Απομακρύνσεις πωρόλιθων από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου και συνέχιση υποστυλώσεων περιελάμβανε το πρόγραμμα του Σαββάτου. Χθες Κυριακή οι εργαζόμενοι ξεκουράστηκαν προκειμένου να συνεχίσουν τις αποχωματώσεις από σήμερα.
Οι εργασίες θα συνεχίζονται παράλληλα ώσπου να ολοκληρωθεί η ανασκαφή. Θα γίνονται και αποχωματώσεις στο τεχνητό όρυγμα και οι απομακρύνσεις πωρόλιθων αλλά και οι μετρήσεις και οι υποστυλώσεις.
Όπως όλα δείχνουν, οι ανασκαφικές εργασίες θα ολοκληρωθούν μέσα στο επόμενo δεκαήμερο, αλλά η μελέτη του μνημείου μόλις ξεκινά. Μεγάλη προσοχή θα δώσει από εδώ και πέρα το υπουργείο Πολιτισμού στον περιβάλλοντα χώρο, τον οποίο και θα διερευνήσει λεπτομερώς.
Σε πρώτη φάση, ωστόσο, με μη ανασκαφικό τρόπο, αλλά κάνοντας μια «ακτινογραφία» για να διαπιστώσει αν εκεί βρίσκονται και άλλοι τάφοι και να αποφασίσει πώς θα συνεχιστεί η έρευνα. Και όχι μονάχα αυτό. Να μελετήσει τους καλύτερους τρόπους παρέμβασης στον περιβάλλοντα χώρο, ως προς την ανάδειξη του τάφου που τώρα ανασκάπτεται.
Διερεύνηση
Το υπουργείο προτίθεται να συνεργαστεί με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης προκειμένου να γίνει σύντομα στον λόφο Καστά γεωμαγνητική ή γεωφυσική διασκόπηση. Η μέθοδος θα αποφασιστεί μετά από σύσκεψη με τη συμμετοχή και ειδικών επιστημόνων.
Η διερεύνηση με αυτόν τον τρόπο κρίνεται απαραίτητη, ώστε να διαπιστωθεί με ακρίβεια τι υπάρχει σε όλο τον σχηματισμό. Αν δηλαδή, εκτός από το νεκροταφείο της εποχής του Σιδήρου που βρίσκεται στην κορυφή και είχε εν μέρει ανασκαφεί από τον Δημήτρη Λαζαρίδη, έχουμε και μακεδονικούς ή άλλους τάφους, ιδίως κοντά στον τύμβο που τώρα ανασκάπτεται. Βέβαιο θα πρέπει να θεωρείται πως υπάρχει μέρος αυτού του νεκροταφείου που είναι ακατάσκαφο.
Υπενθυμίζεται ότι ο λόφος Καστά ήταν κατά βάση φυσικός και κατά την αρχαιότητα, όπως αποδεικνύει και το νεκροταφείο της εποχής του Σιδήρου. Στο σημείο όμως που είχε κατασκευαστεί ο τάφος τον οποίο τώρα ανασκάπτει η ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη υπήρξε και τεχνητή επίχωση, ώστε να δημιουργηθεί ο τύμβος. Η επίχωση έχει ελαττωθεί τώρα, αφού έχουν αφαιρεθεί τόνοι χώματος, αλλά υπάρχει αρκετή επίχωση ακόμη, η οποία είναι πιθανό να κρύβει μνημείο ή μνημεία.
Πολλοί αρχαιολόγοι, και η ίδια η ανασκαφική ομάδα, έχουν αναρωτηθεί αν ο μεγάλος ταφικός περίβολος, που είχε κατασκευαστεί περιμετρικά του λόφου, έχει και άλλες ταφές στο εσωτερικό. Άλλοι το θεωρούν εξαιρετικά πιθανό, κρίνοντας και από τις μεγάλες «τούμπες» στη Βεργίνα, οι οποίες σκεπάζουν δύο και τρεις τάφους - ανάμεσά τους τη συστάδα των τάφων του Φιλίππου, του Αλέξανδρου Δ και της «Περσεφόνης». Άλλοι κρατούν και κάποιες επιφυλάξεις, σημειώνοντας ότι ίσως η αρχική πρόθεση ήταν να γίνουν εκεί και άλλες ταφές, όμως για κάποιους λόγους δεν έγιναν. Άρα, η συγκεκριμένη ταφή ίσως αποδειχθεί η μοναδική.
Σε κάθε περίπτωση, η «ακτινογραφία» του λόφου είναι αυτή τη στιγμή επιτακτική προκειμένου να γνωρίζει το υπουργείο τι έχει να αντιμετωπίσει στο μέλλον. Δεν είναι απαραίτητο αν αποδειχθεί ότι υπάρχουν και άλλα σημεία ενδιαφέροντος να ξεκινήσουν οι ανασκαφές αμέσως, είναι όμως απαραίτητο να ξέρει, ώστε να προγραμματίσει σωστά τις εργασίες ανάδειξης και συντήρησης του τάφου που έχει ανασκαφεί. Κατόπιν, αν χρειαστούν νέες ανασκαφές, τον λόγο θα πρέπει να λάβει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, το οποίο συζητά τις αιτήσεις για συστηματικές ανασκαφές.
Γεωλογικές διασκοπήσεις έχουν γίνει και κατά το παρελθόν στην περιοχή. Αλλά, όπως έχει πει στο «Έθνος» η επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων Χάιδω Κουκούλη - Χρυσανθάκη, δεν υπήρχε δυνατότητα για μεγάλη απεικονιστική ακρίβεια. Η διασκόπηση που είχε η ίδια κάνει είχε δείξει πως κάτι ίσως υπήρχε στο σημείο της σημερινής ανασκαφής, δεν δίνει όμως λεπτομέρειες για άλλα σημεία.
Κινγκ: Ο τύμβος χτίστηκε για τον Αλέξανδρο, ακόμη κι αν δεν έχει ταφεί εκεί
Τα μέχρι στιγμής ευρήματα στον επιβλητικό τύμβο Καστά της Αμφίπολης βρίσκονται στο επίκεντρο δημοσιεύματος της βρετανικής εφημερίδας Independent, η οποία φιλοξενεί δηλώσεις τόσο του υπουργού Πολιτισμού, Κ. Τασούλα, όσο και της αμερικανίδας αρχαιολόγου, Ντόροθι Κινγκ.
Οι σφίγγες πιθανώς είναι έτοιμες να αποκαλύψουν τα μυστικά τους δήλωσε ο Έλληνας υπουργός Πολιτισμού, Κωνσταντίνος Τασούλας, από το γραφείο του στο κέντρο της Αθήνας, μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα για το μυστήριο που περιβάλλει τη μοναδική αρχαιολογική ανασκαφή στην Αμφίπολη, που συνεχίζει να συναρπάζει τη χώρα.
Τους τρεις προηγούμενους μήνες, κατά τη διάρκεια των οποίων η ανασκαφή οδήγησε σε τρεις εντυπωσιακούς ταφικούς θαλάμους, φέρνοντας στο φως κομμάτι κομμάτι μαγευτικά έργα τέχνης, αρχής γενομένης από την είσοδο με τις δύο ακέφαλες σφίγγες, τα μυθολογικά πλάσματα που ήταν κατά το ένα τρίτο τους, λιοντάρια, πουλιά και άνθρωποι.
Οι αρχαιολόγοι συνέχισαν να ανασκάπτουν το έδαφος αναζητώντας έναν πιθανό τέταρτο θάλαμο και να ανακάλυψαν ένα όρυγμα με ερείπια μίας μαρμάρινης θύρας.
Από το καλοκαίρι, η δυνατή 30μελής ομάδα με επικεφαλής την Κατερίνα Περιστέρη έχει φέρει στο φως δύο κολοσσιαίες Καρυάτιδες, γυναικεία μαρμάρινα αγάλματα που έχουν ύψος πάνω από 2 μέτρα και φορούν χιτώνες με πλούσιες πτυχώσεις. Ένας άλλος θάλαμος, επίσης, διαθέτει έδαφος που καλύπτεται από ένα λεπτομερές ψηφιδωτό με έντονους χρωματισμούς, του λευκού, του μπλε, του κόκκινου, του γκρι και του κίτρινου, και το οποίο αναπαριστά την Αρπαγή της Περσεφόνης πάνω στο άρμα του Άδη, το θεό του Κάτω Κόσμου.
Το μεγάλο ανάχωμα που περικλείει τον τάφο περιβάλλεται από ένα 497 μέτρων κυκλικό τοίχο χτισμένο με μάρμαρο από το γειτονικό νησί της Θάσου. Πιστεύεται ότι είναι ο μεγαλύτερος αρχαίος τάφος που έχει ανακαλυφθεί ποτέ στην Ελλάδα. Αν και δεν έχουν μέχρι στιγμής βρεθεί ανθρώπινα οστά, οι αρχαιολόγοι λένε πως το γεγονός ότι η μυθική σκηνή της Αρπαγής της Περσεφόνης, εικονίζεται και στους μακεδονικούς βασιλικούς τάφους της Βεργίνας όπου έχει ταφεί ο πατέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, επιβεβαιώνει ότι το μνημείο είναι ταφικό.
«Είναι ένα μοναδικό μνημείο λόγω του μεγέθους και της τέχνης του, που είναι φανταστική», δήλωσε στον Independent ο κ.Τασούλας την Κυριακή. Έχει επισκεφθεί τον τάφο μαζί με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά. «(οι αρχιτέκτονες) ήθελαν να εκφράσουν την δύναμη, τη δύναμη αυτής της περιοχής της βόρειας Ελλάδας, τη Μακεδονία και εμφανώς την δύναμη του προσώπου που έχει ταφεί», πρόσθεσε ο υπουργός.
Η δρ. Περιστέρη, επισημαίνει το δημοσίευμα, χρονολογεί τον τύμβο στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα, μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου, δίνοντας τροφή στη σεναριολογία ότι ο ίδιος ο μακεδόνας βασιλιάς μπορεί να είναι θαμμένος εκεί, αν και αυτό μοιάζει απίθανο. Μετά το θάνατό του στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ., το σώμα του Αλέξανδρου «απήχθη» από τον στρατηγό του, τον Πτολεμαίο και τάφηκε στην Αίγυπτο.
Η βρετανική εφημερίδα παραθέτει δηλώσεις της κ.Περιστέρη, η οποία έχει πει κατά καιρούς ότι θα πρέπει να «περιμένουμε μέχρι να τελειώσει η ανασκαφή. Βεβαίως, πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο, ένα σημαντικό στρατηγό. Δεν μπορούμε να πούμε ποιος είναι προτού τελειώσει η ανασκαφή».
«Αν και μία μικρή πόλη σήμερα, η Αμφίπολη ήταν κάποτε μία σημαντική ναυτική βάση, από την οποία απέπλεαν τα πλοία του στόλου του Μεγάλου Αλεξάνδρου για την κατάκτηση της Περσίας», τονίζει ο Independent.
«Ο τάφος είναι για τον Αλέξανδρο, ακόμη κι αν δεν έχει ταφεί εκεί»
«Είναι ένας γρίφος δεκαετιών για μένα. Πρόκειται μακράν για τον πιο εντυπωσιακό τάφο που έχει βρεθεί ποτέ στην Ελλάδα», σημείωσε η αμερικανίδα αρχαιολόγος, Ντόροθι Κινγκ, η οποία ζει στο Λονδίνο. Η ίδια υποστηρίζει ότι ο τάφος έχει χτιστεί για τον Μ.Αλέξανδρο, ακόμη κι αν δεν είναι θαμμένος εκεί.
«Οι περισσότεροι τάφοι άρχιζαν να χτίζονται προτού πεθάνει ένα πρόσωπο. Γνωρίζουμε ότι ήθελε έναν επιβλητικό τάφο στη Μακεδονία.. Είναι στη σωστή ημερομηνία και είδος τάφου, τον οποίο θα ήθελε ο Αλέξανδρος», τόνισε η αρχαιολόγος.
