Αγάπα τον πλησίον σου όπως ο Σεραφείμ

Σήμερα εκδικάζεται η αγωγή του μητροπολίτη Πειραιώς Σεραφείμ κατά του Λύο Καλοβυρνά και της ΜΚΟ Σύνθεση Ενημέρωση Ευαισθητοποίηση για το HIV/AIDS με επίδικη αξίωση ένα εκατομμύριο ευρώ (!) ως ηθική αποζημίωση για προσβολή προσωπικότητας. Ο σεβασμιότατος έκανε λόγο για ανθρώπους "ηθικά απονευρωμένους, με ψυχοπαθολογικές εκτροπές και ψυχασθένειες, με μανία ικανοποιήσεως της ψυχοπαθολογικής των εκτροπής, που έκαναν αξία ζωής το σωλήνα αποβολής περιττωμάτων". Η απάντηση δόθηκε μέσα από το editorial του 10% και ήταν μετρημένη.

Πέρα των ομοφυλοφίλων ο Πειραιώς Σεραφείμ επιλαμβάνεται και της εγχώριας εβραϊκής κοινότητας, κατηγορώντας τους "εωσφοροσιωνιστές εβραίους" για συνωμοσια κατά της Ελλάδας και καλώντας το ορθόδοξο ποίμνιο σε επαγρύπνιση. Αν μου ξεφεύγει κάποια κατηγορία συμπολιτών, όπως οι κακομούτσουνοι ας πούμε ή οι κοκκινοτρίχηδες, σας παρακαλώ συμπληρώστε με, τα κάνω συλλογή. Πρόκειται καταφανώς για κηρύγματα μίσους τα οποία δεν συνάδουν με το πνευματικό μήνυμα της Εκκλησίας της Ελλάδος, ούτε όμως και με τον θεσμικό ρόλο που καλούνται να επιτελέσουν οι κεφαλές της. Και κατόπιν αναρωτιόμαστε γιατί ο κόσμος σταμάτησε να εκκλησιάζεται τις Κυριακές.

Όταν το κουδούνι χτυπάει για διάλειμμα

Τι σχέση μπορεί να έχει η εικόνα της Θεοτόκου στην σχολική αίθουσα με το φρεσκοφουρνισμένο πιροσκί του κυλικείου; Με μία πρόσφατη απόφαση το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάνθηκε οτι η ανάρτηση σταυρών στις σχολικές αίθουσες αποτελεί παραβίαση της ελευθερίας των γονέων να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους σύμφωνα με τις πεποιθήσεις τους, καθώς και της ελευθερίας της θρησκευτικής επιλογής για τους μαθητές.

Μπορεί η υπερασπιστική γραμμή του ιταλικού δημοσίου να υπήρξε συντηρητική και εν πολλοίς προβλέψιμη, έωλος όμως ήταν και ο συλλογισμός επί του οποίου εκδόθηκε μία ιδεολογικά φορτισμένη απόφαση. Και αυτό καθώς η διάκριση μεταξύ θετικής και αρνητικής έκφανσης της θρησκευτικής ελευθερίας, όπως και η αντίστοιχη υποχρέωση δράσης της πολιτείας οριοθετήθηκαν πρόχειρα και συγκεχυμένα. Πιο συγκεκριμένα, το δικαστήριο παρέβλεψε πως οι θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός από εμάς δεν αποτελούν διαβατήριο πρόσβασης στο δικαιϊκό και εκπαιδευτικό σύστημα. Τέτοια ζητήματα έχουν πια λυθεί κατόπιν μεγάλων και δύσκολων αγώνων. Οι θρησκευτικές, όπως και οι πολιτικές μας πεποιθήσεις δεν αποτελούν κάτι περισσότερο από μία ακόμα έκφανση της προσωπικότητας μας. Η συνταγματικά κατοχυρωμένη και ελεύθερη καταναγκασμού ανάπτυξη της προσωπικότητας αυτής παρέχεται αδιακρίτως και ως εκ τούτου όλοι διαθέτουμε την στοιχειώδη δυνατότητα να συγκρίνουμε και να επιλέξουμε, κινούμενοι μέσα σε μία ζώσα και εξαιρετικά ποικιλόμορφη αγορά ιδεών.

Αν το κράτος έρθει και απαγορεύσει συλλήβδην την παρουσία θρησκευτικών συμβόλων στους χώρους του, δεν βλέπω το λόγο να μην επανεξετάσει και την ύπαρξη προτομών στις πλατείες ή και όλων αυτών των δαπανηρών δενδροστολισμών τα Χριστούγεννα. Η ουδετερότητα του θα όφειλε ίσως και να επεκταθεί στο σύστημα υγείας, όπου τα παρεκκλήσια των νοσοκομείων θα σφραγίζονταν και το χοιρινό κρέας θα απαγορευόταν δια ροπάλου, ως δυνητικά προσβλητικό μιας υπαρκτής μειονότητας.

Σε μία φανταστική αναλογία θα μπορούσαν η σκληροπυρηνική PETA και το Παρατηρητήριο Συμφωνιών του Πόγραδετς να προσφύγουν κατά του δημοσίου και να αιτηθούν την απομάκρυνση των λουκάνικων από τα πιροσκί και του ζαμπόν από τις πίτσες σε όλα τα σχολικά κυλικεία της επικράτειας. Η απόφαση ίσως και να τους δικαίωνε, καθώς με την προσφορά κρέατος στα σχολικά του προαύλια το Υπουργείο Παιδείας θα παραβίαζε την ελευθερία των γονέων να μεγαλώσουν τα παιδιά τους σύμφωνα με τις διατροφικές τους πεποιθήσεις, καθώς και την ελευθερία των μαθητών να επιλέξουν μεταξύ πορτοκαλάδας, ζαμπονοτυρόπιτας και κρουασάν. Η πίστη των ανήλικων στις αρχές της χορτοφαγίας θα υποβάλλετο άλλως τε σε καθημερινό και αδιαμφισβήτητο κλονισμό με τόσες μυρωδιές στα διαλείμματα, ενώ το ενδεχόμενο να κρατούν υγιεινό κολατσιό από το σπίτι θα μας ήταν νομικά αδιάφορο. Το κράτος συμμορφούμενο όχι μόνο θα παρέμενε διατροφικά ουδέτερο, αλλά θα προστάτευε και τους ανήλικους μαθητές από τις ολέθριες επιπτώσεις της κρεατοφαγίας. Στην ουσία βέβαια δεν θα επετύγχανε τίποτα παραπάνω από το να στερήσει μια μικρή καθημερινή απόλαυση από έστω και έναν μαθητή, στα πλαίσια πάντα μιας ασφυκτικά politically correct δικαστικής απόφασης.

Κάπως έτσι θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται σήμερα και η εικόνα της Θεοτόκου πάνω από τον μαυροπίνακα ή το Ευαγγέλιο στην αίθουσα των δικαστηρίων. Ως μία ακόμα επιλογή, η οποία κάνει την ζωή ορισμένων συμπολιτών μας κατά τι πλουσιότερη.

 Μαθητής αρνείται να αποχωρισθεί το κρεατοπιτάκι του

Μας μισούν

...για την ελευθερία μας.

Ευτυχώς υπάρχει και το μετριοπαθές Ισλάμ. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η συνέντευξη του προέδρου της Μουσουλμανικής Ένωσης Ελλάδας, Ναϊμ Ελγαντούρ, στην Αφροδίτη Αλ Σάλεχ.

