Jump to content

Daeva

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Daeva (avestanisht: daēuua) është një qenie e mbinatyrshme zoroastriane me karakteristika të pakëndshme. Te Gatha-t, tekstet më të vjetra të kanunit zoroastrian, daeva-t janë " zota që duhen refuzuar". Ky kuptim është - sipas interpretimit - ndoshta edhe i dukshëm në "mbishkrimin daiva " të persishtes së vjetër të shekullit të 5-të para Krishtit. Në Avesta-n e Re, daeva-t janë hyjnitë që nxisin kaosin dhe çrregullimin. Në traditën dhe në folklorin e mëvonshëm, dēw-të (persishte e mesme zoroastriane; persishte e re diva) janë personifikimi i çdo të keqeje të imagjinueshme. Me kalimin e kohës, miti Daeva si Div u integrua në Islam.

Daeva, term i gjuhës iraniane, ndan të njëjtën origjinë me "Deva"-n e hinduizmit, e cila është e ngjashme me deus ("zot") në latinisht dhe Zeusgreqisht. Edhe pse fjala për shpirtrat vedikë dhe fjala për qeniet zoroastriane janë të lidhura etimologjikisht, funksioni dhe zhvillimi tematik i tyre është krejtësisht i ndryshëm. Fillimisht, termi u përdor për të treguar qeniet e folklorit kulturor që paraprijnë përdorimin në shkrimet e shenjta.

Ekuivalentët për daeva-t të avestanishtes në gjuhët iraniane përfshijnë gjuhën pashto, balokishten, kurdishten dêw, persishten dīv/deev. Fjala iraniane u huazua nga armenishtja e vjetër si dew, nga gjeorgjianishtja si devi, nga gjuha urdu si deo dhe nga turqishtja si dev me të njëjtat lidhje negative në ato gjuhë. Në anglisht, fjala shfaqet si daeva, div, deev, dhe në romanet fantastike të shekullit të 18-të të William Thomas Beckford si dive.

Është menduar se koncepti i daeva-ve si një forcë keqdashëse mund të jetë frymëzuar nga perënditë skite.