Tribuaren berbak: Euskara eta zientzia.

 Hemen duzue Tribuaren berbak saioan euskara eta zientziaren arteko harremana aztertzen duen programa. Klikatu argazkian:

Ondoren gelan hausnarketatxo bat egingo dugu eta horretarako galdera hauek erantzungo ditugu:

1) Zer esan zuen Adolfo Suarezek 1976an? Zein da zure iritzia honen inguruan?

2) Askotan entzun behar izan dugu D ereduan euskara arloak orduak kentzen dizkiola matematikari. Baina bideoan diotenez elebitasunak kalte ala on egiten die gainerako arloei?

3) Hona hemen bertsoa egiteko Galtxagorriri jarritako lau oinak: bertsolari, kantari, ugari, adi. Ea gai zareten errobotak baino bertso hobea egiteko.

4) Deskribatu NAO errobota. Etorkizunean horrelakoak ohikoak izango direla uste duzue?

5) Zer da IXA taldea?

6) Pisia eta Kimia liburuetako definizio bana duzue hemen. Ea asmatzen duzuen zein kontzeptu azaltzen ari diren:  

a) Igi guztietan iru gauza egoten dira; bidarloa, yoerea eta arintzea.

b) Kizi guztiak bitariko txatalak daukiez: txatalok Kizigunak, emea, (+ ikurragaz iragarten dana) eta Kizi-azalak, tximista-arra, (- ikurragaz iragarten dana).

7) Zeintzuk dira zientziaren hizkuntzak?

8) Zer da Lirainosaurus Astibiae? Zer da Wolframa?

9) Euskal Zientzia Fikziorik ba al dago?

10) Zein da Elhuyar fundazioaren helburua? Zein komunikazio formaturekin egiten du lan?

DBH, Batxi: Ipar hemisferioko tokirik hotzena, Oimiakon

Ipar hemisferioan tenperatura hotzenaren errekorra Oimiakon (Оймяко́н) herrian neurtu zen, -71'2ºC. Errusia ekialdean kokaturik dagoen herri honek 500 biztanle inguru ditu. Hemen duzue Mario Picazo meteorologoak bertan egindako dokumentala. Klikatu argazkian.

Geologia: Cumbre Vieja sumendiaren erupzioa

Egin klik argazkian bideoa ikusteko.

DBH 1-4: Geologia. Eguzki sistema

Klasean Eguzki Sistema aztertzen egon ginen. Hemen duzue planeten tamaina eta Eguzkiaren tamaina irudikatzen dituen irudia.

Otsailaren 11: Emakume zientzilarien eguna.

Otsailaren 11 Emakume Zientzilarien Nazioarteko Eguna da. Hemen dakarzkizuet hainbat emakume zientzilari. Saia zaitezte beraiei buruzko informazioa bilatzen.

 Inge Lehmann










Hipatia











Jane Goodall

Caroline Herschel











 Rosalind Franklin

Mary  Anning

Maria Skłodowska
(Marie Curie)

Margaret Cavendish

Jocelyn Bell Burnell

Émilie du Châtelet

Artikoaren elegia

Ludovico Einaudi pianojole italiarrak glaziar eremu batean grabaturiko piano pieza da, Greenpeaceren Klima aldaketaren kanpainaren parte izan dena. Klikatu argazkian.

Agenda 21: Insostenible

Hemen duzue "Insostenible" izeneko laburmetraia. Ikus ezazue (klikatu argazkian) eta ondoren azpiko galderak erantzun.

Galderak:
- Zein da "insostenible" laburmetraiak eman nahi duigun ikasgaia?
- Filmean agertzen diren produktuen artean zeintzuk dira ohikoak zuen etxeetan/lagunartean?
- Hauetatik zenbat erosten dituzue plastikotan bilduta?
- Zuen herrietan badago aukerarik erosketa berdina plastikorik gabe egiteko?

Batxi 2: Lur. Polena Arrasaten

Aste honetan izaki bizidunek azaltzen dituzten ugal estrategiak landu ditugu, K eta r estrategiak hain zuzen ere.
Duela bi aste Arrasate inguruan ateratako argazki honek argi erakusten du r estrategia, kasu honetan pinuen estrategia. Egun berean polen piloa jaurti zuten, behelaino hori bat sortzeraino.
Klikatu argazkian handiago ikusteko.