Persepolis 2.0

Η υποδοχή που επεφύλασσαν πριν από δύο χρόνια ο κούταβος, διεθνές κοινό και κριτικοί στο αυτοβιογραφικό έργο της Marjane Satrapi υπήρξε ενθουσιώδης. Το Persepolis ήταν η ιστορία της μικρής Marjane, μιας κοπέλας η οποία έζησε από κοντά τα γεγονότα της Ιρανικής επανάστασης και μεγαλώνοντας επέλεξε την αυτοεξορία πληγωμένη από την κατάσταση της πατρίδας της.

Η ιστορία αυτή αποτυπώθηκε σε μια ασπρόμαυρη εικονογραφημένη νουβέλλα και ως ταινία απέσπασε το Prix du Jury του Φεστιβάλ των Καννών, το Oscar καλύτερου κινουμένου σχεδίου και τον θαυμασμό του κοινού ως μια δυνατή και λιτή εξιστόρηση της πορείας προς την ενηλικίωση και την χειραφέτηση. Ο μόνος που δεν φάνηκε να ενθουσιάζεται καθόλου ήταν το καθεστώς του Ιράν, του οποίου η διπλωματική αντίδραση υπήρξε αλλεργική.

Με ιδιαίτερο επομένως ενδιαφέρον αναμένεται η υποδοχή του πρόσφατου Persepolis 2.0 από τους Ιρανούς κληρικούς του θεοκρατικού καθεστώτος. Το νέο εικονογραφημένο αποτελεί προσπάθεια δύο Ιρανών του εξωτερικού, των Sina και Payman, οι οποίοι με την άδεια των εκδοτών εξιστορούν όσα γεγονότα ακολούθησαν των εκλογών της 12ης Ιουλίου. Γεγονότα όπως ο ενθουσιασμός και η οργή της νεολαίας, η ανάδειξη του Twitter σε μέσο μαζικής επικοινωνίας, οι διαμαρτυρίες στους δρόμους, η βίαιη καταστολή τους και τέλος ο τραγικός θάνατος της Neda Agha Soltan.

Το έργο μπορεί να υπολείπεται του πρωτοτύπου σε σενάριο, έκταση και εικονογραφική ποιότητα, αποτελεί όμως μία ηχηρή υπόμνηση πως τριάντα χρόνια μετά την επανάσταση κατά του Σάχη ο αγώνας για δημοκρατία και ελευθερία στο Ιράν συνεχίζεται αμείωτος. Ας ελπίσουμε πως το Persepolis 3.0 όταν κάποια στιγμή βγει θα είναι μια ιστορία με χαρούμενο τέλος.

(Παρακαλείται να το διαβάσει η κοπέλα που ήθελε να γίνει Προφήτης)

Η απαγόρευση της άλλης κουκούλας

Η Γαλλική εθνοσυνέλευση ανακοίνωσε την Τρίτη την σύσταση επιτροπής, με αντικείμενο την πιθανότητα ποινικοποίησης της ισλαμικής burqa σε δημόσιους χώρους. Κατόπιν νομοθετικής πρωτοβουλίας 32 βουλευτών υπό τον κομμουνιστή αντιπρόσωπο Andre Gerin και ανοιχτής στήριξης του Γάλλου προέδρου η κυβέρνηση κινείται στην κατεύθυνση απαγόρευσης ενός "συμβόλου περιφρόνησης της γυναικείας ελευθερίας και αξιοπρέπειας".

Στο μυαλό των ανθρώπων αυτών υποθέτω πως υπάρχει η παρακάτω λογική κατασκευή: "Η burqa μειώνει την προσωπικότητα, προσβάλει τις αρχές μου. Επομένως η γυναίκα που επιλέγει να την φορέσει, είτε λόγω κοινωνικής πίεσης είτε από προσωπική επιλογή, δεν είναι πραγματικά ελεύθερη. Πρέπει λοιπόν να την απελευθερώσουμε στερώντας της την επιλογή."

Αν σταθούμε λίγο παραπίσω όμως, διαπιστώνουμε πως το επιχείρημα αυτό δεν αποτελεί μια θεωρητική κατασκευή αλλά ένα πρακτικό εργαλείο, του οποίου την πατρότητα δεν διεκδικεί ο Nicola. Η δια της απαγόρευσης διαφύλαξη της ελευθερίας χρησιμοποιείται αδιάλειπτα και καταφανώς à la carte προκειμένου να εξαλειφθεί οτιδήποτε οι εκάστοτε κήνσορες της δημόσιας ηθικής θεωρούν μειωτικό και ασύμβατο με τον δικό τους αξιακό κώδικα: από την πορνεία μέχρι την ευθανασία και την απελευθέρωση του εργασιακού ωραρίου.

Με την απλοϊκή αυτή κατασκευή κατορθώνουν με αριστουργηματικό τρόπο να παρεμβαίνουν δραστικά στην σφαίρα ελευθερίας του πολίτη, επικαλούμενοι δήθεν φιλελεύθερες αρχές. Και δυστυχώς λίγοι είναι οι πολίτες που στην καθημερινότητα τους ασχολούνται με την διαφορά του νόμιμου από το ηθικό, του προσωπικού από το πολιτικό και του ποινικού κολασμού από την κοινωνική αποδοκιμασία. Ας μην μας παραξενέψει λοιπόν αν κάποια μέρα δούμε τις ανελεύθερες αυτές πρακτικές να αντιγράφονται και από τους καθ’ ημάς νεόφωτους πολιτικούς, στο όνομα μιας αγχώδους και αποσπασματικής πολιτικής αφομοίωσης του τελευταίου μεταναστευτικού ρεύματος.

"Μη φοβείσθε!"

Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία παρουσιάζεται συχνά ως ένας οργανισμός συντηρητικός σε δομή και αντιλήψεις, με λειτουργούς οι οποίοι λόγω τεχνικής ανεπάρκειας ή και αδιαφορίας για τα εγκόσμια αναλώνονται σε κυριακάτικα κηρύγματα που μικρή σχέση έχουν με τρέχοντα οικονομικά και πολιτικά ζητήματα.

Την εικόνα αυτή αμφισβητεί με ανατρεπτικά απλό τρόπο ο Αλβανίας Αναστάσιος, με τα όσα πρεσβεύει στην πρόσφατη αναστάσιμη αρθρογραφία του. Εκεί όπου επιχειρεί την σύνδεση του αναστάσιμου μηνύματος με την καρδιά του παγκόσμιου οικονομικού μας οικοδομήματος, την εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της ελεύθερης αγοράς και καλεί για την υπέρβαση του φόβου επί τη βάσει της ανθρώπινης ελευθερίας. Έτη φωτός μπροστά από περισπούδαστους πολιτικούς και οικονομικούς αναλυτές απευθύνει κάλεσμα υπέρβασης των φοβικών μας συνδρόμων σε μία πορεία ελευθερίας από τον φόβο: Την ενδιάθετη εκείνη κατάσταση στην οποία έχουν βρει πάτημα όλες οι πληγές του γένους μας.

"«Μη φοβείσθε!». Στην εποχή μας έχουν πληθύνει οι φόβοι που απειλούν τη ζωή μας. Τον τελευταίο μάλιστα καιρό έχουν ενταθεί και από τη γενικότερη ταλαιπωρία που προκαλεί η παγκόσμια οικονομική κρίση. Νέοι και παλαιοί φόβοι κυκλώνουν τη σκέψη μας και σφίγγουν την καρδιά μας. Μέσα σ’ αυτή λοιπόν τη βαριά ατμόσφαιρα η εορτή της Αναστάσεως καλεί κάθε πιστό σε μία πορεία ελευθερίας από τον φόβο:

Από τον φόβο αυτών που μας εχθρεύονται, από τον φόβο που δημιουργεί η αδικία και η σκληρότητα της κοινωνίας μας. Από τον φόβο της πολύμορφης αμαρτίας που διεισδύει στην ύπαρξή μας και την αλλοτριώνει. Από τον φόβο του πόνου, της ανέχειας, της ασθένειας, της μοναξιάς, των κινδύνων και θλίψεων που απειλούν τη ζωή μας. Από τον φόβο των πιεστικών προβλημάτων της καθημερινότητος. Από τον φόβο του αγνώστου, της αποτυχίας, της αβεβαιότητας για το μέλλον. Και το κορύφωμα του μηνύματος της Αναστάσεως του Χριστού είναι η ελευθερία από τον φόβο του θανάτου, του δικού μας και των αγαπημένων μας, φόβο που συνθλίβει την ανθρώπινη ζωή. Η εορτή της Αναστάσεως δεν αναγγέλλει απλώς, αλλά μας προσκαλεί να μετάσχουμε στην ελευθερία που μας χάρισε ο Χριστός."

Ολόκληρο το άρθρο μπορείτε να το βρείτε εδώ.

Μια ενοχλητική Αλήθεια χρώματος μαύρου

Απεικονίζεται εστεμμένος με ακάνθινο στεφάνι. Εκείνο όμως μοιάζει επιχρυσωμένο και ψεύτικο, καθώς δεν τον ματώνει. Ο ίδιος εκτείνει τα χέρια και ετοιμάζεται να αποκαλύψει (ή να αποκρύψει) τον προεδρικό θυρεό, ανεβάζοντας (ή ρίχνοντας) την αυλαία. Με αφορμή την συμπλήρωση των 100 πρώτων ημερών του προέδρου Obama στο αξίωμα, ο καλλιτέχνης Michael D'Antuono αποκαλύπτει αύριο στο κέντρο της Νέας Υόρκης τον διαστάσεων 30" x 54" ακρυλικό αυτό πίνακα, ο οποίος παρομοιάζει τον τεσσαρακοστό τέταρτο πρόεδρο των ΗΠΑ με τον εσταυρωμένο Ιησού.

Με τον τίτλο The Truth το αμφιλεγόμενο έργο θα παρουσιαστεί εντός εγκατάστασης όμοιας με παραβάν εκλογών και θα είναι ορατό από έναν επισκέπτη τη φορά. Πολιτικά και θρησκευτικά φορτισμένη, "Η Αλήθεια" έρχεται να απεικονίσει τη φαινόμενη ειδωλοποίηση του Barack Obama από ένα ευρύ φάσμα της αμερικάνικης και παγκόσμιας κοινής γνώμης. Σύμφωνα με τον καλλιτέχνη "Η Αλήθεια" αποτελεί έναν καθρέπτη που ανακλά τις προσωπικές απόψεις και συναισθήματα του θεατή και ως εκ τούτου αναμένονται διαμετρικά αντίθετες αντιδράσεις.

Αυτό πάντως που έρχεται με βεβαιότητα να εκφράσει ο πίνακας είναι η διαχρονική αναζήτηση ειδώλων και Μεσσιών. Τάσεις όπως η προσωπολατρία ή ο κατά καιρούς εκθειασμός της επιστήμης και της λογικής δείχνουν πως το υπερφυσικό αναζητείται πέραν από γνωστές θρησκείες και θρησκεύματα. Και όταν ορισμένες φορές ανευρίσκεται, τα αποτελέσματα κυμαίνονται από απλά γραφικά έως άκρως επικίνδυνα.

Ανέστη Χριστός και ζωή πολιτεύεται

Ποῦ σου, θάνατε, τό κέντρον;
Ποῦ σου, ἅδη, τό νῖκος;

Ἀνέστη Χριστός καί σύ καταβέβλησαι.
Ἀνέστη Χριστός καί πεπτώκασι δαίμονες.
Ἀνέστη Χριστός καί χαίρουσιν ἄγγελοι.
Ἀνέστη Χριστός, καί ζωή πολιτεύεται.
Ἀνέστη Χριστός καί νεκρός οὐδείς ἐπί μνήματος.

Χριστός γάρ ἐγερθείς ἐκ νεκρῶν, ἀπαρχή τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο.
Αὐτῶ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Ἀμήν.

Κατηχητικός Λόγος
Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Και για όσους δε μ' ακολουθούν καλές γιορτές και καλή ξεκούραση!

Η ώρα του κούταβου

Ο πόλεμος δεν διεξάγεται μόνο με πυρίτιδα. Τα αποτελέσματα του μεγιστοποιούνται όταν με ψυχολογικές επιχειρήσεις στοχεύεται η συνείδηση (hearts and minds) ευαίσθητων πληθυσμιακών ομάδων. Κι ένα από τα ισχυρότερα όπλα στον πόλεμο αυτό είναι το κινούμενο σχέδιο.

Σε συνέχεια προηγούμενων αναρτήσεων, η Ώρα του Κούταβου επιστρέφει στην πρωινή ζώνη της Κυριακής για να παρουσιάσει μία εικόνα από το τηλεοπτικό πρόγραμμα της Μέσης Ανατολής. Εκεί όπου εξτρεμιστικές οργανώσεις όπως η Χαμάς ή η Χεζμπολά επιδεικνύουν πλούσιο έργο στην συστηματική προπαγάνδα και στρατολόγηση μαχητών από μία μεγάλη δεξαμενή παιδιών. Εργαλεία τους παιδικά περιοδικά και εκπομπές, όπου με κηρύγματα μίσους προωθείται πλήθος ιδεολογημάτων, όπως η απόδοση συλλογικών ευθυνών στην εβραϊκή οντότητα, η ολοκληρωτική επικράτηση του ισλάμ και ο αφανισμός του κράτους του Ισραήλ.

Όπως ακριβώς με τη χιτλερική νεολαία, τους ερυθροφρουρούς του Μάο, τους πιονιέρους και την Κομσομόλ, ακόμα μία ολοκληρωτική ιδεολογία εκμεταλλεύεται την έλλειψη κριτικής αντίστασης και την αδιαμόρφωτη προσωπικότητα μικρών παιδιών προκειμένου να αποκτήσει πιστούς, πειθαρχημένους πολεμιστές, μαχητές αυτοκτονίας, γρανάζια ενός μηχανισμού μίσους.

Οι πράξεις τους διαδίδονται από μη κυβερνητικές οργανώσεις, όπως η Palestinian Media Watch (PMW), οι οποίες παρακολουθούν και μεταφράζουν το "θεάρεστο" τούτο έργο. Δυστυχώς η καταστροφή που προξενείται στις παιδικές συνειδήσεις δεν αντιμετωπίζεται ούτε με αεροπορικές επιχειρήσεις ούτε με συνοριακούς αποκλεισμούς. Είναι ακριβώς εκείνη η ιδεολογία που πρέπει να χτυπηθεί από τους ισραηλινούς και πολύ περισσότερο από τον ίδιο το λαό της Παλαιστίνης.

