Μικρές ιστορίες καθηµερινής χειραγώγησης

Οι σχέσεις μας με κοντινά, αγαπημένα πρόσωπα έχουν στον πυρήνα τους την αγάπη, το ενδιαφέρον, την αφοσίωση, την τρυφερότητα, τη συνήθεια... τις ενοχές. Τις ενοχές; Μάλιστα!
Είτε μας αρέσει είτε όχι, ένα μεγάλο μέρος της αλληλεπίδρασης με τους πιο κοντινούς μας ανθρώπους βασίζεται στις ενοχές που αυτοί μας δημιουργούν, ασκώντας επάνω μας συναισθηματικούς χειρισμούς, πιέσεις, εκβιασμούς, και που συχνά με τη σειρά μας ανταποδίδουμε…

Μαθήματα χειρισμού από την κούνια
Ο χειρισμός στις σχέσεις είναι από τα πράγματα που μπορεί να πει κανείς ότι τα μαθαίνουμε από την κούνια μας, γι’ αυτό και δεν είναι εύκολο να τον αποφύγουμε εντελώς. Η σχέση με τους γονείς, σχέση κατεξοχήν εξάρτησης και εξουσίας, δύσκολα αποφεύγει χειριστικά τερτί­πια, ακόμη και στις πιο «συνειδητοποιημένες» ­οικογένειες. Έτσι, μαθαίνουμε και αφομοιώνουμε τέτοιες τεχνικές και τις εφαρμόζουμε και στις άλλες μας -σημαντικές- σχέσεις με τρόπο συνήθως αυτόματο. Χειρισμός είναι όταν θυμώ­νουμε και κάνουμε μούτρα, όταν υπενθυμίζουμε στον άλλον όσα έχουμε κάνει γι’ αυτόν, όταν κρατάμε το ­«πάνω χέρι» δείχνοντας άλλα από αυτά που αισθανόμαστε, όταν τον κάνουμε να αμφιβάλλει για τον εαυτό του, γενικά όταν θέλουμε κάτι από τον άλλον και δεν το ζητάμε με το όνομά του. Όλοι μας κάποτε, με κάποιον, σύντροφο, παιδιά, αδέλφια, φίλο, συνάδελφο, έχουμε ­χρησιμοποιήσει τέτοιες τεχνικές, στις οποίες, όσο κι αν τις συνειδητοποιούμε και προσπαθούμε να τις αποφύγουμε, καταφεύγουμε σε στιγμές αδυναμίας.

