Παιδική Χορωδία Δ.Τυπάλδου - Κάλαντα Πρωτοχρονιάς

Λαϊκή Παράδοση: Τα "Καρκατζέλια" του Δωδεκαημέρου

Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση της Γορτυνίας,  τις μέρες «του Δωδεκάημερου», δηλαδή από 25 Δεκεμβρίου έως 5 Ιανουαρίου, τα  "Καρκατζέλια" ή "Καλικατζάρια" έβγαιναν από τα έγκατα της γης και ανέβαιναν στην επιφάνεια της. Στη φαντασία των ανθρώπων είχαν μαύρη και  κακομούτσουνη όψη, πειραχτική και δαιμονική διάθεση. Για το διάστημα που έμεναν πάνω στη γη, κατοικούσαν μέσα στο «προφούνι» δηλαδή πίσω από τη φωτιά του τζακιού όπου πέταγαν οι ένοικοι του σπιτιού προσωρινά τη στάχτη. Πολλές φορές, λέγεται, ότι οι άνθρωποι το πρωί που ξυπνούσαν έβρισκαν   την στάχτη ανακατεμένη και θεωρούσαν ότι ήταν δουλειά των Καρκατζελιών. Κάθε γκρίνια, τσακωμό, διχόνοια και παρεξήγηση τις μέρες αυτές ανάμεσα τους, την απέδιδαν στην αόρατη ύπαρξη των "Καρκατζελιών," που «ανακάτευαν τους ανθρώπους» σύμφωνα με τα λεγόμενα των παλαιοτέρων. Στις 5 Ιανουαρίου, της «Πρωτάγιασης», εγκατέλειπαν την επιφάνεια της γης και έτρεχαν να κρυφτούν στα σκοτάδια της, φοβούμενοι τον ιερέα που κρατούσε τον αγιασμό και «άγιαζε» τα σπίτια.
Στη συνέχεια παραθέτω άλλο ένα ανάγνωσμα από το  Αναγνωστικό Δημοτικού Σχολείου του έτους 1957 κάποιου μαθητή από χωριό της Γορτυνίας. Έχει ως θέμα λαϊκές ιστορίες με  Καλικάντζαρους.

(πατήστε πάνω στις εικόνες για να μεγαλώσουν)

Δημοτικό τραγούδι: Νεραντζούλα φουντωμένη

-Νεραντζούλα φουντωμένη που είναι τ'  άνθη σου,

που είναι η πρώτη σ'  εμορφάδα και τα κάλη σου;

-Φύσηξε βοριάς και αέρας και τα τίναξε

Σε παρακαλώ βοριά μου φύσα ταπεινά.

Ν' αρμενίζουν τα καράβια τα Σπετσιώτικα

πόχουν μέσα παλικάρια κι γλυκά κρασιά.

Η "νεραντζούλα" είναι από τα ωραιότερα δημοτικά μας τραγούδια που το συναντάμε σ' όλη την Ελλάδα. 

Εδώ θέλησα να δώσω το τοπικό ηχόχρωμα της Γορτυνίας σε μια αυθεντική ερμηνεία της Κανέλας Τρουπή από το χωριό Σέρβου Γορτυνίας. Είναι τραγούδι που το έλεγαν στους γάμους. Περιέχει γλύκα και συγχρόνως μελαγχολία. Υπάρχει και η άποψη ότι αυτό το τραγούδι στην αρχική του μορφή ήταν ιστορικό που στη πορεία των χρόνων μετετράπη σε τραγούδι του γάμου.
Όπως και νάχει ..............

Έτσι τραγουδιέται στην Γορτυνία!

(πατήστε στο βίντεο που ακολουθεί)

".....Και επι γης ειρήνη...."

Είναι ένα ανάγνωσμα από τα παλιά. Από το Αναγνωστικό του Δημοτικού σχολείου τις δεκαετίες ΄50-΄60. Το συγκεκριμένο Αναγνωστικό έχει χρησιμοποιηθεί από κάποιο μαθητή σε χωριό της Γορτυνίας  τη χρονιά 1957. Διακρίνεται η σημειωμένη παράγραφος που είχε οριστεί από το δάσκαλο ως ορθογραφία.

