Fint besøk i tunet på Nordli!

Me har stadig besøk av ei rådyrmor med to bukkekje i tunet. Dei står i husveggen og et roseknuppar, eller grev etter epler under snøen. Tørre bringebærblad smakar visst godt og.

Kjea er nesten like store som mora, og runde og fine i pelsen.

Midt i tunet tok bukkane plutseleg rennafart og small isammen med pannebraskane, akkurat som geitungar og lam ofte gjer. Fekk dessverre ikkje filma det, men duverden så moro det var å sjå på!

Gaupa har vori nordpå jordet her 2 veker på rad, og da såg det ut til at rådyra stakk ned i bygda. Gauper tok fleire rådyr rundt her i fjor vinter! Truleg var det 2 gauper i følgje denne gongen, etter spora ned på jordet frå grendevegen å døma. 

Har teki mange bilder av rådyra med det nye kompaktkameraet mitt. Og dei fleste bildene står eg inne i stugu og tek ut gjennom glaset :) Kanskje legg eg ut fleire på Picasa internettalbum.

Gaupejakta er alt over i Numedal!

Ja, detta gikk omtrent som venta - eller kanskje enda litt raskare. Igår kom meldinga om at gaupejakta i Numedal var over for i vinter, med fyllt kvote på 3 dyr.

Nytt iår er at det er godt organiserte jaktlag i alle 3 kommunane, som har fått ei gaupe kvar! Og det har vori jakt på gaupe ein eller anna plass i dalen kvar einaste dag etter at jakta starta, altså har det vori mange dyr å jakta på! Truleg er det fortsatt slik at det blir født mange fleire gaupeungar til våren enn dei 3 som er felt - så stamma veks fortsatt ukontrollert vidare!

Her er eit bilde frå Facebook, og eit blogginnlegg om felt hangaupe i Nore fyrste jaktdagen, ved Lindtveit på østsia av Norefjorden: http://hjortefot.blogspot.com/search?updated-min=2010-01-01T00%3A00%3A00-08%3A00&updated-max=2011-01-01T00%3A00%3A00-08%3A00&max-results=1

Her er eit kort samandrag av det eg har fått med meg av jakta dei neste dagane:
Same dagen og begge dei to neste dagane vart det jakta på 1 eller 2 gauper ved Koppargarden, på vestsia av dalen på begge sidene av kommunegrensa mellom Nore og Rollag. Her hadde gaupa(ene) forsynt seg med 2 hjortar!! - med eit par dagars mellomrom. Nesten utruleg at det går an, sjølv om snøen er ganske djup. Eit fenomenalt rovdyr -!
Neste dag vart det jakta på eit dyr opp for Idrettskulen i Rollag, men dyret har truleg merka jegerane - og drog opp bratte lia og rett til fjells!
dagen etter vart det jakta på ei gaupe på østsida av dalen, opp for Prestmoen og Kongsjorden. På ein jaktpost passerte gaupa i bilvegen ca.10 meter frå posten, men det var berre hårdottane på øyrene som kunne sjåas over brøytekanten, så dyret fekk passera.
Så kom søndagen, med ny jakt etter ei gaupe i same området, som enda med vellykka felling av ei hangaupe! Og utruleg nok kunne jaktlaget fortsetta med jakt på enda ei gaupe til rett nordanfor, men utan resultat.
Sjå http://www.laagendalsposten.no/article/20100208/NYHET/702099989/1009/ABONNEMENT
Så på mandag var Flesbergingane igang med jakt på ei gaupe på østsia av dalen nær kommunegrensa mot Rollag. Og ei lita hogaupe vart felt på eftan! Og dermed var jakta for i år over - etter berre ei veke!! Eit fantastisk resultat, med effektive og dyktige jegerar! Her er ei ny Facebook-side, med bilder: http://www.facebook.com/group.php?gid=295367603987&v=info#!/group.php?v=wall&gid=295367603987
Eg kjenner alle dei 3 skyttarane godt, som rolege og sindige karar. 2 av dei er yngre og har vori med i gjengen av flinke skogsarbeidarar me hadde her i dalen for nokre år sia. Tredjemann må vel kallas "vel vaksin", ein av dei aktive knivmakarane i knivgjengen vår!
Det som er skremmande, er alle trugsmåla som kom etter at Lp viste bilde og navn på jegeren frå Nore fyrste dagen. Såkalla dyre- eller naturvernfantastar utan bakkekontakt :(

Dei trur vel at desse rovdyra berre kosar seg, som her frå ein bildeserie på internett.

Meir gaupe og Gløersen.

Gaupejakta startar 1.februar, altså mandags morgon. Det er tydelegvis meir gaupe i området enn nokon gong før, med rekordskader på saueflokkane rundt oss i sommar. Dei 2 gaupene som vart merka her i bygda i fjor, Torstein og Kari, har havna ut av dalen til andre jaktmarker. Truleg pressa ut av ei stamme som alt fyller terrenget?!

Medan jegerane i Nore og Uvdal har skyti 1-2 gauper kvart år i mange år, må me nesten 50 år attende til den siste gaupa vart felt her i Rollag, av Andres Fløtterud. Men i kveld var rundt 20 jegerar samla i kjellaren på herredshuset, for å organisera gaupejakta betre, som oppi dalen!

Utgangspunktet skulle vera det beste:

Etter siste blogginnlegg, der eg skreiv om gaupa med rådyrkadaveret sønnom Våsedokk, fekk me i forrige veke gaupebesøk rett ovanfor hagen her. Ho hadde lista seg oppover mot dei 13 foringsdyra me har gåande ute rett oppi skogen, 100 meter frå husa. Dei var tydelegvis veldig interessante, i likhet med ein elgfamilie rett ovanfor! Gaupa hadde passert like ved kyrflokken, og teki ein runde eller to før ho drog vidare sørover i retning mot dei tomme revebura i Meli.

Ikkje nok med det; Frå mandag til tirsdag overnatta eg og eit par andre i Svartetjønnbua. Me vakna til ein fantastisk soloppgang, og i løpet av natta hadde det komi ei stor gaupe nordafrå over Bufjellnatten, fylgd spora våre rett ovanfor hytta, og teki strake vegen østover ned "Himmelstigen" i retning Sigdal. På same tida vart det meldt at ei anna gaupe hadde passert over Ulvikbrua - til vestsia av Laugen.

Med litt tur bør me derfor no få vår deil av årets kvote på 3 dyr i Numedals-regionen. Lite tydar på at me med denne avskytinga greier å høsta tilveksten, eit mål som normalt gjeld for ei balansert forvaltning av ei viltstamme!

Så til Jacob Gløersen:

Midt i januar reiste me til Uppsala etter bildet frå Sigdal (sjå forrige blogg). Ein litt travel tur til ein gamal flott by, som eg gjerne skulle besøka på sommaren. Bildet var nesten større enn eg hadde tenkt meg, ettersom den originale ramma satt på. Ramma var forgylt, av høvla bord på 7-8 tommar, og med eit dekorativt gipsmønster frampå. Sjølv om ramma ikkje er spesielt fin, blir ho liksom ein deil av heile kunstverket.

I mellomtida var fleire Gløersen-bilder til salgs på auksjon i Oslo, og det eine fekk eg tilslaget på. Eit vinterbilde kalla "Snøveir" frå Dagali, skrivi med Gløersen si eiga handskrift bak på lerretet. På blindramma står dette: "GAVE TIL SIMON THORBJØRNSEN FRA ONKEL JAKOB GLØERSEN". Kven var så dette? Han var sjølv kunstmålar, er omtala i Norsk kunstnerleksikon, og var son til ei syster til Jacob Gløersen.

Dermed var eg plutseleg eigar av to originale Gløersenmaleri - i tillegg til det eg har frå før - "Der Erlkønig" etter diktet til Gøethe!

Her er eit dårleg bilde av maleriet.

Nytt og gamalt frå skog og mark

Ei "intetsigande" bloggoverskrift ;)
Eigentleg er det to vidt forskjellige tema eg ville skriva om, nemleg Gaupe og Gløersen -.

Her om dagen var det ferske spor etter gaupa att, rett nedom kraftverksdammen sønnom Våsedokk. Det er no meir vanleg å sjå gaupespor enn det var å sjå elgspor da eg var liten - på 50-talet. Da hugsar eg me gjekk "mann av huse" ein vinter for å sjå på elgspor som kryssa vegen ovanfor garden!
Attende til gaupespora. Fyrst såg det ut til å vera fleire i følgje, men så såg eg at gaupa hadde gått i same sporet i begge retningar. Dette er visstnok ganske vanleg iflg. rovviltkontakt Sigurd Storemoen, som kom og såg på spora.