Η τυραννία της εικόνας μας
Ας πούμε ότι μια φίλη μας θέλει πάλι, όπως μέρα παρά μέρα σχεδόν, να ’ρθει να μας δει για να κλάψει για χιλιοστή φορά στον καναπέ μας για την άτυχη ερωτική ζωή της. Αν της πούμε ότι δεν μπορούμε γιατί έχουμε κανονίσει κάτι, η αντίδρασή της «Ούτε εσύ δεν μ’ αντέχεις πια» μας γεμί­ζει ενοχές, γιατί σύμφωνα με το αξιακό μας σύστημα οφείλουμε να συμπαραστεκόμαστε στους φίλους μας και δεν θέλουμε να μας βλέπουν σαν αδιάφορους. Έτσι, συνεχίζουμε να υποκύπτουμε, αγνοώντας την πραγματική μας διάθεση και κάνοντας ταυτόχρονα τη φίλη μας όλο και πιο «αντιπαθητική» για εμάς.
Τι συμβαίνει; Αυτός που χειρίζεται στοχεύει κατευθείαν στην ανάγκη μας να έχουν οι άλλοι καλή εντύπωση από εμάς, να είμαστε σωστοί και εντάξει ως προς τις οικογενειακές, τις κοινωνικές, τις ηθικές μας αξίες. Αν, ωστόσο, εμείς ενδώσουμε, η ζημιά είναι διπλή. Από τη μια δεν θέλουμε να είμαστε αχάριστοι γιοι ή κόρες και από την άλλη νιώθουμε τους γονείς σαν βάρος. Με τον ίδιο τρόπο, θέλουμε να είμαστε καλοί γονείς, αλλά υποψιαζόμαστε ότι μεγαλώνουμε τυράννους, ενώ αντίστοιχα στο χώρο της δουλειάς μας θέλουμε να μιλάνε όλοι με τα καλύτερα λόγια για εμάς, αλλά φορτωνόμαστε πολύ μεγα­λύτερο φορτίο από αυτό που αντέχουμε.
Ας ελιχθούμε, λοιπόν...
Υπάρχουν, όμως, άνθρωποι που μας χειρίζονται συνεχώς και με τους οποίους η σχέση μας είναι τέτοια που είναι δύσκολο να τους αποφύγουμε. ­Μπορούμε να αμυνθούμε; Ας δούμε μερικούς τρόπους αντίστασης και ελιγμού. Όπως είπαμε, το χειριστικό άτομο συνήθως απευθύνεται στην καλή εικόνα που θέλουμε να έχουν οι άλλοι για εμάς και μας αναγκάζει να στρεφόμαστε με αυστηρή ματιά προς τον εαυτό μας: «Είμαι εγωιστής», «Είμαι αγνώμων», «Δεν είμαι καλή φίλη», «Δεν αξίζω». Χρειάζεται, όμως, για να προσπεράσει κανείς αυτή την παγίδα, να κάνει ένα βήμα πιο πέρα από τη στιγμιαία κατάσταση και να αναλο­γιστεί: › «Είμαι πράγματι εγωιστής; Τόσα χρόνια δεν τους σκέφτομαι και τους φροντίζω συνεχώς;» › «Είναι αλήθεια ότι δεν είμαι καλή φίλη, δεν την έχω πάντα βοηθήσει όταν έχει προβλήματα;».
Δεν είμαι σαν τον καθένα
Χρειάζεται, δηλαδή, να επιβεβαιώσουμε εμείς στον εαυτό μας αυτό που το χειριστικό άτομο θέτει υπό αμφισβήτηση για να εξυπηρετήσει το σκοπό του. Αυτό μας διευκολύνει στο να οριοθετηθούμε απέναντι στις χειριστικές και προκλητικές πολλές φορές- μανούβρες και να απαντήσουμε με ψυχραιμία: «Αυτή είναι η δική σου άποψη», «Εγώ ξέρω ότι έχω κάνει πάντα αυτό που όφειλα να κάνω», «Ακόμη κι αν λες ότι ο καθένας αυτό θα έκανε, εγώ δεν είμαι σαν τον καθένα». Ένας άλλος τρόπος είναι να φέρουμε αντιμέτωπο τον άλλο με αυτό που μας ζητά χωρίς να το εκφράζει, εφόσον διακρίνουμε τι είναι αυτό κι εφόσον φυσικά αυτή η κατά μέτωπο κουβέντα δεν είναι πολύ δυσάρεστη και για εμάς: «Πρέπει να μπαινοβγαίνετε όποτε θέλετε στο σπίτι μας για να σας δείχνουμε ότι σας αγαπάμε;»  Με αυτό τον τρόπο, μας δίνεται η δυνατότητα, εφόσον το θέλουμε, να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας.
Οι ελληνίδες μαμάδες που λιποθυμούν και... άλλα κόλπα
Η ελληνική οικογένεια είναι, δυστυχώς, σε μεγάλο βαθμό «εκκολαπτήριο» χειριστικών σχέσεων. Αυτό καθρεφτίζεται καθαρά, συχνά με αρκετή δόση χιούμορ και άλλοτε δραματοποιημένα, εδώ και δεκαετίες στον ελληνικό κινηματογράφο και στα τηλεοπτικά σίριαλ και μάλιστα οι μέθοδοι συνεχώς εξελίσσονται! Οι μαμάδες που λιποθυμούν ή παθαίνουν την καρδιά τους όταν τα βλαστάρια τους αντιτίθενται στις επιθυ­μίες τους ήταν και είναι μια πολύ δημοφιλής τεχνική χειρισμού, χωρίς να λείπουν όμως και οι καλοπροαίρετοι διαμε­σολαβητές («Μίλα του κι εσύ που σ’ αγαπάει»), η προσπάθεια εκλογίκευσης («Εσύ ήσουν πάντα έξυπνο παιδί, δεν καταλαβαίνεις πως αυτό που κάνεις… »), η κρυφή υπονόμευση των στόχων του άλλου («Όταν πάρει είδηση, θα είναι πια αργά»), οι απειλές («Αν το κάνεις, μην περιμένεις δεκάρα από μένα»)… - ο κατάλογος είναι μακρύς, γεγονός που αποδεικνύει την τρομερή ευρηματικότητα στις μεθόδους χειραγώ­γησης των, κατά τα άλλα, αγαπημένων προσώπων.