Στους μεγαλύτερους ξυπνά μνήμες και στους νεότερους νομίζω γνώση και πληροφόρηση. Έχω στα χέρια μου αυτό το Αναγνωστικό και το φυλάω με πολύ προσοχή. Κατά καιρούς αναρτώ στο παρόν  ιστολόγιο ό,τι κατά τη κρίση μου είναι ωραίο και χρήσιμο.

"....Και επι γης ειρήνη...."

Να τα πούμε;

  Μωραΐτικα κάλαντα    ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!

    

  .....

Σ΄ ένα μαντρί.....το Δεκέμβρη

Μια επίσκεψη σε μαντρί το μήνα Δεκέμβρη είναι πολύ ενδιαφέρουσα γιατί συναντά κανείς τα μωρά του χειμώνα, τα νεογέννητα αρνιά και κατσίκια.

Αρνάκια κοιμούνται μαζί για να μην κρυώνουν.

Όμορφα χρώματα, γλυκά προσωπάκια, χοροπηδήματα, ιδιαίτερες συμπάθειες και γλυκά βελάσματα περιλαμβάνονται στις εικόνες που θα αντικρίσει.

Αυτή είναι η ωραία πλευρά που επέλεξα να παρουσιάσω με φωτογραφικό υλικό από μαντριά στα χωριά Σέρβου και Κοκκινοράχη Γορτυνίας.

Αρνάκια στη λιακάδα. Μαντρί Γιάννη Ρουσιά στου Σέρβου Γορτυνίας

Κατσικάκι. Γλυκό μουτράκι!

Δυο αρνάκια. Ένα άσπρο και ένα μαύρο(λάγιο)

Κατσικάκια χοροπηδούν.

Κατσικάκι

Εδώ υπάρχουν ιδιαίτερες συμπάθειες.

 Η άλλη πλευρά είναι η σκληρή και δύσκολη ζωή των κτηνοτρόφων που παραμένουν στα χωριά μας και ασχολούνται μ' αυτό το επάγγελμα. Ο χειμώνας είναι σκληρός για τα ζώα  αλλά και για τους ανθρώπους που ασχολούνται μαζί τους. Η ζωή για αυτούς και τις οικογένειες τους δεν μπορεί βεβαίως να συγκριθεί με τις παλιότερες εποχές, δεν παύει όμως να είναι επίπονη και γεμάτη σκληραγωγία.

Η κτηνοτροφία αποτελεί το αρχέγονο κύτταρο της οικονομίας μας και εξακολουθεί στην εποχή μας να παίζει έναν βασικό ρόλο.
                        

Έρχονται Χριστούγεννα!
Είναι χρήσιμο να θυμόμαστε ότι ο Χριστός γεννήθηκε σε μια σπηλιά που χρησίμευε ως μαντρί, τοποθετήθηκε στη γεμάτη άχυρα φάτνη(το παχνί των αλόγων), ζεστάθηκε από τις ανάσες των αρνιών, των κατσικιών, των αλόγων και δοξάστηκε από τους βοσκούς!
Δίδαξε μ' αυτό το τρόπο τη ταπεινότητα και την απλότητα!
 

Διαβάστε λεπτομερές άρθρο για τη ζωή των τσοπάνηδων στα παλιότερα χρόνια εδώ και   εδώ.

.

Το Φαράγγι της Γκούρας στο περιοδικό "ΟΡΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ"

Το περιοδικό «ΟΡΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ» που εκδίδει ο   Σύλλογος Αρκάδων Ορειβατών & Οικολόγων(ΣΑΟΟ) στο τεύχος 24ο-Β΄ εξάμηνο 2010 δημοσιεύει άρθρο-πρόταση για την περιηγητική αξιοποίηση του Φαραγγιού της Γκούρας, στο Δήμο Γορτυνίας που υπογράφουν οι: Θανάσης Χωματάς και Βούλα Καλαμούτσου.

Είχαν προηγηθεί τα εξής:

-Συνάντηση του ΔΣ του Ομίλου «Η ΓΚΟΥΡΑ» στα γραφεία της ΤΕΔΚ ΑΡΚΑΔΙΑΣ με το Πρόεδρο κ. Μπαρούτσα και ομάδα ορειβατών από το ΣΑΟΟ όπου αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί εξερεύνηση του φαραγγιού της Γκούρας από έμπειρους ορειβάτες του ΣΑΟΟ με τη βοήθεια του Ομίλου μας.

