Υβριδική έκλειψη ηλίου 3/11/2013

Περίεργος τίτλος ε; Και όμως έτσι λέγεται επιστημονικά η έκλειψη που θα λάβει χώρα αύριο Κυριακή 3/11/2013. Η λέξη υβριδική προέρχεται από το γεγονός ότι η έκλειψη αυτή θα συνδυάσει ασυνήθιστα πολλά διαφορετικά χαρακτηριστικά, όλα σε ένα που λένε!

Ας τα πάρουμε από την αρχή. Η έκλειψη θα ξεκινήσει ως δακτυλιοειδής στον βόρειο Ατλαντικό. Στη συνέχεια όμως, κινούμενη νοτιοδυτικά θα μετατραπεί σε ολική και θα διασχίσει την κεντρική Αφρική. Μία έκλειψη ηλίου λέγεται δακτυλιοειδής όταν ο σεληνιακός δίσκος φαίνεται μικρότερος στον ουρανό από τον ηλιακό, οπότε δεν μπορεί να καλύψει όλον τον ήλιο και στο μέγιστο της έκλειψης ο ήλιος φαίνεται ως ένας δακτύλιος σκοτεινός στη μέση. Καθώς ούτε η τροχιά της γης γύρω από τον ήλιο ούτε της σελήνης γύρω από τη γη είναι απόλυτα κυκλικές, το φαινόμενο μέγεθος και των δύο αυτών σωμάτων στον ουρανό μεταβάλλεται, οπότε άλλες φορές έχουμε ολικές εκλείψεις και άλλες δακτυλιοειδείς. Η αυριανή όμως είναι μία σπάνια οριακή περίπτωση που η έκλειψη ξεκινάει ως δακτυλιοειδής, στη συνέχεια όμως, λόγω της καμπυλότητας της γης η σελήνη πλησιάζει ελάχιστα προς τη γη αλλά αρκετά ώστε να μεγαλώσει λίγο στον ουρανό και η έκλειψη να μετατραπεί σε ολική. Όλα αυτά βέβαια σε μία στενή τυχερή λωρίδα στον Ατλαντικό και στην κεντρική Αφρική, στην υπόλοιπη Αφρική, τον υπόλοιπο Ατλαντικό, μέρος της κεντρονότιας Αμερικής και όλη τη Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της Κύπρου, θα είναι ορατή ως μερική. Αυτά φαίνονται και σε αυτό το χάρτη:

http://eclipse.gsfc.nasa.gov/OH/OHfigures/OH2013-Fig05.pdf

Η μπλε χοντρή γραμμή είναι η περιοχή της ολικής έκλειψης. Παρατηρήστε ότι στα αριστερά, εκεί που ξεκινάει, η γραμμή αυτή είναι κόκκινη, στο τμήμα αυτό θα είναι δακτυλιοειδής η έκλειψη. Οι γαλάζιες παράλληλες γραμμές ορίζουν την περιοχή της μερικής έκλειψης ανάλογα με το μέγεθος της κάλυψης του ηλιακού δίσκου. Οι αριθμοί πάνω στις γαλάζιες γραμμές είναι το ποσοστό κάλυψης π.χ. το 0,20 σημαίνει 20% κάλυψη του ηλιακού δίσκου. Η μεσόγειος, η Ελλάδα και η Κύπρος είναι μεταξύ της πιο ακριανής γαλάζιας γραμμής και αυτής με το 0,20, κάτι που σημαίνει ότι η κάλυψη θα είναι από 0 έως 20%.

Για την Αθήνα πιο συγκεκριμένα θα έχουμε λίγο κάτω από 10% κάλυψη ανάμεσα στις 3 και στις 4 το μεσημέρι.

Προσοχή: ΠΟΤΕ δεν κοιτάμε κατευθείαν τον ήλιο με γυμνά μάτια, είναι επικίνδυνο για την όραση. Η παρατήρηση της έκλειψης μπορεί να γίνει μόνο με ειδικά γυαλιά ή κιάλια-τηλεσκόπια με ειδικά φίλτρα. Ένα άλλο κόλπο που έκανα εγώ είναι τα γυαλιά ηλεκτροσυγκολλήσεως που μπορείτε να τα προμηθευτείτε από σιδηροπωλεία ή σχετικά μαγαζιά, κατά προτίμηση αρκετών βαθμών.

Με αυτά και αυτά θυμήθηκα την απίστευτη εμπειρία στο Καστελόριζο το 2006:

Καλή συνέχεια σε όλους!