«Οι θεμελιώδεις νόμοι της ανθρώπινης βλακείας» [Από το blog “Online μπούρδες”]

Πριν από μία εβδομάδα, στις 17.3.2011, στο blog “Online μπούρδες” διαβάσαμε αυτό:

Οι θεμελιώδεις νόμοι της ανθρώπινης βλακείας

Ο 1ος Νόμος

«Πάντα και αναπόφευκτα ο καθένας από μας υποτιμά τον αριθμό των ηλίθιων ατόμων που κυκλοφορούν».

Παραδεχτείτε το. Η μικρή φούσκα λογικής του μικρόκοσμού μας, που περιλαμβάνει έναν κλειστό κύκλο από συζητήσιμα άτομα κάποιας αντίληψης, κάθε μέρα μικραίνει όλο και περισσότερο. Γιατί σε ένα τυχαίο κοινωνικό σύνολο με πεπερασμένο αριθμό ανθρώπων, οποιοδήποτε αυθαίρετο ποσοστό θεωρήσουμε εμείς ότι είναι ηλίθιο, η πραγματικότητα θα μας προσθέτει συνεχώς ένα ποσοστό παραπάνω.

Ο 2ος Νόμος

«Η πιθανότητα να είναι ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ηλίθιο είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό του ίδιου προσώπου».

Η κοινωνία, και κατ’ ακολουθία η ζωή θα ήταν πολύ πιο όμορφη και βολική αν κάποια επίκτητα χαρακτηριστικά εξάλειφαν την βλακεία. Η πραγματικότητα όμως έχει άλλη άποψη. Δεν έχει σημασία αν κάποιος έχει 10 πτυχία, ή κατέχει υψηλή θέση ευθύνης ή IQ 200. Επίσης δεν έχει σημασία η οικονομική κατάστασή του, η φυλή του ή ο σεξουαλικός προσανατολισμός του. Η βλακεία είναι μία equal opportunities έννοια και δεν κάνει τέτοιου είδους διακρίσεις.

Ο 3ος Νόμος

Επαναδιατυπώνεται για λόγους συνοχής:

«Ένα ηλίθιο άτομο είναι ένα πρόσωπο που προκαλεί ζημιά σε ένα άλλο πρόσωπο ή ομάδα προσώπων χωρίςταυτόχρονα να εξασφαλίζει κάποιο πλεονέκτημα για το ίδιο· πολλές φορές, μάλιστα, το ίδιο υφίσταται μίαν απώλεια».

Αυτός είναι και ο κανόνας που κάνει τη λεπτή διαφορά μεταξύ ενός βλάκα και ενός μη-βλάκα. Και φυσικά συνδέεται άμεσα με την ικανότητα αντίληψης της πραγματικότητας ενός ατόμου, αφού μέσω αυτής μπορεί να ρυθμίζει τις πράξεις του με τρόπο ώστε αυτές να αποφέρουν ταυτόχρονα εποικοδομητικά στοιχεία τόσο για αυτόν όσο και για τους γύρω του.

Άλλωστε, ο λόγος που ένας βλάκας γίνεται εκνευριστικός, δεν είναι τόσο για το γεγονός ότι μία πράξη του μπορεί να βλάπτει εμάς έμμεσα ή άμεσα, αλλά επειδή μπορούμε να δούμε πως από την ίδια πράξη βλάπτεται και ο ίδιος χωρίς να το καταλαβαίνει. Είναι το συναίσθημα που νοιώθεις όταν βρίσκεσαι σε ένα δωμάτιο με έναν βλάκα που επεξεργάζεται μία χειροβομβίδα, και ενώ του λες να μην τραβήξει την περόνη, αυτός για κάποιον αψυχολόγητο λόγο την τραβάει επίτηδες, χωρίς βέβαια να καταλαβαίνει σε τί χρησιμεύει η περόνη, και σε κοιτάει με το βλέμμα «Χα! Την τράβηξα». Ο εκνευρισμός που δημιουργεί η υποτίμηση μίας βλακώδους πράξης, είναι στην ουσία αυτός που μας οδηγεί και στον επόμενο Νόμο.

