το στησιμο

Ενα απόγευμα στο Παρίσι, αρχές καλοκαιριού καλή ώρα, εκεί που πίναμε καφέ στο σπίτι μου, κάποιος έριξε την ιδέα "Δεν πάμε να δούμε το ηλιοβασίλεμμα στο ποτάμι"; 

Είμαστε τέσσερις. Ο Δημήτρης, η Νέλλυ, η Αλίκη κι' εγώ.

Ξεκινήσαμε πέρνωντας τον αυτοκινητόδρομο με κατεύθυνση το Ivry.

Σε κάποιο σημείο της διαδρομής ο Δημήτρης άρχισε να κορνάρει ρυθμικά... Προσπερνούσαμε μια νταλίκα με ελληνική πινακίδα. Όταν βρεθήκαμε παράλληλα με τον - ξαφνιασμένο - οδηγό και του μιλήσαμε ελληνικά, έβγαλε το κεφάλι του από το παράθυρο και κουνώντας το χέρι του μας φώναξε: "Εδώ παρακάτω ρε, που έχει μια καφετέρια να πιούμε κανά καφέ..."

Του γνέψαμε καταφατικά και τον προσπεράσαμε.

Κυριολεκτικά...

Δεν έμαθα ποτέ τι ακριβώς σκέφτηκαν οι υπόλοιποι αλλά μπορώ να μιλήσω για τους δικούς μου προβληματισμούς.

Τι θα απαντούσαμε στον νταλικιέρη, όταν θα μας ρωτούσε τι κάνουμε στο Παρίσι...

Ο Δημήτρης, ότι συνεχίζει μετά το πολυτεχνείο, ζωγραφική στη Beaux Arts...  η Νέλλυ ότι ασχολείται με τον κινηματογράφο... η Αλίκη σπουδάζει Ιστορία.. κι' εγώ ότι παρακολουθώ φιλοσοφία του πολιτισμού;;....

Έννοιωσα κάπως αφύσικη (και προκλητική) μια τέτοια "εξομολόγηση" μπροστά σ΄ένα βιοπαλαιστή που η ζωή του περνούσε πάνω σε τέσσερις ρόδες. Αισθανόμουν ότι τα πινέλλα του Δημήτρη, τα πλάνα της Νέλλυς, οι fiches της Αλίκης και τα βιβλία μου, ήσαν ένα φορτίο περίεργο (αν όχι άγνωστο) για κάποιον που γνώριζε πιο χειροπιαστά εμπορεύματα...

Έσπασα πρώτος τη σιωπή που είχε πέσει, λέγοντας ότι θα ήταν καλύτερα να μην βγούμε από το πρόγραμμά μας και μάλιστα ότι θάπρεπε να βιαστούμε.

Το δέχτηκαν όλοι αδιαμαρτύρητα, αν όχι με πραγματική ανακούφιση!

Στο βάθος, όλοι μας προτιμούσαμε τη φυγή και την ασυνέπεια στο rendez vous με τον νταλικιέρη, από την αμηχανία μπροστά στην πραγματικότητα.

απο την Πολη ερχομαι

Σαν σήμερα, πριν από πολλά πολλά χρόνια (ως γνωστόν άλλωστε) έπεσε η Πόλη...

Εχουν γραφεί πολλά, έχουν ειπωθεί περισσότερα και ανάλογα με τις συγκυρίες (και τους εκάστοτε εισηγητές) η φλυαρία μπορεί να αποκτήσει απρόβλεπτες διαστάσεις.

Αργησα να επισκεφθώ την Κωνσταντινούπολη και ομολογώ ότι έχω μετανοιώσει, που σε εποχές με περισσότερο ελεύθερο χρόνο δεν κατάφερα να απολαύσω αυτό, που ανακάλυψα σχετικά πρόσφατα. 

Τη γοητεία της, τη ζεστασιά της και τη μαγευτική αίσθηση που επιβάλλει στον επισκέπτη-γνώστη και μύστη της ιστορίας της.

Πέρα από τις οποιεσδήποτε (ενίοτε αντιφατικές) σκέψεις που μπορεί να προκαλέσει η επίσκεψη ενός Έλληνα στην Πόλη, αυτό που σκέφτομαι ακόμα και τώρα που σημειώνω αυτές τις γραμμές, είναι το (αφελές, ρητορικό, .....) ερώτημα:

Αν η Κωνσταντινούπολη παρέμενε ελληνική θα διατηρούσε αναλλοίωτη την ομορφιά της μέχρι σήμερα; 

Θάθελα να απαντήσω καταφατικά αλλά η σύγχρονη ιστορία της χώρας μας σχετικά με την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς (τουλάχιστον σε ότι αφορά το αστικό περιβάλλον) δεν επιτρέπει μεγάλη αισιοδοξία... δυστυχώς.

