Αν πάτε στην Ιαπωνία και επισκεφτείτε το μοναστήρι του Eiheiji λίγο πριν την είσοδο θα δείτε μια μικρή γέφυρα που ονομάζεται Hanshaku-kyo, που σημαίνει "γέφυρα μισής κουτάλας."
Όποτε ο δάσκαλος Dogen έπαιρνε νερό από το ποτάμι, χρησιμοποιούσε μια μισογεμάτη κουτάλα, επιστρέφοντας το υπόλοιπο στο ποτάμι, χωρίς να το πετάει. Γι' αυτό ονομάζουμε την γέφυρα Hanshaku-kyo, " Γέφυρα μισής Κουτάλας." Στο μοναστήρι όταν πλένουμε το πρόσωπο μας, γεμίζουμε την λεκάνη κατά το 70% της χωρητικότητας. Και αφού πλυθούμε αδειάζουμε το νερό αντί για μακριά , προς το σώμα μας. Αυτό εκφράζει σεβασμό για το νερό.
Αυτού του είδους η άσκηση δεν βασίζεται πάνω στην ιδέα του να είσαι οικονομικός. Μπορεί να είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί ο Dogen γυρνούσε το μισό νερό που έπαιρνε στο ποτάμι. Αυτού του είδους η πράξη είναι πέρα από την σκέψη μας.
Όταν αισθανόμαστε την ομορφιά του ποταμού, όταν είμαστε ένα με το νερό, το κάνουμε διαισθητικά με τον τρόπο του Dogen. Είναι η αληθινή μας φύση να το κάνουμε έτσι. Αλλά αν η αληθινή σου φύση είναι καλυμμένη από ιδέες οικονομίας ή αποτελεσματικότητας, o τρόπος του Dogen δεν γίνεται κατανοητός.
Πήγα στο εθνικό πάρκο Yosemite (Αμερική), και είδα κάτι τεράστιους καταρράκτες. Ο μεγαλύτερος είχε περίπου 400 μέτρα ύψος, και από αυτό το ύψος το νερό πέφτει σαν μια κουρτίνα που ρίχνεται από την κορυφή του βουνού. Δεν μοιάζει να πέφτει γρήγορα, όπως θα περιμένατε· μοιάζει να πέφτει πολύ αργά λόγω της απόστασης. Και το νερό δεν πέφτει σαν ένα ρεύμα, αλλά διαχωρίζεται σε πολλά μικρά ρεύματα. Από μακριά μοιάζει με κουρτίνα. Και σκέφτηκα ότι θα πρέπει να είναι μια πολύ δύσκολη εμπειρία για κάθε σταγόνα νερού να πέφτει από την κορυφήενός τόσο ψηλού βουνού. Παίρνει χρόνο, ξέρετε, πολύ χρόνο, ώστε το νερό τελικά να φτάσει στο κάτω μέρος του καταρράκτη.
Και μου φαίνεται ότι η ζωή μας μπορεί να μοιάζει με αυτό. Έχουμε πολλές δύσκολες εμπειρίες στη ζωή μας. Αλλά την ίδια στιγμή, σκέφτηκα, το νερό δεν ήταν αρχικά χωρισμένο, αλλά ήταν ένας ολόκληρος ποταμός. Μόνο όταν είναι χωρισμένο έχει μια δυσκολία στο να πέσει. Είναι σαν το νερό να μην έχει καθόλου αισθήσεις όταν είναι ένας ολόκληρος ποταμός. Μόνο όταν έχει χωριστεί σε πολλές σταγόνες μπορεί να έχει ή να εκφράζει κάποιο συναίσθημα. Όταν βλέπουμε ένα ολόκληρο ποταμό δεν νιώθουμε την ζωντανή δραστηριότητα του νερού, αλλά όταν πιάσουμε ένα μέρος του νερού με την κουτάλα, έχουμε την εμπειρία κάποιας αίσθησης του νερού, και επίσης νιώθουμε την αξία του ατόμου που χρησιμοποιεί το νερό. Νιώθοντας τον εαυτό μας και το νερό με αυτόν τον τρόπο, δεν μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε μόνο με υλιστικό τρόπο. Είναι ζωντανό. Πριν γεννηθούμε δεν είχαμε κανένα συναίσθημα· είμασταν ένα με το σύμπαν. Αυτό ονομάζεται "μοναδικός νους", ή "ουσία του νου," ή "μεγάλος νους." Αφού έχουμε χωριστεί με τη γέννηση μας από αυτήν την μοναδικότητα, όπως το νερό που πέφτει από τον καταρράκτη χωρίζεται από τον αέρα και τους βράχους, αποκτούμε συναίσθηση. Έχετε δυσκολία επειδή έχετε συναίσθημα. Ταυτίζεστε με το συναίσθημα που έχετε χωρίς να ξέρετε πως αυτού του είδους το συναίσθημα δημιουργείται. Όταν δεν συνειδητοποιείτε ότι είστε ένα με τον ποταμό, ή ένα με το σύμπαν, τότε νιώθετε πόνο. Είτε είναι χωρισμένος σε σταγόνες είτε όχι, το νερό είναι νερό.
Η ζωή μας και ο θάνατος είναι το ίδιο πράγμα. Όταν συνειδητοποιήσουμε αυτό το γεγονός,
δεν έχουμε πλέον φόβο για το θάνατο, και δεν έχουμε πλέον πραγματική δυσκολία στη ζωή μας.
