--Hãy thắp
cho anh một ngọn đèn…
Thưa các bạn.Tạm quên Hoa Kỳ và thế giới đa sự, xin
gửi bạn câu chuyện tình của cô cai xếp nữ quân nhân VNCH ngày xưa. Tôi
viết đã lâu nay có người đăng lại. Xin đọc và gửi lại vài hàng.
Chân thành cảm tạ. Giao Chỉ
*** Sau cùng, suốt 40 năm tạp ghi, viết về cựu chiến binh,
viết về thuyền nhân, viết về nước Mỹ, viết về Việt Nam Cộng Hòa, lần này tôi
được yêu cầu viết về một mối tình. Nói cho chính xác, viết về chuyện tình của
cô nữ quân nhân thuộc hàng thấp nhất của hạ sĩ quan.
Cô hạ sĩ nhứt của Quân lực Việt Nam Cộng Hòa tên Lý thị
Thương Uyên hiện cư ngụ tại Oklahoma City với Area code 405, giữa cơn giông bão
mùa Xuân năm 2010 đã kể lại chuyện đời lính của phụ nữ Việt Nam. Cuộc đời của
chính cô. Cô phàn nàn rằng sao không thấy bác viết về chuyện hạ sĩ quan binh
sĩ. Không viết về người lính nữ quân nhân thực sự sống chết tại các đơn
vị. Sao bác không viết về chuyện của em…
Cô Uyên gửi thư cho Dân sinh Radio sau khi nghe loạt bài về
Thủy Quân lục chiến và trận Quảng Trị. Phải chăng cô biết gì về Quảng Trị.
Không. Cô gái suốt đời là học sinh và suốt đời đi lính chỉ quanh quẩn ở Hậu
giang và miền Tây Nam Phần, chẳng biết gì về cao nguyên, duyên hải hay miền
Trung Việt Nam.
Nhưng cô có liên hệ rất nhiều với người yêu Thủy Quân lục
chiến, cô nghĩ rằng trận Quảng Trị là trận của người lính mũ xanh. Cô muốn gửi
di vật của trung úy thủy quân lục chiến Bùi Năng Vũ về cho viện Bảo Tàng tại
San Jose. Lá thư viết như sau:
-- Kính gửi bác Giao Chỉ.
Em tên thật là Lý thị Thương Uyên hiện ở Oklahoma, xin gửi
một kỷ niệm nhỏ đến bác. Mong nó được lưu giữ. Đã 40 năm qua em giữ nó như báu
vật. Qua bao nhiêu cuộc bể dâu nó vẫn ở bên mình. Không biết bao lần em đã tự
hỏi nếu một mai chết đi thì nó sẽ ra sao? Có thể bảo con trai liệm chung trong
quan tài cho mẹ. Khi sang thế giới bên kia em sẽ gặp Vũ để trả lại cho anh.
Nhưng cuộc đời này làm sao biết được ngày mai. Vậy xin bác giữ lại và đặt vào
chỗ nào đó cho em yên lòng.
-- Kỷ vật nhỏ bé gửi kèm theo chỉ là bài thơ do trung úy
thủy quân lục chiến Bùi Năng Vũ tặng em cuối mùa thu 1970, lúc đó đơn vị gốc
của anh Vũ ở căn cứ Sóng Thần, khu Rừng Cấm, thuộc Tiểu Đoàn Ó Biển. Vũ đã chết
ở trại tập trung Đà Lạt năm 1978. Đây là số điện thoại của Uyên (405)…
Đính kèm là bài thơ của anh sĩ quan thủy quân lục chiến
viết chữ rất đẹp, trên những tờ giấy màu xám mỏng bỏ trong 1 bao thơ đơn sơ cũ
kỹ. Góc bao thơ đề:
Vũ, thủy quân lục chiến. Gửi cho Thương Uyên.
Phía dưới là hàng chữ: “Nhờ Chỉnh chuyển giùm tao. Cám ơn.
Bài thơ mở đầu như sau:
Lời hứa buổi hoang sơ tương ngộ.
Chỉ một lần xin nhớ đến trăm năm…
Đọc xong lá thư của cô Uyên, đọc xong bài thơ của anh Vũ,
tôi nghĩ đến người lính trẻ đã chết trong ngục tù. Nghĩ đến người nữ quân nhân
còn sống ở miền giông bão Hoa Kỳ. Bèn quay số 405… hỏi thăm…
Câu chuyện tình được bắt đầu kể lại:
--- Uyên quê ở Tân Châu, Hồng Ngự thuộc miền quê Châu Đốc,
chưa học hết trung học nhưng có tên thật đẹp như bút hiệu nên cuộc đời cũng gặp
nhiều phiền phức. 16 tuổi lên Sài Gòn ở nhà cậu mợ. 18 tuổi ghi tên vào học lớp
hạ sĩ quan nữ quân nhân. Năm 1970 ra trường nhưng vì thường cậy có chút nhan
sắc lại ba gai nên không được mang cấp bậc trung sĩ. Cô chỉ tốt nghiệp hạ sĩ
rồi được gửi đi Vũng Tàu học đánh máy ở trường Truyền Tin.
