Ποια λεφτά μου?

Όλο και περισσότεροι φίλοι, γνωστοί, αλλά και συνάδελφοι με ρωτούν, τώρα τελευταία, αν έχω μεταφέρει τα λεφτά μου στην Κύπρο, μια και είμαι Κυπριακής καταγωγής. Κατ’ αρχάς τους απαντώ με ερώτηση «ποια λεφτά μου βρε παιδιά?» και μετά ξαναρωτάω «γιατί ρωτάτε, μήπως θέλετε να τα μεταφέρετε εσείς?». Η απάντηση, δυστυχώς, από αρκετούς (περισσότερους απ' όσους περίμενα) είναι ότι είτε ναι, σκέφτονται να τα μεταφέρουν ή ότι τα έχουν ήδη μεταφέρει, για να μη τα χάσουν, λέει, λόγω της οικονομικής κρίσης. Μερικοί από αυτούς, ας σημειωθεί, σε συζήτηση που είχαμε, σε ανύποπτο χρόνο, επέκριναν τους μεγαλοκεφαλαιούχους που διατηρούν τα χρήματα τους στην Ελβετία.


Έλεος βρε παιδιά! Τι λογική είναι αυτή? Δεν καταλαβαίνετε ότι η αποψίλωση των ελληνικών τραπεζών από χρηματικές καταθέσεις θα μειώσει τη ρευστότητα τους και θα στερήσει την ελληνική οικονομία από την αναγκαία χρηματοδότηση κυρίως των  ελληνικών επιχειρήσεων (όσων απέμειναν τελοσπάντων), αλλά και των ελληνικών νοικοκυριών (για στεγαστικά δάνεια κλπ) και θα μας σπρώξει, ως χώρα, μια ώρα αρχύτερα στον Καιάδα? Ή μήπως δεν σας νοιάζει? Ε, τότε γιατί να νοιάξει τη Μέρκελ?
---------------------------- 
Προσθήκη: 
Με ανακούφιση διάβασα στις 29-4-2010 ότι το μήνα Μάρτιο αυξήθηκαν οι καταθέσεις στις Ελληνικές Τράπεζες. Η ανακούφιση μου δεν κράτησε πολύ. Στις  30-4-2010 διαβάζω ακριβώς το αντίθετο. Ότι δηλαδή  οι καταθέσεις μειώθηκαν το Μάρτιο στις Ελληνικές Τράπεζες. Ε, αποφασίστε, βρε παιδιά, τι έγινε επιτέλους.

Τα παιδιά του μακαρίτη και το δημόσιο χρέος....

