την αισιοδοξία άπό τη  ζωή τους,  το  μήνυμα  της Αναστάσεως θα είναι πάντοτε εκείνος ο τρόπος, για να μας δίδει ελπίδα αληθινή και ανάσταση ψυχική . Για να μας θυμίζει ότι Αναστάς ο Ιησούς από του τάφου, καθώς προείπεν, έδωκεν ημίν την αιώνιον ζωήν και μέγα έλεος", ότι "σήμερον πάσα κτίσις άγάλλεται και χαίρει, ότι Χριστός ανέστη και άδης εσκυλεύθη'' και ότι "ο άγγελος εβόα τη Κεχαριτωμένη αγνή Παρθένε, χαίρε και πάλιν ερώ, χαίρε ο σος Υιός ανέστη τριήμερος εκ τάφου.

“Πάσχα ιερόν ημίν σήμερον αναδέδεικται…”

Αναστάσιος, Αρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου

και πάσης Αλβανίας

Πανηγυρίζουμε κάθε χρόνο με ιερό ενθουσιασμό το Πάσχα, την “εορτήν των εορτών”, “Πάσχα ιερόν ημίν σήμερον αναδέδεικται• Πάσχα καινόν, άγιον• Πάσχα μυστικόν”, ψάλλουμε ευφρόσυνα. Η αρχική σημασία της λέξεως πάσχα δεν είναι βεβαία• με την πάροδο, πάντως, του χρόνου, κατέληξε να σημαίνει τη διέλευση, το πέρασμα, τη διάβαση, την έξοδο.

Η εορτή αυτή έχει την αφετηρία της σε μια ιστορική έξοδο των Ισραηλιτών από τη μακροχρόνια δουλεία στην Αίγυπτο προς την ελευθερία. Έδωσε έμπνευση, αντοχή κι ελπίδα και σε άλλους λαούς σε δύσκολες φάσεις αιχμαλωσίας, για την αποτίναξη ξένου ζυγού και τη διάβαση προς μια νέα κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα.

Αυτή η γιορτή μεταμορφώθηκε και πήρε νέο νόημα στην παγκόσμια ιστορία με τη ζωή, τη Σταύρωση και την Ανάσταση του Χριστού. Ο ίδιος ο Ιησούς δήλωσε ότι πραγμάτωσε ένα νέο Πάσχα, πανανθρώπινης σημασίας, με την εξιλαστήριο προσφορά Του. Ως “άμωμος Αμνός” θυσιάσθηκε χάριν της ανθρωπότητος και εγκαινίασε το “καινόν” Πάσχα, το “άγιον” και “μυστικόν”, με το διηνεκές μήνυμα της θυσίας Του, με τη νικηφόρο ανάστασή Του, την κατανίκηση του θανάτου, την πρόγευση της μελλοντικής εν δυνάμει Παρουσίας Του.

Έτσι, οι Χριστιανοί, στη διάρκεια των 20 αιώνων που πέρασαν, κάθε Πάσχα γιορτάζουμε την καθοριστική διάβαση του ανθρωπίνου γένους “από τον θάνατο στη ζωή”, την απελευθέρωση από την αμαρτία και τη φθορά. Τονώνουμε τη σχέση μας, κοινωνούμε με τον σταυρωθέντα και αναστάντα Χριστό, που μας χαρίζει την αιώνια ζωή• και εντείνουμε την προσδοκία μας για την ένδοξη μελλοντική παρουσία Του. “Αναστάσεως ημέρα, λαμπρυνθώμεν λαοί• Πάσχα, Κυρίου Πάσχα• εκ γαρ θανάτου προς ζωήν και εκ γης προς ουρανόν, Χριστός ο Θεός ημάς διεβίβασεν, επινίκιον άδοντας”. Με την ανάστασή Του, ο Χριστός συνήγειρε ολόκληρη την ανθρώπινη φύση, για να γίνει ο αιώνιος Λυτρωτής, η δύναμη και η παρηγορία των πιστών.

“Την αγίαν του Πάσχα ημέραν”, γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, “των εκείθεν αγαθών οίδα μυσταγωγίαν, εορτήν ούσαν διαβατήριον” (“την θεωρώ μυσταγωγία στα ουράνια αγαθά, διότι είναι εορτή διαβάσεως”). Διακηρύσσει τη διάβαση από τον θάνατο στη ζωή, από το παροδικό στην αιωνιότητα.

Με την εορτή του Πάσχα η Εκκλησία μας δεν μας καλεί απλώς σε μια επιφανειακή συγκίνηση, που θωπεύει το θρησκευτικό συναίσθημα, αλλά σε μια βιωματική έξοδο: από την ψυχική ραθυμία στην πνευματική εγρήγορση.

Γιορτάζοντας το Πάσχα, καλούμεθα σε μια προσωπική κίνηση εξόδου από την πολύμορφη και συχνά δυσδιάκριτη αμαρτία. Προσδιορίζοντάς την με σύγχρονη ορολογία, θα λέγαμε: Έξοδο από τη διαφθορά, το ψέμμα, την ανομία, την απάτη, που μολύνουν με ποικίλες μορφές κάθε κοινωνική τάξη υπονομεύοντας τη συνοχή του λαού• αποφασιστική επιλογή της αλήθειας και της τιμιότητος. Έξοδο από την αδιαφορία για τη δικαιοσύνη• συστράτευση για την επικράτηση του δικαίου στο περιβάλλον μας και ευρύτερα στην κοινωνία μας.

Το Πάσχα, μας καλεί επίσης να διαβούμε από τον εγωκεντρισμό στη συναδέλφωση. Η κόπωση, η δυσπιστία, η πικρή γεύση της καθημερινότητος μας σπρώχνουν συχνά σε απομονωτισμό. Στριφογυρίζουμε γύρω από τον εαυτό μας, τα προβλήματα και τα ενδιαφέροντά μας. Επείγει η έξοδος από το φρούριο του “εγώ”•, για να συναντήσουμε τους άλλους με κατανόηση και σεβασμό. “Πάσχα, εν χαρά αλλήλους περιπτυξόμεθα”. Να προσφέρουμε συγγνώμη, συμπόνια αλληλεγγύη και ανεπιτήδευτη αγάπη. “Συγχωρήσωμεν πάντα τη αναστάσει”.

Συγχρόνως, το Πάσχα μας καλεί σε έξοδο από τον χώρο του άγχους, της αποκαρδιώσεως, στην περιοχή της ελπίδος. Έξοδο από τον φόβο, που γεμίζει την ψυχή μας με κατάθλιψη. “Ω, Πάσχα, λύτρον λύπης!”. Το φως της Αναστάσεως πλημμυρίζει με ελπίδα τον νού και η διαβεβαίωση του παθόντος και αναστάντος Χριστού στηρίζει την ψυχή: “Εν τω κόσμω θλίψιν έξετε• αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον” (Ιω. 16:33). \

Γιά να μη μείνουν όμως αυτά απλές ευχές, χρειάζεται μια άλλη κρίσιμη διάβαση: Από την απιστία ή την ολιγοπιστία, στη ζωντανή πίστη στον Θεό, τη βεβαιότητα για τις συνέπειες του λυτρωτικού έργου του Χριστού και το νόημα της Αναστάσεώς Του. Παρόλο ότι πολλοί είναι βαπτισμένοι και δηλώνουν χριστιανοί, η πίστη τους συχνά φυτοζωεί ή βρίσκεται σε μαρασμό• από πολλές αιτίες: από τη μολυσμένη ατμόσφαιρα στην οποία κινούμεθα, αλλά και από την προσωπική ψυχική ραθυμία.