Lê Thị Thương Uyên ngồi hàng đầu mang kiếng đen.
--- Tại đây cô gặp thiếu úy Vũ, dân Bắc kỳ. Anh được thủy
quân lục chiến đưa về học lớp sĩ quan truyền tin. Mối tình kéo dài suốt thời
gian cả 2 người theo học tại Vũng Tàu. Cô Uyên hỏi bác Giao chỉ có biết đại tá
Tạo chỉ huy trưởng trường truyền tin không. Có, bác Tạo trước đây ở San Jose,
nhưng bác đã chết rồi. Cô khóa sinh khoe rằng em được bác Tạo cho chụp hình nữ
quân nhân truyền tin đang học đánh máy để treo trên tường. Như vậy chắc cô lính
trẻ có nhan sắc ăn ảnh đáng được chụp hình quảng bá cho binh chủng.
Cô kể tiếp rằng mối tình với Vũ là mối tình đầu đẹp đẽ
nhứt. Khi trung úy đi hành quân Cam bốt, cô Uyên đến thăm hậu cứ trại Cấm, Sóng
Thần đã được các bạn đồng nghiệp cho vào phòng truyền tin nói chuyện với người
yêu qua siêu tần số hành quân.
Nhưng rồi những ngày vui qua mau. Tình đầu không phải là
tình cuối.
Một hôm Uyên khám phá ra rằng Vũ thực ra đã có người yêu.
Đó là cô Sương quê Mỹ Tho, nữ điều dưỡng ở quân y viện Vũng Tàu. Sương quen Vũ
từ khi anh nằm tại bịnh viện này. Uyên là người đến sau nên cô quyết định chia
tay mối tình đầu đầy nước mắt. Vũ ra vùng hỏa tuyến. Uyên đổi về quân đoàn III.
Rồi sau cùng cô đổi về tiểu khu Kiến Hòa thuộc quân đoàn IV. Cô xin đi thật xa
miền Đông, nhưng vẫn nhớ Vũ và giữ mãi bài thơ tỏ tình năm 1970.
Từ Hạ Lào trở về, Vũ lấy Sương, mối tình đầu của anh. Năm
1973 Uyên lấy thiếu úy Nhiều, một sĩ quan hải quân, phục vụ trên chiến hạm Trần
Khánh Dư.
Từ đó Uyên yên phận làm vợ người lính biển. Khi mang bầu
đứa con đầu tiên, anh chồng sĩ quan hải quân lênh đênh trên biển Đông đã dặn vợ
đẻ con gái đặt tên Cam Tuyền, con trai đặt tên Hoàng Sa. Cam Tuyền cũng là tên
một hòn đảo của Hoàng Sa. Và đứa con trai Hoàng Sa đã ra đời tại Mỹ Tho. Hai vợ
chồng cùng khoác chiến y nhưng chiến tranh đã chia cắt gia đình thành nhiều
mảnh. Chồng hải quân sống trên đại dương. Vợ trực gác tổng đài tại mặt trận
sình lầy Kiến Hòa. Con trai Hoàng Sa gửi về cho bà nội nuôi ở Châu Đốc.
Cô Uyên tiếp tục hăng hái kể chuyện nhà binh.
Sau mối tình đầu dang dở, cô và chị Sương nay vợ của Vũ đã
gặp nhau nối thành tình bạn gái. Cuộc đời nữ quân nhân, với cấp bậc hạ sĩ rồi
vinh thăng hạ sĩ nhứt đã dành cho cô Uyên những kỷ niệm không bao giờ quên
được. Cô đã từng là hoa hậu của các chiến binh độc thân trong đơn vị từ binh sĩ
đến hạ sỹ quan. Vì mang cấp hạ sĩ, cô cai Uyên gần gũi với đa số lính tráng hơn
là các sĩ quan.
Đêm hỏa châu làm việc dưới hầm truyền tin tiểu khu. Những
anh lính ca vọng cổ tán tỉnh. Lời hò tình tứ qua máy truyền tin lẫn trong tiếng
pháo kích. Hỏa châu sáng rực chân trời. Chưa bao giờ cô lại thấy nhớ đời lính
như vậy.