-Τριήμερη ανίχνευση από κοινή ομάδα τριών ορειβατών του ΣΑΟΟ και μελών του Ομίλου «Η ΓΚΟΥΡΑ» στα πλαίσια της εκδήλωσης  μας στις 10/7/2010.

-Σύνταξη τεχνικής έκθεσης(αξιολόγηση, σηματοδότηση, μικρά τεχνικά έργα, προϋπολογισμός) για την αξιοποίηση του Φαραγγιού της Γκούρας από το ΣΑΟΟ η οποία υποβλήθηκε στη ΤΕΔΚ ΑΡΚΑΔΙΑΣ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανίχνευση του φαραγγιού και η σύνταξη της μελέτης  έγιναν με εθελοντική εργασία των μελών του ΣΑΟΟ.

Ο Ορειβατικός Φυσιολατρικός Όμιλος Ηραίας «Η ΓΚΟΥΡΑ» ευχαριστεί θερμά το κ. Μπαρούτσα και τη ΤΕΔΚ ΑΡΚΑΔΙΑΣ, καθώς και το Σύλλογο Αρκάδων Ορειβατών και Οικολόγων (ΣΑΟΟ).

Ακολουθεί η πρόταση του ΣΑΟΟ, που αποτελεί περίληψη της τεχνικής έκθεσης, έτσι όπως είναι δημοσιευμένη στο περιοδικό «ΟΡΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ».

 

Η ιστοσελίδα του ΣΑΟΟ είναι www.saoo.gr 

..

Διαμαντής Ρουμελιώτης- Στους δρόμους της παράδοσης….

Σ’ αυτό το ιστολόγιο κατά καιρούς θα βρίσκετε ό,τι ωραιότερο κυκλοφορεί στα πλαίσια της αυθεντικής παραδοσιακής μουσικής για δυο κυρίως λόγους: 

α) Για να προβάλλεται και να τη γνωρίζει όσο το δυνατόν  περισσότερος κόσμος μιας και δεν έχει πολλές ευκαιρίες από τα λοιπά μέσα και,
β) για να προβάλλονται και να τιμώνται οι λαϊκοί καλλιτέχνες που επιμένουν να τραγουδούν ανόθευτα δημοτικά τραγούδια σε πείσμα της εποχής μας η οποία ανέχεται κάθε προϊόν υποκουλτούρας..
Ένα καινούριο μουσικό cd με χορευτικά παραδοσιακά τραγούδια, που τιτλοφορείται: "Στους δρόμους της παράδοσης…", κυκλοφόρησε ο Διαμαντής Ρουμελιώτης. Μια ξεχωριστή δουλειά μέσα στη μουσική θολούρα της εποχής μας, που τιμά τα γνήσια δημοτικά τραγούδια χωρίς νοθεύσεις και μουσικές διαστρεβλώσεις. Άλλωστε, ότι έχει κάνει μέχρι τώρα ο παραδοσιακός καλλιτέχνης από τη Μυγδαλιά Γορτυνίας κινείται στα όρια της αυθεντικής παραδοσιακής μουσικής κυρίως της Αρκαδίας και της ευρύτερης περιοχής της Πελοποννήσου. Γνωρίζει πολύ καλά τα παλιά τραγούδια και φροντίζει να τα προσφέρει και στο κόσμο που τον ακούει και διασκεδάζει στις εκδηλώσεις. Τα τραγούδια του cd τραγουδιούνται στις περιοχές της Πελοπονήσσου και της Στερεάς Ελλάδας.
Μόνιμος συνεργάτης του τα τελευταία χρόνια είναι ο εξαιρετικός κλαρινίστας Γιώργος Δαλιάνης από τα .....

Είμαι η ελιά η τιμημένη....

 "Το λιομάζωμα" του λαικού ζωγράφου ΘΕΟΦΙΛΟΥ

 Η ελιά

ποίημα του ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ

Είμαι του ήλιου η θυγατέρα

η πιο απ’ όλες χαϊδευτή.

Χρόνια η αγάπη του πατέρα

σ’ αυτόν τον κόσμο με κρατεί.

Όσο να πέσω νεκρωμένη,

αυτόν το μάτι μου ζητεί.

Είμ’ η ελιά η τιμημένη.

.................