Έχω μια φίλη τη Σωτηρία. Η Σωτηρία, λοιπόν, εδώ και αρκετά χρόνια, βρισκόταν σε διάσταση με το σύζυγο της, με τον οποίο μάλιστα είχαν ανοίξει ένα μακρύ δικαστικό αγώνα για την επιμέλεια των δύο παιδιών τους, τα οποία, όταν επήλθε ο χωρισμός, βρίσκονταν στην εφηβεία. Ο πατέρας, στον αγώνα αυτό, προφανώς για να προσεταιριστεί τα παιδιά, χρησιμοποίησε ως όπλο την παροχή, αφειδώς, σ’ αυτά υλικών αγαθών, που ξεπερνούσαν πολύ τις οικονομικές δυνατότητες του, σε αντίθεση με τη μητέρα, η οποία κινείτο πάντα μέσα στον οικονομικό προϋπολογισμό της. Αποτέλεσμα? Όταν ο Δικαστής ρώτησε τα παιδιά με ποιον θέλουν να πάνε, αυτά απάντησαν με τον πατέρα. Και πράγματι το Δικαστήριο έδωσε την επιμέλεια στον πατέρα, δεδομένου ότι τα παιδιά ήταν αρκετά μεγάλα πια και δεν είχαν άμεση ανάγκη τη μητέρα τους. Πριν ένα χρόνο περίπου η Σωτηρία με πήρε τηλέφωνο. Ήταν θλιμμένη. Μου ανακοίνωσε ότι πέθανε ο σύζυγος της ξαφνικά, σε αυτοκινητικό ατύχημα και ότι βρέθηκε αντιμέτωπη με μια πολύ δύσκολη κατάσταση, χειρότερη από κάθε φόβο της. Μετά το θάνατο του, για να είναι κοντά στα παιδιά της, τα οποία είναι ήδη 20 και 19 χρόνων αντίστοιχα και φοιτούν το μεν ένα στο Πανεπιστήμιο, το δε άλλο σε ιδιωτικό Ι.Ε.Κ, μετακόμισε και πάλι στην παλαι ποτέ συζυγική οικία, η οποία, ας σημειωθεί, ανήκει και στους δύο συζύγους, κατά το ½ στον καθένα. Αμέσως δε μετά άρχισε να παραλαμβάνει από διάφορες Τράπεζες ειδοποιήσεις για δόσεις δανείων και πιστωτικών καρτών. Και τι δάνειο δεν είχε πάρει αυτός ο άνθρωπος (ο μακαρίτης εννοώ)! Από επισκευαστικό δάνειο, μέχρι ό,τι καταναλωτικό δάνειο μπορεί να φανταστεί κανείς. Μέχρι και αυτοκίνητο, αλλά και μοτοσικλέτες είχε αγοράσει στα παιδιά, μόλις αυτά τέλειωσαν το Λύκειο. Είχε δε πάρει σχετικό δάνειο και γι’ αυτά. Ο μηνιαίος μισθός του (ήταν ιδιωτικός υπάλληλος) ανερχόταν περίπου στα 2.000 ευρώ, οι δε δόσεις των διάφορων δανείων και πιστωτικών καρτών έφταναν όσο περίπου ο μισθός του. Πώς ζούσε? Έπαιρνε συνέχεια νέες πιστωτικές κάρτες. Η φίλη μου βρέθηκε σε απόγνωση. Όχι μόνο γιατί προβληματιζόταν πώς θα πληρώσει όλα αυτά τα δάνεια, προκειμένου να σώσει το οικογενειακό σπίτι που οι Τράπεζες απειλούσαν να κατασχέσουν, αλλά και για να πείσει τα παιδιά της να περιορίσουν τις απαιτήσεις τους και να προσαρμόσουν το επίπεδο ζωής τους στις οικονομικές δυνατότητες τους. Είδε κι έπαθε να πείσει το μεγάλο παιδί, που αντιδρούσε σφόδρα, να δεχτεί να πουλήσουν το αυτοκίνητο που του πήρε ο πατέρας του. Τώρα, μετά από ένα χρόνο περίπου, η κατάσταση τείνει κάπως να εξομαλυνθεί. Προχώρησε σε διακανονισμό με τις Τράπεζες προσαρμόζοντας τις δόσεις των δανείων στις οικονομικές της δυνατότητες (είναι κι αυτή ιδιωτική υπάλληλος με μηνιαίο μισθό 1800 ευρώ περίπου). Άσκησε αγωγή για το θάνατο του συζύγου (σε αυτοκινητικό ατύχημα) ελπίζοντας σε κάποια αποζημίωση τουλάχιστον υπέρ των παιδιών και άρχισε, πρόσφατα, να παίρνει μια μικρή σύνταξη χηρείας (ευτυχώς δεν είχε προλάβει να εκδοθεί το διαζύγιο τους). Το κυριότερο δε όλων πείστηκαν τα παιδιά να περιορίσουν τα έξοδα και τις απαιτήσεις τους. Και φυσικά πουλήθηκε τελικά το αυτοκίνητο τους.

