Un gasconisme de mei en catalan: patxoc.

Patxoc –a Aqueste mot, qui significa "patut", "malestruc", "pesuc", "qui manca d’agilitat entau caminar", qu'ei notat peu DCVB sonque com a mot deu parlar d’Olòt (Garròcha).  Qu’ei tanben deu lexic deu nòrd-catalan (cf. dic. rossellonès  de Verdaguer e dic. nòrd-catalan de Botet-Camps ). En gascon (ved. Palay), la significacion deu mot "pachòc" (grafiat patchòc per l'I.B.G.) qu’ei "patut", qu’ei a díser, qui a de patas largas e pesucas o de patas emplumadas. Ua dusau significacion, la mei correnta en gascon, qu’ei precisament la qui trobam en catalan : patut, pesuc, qui manca d’agilitat. Lo mot patxoc-a qu' ei pro isolat en catalan, non  l'acompanha pas sonque patxòt qui n'ei probablament ua varianta sinonima, autanplan un nom de familha. En gascon, per contra, lo mot n’i ei pas briga isolat. Que i son "pachacar" o "pachocar "(har malament o lentament un tribalh), "pachacaire" (maishant obrèr), "pachic-pachòc" (subst. : desòrdre ; loc. adv: . pesucament, shens gràcia), "pachocada" (fr. malestruguer), "pachoquèr" : accion de pachocar, "pachoqueria" = "pachoquèr"etc. L'etimon qu'ei lo deu latin pes, pedis ("pè").  L'origina deu mot pachòc qu'a de cercà's en vèrbe latin pedicare ("travar"), deu quau derivan "empachar" (impedicare -> empachar, "impedir") e   "paishiu" (fòrma, mei anciana e mei corrècta etimologicament, de "puisheu", un aute gasconisme). "Paishiu", uei lo dia un substantiu, qu'èra a l'origina un adjectiu ("qui empacha"  (ex. arch: seis nulh contrast paixiu) mentre lo noste adjectiu "pachòc" que hè pensar meilèu a un antic substantiu (ipoteticament, forma despreciativa formada dab l'afixe -èc (èkku): a partir de *pach, *paish  (descompausat e sinonime d' empach).

En occitan non gascon, lo mot pachòc-a qu’existeish, totun dab de significacions completament diferentas de la qui trobam en catalan e en gascon. En occitan non-gascon, lo mot que i significa « 1-vétilleur, méticuleux,  scrupuleux, 2- babillard, chipotier (segon Mistral qui ignòra lo noste gasconisme).

Dongas qur podem observar
1-que lo mot catalan patxoc-a i ei pro isolat mentre lo mot pachòc non n'ei pas en gascon
2- que lo mot catalan patxoc-a qu'a plan la medisha significacion que lo mot pachòc-a en gascon,  aquesta significacion estant desconeishuda en occitan non gascon.
Aquestas observacions que senhalan patxoc com a prèst gascon en catalan. Qu'ei un gasconisme clar. Recentament, lo mot patxoc qu'ei estat incorporat en catalan normatiu (ved. aquiu). Totun l'etimologia e l'origina deu mot n'i son pas hens los diccionaris. Mercés au blòg, adara que las avetz.