Διδάσκοντας Θρησκευτικά στη Νέα Υόρκη

Μιλώντας σε προηγούμενη ανάρτηση περί σχέσεων κράτους - εκκλησίας στις Ηνωμένες Πολιτείες θεωρώ απαραίτητη μια σύντομη αναφορά στο πως αντιμετωπίζεται η διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών στην πολιτεία της Νέας Υόρκης. Εργαλείο μου μια εμβληματική απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, η οποία ήδη από το 1948 έχει διαμορφώσει ένα σαφές διαχωριστικό πλαίσιο, "a wall of separation between church and state", όπως έγραφε ο ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Thomas Jefferson, στην πρωτοχρονιάτικη επιστολή του προς τους Danbury Baptists.

Όπως το έθετε ο δικαστής Hugo Black στην ανάπτυξη του μείζονος συλλογισμού, απηχώντας τις θέσεις της πλειοψηφίας: "Το να θεωρείται πως μια πολιτεία δεν μπορεί σε συνέπεια με το πρώτο και δέκατο τέταρτο άρθρο του Συντάγματος να χρησιμοποιεί το δημόσιο εκπαιδευτικό της σύστημα για να βοηθάει ένα ή όλα τα θρησκεύματα στην διασπορά των δογμάτων και των ιδανικών τους δεν ... δηλώνει κρατική εχθρότητα προς την θρησκεία ή τα θρησκευτικά διδάγματα ... καθώς το πρώτο άρθρο βασίζεται πάνω στην προϋπόθεση πως τόσο η θρησκεία όσο και η κυβέρνηση μπορούν να εργαστούν βέλτιστα στην επίτευξη των ανώτερων στόχων τους εαν η κάθε μία αφήνεται ελεύθερη από την άλλη εντός της έκαστης σφαίρας τους".

Η πολιτεία της Νέας Υόρκης κατ' εφαρμογή της απόφασης αυτής εφάρμοσε ένα υβριδικό σύστημα, του οποίου την συνταγματικότητα ήρθε να κρίνει καταφατικά το 1953 η μεταγενέστερη απόφαση Zorach v. Clauso. Η πολιτεία λοιπόν αυτή προβλέπει τα δημόσια σχολεία της - κατόπιν έγγραφης αιτήσεως των γονέων – να επιτρέπουν στους μαθητές τους την τελευταία σχολική ώρα να φεύγουν από το σχολείο και να πηγαίνουν σε ιδιόκτητο χώρο οργανωμένο από την εκάστοτε εκκλησία προκειμένου να παρακολουθούν σε αυτόν το μάθημα των θρησκευτικών. Η παρακολούθηση εκεί είναι υποχρεωτική και οι εκκλησίες κρατούν απουσιολόγιο δίνοντας εβδομαδιαία αναφορά για την λειτουργία του μαθήματος. Όσοι μαθητές δεν το επιθυμούν παραμένουν στις σχολικές εγκαταστάσεις ακολουθώντας κανονικά το πρόγραμμα μαθημάτων. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται τόσο η κατήχηση με πόρους των φορολογουμένων όσο και ο κατ’ ουσίαν εξοστρακισμός όσων μαθητών δεν επιθυμούν για λόγους συνείδησης να συμμετάσχουν στο σχολικό πρόγραμμα.

Το κατά πόσο βέβαια οι πολιτικές και θρησκευτικές αρχές του τόπου μας διατίθενται να μελετήσουν και να πάρουν γόνιμα στοιχεία από αυτό το σύστημα εκπαίδευσης είναι άλλου παπά ευαγγέλιο.

Ρότα ελευθερίας

"Σύνεση και ψυχραιμία" για την επικείμενη σύμβαση ελεύθερης συμβίωσης συνιστά ο μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος, τονίζοντας πως η Εκκλησία δεν μπορεί να επιδιώξει τον με αναγκαστικούς τρόπους και αστυνομικά μέτρα έλεγχο της επιλογής ανθρώπων, που θέλουν να ρυθμίσουν με το δικό τους τρόπο τη ζωή τους.

Τα δείγματα γραφής που έχει ίσαμε τώρα δώσει ο εν λόγω πνευματικός ταγός είναι τόσο θετικά που παρατηρώ κόσμο, ως τώρα αρνητικά διακείμενο ή απλώς αδιάφορο, να παρατηρεί από κοντά και με ενδιαφέρον τη νέα αυτή πνευματική ρότα. Σε παντελή δε σύγχυση πρέπει να τελούν ορισμένοι υπερορθόδοξοι, ανθενωτικοί και παλαιοημερολογίτες, ενώ σίγουρα κάποιοι πολιτευτές θα έχουν χάσει τον ύπνο τους.

Στο προσκήνιο πλέον έρχεται ένας πνευματικός λόγος γεμάτος αυτοπεποίθηση και μετριοπάθεια, ο οποίος ίσως και να βρίσκεται εγγύτερα από ποτέ σε μία παραγνωρισμένη παράμετρο της χριστιανικής πίστης: αυτήν της ελευθερίας. Και από τους πρώτους που έγραψαν για το ειδικό βάρος της παραμέτρου αυτής υπήρξε ο Αδαμάντιος Κοραής. Χαρακτηριστικό είναι το μικρό αυτό απόσπασμα από την Αδελφική Διδασκαλία.

Ελλάς Ελλήνων Μαρξιστών

Κάθε φορά που κάποιο θέμα άπτεται της παθογένειας του ΚΚΕ και του ιδεολογικού του σκοταδισμού η κλασική απάντηση ενός κνίτη είναι πως για να μπορέσει να δώσει μια απάντηση θα χρειαζόταν ενδελεχή – πολυσέλιδη ανάλυση του γενικότερου πλαισίου τους.

Οι εκτενείς όμως απαντήσεις - απόπειρες διαφωτισμού καθίστανται περιττές όταν ο λόγος έρχεται στις καταφανείς εσωτερικές αντιφάσεις της ηγεσίας του, σε μία συνειδητή της προσπάθεια να αλιεύσει από καινούριες δεξαμενές ψηφοφόρων. Ο Κάρολος Μαρξ σε ανύποπτο χρόνο είχε δηλώσει πως η θρησκεία είναι το όπιο των λαών... και αν δεν κάνω λάθος ο ίδιος δεν δήλωνε τοξικοεξαρτημένος. Η εκκλησία και ο κλήρος κατά τον μαρξισμό πρεσβεύουν έναν άκρως αντιδραστικό θεσμό της αστικής τάξης και των δυνάμεων της συντήρησης. Το πώς οι πιστοί αντιμετωπίσθηκαν και αντιμετωπίζονται σε ανά τον κόσμο ανελεύθερα, κομμουνιστικά καθεστώτα είναι ενδεικτικό του ρόλου που τους επιφυλάσσεται σε μία λαϊκή δημοκρατία: Στην καλύτερη έμμεση καταπίεση και φίμωση, ενώ στη χειρότερη φυλάκιση ή εκτοπισμός.

Στη χώρα μας όμως η ιδεολογική θολούρα καλά κρατεί. Ικανός αριθμός κατά τα λοιπά αξιόλογων διανοουμένων τόσο της αριστεράς όσο και της συντηριτικής δεξιάς γράφουν για “χριστιανικό μαρξισμό”, προσπαθώντας να χωρέσουν τα δύο πόδια σε ένα παπούτσι.