Βεβαίως, μόνο με τις δικές μας δυνάμεις οι διαβάσεις για τις οποίες μιλούμε είναι ανέφικτες. Μέσα όμως στην Εκκλησία, το μυστικό Σώμα του Χριστού, με τη δύναμη της προσευχής και της χάριτος των μυστηρίων οικειοποιούμεθα τη μεταμορφωτική δύναμη της αναστάσεως του Κυρίου. Καί αποκτούμε νέες δυνάμεις για τις λυτρωτικές αυτές εξόδους,

Η εορτή του Πάσχα, αδελφοί μου, μας καλεί και συγχρόνως μας προσφέρει την έμπνευση, για να προχωρήσουμε κι᾽ εμείς σε μια προσωπική, διάβαση, μια έξοδο από τις ποικίλες μορφές καταπιέσεων που απαξιώνουν την ανθρώπινη ύπαρξη και να εργασθούμε δυναμικά για την ανύψωση της ζωής όλης της κοινωνίας.

Στον χαιρετισμό “Καλό Πάσχα!”, που δεσπόζει στις σχέσεις μας αυτές τις ημέρες, συμπυκνώνεται η πρόσκληση λυτρωτικής εξόδου: Από την υποκρισία και την ανομία, στην αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Από την απομόνωση του εγωκεντρισμού, στην ενεργό αλληλεγγύη. Από την αποκαρδίωση και τον φόβο, στην ελπίδα και την ειρηνική χαρά. Από την ολιγοπιστία, στη συνειδητή πίστη.

Το λαμπροφόρο Πάσχα μας καλεί σε μια αποφασιστική έξοδο από αυτό το οποίο είμαστε σ᾽ αυτό που ο αναστάς Κύριος θέλει να γίνουμε: άνθρωποι που θα χαιρόμαστε την αγάπη Του και θα την ακτινοβολούμε.

Καλό Πάσχα! λοιπόν, αδελφοί μου. Χριστός ανέστη!

 http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=9045

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

Lev Gillet

«Αύτη η κλητή και αγία ημέρα, η μία των Σαββάτων, η βασιλίς και κυρία, εορτή εορτών και πανήγυρις εστί πανηγύρεων!…» ψάλλουμε στην ογδόη ωδή του πασχαλιάτικου Όρθρου.

Η Κυριακή του Πάσχα ονομάζεται «πανήγυρις πανηγύρεων». Θα ήταν θεολογικά ανακριβές να πούμε ότι το Πάσχα είναι, κατά τρόπο απόλυτο, η μεγαλύτερη από τις γιορτές της Χριστιανοσύνης. Είναι βέβαια σπουδαιότερη από τα Χριστούγεννα ή τα Θεοφάνεια, δεν μπορούμε όμως να πούμε ότι η Πεντηκοστή είναι λιγότερο σημαντική από την Ανάσταση. Ωστόσο οι Πασχάλιες πανηγύρεις -και εδώ πρέπει στην Κυριακή του Πάσχα να συνδέσουμε και τη Μεγάλη Πέμπτη και την Μεγάλη Παρασκευή- δίνουν στο Μυστήριο των Χριστουγέννων το πλήρωμα του περιεχομένου τους και αποτελούν το αναγκαίο προοίμιο της Πεντηκοστής. Το Πάσχα είναι λοιπόν το κέντρο, η καρδιά και ο πυρήνας του εκκλησιαστικού έτους. Από την ημερομηνία αυτή εξαρτάται όλος ο λειτουργικός κύκλος, επειδή από αυτή καθορίζονται όλες οι κινητές γιορτές του ημερολογίου.

