ΚΡΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ»

 

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ είναι το νέο βιβλίο του Σπύρου Πετρουλάκη, το τρίτο στη σειρά, μετά ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΤΗΣ ΝΕΦΕΛΗΣ και την ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ.

Και τα δύο προηγούμενα βιβλία του συγγραφέα έκαναν μεγάλη επιτυχία, και αυτό το μαρτυρούν οι πωλήσεις τους, και ιδιαίτερα Η ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ η οποία ξεπέρασε τις 14000 αντίτυπα.

Κι ενώ η πορεία του συγκεκριμένου βιβλίου εξακολουθεί να είναι ανοδική και δεν έχει καταλαγιάσει ακόμη ο θόρυβος της επιτυχίας του, ο Σπύρος παίρνει το ρίσκο του και μας προσφέρει ακόμη ένα συγκλονιστικό βιβλίο που μέσα σε τέσσερις μόλις ημέρες από την κυκλοφορία του, ξεπέρασε τις 10.000 πωλήσεις.

Κι εδώ έρχομαι να πω, πως τίποτε δεν είναι τυχαίο, αφού ο Σπύρος Πετρουλάκης  σε όλα του τα βιβλία, έχει βάλει πολύ ψυχή, το δυνατό του  μυαλό και συγκλονιστικά γεγονότα που καθηλώνουν τον αναγνώστη από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα.

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ είναι ένα βιβλίο που στάζει λάβα, κι αφήνει στους ήρωες του, ανεξίτηλα σημάδια. Για μερικούς θα είναι εξωτερικά και για άλλους εσωτερικά που είναι και τα πιο δύσκολα γιατί δεν σβήνουν στο πέρασμα του χρόνου.

Στη Θεσπρωτία το 1940, στην καρδιά του πολέμου, θα γνωρίσουμε τον Κωνσταντή. Βιολογικό παιδί της Ελένης που μας συστήθηκε στη ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ και θετό παιδί της Μάρως που μαζί με την μάνα της άρπαζαν με τα αίματα ακόμη τα μωρά που γεννούσε η Ελένη αφού η ίδια δεν μπορούσε να τεκνοποιήσει. Με τις οβίδες να σκάνε πάνω από το κεφάλι του, θα νιώσει την  φρίκη του θανάτου στην τρυφερή παιδική του ηλικία και θα χάσει ότι μέχρι τότε θεωρούσε δικό του. Τη Μάρω που νόμιζε για μάνα του, συγγενείς και συγχωριανούς, στέγη, και η μόνη που θα σωθεί κι αυτή χάρην του Κωνσταντή θα είναι η άκαρδη Χάιδω. Θα περπατήσουν μέσα στο κρύο και τα χιόνια, δίνοντας μάχη για να κρατηθούν στη ζωή, μέχρι να βρούνε ένα ξωκλήσι για να ξαποστάσουν. Η σκληρή αυτή γυναίκα θα του πει την αλήθεια για τη μάνα του, και ταυτόχρονα θα του δείξει πως δεν υπάρχουν συναισθηματισμοί όταν προέχει η επιβίωση. Χωρίς κανένα ηθικό ενδοιασμό και με πλήρη έλλειψη θρησκευτικού σεβασμού,  προκειμένου να μη πεθάνουν από το κρύο,  θα κάψει τα στασίδια, τα παράθυρα, και εν τέλει κάθε ξύλινη επιφάνεια της εκκλησίας φτάνοντας και στην εικόνα της Παναγιάς της Βρεφοκρατούσας.

Ο Κωνσταντής όμως παρά την μικρή του ηλικία, θα ορμήσει και θα σώσει από την φωτιά την Παναγιά. Εξ ου κι ο τίτλος!!!

Και η Χάρη της ως ανταμοιβή, θα τον σώσει από την αγριότητα της Χάιδως και ο Κωνσταντής θα ζήσει με αγάπη κοντά σε ανθρώπους σαν τον παπα-Φώτη και τη φαμίλια του, σαν τον μαστρο-Λάμπρο και τη Βγενιώ του, τόσο κοντά και συνάμα τόσο μακριά από τη μάνα του που ζει στο μοναστήρι της Παναγιάς της Βρεφοκρατούσας ξεπληρώνοντας το τάμα της προκειμένου να ζήσει το παιδί της και να ηρεμίσει η ψυχή της.

