Przejdź do zawartości

Walc z Baszirem

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Walc z Bashirem
Wals im Baszir
ilustracja
Gatunek

dokumentalny, animowany, biograficzny, wojenny

Rok produkcji

2008

Data premiery

13 maja 2008, Cannes
5 czerwiec 2008 (Izrael)
3 kwietnia 2009 (Polska)

Kraj produkcji

Izrael
Francja
Niemcy
Belgia
Australia
Finlandia
Szwajcaria

Język

hebrajski

Czas trwania

90 min

Reżyseria

Ari Folman

Scenariusz

Ari Folman

Muzyka

Max Richter

Produkcja

Ari Folman
Serge Lalou
Gerhard Meixner
Yael Nahlieli
Roman Paul

Dystrybucja

Against Gravity

Budżet

2 000 000 $[1]

Strona internetowa
Ari Folman, reżyser, scenarzysta i główny bohater filmu

Walc z Baszirem lub Walc z Bashirem (ang. Waltz with Bashir, hebr. ואלס עם באשיר – Wals im Baszir) – film izraelskiego reżysera Ariego Folmana z 2008 roku. Jest to animowany film oparty na faktach, opowiadający o staraniach reżysera mających na celu odzyskanie jego wspomnień z wojny w Libanie w 1982, w której brał udział jako żołnierz armii izraelskiej.

W Polsce pierwszy raz film został wyświetlony na 24. Warszawskim Festiwalu Filmowym (10-19 listopada 2008). Wygrał w kategorii „filmy fabularne” w Plebiscycie Publiczności[2]. Dystrybucję w Polsce wykupiła firma Against Gravity, premiera miała miejsce 3 kwietnia 2009. W październiku 2009 film ukazał się na DVD w serii Magazyn Sztuki Dokumentu.

Fabuła

[edytuj | edytuj kod]

Film mimo animowanej formy ma charakter dokumentalny. Obrazy wspomnień z wojny przeplatają się z typowymi dla filmów dokumentalnych scenami rozmów ze świadkami i ekspertami, które zostały narysowane na wzór faktycznie nagranych wywiadów. Także postacie pojawiające się w filmie są stworzone na wzór prawdziwych osób – reżysera i jego towarzyszy, którzy (z pewnymi wyjątkami) podkładali własny głos.

Główny bohater, reżyser Ari Folman, spotyka się ze swoim byłym przyjacielem z jednostki, Boazem. Okazuje się, że Boaza dręczą wspomnienia z wojny, w przeciwieństwie do Ariego, który nie może sobie przypomnieć nic z tego okresu. Pod wpływem prośby Boaza o pomoc w rozwiązaniu tego problemu i pojedynczego, zagadkowego wspomnienia które po spotkaniu pojawia się w jego pamięci, Ari postanawia odzyskać pamięć z okresu wojny, a szczególnie z jej najbardziej dramatycznego fragmentu, masakry w Sabrze i Szatili – obozach palestyńskich uchodźców. Przy pomocy dawnych towarzyszy broni – Oriego, Carmiego i Frenkela powoli przypomina sobie kolejne wydarzenia. W filmie widzimy także wywiady z jednym z izraelskich dowódców, Drorem Harazim, oraz z korespondentem wojennym Ronem Ben-Jeszaim, którzy mieli bezpośredni kontakt z masakrą.

Tytuł

[edytuj | edytuj kod]

Tytuł pochodzi od sceny w filmie, gdzie jeden z żołnierzy w trakcie walki w Bejrucie przebiega przez ulicę w specyficzny sposób, unikając kul, który głównemu bohaterowi kojarzy się z tańcem na tle portretów zamordowanego prezydenta-elekta Libanu i przywódcy libańskich chrześcijan – Beszira Dżemajela.

Produkcja

[edytuj | edytuj kod]

Produkcja filmu trwała 4 lata. Łączy on w sobie różne style graficzne – od obrazów realistycznych, przez surrealistyczne wizje, aż po typową animację komiksową. Jest to jeden z niewielu dokumentów stworzonych niemal w całości techniką animacji – jedynymi wstawkami filmowymi są krótkie sceny na samym końcu, przedstawiające archiwalne nagrania z masakry w Sabrze i Szatili.