www.vita.gr 

Ναρκισσισμός και αγάπη

Μεταμόρφωση του Νάρκισσου, Salvador Dali

Ο ναρκισσισμός στην καθομιλουμένη παίρνει την έννοια του υπέρμετρα εγωκεντρικού ατόμου.  Για τους ειδικούς επιστήμονες (ψυχολόγους και ψυχιάτρους) αποτελεί έναν τύπο διαταραχής προσωπικότητας (της ναρκισσιστικής διαταραχής).  Διακρίνεται στον υγιή ναρκισσισμό, ο οποίος είναι θετικός για τον άνθρωπο, αφού εξασφαλίζει μια αρμονική συνύπαρξη με τον εαυτό, εσωτερική αρμονία και κίνητρο για την επίτευξη των στόχων του (κατά το δυνατόν). Στην παθολογική μορφή αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα, ο οποίος εμποδίζει το άτομο να αντιληφθεί την πραγματικότητα και δημιουργεί ψευδαισθήσεις που δεν οδηγούν πουθενά.

Ο μύθος

Στους περισσότερους ίσως είναι γνωστός ο μύθος του νεαρού Νάρκισσου, γιού της νύμφης Λειριώπης και του ποταμού Κηφισού, που ήταν τόσο όμορφος, ώστε όλες οι νύμφες τον ήθελαν για σύντροφό τους. Ο ίδιος όμως ήταν τόσο υπερόπτης που τις απέρριπτε όλες. Μια μέρα, καθώς περιφερόταν στον ποταμό ο Νάρκισσος πρόσεξε το είδωλό του στο νερό. Η γοητεία που άσκησε πάνω του η αντανάκλαση του ειδώλου του ήταν τόση, ώστε ερωτεύτηκε σφόδρα το είδωλό του και καθόταν ώρες ή και μέρες ολόκληρες μη κάνοντας τίποτα άλλο πέρα από το να θαυμάζει την ομορφιά του. Το πάθος του αυτό, του κόστισε την ίδια του τη ζωή, καθώς μια μέρα έσκυψε να φιλήσει το είδωλό του, έπεσε στο ποτάμι και πνίγηκε.

Τα χαρακτηριστικά της ναρκισσιστικής προσωπικότητας

Όλοι οι άνθρωποι έχουν στοιχεία ναρκισσισμού από τη στιγμή που γεννιούνται. Αυτό σημαίνει ότι επικεντρώνονται στον εαυτό τους - στις επιθυμίες και τις ανάγκες τους. Χαρακτηριστικά ο Freud απέδωσε αυτή την πρωτογενή κατάσταση ναρκισσισμού με την έκφραση: «η Αυτού Μεγαλειότης το μωρό». Ως βρέφη τα ναρκισσιστικά άτομα είναι ιδιαίτερα δεκτικά και ευαίσθητα στις κρίσεις και στις προσδοκίες των σημαντικών, για αυτά, άλλων - των γονιών. Για παράδειγμα, είναι παιδιά που έχουν ένα φυσικό ταλέντο, το οποίο η οικογένεια χρησιμοποίησε με σκοπό να διατηρήσει το κύρος, την αυτοεκτίμηση και την υπερηφάνεια της. Έτσι το παιδί μεγαλώνει ως ναρκισσιστική προέκταση των γονιών του, μη γνωρίζοντας τις πραγματικές ανάγκες και επιθυμίες του και κατά συνέπεια μη γνωρίζοντας τον ίδιο του τον εαυτό. 