Το παραδείγματα της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης αλλά και άλλων μεγάλων αστικών κέντρων (για να μη μιλήσουμε για την ύπαιθρο) είναι απογοητευτικά.

Ο φοβερός θεσμός της αντιπαροχής (παγκόσμια πρωτοτυπία) μαζί με την επίλυση των όποιων κοινωνικών προβλημάτων, δημιούργησε ταυτόχρονα μια ανεπανάληπτη έξαρση ανοικοδόμησης, που σε συνδυασμό με την απουσία οργανωμένης παρέμβασης, την ανυπαρξία ή πλημμελή άσκηση ελέγχου από την Πολιτεία και την "αισθητική" των εργολάβων, μας κληρονόμησαν το σύγχρονο πολεοδομικό Αίσχος (που προσπαθούν σήμερα οι ειδήμονες τεχνοκράτες  να το εξωραϊσουν)....

Χιλιάδες μονοκατοικίες ισοπεδώθηκαν, δένδρα, κήποι και προκήπια ξεριζώθηκαν, η ανθρώπινη κλίμακα εγκαταλείφτηκε θυσιαζόμενη στο βωμό της μεγιστοποίησης του κέρδους...

Ιστορική αναγκαιότητα;

Γιατί όμως τόσες πόλεις (από την κοντινή μας Ευρώπη μέχρι τα πέρατα του κόσμου) κατάφεραν να διατηρήσουν (αναστηλώσουν-συντηρήσουν-αποκαταστήσουν) το παλιό, να βρουν στο καινούργιο μια θέση φιλικής συνύπαρξης με την ιστορία του τόπου και, τελικά, να εξασφαλίσουν μια ανθρώπινη ισορροπία στη σχέση παρελθόντος-παρόντος;

Από τη Ρώμη (μοναδική περίπτωση) μέχρι τη Βουδαπέστη και από τη Αγία Πετρούπολη μέχρι τη Μαδρίτη, πόλεις που γνώρισαν την ίδια με μας τραυματική και οδυνηρή εμπειρία πολέμου/πολέμων... 

Κάποτε πίστευα ότι η σοβαρή υστέρηση που παρουσιάζει η σύγχρονη κοινωνία μας σε θέματα πολιτισμού οφείλεται εν πολλοίς στην Τουρκοκρατία... Ε, αφού δεν ζήσαμε την Αναγέννηση....

Βλέποντας την Κωνσταντινούπολη όμως... το επιχείρημα αποδυναμώνεται...

Τέλος πάντων, επειδή η ζωή μας όπως λέει και ο ποιητής "μπορεί να μην είναι η καλύτερη αλλά αυτή είναι όλη κι όλη που έχουμε", ας μην γινόμαστε μεμψίμοιροι. Ας δοκιμάσουμε ένα από τα υπέροχα λουκούμια της Πόλης, μην ξεχνώντας και τους ανθρώπους της (ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ζει μέσα στην ανέχεια) ρίχνοντας  και κανένα βλέμμα ψηλά, μήπως και γίνει κανένα θαύμα...  Γενικώς...

         

το μεγαλο κερδος

Αυτή τη βδομάδα άρχισαν οι πανελλαδικές εξετάσεις. Ενας θεσμός, μια δοκιμασία, που άλλαξε πολλά ονόματα και πολλές μορφές αλλά η ουσία της παρέμεινε αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου...

Επί των ημερών μου, ονομαζόταν "εισαγωγικές εξετάσεις¨.

Η διαδικασία προετοιμασίας γνωστή και σταθερή. Το φροντιστήριο πρώτη - και δικαιολογημένα - προτεραιότητα και το σχολείο αναγκαστική, αναπόφευκτη διεκπεραίωση καθηκόντων για το κυνήγι των βαθμών. 

Για γνώση..., ας μην το συζητάμε.

Το φροντιστήριο ¨Σαββαϊδη¨ (στο τέλος της Σόλωνος), συγκέντρωνε υποψηφίους κυρίως για τις πολυτεχνικές σχολές, απ' όπου και ο διακριτικός του τίτλος "Πολυτεχνειακό".

Οι καθηγητές, στη συντριπτική τους πλειοψηφία ευσυνείδητοι επαγγελματίες επιπέδου και ιδιαίτερα φιλικοί μαζί μας. Έχω εξαιρετικές αναμνήσεις και αν θα έπρεπε να αναφερθώ σε ένα μόνο πρόσωπο, αυτό δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από τον ίδιο τον ιδρυτή και ιδιοκτήτη, τον αείμνηστο Βάσσο Σαββαϊδη, ένα μαθηματικό-φιλόσοφο, στα χέρια του οποίου η κλασσική άλγεβρα γινόταν δοκίμιο και ποίηση και οι σημειώσεις του θύμιζαν παρτιτούρες. 

Εκείνο όμως που έμεινε και με σημάδεψε σαν έφηβο από την εμπειρία του φροντιστηρίου, ήταν οι γνωριμίες, οι σχέσεις και κυρίως οι φιλίες που ανέπτυξα. Σε μια περίοδο αγχώδους επιβίωση (με τον μεγάλο στόχο - της επιτυχίας - να φαντάζει απρόσιτος) η επαφή με συνομήλικους με κοινές αγωνίες και οράματα ήταν μια επιβεβαίωση αλληλέγγειας συνύπαρξης και μια πολύτιμη διέξοδος με μελλοντικές υποσχέσεις...

Τι να πρωτοθυμηθώ... τις πλάκες την ώρα του μαθήματος (με το δυναμιτάκι στο τσιγάρο του τρακαδόρου Φυσικού), τις κοπάνες στα μπιλιάρδα και τα ποδοσφαιράκια της "Συνάντησης", την καθιερωμένη κοπάνα στη Στερεομετρία (Σάββατο βράδυ, τρίτη ώρα) για το "Δούρειο Ίππο" (πιτσαρία στην Κωλέτη), με το Let it be σε κιθάρα Δημήτρη και φωνητικά Γιώργου και Πέννυς ή τέλος τη μεγάλη έξοδο στο "Κύτταρο" με το Δ. Σαββόπουλο και το "Βρώμικο ψωμί"...  

Σ' αυτούς του φίλους (με αρκετούς από τους οποίους ευτυχώς είμαστε ακόμη μαζί), και ιδιαίτερα στους Νίκο (Mauro), Γιώργο, Πέννυ, Μπίλο, Ροδοστάλη, Καλικράτη, Γιάννη, Βάϊο, Νίκο, Ελβίρα, Τάκη, Φώφη, Κώστα, Νέλυ, Φώτη, Μίλτο, Ζαϊρα, Κατερίνα, Δημοσθένη, Έλσα, Μαιρούλα και Διονύση, είναι αφιερωμένη η σημερινή ανάρτηση.

το μεγαλο ψαρι τρωει το μικρο

Πριν από ένα μήνα (και κάτι) κυκλοφόρησε το τελευταίο τεύχος του πολιτικού περιοδικού "αντι".

Το "αντι" εμφανίστηκε αμέσως μετά την μεταπολίτευση, το 1974, σαν "δεκαπενθήμερη πολιτική επιθεώρηση" απηχόντας συνήθως ριζοσπαστικές απόψεις και θέσεις του ευρύτερου δημοκρατικού χώρου, της ανανεωτικής (αλλά και εξωκοινοβουλευτικής) Αριστεράς, αποτελώντας  - μαζί με το "ποντίκι"- ένα βήμα απ΄όπου μπορούσε να ακουστεί η φωνή, η διαμαρτυρία και η καταγγελία κάθε ανένταχτου, ανήσυχου πολίτη...  

Στην 35χρονη σχεδόν πορεία του άφησε ανεξίτηλα τα ίχνη του στο τοπίο της πολιτικής και κοινωνικής ενημέρωσης, αποκαλύπτοντας σκάνδαλα του δημόσιου βίου, παρεμβαίνοντας κριτικά σε διάφορα κοινωνικά και πολιτιστικά φαινόμενα, προσφέροντας μια πληροφόρηση καταλυτική για την κατανόηση και ερμηνεία της μεταπολιτευτικής Ελλάδας.

Αναλυτικότερη παρουσίαση της σημασίας που είχε η κυκλοφορία του "αντι", καθώς και των λόγων που οδήγησαν στο ..μοιραίο, επιχειρείται από τον thas στο σχετικό blog.. 