Så, knappe 100 meter sønnom dammen, låg det eit halv-eti kadaver av eit rådyr. Ja her hadde gaupa meska seg! På ein stein oppå ein haug rett på sørsida hadde ho liggi og kvilt, og spretti avgarde i lange byks sørover. Kanskje vart ho skremt da eg kom på snøskutern for å renska snø ved inntaket til kraftverket?? Ho hadde nok full kontroll, sjølv om ho kunne sjå bort til husa på Våsedokk!

Bildet viser kvileplassen, med rådyret mellom bjørka og grana bak, og husa på Våsedokk.

Så var det Jacob Gløersen, kunstmålaren som med jamne mellomrom gjennom mange år budde og måla sine bilder her i bygda. Fyrste gongen han var i Numedal, det me kjenner til, var på studiereise i 1884. Da reiste han gjennom Numedal, Sigdal og Krødsherad.

Eg har etterkvart samla ganske mykje opplysingar om Gløersen, bl.a. frå 122 brev i Håndskriftregisteret i Oslo, og bilder frå katalogar og auksjonar. Dei siste par åra har det vori "tørke" med Gløersen-maleri på internett, men i sommar dukka det opp eit bilde i Sverige, som ikkje vart seldt. Da det på nytt dukka opp no seinhaustes, til rimelegare pris, baud eg på bildet. Så no er eg den lykkelege eigar av eit bilde måla i Sigdal i 1889! Eit flott maleri, etter min smak!

Kva veit eg så om dette bildet? Andreas Mørch skriv i bygdeboka for Sigdal at "Jens Varsla ble, som felemaker, malt av Jakob Gløersen i 1889, men bildet kom til Sverige". På Haustutstillinga dette året hadde Gløersen to bilder frå Sigdal, "Felemaker" og "Landskap". Det siste er sannsynlegvis bildet "mitt", som har tittelen "Landskap med vårbäck og flicka".

Korleis bildene har havna i Sverige, veit eg ikkje. Men det var nokså vanleg på den tida å senda bilder til utstillingar i Sverige, der det var meir internasjonal kunst og fleire kjøparar. Om nokon blogglesarar derute veit meir om dette, vil eg svært gjerne høyra :-)

Kampen for tilværelsen

Det fantastiske vinterværet heldt seg, og med kulda og djupsnøen kjem fuglar og dyr ut av skogen og søkjer inn til folk.


No "tussar" det av elgspor oppover i skogen heilt ned mot tunet her. I natt har det liggi dyr under epletreet ved grisestallen, etter fyrst å ha kosa seg med kvistar frå siljua og morelltreet ved postkassa. Frå bergryggen ovom grisestallen har elgen hatt flott utsikt til tunet - og dramaet som det var så tydelege spor etter då me kom ut i dag:

Etter vegen mellom bygningane her var det spor etter både rådyr og rev. Begge hadde heldi stor fart. Tydeleg at det eine dyret hadde jaga det andre - og gjett kven? Det fyrste eg såg var spor etter rådyr i lange hopp rett mot huset vårt. 3 meter unna hadde det bråsnudd attende rundt tuntreet. Men bak lønnen hadde reven tydelegvis kutta svingen, angripi rådyret i eit par byks og fått det i bakken. Etter litt basking hadde rådyret kjempa seg i tunge hopp nokre få meter til det deisa i bakken att. Parallelt med rådyret var spora etter bakbeina til reven, som tydelegvis hadde hangi på rådyret. Sjå bildet.

Rådyret hadde kjempa seg laust att, byksa ein runde rundt bua - med reven etter! Deretter i full fart nedom huset vårt, ein runde inn under verandaen - og reven etter. Rart ingen av oss vakna?
Så i fullt sprang nord mot låven, under låvebrua og ned i snøhaugen nordom låven, der reven på nytt hadde fått rådyret i bakken. Eit nytt basketak før dyret slapp laus att, ein kjapp sving rundt foringsplassen til kyrne nedmed bjørka, med reven i hælane, den hadde kutta svingen utan å nå att rådyret denne gongen.

Etter å ha følgd kyrtråkket nedom låven, forsvant spora nedover jordet, inn i eit skuterspor ned til huset til tante Sigrid nedst i jordet. Reven hadde hoppa etter oppi rådyrspora, men neppe i full jakt, og spora forsvant til skogs nordover mot boligfeltet. Det var ikkje blodflekkar å sjå på "kampplassane", berre nokre få hår.