Η Ανάσταση του Χριστού διακηρύσσεται με κάθε επισημότητα κατά τον Όρθρο της Κυριακής του Πάσχα, μια ακολουθία που τελείται είτε την Κυριακή το πρωί πολύ νωρίς, είτε κατά τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου. Πριν αρχίσει η ακολουθία ο κεντημένος «Επιτάφιος», που είχε τοποθετηθεί πάνω στο ανθοστόλιστο κουβούκλιο του Επιταφίου στο μέσον του ναού, μεταφέρεται στο ιερό και τοποθετείται στην Αγία Τράπεζα. Μετά από τον κανόνα με τις εννέα ωδές που ψάλλονται και απόψε, ο προεξάρχων επίσκοπος ή ιερέας εμφανίζεται στην Ωραία Πύλη. Κρατά ένα αναμμένο κερί, ενώ ο χορός ψάλλει το• Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός και δοξάσατε Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών» . Για άλλη μία φορά η Εκκλησία της Ανατολής μας παρουσιάζει το μυστήριο της χριστιανικής μας πίστης ως μυστήριο του Φωτός. Εκείνο το Φως, του οποίου τη γέννηση υπέδειξε το άστρο της Βηθλεέμ, έλαμψε ανάμεσά μας με μια λάμψη διαρκώς αυξανόμενη• το σκότος του Γολγοθά δεν μπόρεσε να το σβήσει. Ξαναφέγγει τώρα ανάμεσα μας και όλα αυτά τα αναμμένα κεριά που κρατούν στα χέρια τους οι πιστοί μαρτυρούν τον θρίαμβό Του. Με τον τρόπο αυτό δηλώνεται η βαθιά πνευματική σημασία του Πάσχα. Η σωματική ανάσταση του Χριστού θα ήταν για μας χωρίς σημασία, αν το φως του Χριστού δεν καταύγαζε ταυτοχρόνως και το εσωτερικό μας. Δεν μπορούμε να γιορτάσουμε επάξια την Ανάσταση του Χριστού, αν μέσα στην ψυχή μας το φως που έφερε ο Σωτήρας μας δεν νικήσει εντελώς το σκοτάδι των αμαρτιών μας.

Σχηματίζεται πομπή η οποία βγαίνει από το ιερό και σταματά έξω από την εκκλησία, μπροστά στην είσοδο. Διαβάζουν τότε το Ευαγγέλιο της Αναστάσεως από τον ευαγγελιστή Μάρκο (16: 1-8) και στη συνέχεια ψάλλουν το μεγαλόπρεπο θριαμβευτικό αντίφωνο του Πάσχα:

«Χριστός ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θά¬νατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος».

Το αντίφωνο αυτό επαναλαμβάνεται πολλές φορές. Όταν η πομπή επιστρέψει στον ναό, ψάλλεται ο Αναστάσιμος Κανόνας που αποδίδεται στον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό:

«Αναστάσεως ημέρα, λαμπρυνθώμεν λαοί…» «Φωτίζου, φωτίζου, η Νέα Ιερουσαλήμ…» «Ω, Πάσχα το μέγα και ιερώτατον, Χριστέ…»

Οι πιστοί ασπάζονται ο ένας τον άλλον. Ο χαιρετισμός είναι «Χριστός Ανέστη! Αληθώς Ανέστη!».

Ο Όρθρος ακολουθείται από τη Θεία Λειτουργία του Χρυσοστόμου. Το αποστολικό ανάγνωσμα από τις Πράξεις των Αποστόλων αναφέρεται στο γεγονός της Αναστάσεως: Στους αποστόλους ο Αναστημένος «παρέστησεν εαυτόν ζώντα μετά το παθείν αυτόν εν πολλοίς τεκμηρίοις».

Ίσως μας φανεί παράξενο ότι το Ευαγγέλιο δεν είναι μία ακόμη διήγηση της Αναστάσεως. Η Εκκλησία στην εορτή του Πάσχα επιλέγει την αρχή τού κατά Ιωάννην Ευαγγελίου: «Εν αρχή ην ο Λόγος…». Ίσως ο λόγος αυτής της επιλογής να είναι η προτίμηση των Ελλήνων χριστιανών για ό,τι συμβαίνει «εν πνεΰματι» -πέρα από την κατά σάρκα ανάσταση του Χριστού- υπάρχει η νίκη του φωτός επί του σκότους. Διότι ο στίχος «και το φως εν τη σκοτία φαίνει και η σκοτία αυτό ου κατέλαβε» δεν σημαίνει ότι το σκότος δεν δέχθηκε το φως, αλλά μάλλον ότι το σκότος στάθηκε ανίκανο να ελέγξει και να σβήσει το φως, αυτό το φως του οποίου τον θρίαμβο βλέπουμε σήμερα. «Και εθεασάμεθα την δόξαν αυτού…» Ίσως, επίσης, επειδή η γιορτή αυτή μιλά περισσότερο στην ψυχή των χριστιανών της Ανατολής, θέλησε η Εκκλησία να τους δώσει αυτή τη συγκλονιστική περικοπή από το τέταρτο Ευαγγέλιο, ως επιτομή ολόκληρου του χριστιανικού μηνύματος.