Είχα την τιμή (και την τύχη) να ζήσω από κοντά, για ένα καλοκαίρι, τη ζεστή παρέα των συντακτών του περιοδικού, στο υπόγειο της Δημοχάρους. Με μια συμβολική (αλλά ικανοποιητική για τις φοιτητικές ανάγκες μου) αμοιβή, ο συμπαθέστατος κύριος Χρήστος, δέχτηκε να εργαστώ σαν σκιτσογράφος, φτιάχνοντας βινιέτες σε άρθρα, κάποιες ιστοριούλες και μερικά εξώφυλλα...  

Εκεί γνώρισα κάποιους ήδη φτασμένους και άλλους ανερχόμενους δημοσιογράφους (τον Πέτρο Ευθυμίου, την Πωλίνα Λάμψα, τον αείμνηστο Χρήστο Βακαλόπουλο, τον Στέλλιο Κούλογλου...).

Για μένα, όμως ιδιαίτερης σημασίας υπήρξε η επαφή με τους κορυφαίους σκιτσογράφους, τον Γιάννη Ιωάννου και τον πληθωρικό Γιάννη Καλαϊτζή...

Από την αρχή της κυκλοφορίας του, το "αντί", έφερε κάτω από τον τίτλο του, μια σύνθεση ενός μικρού ψαριού που διώκεται από ένα μεγαλύτερο.. Ήταν μια θαυμάσια - όπως όλες οι βινιέτες του- σκιτσογραφική μεταφορά από τον Γιώργο Σεργάκη, της γνωστής παροιμίας: "το μεγάλο ψάρι, τρώει το μικρό"...

Όπως ακριβώς έγινε πριν από ένα μήνα...

Σημ.: Μια ομάδα φίλων και συνεργατών του "αντι" συνεχίζει, ευτυχώς, την προσπάθειά της μέσω του διαδικτύου.

αποριες

Αναρωτιέμαι..

Έχει την πολυτέλεια η κρατική τηλεόραση να παύσει την μετάδοση εκπομπών σαν τη "Θεματική βραδιά" και το "Ρεπορτάζ χωρίς σύνορα";

Υπάρχουν πολλές αντίστοιχες εκπομπές στο τηλεοπτικό τοπίο της ψωροκώσταινας;

Δεν τους αρκούσε το γεγονός ότι έχοντάς τις εκτοπίσει σε μεταμεσονύκτιες ώρες, το μόνο κοινό που τς έβλεπε ήταν αυτό που, έτσι κι αλλιώς, δεν συγκαταλέγεται στους δείκτες-τηλεθεατές των σαπουνόπερων, αλλά έχει τη δική του υπεύθυνη κρίση και ευαισθησία για τα σύγχρονα προβλήματα της κοινωνίας;

Θα περιμένουμε με ενδιαφέρον την απάντηση της κυβέρνησης, στη σχετική ερώτηση του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ για τους λόγους που οδήγησαν στη συγκεκριμένη διακοπή. 

προσκληση, προκληση

Ανταποκρίνομαι στην πρόσκληση για παιχνίδι από την αγαπητή roadartist και την ευχαριστώ.

Οι όροι του παιχνιδιού:

1. Γράψε (με το χέρι)

2. Σκάναρε (ή φωτογράφισε)

3. Δημοσίευσε

4. Απαραίτητα, στο τέλος του post γράψε: για το http://autographcollectors.blogspot.com/

5. Προσκάλεσε άλλους, για να συμμετάσχουν

Για το: http://autographcollectors.blogspot.com/

παραλειπομενα μια εικονογραφησης

Τελειώνοντας το στρατό, έψαχνα για δουλειά όχι κατ' ανάγκη σχετική με την αρχιτεκτονική δραστηριότητα.

Ενας φίλος, γνωρίζοντας την ασχολία μου με το σκίτσο, με έφερε σε επαφή με ένα εκδοτικό οίκο. Ικανοποιημένοι-όπως δήλωσαν-οι υπεύθυνοι από το portfolio που τους έδειξα, μου ανέθεσαν την εικονογράφηση μιας εφηβικής ιστορίας.

Το κείμενο "έσφιζε" από ηθικοπλαστικά μηνύματα και ελληνοχριστιανικές αξίες, αποπνέοντας ένα συντηρητισμό που παρέπεμπε στην προηγούμενη εικοσαετία...

Συγγραφέας ήταν κάποιος συνταξιούχος γυμνασιάρχης!

Έκανα πολλή προσπάθεια να δημιουργήσω κάποιους χαρακτήρες που θα είχαν ενδιαφέρον για τους μελλοντικούς νεαρούς αναγνώστες. Να ανταποκρίνονται σε οικείες προς αυτούς φόρμες (από comics ή σύγχρονα πρότυπα).