Ο 4ος Νόμος

«Τα μη ηλίθια άτομα υποτιμούν πάντα τη βλαπτική ενέργεια των ηλίθιων ατόμων. Ιδίως οι μη ηλίθιοι ξεχνούν διαρκώς ότι σε οποιαδήποτε στιγμή και τόπο και σε οποιαδήποτε περίσταση η συναναστροφή και/ή ο συγχρονισμός με ηλίθια άτομα αποδεικνύεται ασφαλώς ένα σοβαρότατο σφάλμα».

Η βλακεία είναι σαν τον παραλογισμό. Είναι απρόβλεπτη άρα ανίκητη. Όσο και αν θεωρεί κανείς ότι μπορεί να αποφύγει έναν βλάκα και τις πράξεις του, πλανάται οικτρά. Και αυτό το απρόβλεπτο είναι που συντελεί στην κορύφωση του προαναφερθέντος εκνευρισμού. Διότι, ο βλάκας όπως και ο παράλογος, δεν αντιμετωπίζονται με κανένα επίπεδο λογικής. Ο βλάκας αντιμετωπίζεται με περισσότερη βλακεία, αλλά αυτό φυσικά έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της γενικότερης βλακείας στο όλο σύστημα, οπότε νικητής πάλι βγαίνει ο βλάκας.

Σε αυτό το σημείο, αξίζει να κάνουμε μία μικρή ανάλυση για τον συσχετισμό τύπων ανθρώπων και πράξεών τους. Έστω ένα καρτεσιανό σύστημα αξόνων, πάνω στο οποίο τοποθετούμε τον Τάδε. Ο Χ άξονας μετράει το όφελος που εξασφαλίζει ο Τάδε από τη δράση του. Ο Υ άξονας μετράει το όφελος που εξασφαλίζει ένα άλλο άτομο ή ομάδα ατόμων ως συνέπεια της ίδιας δράσης από τον Ταδε. Ας εξετάσουμε τις 4 περιπτώσεις όπως αυτές διαφαίνονται από το παρακάτω διάγραμμα.

Α: Ο Τάδε κάνει μία πράξη από την οποία ο ίδιος δεν εξασφαλίζει κάποιο όφελος, αλλά εξασφαλίζουν όφελος οι άλλοι (αρνητικό Χ, θετικό Υ). Ο Τάδε με αυτή την πράξη συμπεριφέρεται ως αμόρφωτος.

Β: Ο Τάδε κάνει μία πράξη από την οποία και αυτός και οι άλλοι εξασφαλίζουν όφελος (θετικό Χ, θετικό Υ). Ο Τάδε με αυτή την πράξη συμπεριφέρεται ως έξυπνος.

C: Ο Τάδε κάνει μία πράξη από την οποία ούτε αυτός, ούτε οι άλλοι εξασφαλίζουν όφελος (αρνητικό Χ, αρνητικό Υ). Ο Τάδε με αυτή την πράξη συμπεριφέρεται ως ηλίθιος.

D: Ο Τάδε κάνει μία πράξη από την οποία αυτός εξασφαλίζει κάποιο όφελος, αλλά εις βάρος του οφέλους των άλλων (θετικό Χ, αρνητικό Υ). Ο Τάδε με αυτή την πράξη συμπεριφέρεται ως κακοποιός.

Εξετάζοντας πλέον την ευημερία μίας ολόκληρης κοινωνίας με μία απλή μακροανάλυση του ανωτέρω διαγράμματος μπορούμε να δούμε ότι σε γενικές γραμμές η μεγαλύτερη πηγή δράσεων με κόστος για την ίδια την κοινωνία δεν προέρχεται από τον κακοποιό, όπως ίσως θα περίμενε κανείς. Έτσι, με ασφαλή τρόπο μπορούμε να καταλήξουμε στον τελευταίο και συμπερασματικό νόμο...