Στο τέλος της Λειτουργίας διαβάζεται η ωραία Ομιλία που αφιερώνει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στο Άγιο Πάσχα. Παραθέτουμε αποσπασματικά κάποιες φράσεις:

«…Ει τις από της πρώτης ώρας ειργάσατο, δεχέσθω σήμερον το δίκαιον όφλημα… ει τις μετά την έκτην έφθασε, μηδέν αμφιβαλλέτω, και γάρ ουδέν ξημιούται. Ει τις υστέρησεν εις την ενάτην προσελθέτω μηδέν ενδοιάζων. Ει τις εις μόνην έφθασε την ενδεκάτην, μη φοβηθή την βραδύτητα. Φιλότιμος γαρ ων ο Δεσπότης, δέχεται τον έσχατον καθάπερ και τον πρώτον… εισέλθετε πάντες εις την χαράν του Κυρίου ημών… εγκρατείς και ράθυμοι την ημέραν τιμήσατε, νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες, ευφράνθητε σήμε¬ρον… πάντες απολαύσατε του συμποσίου της πίστεως… Μηδείς οδυρέσθω πταίσματα, συγγνώμη γαρ εκ του τάφου ανέτειλε…»

Αυτά τα υπέροχα λόγια δημιουργούν ένα πρόβλημα: Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μοιάζει να θεωρεί ίσους εκείνους που έχουν πνευματικά προετοιμαστεί για την εορτή με όλους εκείνους που έμειναν απροετοίμαστοι. Καλεί και τους μεν και τους δε. Μιλά σαν να μην υπάρχει καμία διαφορά ανάμεσά τους, σαν να δέχονται όλοι την ίδια Χάρη. Και όμως, ξέρουμε ότι τη Χάρη της Αναστάσεως την απολαμβάνουν εκείνοι που σήκωσαν και τον Σταυρό Του και πέθαναν μαζί Του. Ξέρουμε ότι η οδύνη της Μεγάλης Παρασκευής είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη χαρά του Πάσχα. Αυτό είναι αλήθεια. Ωστόσο ο Κύριος μας, μέσα στο μέγα Του έλεος, επιφυλάσσει απόψε στον εαυτό Του το δικαίωμα να ανατρέψει την τάξη των πραγμάτων. Αποκάλυψε στους αποστόλους τον θρίαμβό Του, πριν τους συνδέσει με το Πάθος Του. Όλοι, εκτός από έναν, Τον εγκατέλειψαν κατά τις οδυνηρές ώρες του Γολγοθά, κι όμως τους δέχεται απευθείας στη χαρά της Αναστάσεώς Του. Αυτό δεν σημαίνει ότι άλλαξε η οικονομία της σωτηρίας μας: χωρίς τον Σταυρό η δόξα της Αναστάσεως δεν μπορεί να γίνει δική μας. Αλλά ο Σωτήρας οικονομεί την αδυναμία των μαθητών Του. Τους χαρίζει σήμερα τη χαρά του Πάσχα, παρότι είναι τόσο λίγο προετοιμασμένοι γι’ αυτή. Αργότερα, αύριο, θα τους μυήσει και στο Πάθος: «Ότε ης νεώτε¬ρος, εζώννυες εαυτόν και περιεπάτεις όπου ήθελες, όταν δε γηράσεις, εκτενείς τας χείρας σου, και άλλος σε ζώσει και οίσει όπου ου θέλεις». Το λέει στον Πέτρο ο Κύριος, όταν εμφανίστηκε