Αργότερα ως ενήλικες τα παιδιά αυτά έχει ανάγκη από τη συνεχή επιβεβαίωση των άλλων για να διατηρήσουν την αψεγάδιαστη και χαρισματική εικόνα που τους έχει δημιουργηθεί για τον εαυτό τους.  Τα ναρκισσιστικά άτομα πιστεύουν ότι είναι πολύ ξεχωριστά άτομα και μοναδικά, σίγουρα σε ότι και αν κάνουν ή σκέφτονται, με ένα μεγαλειώδες αίσθημα σπουδαιότητας για τον εαυτό. Έχουν έντονη ανάγκη για θαυμασμό και αδυναμία να αναγνωρίσουν τις επιθυμίες, τις ανάγκες και τα αισθήματα των άλλων.  Συχνά υποτιμούν τη σπουδαιότητα των επιτευγμάτων άλλων ανθρώπων και υπερεκτιμούν τη σπουδαιότητα των δικών τους πράξεων.  Κλασικό τεστ για να υποψιαστούμε συγκεκαλυμμένο ναρκισσισμό σε ένα άτομο είναι να το ρωτήσουμε για την τελευταία φορά που θεώρησε ότι υπολειπόταν κάποιου άλλου σε σπουδαιότητα ... Πιστεύουν ότι οι άλλοι θα πρέπει να ακολουθούν ή να συμμορφώνονται στις δικές τους προσδοκίες.

Παρόλα αυτά στο συναισθηματικό πυρήνα ενός ναρκισσιστή κατοικεί ένα πληγωμένο παιδί που απεγνωσμένα αναζητεί την πραγματική αγάπη και τη φροντίδα των άλλων, προνόμια που ουσιαστικά στερήθηκε στα πρώιμα χρόνια της ζωής του.  Επιπλέον με μια πιο προσεκτική παρατήρηση, εύκολα κανείς διαπιστώνει τα αισθήματα ντροπής, οργής και φθόνου που βιώνει η ναρκισσιστική προσωπικότητα. Τα άτομα αυτά συνήθως φοβούνται ότι κάποια στιγμή θα αποκαλυφθεί η ανεπάρκεια και η ατέλεια του πραγματικού τους εαυτού. Έτσι περιφρονούν και κατακρίνουν τους άλλους εκφράζοντας, έτσι τη βαθύτερη επιθυμία του να τους καταστρέψουν. 

Πως επιλέγουν το σύντροφό τους

Οι ναρκισσιστικές προσωπικότητες βιώνουν μια μορφή "φιλάρεσκης αγάπης",  που απευθύνεται λιγότερο στον απέναντι και περισσότερο στον ίδιο τους τον εαυτό.  Μια ναρκισσιστική αγάπη που αποσκοπεί στην αύξηση της αυτοεκτίμησής τους, γι'αυτό πολύ γρήγορα μεταπηδούν από τη μια σχέση στην άλλη ή συχνά έχουν πολλαπλές ερωτικές σχέσεις. Θέλουν να βρίσκονται συνεχώς στο φως των προβολέων, επειδή λειτουργούν με το σκεπτικό «θα τους κάνω όλους μετόχους της προσωπικής μου ζωής για να επιβεβαιωθώ». Επιλέγουν συντρόφους υψηλού κοινωνικού κύρους και πολλές φορές είναι ιδιαίτερα προκλητικοί στη συμπεριφορά τους και τις απόψεις τους, αρκετά συχνά ναρκισσιστικές προσωπικότητες επίσης. Στην αρχή της σχέσης θα είναι όλα ιδανικά και ο ένας θα μεταδίδει στον άλλο την αίσθηση σημαντικότητας και κυρίως το πόσο σημαντικό είναι δυο τόσο σπουδαία άτομα να μπορούν να είναι μαζί. Σύντομα όμως η σχέση παίρνει άλλη μορφή. Καταλήγει να είναι ανταγωνιστική, αφού ανταγωνίζονται ποιος θα είναι ο σπουδαιότερος από τους δυο.