Nhưng rồi tháng 4 - 1975 oan nghiệt chợt đến. Anh Vũ, Bắc
Kỳ bỏ Sóng Thần từ biệt cô Sương đi trình diện vào tù trên Đà Lạt. Anh Nhiều,
Nam kỳ bỏ vợ con ở Châu Đốc đi tù trong Đồng Tháp. Bộ binh cũng vào tù, Hải
quân cũng vào tù. Cô lính trẻ có tên như tài tử nhưng chỉ mang cấp bậc hạ sĩ
nhứt nên không phải đi tù. Dù vậy cô vẫn nhớ thương quân đội Cộng Hòa. Một lần
chị Sương ghé Mỹ Tho gặp Uyên báo tin anh Vũ đau nặng trong trại tù. Chị em
cùng đi tìm mua thuốc tiếp tế. Mấy tháng sau, Sương ghé lại với ngón tay đeo 2
chiếc nhẫn cưới. Cô vừa đi chôn chồng sau khi nhận xác từ trại tập trung. Anh
lính trẻ Bắc Kỳ chết đi để lại cho những cô gái miền Tây di vật cuối cùng. Cô
Sương còn cặp nhẫn. Cô Uyên có lá thư tình. Anh Vũ chết rồi. Cô Sương trợ tá
quân y không bao giờ lên Đà lạt nữa. Cô Uyên truyền tin còn đi thăm nuôi chồng
3 lần ở Đồng Tháp. Rồi anh Nhiều trở về. Thêm 1 đứa con trai ra đời, anh cựu sĩ
quan hải quân tuy ra tù “cải tạo” nhưng vẫn còn nhớ mãi biển Đông nên đặt tên
con trai thứ hai là Trường Sa.
Năm 1992 gia đình anh Nhiều và cô Uyên đem cả Hoàng Sa và
Trường Sa qua Hoa Kỳ theo diện HO 9. Hai vợ chồng cùng đi làm và nuôi con ăn
học.
Nhưng sao cuộc sống hòa bình ở Hoa Kỳ không giống như thời
kỳ chiến tranh ở Việt Nam. Vợ chồng không còn hòa thuận nên chỉ ở được với nhau
thêm 4 năm tại Mỹ rồi chia tay. Lần lượt những đứa con trai trưởng thành đi
theo bố về Texas làm ăn. Anh Nhiều có vợ mới. Cô Uyên còn lại ở Oklahoma một
mình.
Cháu Hoàng Sa lập gia đình, có 2 đứa con nhưng rồi vợ chồng
nó cũng chia tay. Lúc còn ở với nhau, vợ chồng con trai đưa cháu về thăm bà
nội. Đó là những giây phút hạnh phúc nhất của cô hạ sĩ nhứt Thương Uyên. Nhưng
bây giờ chúng nó bỏ nhau. Vợ Hoàng Sa đưa con về bà ngoại. Cha con nó còn ít
gặp nhau. Chẳng ai còn ngó ngàng gì đến bà nội trẻ cô đơn nhớ đám cháu quay
quắt đêm ngày. Năm nay cô mới 60 tuổi. Còn lâu mới lãnh tiền già. Cô cựu chiến
binh Việt Nam Cộng Hòa vẫn đi làm tự nuôi thân. Cuối năm 2009 cô bị té trong
hãng nên phải nằm nhà, lãnh tiền thương tật vì tai nạn lao động. Suốt ngày chỉ
quanh quẩn trong nhà. Mùa Đông 2009 mưa bão triền miên chẳng ra khỏi nhà. Trải
qua cái TẾT cô đơn, cô Uyên nghe đài Radio nói về Thủy quân lục chiến đánh trận
Quảng Trị 38 năm về trước. Cô bèn đi tìm lá thư tình của Trung úy Vũ, cô nghĩ
đến ngày mai rồi mình cũng qua đời trong quạnh hiu giữa mùa tuyết phủ nơi xứ lạ
quê người.
Những đứa cháu Hoàng Sa và Trường Sa thân yêu của cô cũng
đang bận rộn bươn trải với cuộc đời mới. Chỉ còn lại một mình, chợt nhớ về mối
tình ở trường truyền tin, những vần thơ rất lãng mạn và ngây thơ của người lính
trẻ Bắc kỳ. Cô hỏi bác Giao Chỉ rằng nếu bây giờ, đã gần 40 năm rồi, cô vẫn còn
thấy nhớ thương mối tình đầu thì có phải tội lỗi không?