DBH 1: Izarren soinua

Eskorpio konstelazioko M4 edo NGC 6121 izar multzoa gugandik 13.000 milioi argi urtera dago, izar zaharrenetakoak dira beraz. Birminghamgo Unibertsitateko astrofisiko talde batek izarron oszilazio akustikoak detektatu dituzte. Izarren eragindako soinua entzungai duzue hemen. Klikatu argazkian eta jar ezazu sagua borobil horiaren gainean.

DBH 4: Biologia. Zer gertatzen zaie erleei?

Erleei buruzko bideotxo interesgarria da. Erle mota desberdinetaz hitzegiten du eta desagertzen ari direneko arrazoiak ere ematen ditu. Klikatu argazkian.

Batxi 2 / DBH 4: Urdaibaiko webcama.

Urdaibai Bird Center erakundeak Webcam-a dauka Urdaibaiko zuzeneko irudiak 24 orduz ematen dituena. Klikatu argazkian.

DBH 1: Bederatzigarren planeta.

Kaliforniako (AEB) Konstantin Batygin eta Mike Brown-ek bederatzigarren planeta izan daitekeena aurkitu dute. Lurra baino hamar aldiz handiagoa da, neptunoren antzekoa, baina oso urruti dago, Eguzki Sistemaren mugan, eta ondorioz 15-20.000 urtetako orbita egiten du. Momentuz ez diote izenik ipini eta 9. planeta edo X planeta izenaz ezagutzen da. Klikatu irudian:

DBH 1: Natur Zientziak. Super-ilargi gorria.

Hemen duzue 2015eko irailaren 27ko Super-ilargi gorriaren sekuentzia. Super-ilargia da inoiz baino gertuago egonik normala baino handiagoa ikusten delako, eta gorria da ilargi eklipsea gertatu delako. Klikatu argazkian.

DBH 1: New Horizons Pluton aldean.

New Horizons zundak Pluton aldean ateratako argazkiak ikusgarriak dira.
Klikatu hemen Elhuyar aldizkariko artikulua irakurtzeko.

DBH 1: Natura. Kepler-452b, Lurraren antzeko planeta.

Kepler espazio-teleskopioak Lurraren antzekoa izan daitekeen planeta aurkitu duela aurkeztu du NASAk. Hona hemen azalpenak ematen dituen bideoa. Klikatu argazkian:

DBH 1/MGZ: Espazioaren explorazioa.

Azken 50 urtetan bidali diren espazioaren exploraziorako untzi, zunda eta abarren multzoa erakusten duen grafikoa dugu hemen. Normala den bezala Ilargia, Artizarra eta Marte dira misio gehien izan dituzten astroak.
Klikatu irudian haundiago ikusteko.

MGZ / DBH 1: Eguzki sistemaren animazioa.

Hona hemen Eguzki Sistemaren inguruko animazio ederra, SunAeon Solar System Simulator. Eskerrikasko Juan.

Klikatu argazkian eta saltseatu ezazue.

DBH 1: Animalia motak

Hemen duzue Bob Esponjaren koadrila guztia. Zein animalia motari dagokio bakoitza?

- Karramarro jauna

- Kattalingorri

- Bob Esponja

- Olagardo

- Patrizio Izar

- Gari

- Marmoka

...eta azkenik Plankton daukagu. Hau ez da animalia, baina zer da?

DBH 1: Natura. TELEDENDA

Materialen gaia aitzaki hartuta Gasteizko Miguel de Unamuno ikastetxeko DBH 1D-ko ikasleek "Teledenda" saioa egitea erabaki dugu. Ea gustoko duzuen...

DBH 1: Murriztu, berrerabili eta birziklatu

Hemen duzue Los Colorados taldearen "Reducir, Reutilizar y Reciclar" kanta (klikatu irudian). Ea gustuko duzuen. Ondoren entzundakoaren inguruko hausnarketa egingo dugu.