Γιατί τη θυμήθηκα τώρα αυτή την ιστορία? Μα, επειδή το χρέος του μακαρίτη μοιάζει πολύ με την ιστορία του δημόσιου χρέους της Ελλάδας. Και τα παιδιά του μακαρίτη, καθώς και η γυναίκα του, μοιάζουν πολύ με όλους εμάς που καλούμαστε τώρα να πληρώσουμε την οικονομική κρίση, χωρίς, όπως τουλάχιστον νομίζουμε, να φταίμε. Μήπως όμως φταίμε, άλλος πολύ (ξέρετε ποιους εννοώ) και άλλος λίγο? Αλλά ακόμα και οι λίγοι που δεν φταίμε καθόλου, μήπως πρέπει να προσαρμοστούμε στα νέα οικονομικά δεδομένα, αν θέλουμε να προχωρήσουμε στη ζωή μας και να μη καταρρεύσουμε εντελώς? Ο νοών νοείτω…..


---------------


Σημείωση: Η ιστορία της φίλης είναι πέρα για πέρα αληθινή, μόνο το όνομα άλλαξα.

Τι σημαίνει για την Ελλάδα η τυχόν επάνοδος στη δραχμή?

Δεν νομίζω ότι χρειάζονται ειδικές γνώσεις οικονομίας για να αντιληφθεί κανείς την κρισιμότητα της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, με δηλώσεις της στη Γερμανική Βουλή, δείχνει την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Ο εκπρόσωπος του κόμματος της καλεί τη χώρα μας να στραφεί στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) εάν τελικά χρειαστεί βοήθεια. Στις 25-26 Μαρτίου συνέρχεται στις Βρυξέλλες η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. Αν δεν βρούμε τη στήριξη που περιμένουμε ούτε εκεί, υπάρχει και η λύση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Και μπορεί αυτό να μας δανείσει με μικρότερο επιτόκιο, αλλά θα μας επιβάλει, λέει, σκληρότερα μέτρα, όπως π.χ. μαζικές απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων (θα αναβιώσει και πάλι η Πλατεία Κλαυθμώνος), περικοπή και του 13ου μισθού κλπ. Ωχ, τι ανασφάλεια είναι αυτή βρε παιδιά!! Τη νιώθετε κι εσείς?
Και μέσα σ’ όλα αυτά διαβάζω εδώ κι εκεί προτάσεις για έξοδο μας από την ευρωζώνη και επάνοδο μας στη δραχμή. Αν και προσωπικά δεν πιστεύω σ' αυτή την εξέλιξη, θέλησα να δω τι επιπτώσεις θα έχει στη ζωή μας κάτι τέτοιο. Μετά από μια μικρή έρευνα στο διαδίκτυο, κατέληξα, με το μικρό μου μυαλό, στις  πιο κάτω διαπιστώσεις:

• Κατ’ αρχάς όταν μιλάμε για επάνοδο στη δραχμή (στην υποθετική βέβαια περίπτωση που το σενάριο αυτό επαληθευτεί), μη φανταστείτε ότι θα επανέλθουμε στη δραχμή με την παλιά ισοτιμία της, δηλαδή 1 ευρώ = 340,75 δρχ. Στην αρχή τουλάχιστον η ισοτιμία θα είναι 1 ευρώ = 1 (νέα) δραχμή. Η νέα αυτή δραχμή, βέβαια, θα ισούται με 340,75 παλιές (δραχμές). Αμέσως όμως μετά η δραχμή θα κατρακυλήσει με συνεχείς υποτιμήσεις, κατά 30% ή 40% σε σχέση με το ευρώ. Και τούτο λόγω της αντίστοιχης πτώσης της ελληνικής ανταγωνιστικότητας από το 2002 ως σήμερα.
• Λόγω της υποτίμησης της δραχμής τα ελληνικά προϊόντα και ο τουρισμός θα γίνουν ανταγωνιστικότερα (να και μια καλή είδηση). Αυτό όμως ενδέχεται να είναι προσωρινό (λόγω και της αναμενόμενης ανατίμησης των πρώτων υλών και των καυσίμων που θα εισάγονται από το εξωτερικό) και να χρειάζεται  να υποβάλλεται η δραχμή σε συνεχείς υποτιμήσεις για να διατηρηθεί αυτό το πλεονέκτημα.
• Οι εισαγωγές μας θα γίνουν αυτομάτως ακριβότερες, εκτινάσσοντας τον πληθωρισμό σε διψήφιο ποσοστό και μειώνοντας έτσι αισθητά την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων των Ελλήνων.
• Αυτόματα επίσης θα αυξηθεί κατακόρυφα (ακόμη περισσότερο) και το δημόσιο χρέος μας (το οποίο ούτως ή άλλως από το έτος 2003 και μετά πήρε την ανιούσα) γιατί, κατά τα 2/3 τουλάχιστον, έχει συμφωνηθεί με ρήτρα ευρώ.
• Οι επιχειρήσεις θα δυσκολεύονται να δανειστούν, το ίδιο και το Ελληνικό Δημόσιο (εδώ δυσκολεύονται με το ευρώ, φαντάσου πώς θα τα καταφέρνουν με τη δραχμούλα!). Όσο για τους πολίτες πρέπει να ξεχάσουν τα στεγαστικά δάνεια και γενικά τα δάνεια με μονοψήφιο ποσοστό επιτοκίου.
• Από μερικούς παρουσιάζεται ως πλεονέκτημα το ότι μετά την έξοδο μας από την ευρωζώνη θα μπορεί το Δημόσιο, ανενόχλητο, να τυπώνει χαρτονομίσματα και να πληρώνει με αυτά τις υποχρεώσεις του στο εσωτερικό (για το εξωτερικό χρέος κάτι τέτοιο είναι αδύνατο).  Η τακτική όμως αυτή είναι καταστροφική, γιατί οδηγεί σε ραγδαία υποτίμηση του νομίσματος και τεράστιο πληθωρισμό. Αυτά δε προκαλούν με τη σειρά τους σημαντική μείωση του πραγματικού εισοδήματος των πολιτών, με λίγα λόγια φτώχεια.

Μετά απ’ όλα τα παραπάνω τι σημαίνει, κατά τη γνώμη μου, η έξοδος από τη ευρωζώνη και η επάνοδος στη δραχμή? Υποανάπτυξη, φτώχεια και μια βίαιη επάνοδο στη βαλκανική πραγματικότητα.

--------------------------

Υ.Γ. Μια μέση λύση προτείνει ο Martin Feldstein, που είναι καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Harvard με άρθρο του, στους “Financial Times”, με τίτλο «Let Greece take a eurozone holiday». Προτείνει λοιπόν αυτός τη χορήγηση προσωρινής άδειας εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, την προσωρινή επάνοδο της δραχμής ως εθνικό νόμισμα, τη σταδιακή της υποτίμηση, ώστε να γίνουν τα ελληνικά προϊόντα πιο ανταγωνιστικά και στη συνέχεια την επανένταξή της στη ζώνη του ευρώ, μετά τη βελτίωση των δημοσιονομικών της ελλειμμάτων.
Χμμμμ, προτιμώ να μείνουμε στην ευρωζώνη και να παλέψουμε με τους δαίμονες μας. Ποιοι είναι αυτοί οι δαίμονες? Πολλοί. Μεταξύ άλλων η τάση μας να καταναλώνουμε άκριτα ζητώντας συνέχεια δανεικά, η έλλειψη παραγωγικότητας (το ότι εργαζόμαστε πολλές ώρες δεν σημαίνει αυτόματα και παραγωγικότητα), η έλλειψη πειθαρχίας στα δημοσιονομικά, η διαφθορά, η εισφοροδιαφυγή, η φοροδιαφυγή, αλλά και η ανοχή των υπολοίπων στους φοροκλέφτες κλπ κλπ κλπ. 
------------- 
Πηγές πληροφόρησης:
Εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ"
Εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ"
News Time 
Hellenic Business 
Economist View