Không, cô cựu chiến binh Việt Nam Cộng Hòa của tôi, cô hạ
sĩ quan truyền tin của tiểu khu Kiến Hòa, nàng cai sếp của tiểu đoàn truyền tin
diện địa quân đoàn IV, cô không làm điều gì sai quấy khi ngồi than khóc cho
chuyện tình gần 40 năm về trước. Anh chàng trung úy Bùi Năng Vũ rất xứng đáng
để cô gái Tân Châu ngồi khóc ở Oklahoma, nhớ về những ngày hai đứa ngồi bên
hàng dừa ở bãi sau Vũng Tàu. Anh thấy hình em treo trên tường ở phòng học đánh
máy trong trường truyền tin. Trung úy thủy quân lục chiến Bắc Kỳ tạm quên cô
Sương y tá bên quân y viện để gửi thư tán tỉnh cô khóa sinh truyền tin xinh
đẹp. Chàng ký tên bút hiệu Châu Nguyên năm 1970 gửi bài thơ cho Lý thị Thương
Uyên
Lời hứa buổi hoang sơ
tương ngộ.
Chỉ một lần xin nhớ đến
trăm năm.
Đó là đoạn mở đầu. Và đây là những
trích đoạn tiếp theo:
Bụi đường và tháng ngày
còn đó.
Gửi cho Uyên làm kỷ niệm
chia ly
Mai anh đi, nghe thời
gian rũ cánh
Kiếp phong trần cháy đỏ
trên tay
Đắng cay cho trọn tháng
ngày
Cung thương một gánh,
tình sầu chưa nguôi…
…………..
Đá trong ly, đá tan
thành rượu
Rượu lên men, rượu ngọt
lịm môi…
……………
Có một ngàn vì sao
Nằm trong đáy mắt
Như một ngàn hỏa châu
thắp sáng
Như một ngàn đóm thuốc
trong đêm…
…………….
Em ơi! Thương Uyên! Anh
là người lính
Mà số trời đã định, cho
một cuộc sống
Với quá khứ là tủi nhục,
Hiện tại là đắng cay
Và tương lai chỉ là nấm
mồ không tên nơi chiến địa…
Châu Nguyên, cuối thu 1970.
Bút tích TQLC Bùi Năng Vũ
Với lá thư tình não nuột như vậy, anh trung úy thủy quân
lục chiến đã chiếm được trái tim cô gái Tân Châu. Và như chúng ta đã nghe cô hạ
sĩ truyền tin kể lại, khi khám phá ra anh trung úy Bắc Kỳ bắt cá hai tay, cô đã
bỏ đi để buộc anh phải trở lại với mối tình đầu. Để anh lấy chị Sương, người
con gái Mỹ Tho.
Cô Uyên nói rằng, thưa với bác, em nhường Vũ cho chị Sương,
nhưng em hỏi bác vì bác cũng là Bắc Kỳ, thơ này có phải thực lòng của anh Vũ
không. Có phải thơ của Vũ làm không? Bác trả lời rằng, thơ này nhiều phần chính
Vũ đã làm. Bác chưa từng đọc được lời thơ này ở đâu cả. Rất chơn thành tuy cũng
có phần cường điệu. Người lính trên khắp thế giới đều vẫn thường đưa cái chết
ra để dọa dẫm người tình và dọa dẫm cả chính mình. Ngày xưa, ở tuổi 20, mới vào
quân đội, Vũ cũng là hình ảnh của những anh Bắc Kỳ như bác… Anh nào cũng thơ
thẩn bước vào đời. Thơ không làm được thì chép thơ thiên hạ tán đào. Bây giờ
nhớ lại, ngượng chín cả người.
Quý vị đã nghe tôi kể chuyện của cô Uyên với nội dung không
phải là một bi kịch ai oán não nùng. Không hề có những tình tiết éo le rắc rối.
Nhưng mối tình đầu đã làm cô tưởng nhớ về những năm còn trong quân đội. Tuy bom
đạn triền miên nhưng sao lại quyến rũ như vậy. Dù cô chỉ là 1 người lính đàn
bà. 18 tuổi nhập ngũ, 25 tuổi tan hàng, với 7 năm quân vụ. Bây giờ đã 35 năm
sau cô vẫn còn nhớ mãi về đời lính.
