Clarins e Bohas (Robert Matta & Pierre Rouch)

Los fabricants d'instruments de vent e musicians Robert Matta (Tolosa) e Pierre Rouch (Herran, Comenge) qu'acaban de sortir un CD magnific consacrat aus instruments de vent de la region qui fabrican eths medishs. Que i son la boha landesa e los sons derivats inventats peu Robert: la bohassa simpla e la bohassa polifonica; que s'i pòden tanben escotar lo clarin bigordan, l'aboès coseranés, lo sac de gemecs catalan, lo bot aragonés (gaita de boto, gaita aragonesa), lo graile e la bodega de Haut-Lengadòc e la samponha biarnesa - un instrument incredible tirat d'ua illustracion d'un manuscrit medievau. Mercés a YvesP33, que podetz aver un apercebut deus instruments e de la musica. Las videos qui segueishen que son estadas presas a la Capèra Sent-Pèir deth Calvari en Castelhon de Coseran (Vathmala).

Robert Matta que comença a la boha landesa, puish qu'ei seguit per Pierre Rouch au sac de gemecs.







Lo clarin bigordan qu'ei un petit clarin que trobam... en Bigòrra, plan segur. Autes clarins fòrça semblants au clarin bigordan que son la chalemina biarnesa e lo txanbela soletin. Los clarins pirenencs qu'avèn desapareguts mès ara que'us an arreviscolats. La samponha qu'ei ua cornamusa reconstrusida per Robert Matta a partir d'ua illustracion d'un manuscrit de Gaston Febus, que crei. Aquiu qu'avetz un duo clarin bigordan-samponha, dab Pierre Rouch au clarin e Robert Matta a la samponha:

Lo torin e autes rondèus - Matta Rouch


Un duo clarin bigordan - bot aragonés. L'aire qui comença qu'ei tradicionau de Lengadòc (lo vespre de la nòça) seguit per ua dança (les cercles polaires):


E ara, un duo d'aboès jogant un aire de Baish Coseran: un berger se promenava. L'aboès qu'ei lo clarin coseranés, un aute instrument arreviscolat.


En gascon locau (a la termièra de Lengadòc), que da:

Un bergèr se promenava tot le long d'un riu,
tot le long d'un riu, le long de la ribèra
per enténer cantar la bergèra delà.
tot le long d'un riu, le long de la ribèra
per enténer cantar la bergèra delà.

Bergèra de dela l'aiga, passatz-vos ençà
passatz-vos ençà le long d'aquesta prada
passatz-vos ençà, que parlarem d'amor
passatz-vos ençà le long d'aquesta prada
passatz-vos ençà, que parlarem d'amor.

Un bergèr se promenava / Remenilha - Matta Rouch





Un duo de Haut-Lengadòc: graile (clarin de La Cauna) e Bodega (Boha de la montanha Negra) interpretant un cant de Nadau lengadocian:




...e que cantan en gascon occidentau tanben, acompanhat per ua boha un chic modificada, equipada d'un bohet. L'aire qu'ei lo torin, ua marcha nupciau :



Que trobaratz tot plen d'autas videos semblant suu site de YvesP33.

Lo CD, que vs'arrecomandi, que's titola: MATTA-ROUCH Hautbois & Cornemuses. Que i jògan acompanhats per un percussionista especialista de las percussions orientaus: Pierre Blanchut. Lo CD qu'ei de comandar a mattarob@numericable.fr, que'u trobaratz tanben au conservatòri occitan de Tolosa (Centre Occitan de Musica e Danças Tradicionalas ( C.O.M.D.T).

De notar, Matta e Rouch que daràn un concèrt a la Fête des Hautbois et des Vendanges a Montegut-Plantaurel, lo dissabte 26 de seteme.

Lo Rambalh (Escotisha) - Matta Rouch

Sus la nòsta trilha / Trinhac18 - Matta Rouch

Lautre jorn dins lòrt / les caulets - Matta Rouch

Musica gascona au Gran Feretrar de Tolosa

Diluns passat de nueit, a la hèsta deu Gran Feretrar, los amics bohaires e aboesistas deu Conservatòri Occitan que'ns auherín quauques trocets de musica deus País Gascons.

Tà començar, ua valsa vasadesa qui m'agrada particularament:



E puish ua seguida de Rondèus lanusquets. Lo prumèr qu'ei en minor , los dus autes qui segueishen son en major, çò qui obliga de tapar lo cap deu canèth deu bordon dab lo brunidèr tà'n cambiar la tonalitat. Mès n'ei pas aisit d'ac hèr en tot jogar au còp. Guaitaz quin ac hèn: lo grop de bohaires que's divideish en dus.



E tà acabar per uei, ua seguida de traversadas coseranas:



Un aute còp, la seguida!