Ergens in de garage, tussen een hoge kast met dingen en een machien dat ik nog nooit heb zien weten te gebruiken staat een kastje van 40 op 40 cm en 1 meter hoog. In het kastje twee plankjes met daarop vijf van deze wijnkistjes. Persoonlijk leeggedronken.
In die kistjes zit mijn hele moestuin. In eentje alle peulen: tuinbonen, peultjes, erwtjes, struikbonen en stokbonen. In een ander alle pompoen-, courgette- en komkommerzaad. In nog een ander alle bloemen. Ge snapt het wel, zo dus vijf bakjes vol.
Dat lijkt nu misschien wat triestig voor dat zaad, maar toevallig zijn koud, donker en droog de ideale omstandigheden om zaad te bewaren.
Ik ben daar zo maniakaal in dat ik probeer om de tijd dat het zaad uit zijn beschermde omgeving moet, te beperken. Doelgericht stap ik op de dagen dat ik zaai naar het kastje, haal het juiste kistje eruit, schuif het deksel eraf en heb dan nog maximum vier seconden nodig om het zakje te zoeken. Want dat zaad zit natuurlijk alfabetisch gerangschikt. Weinig dat Marie Kondo dáár op aan zou te merken hebben.
Die kistjes gaan al wat jaren mee, in 2013 breidde ik niet alleen mijn moestuin, maar ook mijn zadencollectie uit. Dit bakje werd deze collectie. En niet alleen de manier waarop ik mijn zaad opberg veranderde doorheen de jaren, ook de organisatie er omtrent werd wat aangepast. Deze met de hand ingevulde fiches werden excelbestanden die ik afprintte en in mijn moestuinagenda plakte.
Elk jaar pas ik de excelfile aan en print ik de laatste versie af.
Nu vraagt ge u misschien af waarom? Terecht (ik hou van kritische geesten)! Maar dit is wel echt geweldig efficiënt, mensen! In plaats van elke keer je wil zaaien al uw zaad overhoop te moeten gooien ga ik door mijn fichekes.
Eind januari. Wat kan er al gezaaid worden? Ha, nog geen bonen!
Dat wist ik nu eigenlijk wel van buiten, maar januari is dan ook geen moeilijke maand wat bonen betreft.
Omdat stilstaan achteruit gaan is deed ik er dit jaar nog een schepje bovenop. Als ik die fiches al zo geweldig handig vond, hoe gelukkig zou ik dan wel niet worden van een echt boekje! Een boekje met alleen mijn zaad. Geweldig.
Ziet ne keer.
Geluk in een boekske.
Bijna tachtig pagina's zaaiplezier.
En omdat dat ook nog niet genoeg was voorzag ik voor elk zakje zaad ook nog eens wat plaats voor de raskenmerken, hier staan de dingen die ik altijd vergeet en dan moet gaan opzoeken. Maar er is ook plaats voor wat notities, is deze pompoen/ui wel of niet lang houdbaar. Wat is de lekkerste sla, is deze biet goed bestand tegen de vorst of niet, enz.
En omdat een lijstjesmaniak niks is zonder inhoudsopgave, voorzag ik daar ook ruimte voor.
Ik weet het, het is overdreven.
Maar wel leuk!
En handig!
Ge wilt dat nu ook hé?
Dat kan geregeld worden!
Het enige dat je moet doen is jouw boekje hier downloaden, recto-verso afprinten en op de een of andere manier binden. Ik deed dat met naald en draad. Maar als uw naaimachien nog op tafel staat zou ik dat ook zo durven doen. Ge ziet maar, ge kunt nu niet verwachten dat ik al uw problemen oplos.
Het boekje dat ik voor jullie voorzag heeft 10 invulpagina's, meer kunnen er natuurlijk altijd afgeprint worden.
Hebt ge uw boekje afgeprint en ingevuld, deel het dan ter inspiratie voor de andere moestuinmaniakken met de #zsazsadenlijst. Oh ja, dat gaat tof zijn!