Animacja

[edytuj | edytuj kod]

Animacja została wykonana specjalnym stylem stworzonym przez Yoni Goodman. Technika ta jest często mylona z animacją rotoskopową (ze względu na oparcie się na rysunkach stworzonych na podstawie filmu fabularnego), a naprawdę polega na połączeniu techniki cutout (wycinankowej) we Adobe Flash i zwykłej animacji. Każdy obraz był dzielony na części, poruszające się w stosunku do siebie, co dawało wrażenie ruchu. Film został najpierw nagrany technikami fabularnymi, a następnie przekształcony w scenorys, na podstawie którego powstało około 2300 ilustracji, które zostały następnie zmontowane przy użyciu różnych technik – animacji Flash, animacji 3D i standardowej animacji[3].

Muzyka

[edytuj | edytuj kod]
Walc cis-moll op. 64 nr 2 Chopina w wykonaniu Luke’a Faulknera
Bach, BWV 1056 - II. Largo

Ścieżka dźwiękowa łączy kompozycje XVIII- i XIX-wieczne z muzyką z lat osiemdziesiątych XX wieku. Wśród utworów klasycznych pojawiają się fragmenty Walca cis-moll op. 64 nr 2 Fryderyka Chopina (scena tytułowego walca żołnierza w ogniu kul) oraz Largo z Koncertu fortepianowego f-moll Jana Sebastiana Bacha (pierwotnie Koncert na klawesyn, BWV 1056). Współczesną muzykę reprezentują m.in. przeboje Enola Gay zespołu OMD oraz This is not a love song zespołu Public Image Ltd (PiL).

Autorem ścieżki dźwiękowej do filmu jest niemiecki kompozytor Max Richter. Muzyka w filmie jest uznawana za środek przekazu emocji, a nie tylko tło[4].

Przyjęcie filmu

[edytuj | edytuj kod]

Recenzje

[edytuj | edytuj kod]

Film został bardzo dobrze przyjęty przez krytyków. Według kilku serwisów internetowych zbierających i analizujących recenzje filmowe, jak Metacritic[5] czy Rotten Tomatoes[6], jest on oceniany pozytywnie w ponad 90 procentach. Doceniane jest zwłaszcza jego nowatorskie podejście do trudnej kwestii wojny w Libanie oraz masakry Palestyńczyków w obozach Szabry i Szatili.

Liban i kraje arabskie

[edytuj | edytuj kod]

Jak niemal wszystkie izraelskie filmy, Walc z Baszirem został zakazany w większości krajów arabskich. W samym Libanie pojawił się sprzeciw przeciwko jego zakazywaniu, szczególnie rozpowszechniony przez grupy blogerów, którzy doprowadzili do jego obejrzenia przez wielu libańskich krytyków filmowych. W styczniu 2009 roku film został wyświetlony w Bejrucie na prywatnym pokazie dla około 90 osób[7].

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
Informacja o projekcji filmu w wiedeńskim kinie.

Walc z Baszirem otrzymał wiele nagród i nominacji zarówno w Izraelu, jak i na świecie. Do najbardziej prestiżowych należą:

  • nominacja do Oscara w kategorii Najlepszy film nieangielskojęzyczny
  • Złoty Glob w kategorii Najlepszy film obcojęzyczny.
  • Nagroda Annie – nominowany w kategoriach: Najlepszy Film Animowany, Najlepszy Reżyser, Najlepsza Muzyka i Najlepszy Scenariusz.
  • Nominacja do Złotej Palmy na Festiwalu w Cannes
  • izraelskie Nagrody Ophir w 5 kategoriach – Najlepszy Film, Najlepszy Reżyser, Najlepszy Scenariusz, Najlepszy Montaż, Najlepszy Dźwięk i Najlepsza Oprawa Artystyczna. Był również nominowany do kategorii Najlepsze Zdjęcia.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Joan Dupont: Ari Folman's journey into a heart of darkness. [w:] 2008-05-18 [on-line]. New York Times. [dostęp 2009-09-23]. (ang.).
  2. 24. Warszawski Międzynarodowy Festiwal Filmowy. wff.pl. [dostęp 2011-11-04].
  3. Israeli filmmakers head to Cannes with animated documentary [VIDEO], Israel21c.org
  4. "The Responsible Dream: On Waltz with Bashir". Bright Lights Film Journal.
  5. "Waltz with Bashir (2008): Reviews". Metacritic. CNET Networks, Inc. Dane z 7 lutego 2009
  6. Waltz with Bashir Movie Reviews”. Rotten Tomatoes. IGN Entertainment, Inc. Dane z 7 lutego 2009
  7. "Israeli film on Lebanon War 'Waltz with Bashir' shown in Beirut". haaretz.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-23)].. Artykuł w dzienniku Ha-Arec z 21 stycznia 2009.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]