Περιήγηση στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων - Αξιοθέατα

Στα ριζά του Μιτσικελίου και ολόγυρα στην Παμβώτιδα περιζώνοντας την πόλη των Ιωαννίνων εκτείνεται το λεκανοπέδιο, όπου διάσπαρτα αναπτύσσονται τα καμποχώρια. Εδώ άκμασαν στα αρχαία χρόνια οι πόλεις Πασσαρών και Τέκμων.
Από τα σημαντικότερα μνημεία που χαρακτηρίζουν την περιοχή είναι το σπήλαιο του Περάματος, τα οχυρά στο Μπιζάνι, τα αγνάντια από τους Λιγκιάδες ή τα Μάρμαρα, το μνημείο του Μαβίλη στο Δρίσκο, το μισογκρεμισμένο γεφύρι Παπαστάθη στον Άραχθο.

ΣΠΗΛΑΙΟ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ
Από τα πιο αξιόλογα ελληνικά σπήλαια. Βρίσκεται στο προάστιο των Ιωαννίνων Πέραμα. Το σπήλαιο σχηματίστηκε πριν 1,5 εκατομμύριο χρόνια, στο λόφο Γορίτσα και αποκαλύφτηκε τυχαία το 1940, για την προφύλαξη από τα ιταλικά βομβαρδιστικά αεροπλάνα. Στο εσωτερικό του, διαμορφώνονται δαιδαλώδεις διάδρομοι με σταλακτίτες και σταλαγμίτες που συνθέτουν ένα παραμυθένιο κόσμο σχημάτων και μορφών. Το σπήλαιο καταλαμβάνει έκταση 14.800 τετρ. Μέτρα, ωστόσο η τουριστική διαδρομή είναι συνολικά 1100 μέτρα και διαρκεί περίπου 45 λεπτά.

ΜΟΝΗ ΝΤΟΥΡΑΧΑΝΗΣ
Η μονή της Παναγίας Ντουραχάνης, βρίσκεται απέναντι από το κάστρο των Ιωαννίνων, δίπλα στο χωριό του κάμπου Λογγάδες, στους πρόποδες του βουνού Μιτσικέλι. Σύμφωνα με την παράδοση κτίστηκε το 1434 από τον Ντουραχάν πασά, όταν μια χειμωνιάτικη βραδιά πέρασε με το στρατό του πάνω από τα παγωμένα νερά της λίμνης, νομίζοντας ότι ήταν παγωμένη πεδιάδα.
Σήμερα το μοναστήρι, που αναπτύχθηκε από τον παπά Θανάση, είναι γνωστό για τη μεγάλη κοινωνική προσφορά του, αφού με τη φροντίδα του λειτουργούν σχολεία και οικοτροφείο.

ΛΙΓΚΙΑΔΕΣ
Βρίσκεται στις πλαγιές του Μιτσικελίου, απέναντι ψηλά σαν εξώστης απέναντι από τα Γιάννενα. Η θέα του λεκανοπεδίου από εκεί είναι πανοραμική, αεροπορική.
Γνωστό το ολοκαύτωμα των Λιγκιάδων, όταν στις 3 Οκτ. του 1943 τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής έκαψαν το χωριό και «πήραν» στο κρίμα τους, 85 κατοίκους όλων των ηλικιών.

ΒΑΣΙΛΙΚΗ – ΜΟΝΗ ΤΖΙΟΡΑΣ
Αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο, είναι κτισμένη στη δυτική πλευρά του λόφου Δρίσκου, αυτή που βλέπει προς τα Γιάννενα. Η ίδρυσή της τοποθετείται στη βυζαντινή εποχή, ωστόσο η σημερινή μορφή του καθολικού οφείλεται σε ανακαίνιση του 1663. Στη περιοχή αυτή έπεσε υπέρ Πατρίδος, στις 28 Νοεμ. του 1912, ο ποιητής και βουλευτής Λορέντζος Μαβίλης. Σε ύψωμα δίπλα στο μοναστήρι υπάρχει το μνημείο, πέτρινη στήλη για τον λοχαγό ποιητή Μαβίλη.