στους αποστόλους στην όχθη της λίμνης της Γαλιλαίας. μετά την Ανάσταση. Και ο ευαγγελιστής μας εξηγεί το νόημα της φράσης: «Το είπε αυτό, για να δείξει με ποιο θάνατο θα δοξάσει τον Θεό». Ο Πέτρος και οι άλλοι απόστολοι θα μετάσχουν, με το μαρτύριο τους, στο Πάθος του Διδασκάλου τους, αλλά μόνον αφού γίνουν κοινωνοί της δυνάμεως της Αναστάσεως. Κατά τον ίδιο τρόπο λειτουργεί ο Κύριος μας και με εμάς. Απέχουμε πολύ -τουλάχιστον οι περισσότεροι από εμάς- από του να έχουμε πιεί το ποτήρι του Πάθους. Δεν βοηθήσαμε τον Ιησού να σηκώσει τον Σταυρό Του. Δεν συσταυρωθήκαμε μαζί Του. Την ώρα της αγωνίας Του κοιμόμασταν. Τον εγκαταλείψαμε. Τον αρνηθήκαμε με τις ποικίλες αμαρτίες μας. Κι όμως, παρά την ελάχιστη ετοιμασία μας, παρά το ότι δεν είμαστε καθαροί, ο Ιησούς μας προσκαλεί να εισέλθουμε στην Πασχαλιά χαρά. Αν ανοίξουμε ειλικρινά την καρδιά μας στη συγγνώμη που ανέτειλε από τον Τάφο Του. αν αφήσουμε να την πλημμυρίσει το Φως της Αναστάσεως, αν προσκυνήσουμε την παρουσία του Αναστάντος, θα δεχθούμε κι εμείς τη δύναμη της Αναστάσεως, την οποία το δώρο της Πεντηκοστής θα τελειοποιήσει. Τότε και μόνο τότε θα καταλάβουμε το νόημα του Σταυρού και θα μπορέσουμε να διεισδύσουμε, όσο μας επιτρέπουν οι φτωχές μας δυνάμεις, στο Μυστήριο του Πάθους. Να λοιπόν πως εξηγείται η έκκληση του Χρυσοστόμου, ή μάλλον η υπόσχεσή του, σε όσους δεν είναι έτοιμοι, στους «μη νηστευσαντες». Η Εκκλησία έκανε μια θαυμάσια επιλογή εντάσσοντας αυτή την ομιλία στην ημέρα του Πάσχα. Ας την ξαναδιαβάσουμε, δεν θα βρούμε για τη σημερινή μέρα καλύτερο υλικό για στοχασμό.

(Lev Gillet, ενός Μοναχού της Ανατολικής Εκκλησίας, «Πασχαλινή κατάνυξη», εκδ. Ακρίτας, σ. 105-112)

ΛΟΓΟΣ ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΣ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

ΧΡΙΣΤΟΣ  ΑΝΕΣΤΗ

Όποιος είναι ευσεβής και φιλόθεος, ας απολαύσει την ωραία τούτη και λαμπρή πανήγυρη.

Όποιος είναι ευγνώμων υπηρέτης, ας εισέλθει χαρούμενος σ αὐτὸ το δείπνο της χαράς του Κυρίου.

Όποιος κοπίασε νηστεύοντας, ας χαρεί τώρα τον μισθό του.

Όποιος εργάστηκε από την πρώτη ώρα, ας δεχθεί σήμερα την δίκαιη πληρωμή.

Αν κάποιος ήλθε μετά την τρίτη ώρα, ας εορτάσει ευχαριστώντας.

Αν μετά την έκτη ώρα έφθασε κάποιος, καθόλου ας μην αμφιβάλει, διότι σε τίποτε δε θα ζημιωθεί.

