15.10.19

ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Με αφορμή την έκθεση του εργαστηρίου «Γραμμές»


ODOS | efimerida tis Kastorias
ΟΔΟΣ 4.7.2019 | 993

«Την πόλη μας, τώρα που το σκέφτομαι, 
μάλλον τη δέρνει η κατάρα...»


Θα μπορούσα να το ονομάσω «Κάθε εμπόδιο για καλό», αγαπητή μου Μερόπη, και θα είχα δίκιο. Γιατί εσύ για το αρχοντικό του Βέργουλα ενδιαφερόσουν, εκεί ήθελες αρχικά να κάνεις την έκθεση των έργων των μαθητών σου και υπήρξαν προβλήματα. Καλύτερα! Μας γνώρισες, έγινες η αφορμή να επισκεφτούμε ένα αρχοντικό μεγαλοπρεπέστατο, ένα από τα μυστικά στολίδια αυτής της πόλης, που, καταπώς φαίνεται, δεν ξέρει να αξιοποιεί τους θησαυρούς της κι ας τους έχει άφθονους…

Την πόλη μας, τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον τη δέρνει η κατάρα να καταπατεί τις διαθήκες εκλεκτών της παιδιών, παραβιάζοντας τη θέλησή τους, τον λόγο για τον οποίο προχώρησαν στην σπουδαιότατη απόφαση, αντί να αφήσουν πολύτιμα περιουσιακά τους στοιχεία στα παιδιά τους, να τα χαρίζουν στην πόλη, «υιοθετώντας» όλους τους πολίτες, σύγχρονους και μεταγενέστερούς τους, για να τα αξιοποιήσουν με τον καλύτερο τρόπο και τον πιο ωφέλιμο για την πόλη. Μα δυστυχώς σ’ αυτή την πόλη καθόλου δε γίνεται έτσι και τα οράματα των δωρητών προδίδονται οικτρά.

Έχουμε χτυπητό παράδειγμα και πασίγνωστο καταπατημένης διαθήκης-αντιστέκομαι στον πειρασμό να το αναφέρω. Σήμερα την τιμητική του έχει το Αρχοντικό Μπασάρα. Χρόνος κατασκευής 1750, γενναία η απόφαση αποκατάστασης και αναπαλαίωσής του, η οποία ολοκληρώθηκε μόλις πέρσι. Στην ίδια γειτονιά το αρχοντικό των Εμμανουήλ, αφορμή δίνει το κάθε αρχοντικό ξεχωριστά για την ίδια πάντα διαπίστωση: πόσο λίγο ξέρουμε την πόλη οι ίδιοι οι κάτοικοί της - πόσο πολύ την αγνοούμε… Η ίδια διαπίστωση εδώ και χρόνια, η ίδια πονεμένη ιστορία… Ο κακός εαυτός μιας πόλης που δεν αγαπάει τον εαυτό της… Μεγάλο κρίμα κι άδικο…





Κόσμος πολύς περαστικός από το καλντερίμι του Μπασάρα μπήκε στον πειρασμό και διάβηκε το κατώφλι του για να αποσβολωθεί από την κρυμμένη αρχοντιά αποσβολωθεί από την κρυμμένη αρχοντιά (Έκθαμβη μου έδειξε η εγγονή μου τη μεγάλη κάμαρα που την είχαν για τα ξύλα του χειμώνα -είναι πολύ μικρή για να καταλάβει πως το μεγαλειώδες δεν είναι το τι είχε ο άρχοντας Μπασάρας, αλλά το ότι αποφάσισε να το χαρίσει το μέγαρό του στην πόλη του!).