Bác có nhận giữ hộ lá thư của anh Vũ không. Cô gái Tân Châu
hỏi tôi như vậy. Trả lời rằng, bác sẽ lưu giữ trong Museum câu chuyện tình của
anh chị. Xin gửi kèm cho bác vài tấm hình kỷ niệm. Báu vật quý giá của cô sẽ là
di vật của Việt Nam Cộng Hòa. Ở đây không phải chỉ toàn là những trận đánh oai
hùng. Phải có cả những câu chuyện tình hết sức đơn giản như mối tình của cô
Uyên với anh Vũ, chuyện vợ chồng của anh Vũ với chị Sương. Chuyện chia tay của
cô Uyên với anh Nhiều. Những đứa con mang tên Hoàng Sa và Trường Sa. Và sau
cùng là chuyện cô gái cựu chiến binh, cô cai sếp Việt Nam Cộng Hòa giữa trời
mưa bão mùa đông Oklahoma ngồi khóc cho mối tình 40 năm về trước.
Thưa bác, bây giờ em phải làm gì, cô Uyên hỏi tôi lần nữa.
Tôi trả lời rằng: Trung úy Vũ là người yêu đầu tiên của cô
năm 1970 và bây giờ sẽ là người yêu cuối cùng vào năm 2010. Trong đoạn cuối của
bài thơ, Vũ đã viết rằng tương lai của anh chỉ là nấm mồ không tên nơi chiến
địa
Vậy cô Uyên hãy thắp cho anh Vũ một ngọn đèn.
Ngọn đèn tưởng niệm…
Hãy thắp cho anh một
ngọn đèn…
Hãy thắp cho em một ngọn
đèn…
Hãy thắp cho nhau một
ngọn đèn…*
*(thơ Nguyễn Đình Toàn)
Hãy Thắp Cho Nhau Một Ngọn Đèn
Nhạc và lời : Nguyễn Đình Toàn
Khánh Ly trình bầy
I.
Hãy thắp cho anh một ngọn đèn
Dù mịt mùng xa xăm,
Một ngọn đèn trong đêm mờ ám.
Hãy thắp cho anh một ngọn đèn
Dù chẳng còn hơi ấm,
Cho lạnh lùng thấm qua lòng anh.
Hãy thắp cho anh một ngọn đèn
Một ngọn đèn trăm năm,
Rồi thả đèn trôi trên dòng sông.
Như tháng giêng trong đêm nguyệt rằm
Người thả đèn trên sóng,
Cầu nguyện cho những ai trầm luân.
Đêm quê hương
Đêm treo trên một cành ngang,
Chôn nhau xong làm dấu nhớ chỗ ai nằm.
Cơn mưa giông
Đêm qua đông trời lạnh lắm,
Gió khắp bốn bể cây rừng.
Núi run hình bóng
Mai rạng đông
Đến lượt ai đem chôn?
Hãy thắp cho anh một ngọn đèn
Dù tình đời mong manh,
Lòng chẳng còn trong mong gì nữa.
Hãy thắp cho anh một ngọn đèn
Tình còn là tình nhắn,
Chẳng còn đèn sẽ soi ngày không.
Hãy thắp cho anh một ngọn đèn
Để một mình trong đêm,
Anh tưởng nhìn ra em còn hơn.
Hãy thắp cho anh một ngọn đèn
Một ngọn đèn tai biến,
Một ngọn đèn tóc tang dửng dưng.
II.
Cố thắp cho em một ngọn đèn
Bằng lửa sầu tim anh,
Một ngọn đèn lênh đênh ngày tháng.
Cố thắp cho em một ngọn đèn
Dù mệt nhoài trông ngóng,
Để nhủ lòng gắn nuôi niềm tin.
Cố thắp cho em một ngọn đèn
Một ngọn đèn đau thương,
Đã nhạt nhòa hơn hơi tình duyên.
Cố thắp cho em một ngọn đèn
Bằng nhọc nhằn cay đắng,
Bằng hình hài rã trong trại giam.
Ôi đêm đen
Đêm mang trăm niềm ai oán
Đêm chôn ta từng canh vắng
Đêm âm thầm.
Đêm thê lương
Đêm không mong trời sẽ sáng
Đêm nghe xương rời rã buồn.
Ngón tay bẻ đôi
Như ngày xanh
Gẫy từ em qua anh.
Cố thắp cho em một ngọn đèn
Dù lửa tàn trong anh,
Không còn đủ khêu thêm đèn sáng.
Cố thắp cho em một ngọn đèn
Để dù trong tăm tối,
Có mộng còn biết nơi tìm sang
Cố thắp cho em một ngọn đèn
Rồi thả hồn bay lên,
Nơi hẹn hò không tên gặp em.
Cố thắp cho em một ngọn đèn
Để dù trong xa vắng,
Em còn được cháy trong lòng anh.
III.
Cố thắp cho nhau một ngọn đèn
Để dù trong tăm tối,
Ta còn được cháy trong lòng nhau.
Giao Chi San Jose. giaochi12@gmail.com
(408) 316 8393
No comments:
Post a Comment