Από κοντά και το ΚΚ, το οποίο έχοντας πιστεύω υιοθετήσει την αρχή της οικοδόμησης του σοσιαλισμού σε μία χώρα, θεωρεί πως κάτι τέτοιο θα το επιτυχεί αφότου πρώτα αναγκαλιστεί με την Ανατολική Ορθόδοξη του Χριστού Εκκλησία. Χαρακτηριστικά δείγματα αποτελούν τόσο η στάση του στο ζήτημα μη αναγραφής του θρησκεύματος στις αστυνομικές ταυτότητες, όσο και η ένοχη σιγή περί του θέματος διαχωρισμού εκκλησίας – κράτους.

Η εκκλησία μας στο παρελθόν είχε για τους δικούς της λόγους σταθεί απέναντι στα ολοκληρωτικά τους ιδεολογήματα. Σήμερα όμως παρατηρείται μία αυξανόμενη τάση βολέματος και αποδοχής των αυτόκλητων και ανίερων αυτών συμμάχων. Η ευθύνη του κλήρου και των θεολόγων είναι μεγάλη, καθώς οι στόχοι μιας τέτοιας καιροσκοπικής προσέγγισης κάνουν περισσότερη ζημιά παρά καλό σε θέματα πίστης και εσωτερικής συνέπειας. Ο χριστιανισμός αν μη τι άλλο εδράζεται στην ανθρώπινη ελεύθερία και στην αγαπητική σχέση του ατόμου με το θείο, όχι στην αποδοχή της αυθεντίας ενός θεού – πατέρα, ή καλύτερα θεού – πατερούλη. Και αυτό ακριβώς υπήρξε η βάση αποδόμησης του υπαρκτού σοσιαλισμού στις χώρες του ανατολικού μπλοκ, στην οποία η εκκλησία έπαιξε κομβικό ρόλο. Μια αποσαφήνιση σήμερα είναι αναγκαία και επείγει. Και όσο πιο γρήγορα λάβει χώρα αυτή η αποστασιοποίηση τόσο το καλύτερο και για την ορθοδοξία και για την πολιτική ζωή του τόπου μας.

Εκκλησία Καπνιστών

Η από την αρχή του χρόνου καθολική απαγόρευση του καπνίσματος έπεσε "βαριά" στο στομάχι Dirk Bruckner, γερμανού κάπελα, ο οποίος δεν μπορούσε με τίποτα να αποδεχθεί την επιβολή της στην επιχείρησή του. Γι' αυτό και αναζήτησε παράθυράκι διαφυγής: επινόησε, λοιπόν, μια καινούργια θρησκεία, το τελετουργικό της οποίας ανάγει το κάπνισμα σε πράξη ιερά και προχώρησε ακάθεκτος στα διαδικαστικά: Κατάθεση δικαιολογητικών στις αρμόδιες αρχές του Schleswig Holstein, όπου βρίσκεται η μπυραρία του, ώστε να εξασφαλίσει την άδεια λειτουργίας της νεότευκτης εκκλησίας του, πια, και ουχί καπηλειού.

Η επιχειρηματολογία του περί του νέου θρησκευτικού δόγματος είναι ακράδαντη: στο καθολικό τελετουργικό, διατείνεται, καίνε λιβάνια, στο βουδιστικό κεριά, εμείς θα καπνίζουμε τσιγάρα. Έτσι και οι θαμώνες δεν θα χαθούν κι εκείνος θα συνεχίσει τη δουλειά και την αγαπημένη του... κακή συνήθεια και θα είναι εντάξει με το γράμμα του νόμου. Κίνητρο βέβαια δεν θεωρεί τόσο την παράκαμψη του πνεύματος του νόμου, όσο τα γραφειοκρατικά εμπόδια που αυτός του έθεσε όταν προσπάθησε να δηλώσει διακεκριμένο χώρο καπνιστών. Η ίδρυση χώρου θρησκευτικής λατρείας αντιθέτως, ως θεμελιώδες δικαίωμα, είναι ανεπιφύλακτη.

Το αν η προσπάθεια αυτή στεφθεί με επιτυχία, μένει να διαπιστωθεί, καθώς βάλλει ευθέως τόσο κατά μίας αυστηρής απαγόρευσης δημοσίας υγείας, όσο και κατά της αντίληψης περί θρησκεύματος. Αν κάτι πάντως εντυπωσιάζει εδώ, αυτό είναι η εφευρετικότητα ενός ανθρώπου και επιχειρηματία, ο οποίος προσπαθεί να παρακάμψει μία ίσως δυσανάλογα αυστηρή και δύσκαμπτη απαγόρευση.

Την είδηση μόλις μας τη μετέφερε ζεστή από την στήλη "Αποχρώσεις" της Καθημερινής ένα από τα δεινότερα λαγωνικά μας : )

Η περί Αθεΐας Αυταπάτη

Τις τελευταίες ημέρες εκτυλίσσεται ένας ενδιαφέρων περί ανυπαρξίας Θεού διάλογος στους Roosters. Αφορμή υπήρξε η (κατά τη γνώμη μου ανεπαρκής) κριτική του καθηγητή κοινονιολογίας Ν. Μουζέλη στο πρόσφατο βιβλίο του κορυφαίου εξελικτικού βιολόγου και άθεου Richard Dawkins.

“Η περί Θεού Αυταπάτη” πραγματεύεται την ασυμβατότητα της θρησκείας και της πίστης στο Θεό με τη λογική και την επιστήμη. Παρά τον κανόνα που θέλει τέτοιου είδους συζητήσεις να καταλήγουν σε αδιέξοδο και αλληλοπροσβολές, οι σχολιαστές αυτήν τη φορά κατόρθωσαν να διατηρήσουν το επίπεδο ψηλά και να αναπτύξουν εκατέρωθεν ενδιαφέροντα επιχειρήματα, που αν έχετε λίγο χρόνο αξίζει να τους ρίξετε μια ματιά.

Προσωπική μου άποψη είναι πως προβληματισμοί τέτοιου είδους οφελούν τόσο το άτομο όσο και την Ανατολική του Χριστού Εκκλησία ως σύνολο, καθώς αποτελούν τις νέες αυτές προκλήσεις που δεν την αφήσουν να πέσει σε πνευματικό λήθαργο. Επίσης θεωρώ πως πολλοί εκ πεποιθήσεως άθεοι βρίσκονται πιο κοντά στην ορθόδοξη ηθική από αρκετούς αδιάφορους "πιστούς". Και αυτό διότι ο υπαρξιακός προβληματισμός ενός ανθρώπου, ακόμα κι αν κάποια στιγμή φαίνεται να καταλήγει στην άρνηση του θείου, πιθανώς δεν είναι τίποτα διαφορετικό από μία πνευματική αγωνία, σίγουρα προτιμότερη από την απλή αδιαφορία.

Αυτό μόνο που θα έπρεπε όλους να μας προβληματίσει είναι η αντιμετώπιση της αθεΐας όχι ως στάση ζωής, αλλά ως μόδα. Πρώτα στο εξωτερικό και σταδιακά και στην Ελλάδα παρατηρείται ένα ρεύμα συλλήβδην αποστροφής από θρησκεία και πίστη. Ένας υλισμός (τι μπανάλ λέξη), ο οποίος αρχικά υπόσχεται να χωρίσει την ήρα από το στάρι, πολλές όμως φορές ρίχνει το άτομο σε ένα καφάσι με νέα, χαλασμένα φρούτα εισαγωγής. Ο κίνδυνος νεοσεκταρισμού είναι εμφανής και την ευθύνη αποτροπής του φέρουν, ας μην κρυβόμαστε, πρώτιστα οι εκκλησιαστικοί λειτουργοί με το έργο και τον λόγο τους. Επειδή όμως το κλίμα των ημερών είναι εορταστικό, θα σταματήσω εδώ για να μοιραστώ μαζί σας την είδηση, πως μία ολόκληρη κωμόπολη της αμερικανικής ενδοχώρας ασπάσθηκε την αθεΐα. Λεπτομέρειες στο βίντεο που ακολουθεί.