Και μένεις εσύ ν’ αναρωτιέσαι προς τι το 1.500.000 ευρώ που δόθηκαν για την αποκατάστασή του; Για να κάθεται κλειδαμπαρωμένο, με τα χόρτα στην αυλή του ένα μπόι ψηλά, αναξιοποίητο και βουβό; Κάνουν άλλοι δήμαρχοι αναμόρφωση ιστορικών σημείων στους δήμους τους, αξιοποιούν μέρη ούτε τόσο όμορφα ούτε τόσο σπουδαία σαν το δικό μας Ντολτσό, την ιστορική πλατεία της πόλης μας των Αδελφών Εμμανουήλ, που διαθέτει ένα πλήθος μνημεία ξεχωριστά και σημαντικά: ναούς-μνημεία, αρχοντικά, μουσεία πολλά απέχοντα ελάχιστα το ένα από το άλλο -όλα υπέροχα και τόσο προκλητικά…

Στέκονται εκεί γύρω από την πλατεία και σε προσκαλούν να δρασκελίσεις το κατώφλι τους, να σπρώξεις απαλά την αρχαία εξώπορτά τους, να μπεις να τα επισκεφτείς. Όχι για να νιώσεις εσύ μικρός μπροστά σε κείνους που τα ζούσαν, αλλά να νιώσεις ευγνώμων γι’ αυτούς που σου τα χάρισαν για να μπορείς εσύ, ο άγνωστος σ’ αυτούς απόγονός τους, να ζήσεις κάποιες στιγμές μες στους ίδιους χώρους που ζούσαν κι αυτοί, ν’ ακούσεις την ανάσα τους, να προσεγγίσεις τα συναισθήματά τους…

Βασική προϋπόθεση όμως για να συμβεί κάτι από αυτά είναι να παραμένουν τα αρχοντικά ανοιχτά και προσβάσιμα. Κι είναι άξιο απορίας πώς δε βρέθηκε ακόμη ο τρόπος να συμβεί αυτό. Στις άλλες πόλεις κάνουν θραύση τα καφέ στις αυλές των μουσείων, όπου πηγαίνει ο κόσμος για μια ξεχωριστή απόλαυση. Να ένας εύκολος τρόπος να παραμένουν ανοιχτά αυτά τα αρχοντικά για τα οποία δαπανήθηκαν τόσα χρήματα, σε καιρό κρίσης μάλιστα, για να μείνουν στη συνέχεια κλειδωμένα και απλησίαστα.

Αλλ’ υπάρχουν και άλλοι τρόποι, όπως π.χ. κάτι ανάλογο με την έκθεση που έκανε εκεί η κ.Μερόπη: ένα μουσείο παιδικής τέχνης. «Τα παιδιά είναι οι καλύτεροι ζωγράφοι» έλεγε ο Πικάσο και το πιστεύει ακράδαντα και έμπρακτα η κ. Μερόπη. Αλλ’ είναι βέβαιο πως, λίγο αν το σκεφτούμε, θα προκύψουν και άλλες ιδέες, μπορεί και καλύτερες -τις βάζουμε όλες κάτω, τις αξιολογούμε, διαλέγουμε την καλύτερη και υλοποιούμε. Αυτή η πόλη αρκετά έχει αδρανήσει, αρκετά έχει αδειάσει και μάλιστα από τους νεότερους πολίτες της, τη μόνη της ελπίδα, δεν πάει άλλο.

Αυτό ακριβώς περιμένουμε από τους άρχοντες που αναλαμβάνουν τη διοίκηση της πόλης από Σεπτέμβρη: να νικήσουν την αδράνεια που σκοτώνει, να πετάξουν τα βαρίδια που την κρατούν καθηλωμένη, να της βάλουν φτερά. Το παρελθόν της μας την έχει παραδώσει πολύ καλά προικισμένη. Αν εμείς αξιοποιήσουμε πραγματικά αυτή της την ξεχωριστή προίκα, θα έχουμε κάνει βήματα αληθινής προόδου. Αν όχι, εμείς είμαστε άξιοι της μοίρας μας, τα παιδιά μας όμως άδικα την πληρώνουν αυτήν την αμέτρητη ανικανότητά μας, που σε αδράνεια απροσμέτρητη μεταφράζεται και για την οποία καμία απολύτως δικαιολογία δεν έχουμε...

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 4 Ιουλίου 2019, αρ. φύλλου 993

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