Κι από τη Θεσπρωτία στην Κωνσταντινούπολη, για να γνωρίσουμε την Αμπασέ. Την τόσο αντίθετη από την συμφεροντολόγα μάνα της Ντιλέκ και τον μικρόψυχο και γλοιώδη αδερφό της τον Οσμάν. Μέσα από τις ιστορίες τους θα  μάθουμε και τα κοινωνικο-πολιτικά γεγονότα της εποχής που λάμβαναν χώρα στη Πόλη.

Και ξανά στην Ήπειρο,  και τα υπέροχα τοπία της, για να δούμε πως εξελίσσεται η ζωή του Κωνσταντή με τον παιδικό του έρωτα τη Σοφία. Και στα βουνά της Πίνδου, για να γνωρίσουμε τον Μανούσο τον κρητικό που πολεμάει στη ζωή και στον πόλεμο μα και στον έρωτα  με θαυμαστή ανδρεία. Άλλοτε νικητής κι άλλοτε χαμένος και πληγωμένος από ανεκπλήρωτα όνειρα, μα πάντα με το κεφάλι ψηλά. Σαν ένας πληγωμένος αητός που δε θέλει κανείς να δει και γιάνει τις πληγές του. Κι από εκεί στα Σφακιά της Κρήτης, για τη συνέχεια της ζωής του, κι ύστερα στην Αθήνα της μεταπολίτευσης και του σήμερα για μια άλλη συνέχεια στις ζωές άλλων ανθρώπων του Γιώργου και του Δημήτρη που είναι κι αυτοί μέρος της ιστορίας του βιβλίου.

Και σε όλο αυτό το οδοιπορικό οι ζωές των ηρώων μπλέκονται σα γαϊτανάκι υφασμένο από τη μοίρα τους.

Θα μπορούσα να μιλάω για ώρες γι αυτό το βιβλίο και τους ήρωές του, αλλά φοβάμαι μη χάσω το μέτρο. Κι έπειτα δεν έχω διάθεση να προδώσω την υπέροχη  πλοκή του και χαλάσω την απόλαυση της ανάγνωσης. Θεωρώ πως όσο καλή και να είναι μία παρουσίαση δε συγκρίνεται με την προσωπική ευχαρίστηση του αναγνώστη όταν θα διαβάσει αυτό το εξαιρετικό βιβλίο.

 Ας μου επιτραπεί όμως να πω τι ένιωσα, κι ένιωσα πολλά συναισθήματα.

Της κάκιωσα της Χάιδως, υποκλίθηκα στην καλοσύνη του παπα-Φώτη, θαύμασα την εντιμότητα και την μεγαλοκαρδία του μαστρο-Λάμπρου. Λυπήθηκα για την Ελένη, αγάπησα τον Κωνσταντή και σαν παιδί και σαν άντρα. Πόνεσα με τον πόνο της Σοφίας. Θύμωσα με την Ντιλέκ και τον Οσμάν, και λυπήθηκα για την Αμπασέ, οργίστηκα με τον γκεσταπίτη τον Τζουνά, βούρκωσα με τον γερο-Χαραλάμπη. Μα ο ήρωας που προσωπικά με κέρδισε, ήταν ο Μανούσος. Αυτός ο έντιμος, ο περήφανος και δίκαιος άντρας που με έκανε αρκετές φορές να δακρύσω.

Τι είναι λοιπόν Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ; Είναι ένα κοινωνικό βιβλίο; Μήπως είναι ιστορικό, μήπως μιλά για μια ή και παραπάνω ιστορίες αγάπης; Που κατατάσσεται ως λογοτέχνημα;

Θα πω, πως κυρίως κατατάσσεται στην καρδιά του αναγνώστη, γιατί είναι όλα όσα ανέφερα περίτεχνα δεμένα, με άρτιο αποτέλεσμα, κι αυτό είναι το χάρισμα του Σπύρου Πετρουλάκη.

Το σίγουρο είναι πως ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ η συνέχεια της ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ.