Οι Εβραίοι και οι ...άλλοι "περιούσιοι λαοί"

Του Τάσου Καμπούρη *

Διερωτάται κανείς: η αθλιότητα ή η ημιμάθεια, η ενεότητα ή η σκοπιμότητα, ο κρυπτοφασιμός ή η ιδεοληψία συνιστούν κίνητρο για να ερμηνεύσει κανείς φράσεις του τύπου: “Οι Εβραίοι είναι ο περιούσιος λαός”; Ίσως απάντηση να μην λάβει ποτέ. Το ατύχημα είναι πως οι φράσεις ακούγονται -και μάλιστα- από καθέδρας σε αίθουσες ελληνικών δικαστηρίων.


Ωστόσο, με βεβαιότητα γνωρίζουμε το περιεχόμενο της φράσης “περιούσιος λαός” και αυτό το περιεχόμενο πρέπει να εξετάσουμε υπό το πρίσμα πάντοτε της επιστήμης, της ιστορίας και της ηθικής.


Κατ’ αρχάς, οφείλει ο καθένας να τονίσει πως οι Εβραίοι είχαν σφυρηλατήσει μία εθνική συνείδηση σε ένα εξαιρετικό μακρινό παρελθόν, όταν άλλοι ιστορικοί λαοί δεν διέθεταν το παραμικρό ίχνος συνεκτικών δεσμών. Γνώριζαν πως τους ένωνε μία κοινή πολιτιστική παράδοση, μία ξεχωριστή γλωσσική ποικιλία, μια κοινή ιστορική πορεία στον συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο όπου εμφανίστηκαν, έζησαν και δημιούργησαν και -το σπουδαιότερο- διέθεταν την επίγνωση μίας και μόνης μονοθεϊστικής θρησκείας. Και σε αυτό το στοιχείο του μονοθεϊσμού, οφείλει ο αντικειμενικός και σοβαρός αναλυτής να αναζητήσει το περιεχόμενο του όρου “περιούσιος λαός”.


Κατά την παράδοση λοιπόν του Εβραϊκού έθνους, ο Θεός στο όρος Χορήβ παρέδωσε στον Μωυσή την νομοθεσία Του. Κατά την ραββινική παράδοση, εκείνη την ημέρα “παρόντες” εθεωρήθησαν όλοι οι άνθρωποι, όσοι ήσαν τότε εν ζωή και παρόντες και όσοι θα ζήσουν στο μέλλον, Εβραίοι και μη. Από εκείνη τη στιγμή, μια χούφτα άνθρωποι, ένιωσαν πως ορίζονται ως θεματοφύλακες της Διαθήκης (berit) του Θεού με τον Άνθρωπο.


Αυτή η συναίσθηση τούς κατέστησε “περιούσιο λαό”. Δεν είναι τυχαίο πως έκτοτε προσπάθησαν μόνο με το παράδειγμά τους στην άσκηση των εντολών (mitsvot) να φωτίσουν τον κόσμο με την θεϊκή αλήθεια. Θεώρησαν τους εαυτούς τους σαν τα κεριά που φωτίζουν το σκοτάδι της πολυθεϊας. Δεν είναι τυχαίο επίσης, πως είναι και οι εμπνευστές της έννοιας της “ειρήνης” και μάλιστα σε ένα κόσμο που γνώριζε μόνο να πολεμά και να καταστρέφει. Έκτοτε αγωνίστηκαν για την επικράτηση της ειρήνης και ήσαν οι πρώτοι που κήρυξαν την ανάγκη επικράτησης της θεϊκής τάξης στον κόσμο, που πρέσβευαν πως όλοι οι άνθρωποι είναι απόγονοι ενός ζεύγους και άρα αδέλφια.


Η πρωτεύουσά τους Ιερουσαλήμ (Yerushalayim), είναι “η πόλη της ειρήνης” και σκοπός της ύπαρξής τους στον φθαρτό κόσμο διακήρυξαν πως είναι η βιοτή σύμφωνα με το θέλημα του Δημιουργού. Η αποστολή τους είναι αποκλειστικά πνευματική, καθαρά συμβολική και απόλυτα ειρηνική. Ο Ιουδαϊσμός, η πρώτη και πρωτότυπη μονοθεϊστική θρησκεία, ουδέποτε υπήρξε επιθετική: ουδέποτε επιβλήθηκε (δεν υπήρξαν στο διάβα της ανθρώπινης ιστορίας εξιουδαϊσμοί, ενώ αντίθετα υπήρξαν βίαιοι και μη εκχριστιανισμοί και εξισλαμισμοί).


Οι Εβραίοι δεν είδαν ποτέ την “εκλογή” τους σωβινιστικά. Αντίθετα, τη θεώρησαν μια πολύ καλή ευκαιρία να βάλουν σε τάξη τις κοινότητές τους, συντάσσοντας νομικές διατάξεις και κανόνες που έκαναν δικαιότερη την κοινωνική συνύπαρξη και όλα αυτά υπό το άγρυπνο βλέμμα ενός γεμάτου αγάπη και ενδιαφέρον για τον άνθρωπο Θεού.


Αντίθετα: τόσο ο χριστιανισμός (ο οποίος ξεκίνησε ως αίρεση του Ιουδαϊσμού) όσο και ο μωαμεθανισμός, διέστρεψε στο σύνολό τους τις πρωτότυπες Ιουδαϊκές έννοιες. Στις δύο αυτές θρησκείες ο όρος “περιούσιος λαός” έλαβε το εθνικιστικό περιεχόμενο και τις τάσεις “ανωτερότητας” έναντι των υπόλοιπων θρησκειών. Γι’ αυτό και προσηλύτισαν βίαια αναρίθμητα πλήθη, κατέστρεψαν πολιτιστικές παραδόσεις και συνήθειες αιώνων - θυμίζω την θλιβερή καταστροφή του αρχαίου ελληνικού και μετέπειτα του ρωμαϊκού πολιτισμού από τις ορδές των φανατισμένων μοναχών-, πραγματοποίησαν “σταυροφορίες” και “τζιχάντ”, μετέτρεψαν μια έννοια που δήλωνε την αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων της Εβραϊκής θρησκείας σε ρατσιστική διδαχή υπεροχής και ελιτισμού, σε ιδεολογικό πρόσχημα για κάθε είδους ειδεχθείς ενέργειες, για κάθε μορφής ανηθικότητα.


Πουθενά στην ραββινική παράδοση δυόμιση και πλέον χιλιάδων χρόνων δεν υπάρχει ίχνος ρατσιστικών παραληρημάτων. (Αυτά μπορεί κανείς να βρει άπλετα στα λογύδρια μικρονοϊκών συγγραφίσκων, ιστορίσκων, εισαγγελίσκων και λοιπών παντοίων -ίσκων). Είναι αρκούντως διαφωτιστική ή απάντηση που έδωσε ο διδάσκαλος Χιλλέλ, σε έναν μελλοντικό προσήλυτο. Όταν ζήτησε από τον Ραββί να του διδάξει τον Νόμο στεκόμενος στο ένα πόδι, εκείνος απάντησε: “Να μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να σου κάνουν. Τα υπόλοιπα είναι σχόλια”. Αυτή η διδασκαλία από τον κορυφαίο διδάσκαλο του Ισραήλ (εκατοντάδες χρόνια πριν τον Ιησού ή τον Μωάμεθ) δεν αφήνει περιθώρια για κανενός είδους φασιστικές αντιλήψεις περί “περιούσιου λαού”.