Όταν ο ποταμός ξαναγυρνά στην αρχική του ενότητα, δεν έχει πια ατομικό συναίσθημα· ξαναπαίρνει την φύση του, και βρίσκει ηρεμία. Πόσο χαρούμενο πρέπει να είναι το νερό που ξαναγύρισε στον αρχικό ποταμό! Αν έχουν έτσι τα πράγματα, τι συναίσθημα θα έχουμε όταν πεθαίνουμε; Νομίζω ότι είμαστε σαν το νερό στην κουτάλα. Θα έχουμε ηρεμία τότε, τέλεια ηρεμία.
Μπορεί να είναι πολύ τέλεια για εμάς ακόμα, επειδή ταυτιζόμαστε τόσο πολύ με το συναίσθημα μας, στην ατομική μας ύπαρξη. Εμείς, τώρα, έχουμε κάποιο φόβο θανάτου, αλλά αφού ξαναβρούμε την αυθεντική μας φύση, υπάρχει Νιρβάνα. Γι' αυτό λέμε, "Για να αποκτήσεις Νιρβάνα πρέπει να πεθάνεις." "Να πεθάνεις" δεν είναι μια τόσο επαρκής έκφραση. Ίσως "να περάσεις" ή "να συνεχίσεις", ή "να ενωθείς" θα ήταν καλύτερη.
Θα προσπαθήσετε να βρείτε κάποια καλύτερη έκφραση για το θάνατο; Όταν θα την βρείτε, θα έχετε μια καινούργια ερμηνεία στη ζωή σας. Θα είναι σαν την εμπειρία μου όταν είδα το νερό στο μεγάλο καταρράκτη. Φανταστείτε! Είχε 400 μέτρα ύψος!
Λέμε, "Όλα προέρχονται από την κενότητα." Ένας ενιαίος ποταμός ή ένα ενιαίο μυαλό είναι κενότητα. Όταν φτάσουμε αυτή την κατανόηση βρίσκουμε την αληθινή σημασία της ζωής μας. Όταν φτάσουμε αυτήν την κατανόηση μπορούμε να δούμε την ομορφιά στην ανθρώπινη ζωή. Προτού συνειδητοποιήσουμε αυτό το γεγονός, όλα αυτά που βλέπουμε είναι απλά πλάνη. Μερικές φορές υπερτιμούμε την ομορφιά· μερικές φορές υποτιμούμε ή αγνοούμε την ομορφιά επειδή ο μικρός νους μας δεν βρίσκεται σε συμφωνία με την πραγματικότητα. Το να μιλάμε για αυτό με αυτόν τον τρόπο είναι εύκολο, αλλά το να έχουμε το πραγματικό συναίσθημα δεν είναι τόσο εύκολο. Αλλά με την εξάσκηση στο ζαζέν μπορείτε να καλλιεργήσετε αυτό το αίσθημα. Όταν μπορέσετε να "καθίσετε" με ολόκληρο το σώμα και τον νου, και με την ενότητα σώματος και νου υπό τον έλεγχο του συμπαντικού νου, μπορείτε εύκολα να αποκτήσετε αυτού του είδους την σωστή κατανόηση. Η καθημερινή σας ζωή θα ανανεωθεί χωρίς να ταυτίζεστε με μια λανθασμένη ερμηνεία της ζωής. Όταν συνειδητοποιήσετε αυτό το γεγονός, θα ανακαλύψετε πόσο χωρίς νόημα ήταν η παλιά σας ερμηνεία, και πόσο πολύ άχρηστη προσπάθεια είχατε καταβάλλει. Θα βρείτε το αληθινό νόημα της ζωής, και ακόμα και αν έχετε δυσκολία κατά την πτώση από την κορυφή του καταρράκτη στο κάτω μέρος του βουνού, θα χαίρεστε την ζωή σας.
ΝΙΡΒΑΝΑ: Ο Καταρράκτης from Iptamenos Ollandos on Vimeo.
Suzuki from Iptamenos Ollandos on Vimeo.
Quotations
- "Strictly speaking, there are no enlightened people, there is only enlightened activity."
- "Our tendency is to be interested in something that is growing in the garden, not in the bare soil itself. But if you want to have a good harvest, the most important thing is to make the soil rich and cultivate it well."
- "So the secret is just to say 'Yes!' and jump off from here. Then there is no problem. It means to be yourself, always yourself, without sticking to an old self."
- "When you do something, you should burn yourself completely, like a good bonfire, leaving no trace of yourself."
- "Zazen practice is the direct expression of our true nature. Strictly speaking, for a human being, there is no other practice than this practice; there is no other way of life than this way of life."
- "Take care of things, and they will take care of you."
- "In the beginner's mind there are many possibilities, in the expert's mind there are few." - Shunryu Suzuki
- "Life and death are the same thing. When we realize this fact, we have no fear of death anymore, nor actual difficulty in our life."
- "As soon as you see something, you already start to intellectualize it. As soon as you intellectualize something, it is no longer what you saw."
- "The way that helps will not be the same; it changes according to the situation."
- “That bird is free – you owe me a bird.”
- "Without accepting the fact that everything changes, we cannot find perfect composure. But unfortunately, although it is true, it is difficult for us to accept it. Because we cannot accept the truth of transience, we suffer."
