Odpowiedź Poecie

- Ale czemu przychodzisz do mnie? – zapytał gwałtownik. – W mojej robocie nie ma uroku. To warsztat krwi, potu, mozołu, wędrówki, walki, bólu w mięśniach i rzygania z wysiłku. Tego też uczę. Twoje zaś zadanie polega na tym, żeby patrzeć na dzieła takich jak ja, potem znaleźć w nich wielkość czy piękno, opisać słowami i wyśpiewać ku zachwytowi gawiedzi. Tym łatwiej ci to pewnie przychodzi, że spoglądasz z oddali. Jakiej więc rady się ode mnie spodziewasz? W czym mógłbym ci pomóc?Poeta skinął głową na znak, że się zgadza.

- Prawda, że patrzę z daleka. Bo kto miałby docenić i wysławić chwałę bohaterów lepiej, niż ten, co sam do takiej chwały tęskni, ale się boi postawić życie na szalę? – westchnął. – Dostrzegam jednak między nami podobieństwo: obaj działamy z miłości. Widzę surowość twoich działań, ale wiem, że wypełnia je umiłowanie. Nie wiem czy robisz to, bo kochasz niewiastę, ojczyznę, Boga, czy po prostu samo zajęcie. Wiem tylko, że robisz to z miłości. Ja tworzę wiedziony tą samą pobudką. Oczywiście, że łechce mnie, kiedy słowa pochwały wypowie po moim występie król i dworzanie, a młódki spozierają ku mnie z żarem w oczach. Lecz wierz mi, gdyby przyszedł czas, że monarcha poezji by zakazał, choćby pod karą śmierci, składałbym rymy dalej, bo bym nie zdzierżył tego ognia w umyśle i sercu. Nie znalazłem tego u innych artystów. Same z nich dziwki i trefnisie, co się łaszą jak koty do sakiewki lub sławy. Dlatego po radę przychodzę do ciebie, bo wierzę, że mnie w kłopocie moim zrozumiesz.

Gwałtownik ani drgnął, ale słuchał z uwagą, poeta przyjął to więc za dobrą monetę i kontynuował:

- Widzisz… - złożył dłonie i splótł palce, jakby chciał się pomodlić – Dopadło mnie rozczarowanie, niezadowolenie… Smutek… Jakbym się zgubił w tym, co robię… Lata mijają, a ja wciąż gonię za doskonałością moich wierszy… I zaczynam podejrzewać, że gonię za chimerą… Albo też nie dorastam do wielkości mojego daru. Widzisz, za każdym razem, kiedy się biorę do pisania, wybucha we mnie entuzjazm, rozpala mnie wizja, tworzę jak w gorączce, bo się nie mogę doczekać wspaniałości tego, co powstanie. Żyję nadzieją, że oto ten poemat, to właśnie dzieło spełni wreszcie oczekiwania, jakie w nim pokładam. Że uda mi się sięgnąć tego ideału, który przewiduję wyobraźnią i przeczuwam sercem… Ale kiedy kończę, zawsze wydaje mi się, żem ani w połowie nie oddał tego światła i ognia, które tak mnie rozpalały! Owszem, ludzie klaszczą, dwór się zachwyca, konkurenci się pienią z zazdrości… Cóż z tego? Skoro ja wiem to, czego oni nawet nie podejrzewają: żem im dał ledwie okruch z ogromu splendoru, jakim w sobie nosił… I nie wiem jak to zmienić.

Po chwili milczenia gwałtownik zapytał:

- I tyle?

Poeta wbił w niego wzrok ze zdumieniem i wściekłością.

- Tyle? – wrzasnął. – Tyle?! Czyś nie zrozumiał, co ci powiedziałem? To mnie morduje. To mnie toczy od środka jak zaraza. Boję się zająć nowym natchnieniem, bo wiem, że sprowadzi na mnie to samo cierpienie. Ale i tak piszę, znowu i znowu, i znowu, choć wiem, że znowu mi nie wyjdzie… Nie mogę tego nie robić, a nie umiem tak zrobić, żeby wreszcie wizję, z całym jej bogactwem, przenieść w rzeczywistość i zamknąć w namacalnym słowie. Żyć się odechciewa…

Gwałtownik położył mu dłoń na ramieniu.

- Poeto, odpowiedziałeś już sobie, zanim jeszcze podzieliłeś się ze mną tym bólem. Przyznałeś na początku, że tworzysz z miłości. To ona sprawia, że twoje dzieła zachwycają ludzi i ona nie pozwala ci spocząć, póki nie zaśpiewasz pieśni ponad pieśniami. Ta chwila jednak nie zdarzy ci się tutaj, na tej ziemi.

Gwałtownik sięgnął po Księgę, przewertował parę stron i zaczął czytać:

- Tu bowiem „po części tylko poznajemy i po części prorokujemy. Gdy zaś przyjdzie to, co doskonałe, zniknie to, co jedynie cząstkowe… teraz bowiem widzimy jakby w zwierciadle, niejasno. Wtedy natomiast zobaczymy twarzą w twarz. Teraz poznajesz po części, wtedy zaś poznasz tak, jak i ty zostałeś przez Miłość poznany” (1 Kor 13,9-10). Dlatego kiedy robisz to, co kochasz, żaden owoc twoich działań nie może ci w pełni smakować, nie może cię całkiem zaspokoić.

Włożył Księgę w dłonie poety i dodał:

- Dlatego przestań się zamartwiać, a zacznij z tego cieszyć. Co prawda dzieło, które jutro stworzysz zada ci znowu ranę niezadowolenia. I tak pojutrze. I tak aż po kres życia. Ale dzięki temu bólowi – i tylko dzięki niemu! - nigdy się nie sprzedasz, nigdy nie spoczniesz, nigdy nie przestaniesz rosnąć w siłę. Zrozumiesz, że utwór to krok do utworu kolejnego, że koniec dzieła to nieuchronny początek dzieła następnego. To jeszcze głębsze zanurzenie w miłość, które musi naciąć serce, żeby je powiększyć. A gdy w końcu staniesz przed Sądem, nikt się nie ośmieli żądać, byś zdał sprawę ze swoich postępków, bo blizny po tych ranach przemówią za ciebie. Wierz mi. Każdą z nich Pan Zastępów zostawi na twojej piersi jako order bohaterstwa z pola chwały.