Μάταια...

Ο θετικός ήρωας της ιστορίας, με την γλυκανάλατη, πλαστική προσωπικότητα που έβγαινε μέσα από τη συμπεριφορά του, ήταν αδύνατο να αποδοθεί με κάποιον άλλο τρόπο, παρά μόνο μέσα από τις εικονογραφήσεις που υπήρχαν σε ορισμένα (παρα)εκκλησιαστικά έντυπα...

Έτσι, αποφάσισα να δώσω περισσότερο (εικονογραφημένο) χώρο στους ... αρνητικούς ήρωες! Ίσως να με ενέπνεαν περισσότερο..

Όταν έδειξα τα πρώτα δείγματα στους υπεύθυνους, το σχόλιο ήταν ότι οι φιγούρες είναι "πολύ αμερικάνικες"!

Φυσικά η δουλειά δεν προχώρησε...

Μου έμεινε όμως μια σειρά από σκίτσα, ένα από τα οποία (με μερικές πρόσφατες συμπληρώσεις) είναι και το σημερινό.

τα παιδια του μαη

Ο γαλλικός Μάης του '68 άφησε πολλές κληρονομιές...

Μια απ' αυτές ήταν η χωρίς όρια αμφισβήτηση της εξουσίας, ο υπέρμετρος σαρκασμός και η καυστική κριτική απέναντι στην υποκρισία της κοινωνίας.

Γνήσιος εκφραστής αυτών των θέσεων, δυναμικός εκπρόσωπος μιας "τέχνης -γροθιάς στο στομάχι", υπήρξε ο Γάλλος σκιτσογράφος Jean-Marc REISER.

Ο Reiser μαζί με τον Wolinski, τον Cadu, τον Gebe, τον Willem κ.α. αποτέλεσαν την ψυχή και όχι απλά τη συντακτική ομάδα των 'ανατρεπτικών' περιοδικών "HARA-KIRI" και "CHARLIE-HEBDO". Δύο περιοδικών, που σημάδεψαν τη γενιά του Μάη, με τις προκλητικές παρεμβάσεις τους στην πολιτική και κοινωνική ζωή της Γαλλίας τη συγκεκριμένη περίοδο.

Ο Reiser με το απλό, αφαιρετικό, λιτό αλλά ταυτόχρονα σκληρό και εκρηκτικό του σκίτσο καυτηρίασε όσο κανείς τον υποκριτικό καθωσπρεπισμό και τη σοβαροφάνεια μη αφήνοντας τίποτα και κανένα στο απυρόβλητο...

Η οπτική του ανατρεπτική, το χιούμορ και ο σαρκασμός του αστείρευτος, έδιναν την εικόνα του "άγριου", του επιθετικού... Ο Cavanna θα πει γι' αυτόν: "Κακός ο Reiser; Όχι. Άγριος ναι". Για να συμπληρώσει ότι πώς είναι δυνατόν να μην είσαι άγριος, ...όταν είσαι ευαίσθητος και αθώος, όταν είσαι ένα παιδί; ... πικρόχολος και μισάνθρωπος; αν είχατε δει τα γαλάζια μάτια του, αυτά τα τα παιδικά μάτια που αντίκρυζαν τη ζωή σαν μια μεγάλη τούρτα γεννεθλίων, δεν θα το λέγατε...".

Ο Reiser πίστευε ότι το χιούμορ είναι αναπόφευκτα επιθετικό.

Τα σκίτσα και οι ιστορίες του αγαπήθηκαν από όλους τους οργισμένους της εποχής...

Έφυγε από αυτό τον κόσμο, άδικα και πρόωρα, στα 42 του χρόνια από καρκίνο των οστών. Οι φίλοι του ανήγγειλαν το θάνατό του με ένα εξώφυλλο στο HARA-KIRI, όπου ένα φέρετρο με πόδια προχωρούσε προς το κοιμητήριο! Τίτλος: Ο Reiser πηγαίνει καλύτερα!!

(Το σκίτσο αυτό ήταν του ιδίου και το είχε δημοσιεύσει για το θάνατο του δικτάτορα Φράνκο).

Με αυτό το χωρίς έλεος μαύρο χιούμορ διάλεξαν τον πλέον κατάλληλο τρόπο να αποχαιρετήσουν τον αγαπημένο τους φίλο, σίγουροι ότι και ο ίδιος θα το απολάμβανε από ψηλά...