ΓΕΦΥΡΙ ΠΑΠΑΣΤΑΘΗ
Από τα μεγαλύτερα γεφύρια του νομού Ιωαννίνων, σήμερα μισογκρεμισμένο, και με μη αμαξιτή πρόσβαση. Είναι (ήταν) τετράτοξο, χτίστηκε το 1746 και ένωνε τις όχθες του Αράχθου, κάτω από την Ανατολική Κράψη.

ΚΡΑΨΗ
Ο οικισμός διατηρεί αρκετά από τα παλαιά πέτρινα αρχοντικά του. Η ευρύχωρη εκκλησία του Αγίου Νικολάου (βασιλικού ρυθμού) κοσμείται με θαυμάσιες τοιχογραφίες, έργο των Θηβαίων αγιογράφων Φράγκου και Γεωργίου Κονταρή.

ΔΑΦΝΟΥΛΑ – ΠΑΛΑΙΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΟΝΤΙΝΩΝ
Κοντά στη Δαφνούλα υπάρχει ο παλαιός οικισμός των Κοντινών με πανοραμική θέα στην χαράδρα του Αράχθου ποταμού και την πόλη των Ιωαννίνων.

ΚΑΣΤΡΙΤΣΑ – ΜΟΝΗ ΚΑΣΤΡΙΤΣΑΣ
Σημαντικό γυναικείο μοναστήρι, με αξιόλογη κοινωνική προσφορά. Η μονή Καστρίτσας βρίσκεται στην κορυφή του ομώνυμου λόφου, νοτιοανατολικά της λίμνης Παμβώτιδας και σε θέση της αρχαίας πόλης Τέκμων που προϋπήρχε στο λόφο. Η ίδρυσή της τοποθετείται τη βυζαντινή εποχή, το σημερινό όμως καθολικό χρονολογείται στο 17ο αιώνα.

ΣΠΗΛΑΙΟ ΚΑΣΤΡΙΤΣΑΣ
Στους δυτικούς πρόποδες του λόφου της Καστρίτσας, δίπλα στο δημόσιο δρόμο, ανασκαφές που έγιναν το 1966-67, αποκάλυψαν την πρωϊμότερη ανθρώπινη εγκατάσταση στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων, που χρονολογείται πριν 20.000 χρόνια. Πολλά από τα ευρήματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων.

ΜΠΙΖΑΝΙ
Γνωστό στην νεώτερη ελληνική ιστορία, για τις σφοδρές μάχες κατά τη διάρκεια του πολέμου 1912-13 κατά τις οποίες απελευθερώθηκαν τα Γιάννενα. Τα οχυρά διασώζονται μέχρι σήμερα. Στην περιοχή υπάρχει το μνημείο των Μπιζανομάχων.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΕΡΙΝΩΝ ΟΜΟΙΩΜΑΤΩΝ Παύλου Βρέλλη.
Βρίσκεται έξω από το Μπιζάνι, επί της εθνικής οδού Ιωαννίνων-Άρτας. Στεγάζεται σε νεότερο κτίριο απομίμηση ηπειρώτικου αρχοντικού. Τα 150 κέρινα ομοιώματα του Μουσείου, σε φυσικό μέγεθος, αναπαριστούν μορφές κυρίως της νεότερης ιστορίας, σε τρεις θεματικές ενότητες. Την προεπαναστατική περίοδο (Κρυφό Σχολειό, Ίδρυση Φιλικής Εταιρίας) Γεγονότα του 1821 (θάνατος Αλή πασά, κ.α.) Β’ παγκόσμιος πόλεμος (γυναίκες της Πίνδου, Οχυρά στο Καλπάκι, κ.α.)

ΠΑΣΣΑΡΩΝΑ
Η θέση της τοποθετείται στο λόφο Μεγάλο Γαρδίκι, κοντά στην Ελεούσα, όπου σώζονται μεγάλα πολυγωνικά τείχη. Η Πασσαρώνα υπήρξε πρωτεύουσα των Μολοσσών. Πρέπει να ιδρύθηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. και σχετίζεται με τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες του βασιλιά των Μολοσσών Θαρύπα. Η πόλη καταστράφηκε το 167 π.Χ. από τους Ρωμαίους.

Περιήγηση στο Ν. Ιωαννίνων - Ιωάννινα - αξιοθέατα.

Η πρώτη μνεία των Ιωαννίνων γίνεται τον 9ο αιώνα, όπου αναφέρεται ως επισκοπή, ωστόσο έχουν διατυπωθεί απόψεις ότι η πόλη ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Τον 13ο αιώνα ήταν σημαντική πόλη του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Και γνώρισε οικονομική ανάπτυξη που συνεχίστηκε και στους επόμενους αιώνες.
Το 1430 τα Ιωάννινα παραδόθηκαν, μετά από συμφωνία στους Τούρκους.
Στα τέλη του 18ου – η πόλη έγινε το κέντρο της επικράτειας του Αλή πασά.
Η πόλη ελευθερώθηκε από τους Τούρκους την 21η Φεβρουαρίου 1913.
Κατά τη διάρκεια του 2ου παγκόσμιου πολέμου η περιοχή του Νομού Ιωαννίνων δέχτηκε το κύριο βάρος της επίθεσης των Ιταλών, βομβαρδίστηκε, ενώ χωριά του Νομού γνώρισαν τα εγκλήματα πολέμου των Γερμανών κατακτητών.
Μάρτυρες της ιστορίας της πόλης, που ασκεί μια ιδιαίτερη γοητεία στους επισκέπτες της, είναι τα μνημεία της: Το Κάστρο, τα μοναστήρια του Νησιού με τις θαυμάσιες τοιχογραφίες, τα Τζαμιά, τα παλιά αρχοντικά.
Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων ξεκίνησε με πρώτη τη Φιλοσοφική Σχολή το 1963,64. Αργότερα ιδρύθηκε το Μαθηματικό Τμήμα, για να φτάσει στη σημερινή του ανάπτυξη, ενώ από αρκετά παλιά λειτουργούσε η Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία.

ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ
Η σημερινή μορφή του Κάστρου των Ιωαννίνων είναι στο μεγαλύτερο μέρος έργο της εποχής της Τουρκοκρατίας, με ενσωματωμένες παλαιότερες βυζαντινές οικοδομικές φάσεις. Μέσα στο Κάστρο διαμορφώνονται δύο ακροπόλεις.
Στη βορειοανατολική ακρόπολη, ήταν κτισμένα τα ανάκτορα των βυζαντινών ηγεμόνων της πόλης. Σήμερα στην κορυφή της δεσπόζει το τζαμί του Ασλάν πασά (1618). Η δεύτερη ακρόπολη νοτιοανατολικά, είναι γνωστή ως Ιτς – Καλέ, δηλαδή εσωτερικό φρούριο.
Στο κέντρο της και στη θέση που βρισκόταν το 19ο αιώνα τα σεράγια του Αλή πασά υπάρχει το Βυζαντινό Μουσείο και κοντά σε αυτό το Φετιχέ τζαμί (1795) και ο τάφος του Αλή πασά. Μέσα στο Κάστρο και ανάμεσα στα σπίτια του οικισμού σώζεται το Σουφαρί Σαράι, (σχολή ιππικού του Αλή πασά). Η Τουρκική βιβλιοθήκη, η Εβραϊκή Συναγωγή, τα ερείπια του βυζαντινού λουτρού, το σπίτι του Καλού Πασά (στα τείχη του Κάστρου). Μάρτυρες του βυζαντινού παρελθόντος είναι ακόμη ο λεγόμενος πύργος του Βοημούνδου στην νοτιοανατολική ακρόπολη και ο πύργος του Θωμά, δεξιά της κεντρικής πύλης του Κάστρου.