Dette vart litt av ei historie, og kva som vidare skjedde, om rådyret greidde seg i djupsnøen, eller reven fekk steika si, veit eg ikkje, for her stoppa sporinga mi. Det er sjeldan ein kan "lesa" så tydeleg ein kamp på liv og død - og det rett utanfor eiga stugudør! Og at rådyra har strie dagar no, sjølv utan reven i hælane, er det ikkje tvil om.
Reven har forresten vori gjengangar her dei siste nettene. Så da katta vart borte nokre dagar før helga, rekna me med at ho hadde enda som revemat. Men den gang ei, her ein morgon var ho ved fjøsdøra att, utan ei skramme. Og katta har som kjendt ni liv!



På foringsplassen i dag kosa kyrne seg som vanleg i solskinnet, utan å ane kva for drama som der hadde gått føre seg nokre timar tidlegare.

Jul, løypekjøring mv.

Me er midt i romjula, og her i huset er dei fleste julegjestene no reist. Det har vori ei litt spesiell jul, med sjuke og skadde folk. Verst gikk det ut over Gaute, som ser ut til å ha rivi av korsbandet i eine kneet under aking nedi bakkane her! Det skjedde forrige dagen – andredag jul.
Om kvelden kjørte eg han til lagevakta i Veggli. Derifrå vart han sendt vidare med drosje til Kongsberg sjukehus for å ta røntgen, og ein ny drosjetur til Kongsberg dagen etter til spesialist/ortoped. Dermed må han truleg gjennom ein operasjon - med ventetid opptil eit halvt år -. Ikkje heilt lystelege utsikter.
Me andre har vori gjennom ”fårången” etter tur, med magesjau og kvalme. Vesle Viil hadde nok smitta med seg frå barnehagen i Oslo. Deretter vart mamma Marte sjuk, og tilslutt eg og Mona. Ho har vori meir i senga enn på beina like frå juleeftan til idag!

Men uansett er det veldig triveleg med masse folk i huset, og rikeleg med god mat.
Juleeftan vart det Marte som fekk hovudansvar for festmaten, noko ho greidde med bravour! Ribba var fyrsteklasses og moltekremen sette spissen på måltidet. Så var det gavedryss, utan nissebesøk. Men seinare i jula hadde me eiga nissejente på garden! Sjå bildet.

Som ein fortsettelse på den forrige bloggen min, såg me 2.-dags morgon eit rådyr som låg daudt i vegkanten ovanfor idrettsplassen. Det var eti på av rovdyr, og me tenkte straks på gaupe. Eg ringte rovdyrkontakt Sigurd, men da han kom litt seinare på dagen var dyret borte. Her er eit bilde eg tok av rådyret der det låg. Dyret var tydelegvis flytta 10-15 meter. Heile halsregionen var eti opp, men ellers var det ikkje ei skramme å sjå. Truleg har reven vori på ferde, for den prøvar gjerne å få laus hovudet for å ta det med seg. Det var ikkje tydelege spor etter større dyr eller kamp, så helst truleg er dyret påkjørt og har daua momentant. I tilfelle har sjåføren gjort noko ulovleg, for Viltnemnda har ikkje fått melding om påkjørsel, slik lova pålegg!




Med det fantastiske vinterværet me har fått, vil eg anbefale ein skitur i løypene oppå høgda. Slik såg det ut da eg kjørte løypa over Barketjønnmyra, akkurat i solnedgangen forrige dagen! Saman med Nils i Torsrud har eg kjørt og slodda løypa frå Langevatn og sørover, nesten til Vrågå. For å koma heilt dit, må me ha meir snø. Men dei som vil gå ei fin rundløype no, kan starte i Søre-Bergan og følgje vegen til Korsløkjin. Deretter oppkjørt løype langs Møretjønnvegen nordover til Svartetjønn, Holmetjønn og Langevatn, og heimatt om Bufjell og ned løypa etter vegen til Bjørndalen. Ein passeleg dagstur no tidleg på vinteren!
Ellers er det moro å sjå at Sigurd Pettersen er i draget att, sjølv om dei beste er samla i hoppuka. Håpar han snart slær heile hurven att! http://www.laagendalsposten.no/article/20081228/SPORT/288557785/1099

Ei fortsatt god jul og eit godt nytt år ønskas alle blogglesarar her frå Nord-Li!