Ο 5ος Νόμος

«Το ηλίθιο άτομο είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος ανθρώπου που υπάρχει».

ΠΗΓΗ:

http://str1der.blogspot.com/2011/03/blog-post_17.html

«Η δύναμη της βλακείας» [Από το blog “Spiritual Harmony”]

Πριν από ένα μήνα, στις 17.6.2010, στο blog “Spiritual Harmony” της Βασιλικής, διαβάσαμε αυτό:

Η δύναμη της βλακείας

«Δύο πράγματα είναι ατελείωτα: το σύμπαν και η βλακεία του ανθρώπου, όμως για το σύμπαν δεν είμαι ακόμα σίγουρος». Αυτή η φράση, που αποδίδεται στον Άλμπερτ Αϊνστάιν, εκφράζει μια πανάρχαια ιδέα.

Άλλωστε ο πρώτος βλάκας της ιστορίας δεν ήταν άλλος από τον Αδάμ, που έχασε τον Παράδεισο, για να φάει ένα φρούτο.

Είναι η πιο επικίνδυνη δύναμη του κόσμου.

Δεν μπορούμε να την εξαλείψουμε, αλλά μπορούμε να την αναγνωρίσουμε.

Αν και, κάποιες φορές, μας βοηθά να προοδεύσουμε.

Στην άκρη της γλώσσας

Τι εννοούμε όμως με τη λέξη «βλακεία»;

Η έννοια, αν και είναι ενστικτωδώς γνωστή σε όλους, μοιάζει να ξεφεύγει από οποιονδήποτε θεωρητικό ορισμό. Δεν είναι απλώς το αντίθετο της εξυπνάδας, γιατί υπάρχουν έξυπνοι άνθρωποι που, κάποιες φορές, συμπεριφέρονται σαν βλάκες.

Ο μοναδικός που κατάφερε να δώσει έναν πειστικό ορισμό στη βλακεία ήταν, το 1988, ο ιστορικός και οικονομολόγος Κάρλο Τσιπόλα: βλάκας είναι αυτός που προκαλεί ζημιά σε κάποιον άλλο αλλά παράλληλα δεν πετυχαίνει κάποιο πλεονέκτημα για τον εαυτό του ή ακόμα και υφίσταται ζημιά και ο ίδιος.

«Η ζωή μας είναι γεμάτη απώλειες χρήματος, χρόνου, ενέργειας, ησυχίας και καλής διάθεσης, λόγω των απίθανων πράξεων κάποιου παράλογου πλάσματος που μας τυχαίνει τις πιο απρόσμενες στιγμές και ζημιώνει, ακυρώνει και δυσκολεύει τη ζωή μας, χωρίς να έχει απολύτως τίποτα να κερδίσει από τις πράξεις του», γράφει ο Τσιπόλα.

Ένα πράγμα είναι λοιπόν ξεκάθαρο: η βλακεία έχει μια ευκρινή κλίση να μεταφράζεται σε πράξεις, και αυτό την καθιστά επικίνδυνη.

Πηγή γέλιου

Σύμφωνα με τον Τσιπόλα, που αναγνώρισε τους «5 θεμελιώδεις νόμους της βλακείας», τα έξυπνα άτομα έχουν την τάση να υποτιμούν τους κινδύνους που συνδέονται με τη βλακεία.

Με αυτόν τον τρόπο η βλακεία γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνη από την κακία, γιατί η κακία διαθέτει μια κατανοητή λογική, και έτσι μπορεί να προβλεφθεί και να αντιμετωπιστεί.

Ακριβώς για να απομακρύνουμε το φόβο της βλακείας (καταλογίζοντάς την σε άλλους) ή για να παρηγορηθούμε για το πόσο αναπόφευκτη είναι, ανέκαθεν η βλακεία προσφέρει πλούσια κωμικά εναύσματα.