Οι εννιά διαφορετικοί τύποι νάρκισσου
Ο συναισθηματικός επαίτης
Το άτομο αυτό είναι απύθμενο πηγάδι συναισθηματικών αναγκών, αισθάνεται μια επώδυνη συναισθηματική πείνα που δεν μπορεί να ικανοποιήσει. Δεν του φτάνει πόσο τον αγαπάνε, πάντα θέλει περισσότερο.
Όταν δε βλέπει τον/την σύντροφό του, είναι σαν να έχει κοπεί η παροχή αγάπης. Προξενεί απογοητεύσεις στο σύντροφό του, που συχνά του λέει 'μα κάναμε διακοπές μαζί! Χτες μιλούσαμε δυο ώρες στο τηλέφωνο!'. Ο ίδιος δε μπορεί να καλμάρει και να φροντίσει συναισθηματικά τον εαυτό του. Συνήθως έχει άγχος και φόβο εγκατάλειψης.
Ο εκλεκτός εραστής
Πιστεύει στην ιδεολογία της ρομαντικής αγάπης, με πλούσια συναισθηματική ζωή, που βασίζει τις σχέσεις του σε υπερβολικές εξομολογήσεις για τον εαυτό του, που φτάνουν στο σημείο μεγαλομανίας.
Οποιοδήποτε ελάττωμα του συντρόφου του το κατακρίνει και το παίρνει προσωπικά. Τα μεγαλόσχημα λόγια του "κανείς δεν θα σε αγαπήσει όπως εγώ", προσπαθούν να κρύψουν το πόσο εύθραυστος συναισθηματικά αισθάνεται. Η υπερβολή του σύντομα αρχίζει να κουράζει τον σύντροφό του, που τον εγκαταλείπει, με αποτέλεσμα η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμησή του να καταρρακώνονται.
Ο τραπεζίτης της δύναμης
Είναι το άτομο που έχει ερωτευθεί τη δύναμη, την οποία εκφράζει με επιθετικότητα, μείωση και τρομοκράτηση των υπαλλήλων του. Επίσης, μπορεί να είναι ψυχρός και γραφειοκράτης. Όμως, κρατά τη δύναμη στα χέρια του και τη χρησιμοποιεί διαρκώς. Η αλαζονεία του είναι χαρακτηριστική και δείχνει περιφρόνηση για τους κατώτερους του.
Δεν τρέφει θετικά συναισθήματα ή κατανόηση για τους άλλους. Παίρνει αποφάσεις χωρίς να σκέφτεται τις συνέπειες για τους άμεσα ενδιαφερόμενους: το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η προσωπική του άνοδος και το κυνήγι των χρυσών ευκαιριών στη δουλειά του. Η μεγαλομανία του επικεντρώνεται στην επιτυχία και τα επιτεύγματά του δεν είναι ποτέ αρκετά για να συνταιριαστούν με την εσωτερική του εικόνα της επιτυχίας.
Ο διαμορφωτής του σώματος
Δείχνει ωραίος! Αλλά αυτό είναι μόνο επιφανειακό. Οι αξίες του: εικόνα, μόδα, γοητεία, νεότητα και ομορφιά. Δεν πρόκειται απλώς για το πρότυπο της εποχής μας, ή τον άνθρωπο που προσέχει τον εαυτό του και πάει στο γυμναστήριο και επενδύει στην εξωτερική του εμφάνιση, αλλά για μια διαταραγμένη προσωπικότητα με υπερβολική ανάγκη να τον θαυμάζουν οι άλλοι.
Η αυτοεκτίμησή του επικεντρώνεται στην εξωτερική του εμφάνιση. Προσελκύει εύκολα κόσμο, αλλά δε μπορεί να διατηρήσει μακροχρόνιες σχέσεις. Ο εσωτερικός του κόσμος είναι άδειος και μουντός.
Ο οργισμένος
Πρόκειται για άτομο, με θυμό που βράζει μέσα στο άτομο και ξεσπά με ή χωρίς λόγο στα άτομα γύρω του. Η δυσαρέσκεια και η δυστυχία του εκφράζονται με αυξανόμενη επιθετικότητα.
Υπάρχουν επεισόδια εκρηκτικού θυμού που αφήνουν τους άλλους άναυδους. Χαρακτηριστική είναι η υπερευαισθησία του σε οποιαδήποτε προσβολή, φανταστική ή πραγματική. Παίρνει το κάθε τι προσωπικά και το παρερμηνεύει ως επίθεση.