Δεν είναι η μόνη έννοια την οποία οι μετά τον Ιουδαϊσμό θρησκείες διέστρεψαν και αμαύρωσαν. Εκεί που ο Ναός του Σολομώντα αποτελούσε το σύμβολο ενότητας και επικοινωνίας του Θεού με τον Άνθρωπο (κατά την Εβραϊκή παράδοση στην Σκηνή του Μαρτυρίου υπήρχε η παρουσία του Θεού, η shechina), οι μετέπειτα θρησκείες έφτιαξαν ναούς-σύμβολα κρατικής και θρησκευτικής εξουσίας, κέντρα διεφθαρμένης διοίκησης και δολοπλόκου συναλλαγής. Εκεί που οι Εβραίοι ευχαριστούσαν τον Δημιουργό για τα επίγεια αγαθά με εορτές γεμάτες χορούς και εύθυμα τραγούδια, οι μετέπειτα θρησκείες εορτάζουν κακέκτυπα αντίγραφα των ιουδαϊκών εθίμων, που κινούνται μεταξύ ψυχολογισμών με χαρακτήρα συναισθηματικής ανακούφισης και αντισημιτικών παραληρημάτων. Εκεί που οι Εβραίοι δοξολογούσαν για τη σωτηρία τους από τους πολυάριθμους εχθρούς, αυτοί οι άλλοι υμνούσαν την εξόντωση αλλοθρήσκων και αλλοδόξων στο όνομα της διάδοσης της “αληθινής” πίστης ...


Τι αρνητικό περιεχόμενο μπορεί να λάβει ο όρος “περιούσιος λαός”, όταν ο ίδιος αυτός λαός, αντί να επαίρεται, να κομπορρημονεί και να κομπάζει, αποδίδει τα πάντα στην βοήθεια του Θεού, την επιβίωσή του, τα κατορθώματά του σε πόλεμο και σε ειρήνη, την ίδια την ύπαρξή του; Πρέπει να είναι κανείς εξεχόντως ηλίθιος ή εκ πεποιθήσεως φασίστας για να βλέπει στον χαρακτηρισμό “περιούσιος λαός” κάτι άλλο.


Και κάτι σημαντικότερο: όσοι έχουν μια αληθή γνώση της Εβραϊκής θρησκείας, μόνο να λυπούνται μπορούν με τις (οπωσδήποτε απέλπιδες) προσπάθειες ορισμένων φανατισμένων κρυπτο- ή φανεροφασιστών να παρουσιάσουν το ψέμα για αλήθεια. Ο Εβραίος σε κάθε του ενέργεια έχει πάνω από όλα στο μυαλό και την καρδιά του τον Θεό. Ευλογεί το φαγητό που θα φάει, το νερό που θα πιεί, προσεύχεται στη συναγωγή, στο σπίτι και στο ταξίδι, δοξολογεί για το θαύμα της ζωής, της δημιουργίας και της καλοσύνης του Θεού: το τελευταίο πράγμα που θα μπορούσε να σκεφτεί είναι τα συμπλεγματικά παραληρήματα αντισημιτικής ανοησίας και φανατισμού που εκπορεύονται από τα αρρωστημένα μυαλά ορισμένων απογόνων του προπάτορα πιθήκου.


Αν παρόλα αυτά υπάρχει κάποιος που θέλει να βρει “περιούσιους λαούς” με τα χαρακτηριστικά που (μάταια ωστόσο) προσπαθούν να αποδώσουν στον Εβραϊκό λαό, πρέπει να ψάξει λίγο βορειότερα στον παγκόσμιο άτλαντα ... Οι Εβραίοι προτιμούν να ερευνούν, να ξεχωρίζουν, να προοδεύουν, να αγωνίζονται με το μυαλό, την ψυχή και την καρδιά τους για να γίνουν καλύτεροι, αφού γνωρίζουν με ποια έννοια είναι “περιούσιος λαός”.


Εκείνοι οι άλλοι, οι απαλλαγμένοι από κάθε πίστη και φρόνημα, οι παρητημένοι από κάθε προσπάθεια βελτίωσης, οι εθελοτυφλούντες και παραπαίοντες σε κάθε τομέα της οικονομικής, πολιτικής, πολιτιστικής και κοινωνικής ζωής, είναι αυτοί που, πιστεύοντας πως είναι “ο εκλεκτός λαός του Θεού”, (και οι απευθείας απόγονοι του Πλάτωνος και του Αριστοτέλους), θεωρούν ότι ο Θεός θα σπεύσει να τους σώσει από τα δεινά στα οποία με δική τους ευθύνη περιέπεσαν μόνο και μόνο γιατί είναι ... “οι εκλεκτοί”.




* αναδημοσιεύεται με άδεια του συγγραφέα

Οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην

Οι ομοιότητες του ελληνικού με το εβραϊκό έθνος είναι συγκλονιστικές.
Οι δύο αυτοί ανάδελφοι λαοί ακολούθησαν κοινή ανά τους αιώνες πορεία και μοιράζονται πολλά κοινά: Πέρα από το πάντρεμα του ιουδαϊσμού με την ελληνική σκέψη στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, τόσο οι ισραηλίτες όσο και οι έλληνες βίωσαν επί αιώνες το φαινόμενο της διασποράς (Tefutzah). Άνθρωποι του εμπορίου και του πνεύματος, ποτέ δεν περιορίστηκαν στο όρια ενός έθνους-κράτους και ίδρυσαν ανά την υφήλιο ενεργές και ακμάζουσες κοινότητες. Εκεί κατόρθωσαν παρά το κατά κανόνα εχθρικότατο περιβάλλον να διαφυλάξουν και να μεταλαμπαδεύσουν τις πολιτιστικές τους αξίες, καταβάλλοντας συχνά βαρύτατο τίμημα.

Σήμερα και οι δύο λαοί πέρα από το μεσογειακό ταμπεραμέντο, το ελαιόλαδο και τη μακραίωνη ιστορική πορεία μοιράζονται και κοινά προβλήματα, προσπαθώντας να επανορίσουν τις επιδιώξεις και τα οράματα τους σε μία άγρια και εύφλεκτη γειτονιά. Ας μην ξεχνάμε πως το κράτος του Ισραήλ αποτελεί τη μοναδική αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία ανατολικά των Αθηνών και πως τόσο ο κοσμοπολιτισμός, όσο και το μαχητικό πνεύμα των ανθρώπων αυτών συνθέτουν ένα μοναδικό κράμα, από το οποίο ο απλός παρατηρητής μπορεί να αντλήσει πολλαπλά οφέλιμα συμπεράσματα. Δεν είναι μόνο η στήριξη της μητρόπολης από την ομογένεια που οφείλει να μας παραδειγματίσει, είναι και η ένταση και τα μέσα με τα οποία η ίδια η μητρόπολη προασπίζει τα δικαιώματα των ανά τον κόσμο μελών της.