Έχω την αίσθηση πως ο συγγραφέας είχε αφήσει ανοιχτούς λογαριασμούς κι ως άλλος έντιμος άντρας, ήθελε να τους κλείσει. Αποσπασματικά η ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ μπαίνει και βγαίνει διακριτικά στο νέο του βιβλίο, σαν τον γονιό που πάει επίσκεψη με ένα κουτί γλυκά να δει τι κάνουν τα παιδιά του, κι αθόρυβα αποσύρεται.

Τα γεγονότα του βιβλίου είναι καταιγιστικά σχεδόν κινηματογραφικά,  σε παρασύρουν και σε κάνουν μέρος του. Συμπάσχεις, πονάς, ερωτεύεσαι, αγαπάς, μισείς, διδάσκεσαι, λυτρώνεσαι. Νιώθεις τόσα πολλά που είναι αδύνατον να κλείσεις το βιβλίο και να μην αισθανθείς δικαίωση και ικανοποίηση για την επιλογή του βιβλίου.

Η έρευνα που έχει κάνει ο συγγραφέας για την ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ είναι εμφανής όμως στηρίζεται και σε προσωπικές αφηγήσεις αφανών ηρώων όπως και ο ίδιος ομολογεί.

Ο Σπύρος δεν κάνει τον δικαστή ούτε κουνά το δάχτυλο σε κανέναν. Δε δικάζει, δεν αθωώνει, δεν τιμωρεί ούτε δίνει συγχωροχάρτια. Καταγράφει τα γεγονότα, καταθέτει την ψυχή του,  κι αφήνει τον αναγνώστη να βγάλει τα συμπεράσματά του.

Ο λόγος του, ακόμη και στις πιο σκληρές περιγραφές, είναι λογοτεχνικός. Δε λειαίνει τις γωνίες, αλλά με τον δικό του μοναδικό τρόπο, καταφέρνει να περιέχει λυρισμό και ευαισθησία. Μη ξεχνάμε πως αυτή του την ευαισθησία μας τη δίνει και με την ιδιότητα του στιχουργού και του τραγουδοποιού.

Η κριτική ντοπιολαλιά δεν θα μπορούσε να λείπει φυσικά, και η αγάπη και η περηφάνια του Σπύρου για την καταγωγή του είναι έκδηλη και πιστεύω πως έχει κάθε λόγο να είναι περήφανος τόσο για τις ρίζες του όσο και  για όσα έχει πετύχει.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα βιβλία του Σπύρου Πετρουλάκη γίνονται best sellers.

Προσπάθησα να δω ποια είναι η συνταγή της επιτυχίας του.

Ίσως η επιτυχία του να οφείλεται στην μεγάλη στήριξη του εκδοτικού του οίκου, του ΜΙΝΩΑ.

Ίσως να οφείλεται στο καλό marketing και στο επικοινωνιακό του χάρισμα.  Ίσως…

Μα δεν του αξίζει αυτό το «ίσως».

Ο Σπύρος δουλεύει ακατάπαυστα. Έχει ένα παραγωγικό μυαλό που δεν το αφήνει ανεκμετάλλευτο. Αγαπά πολύ αυτό που κάνει και η εξέλιξή του από βιβλίο σε βιβλίο είναι κάτι παραπάνω από βέβαιη. Μα αυτό που τον κάνει τόσο επιτυχημένο είναι ότι εκτός των προαναφερθέντων ο Πετρουλάκης σέβεται τους αναγνώστες του, σέβεται τους συνεργάτες του, τους αμέτρητους φίλους του, τους ομότεχνους του και τελικώς δεν επαναπαύεται στις δάφνες του και προσπαθεί πάντα για το καλύτερο. Κι αυτό σβήνει το όποιο «ίσως» και μας δίνει τη σιγουριά που γεννά ο καλός του χαρακτήρας. Αυτή είναι η συνταγή της επιτυχίας του.

Ελπίζω κι εύχομαι να είναι πάντα καλά και τόσο γενναιόδωρος απέναντι σε όλους εμάς τους φανατικούς αναγνώστες του,  γιατί μας κακόμαθε και περιμένουμε πολλά στα χρόνια που θα έρθουν.

Σπύρο μου, πόσο χαίρομαι που είμαι φίλη σου. Πόσο χαίρομαι για την επιτυχία σου. Πόσο χαίρομαι που είσαι αυτός που είσαι.

Καλή επιτυχία!!!