ΝΗΣΙ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Το νησί της λίμνης της Παμβώτιδας αποτελεί σήμερα ένα από τα γραφικότερα μέρη της περιοχής των Ιωαννίνων, που συνδυάζει τη φυσική ομορφιά με την ιστορική παράδοση. Αποτέλεσε μεγάλο θρησκευτικό και μοναστικό κέντρο κατά τους υστεροβυζαντινούς χρόνους και την περίοδο της Τουρκοκρατίας, γεγονός που μαρτυρούν σήμερα τα σωζόμενα μοναστήρια του. Που είναι μεγάλης καλλιτεχνικής και ιστορικής αξίας.

ΜΟΝΗ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ
Η ίδρυση της μονής τοποθετείται στο 15ο αιώνα. Το καθολικό στη σημερινή του μορφή είναι αποτέλεσμα ανακαίνισης που έγινε το 19ο αιώνα. Στη νότια πλευρά σώζεται το κελί, όπου δολοφονήθηκε ο Αλή πασάς, το οποίο σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο της προεπαναστατικής περιόδου.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Βρίσκεται στο πάρκο Λιθαρίτσια, στο κέντρο των Ιωαννίνων. Στις αίθουσες του εκτίθενται ευρήματα από τον ευρύτερο Ηπειρωτικό χώρο, όπως παλαιολιθικά εργαλεία από τον Κοκκινοπηλό, το Ασπροχάλικο, την Καστρίτσα, ευρήματα από το Ιερό της Δωδώνης, από τον αρχαίο οικισμό της Βίτσας, το νεκρομαντείο του Αχέροντα κ.α. Στα εκθέματά του περιλαμβάνονται επίσης επιτύμβιες στήλες, αρχιτεκτονικά μέλη, επιγραφές, καθώς και μια ενδιαφέρουσα συλλογή νομισμάτων διαφόρων θέσεων και περιόδων.

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Βρίσκεται στο Κάστρο, στη μεγάλη εσωτερική ακρόπολη (Ιτς Καλέ). Στις συλλογές του περιλαμβάνει ευρήματα (αντικείμενα ανασκαφών, γλυπτά, εικόνες, κεραμική, νομίσματα κ.α.) από διάφορες περιοχές της Ηπείρου, που χρονολογούνται από την Παλαιοχριστιανική περίοδο, εως και τον 19ο αιώνα. Κοντά στο Μουσείο στο λεγόμενο «Θησαυροφυλάκιο» λειτουργεί και η έκθεση αργυροχοϊας, που ως τέχνη γνώρισε στην Ήπειρο μεγάλη ανάπτυξη.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Στο τζαμί του Ασλάν Πασά στεγάζεται το Δημοτικό Μουσείο της πόλης. Πολύτιμες παραδοσιακές φορεσιές και κοσμήματα από διάφορες περιοχές της Ηπείρου, έργα αργυροχοϊας και κεραμικής, ξυλόγλυπτα έπιπλα περιλαμβάνονται στα εκθέματά του, που καλύπτουν μια χρονική περίοδο από τον 18ο έως τον 20ο αιώνα. Στο Μεντρεσέ του τζαμιού εκτίθεται η συλλογή Ραπακούση.

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΗΜ
Το Λαογραφικό Μουσείο ιδρύθηκε με τη φροντίδα της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών. Αντικείμενα Ηπειρωτικής παραδοσιακής τέχνης (υφαντά, ξυλόγλυπτα, έργα ασημουργίας κ.α.) αντικείμενα εκκλησιαστικά, οικιακής χρήσης, κεραμικά, τοπικές ενδυμασίες κ.α., αποτελούν τις πολύτιμες συλλογές του σε κεντρικό σημείο της πόλης, σε παλιό αρχοντικό στη Μιχαήλ Αγγέλου 42.