Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή τοῦ Ἂσώτου

(Λουκ. ιε΄,11-32)

Στὸ ἐρώτημα ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ διατυπωθεῖ γιὰ τὸ πῶς ἐπιτυγχάνεται ἡ σωτηρία μας, λαμβάνοντας ὑπ᾿ ὄψη τὴ σημερινὴ Εὐαγγελικὴ παραβολὴ τοῦ ἀσώτου υἱοῦ, θὰ λέγαμε ἁπλᾶ πὼς στηρίζεται ἐπάνω στὴν μετάνοια καὶ τὴν ἀγάπη. Στὴν μετάνοια, ποὺ εἶναι δικό μας ἔργο, καὶ στὴν ἀγάπη, ποὺ εἶναι ἡ κορυφαία ἰδιότητα τοῦ Θεοῦ.

Καὶ γιὰ τὰ δύο ἐτοῦτα σπουδαῖα πράγματα ὁμιλεῖ τὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο. Δηλαδὴ γιὰ τὸν νέο ἄνθρωπο, ποὺ ξεκινάει νὰ ζήσει μακριὰ ἀπὸ τὴν πατρικὴ ἑστία· γιὰ τὶς ταλαιπωρίες του, ποὺ ἦλθαν μετὰ τὰ γλέντια καὶ τὰ ξεφαντώματα, καθὼς ἡ περιουσία του εἶχε ἐξανεμιστεῖ· γιὰ τὸ κατάντημά του.

Καὶ ἐκεῖ ἀκριβῶς βρίσκει τὸ κουράγιο νὰ μαζέψει τὰ κομμάτια τῆς ψυχῆς του· νὰ συναισθανθεῖ τὸ λάθος του· ν᾿ ἀναπολήσει τὴν πατρικὴ ἀγκαλιά· νὰ μετανοήσει γιὰ τὸ λάθος του καὶ νὰ ξεκινήσει γιὰ τὸ γυρισμό.

Ἐτοῦτος λοιπὸν ὁ ἄνθρωπος, συναισθανόμενος τὸ ὀλέθριο σφάλμα του καὶ μετανοώντας, βρῆκε τὴ λύση στὸ γυρισμό. Μ᾿ αὐτὴ δὲ τὴν ἐπιστροφὴ ξανακέρδισε τὴν ἀγάπη τοῦ Πατέρα, ποὺ τοῦ παρέχει τὴ σωτηρία καὶ τὴ διάσωσή του.

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή Τελώνου καί Φαρισαίου

(Λουκ. ιη΄ 10-14)

Σήμερα ἀνοίγει τὸ Τριώδιο, ἡ περίοδος αὐτὴ μέχρι τὸ μεγάλο Σάββατο τὸ πρωΐ, ποὺ χαρακτηρίζεται ὡς περίοδος μετανοίας καὶ προσευχῆς. Καὶ σήμερα ἀκριβῶς, ἡ Ἐκκλησία μᾶς προβάλλει τὴν γνωστὴ πραβολὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου, ποὺ προσέρχονται στὸ Ναὸ γιὰ νὰ προσευχηθοῦν.

Πέρσι σ᾿ αὐτὴ τὴν Κυριακὴ εἴχαμε μιλήσει γιὰ τὸν ἄκρατο ἐγωϊσμὸ τοῦ Φαρισαίου, ποὺ ἦταν ἡ καταδίκη του καὶ γιὰ τὴν ἄκρα ταπείνωση τοῦ Τελώνου, ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀθώωσή του.

Σήμερα ὁ λόγος μας θὰ ὁδηγηθεῖ στὸ χῶρο τῆς προσυεχῆς, καὶ στὸν τρόπο ποὺ πρέπει νὰ γίνεται, γιὰ νὰ μὴν μετατρέπεται ἀπὸ εὐλογία καὶ συγχώρηση σὲ καταδίκη.

Ἂν ξεκινήσουμε ἀπὸ τὸ τὶ πρέπει νὰ ἔχει ἡ προσευχή μας, θὰ λέγαμε ὅτι εἶναι ἀνάγκη ν᾿ ἀπεγκλωβιστεῖ ἀπὸ τὸν ἐγωϊσμό μας. Νὰ πετάξει μακριὰ τὸ βαρὺ καὶ ἀνώφελο φορτίο της. Τότε ξεκαθαρίζουμε πὼς ἐμεῖς δὲν εἴμαστε οἱ καλύτεροι ἀπὸ τοὺς ἄλλους, μήτε οἱ ἁγιότεροι, μὰ ἴσιοι μ᾿ αὐτοὺς, ἴσως δὲ καὶ χειρότεροι.

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακὴ τοῦ Λουκᾶ ΙΕ

Ὁμιλία εἰς τὸν Ζακχαῖον τὸν Τελώνην

Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

Ὅσοι ἐπιθυμοῦν τὰ καλά, δέ διαφέρουν ἀπὸ τοὺς διψασμένους, ἀγαπητοί. Ὅσο δὲ βρίσκουν αὐτὸ ποὺ ζητοῦνε, τόσο ἀνάβει ἡ δίψα τους γιὰ ὅ,τι ποθοῦν. Καὶ τὴ νύχτα ὀνειρεύονται σὰ διψασμένοι τίς πηγές τῶν πόθων τους. Κι ὅταν ξημερώση πηγαίνοντας ἀπό τόπο σέ τόπο, μέ ἀεικίνητα μάτια βλέποντας γύρω, ἀναζητοῦν αὐτά πού ποθεῖ ἡ καρδιά τους. 