Και προς απάντηση σταγονιδίων και ρατσιστών που θέτουν εβραϊκό ζήτημα στην Ελλάδα, αρκούμαι να παραθέσω την επιστολή του αειμνήστου αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού, προκειμένου να καταδείξω το πως αντιμετωπίζονται οι έλληνες εβραίοι όχι από την πολιτεία, αλλά από τον κατά φαντασία ιδεολογικό τους αντίπαλο, ήτοι την ορθόδοξη του Χριστού εκκλησία. Η καταδίκη η μη των κάθε λογής τηλεφασιστών από το σύστημα απονομής δικαιοσύνης λίγο με ενδιαφέρει. Αυτό που προέχει είναι να καταδικαστούν στη συλλογική μας συνείδηση ως εθνοκάπηλοι και ανάξιοι αναφοράς.

“Κατά το πνεύμα των όρων ανακωχής όλοι οι Έλληνες πολίτες θα έπρεπε να τύχουν της ίδιας μεταχείρισης από τις αρχές Κατοχής, αδιακρίτως φυλής και θρησκεύματος.

Οι Έλληνες Ισραηλίτες όχι μόνο αποδείχθηκαν πολύτιμοι συντελεστές της οικονομικής αποδόσεως της χώρας, αλλά και επέδειξαν νομιμοφροσύνη και πλήρη κατανόηση των καθηκόντων τους ως Ελλήνων.

Ενώπιον της εθνικής συνειδήσεως τα τέκνα της κοινής Μητρός Ελλάδος εμφανίζονται αδιαρρήκτως ηνωμένα και μέλη ισότιμα του εθνικού οργανισμού, ασχέτως πάσης διαφοράς θρησκευτικής ή δογματικής.

Η Χριστιανική Θρησκεία ουδεμία διάκριση, υπεροχή, ή μείωση αναγνωρίζει, που να στηρίζεται στη φυλή ή στη θρησκεία, δογματίζουσα ότι "ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Ελλην" ( Γαλ. γ' 28), καταδικαζομένης έτσι κάθε τάσης προς δημιουργία οποιασδήποτε διακρίσεως από φυλετική ή θρησκευτική διαφορά”.

Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Δαμασκηνός

(Έγγραφο διάβημα προς τις κατοχικές δυνάμεις
23 Μαρτίου 1943)

Πρωινά Κυριακής στο Μόναχο

Είναι λίγες οι στιγμές στο Μόναχο που χρόνια μετά θα αναπολώ. Και σε αυτές ανήκει το κυριακάτικο πρωινό, όπως το βιώνω στην καρδιά της Βαυαρίας.

Ενώ ομολογώ πως πίσω στην Ελλάδα προτιμούσα να απέχω από τα εκκλησιαστικά δρώμενα δια της αλλαγής πλευρού, εδώ έχω ανακαλύψει μία πνευματική όαση γαλήνης και ισορροπίας. Και δεν θα τα έγραφα αυτά αν δεν με κατέτρωγε η εσωτερική αγωνία να μοιραστώ με φίλους μια προσωπική διαπίστωση, πως τελικά η εκκλησία παρασάγγας απέχει από αυτό που ίσως οι ίδιοι κατανοούν. Εδώ, στην ελληνική ορθόδοξη κοινότητα του Μονάχου, η λέξη τείνει να επιστρέψει στην πρωταρχική της ρίζα, πραγματώνοντας με αυτόν τον τρόπο έναν ξεχασμένο εν πολλοίς προορισμό της: αυτόν της επιστροφής στην έννοια του συνανθρώπου.

Η μοναδικότητα ξεκινάει από το ίδιο το οικοδόμημα. Πρόκειται για εκκλησία του Σωτήρος, (Salvatorkirche), παλαιογοτθική κατασκευή του 1494 στο κέντρο της πόλης, την οποία το 1828 ο βαυαρός βασιλιάς χάρισε στην ορθόδοξη κοινότητα του Μονάχου. Ο συνδυασμός της γοτθικής αρχιτεκτονικής, τούβλου πέτρας και τερακότας, με το βυζαντινό τέμπλο και τα μεσαιωνικά βιτρώ προσδίδει στην εκκλησία ένα ανεπανάληπτο για τα ελληνικά δεδομένα αισθητικό κράμα.

Το διαφορετικό όμως δεν περιορίζεται εκεί: Ο Ναός του Σωτήρος αποτελεί κομβικό σημείο αναφοράς για την ελληνική κοινότητα. Χάρη στην χαρισματική προσωπικότητα ενός νέου σε ηλικία ιερέα από τη Θεσσαλονίκη οι συμμετέχοντες μου έχουν δώσει την εντύπωση πως μεταλαμβάνουν του Μυστηρίου, καθιστώντας πλέον δυσδιάκριτο τον διαχωρισμό Θείας Κοινωνίας και καθημερινότητας. Της λειτουργίας ακολουθεί συζήτηση και πρωινός καφές – μέσα στον ναό παρακαλώ – όπου οι περισσότεροι ενδιαφέρονται όχι τόσο να μιλήσουν, όσο να ακούσουν. Έχει μάλιστα σχηματιστεί και μία παρέα νέων, η οποία και συνεχίζει την συζήτηση στο παρακείμενο Literaturhaus του Μονάχου, δίνοντας έτσι μία αβίαστη προέκταση στην ημέρα.

Οφείλω να ομολογήσω πως το κυριακάτικο πρωινό θα μου λείψει, καθώς είχα συνηθίσει σε ένα κλινικά αποστειρωμένο, δογματικό περιβάλλον ελλαδικών ενοριών. Εκεί αισθανόμουν πως πολλοί συνέρρεαν είτε εξαιτίας φόβου είτε για να προεκτείνουν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες (ναι, αναφέρομαι ευθέως σε συνάδελφους δικηγόρους, οι οποίοι αντιλαμβάνονται την ενορία ως πηγή πελατών). Εδώ κάθε φορά που πάω αισθάνομαι πως επαναφορτίζω.

Η εκκλησία διαπιστώνω πως έχει πολλά πρόσωπα και ένα από τα καλύτερα της το δείχνει ίσως μόνο αποδεσμευμένη από την μιζέρια της ελλαδικής καθημερινότητας. Και είναι καιρός αυτό το πρόσωπο να επαναπατριστεί σε μια Μητρόπολη που έχει νοθεύσει επικίνδυνα την έννοια της Κοινωνίας. Ο ελληνισμός της διασποράς διαπρέπει όχι μόνο ακαδημαϊκά και θα είναι μόνο στο κέρδος όποιος πάρει το θάρρος και ανατρέξει σε μια τόσο πλούσια πνευματική δεξαμενή.

Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Χριστοδούλου τω Χριστοδούλω

Η Φιλελεύθερη Συμμαχία εισέρχεται στην συζήτηση περί διαχωρισμού εκκλησίας - κράτους προτείνοντας την πλήρη ανεξαρτητοποίηση της εκκλησίας με την μετατροπή της σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου.



Το τι στηρίζουν μπορείτε να το δείτε εδώ.

Ακόμα ψάχνω να βρω σαφείς προγραμματικές θέσεις των λοιπών κομμάτων σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα. Και κάτι μου λέει πως απάντηση δε θα πάρω. Καλό είναι ο κάθε πολιτικός - είτε συμφωνεί είτε όχι με το διαχωρισμό εκκλησίας-κράτους - να εκφράζει με παρρησία τη γνώμη του, να ξεκαθαρίζουμε σιγά σιγά κι εμείς οι πιστοί ποιοι είναι οι εν Χριστώ και ποιοι οι παρά τη κάλπη αδελφοί ημών.