Βλάκες είναι πολλοί πρωταγωνιστές κινηματογραφικών ταινιών, αλλά πριν από αυτούς βλάκες ήταν κάποιες μορφές της λογοτεχνίας, όπως ο πρωταγωνιστής στο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν «Τα καινούρια ρούχα του αυτοκράτορα»: ένας (βλάκας) ηγεμόνας πείθεται από έναν απατεώνα ράφτη να φορέσει ένα εκπληκτικό ρούχο, που θα είναι αόρατο στους βλάκες. Ο αυτοκράτορας πέφτει στην παγίδα, όμως κανείς, για να μην παραδεχτεί τη βλακεία του και εναντιωθεί στο βασιλιά, δεν τολμά να πει ότι δε βλέπει το ρούχο (που δεν υπάρχει). Μόνο ένα παιδί φωνάζει δυνατά ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός, αποκαλύπτοντας την απάτη.

Βλάκες είναι επίσης οι αστυνομικοί που πρωταγωνιστούν σε διάφορα ανέκδοτα αλλά και τα γαϊδούρια των παραμυθιών, όπως ο γάιδαρος στον οποίο μεταμορφώνεται ο Πινόκιο όταν σταματά να μελετά για να μπορεί να γλεντά. Στο έργο Δείπνο ηλιθίων, οι πρωταγωνιστές έχουν ένα χόμπι: ψάχνουν βλάκες για να τους καλούν για φαγητό, ώστε να διασκεδάζουν σε βάρος τους (όμως στο τέλος ένας βλάκας θα τους κοροϊδέψει). Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται τα Βραβεία Δαρβίνου, μια αναγνώριση για όσους «συνέβαλαν στη βελτίωση της ανθρώπινης γενετικής δεξαμενής αποχωρώντας από αυτή με τρόπο θεαματικά βλακώδη». Ένα παράδειγμα: Ο 33χρονος Άγγλος που τραυματίστηκε θανάσιμα, ενώ ήθελε να διαπιστώσει αν το μπουφάν που φορούσε μπορούσε να αντέξει τις μαχαιριές.

Πώς λειτουργεί;

Όταν όμως γελάμε με τη βλακεία, μπορούμε να την κάνουμε «συμπαθητική» και συνεπώς να την υποτιμήσουμε περαιτέρω. Αν στην τέχνη ο βλάκας είναι εντελώς αναγνωρίσιμος, δεν ισχύει το ίδιο για την αληθινή ζωή. Έχει βασική σημασία να συνειδητοποιήσουμε περί τίνος πρόκειται, για να μπορέσουμε να ελέγξουμε καλύτερα τις συνέπειες. Δε θα μπορέσουμε ποτέ να τη νικήσουμε ολοκληρωτικά, όμως τα αποτελέσματά της μπορούν να είναι λιγότερο βαριά αν καταλάβουμε πώς λειτουργεί. Άλλωστε η βλακεία έχει τρία χαρακτηριστικά.

Σαν τα διαμάντια

1) Η βλακεία είναι ασυναίσθητη και υποτροπιάζει. «Ο κίνδυνος της βλακείας προέρχεται από τον βλάκα που δεν ξέρει ότι είναι βλάκας», εξηγεί ο Τσιπόλα. «Αυτό δίνει μεγαλύτερη δύναμη και αποτελεσματικότητα στην καταστρεπτική δράση της». Ο βλάκας δε γνωρίζει τα όριά του, παραμένει προσκολλημένος στις πεποιθήσεις του και δεν ξέρει πώς να αλλάξει, με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνει επ’ άπειρον τα ίδια λάθη.

Σε κλινικό επίπεδο, η βλακεία είναι η χειρότερη ασθένεια, γιατί είναι αθεράπευτη. Ο βλάκας έχει την τάση να επαναλαμβάνει πάντα την ίδια συμπεριφορά, γιατί δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί τη ζημιά που προκαλεί και συνεπώς δεν μπορεί να αυτοδιορθωθεί. Ο βλάκας είναι σαν τα διαμάντια: παντοτινός.