Κι ὅπως ὁδοιπόροι, πού σέ ὥρα μεσημεριοῦ διασχίζουν ἄνυδρο τόπο, ἀναγκασμένοι ἀπὸ τὴ δίψα βλέπουν γύρω τους πηγές· καὶ πολλὲς φορὲς θὰ τοὺς δῆς ν’ ἀνεβαίνουν καὶ βουνὰ ὅπου ὑπάρχει πηγή· κι ὅταν ἀπό μακριὰ τὴ δοῦν, χαίρονται καὶ συνεχίζουν τὴν πορεία τους πρὸς αὐτὴ μέ βιάση· ἔπειτα φθάνουν στὴν πηγὴ καὶ σβήνουν μὲ τὸ νερὸ τὴ δίψα τους· τέτοιοι εἶναι κι οἱ φίλοι τοῦ Χριστοῦ. Τὴν ἡμέρα ἀναζητοῦν τὸν ποθητό τους Χριστὸ μὲ καλά ἔργα καὶ τὴ νύχτα εἶναι κοντά του μὲ τὴν προσευχή κι ὅταν κοιμοῦνται βλέπουν στὸ ὄνειρό τους ὅτι περπατοῦν μαζί του.

Ὅταν στὰ ὁράματά τους τὸν ἰδοῦν ἀπὸ μακριά χαίρονται κι ἀναγαλλιάζουν καθὼς οἱ διψασμένοι, ὅταν βροῦν τὶς πηγὲς ποὺ ποθοῦν. Κι ὅταν ξυπνήσουν θέλουν νά ξανακοιμηθοῦν, γιὰ ν’ ἀντικρύσουν στὸν ὕπνο τους τὴν ἴδια πάλι ὁπτασία. Τέτοιος καὶ ὁ Ζακχαῖος ποὺ διαβάσαμε πρὶν ἀπὸ λίγο στὸ Εὐαγγέλιο. Δῆτε τον ποὺ τρέχει καὶ ὁ θεῖος πόθος τὸν πυρπολεῖ· σκαρφαλώνει στὸ δένδρο καὶ ψάχνει γύρω τὸν Ἰησοῦ, γιὰ νὰ δῆ τὴ ζωοδότρα πηγή.

Κυριακάτικο Κήρυγμα

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ΄ΛΟΥΚΑ

«Ἰησοῦ, ἐπιστάτα, ἐλέησον ἡμᾶς»

Ἡ εὐαγγελική διήγηση περί τῶν δέκα λέπρῶν ἀναδεικνύει τήν δύναμη τῆς προσευχῆς ἐν ταπεινώσει ἀλλά καί τήν ἀχαριστία πρός τόν Θεό. Οἱ δέκα λεπροί ἐκαθαρίστησαν ἀπό τήν ἀσθένειά τους κατόπιν τῆς ἱκεσίας τους ἀλλά μόνο ὁ ἕνας ἐπέστρεψε νά δοξάσει τόν Θεό.

Ἡ φθορά καί ὁ θάνατος εἶναι συνέπειες τῆς πτώσεως τοῦ ἀνθρώπου ἐκ τοῦ Παραδείσου.

Ἡ θαυματουργή ἴασις παραπέμπει στήν μέλλουσα ζωή ὅπου δέν ὑπάρχει ἀσθένεια ἤ θάνατος, παράλληλα δέ, ἀναγνωρίζει στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ τόν Βασιλέα τῆς ζωῆς. Ἡ ζωή δέν εἶναι μιά κατάσταση τῆς ὕλης ἀλλά ἕνα πρόσωπο, ὁ Χριστός( «Ἐγώ εἰμί ἡ ζωή»). 

Ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει ἀληθινή πίστη προσεύχεται στόν Θεό ἔχοντας ἐπίγνωση ὅτι ὁ Θεός εἶναι ὁ ὤν, δηλαδή αὐτός που ὑπάρχει ἀφ’ἑαυτοῦ του, ὁ αὐθύπαρκτος. Ὅλα τά ἄλλα: οἱ ἄνθρωποι, οἱ ἄγγελοι, ἡ ἔμβια φύση, ὅλη ἡ κτίση λαμβάνουν τήν ὕπαρξή τους ἀπό τόν ὅντως ὄντα Θεό. 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακὴ μετὰ τὰ Φῶτα 

(Μτθ. δ´ 12-17)

Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας ὡς Κυριακὴ μετὰ τὰ Φῶτα, διότι ἕπεται τῆς μεγάλης Δεσποτικῆς ἑορτῆς τῶν Θεοφανείων, ἐνῷ ἡ Κυριακὴ ποὺ προηγεῖται τῆς ἑορτῆς χαρακτηρίζεται ὡς Κυριακὴ πρὸ τῶν Φώτων. Αὐτὸ πολὺ σοφὰ τὸ πράττει ἡ Ἐκκλησία, ὥστε ἀφ’ ἑνὸς νὰ μᾶς προετοιμάσει γιὰ τὴν ἑορτὴ καὶ ἀφ’ ἑτέρου νὰ παρατείνει τὸν ἑορτασμὸ μὲ σχετικὴ ὑμνολογία καὶ σχετικὰ μὲ τὸ ἑορτάσιμο γεγονὸς ἀναγνώσματα.

Κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπο καὶ σήμερα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, λίγες ἡμέρες μετὰ τὴν ἑορτὴ τῶν Θεοφανείων, τὴν ἑορτὴ ποὺ φώτισε τὸ πνευματικό μας σκοτάδι μὲ τὴν φανέρωση τοῦ ἑνὸς καὶ ἀληθινοῦ Θεοῦ, τὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα μᾶς ὁμιλεῖ καὶ πάλι γιὰ φῶς. Ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς μᾶς λέγει ὅτι μόλις ὁ Κύριος ἔμαθε ὅτι συνέλαβαν τὸν Ἰωάννη τὸν Βαπτιστὴ πηγαίνει στὴν περιοχὴ τῆς Γαλιλαίας.

Ἀποχωρεῖ ἀπὸ τὴν Ναζαρὲτ καὶ μεταβαίνει στὴν Καπερναούμ, ἐκπληρώνοντας τὴν πρὸ ὀκτακοσίων χρόνων προφητεία τοῦ Ἠσαΐα, ἡ ὁποία λέγει ὅτι ὁ Μεσσίας θὰ κατοικήσει στὴν χώρα τῆς φυλῆς Ζαβουλὼν καὶ τῆς φυλῆς Νεφθαλεὶμ ποὺ ἔχει χτιστεῖ κοντὰ στὴ θάλασσα Γεννησαρέτ, ἀνατολικὰ τοῦ ποταμοῦ Ἰορδάνου. Καὶ τί θὰ συμβεῖ τότε; Ὁ λαὸς αὐτῆς τῆς χώρας ὁ ὁποῖος εἶναι βυθισμένος στὸ σκοτάδι θὰ δεῖ «Φῶς μεγάλο».

Τα άγια Θεοφάνεια

Τα δύο βαπτίσματα

ΕΟΡΤΗ μεγάλη σήμερα, αγαπητοί μου, για όλους τους ορθοδόξους λαούς. Ιδιαιτέρως την εορτάζει ή Ελλάς, χώρα ναυτική. Οι ναυτικοί μας, όπου και να πλέουν, είτε στον Ατλαντικό είτε στον Ειρηνικό ωκεανό, την τιμούν χαρμοσύνως• σήμερα αγιάζονται τα νερά και οί θάλασσες με τον τίμιο σταυρό.

Ή εορτή των Φώτων είναι το τέλος μιας εκκλησιαστικής περιόδου πού ονομάζεται Δωδεκαήμερο. Τελειώνει σήμερα το Δωδεκαήμερο, πού άρχισε με τη γέννηση του Χριστού. Να μιλήσουμε για την εορτή των Φώτων; Μικρά ή διάνοια μας, ασθενής ή γλώσσα μας, και το μυστήριο πού αποκαλύπτεται σήμερα με τη βάπτιση του Κυρίου απέραντο όπως ό ωκεανός. Μάλλον πρέπει να σιωπήσουμε. Άλλα για να μη μείνη ό άμβωνας άφωνος τέτοια μέρα, τολμώ, επικαλούμενος τη χάρι του αγίου Πνεύματος, κάτι να πω.

Ό Κύριος ημών Ιησούς Χριστός παρουσιάστηκε στη γη ως άνθρωπος υπό τις πλέον ταπεινές συνθήκες• ήλθε ως νήπιο, γεννήθηκε από πάμπτωχη κόρη σε μια κωμόπολη της Ιουδαίας μέσα σ' ένα σπήλαιο. Ποιος, βλέποντας το βρέφος εκείνο, ήταν δυνατόν να φανταστή, ότι κάτω από αυτό το σχήμα κρυβόταν ή Θεό- της; Μετά από οκτώ ήμερες δέχθηκε την περιτομή και έλαβε το όνομα Ιησούς Χριστός, «το υπέρ πάν όνομα» (Φιλ. 2,9). 

Βάπτισμα του Χριστού και αναγέννηση του κόσμου

Βρισκόμαστε προς το τέλος του Αγίου Δωδεκαημέρου, αφού έχουμε εορτάσει, ήδη, την Δεσποτική εορτή των Χριστουγέννων και της Περιτομής του Κυρίου.

Σήμερα, εορτάζουμε μία άλλη μεγάλη Δεσποτική εορτή· αυτή των Θεοφανίων, της Θείας Επιφανείας του Κυρίου.

Όλοι γνωρίζουμε την ιστορική διήγηση από τα ευαγγέλια περί τη μεγάλη αυτή εορτή.

Το Θεοτοκίον του Δοξαστικού, μάς περιγράφει την μεγάλη εορτή μέσα σε λίγες γραμμές: «Σήμερον ὁ Χριστός, ἐν Ἰορδάνῃ ἦλθε βαπτισθῆναι. Σήμερον Ἰωάννης ἅπτεται, κορυφῆς τοῦ Δεσπότου. Αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν ἐξέστησαν, τὸ παράδοξον ὁρῶσαι μυστήριον. Ἡ θάλασσα εἶδε καὶ ἔφυγεν, ὁ Ἰορδάνης ἰδὼν ἀνεστρέφετο. Ἡμεῖς δὲ οἱ φωτισθέντες βοῶμεν· Δόξα τῷ φανέντι Θεῷ, καὶ ἐπὶ γῆς ὀφθέντι, καὶ φωτίσαντι τὸν κόσμον».