Αν κάποιος καθυστέρησε και ήλθε στην ενάτη ώρα, ας προσέλθει χωρίς ενδοιασμό.

Αν πάλι κάποιος έφτασε μόλις στις ένδεκα, ας μη φοβηθεί την αργοπορία. Διότι, ως φιλότιμος που είναι ο Δεσπότης, δέχεται τον τελευταίο όπως ακριβώς και τον πρώτο.

Αναπαύει αυτόν που έφτασε την ενδεκάτη ώρα, όπως και αυτόν που εργάστηκε από την πρώτη.

Και τον τελευταίο ελεεί και τον πρώτο βραυεύει.

Και σε κείνον δίδει και σ αυτόν δείχνει τη χάρη του.

Και τα έργα δέχεται και τη γνώμη ασπάζεται.

Και την πράξη τιμά και την πρόθεση επαινεί.

Εισέλθετε λοιπόν όλοι στο δείπνο της χαράς του Κυρίου μας• και πρώτοι και δεύτεροι απολαύσατε την αμοιβή σας.

Πλούσιοι και φτωχοί, όλοι μαζί χορέψετε.

Εγκρατείς και φυγόπονοι, την ημέρα τιμήστε.

Όσοι νηστέψατε μα κι όσοι δε νηστέψατε ευφρανθείτε σήμερα.

Το τραπέζι είναι γεμάτο, ευχαριστηθείτε όλοι.

Ο Μόσχος είναι άφθονος, κανείς ας μη φύγει πεινασμένος.

Όλοι απολαύσατε το συμπόσιο της πίστης.

Όλοι απολαύσατε τον πλούτο της θεϊκής καλοσύνης και αγαθότητας.

Κανείς να μη θρηνεί για φτώχεια, διότι φανερώθηκε η κοινή βασιλεία του Θεού.

Κανείς να μην οδύρεται για τα σφάλματά του, αφού ανέτειλε συγγνώμη από τον τάφο του Χριστού.

Κανείς να μη φοβάται το θάνατο, διότι από τα δεσμά του μας ελευθέρωσε του Σωτήρα ο θάνατος.

Έσβησε το θάνατο, Αυτός που έγινε λεία του θανάτου.

Λεηλάτησε τον Άδη, Αυτός που κατέβηκε στον Άδη.

Πίκρανε αυτόν, του οποίου γεύτηκε την σάρκα.

Αυτό ακριβώς προφητεύοντας ο Ησαΐας εκήρυξε:

Ο Άδης, λέει, επικράνθη, όταν Σε συνάντησε στον κόσμο του.

Επικράνθη, διότι πραγματικά καταργήθηκε.

Επικράνθη, διότι όντως εμπαίχθηκε.

Επικράνθη, διότι στ ἀλήθεια νεκρώθηκε.

Επικράνθη, διότι καθαιρέθηκε.

Επικράνθη, διότι αλυσοδέθηκε και φυλακίστηκε.

Έλαβε ένα σώμα και του συνέβη να πέσει πάνω στο Θεό.

Έλαβε γη και συνάντησε ουρανό.

Έλαβε αυτό που έβλεπε και εξέπεσε απ Αυτὸν που δεν έβλεπε.

Που είναι, θάνατε, το κεντρί σου;

Που είναι, άδη, η έπαρσή σου;

Ανέστη ο Χριστός και συ κατανικήθηκες.

Ανέστη ο Χριστός και γκρεμίστηκαν οι δαίμονες.

Ανέστη ο Χριστός και χαίρονται οι Άγγελοι.

Ανέστη ο Χριστός και κυβερνά η ζωή.

Ανέστη ο Χριστός και κανείς νεκρός πια σε μνήμα.

Διότι με το να αναστηθεί από τους νεκρούς ο Χριστός, έγινεν η πρώτη συγκομιδή των καρπών της ανάστασης ανάμεσα στους κεκοιμημένους.

Σ'  Αυτόν ανήκει η δόξα και η δύναμη στους απέραντους αιώνες.

ΑΜΗΝ