Αυτό που πυροδοτεί το θυμό του είναι ναρκισσιστική προσβολή. Βλέπει τον κόσμο ως άσπρο /μαύρο, ποτέ με ενδιάμεσες αποχρώσεις και κατηγορεί τους πάντες, εκτός από τον εαυτό του. Η λογική του έχει παρανοϊκή χροιά.
Ο κολπατζής
Πρόκειται για μια επιφανειακά γοητευτική προσωπικότητα που σαγηνεύει τους άλλους. Δυστυχώς όμως, κάτω από την επιφάνεια κρύβεται μια διαταραγμένη προσωπικότητα. Πίσω από τα "έχε μου εμπιστοσύνη" μηνύματα, κρύβεται δόλος και κακεντρέχεια, εκμετάλλευση του άλλου και αίσθηση προδοσίας όταν το "θύμα" αντιληφθεί τι συμβαίνει.
Ο κολπατζής νάρκισσος είναι ανελέητος στις σχέσεις του, ξεγελά τον/την σύντροφό του με απιστίες, κλοπές, απάτες ή ακόμα κι εγκληματικές πράξεις. Υπάρχει ίντριγκα κι ευχαρίστηση στο να στήνει το κόλπο.
Ο φαντασιόπληκτος
Έχει έναν περίπλοκο εσωτερικό κόσμο, όπου όλη η ευχαρίστηση βρίσκεται στο βασίλειο της φαντασίας και όχι στην πραγματικότητα. Πρόκειται για άτομο που δείχνει κάπως επιφανειακό, ανάλαφρο, άδειο και μπορεί να έχει κοινωνικές φοβίες.
Είναι εγκλωβισμένος στον εσωτερικό του κόσμο και έχει μεγαλομανίες που δεν τις γνωστοποιεί απαραίτητα στους άλλους, αλλά τις ζει μέσα του. Έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και η αυταπάτη του είναι ότι είναι σπουδαίος, ωραίος, αγαπητός, θαυμαστός.
Ο εσωτερικός του κόσμος αποτελεί πηγή ευχαρίστησης, την οποία δε βρίσκει εξωτερικά. Δεν εμπιστεύεται κανέναν και είναι δύσκολος στις σχέσεις του, αφού δε δίνει τίποτα στους άλλους. Αντί η φαντασία του να τροφοδοτεί την προσωπικότητά του και τη ζωή του, δημιουργεί την ψευδαίσθηση της ανεξαρτησίας.
Ο μάρτυρας
Υποφέρει και γύρω από αυτό περιστρέφεται η ύπαρξή του. Η προσωπική του ταυτότητα βασίζεται πάνω στον πόνο και τη δυστυχία ή το να είναι θύμα ή επιζών τρομερών ψυχικών καταστάσεων. Ο πόνος δικαιώνει την τεράστια απορρόφηση στον εαυτό, με παρασιτικές απαιτήσεις και συχνά σχέσης εκμετάλλευσης.
Ο πόνος δεν αφορά απλώς το παρελθόν, μολύνει το παρόν και το μέλλον και καθιστά αδύνατη την συναισθηματική ισορροπία. Ο πόνος δεν είναι ποτέ αρκετός, πάντα χρειάζεται λίγο ακόμα γι' αυτό το είδους νάρκισσου και η τέχνη του αυτοσαμποταρίσματος τελειοποιείται καθημερινά.
Ο πόνος αυτός δεν είναι ο απλός πόνος που αισθάνεται ο κάθε άνθρωπος: πρόκειται για ναρκισσιστικό πόνο μεγαλομανίας "κανείς δεν έχει υποφέρει ποτέ όσο εγώ", και αυτή είναι ίσως η μόνη του παρηγοριά.
Κάνει σχέσεις με άτομα που θέλουν να είναι χρήσιμα στους άλλους. Η ιστορία του θύματος συνεχίζεται και αποτελεί τρόπο να ελέγχει τους πάντες και τα πάντα, μέχρι που οι άλλοι να αισθανθούν ότι τους χρησιμοποιεί. Ο πόνος του νάρκισσου είναι μια άμυνα για να αποφύγει τον πραγματικό πόνο, όταν αυτός εμφανίζεται στη ζωή.
Ο σωτήρας
Συνήθως δείχνει γεμάτος αρετές και προτερήματα, σπεύδει να βοηθήσει, νοιάζεται και φροντίζει τους άλλους. Σχεδόν πάντα. Αυτός ο τύπος νάρκισσου εμπλέκεται σε ανισόρροπες σχέσεις, τα δίνει όλα μονομερώς, κουράζεται, εκνευρίζεται και ρωτάει "γιατί δεν ικανοποιούνται επιτέλους οι δικές μου ανάγκες";


