Kontent qismiga oʻtish

Pilik

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Pilik — 1) toʻqimachilikda — paxta, jun, ipak va zigʻir tolalarini boʻshgina himarib, choʻzib, toʻgʻrilab hosil qilinadigan mahsulot. Pilik nisbatan birmuncha yupqaroq va tekisroq boʻladi. Pilik yigirish usuli (sistemasi) va tolalarning xiliga qarab, ingichka va yoʻgʻon piliklarga boʻlinadi. Masalan, ipakdan tayyorlangan pilik paxta, jun yoki zigʻir tolalaridan olinadigan pilikga nisbatan ingichkaroq chiqadi.

Pilik ip yigirish uchun asosiy xomashyo hisoblanadi. Pilik, asosan, yigirish korxonalarida yigiruv mashinasida tayyorlanadi. Mashinaning asosiy qismi — choʻzuvchi asbob va pishitish-kalavalash mexanizmi; 2) kerosin lampa yoki kerogazning kerosin (yoki moy)ni shimib yonadigan qismi. Yoritish yoki qizdirish asbobining katta-kichikligi (nomeri) ga qarab, pilik ham ensizroq yoki enliroq boʻladi (masalan, 7-pilik, 10-pilik va boshqalar); 3) soch oʻrami yechilib ketmasligi uchun uning uchiga qoʻshib oʻriladigan paxta tolalari; 4) qosh yoki kiprikni boʻyash uchun uchiga paxta oʻralgan choʻp[1].

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil