zaman

Ayrıca bakınız: Zaman

Türkçe

Zamanın geçmesi, eski çağlardan beri gök cisimlerinin görünür hareketlerine göre ölçülmeye çalışılmıştır.

Köken

Osmanlı Türkçesi زمان‎, Arapça زَمَان‎ (zemān), Farsça زمان‎.

Söyleniş

IPA^(anahtar): [z̪äˈmɑn̪]

Heceleme: za‧man

Ad

zaman (belirtme hâli zamanı, çoğulu zamanlar)

Vikipedi

zaman hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

1. belirlenmiş olan an
2. bir işe ayrılmış veya bir iş için alışılmış saatler
3. çağ, mevsim
4. (astronomi) olayların oluş ve akış sırasını belirleyen, düzenli ve dönemli gök olaylarını birim olarak kullanan sanal kavram
5. (dil bilimi) fiillerin belirttikleri zaman kavramı
6. (felsefe, fizik, zaman) bir işin, bir oluşun içinde geçtiği, geçeceği veya geçmekte olduğu süre
7. (jeoloji) yer kabuğunun geçirdiği gelişimde belirlenen ve fosillere göre dörder ayrılan geniş evrelerden her biri
8. (zaman) bu sürenin belirli parçası
9. (zaman) devir, dönem

Çekimleme

zaman adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		zaman	zamanlar
belirtme		zamanı	zamanları
yönelme		zamana	zamanlara
bulunma		zamanda	zamanlarda
ayrılma		zamandan	zamanlardan
tamlayan		zamanın	zamanların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	zamanım	zamanlarım
	belirtme	zamanımı	zamanlarımı
	yönelme	zamanıma	zamanlarıma
	bulunma	zamanımda	zamanlarımda
	ayrılma	zamanımdan	zamanlarımdan
	tamlayan	zamanımın	zamanlarımın
2. tekil	yalın	zamanın	zamanların
	belirtme	zamanını	zamanlarını
	yönelme	zamanına	zamanlarına
	bulunma	zamanında	zamanlarında
	ayrılma	zamanından	zamanlarından
	tamlayan	zamanının	zamanlarının
3. tekil	yalın	zamanı	zamanları
	belirtme	zamanını	zamanlarını
	yönelme	zamanına	zamanlarına
	bulunma	zamanında	zamanlarında
	ayrılma	zamanından	zamanlarından
	tamlayan	zamanının	zamanlarının
1. çoğul	yalın	zamanımız	zamanlarımız
	belirtme	zamanımızı	zamanlarımızı
	yönelme	zamanımıza	zamanlarımıza
	bulunma	zamanımızda	zamanlarımızda
	ayrılma	zamanımızdan	zamanlarımızdan
	tamlayan	zamanımızın	zamanlarımızın
2. çoğul	yalın	zamanınız	zamanlarınız
	belirtme	zamanınızı	zamanlarınızı
	yönelme	zamanınıza	zamanlarınıza
	bulunma	zamanınızda	zamanlarınızda
	ayrılma	zamanınızdan	zamanlarınızdan
	tamlayan	zamanınızın	zamanlarınızın
3. çoğul	yalın	zamanı	zamanları
	belirtme	zamanını	zamanlarını
	yönelme	zamanına	zamanlarına
	bulunma	zamanında	zamanlarında
	ayrılma	zamanından	zamanlarından
	tamlayan	zamanının	zamanlarının

Eş anlamlılar

vakit

Deyimler

açık zaman, âhir zaman, aman zaman, basit zaman, başlıca zaman, bileşik zaman, Birinci Zaman, birinci zaman, birleşik zaman, boş zaman, dar zaman, derişik zaman, dördüncü zaman, emek zamanı, eş zaman, eşit zaman, geri zaman, geçmiş zaman, gel zaman, gelecek zaman, geniş zaman, git zaman, her zaman, ikinci zaman, kimi zaman, ne zaman, o zaman, saatlik zaman, şimdiki zaman, ölü zaman, öncül zaman, üçüncü zaman, yalın zaman, zaman aşımı, zaman etüdü, zaman aralığı, zaman bilimi, zaman birimi, zaman bölümü, zaman dilimi, zaman ilerledikçe, zaman tanıma, zaman tüneli, zamana uyma, zamanı dolmak, zaman serisi, zaman zaman

Zıt anlamlılar

mekân

Türetilmiş kavramlar

zamanca, zamandaş, zamanken, zamanla, zamanlama, zamanlı, zamansa, zamansız

Çeviriler

çeviriler

• Afrikaanca: tempus (af), tyd (af)
• Almanca: Tempus (de) n, Zeit (de) d
• Aragonca: tiampo (an)
• Arapça: صِيغَة‎‎ (ar) d, زَمَان‎ (ar) e (zemān), دَهْر‎ (ar) e (dehr), وَقْت‎ (ar) e (vaḳt)
• Arnavutça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Azerice: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Baskça: denbora (eu)
• Baskça: denbora (eu)
• Başkurtça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Bretonca: amzer (br)
• Bulgarca: време (bg) (vreme)
• Çekçe: čas (cs), doba (cs)
• Çince: 时间 (zh), 时间 (zh), 時態 (zh) (shítài), 時制 (zh) (shízhì), 时态 (zh) (shítài), 时制 (zh) (shízhì)
• Çuvaşça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Danca: tid (da)
• Endonezce: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Ermenice: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Ersya dili: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Eski İskoçça: tid (sco)
• Eski Türkçe: 𐰇𐰓‎ (otk) (öd), boşugu‎ (otk) (boşugu), ödlek‎ (otk) (ödlek)
• Esperanto: tempo (eo)
• Estonca: aeg (et)
• Faroece: tíð (fo)
• Farsça: زمان‎ (fa)
• Felemenkçe: tijd (nl)
• Fince: aikaluokka (fi), aikamuoto (fi), tempus (fi), aika (fi), aikakausi (fi), hetki (fi)
• Fransızca: temps (fr)
• Gagavuzca: vakit (gag), zaman (gag)
• Galce: amser (cy)
• Galiçyaca: tempo (gl)
• Guanarice: upérõ (gn)
• Gucaratça: વેળા (gu) (veḷā)
• Gürcüce: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Haiti Kreolü: tan (ht)
• Hausaca: da'a (ha)
• Hintçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İbranice: זמן‎ (he)
• İngilizce: tense (en), time (en)
• İrlandaca: aimsir (ga)
• İskoçça: am (gd)
• İspanyolca: tiempo (es)
• İsveççe: tid (sv) g
• İtalyanca: tempo (it) e
• İzlandaca: tíð (is)
• Japonca: 時間 (ja)
• Karaçay Balkarca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Katalanca: temps (ca)*Kazakça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Kırgızca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Kırım Tatarcası: vaqıt (crh), zaman (crh)
• Korece: 시간 (ko) (sigan), 세월 (ko) (sewol)
• Kürtçe: dem (ku), çax (ku), kat (ku), wext (ku), zeman (ku)
• Latince: hora (la), tempus (la)
• Lehçe: czas (pl), pora (pl)
• Letonca: laiks (lv)
• Limburgs: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Litvanca: laikas (lt)
• Lüksemburgca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Macarca: igeidő (hu), idő (hu)
• Makedonca: време (mk) (vreme)
• Malayca: masa (ms)
• Maltaca: ħin (mt)
• Marathi dili: काळ (mr) (kāḷ)
• Mari dili: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Moğolca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Moldovaca: време (mo)
• Norveççe: tid (no)
• Oksitanca: temps (oc)
• Osmanlı Türkçesi: وقت‎ (ota) ،زمان‎ (ota)
• Özbekçe: vaqt (uz), zamon (uz)
• Pali dili: kāla (pi)
• Pencapça: ਬੇਲਾ (pa) (belā)
• Portekizce: tempo (pt)
• Romanşça: temp (rm) e
• Ruanda dili: umwanya (rw)
• Rumence: timp (ro)
• Rusça: время (ru) (vremya)
• Sanskritçe: कालः (sa) (kālaḥ)
• Sardunyaca: tempus (sc)
• Sırp-Hırvatça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Sicilyaca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Slovakça: čas (sk)
• Slovence: čas (sl)
• Somalice: wakhti (so), waqti (sh)
• Sorbca: cas (dsb) e
• Sunda dili: genep (su)
• Svahili dili: wakati (sw)
• Tabasaran dili: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Tacikçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Tagalogca: panahon (tl)
• Tamilce: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Tatarca: vaqıt (tt)
• Tayca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Türkmence: wagt (tk)
• Ukraynaca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Udmurtça: вакыт (udm) (vakyt)
• Venedikçe: tenpo (vec)
• Yorubaca: ìgbà (yo)
• Yahudi Almancası: meshekh‎ (yi) (meshekh), mol‎ (yi) (mol), tsayt‎ (yi) (tsayt), zman‎ (yi) (zman)
• Yukarı Sorbca: čas (hsb)
• Yunanca: χρόνος (el) (chrónos)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "zaman" maddesi

Atasözleri

• Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez
• Akan çay her zaman kütük getirmez
• Her zaman çiğdem çıkmaz; bazen de küsküç kırılır
• Her zaman gemicinin istediği rüzgar esmez
• Köre şimdi gece demişler; ne zaman gündüzdü demiş
• Sakla samanı, gelir zamanı
• Zaman sana uymazsa sen zamana uy

Gagavuzca

Söyleniş

Heceleme: za‧man

Köken

Arapça زَمَان‎ (zemān)

Ad

zaman

1. (astronomi, zaman) vakit, zaman

Kaynaklar

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki

Kırım Tatarcası

Köken

Arapça زَمَان‎ (zemān)

Söyleniş

• Heceleme: za‧man

Ad

zaman

1. (astronomi, zaman) vakit, zaman

Tatarca

Köken

Arapça زَمَان‎ (zemān)

Söyleniş

• Heceleme: za‧man

Ad

zaman

1. çağ
2. (astronomi, zaman) vakit, zaman