Θεραπεία

Τα άτομα αυτά δύσκολα ζητούν ψυχοθεραπευτική βοήθεια.  Αυτό συμβαίνει γιατί το πρόβλημα είναι χαρακτηριστικό της προσωπικότητας (έγκειται στο χαρακτήρα) του ατόμου, μόνο που δεν είναι αντιληπτό στον ίδιο αλλά αντανακλάται στη σχέση του με τους άλλους.

Σκοπός της θεραπείας είναι είναι τα άτομα αυτά να αποκτήσουν ευαισθησία στους μηχανισμούς λειτουργίας της παθολογικής μεγαλομανίας τους και η απόκτηση ρεαλιστικής και σταθερής εικόνας του εαυτού.  Η θεραπεία είναι μεγάλης διάρκειας χαρακτηρίζεται από εναλλαγή συναισθημάτων απέναντι στο θεραπευτή ή την ομάδα της ομαδικής ψυχοθεραπείας.

Η ατομική ή ομαδική ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία είναι η θεραπεία που συνίσταται περισσότερο.

Πηγές :

• Jeffrey E. Young, Janet S. Klosko, Marjorie E. Weishaar (2008), Θεραπεία Σχημάτων, Ένας οδηγός για τον θεραπευτή, Αθήνα, Εκδ. Πατάκη 
• Μάνος, Ν. (1999), Βασικά στοιχεία Ψυχιατρικής, Θεσσαλονίκη, Εκδ. University Studio Press
• Pervin. L., Oliver, J. (1999), Θεωρίες προσωπικότητας, Αθήνα, Εκδ. Τυπωθήτω. 
• Wardetzki, Β. (2009), Αυτάρεσκη Αγάπη. www.baerbel-wardetzki.deBermpel Varntetski
• www. el.wikipedia.org
• www.cognitiveanalytic.gr
• www.users.uoa.gr