45.
minus aequis animis auditus est Scipio,
quia vulgatum erat,
si apud senatum non obtinuisset,
ut provincia Africa sibi decerneretur,
ad populum extemplo laturum.
[
2]
itaque Q.
Fulvius,
qui consul quater
et censor fuerat,
postulavit a consule,
ut palam in
senatu diceret,
permitteretne patribus,
ut de provinciis
decernerent,
staturusque eo esset,
quod censuissent,
an
ad populum laturus.
[
3]
cum Scipio respondisset se quod
e re publica esset facturum,
tum Fulvius:
[
4]
,,
non ego
ignarus,
quid responsurus facturusve esses,
quaesivi,
quippe cum prae te feras temptare te magis quam
consulere senatum,
et,
ni provinciam tibi,
quam volueris,
extemplo decernamus,
paratam rogationem
habeas.
[
5]
itaque a vobis,
tribuni plebis,
postulo"
inquit,
,,
ut sententiam mihi ideo non dicenti,
quod,
etsi in
meam sententiam discedatur,
non sit ratum habiturus
consul,
[
6]
auxilio sitis".
inde altercatio orta,
cum consul
negaret aequum esse tribunos intercedere,
quo minus
suo quisque loco senator rogatus sententiam diceret.
tribuni ita decreverunt:
[
7]
,,
si consul senatui de provinciis permittit,
stari eo,
quod senatus censuerit,
placet,
nec de ea re ferri ad populum patiemur;
si non permittit,
qui de ea re sententiam recusabit dicere,
auxilio
erimus".
[
8]
consul diem ad conloquendum cum conlega
petiit.
postero die permissum senatui est.
provinciae
ita decretae:
alteri consuli Sicilia et triginta rostratae
naves,
quas C.
Servilius superiore anno habuisset,
permissumque,
ut in Africam,
si id e re publica esse
censeret,
traiceret;
[
9]
alteri Bruttii et bellum cum Hannibale cum eo exercitu,
quem mallet ex duobus, qui ibi
essent. L.
Veturius et Q.
Caecilius sortirentur inter se
compararentve,
uter in Bruttiis duabus legionibus,
quas consul reliquisset,
rem gereret,
imperiumque in
annum prorogaretur cui ea provincia evenisset.
[
10]
et
[p. 482]
ceteris praeter consules praetoresque,
qui exercitibus
provinciisque praefuturi erant,
prorogata imperia.
[
11]
Q.
Caecilio sorti evenit ut cum consule in Bruttiis
adversus Hannibalem bellum gereret.
ludi deinde Scipionis magna frequentia
[12]
et favore
spectantium celebrati. legati Delphos ad donum ex
praeda Hasdrubalis portandum missi M. Pomponius
Matho et Q. Catius. tulerunt coronam auream ducentum pondo et simulacra spoliorum ex mille pondo
argenti facta.
[13]
Scipio cum ut dilectum haberet, neque impetrasset neque magnopere tetendisset, ut voluntarios ducere
sibi milites liceret,
[14]
tenuit et, quia inpensae negaverat
rei publicae futuram classem, ut quae ab sociis darentur ad novas fabricandas naves acciperet. Etruriae
primum populi pro suis quisque facultatibus consulem
adiuturos polliciti:
[15]
Caerites frumentum sociis navalibus commeatumque omnis generis, Populonienses ferrum, Tarquinienses lintea in vela, Volaterrani interamenta navium et frumentum,
[16]
Arretini tria milia
scutorum, galeas totidem, pila gaesa hastas longas,
milium quinquaginta summam pari cuiusque generis
numero expleturos, secures rutra falces alveolos molas,
quantum in quadraginta longas naves opus esset,
[17]
tritici centum et viginti milia modium, et in viaticum
decurionibus remigibusque conlaturos;
[18]
Perusini Clusini Rusellani abietem in fabricandas naves et
frumenti magnum numerum; abiete ex publicis silvis
est usus.
[19]
Umbriae populi et praeter hos Nursini et
Reatini et Amiternini Sabinusque omnis ager milites polliciti; Marsi Paeligni Marrucinique multi voluntarii nomina in classem dederunt.
[20]
Camertes cum
aequo foedere cum Romanis essent, cohortem armatam sescentorum hominum miserunt.
[21]
triginta navium
carinae, viginti quinqueremes, decem quadriremes, cum
essent positae, ipse ita institit operi, ut die quadragesimo quinto, quam ex silvis detracta materia erat,
[p. 483]
naves instructae armataeque in aquam deductae sint.