Zijt ge nog niet uitgeprint dan heb ik nog de volgende dingen voor u!
Groentefiches
Moestuinkalender
Zaadzakjes
Etiketten
Hebt ge goesting gekregen om uw moestuin vanaf nu nog efficiënter aan te pakken dan is dit weekend in de Ardennen misschien iets voor u en blijf hier ook vooral volgen, volgende week ben ik er weer met mijn boekske
Dan ga ik u iets vertellen over hoe ik al mijn bedden zo efficiënt mogelijk plan!
Adios moestuinamigo's!
De efficiënte moestuinier: Wat met al dat zaad?
De superefficiënte moestuinagenda van Mme Zsazsa
Een heel jaar door verzamel ik notities over allerlei dingen die ik het jaar nadien wil doen in de moestuin. Dat kunnen groenten zijn die ik wil proberen, bedden die anders zouden ingedeeld kunnen worden en grote en kleine dingen waar ik nog een plekje voor zoek of die ik wil veranderen.
Soms weet ik al perfect hoe het moet worden, soms moet ik er nog over nadenken.
Ergens op het eind van het jaar neem ik dan alles bij elkaar en zet ik mij erbij neer.
Zo ziet de tafel er dan uit.
Het moestuinplan (6) speelt de belangrijkste rol. Voor de aanleg van de moestuin tekende ik eerst de volledige moestuin op papier, en daarna nog eens elk bed op een apart blad. Dit wortelbed blijft er jaarlijks ongeveer hetzelfde uitzien, maar bijvoorbeeld het peulenbed verandert al eens. Een hele cirkel struikboontjes bleek toch iets teveel van het goede, zeker als de klimbonen op hetzelfde moment in volle glorie verkeren. Ondertussen zaai ik meer tuinbonen (vroeger op het jaar oogstklaar) en zaai ik de struikboontjes gespreid zodat ik van begin juni tot eind oktober verse boontjes oogst.
Heel handig hierbij is de moestuinkalender (5), ik schreef er al eerder een post over, in dit boekje zit van elke groenten een aparte fiche met alle zaai en oogstgegevens, vooraan steekt een zaaikalender.
Dat is niet de enigste kalender op mijn tafel, ook Nest Moestuinspecial (3) en Moestuin, het jaar rond (2) (samen in een pakket) zijn kalenders, de eerste veel gedetailleerder dan het tweede kleinere boekje.
En dan ligt er nog een kalender (4), de Velt-kalender voor moestuin , serre en fruittuin, eigenlijk -we moeten daar eerlijk in zijn- de beste moestuinkalender op de markt én gratis bovendien. Hier kan je hem downloaden om af te printen.
Ideaal ook voor beginners die liefst van al hun zaden allemaal tegelijk zouden loslaten in de moestuin.
Zaden liggen er ook bij (7). Want moest je nu denken dat het allemaal eigenlijk toch wel simpel is dan heb je vast de achterkant van sommige zaadzakjes nog niet bekeken. Er zijn zomer- en winter wortelen. Er is zomer-, herfst- en winterprei (en radijzen en bloemkool en broccoli en sla enz.). Er zijn tuinbonen die je voor de winter kan zaaien en andere die pas in het voorjaar mogen gezaaid worden en zo gaat het voort en verder. Dus ja, ik heb ook een lijst met alle zaden en hun zaaitijdstippen. Wat had u nu gedacht? Die lijst wordt in het beste geval meteen aangevuld bij de aanschaf van nieuwe zaden.
Vervolgens is er nog het beste moestuinboek op de markt De Moestuin van Mme Zsazsa (1), en dat ligt er natuurlijk gewoon bij om reclame te kunnen maken.
En last but not least, iets om te drinken (8). Voor tien uur is dat koffie, tussen tien en vier thee en vanaf dan wijn.
Zo hoort dat, dat zijn de regels.
Ge zult nu zeggen, dat zijn een heleboel dingen om in te kijken alvorens tot zaaien over te gaan.
Kan ik al wortels zaaien? Waar moet ik die dan zaaien? En hoe ver uit elkaar?
Daarom heb ik sinds dit moestuinjaar heb ik nog iets extra, want op den duur wordt dat wel een beetje overdreven wat een mens allemaal mee naar buiten sleurt.
Een moestuinagendadagboekkalendernotitieboekje.
Zelfgemaakt van een simpel en goedkoop notitieboekje van de Hema.
Dit moestuinagendadagboekkalendernotitieboekje vervangt vanaf dit jaar alle kalenders en boekjes.
En het begint allemaal met het tuinplan!
Eerst het overzicht waar alle bedden een code krijgen (K=kolen, V=vrucht, enz).
Alle bedden zet ik dan hier bij elkaar zodat ik meteen weet waar welke groente zich waar bevindt.
En om achteraf te controleren dat ik alle groenten wel ergens geplaceerd kreeg.
Elke groep van bedden (het blad, de cirkels, de vaste groenten en de andere bedden) krijgen een apart blad waarop ik in potlood de groenten teken of bijschrijf.
In potlood omdat het pas echt definitief is op het moment dat ik zaai, tot dan kan er nog vanalles veranderen.
Na het zaaien mogen ze in zwarte stift.
Ook de voor- en nateelt schrijf ik erbij, heel handig, want vaak krijg ik daar een Plots Inzicht in en als ik het dan niet opschrijf dan vervliegt het weer natuurlijk.
Dan, toch nog een kalender!
Een beknopte.
Dat lijkt natuurlijk alleen maar zo, maart heeft al twee pagina's.
Ik heb er meteen ook maar bijgeschreven welke bloemen en groenbemesters er kunnen gezaaid worden.
Als ik dan toch aan het zaaien ben.
De zadenlijst.
Serieus?
Van elk zakje zaad noteer ik in een excelfile wanneer het moet gezaaid worden, op welke afstand en de houdbaarheidsdatum.
Al dat zaad steekt soort bij soort in een wijnkistje. Ik vertelde daar hier al eens over.
Dus op de dagen dat het prachtig zaaiweer is (windstil, warm genoeg en niet te droog zodat de zaadjes genoeg vocht hebben) kijk ik eerst in de kalender wat ik kan zaaien, dan ga ik door naar het plan waar het moet gezaaid worden om vervolgens hier aan te komen en te beslissen welke variëteiten ik allemaal ga zaaien.
En hierbij zijn alle ordelijkheidsgenen die ik van mijn moeder geërfd heb opgebruikt.
Een wishlist of eerder een boodschappenlijstje, nu nog onthouden om dit boekje mee te nemen wanneer ik mij nog eens richting Vreeken begeef.
Het dagboek!
Ik hou al jaren bij wat ik wanneer zaai en elk jaar speel ik de helft van die notities kwijt.
Dankzij dit handige moestuinagendadagboekkalendernotitieboekje is dat verleden tijd.
Elke dag dat ik in de tuin werk noteer ik 's avonds in een paar zinnen wat ik gedaan heb zonder mij veel te bekommeren om zinsbouwcontructies, anders wordt het weer zo'n opgave.
Ik vul ook trouw telkens mijn uurrooster in.
Het dagboek, maar nu echt.
En achteraan zit natuurlijk een flapje!
Want alle moestuinagendadagboekkalendernotitieboekjes moeten een flapje hebben.
U dacht vast dat het nooit ging komen, maar dit is dan toch het einde van mijn verhaal.
In de hoop iemand geïnspireerd te hebben, groet ik u
Uw tuinneuroot xx
Weekmenu 2015
In 2011 was het een kaftje, op den duur een dik kaftje.
In 2012 was het een boekje, een schoon, handgemaakt boekje.
In 2013 werd het weer een kaftje, maar het werd wel zo dik niet meer.
In 2014 was het af en toe een los velletje.
Ik heb daar een uitleg voor...
Het zit namelijk zo, in 4 jaar tijd werd onze moestuin meer dan tien keer groter.
Dat is groot genoeg om elke dag iets eetbaars te vinden.
Moest ik willen natuurlijk.
Af en toe wil ik ook gewoon friet met een curryworst.
Of risotto met parmezaan en een spiegelei. Of spaghetti aglio e olio met broodkruim.
Frieten met curryworst eigenlijk zelden.
Goed, meestal eten we dus gewoon iets wat uit de achtertuin komt.
Dat vergt in het begin wat moeite aan extra denkwerk, maar na een tijdje kwam ik er helemaal in en nu zorg ik voor een continue voorraad van een hoop basisdingen (rijst, pasta, citroenen, olies, noten en kaas) en dan is het kwestie van door de tuin te wandelen (of onderweg naar huis mijn perken af te lopen in mijn hoofd).
Er wordt dus nog maar weinig geweekmenuut, maar zeker zoveel gekookt.
Maar toch een boekske!
Een boekske met onderverdelingen zelfs.
Ontbijt, soep, pasta, groenten, ... Alles wat op tafel komt en goedgekeurd wordt door de meerderheid schrijf ik neer.
Zo ongeveer.
Hier en daar nog een tekenigske (van iemand anders) er tussen en klaar.
Mijn eigen kookboek.
Dat kan niet iedereen zeggen.
Behalve Dorien natuurlijk.
En Ann.
Ah ja en Iris en Els.
(En nu zwijg ik, want de foto's hieronder daar scheelt iets mee.)
(Misschien toch maar eens een fotografiecursus gaan volgen.)
Aftellen naar den advent
Een van de leukste dingen als kind vond ik de adventkalender. Een grote platte doos met op de voorkant een kersttafereeltje met allemaal deurtjes die je zelf moest openscheuren. Achter die deurtjes zaten chocolaatjes in de vorm van de kerstman. Die chocolaatjes waren niet lekker, die staken daar volgens mij al van de zomer in. Maar dat maakte niet uit, want je dacht toch altijd even dat er iets veel leukers in zou zitten. Voor zover je er als kind nog wat extra spanning bij kan hebben in de laatste maand van het jaar.
Ik kan mij niet herinneren wanneer ik voor het laatst zo'n deurtje opende, maar ik weet wel dat ik elk jaar denk: "Dju, had ik nu maar zo'n doos voor mijn kinderen.'
Ik denk ook ongeveer elk jaar in oktober: 'Dit jaar ga ik een adventkalender maken!' rond eind december denk ik daar dan nog eens aan.
Maar -en nu gaan jullie allemaal verschieten- dit jaar maakte ik er een! Ha!
Het was dat ook niet moeilijk, een ster tekenen, uitknippen, nummer er op, lijm op alle kanten min 1, op hetzelfde papier plakken en nog eens uitknippen, verrassingske erin en dichtplakken.
De buurvrouw zat erbij en zei: "Amai, gij zijt gij nog al eens creatief gij."
Ik zei: 'Ach ja, weet ge.'
Ik wist nog niet goed wat ik met al die sterren zou doen, ophangen of misschien gewoon ergens inleggen, maar Elza zei: 'Geef mij eens wat plakband.' En voila, nu hebben wij een kerstboom in huis.
En ofwel verzwijg ik dat van die verrassingskes ofwel hebben we met kerstavond juist nog een ster in huis.
Als er hier met kerstavond maar geen herders aan de deur staan.
Over kerstbomen gesproken, Juffrouw Sanseveria en Caroline Verbrugghe organiseren een nep-kerstbomen wedstrijd waarbij vanalles te winnen is en ik in de jury zit!
Alleen daarheen, tegen mij kunt ge al niet verliezen!
Foto's: Elza D.