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή προ των Φώτων 

(Μαρ. 1, 1-8) 

Κατά τη σημερινή Κυριακή, που προηγείται της μεγάλης εορτής των Θεοφανίων, διαβάζουμε το προοίμιο του κατά Μάρκον Ευαγγελίου, που αναφέρεται στη δράση του Ιωάννη του Προδρόμου, στο πρόσωπο του οποίου αναφέρονταν δύο προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης. 

Στην πρώτη δηλώνει ο Θεός ότι θα αποστείλει τον προάγγελό Του, να προετοιμάσει την οδό του Λυτρωτή. Και στη δεύτερη, ο προφήτης Ησαΐας περιγράφει τον Ιωάννη ως τη “φωνή βοώντος εν τη ερήμω” που προτρέπει τους ανθρώπους να ετοιμάσουν την οδό του Κυρίου και να ακολουθήσουν τον ευθύ δρόμο της μετανοίας. 

Έτσι, μας λέει ο ευαγγελιστής Μάρκος, ο Ιωάννης βρισκόταν στην έρημο, και κήρυττε βάπτισμα μετανοίας “εις άφεσιν αμαρτιών”, και όλοι προσέτρεχαν και βαπτίζονταν στον Ιορδάνη ποταμό, αφού πρώτα εξομολογούνταν τις αμαρτίες τους. Φορούσε ένδυμα από τρίχες καμήλας και ζώνη δερμάτινη γύρω από τη μέση του και τρεφόταν με μέλι άγριο και ακρίδες, δηλαδή βλαστάρια από τα άγρια δένδρα της ερήμου. 

Γιά τόν Μέγα Ἁγιασμό

Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός τελεῖται κάθε χρόνο τήν 5η καί 6η Ἰανουαρίου. Πολλοί εἶναι αὐτοί οἱ ὁποῖοι ρωτοῦν ἄν ὁ Ἁγιασμός αὐτός πίνεται, χρησιμοποιεῖται γιά ραντισμό, φυλάσσεται στά σπίτια καί ἄν ἀντικαθιστᾶ τή θεία Κοινωνία.

Τό κείμενο πού ἀκολουθεῖ, μεταγλωττισμένο στή νεοελληνική, ἀποτελεῖ «εἰδική γνωμοδότηση περί τοῦ θέματος τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ, δηλ. πῶς λαμβάνεται αὐτός παρά τῶν χριστιανῶν, ἐάν φυλάσσεται καί ἐάν ἀπ' αὐτόν μεταλαμβάνουν» οἱ πιστοί, συνταχθέν ὑπό τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Πατρῶν κυροῦ Νικοδήμου. Ἀρχικῶς αὐτή δημοσιεύθηκε στά ΔΙΠΤΥΧΑ τοῦ ἔτους 1999 (σσ. οη΄-π΄), πρός ἐνημέρωση τῶν εὐλαβέστατων Ἐφημερίων καί πληροφόρηση τῶν πιστῶν.

1. Ὑπάρχει διαφορά ἀνάμεσα στό Μεγάλο Ἁγιασμό πού τελεῖται τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων καί ἐκεῖνον τῆς κύριας ἡμέρας τῆς ἑορτῆς;

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της εορτής των Επιφανείων, αγαπητοί αδελφοί, είναι η φωνή, η βοή, το ξέσπασμα, η αφύπνιση, η επιφάνεια, η δόξα. Από λαμπρής δεσποτικής εορτής, της εορτής των Χριστουγέννων, συμπορευόμαστε και εμείς νοερά με τις αγγελικές δυνάμεις σε γιορτή λαμπρότερη και ενδοξότερη κατά τον ιερό υμνωδό: 

την εορτή των Θεοφανείων. Θεοφάνεια δίχως φωνές και εκφράσεις πανηγυρικές δεν νοούνται και γι'αυτό προνόησε λειτουργικά και ποιμαντικά η μητέρα Εκκλησία, με τους θαυμάσιους ύμνους και τις λαμπρές λειτουργικές της εκφράσεις (την ακολουθία του αγιασμού, τις λιτανείες κλπ).

Επί του θέματος, αδελφοί, κατά την εορτή των Θεοφανείων μας απασχολούν και μας αφυπνίζουν δύο μεγάλες φωνές. Πολλές οι φωνές στην πολυ-φωνική και "πολυπολιτισμική" μας κοινωνία. Άλλες φωνές σειρήνες-όπως λέγανε οι παλιοί-φωνές πειρασμικές, διαφημιστικές, φωνές προωθητικές συμφερόντων και ποικίλλων φιλοσοφιών που επιζητούν την προσοχή αλλά και την σύνταξη, τον μετασχηματισμό του ανθρώπου σε άνθρωπο της ομάδας, σε άνθρωπο ενταγμένο, πειθήνιο, ομαδικό, θιασώτη, φανατικό, σε άνθρωπο απρόσωπη μονάδα-άτομο ενταγμένο και "κοινωνικο". 

Ἡ ἁπλότητα τοῦ Σπηλαίου

Οὐσία τῶν Χριστουγέννων εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἡ συγκατάβασις τῆς θείας ἀγάπης, ἡ θυσία τοῦ Θεοῦ, ὁ πλοῦτος τῆς συγκαταβάσεως τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιά µᾶς.

Θεὸς δὲν σηµαίνει κυβερνήτης ποὺ κάθεται ψηλὰ στὰ σύννεφα ἀδιάφορος, ὅπως τὸν εἰκόνιζαν µερικοὶ ἀρχαῖοι λαοί, ἀλλὰ σηµαίνει Ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος ἔρχεται γιά µᾶς, ἔρχεται κοντὰ στὸ πλάσµα Του, γιὰ νὰ τὸ ἁρπάξει στὴν ἀγκαλιά Του, νὰ τὸ πάρει στοὺς ὤµους Του, νὰ λυτρώσει τὸ ἀπολωλός, νὰ τὸ πάρει κοντά Του, νὰ τὸ βάλει σὲ µιὰ νέα ζωή, νὰ τοῦ φτιάξει µία καινούρια κατάσταση χάριτος, ἀγάπης, ἑνότητος µὲ τὸν Θεό.

Αὐτὸ εἶναι τὸ µεγάλο θέµα καὶ δὲν εἶναι τὰ τόσα ἄλλα µὲ τὰ ὁποῖα ἀσχολούµεθα. Ἐδῶ εἶναι ἡ οὐσία, ἐδῶ εἶναι τὸ πᾶν. Θεὸς συγκαταβαίνων, ταπεινούµενος, παροικῶν ἐν τῷ Σπηλαίῳ καὶ ἐν τῇ Φάτνῃ, γιὰ νὰ ἑνωθεῖ µαζί µας, γιὰ νὰ µᾶς ἀνεβάσει σὲ κάτι καλύτερο. Τὸ τονίζουµε αὐτὸ καὶ σήµερα, ἐπειδὴ µᾶς τὸ τόνισαν τὸ Εὐαγγέλιό µας καὶ ἡ Ὑµνολογία µας, ὅτι αὐτὸ εἶναι τὸ Εὐγγέλιο, δηλαδὴ τὸ ἄγγελµα τὸ µοναδικὸ γιὰ τὸν ἄνθρωπο, νὰ νοιώσουµε τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.

Εἴµαστε προσκολληµένοι, ἐµεῖς οἱ ἄνθρωποι, καὶ δεµένοι µὲ πολλὰ πράγµατα, µὲ πολλὰ εἴδωλα. Ἔστω κι ἂν λέµε ὅτι δὲν προσκυνοῦµε τὰ εἴδωλα, στὴν πραγµατικότητα πολλοὶ ἀπὸ µᾶς λατρεύουµε µὲ ἀπέραντη ἀφοσοίωση ποικίλα εἴδωλα, τὴν σάρκα µας, τὸ ἐγώ µας, τὸ χρῆµα µας. 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως 

(Ματθ. 1, 1-25) 

Το πρώτο κεφάλαιο του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου που ακούσαμε σήμερα, Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως, περιλαμβάνει δύο ενότητες. Στην πρώτη, την εκτενέστερη, μας παρουσιάζει τη γενεαλογία του Χριστού, από τον Αβραάμ μέχρι τον Δαβίδ και τέλος μέχρι τον Ιωσήφ, τον μνήστορα της Παναγίας. 

Μέσα από αυτή την απαρίθμηση των προπατόρων του Ιησού, ο ευαγγελιστής Ματθαίος θέλει να μας δείξει ότι πρώτον, ο Χριστός είναι όντως ένα υπαρκτό πρόσωπο της ιστορίας, δίνοντας με τον τρόπο αυτό την δέουσα απάντηση σε όλους εκείνους που κατά καιρούς αμφισβήτησαν ή αμφισβητούν την ιστορικότητα του Ιησού. 

Δεύτερον, ότι όντως είναι υιός του Δαβίδ, καθότι σύμφωνα με τις υποσχέσεις του Θεού όπως αυτές εκφράστηκαν στις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, η σωτηρία του κόσμου και η λύτρωση επρόκειτο να προέλθει “εκ σπέρματος Δαυίδ”. 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή ΙΑ' Λουκά

Πρόσκληση στὸ Μυστήριο τῆς Ζωῆς (Λουκ. ιδ΄ 16-24)

Τὸ κάλεσμα τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ μετέχει ὁ ἄνθρωπος στὸ μυστήριο τῆς ὄντως ζωῆς, μᾶς παρουσιάζει ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ παραβολὴ τοῦ μεγάλου δείπνου. Ὁ ἄνθρωπος καλεῖται νὰ καθίσει στὸ τραπέζι τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ κοινωνήσει ζωὴ ἀπὸ τὴ ζωή Του, γιὰ νὰ μεταγγίσει στὸ σῶμα τοῦ κόσμου τὸ αἷμα τῆς ζωῆς τοῦ Θεοῦ. Σὲ αὐτὸ τὸ δεῖπνο τῆς θείας Εὐχαριστίας ὁ Θεὸς πατέρας καλεῖ τὰ παιδιά του, νὰ νιώσουν καὶ νὰ βιώσουν τὴ ζωντανὴ παρουσία Του. Αὐτὸ ἐπιτυγχάνεται μέσα στὴ θεία λατρεία καὶ κατεξοχὴν στὴ θεία Λειτουργία.

Πόσο διδακτικὰ ἐπισημαίνει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος αὐτὴ τὴν ἀλήθεια, ὅταν γράφει:«Εἶναι ἀνάγκη νὰ μάθουμε τὸ θαῦμα τῶν Μυστηρίων, δηλαδὴ τὴ θεία Εὐχαριστία, τί ἀκριβῶς εἶναι, καὶ γιατί μᾶς δόθηκε καὶ τί ὠφελούμαστε ἀπὸ αὐτό: Ἕνα σῶμα γινόμαστε καὶ μέλη ἐκ τῆς σαρκὸς Αὐτοῦ καὶ ἐκ τῶν ὀστέων Αὐτοῦ (...). 

Ὁ Κύριος σ' αὐτὸ τὸ δεῖπνο τῆς εὐχαριστίας ἀναμειγνύει τὸν ἑαυτό Του μὲ τὸν καθένα ἀπὸ ἐμᾶς καὶ μᾶς προσφέρει τὸ Σῶμα Του καὶ γινόμαστε σύσσωμοι μὲ Αὐτὸν καὶ μᾶς κάνει ναὸ τῆς θεότητάς Του. Ἂς ἀναμειχθοῦμε μὲ τὴ σάρκα τοῦ Χριστοῦ, γιατί μὲ αὐτὴ τὴν τροφὴ ποὺ μᾶς χάρισε θέλει νὰ δείξει πόσο πολύ μᾶς ἀγάπησε». 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή Ι’ Λουκά (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ)

(Λουκ. 13, 10-17)

«Ην δε διδάσκων εν μια των συναγωγών εν τοις σάββασι»

Είναι παρηγορητικό, αγαπητοί αδελφοί, ν’ ακούμε ότι ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός την ημέρα του Σαββάτου -που στην παλαιοδιαθηκική Εκκλησία ήταν ό,τι η ημέρα της Κυριακής στην καινοδιαθηκική— δίδασκε τον λαό. Το ίδιο κάνουμε κι εμείς τώρα συγκεντρωμένοι εδώ, στον ιερό ναό, στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, δεκαεπτά αιώνες μετά την αναχώρησή Του από τη γη. 

Με τα σωματικά μας μάτια δεν Τον βλέπουμε. Τον βλέπουμε, όμως, με τα μάτια της πίστεως. Ακούμε τη διδασκαλία Του να εξαγγέλλεται μέσ’ από το ιερό Ευαγγέλιο. Τα γεγονότα που συνδέονται με την επίγεια παρουσία Του, καταγραμμένα με αγία απλότητα και ασυνήθιστη σαφήνεια από τους ιερούς ευαγγελιστές, ξετυλίγονται παραστατικά μπροστά μας. 

Μέσω των θείων Μυστηρίων αποκτούμε αδιάλειπτη κοινωνία με τον Κύριο. Μπορούμε να ενισχύουμε και να επεκτείνουμε αυτή την κοινωνία με τη διαρκή μνήμη Του, με διαγωγή σύμφωνη με τις αγίες εντολές Του, με τη συνεχή προσευχητική επίκλησή Του. Είναι αλήθεια:

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός βρίσκεται ανάμεσά μας. Δεν βρίσκεται μόνο για όποιον Τον αρνείται. Δεν πρόκειται για επινόηση τολμηρής φαντασίας. Δεν πρόκειται για πλάνη. Το είπε ο Ίδιος στους μαθητές Του: «Εγώ θα είμαι μαζί σας παντοτινά, ως τη συντέλεια του κόσμου». Όποιος δεν βλέπει τον Κύριο ανάμεσά μας, αυτός δεν είναι μαθητής Του.

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή ΙΔ΄ Λουκᾶ (Λουκ. ιη΄35-43) 

Θεοφυλάκτου Ἀρχιεπισκόπου Βουλγαρίας

Περὶ τοῦ τυφλοῦ, κεφάλαιον ιη΄

Ὅταν πλησίαζε στὴν Ἱεριχώ, κάποιος τυφλὸς καθόταν στὸ δρόμο καὶ ζητιάνευε. Κι ὅταν ἄκουσε κόσμο νὰ περνᾶ, ρωτοῦσε τί σήμαινε αὐτό. Τοῦ εἶπαν ὅτι περνοῦσε ὁ Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος. Τότε φώναξε δυνατά· Ἰησοῦ, Γιέ τοῦ Δαυΐδ σπλαχνίσου με. 

Στάθηκε ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπε νὰ τὸν φέρουν κοντά του. Τὸν ἔφεραν καὶ τὸν ρώτησε. Τί θέλεις νὰ τοῦ κάμω; Κι αὐτὸς εἶπε· Κύριε, νὰ ξαναδῶ. Κι ὁ Κύριος τοῦ εἶπε· ξαναδές· ἡ πίστη σου σ’ ἔσωσε. Βρῆκε ἀμέσως τὸ φῶς του καὶ τὸν ἀκολούθησε δοξάζοντας τὸ Θεό. Κι ὅλος ὁ κόσμος δοξολογοῦσε τὸ Θεό».

Εἶναι ἕνα πάρεργο στὸ δρόμο του, τὸ θαῦμα τοῦ τυφλοῦ ποὺ κάνει ὁ Κύριος, γιὰ νὰ μὴν εἶναι καὶ τὸ πέρασμά του ἀκόμα διδασκαλία ἀνώφελη σ’ ἐμᾶς καὶ τοὺς μαθητὰς τοῦ Χριστοῦ ,ἀλλὰ γιὰ νὰ εἴμαστε παντοῦ καὶ πάντα καὶ μὲ κάθε ἐκδήλωσή μας ὠφέλιμοι καὶ ποτὲ ἄχρηστοι. 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή ΙΓ’ Λουκά: Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε το πρώτο βήμα;

Νομίζω ότι αν είχαμε τη δυνατότητα να συνομιλήσουμε με το Χριστό, θα του θέταμε το ερώτημα που έθεσε σήμερα και ο πλούσιος νέος. Μπορεί να κατοικούμε στη γη και, συνεχώς, να προσπαθούμε να απολαύσουμε περισσότερα επίγεια και φθαρτά πράγματα, όμως το νου μας και η ψυχή μας θέλει κάτι παραπάνω. Θέλει να μάθει για την αιώνια ζωή και πως μπορεί να αποκτήσει την συγκεκριμένη πολυπόθητη ζωή.

Πλησιάζει, μάς αναφέρει ο ευαγγελιστής Λουκάς, ένας νέος πλούσιος και Του απευθύνει ένα ερώτημα: «διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω;» («Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί νὰ κάνω διὰ νὰ κληρονομήσω ζωήν αἰώνιον;»). 

Λέει ο Χριστός: «τί με λέγεις ἀγαθόν; οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ μὴ εἷς ὁ Θεός» («Γιατὶ μὲ ὀνομάζεις ἀγαθόν; Κανεὶς δὲν εἶναι ἀγαθὸς παρὰ μόνος ὁ Θεός»). Συνεχίζοντας τη διήγηση, ο Χριστός αναφέρει τις εντολές από το Νόμο: «μὴ μοιχεύσῃς, μὴ φονεύσῃς, μὴ κλέψῃς, μὴ ψευδομαρτυρήσῃς, τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου». Ανταπαντάει ο νέος ότι όλες αυτές τις εντολές τις φύλαξα από την νεανική μου ηλικία.

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή Θ΄ Λουκᾶ

«Ἀνθρώπου τινός πλουσίου ἐφόρησεν ἡ χώρα»

Ὁ πλούσιος τῆς σημερινῆς παραβολῆς, ἀγαπητοί ἀδελφοί, εἶχε ἀμέρτητα ἀγαθά. Τά πολλά του κτήματα ἔφεραν καλή σοδειά, εἶχαν μεγάλη παραγωγή. Ὁ ἴδιος ὅμως ἦταν ἀχόρταγος, ἀνικανοποίητος καί ἀνελεήμων. Οἱ ἀποθῆκες του στέναζαν κάτω ἀπό τό βάρος καί τό πλῆθος τῆς συγκομιδῆς. Στενάζει καί ὁ ἴδιος, σάν νά τόν χτύπησε μεγάλο κακό, σάν νά τόν βρῆκε δυστυχία μεγάλη. Ἀνησυχεῖ, προβληματίζεται, δέν ξέρει τί νά κάνει. Δέν ἔχει ποῦ νά συνάξει τήν παραγωγή τῶν κτημάτων του. Παραγωγή πού ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε.

Καί ὅμως τό πρᾶγμα εἶναι πολύ ἁπλό. Ἀφοῦ ἦταν γεμάτες οἱ ἀποθῆκες του, ὅ,τι περίσσευε κάλλιστα μποροῦσε νά τό δώσει στούς φτωχούς. Λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, «κάθεται καί στενοχωριέται καί δέν τοῦ κολλάει ὓπνος. Νά οἱ καλύτερες ἀποθῆκες, τά στόματα τῶν πεινασμένων καί τά στομάχια τῶν φτωχῶν». 

Ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε ἰδιαίτερη εὐλογία, ἀλλ᾿ αὐτός ἄπληστος καθώς ἦταν, τά ἢθελε ὅλα δικά του, μόνο γιά τόν ἑαυτό του. Μέ ἄλλα λόγια ἦταν σκληρός ἄνθρωπος, ἀφοῦ δέν τόν συγκινοῦσε καθόλου ἡ φτώχεια καί ἡ δυστυχία τῶν ἄλλων. Θά μᾶς πεῖ ὁ ἱ. Θεοφύλακτος : «Ἐνῷ εἶχε πλούσια καρποφορία, ἦταν ἄκαρπος στήν εὐσπλαχνία».

Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς, ...

α. ῾Η ᾽Εκκλησία μας ἐπί τῇ μνήμῃ τῶν μεγάλων αὐτῆς Πατέρων καί Διδασκάλων ἁγίων ἀρχιερέων ἔχει ἐπιλέξει ἐκεῖνο τό ἀνάγνωσμα ἀπό τήν πρός ῾Εβραίους ἐπιστολή τοῦ ἀποστόλου Παύλου, τό ὁποῖο κάνει λόγο γιά τήν ἀρχιερωσύνη τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ, προκειμένου δι᾽ αὐτοῦ τοῦ τρόπου νά φανερώσει ὅτι οἱ ἅγιοι αὐτοί Πατέρες ἔζησαν τήν ἐπί γῆς ζωή τους κατά τόν τρόπο τοῦ Κυρίου. 

῞Οπως δηλαδή ὁ Κύριος ὑπῆρξε ὁ κατεξοχήν ἀρχιερεύς ἐπειδή θυσιάστηκε ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς, κατά τόν ἴδιο τρόπο καί οἱ ἅγιοι Πατέρες μετέχοντας στήν ἀρχιερωσύνη αὐτή τοῦ Κυρίου ἔζησαν τή ζωή τους ἀντιστοίχως: μέ θυσία τοῦ ἑαυτοῦ τους ὑπέρ τοῦ ποιμνίου τους καί ὑπέρ τῆς ᾽Εκκλησίας, μέ ὁσιότητα καί ἀκακία. Αὐτό ἀκριβῶς συμβαίνει καί μέ τή σημερινή ἑορτή τοῦ μεγάλου Πατρός καί Οἰκουμενικοῦ Διδασκάλου ἁγίου ᾽Ιωάννου τοῦ Χρυσοστόμου.

β. 1. Καί θά πρέπει νά θυμίσουμε καταρχάς ὅτι ὁ Κύριος ἐπιτέλεσε τό ἀπολυτρωτικό Του ἔργο καί μέ τό κήρυγμα καί τά θαύματά Του φανερώνοντας τό προφητικό λεγόμενο ἀξίωμά Του, καί μέ τήν παντοδυναμία Του ὡς Θεός μέ τήν ᾽Ανάσταση, τήν ᾽Ανάληψη, τήν ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός καθέδρα Του, τήν ἀποστολή τοῦ ἁγίου Πνεύματος καί τήν ἵδρυση τῆς ᾽Εκκλησίας Του φανερώνοντας τό βασιλικό ἀξίωμά Του, καί προπαντός μέ τήν ὅλη ἐν Πάθει ζωή Του ἀποκορύφωμα τῆς ὁποίας ἦταν ὁ Σταυρός φανερώνοντας τό ἀρχιερατικό ἀξίωμά Του. 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Ὁ «πλησίον»

(† Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)

«Καὶ τίς ἐστί μου πλησίον;» (Λουκ. 10,29)

Μία, ἀγαπητοί μου, ἀπὸ τὶς ὡραιότερες παραβολὲς τοῦ Εὐαγγελίου εἶνε ἡ παραβολὴ τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτου. Τὴν εἶπε ὁ Κύριος μὲ ἀφορμὴ τὴν ἐρώτησι ἑνὸς νομικοῦ «τίς ἐστί μου πλησίον;», καὶ ἀποτελεῖ σύνοψι τοῦ μυστηρίου τῆς θείας οἰκονομίας, περίληψι ὅλου τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος. Περιέχει ὕψος ἰδεῶν, ποὺ θαυμάζουν οἱ αἰῶνες.

Ὦ Κύριε! Τὸ πρόβλημα τῶν ἀνθρωπίνων σχέσεων πού, παρ᾿ ὅλα τὰ σχέδια τὰ σύμφωνα καὶ τὰ καταστατικὰ ἔχει γίνει τὸ πιὸ περίπλοκο, τὸ ἔλυσες ἐσὺ μὲ τὴν παραβολὴ αὐτή. Μὲ τὴ φράσι «Πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως» (Λουκ.10,37) ἔδειξες τὸν κανόνα συμπεριφορᾶς κάθε ἀνθρώπου πρὸς τὸ συνάνθρωπό του.

Ὑπῆρξαν ἄτομα ποὺ ῥύθμισαν καὶ ῥυθμίζουν τὴ ζωή τους σύμφωνα μ᾽ αὐτόν· ἀλλὰ πότε ἡ ἀνθρωπότης ὡς σύνολο θὰ νιώσῃ τὸ πνεῦμα σου, θὰ θελήσῃ νὰ ἐφαρμόσῃ τὰ διδάγματά σου; Δὲν θὰ κάνουμε λεπτομερῆ ἀνάλυσι τῆς παραβολῆς· θὰ ἐμβαθύνουμε μόνο στὴ λέξι «πλησίον».

Ο κόσμος των Αγγέλων

Η Αγία Γραφή και η Ιερά Παράδοση φιλοξενούν πολυάριθμες μαρτυρίες σχετικά με την ύπαρξη και τη δράση των αγγέλων. Μετά από τη πτώση των πρωτοπλάστων άγγελοι φυλάσσουν το Παράδεισο, άγγελοι διδάσκουν στον Αδάμ τον τρόπο καλλιέργειας της γης, ενώ άγγελοι εμφανίζονται στον Αβραάμ, το Λωτ, κατά την έξοδο των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο και σε πολλούς από τους προφήτες. 

Στο κείμενο της Καινής Διαθήκης οι άγγελοι μνημονεύονται σε πολλά χωρία, εκ των οποίων τα ενδεικτικότερα είναι κατά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και καθ΄ όλη τη πορεία του Ιησού από τη Γέννηση μέχρι και την Ανάληψή του.

Δημιουργία και σκοπός ύπαρξης των αγγέλων

Οι άγγελοι δημιουργήθηκαν πριν από τον υλικό κόσμο, αφού στο βιβλίο της Π.Δ. «Ιώβ» παρουσιάζεται ο Θεός να μιλά και να ομολογεί ότι μόλις δημιούργησε τα άστρα, όλοι οι άγγελοι τον ύμνησαν με δοξολογίες.

Ενώ και ο Μέγας Βασίλειος αναφέρει ότι πριν τη δημιουργία του υλικού κόσμου υπήρχε υπέρχρονη και πρεσβύτερη κατάσταση, που είναι ο κόσμος των αγγέλων.