Μεταδοτικότητα

2) Η βλακεία είναι μεταδοτική. Το πλήθος, δηλαδή, συμπεριφέρεται με περισσότερο βλακώδη τρόπο από τα μεμονωμένα άτομα που το συνθέτουν. Αυτό εξηγεί γιατί ολόκληροι λαοί (όπως η ναζιστική Γερμανία και η φασιστική Ιταλία) μπορούν εύκολα να χειραγωγηθούν, ώστε να επιδιώκουν τρελούς σκοπούς. Αυτό το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα γνωστό στην ψυχολογία. Η συναισθηματική μετάδοση, που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της ομάδας, μειώνει την κριτική ικανότητα. Παρατηρείται τότε η «πόλωση της λήψης αποφάσεων»: επιλέγεται η πιο απλή λύση, που συνήθως είναι και η λιγότερο έξυπνη.

Έπαινοι και κολακείες

3)Εκτός από το πλήθος, υπάρχει και ένας άλλος παράγοντας που γιγαντώνει τη βλακεία: η εξουσία. «Η εξουσία αποβλακώνει», έγραψε ο Γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε. Τα άτομα που έχουν εξουσία τείνουν να πιστεύουν ότι, ακριβώς επειδή έχουν εξουσία, είναι οι καλύτεροι, οι πιο ικανοί, οι πιο έξυπνοι, οι πιο σοφοί από όλη την ανθρωπότητα. Εξάλλου, περιστοιχίζονται από αυλικούς, οπαδούς και κερδοσκόπους, που ενισχύουν διαρκώς αυτή την ψευδαίσθηση. Με αυτό τον τρόπο όποιος βρίσκεται στην εξουσία καταλήγει να διαπράττει κατά γενική ομολογία τις μεγαλύτερες ανοησίες. Άλλωστε η εξουσία (πολιτική, οικονομική ή γραφειοκρατική) αυξάνει το βλαπτικό δυναμικό ενός βλάκα.

Το πιο ακραίο παράδειγμα έρχεται από την ταινία S.O.S. Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, όπου μια ομάδα ηλιθίων φτάνει στο σημείο να πυροδοτήσει μια συσκευή που θα φέρει το τέλος του κόσμου, αφανίζοντας τον πλανήτη. Δε χρειάζεται όμως να ανατρέξουμε στην επιστημονική φαντασία, καθώς η ιστορία βρίθει περιστατικών με συγκλονιστικά λάθη εκτίμησης.

Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ στις 14 Ιουλίου του 1789 (την ημέρα της κατάληψης της Βαστίλης, το γεγονός με το οποίο ξεκίνησε η Γαλλική Επανάσταση) σημείωσε στο ημερολόγιό του: «Σήμερα τίποτα καινούριο». Η ίδια ανόητη αίσθηση του ανίκητου ίσως οδήγησε τον Τζορτζ Άρμστρογκ Κάστερ να επιτεθεί στους Ινδιάνους της Μοντάνα το 1876 (κοντά στον πύργο Λιτλ Μπιγκ Χορν εκατοντάδες άντρες του αμερικανικού στρατού κατασφάχτηκαν από τη συμμαχία των Ινδιάνων Σιου με τους Σεγιέν) ή τον Ναπολέοντα να εισβάλει στη Ρωσία το χειμώνα του 1812 (κατά τη διάρκεια του οποίου η Μεγάλη Στρατιά της Γαλλίας αποδεκατίστηκε από το κρύο και την ανέχεια). Χωρίς να υπολογίσουμε τις –προβλεπόμενες– πανωλεθρίες στο Βιετνάμ και το σημερινό Ιράκ.

Και αν είμαι εγώ ο βλάκας;

Σε αυτό το σημείο, όμως, ήρθε η ώρα για ένα συλλογισμό. Δεδομένου ότι το χαρακτηριστικό του βλάκα είναι ότι δε γνωρίζει πως είναι βλάκας, αν πιστεύουμε ότι δεν είμαστε βλάκες, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι δεν είμαστε. Τουλάχιστον κάποιες φορές ή σε κάποιες περιπτώσεις.

Έχουμε την τάση να χαρακτηρίζουμε βλακεία όλες τις συμπεριφορές που δεν εντάσσονται στα δικά μας νοητικά σχήματα. Όμως το να πιστεύουμε πως μόνο οι άλλοι είναι βλάκες είναι ένας φαύλος κύκλος και... μεγάλη βλακεία. Σε καθένα από εμάς υπάρχει ένας παράγοντας βλακείας που είναι πάντα μεγαλύτερος απ’ όσο πιστεύουμε, κάτι το οποίο δεν είναι υποχρεωτικά μπελάς. Ίσως μάλιστα η βλακεία να έχει εξελικτική λειτουργία: μας αναγκάζει να κάνουμε ριψοκίνδυνες πράξεις, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να είναι περισσότερο χρήσιμες από την απραξία.

Η βλακεία, καθώς είναι μια παράλογη συμπεριφορά, επιτρέπει στον άνθρωπο να δέχεται προκλήσεις που διαφορετικά δε θα δεχόταν. Και η παρεκτροπή λόγω της βλακείας οδηγεί στην πρόοδο και την ανεύρεση καινοτόμων λύσεων. Η βλακεία, λοιπόν, μας επιτρέπει να κάνουμε λάθη, και από την εμπειρία του λάθους έρχεται πάντα η πρόοδος της γνώσης. Συνεπώς ένα σημείο-κλειδί για να εξαλείψουμε τη βλακεία είναι να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας και να διορθωθούμε. Όπως έλεγε ο Γάλλος συγγραφέας Πολ Βαλερί: «Υπάρχει ένας βλάκας μέσα μου. Πρέπει να επωφεληθώ από τα λάθη του».

Με ποιον τρόπο όμως;

Μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Έξετερ στη Μεγάλη Βρετανία, που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Ιούλιο στο Journal of Cognitive Neuroscience, εντόπισε μια περιοχή του εγκέφαλου, στον κροταφικό φλοιό, που ενεργοποιείται κάθε φορά που πρόκειται να διαπράξουμε το ίδιο λάθος: ένας συναγερμός μας εμποδίζει να πέσουμε στα ίδια σφάλματα.

Αν λοιπόν η βλακεία οφείλεται σε μια ανωμαλία σε αυτή την περιοχή, ίσως μια μέρα καταφέρουμε να τη διορθώσουμε με μια χειρουργική επέμβαση.

Αρκεί να μην πέσουμε στα χέρια ενός βλάκα γιατρού!

ΠΗΓΗ:

http://truthseeker-vasiliki.blogspot.com/2010/06/blog-post_17.html

«1» [Από το blog “Haris Home”]

Στις 28.6.2009, στο blog “Haris Home”, διαβάσαμε αυτό:

1

Όλοι οι ηλίθιοι έχουν ίδιο τρόπο σκέψης. Σίγουρα κάπως συνεννοούνται υπογείως. Επικοινωνία μεταξύ τους δεν έχουν –η ουσία της βλακείας είναι ότι δεν μπορεί να επικοινωνήσει: είτε με τον εαυτό της, είτε με τους άλλους. Αλλά δεν μπορεί, δεν εξηγείται διαφορετικά: κάποια πηγή έχουν, γιατί τέτοια συμφωνία απόψεων δεν την βρίσκεις ούτε στα πιο δογματικά κόμματα, πχ στο ΚΚΕ. Ασπούμε, οι πιο άχρηστοι Έλληνες, είναι ταυτόχρονα οι πιο φανατικοί ελληνάρες, αυτοί που κυριολεκτικά θεοποίησαν ότι πέρασε από τούτη την έρμη χώρα. Οι πιο άχρηστοι δημόσιοι υπάλληλοι και οι πλέον διεφθαρμένοι πολίτες, είναι οι πρώτοι και καλύτεροι στην καταδίκη του ελληνικού κράτους. Η μόνη δικαίωση που μπορούν να έχουν, είναι ότι τα μυαλά τους καθοδηγούνται απ’ τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης. Αλλά η δικαίωσή τους είναι η καταδίκη τους: το ότι πιστεύουν ότι τους πουν (είναι γραμμένο! σου λένε), είναι πρώτη ένδειξη διανοητικής αποβλάκωσης. Το επόμενο στάδιο, είναι ο φανατισμός πάνω σε αυτό που τους είπαν. Και εδώ κλείνουν τις πόρτες: δεν μπορούν να μιλήσουν πάνω από 2-3 λεπτά χωρίς πέσουν σε αντιφάσεις. Αλλά δεν δέχονται επικρίσεις. Τον βλάκα πρώτα τον διαμορφώνουν κατά πως θέλουν και μετά τον φανατίζουν. Αλλά υπάρχουν και βλάκες αυτοδίδαχτοι. Αυτοί είναι συνήθως μεγάλοι σε ηλικία. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, δεν έχουν παιδιά. Αν έχουν όμως, αυτά γίνονται συνήθως το είδος του δασκαλεμένου βλάκα. Ο αυτοδίδαχτος βλάκας είναι περήφανος: το χει καμάρι που τα μαθε όλα μόνος του. Εν προκειμένω, τα όλα που ξέρει, δεν είναι περισσότερα απ΄όσα βλέπει μια μύγα. Αλλά το μυαλό του βλάκα είναι σαν ψύλλος: μπορεί να πεταχτεί απ’ το έδαφος σε μεγάλο ύψος χωρίς μεγάλη δυσκολία. Έτσι ο ψύλλος συναγωνίζεται την μύγα. Φυσικά η μύγα δεν το ξέρει αυτό, αλλά το ξέρει πολύ καλά ο ψύλλος. Η μύγα βλέπει τα πάντα, χωρίς να φτάνει στο βάθος των πραγμάτων. Γι’ αυτό πάντα νικάει ο ψύλλος: αυτός καταφέρνει όχι μόνο να τα δει όλα, αλλά και να συνδέσει τα ασύνδετα. Οι αυτοδίδαχτοι βλάκες, επειδή διαβάζουν, όταν δεν βαριούνται, μόνο αθλητικές εφημερίδες, δεν μπορούν φυσικά να σε παραπέμψουν για αποδείξεις σε κάποιο βιβλίο ή κάτι τελοσπάντων. Γι’ αυτούς, το κυριότερο επιχείρημα είναι η πείρα. Μεγάλο πράγμα η πείρα. Δικαιούται να λέει ότι θέλει. Ο πεπειραμένος βλάκας, αυτοδιαμορφώνεται και αυτο-αποβλακώνεται. Μόνο η πείρα δικαιούται να το κάνει αυτό, γι’ αυτό οι νέοι, βλάκες και μη, οφείλουν να κάτσουν να ακούσουν την πείρα και να μην φέρουν αντιρρήσεις. Και φυσικά, η πείρα είναι το μεγαλύτερο σχολείο του ανθρώπου. Δεν διαφωνώ, αλλά απορώ γιατί μας βάζουν να σπουδάζουμε σε κατώτερα σχολεία, αντί να μας αφήσουν στον ήλιο να ωριμάσουμε ώστε να γίνουμε και μεις πεπειραμένοι απόλυτοι γνώστες. «Πήγαινε παιδί μου να μορφωθείς», αλλά κανείς δεν ρωτάει τον «μορφωμένο». «Εγώ θα σου πω πως γίνεται». Ή, «εσύ είσαι μορφωμένος, θα με καταλάβεις». Αυτή είναι η ουσία του ψύλλου: μπορεί να πει ξύλινο σίδηρο.

ΠΗΓΗ:

http://harishome.blogspot.com/2009/06/1.html