Ενώ πολλές αρχαιολογικές ανασκαφές, επισημαίνει η εφημερίδα, σε όλη την Ελλάδα παλεύουν με τις περικοπές χρηματοδότησης μετά το ξέσπασμα της κρίσης, το υπ. Πολιτισμού έχει διαμηνύσει ότι η ανασκαφή της Αμφίπολης θα συνεχιστεί.
«Εάν χρειαστούν περισσότερα χρήματα, θα τα δώσουμε. Δεν έχει σημασία το κόστος, αλλά η αποκάλυψη ολόκληρου του μνημείου», δήλωσε ο κ.Τασούλας.
«Η χρεωμένη Ελλάδα έχει επενδύσει 590.000 ευρώ στην ανασκαφή. Οι Αρχές είχαν λάβει μέτρα για την προστασία της περιοχής και των εργατών της από τη βροχή και τον σκληρό χειμώνα που έρχεται, συμπεριλαμβανομένων ενός συστήματος αποχέτευσης και αλεξικέραυνα. Σιδερένιες στήλες και μηχανικοί ειδικοί στις σήραγγες έφτασαν στην περιοχή για τη διασφάλιση της σταθερότητας του τάφου, ενώ υπάλληλοι ασφαλείας έχουν τοποθετηθεί στην περιοχή για τους "ανεπιθήμητους επισκέπτες". Υπάρχουν, ακόμη, ενδείξεις τυμβωρυχίας κατά το βαθύ παρελθόν. Η κ.Περιστέρη λέει ότι αν αυτό ισχύει, θα είναι μία ακόμη απόδειξη στον ισχυρισμό ότι ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο είναι θαμμένο εκεί», επισημαίνει το δημοσίευμα.
«Το δυναμικό για τους ανεπιθύμητους επισκέπτες είναι ένας τρόπος να επισημανθεί η προσοχή που έχει λάβει η ανασκαφή στην Ελλάδα, με τα δύο πρώτα βίντεο από τις εργασίες να έχουν έλθει μόλις προσφάτως στη δημοσιότητα από το υπουργείο Πολιτισμού και αποτέλεσε κύριο θέμα σε όλα τα τηλεοπτικά δίκτυα της χώρας. Φωτογραφίες από την ανασκαφή επίσης συχνά δίνονται στη δημοσιότητα από το υπουργείο», τονίζει το δημοσίευμα.
«Αυτό το μεγάλο ενδιαφέρον του ελληνικού κοινού για την ανασκαφή της Αμφίπολης έχει να κάνει με την υπερηφάνεια ότι κάθε Έλληνας έχει συναισθήματα για την κληρονομιά μας. Μας δίνει δύναμη για να ξεπερνάμε τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε», συμπλήρωσε ο κ.Τασούλας.
Οι ιστορικοί επίσης εικάζουν ότι ακόμη κι αν δεν βρεθεί τίποτα άλλο, το αρχαίο αυτό μνημείο μπορεί να ανοίξει κι άλλες διόδους για περισσότερα ευρήματα, υπογραμμίζει η βρετανική εφημερίδα.
«Αυτό είναι το πρώτο κεφάλαιο. Μπορεί να υπάρχουν σύνολα θαλάμων οπουδήποτε στον τύμβο. Με ένα τόσο σημαντικό κτίσμα, μπορεί να υπάρχουν πολλά ιερά και άλλα κτίρια στη γύρω περιοχή. Δεν βρίσκεις κάτι τέτοιο, όπως ο τύμβος της Αμφίπολης, μέσα στην απομόνωση», σημειώνει η δρ Κινγκ.
Το άρθρο κλείνει με μία ακόμη δήλωση του κ.Τασούλα: «Η ανασκαφή όλων των έργων τέχνης στον τύμβο σημαίνει ότι το καλύτερο σενάριο έχει ήδη συμβεί, το μνημείο έχει ήδη μιλήσει».
(Πηγή: Αγγ. Κώττη, Έθνος, Ἔρρωσο)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου