Mental Health Europe calls on the Greek government to put an end to the dramatic situation in the Mental Health sector !

MENTAL HEALTH EUROPE – SANTE MENTALE EUROPE aisbl

Boulevard Clovis 7, B-1000 Brussels

Tel +32 2 280 04 68 - Fax +32 2 280 16 04

Email: info@mhe-sme.org

www.mhe-sme.org

PRESS RELEASE

For immediate release

Brussels, 27 November 2008

Mental Health Europe calls on the Greek government to put an end to the dramatic situation in the Mental Health sector!

The Greek Mental Health sector is facing dramatic times. Mental Health Europe is deeply concerned about the future of the public (community) mental health services system in Greece and calls upon national policy and decision makers to take urgent actions.

During the last 20 years thousands of people across Europe have walked the long way from the psychiatric asylums back to community, to social support and effective treatment, to life. The guidelines of the World Health Organization and the European Commission are quite clear: letting back the old institutional care, transforming the services into a community network which should offer a wide range of psychiatric and medical care, social support, training opportunities, right’s advocacy. There have been great examples of significant experiences all over Europe where inspired professionals, mobilized patients and relatives, persistent decision makers at the political level and all the community stakeholders transformed into everyday reality what seemed impossible: they exchanged the gloom of logic with the optimism of action.

After the scandal involving the Leros State Mental Health Hospital (1988-89) the coordinate efforts of the Greek psychiatric community, the European Commission, international experts and European mental health teams financed by the EU under a special measure (Regulation 815/84) from 1990-5, also Greece initiated the deinstitutionalisation procedures and the long term planning (2000-2010) regarding the psychiatric services under the title “Psychargos”

This Greek National Mental Health Plan has created a large consensus between mental health professionals, political and local authorities, mass media, associations of families and users as a continuity of the psychiatric reform started with the deinstitutionalisation of the Leros asylum. The country used to offer many an example of good practice.

That is, until recently!

For the last 3 years, the state has systematically failed to maintain the values and momentum of the reforms. This has caused a series of problems and roadblocks regarding the transition from institutional to community care. The community mental health sector fears a unparalleled regression: return of long-term patients to psychiatric hospitals that should have been closed down and generalised incapacity of the psychiatric system to cover the needs.

The problems are presented as administrative but at root they are mainly about the ethical values concerning the rights of people with mental health problems, about the attitude towards provision of care, and finally, an issue of political determination!

Mental Health Europe shares the deep concern of a growing number of service users, relatives professionals as well as representatives of the European Parliament for the future of the public (community) mental health services system in Greece.

MENTAL HEALTH EUROPE – SANTE MENTALE EUROPE aisbl

Mental Health Europe (MHE) is a European non-governmental organisation committed to the promotion of positive mental health, the prevention of mental distress, the improvement of care, advocacy for social inclusion and the protection of human rights for (ex-) users of mental health services, their families and carers. For more information: www.mhe-sme.org

Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας: Υπόμνημα προς τον Υπουργό Υγείας

Οι Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Κ.Μ.Ψ.Υ.) ίσως να μην είναι γνωστές στο ευρύ κοινό, παρέχουν όμως πολύτιμη βοήθεια σε χιλιάδες παιδιά, εφήβους και ενήλικες οι οποίοι κατοικούν σε περιοχές που δεν υπάρχουν άλλες υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Οι Κ.Μ.Ψ.Υ. απευθύνονται σε άτομα με ψυχικές διαταραχές ή/και ψυχοκοινωνικά προβλήματα, σε ομάδες υψηλού κινδύνου για εκδήλωση τέτοιων προβλημάτων καθώς και στον υπόλοιπο πληθυσμό με την εφαρμογή προγραμμάτων πρωτογενούς πρόληψης σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές, τους ιατρούς και άλλους επαγγελματίες υγείας, τους εκπαιδευτικούς κ.α.

Δυστυχώς, όμως, οι Κ.Μ.Ψ.Υ. απειλούνται από την αδιαφορία του Υπουργείου Υγείας που μείωσε τη χρηματοδότησή τους, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι των περιοχών αυτών, να κινδυνεύουν να χάσουν τις μοναδικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας, στις οποίες είχαν πρόσβαση. Όση “απόσταση” και αν έχει πάρει η ηγεσία του Υπουργείου από τον ανθρώπινο πόνο, θα έπρεπε τουλάχιστον να αναλογιστεί το τεράστιο οικονομικό όφελος από τη λειτουργία των Μονάδων αυτών τόσο για τους πολίτες όσο και για το ίδιο το κράτος.

Την 8η Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκε το Πανελλήνιο Συμπόσιο Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας, στους Δελφούς. Στο e-mail του http://psi-action.blogspot.com λάβαμε το παρακάτω υπόμνημα που εστάλη στην ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης:

Αξιότιμες Κυρίες, αξιότιμοι Κύριοι,

Όπως γνωρίζετε το διήμερο 7-8 Νοεμβρίου 2008 πραγματοποιήθηκε στο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο των Δελφών το πρώτο πανελλήνιο ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΚΙΝΗΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (με εστίαση στις Κ.Μ.Ψ.Υ τις ανατεθειμένες σε ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα βλ. Αρθρο 11 Παρ. 1 του Ν. 2716/1999). Η εκδήλωση είχε γενική θεματική «Καλές Πρακτικές, Προβλήματα και Προοπτικές στη λειτουργία των Kινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας» πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Φωκίδας και του Δήμου Δελφών και συνδιοργανώθηκε από τις Κινητές Μονάδες: Έβρου, Ιωαννίνων-Θεσπρωτίας, Καρδίτσας, Κεφαλονιάς – Ζακύνθου - Ιθάκης, Κοζάνης, ΒΑ Κυκλάδων & Δ Κυκλάδων, ΝΑ Κυκλάδων, Λακωνίας, Λασιθίου, Λέσβου, Ρόδου, Τρικάλων, Φωκίδας, Χανίων, Χίου.

Στην Ελλάδα λειτουργούν αυτή τη στιγμή Κ.Μ.Ψ.Υ. σε 18 Νομούς της χώρας. Οι περισσότερες ιδρύθηκαν μετά το 2000 και προσφέρουν τις ακόλουθες υπηρεσίες: ψυχιατρική – ψυχολογική παρακολούθηση, διαγνωστικές και θεραπευτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας, κατ’οίκον φροντίδα, ψυχοκοινωνική αποκατάσταση, αγωγή – ευαισθητοποίηση της κοινότητας, παρουσία σε εξωτερικά ιατρεία στα τοπικά Κέντρα Υγείας.

Η ενθουσιώδης και μαζικότατη συμμετοχή, η ουσιαστική συζήτηση και η συγκινητική, δεδομένων των πολύ δύσκολων καιρών που διάγουν όλοι οι εργαζόμενοι στην ψυχική υγεία, κινητοποίηση επιστημόνων από όλα τα μήκη και τα πλάτη της χώρας, σκόρπισε σε όλους μας έναν αέρα αισιοδοξίας και ανέδειξε με τον πλέον ανάγλυφο και πλουραλιστικό τρόπο μερικά βασικά ποιοτικά χαρακτηριστικά της δουλειάς των Κ.Μ.Ψ.Υ. στα πλαίσια της Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης :

1. Η καθοριστική άμβλυνση του χρόνου παρέμβασης των εξειδικευμένων επιστημόνων κατά το οξύ ψυχωσικό επεισόδιο προς όφελος και συχνά με αποτέλεσμα τη σωτηρία του ασθενούς ή/και των οικείων του και την αποφυγή των ακούσιων και δαπανηρών εισαγωγών στα ψυχιατρεία.

2. Η ουσιαστική ευαισθητοποίηση-αγωγή της κοινότητας, όχι μόνο προς την κατεύθυνση της καταπολέμησης του στίγματος του ψυχικά ασθενούς (μέσω ημερίδων, εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε σχολεία κτλ) αλλά και της συνειδητοποίησης της ευθύνης μας ως πολιτών, στην παροχή αλληλοβοήθειας και υποστήριξης σε ομάδες πληθυσμού που την έχουν απόλυτη ανάγκη (μέσω της οργάνωσης τοπικών εθελοντικών υποστηρικτικών πυρήνων που συμβάλλουν στην κοινωνική επανένταξη και κυρίως στη μερική ή και την πλήρη παραγωγική δραστηριοποίηση και επαγγελματική αποκατάσταση των ψυχικά ασθενών).

3. Η διασφάλιση και η εμβάθυνση της συνέχισης της φροντίδας (follow up) των ψυχικά αρρώστων, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες που παρέχει η παραλλαγή της τεχνικής και του πλαισίου της θεραπείας. Αυτό καθίσταται δυνατόν με τη μέγιστη κινητοποίηση του επιστημονικού προσωπικού και την πολλαπλότητα της παρέμβασης σε διαθέσιμους χώρους της κοινότητας (συνήθως χώρους της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, χώρους που ανήκουν σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, συλλόγους, κλπ., και χώρους στους οποίους ζει και εργάζεται ο πληθυσμός στον οποίο απευθύνεται -σπίτι, καφενείο, χώροι δουλειάς). Τα απτά αποτελέσματα είναι η πρόληψη και αποφυγή των υποτροπών, η ραγδαία μείωση των επανεισαγωγών και η καταπολέμηση του φαινομένου της περιστρεφόμενης θύρας, η αποφόρτιση εν τέλει των δημοσίων ψυχιατρείων και η σταδιακή επανένταξη των ασθενών στην κοινότητα. Επιτυγχάνει, δηλαδή, κανείς το μέγιστο κοινωνικό όφελος με το μικρότερο δυνατό κόστος.

4. Η πολύπλευρη εκπαίδευση σε συνθήκες πραγματικής και απαιτητικής εργασίας (in service training) μιας ολόκληρης νέας γενιάς επιστημόνων της ψυχικής υγείας. Εκπαίδευση που δεν έχει να κάνει μόνο με την κατάρτιση, την ανταλλαγή και την αφομοίωση καλών πρακτικών παρέμβασης και θεραπείας, αλλά και με την ουσιαστική καλλιέργεια ενός ιδιαίτερου επαγγελματικού και κοινωνικού ήθους που συνδυασμένο με την ανθρώπινη συμπαράσταση και την αγάπη προς τον άρρωστο, είναι αυτοί οι πλέον πολύτιμοι και αναντικατάστατοι πόροι της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

Όλα τα παραπάνω στοιχεία είχαμε τη χαρά να τα διαπιστώσουμε, να τα συζητήσουμε και να τα αντιπαραβάλλουμε σε μια διημερίδα με υψηλό επιστημονικό και κλινικό ενδιαφέρον (ανταλλάξαμε απόψεις διεξοδικά για την τεχνική της επίσκεψης και μετέπειτα της θεραπείας στο σπίτι του ψυχικά ασθενούς, για την απαραίτητη δουλειά με την οικογένεια του ψυχικά αρρώστου επ’ ωφελεία τόσο των ίδιων των μελών όσο και προς τη διασφάλιση της σταθερής αποθεραπείας του αρρώστου, για τη διαδικασία δικτύωσης με όλες τις άλλες υπηρεσίες υγείας κάθε τομέα και για πολλά άλλα θέματα). Κυρίως, όμως, είχαμε τη χαρά να συναντηθούμε συνάδελφοι της ψυχικής υγείας που μοιραζόμαστε το ίδιο μεράκι για την εργασία μας, τις ίδιες αρχές της κοινοτικής και κοινωνικής ψυχιατρικής στην προσέγγισή μας και την ίδια πίστη για την αξία της μεταρρύθμισης από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη και από την Κεφαλονιά έως τη Χίο. Και αυτό στη σημερινή συγκυρία της υποχρηματοδότησης και της λήψης εξαναγκαστικών προσωπικών καταναλωτικών δανείων προκειμένου να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη δουλειά μας, είναι αν όχι μια ισχυρή απόδειξη για το πόσο σοβαρά λαμβάνουμε υπόψη μας την τελευταία, τουλάχιστον ένα αισιόδοξο μήνυμα για την ίδια την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα.

Οι Κ.Μ.Ψ.Υ. αποτελούν την πλέον απτή έκφραση της αντίληψης ότι ο ψυχικά ασθενής, με την ανάπτυξη των κατάλληλων κοινοτικών δομών και με περιοδική προληπτική, προνοιακή ή και θεραπευτική συνδρομή, δύναται να διαβιώνει αρμονικά και παραγωγικά στο κοινωνικό του περιβάλλον. Όσο διαχρονικά ισχυρή είναι η ανθρωπιστική αξία της διατήρησης του ψυχικά ασθενή σε λειτουργική κατάσταση στο οικείο περιβάλλον του, τόσο αποδεδειγμένο είναι και το δημοσιοοικονομικό όφελος της πολιτείας και της κοινωνίας που την υποστηρίζει.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ο βασικός νόμος 2716/1999 στο άρθρο 13 προβλέπει σε αδρές γραμμές συγκρότηση διαδικασιών χρηματοδότησης των μονάδων ψυχικής υγείας ορίζοντας τρεις πηγές διαθέσιμες στις Κ.Μ.Ψ.Υ.. Ειδικότερα:

α) Κατά τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 13 προβλέπεται η θέσπιση ειδικού νοσηλίου. Σε εκτέλεση της διατάξεως εκδόθηκε η με αριθμό ΥΑ Υ5β/Γ.Π οικ.35724/2002 (ΦΕΚ Β' 485), με την οποία ορίσθηκε το ειδικό ενοποιημένο (κλειστό) νοσήλιο στο ποσό των 11,00 ευρώ ανά επίσκεψη και με μέγιστο αριθμό επισκέψεων 4/μήνα. Στην ίδια απόφαση προβλέπεται και η εν συνεχεία σύναψη συμβάσεων μεταξύ ασφαλιστικών οργανισμών και Μ.Ψ.Υ. χωρίς ωστόσο να γίνεται οποιαδήποτε μνεία σε χρονοδιάγραμμα ή διαδικασίες. (Σημειώνεται ότι έως και σήμερα, η είσπραξη του άνω νοσηλίου, που σε κάθε περίπτωση δεν καλύπτει ούτε τα στοιχειωδέστατα λειτουργικά έξοδα, δεν έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στην πράξη.

β) Κατά την παράγραφο 3 του άρθρου 13 προβλέπεται ο δια Υπουργικής απόφασης καθορισμός διαδικασίας για την επιπλέον ενίσχυση Μ.Ψ.Υ. για τα ανασφάλιστα και οικονομικά αδύναμα άτομα. Στη συγκεκριμένη παράγραφο δε γίνεται διαχωρισμός των δομών ή φορέων (δημόσιων ή ιδιωτικών) που δικαιούνται της ενίσχυσης, συνεπώς ορίζεται και για τις Κ.Μ.Ψ.Υ. ειδική περίπτωση απευθείας χρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου.

γ) Κατά την παράγραφο 5 του άρθρου 13 προβλέπεται ειδικά η ένταξη των Κ.Μ.Ψ.Υ. τις οποίες λειτουργούν οι ιδιωτικοί μη κερδοσκοπικοί φορείς στην ανωτέρω αναφερόμενη διάταξη περί του ειδικού νοσηλίου και επίσης πρακτικά η υπαγωγή των μονάδων αυτών στη διαδικασία χρηματοδότησης των δημοσίων μονάδων υγείας βάσει του άρθρου 28 του ν. 2519/1997: ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ χωρίς ειδικούς περιορισμούς, χωρίς όμως και τη θέσπιση προϋποθέσεων.

Συμπερασματικά, το πρόβλημα δημιουργείται από την απουσία κανονιστικών ρυθμίσεων στις υ5β/οικ. 1962 / 21 – 9 – 2000 και Υ5β/οικ. 1662/ 21 - 5 - 2001 είτε σε διάφορη ΥΑ, που να ορίζουν διαδικασίες και να επιτρέπουν ειδική και συνεπώς ομαλή διαδικασία χρηματοδότησης δομών όπως οι Κ.Μ.Ψ.Υ. απευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό, εφόσον τούτο προβλέπεται από το υπερκείμενο νομοθέτημα. Ομοίως, προφανώς επί προθέσει του νομοθέτη να αποφευχθούν μορφώματα πλανοδιακής ιατρικής, οι ιδιωτικού φορέα Κ.Μ.Ψ.Υ. λειτουργούνται αποκλειστικά από μη κερδοσκοπικά Ν.Π.Ι.Δ..

Συνεπώς, προκύπτει ότι η μόνη διέξοδος από τη συνεχή εκκρεμότητα και ανασφάλεια συγκέντρωσης των αναγκαίων πόρων λειτουργίας των μονάδων ψυχικής υγείας συνίσταται στη θέσπιση συγκεκριμένου κανονιστικού πλαισίου στη βάση και προς εκτέλεση των διατάξεων του άρθρου 13 του Ν. 2716/1999.

Στα όρια του παρόντος κειμένου δεν είναι ασφαλώς εφικτή η συγκρότηση νομοθετικής πρότασης. Ωστόσο, οι σχετικές διατάξεις θα πρέπει να είναι αφενός δεσμευτικές για το δημόσιο και αφετέρου ειδικές ως προς τις επιχορηγούμενες δαπάνες και διαδικασίες εγκρίσεων / εκταμιεύσεων. Απαραίτητη προκύπτει η θέσπιση διαδικασιών καθορισμού κόστους - όχι βέβαια κατά δήλωση του επιχορηγούμενου - αλλά σύμφωνα με υπολογισμούς που θα προκύπτουν από συγκεκριμένες διατάξεις σε συνδυασμό με την απόφαση σκοπιμότητας εκάστης δομής. Τα ανωτέρω θα επέτρεπαν τον ορισμό με ειδική διάταξη των επιχορηγήσεων αυτών ως άμεσα απαιτητών.

Κατά τον τρόπο αυτό οι λειτουργούσες δομές θα μπορούσαν να μην εξαρτούν τη συνέχιση λειτουργίας τους από την ατομική βούληση οποιουδήποτε, ενώ παράλληλα το δημόσιο θα γνώριζε και θα μπορούσε να προϋπολογίσει πραγματικά και όχι υποθετικά τις αναγκαίες δαπάνες.

Οπωσδήποτε για την ορθή λειτουργία του συστήματος ψυχικής υγείας δεν επαρκούν μεριστικές λύσεις και παρεμβάσεις αλλά απαιτείται εφαρμογή καθολικής οργανωμένης και τομεοποιημένης διαχείρισης. Η σημερινή ωστόσο οριακή κατάσταση του συστήματος επιβάλει την αξιοποίηση των υφιστάμενων προαναφερθεισών διατάξεων, την κατά τα ανωτέρω εξειδίκευση και ουσιαστική ενεργοποίησή τους.

Οι Κ.Μ.Ψ.Υ είναι ίσως οι δομές που υπηρετούν πιο πιστά το πνεύμα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και αναδεικνύουν σαφέστερα την ηθική βάση της κοινοτική ψυχιατρικής, δεδομένου ότι δύνανται να εξυπηρετήσουν μεγαλύτερες πληθυσμιακές ομάδες και να ενεργήσουν προληπτικά αποτρέποντας ανάπτυξη παθολογιών που θα οδηγούσαν σε αύξηση αναγκών για τις πλέον δαπανηρές δομές φιλοξενίας.

Για την Επιτροπή του 1ου πανελληνίου Συμποσίου Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας (Δελφοί, 7-8 Νοεμβρίου 2008)

Κωνσταντίνος Μπόλιας (Κ.Μ.Ψ.Υ. Νομού Χίου)

Αλέξανδρος Λούντζης (Ε.Κ.Ψ. & Ψ.Υ.)

Χριστίνα Ζαχαροπούλου (Κ.Μ.Ψ.Υ. Νομού Φωκίδας)

EΠΙΣΥΝΑΠΤΟΝΤΑΙ ΟΙ ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΩΝ Κ.Μ.Ψ.Υ.

Σημείωση (του blog): Οι παραπομπές του υπομνήματος σε υπουργικές αποφάσεις δεν συμπεριελήφθησαν στην ανάρτηση.

Η συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Υπουργείο Υγείας και η “μεσαιωνική οπισθοδρόμηση στην ψυχική υγεία”

   

Σήμερα, Τρίτη 25 Νοέμβρη, πραγματοποιήθηκε η συγκέντρωση διαμαρτυρίας που οργανώθηκε από το Δίκτυο Ψυχικής Υγείας και Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης “ΑΡΓΩΣ” στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. http://psi-action.blogspot.com/2008/11/25112008.html Στη συγκέντρωση συμμετείχαν εκπρόσωποι φορέων ψυχικής υγείας (ΜΚΟ), εργαζόμενοι και χρήστες των υπηρεσιών που έχουν αναπτύξει οι παραπάνω φορείς στην κοινότητα.

Τα αιτήματα ήταν (επιγραμματικά):

-η απρόσκοπτη συνέχιση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και η διασφάλιση των δικαιωμάτων και της ποιότητας ζωής των ασθενών, με παράλληλη ολοκλήρωση της τομεοποίησης και του δικτύου Υπηρεσιών στην κοινότητα.

-η άμεση εξασφάλιση του συνόλου των αναγκαίων πόρων για το 2008 έως τα μέσα Δεκεμβρίου και η 100% αύξηση του εγγεγραμμένου κονδυλίου για το 2009 (σημειώνεται ότι εγγράφηκε ποσό χαμηλότερο και από το 2008!).

-η συνολική αντιμετώπιση των προβλημάτων της υποχρηματοδότησης και όχι η επιλεκτική αντιμετώπιση κάποιων φορέων με έκτακτες αδιαφανείς χρηματοδοτήσεις, βάσει «ειδικών» κριτηρίων που είναι άγνωστα.

-η ανάπτυξη διαλόγου για το θεσμικό πλαίσιο διοικητικής, οικονομικής και διαχειριστικής λειτουργίας των μονάδων καθώς και για τα θέματα ποιότητας.

-η πραγματοποίηση μιας συνάντησης με τον Υπουργό Υγείας,

Ο Υφυπουργός Υγείας κος Κωνσταντόπουλος και η Γ. Γραμματέας Πρόνοιας κα Τροχάνη δέχθηκαν τους εκπροσώπους του Δικτύου “ΑΡΓΩΣ” και των εργαζομένων.

Από ότι πληροφορηθήκαμε ο κος Κωνσταντόπουλος δεσμεύτηκε ότι δεν θα επιστρέψουν οι ένοικοι των κοινοτικών δομών στα ιδρύματα και άτι θα καταβληθούν δύο μισθοί (από τους τέσσερις οφειλόμενους) στους εργαζομένους. Επίσης, ο κος Κωνσταντόπουλος, για πρώτη φορά μετά από μήνες, δεν κατηγόρησε τους φορείς για κακοδιαχείριση και απέδωσε τα προβλήματα χρηματοδότησης στο Υπουργείο Οικονομικών. Όπως καταλαβαίνετε δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε την θλίψη που μας προκαλούν τα “επιτεύγματα” της συνάντησης. Οι ψυχικά ασθενείς δεν θα επιστρέψουν στα ιδρύματα (κάτι που μας κάνει να αναρωτιόμαστε που θα πάνε τελικά ?), οι εργαζόμενοι θα πάρουν δύο μισθούς (δηλαδή μπορεί και να πάρουν το δώρο Χριστουγέννων το...Πάσχα) και οι υπεύθυνοι των φορέων κατάφεραν να μην θεωρούνται “καταχραστές”.

Αντί να σχολιάσουμε, θα παραθέσουμε τη συνέντευξη του Αν. Καθηγητή Κοινωνικής Ψυχιατρικής στο Πάντειο Παν/μιο Στέλιου Στυλιανίδη στην Ολυμπία Λιάτσου.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στη σημερινή Ελευθεροτυπία

http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=22252788

με τίτλο “Μεσαιωνική οπισθοδρόμηση στην ψυχική υγεία”

Σε ποιο σημείο βρίσκεται η ψυχιατρική μεταρρύθμιση;

«Χιλιάδες ασθενείς επέστρεψαν από την κόλαση του ασύλου σε δομές που έχουν ως στόχο την αυτόνομη διαβίωση σ' ένα ανθρώπινο περιβάλλον. Χιλιάδες πολίτες βρήκαν στις κοινοτικές δομές απαντήσεις στα προβλήματά τους, χωρίς να απομακρυνθούν από τον τόπο κατοικίας τους. Σταδιακά, άρχισε να διαμορφώνεται ένα νέο δίκτυο υπηρεσιών και μία νέα αντίληψη στους επαγγελματίες, αλλά και τους πολίτες σχετικά με την παροχή ψυχιατρικών υπηρεσιών. Στην πορεία της μεταρρύθμισης έχουν αντιμετωπιστεί διάφορα προβλήματα».

Γιατί φτάσαμε στο σημείο μηδέν ;

«Τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου βρίσκονται μπροστά σε μία πιθανότητα πρωτοφανούς παλινδρόμησης, με τη διακοπή λειτουργίας περισσότερων από 400 δομών δημοσίου οφέλους. Οι φορείς βρίσκονται αντιμέτωποι με τον πραγματικό κίνδυνο, παρά τις δραματικές προσπάθειες που έχουν καταβάλει όσοι εργάζονται σ' αυτούς τα τελευταία χρόνια, αναστολής της λειτουργίας των δομών τους. Δυστυχώς, η κατάσταση δεν είναι καλύτερη στο Δημόσιο. Ολες οι υπηρεσίες θα έπρεπε να λειτουργούν ως ένα συνεχές δημόσιο σύστημα φροντίδας. Οταν ένα μέρος του συστήματος καταρρέει, ενεργοποιείται το φαινόμενο "ντόμινο" και στο υπόλοιπο».

Πού οφείλονται τα προβλήματα αυτά;

«Αυτή τη στιγμή η χρηματοδότηση που έχει φθάσει στην πλειοψηφία των φορέων, αντίθετα με ό,τι ψευδώς διαγγέλλεται, δεν ξεπερνάει το 40% των απαιτούμενων πόρων. Γι' αυτό, έχουμε ζητήσει καθιέρωση συνεχούς συστήματος παρακολούθησης και αξιολόγησης της διαχείρισης των πόρων σε σχέση με την ποιότητα του παραγόμενου επιστημονικού και θεραπευτικού έργου από ανεξάρτητη ομάδα εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ Είναι λάθος να θεωρούμε ότι το θέμα είναι καθαρά οικονομικό ή τεχνοκρατικό».

Ποιοι παράγοντες καθορίζουν την επιτυχία μιας μεταρρύθμισης;

«Η ηθική και η ιδεολογία στην οποία βασίζεται η λήψη αποφάσεων, η στάση των ψυχιάτρων, οι πολιτικές αποφάσεις που στηρίζουν το όλο εγχείρημα και τέλος, οι πόροι. Δημιουργείται εσκεμμένα κλίμα ασάφειας, ότι υπάρχει κακή διαχείριση στους φορείς, ότι παρακρατούν τα χρήματα από τους εργαζομένους, ότι έχουν ήδη δοθεί οι λύσεις από το υπουργείο και ότι κάποιοι παίζουν παιχνίδι εντυπώσεων».

Ο ρόλος του υπουργείου Υγείας;

«Το τελευταίο τρίμηνο έχουν κατατεθεί τρεις επερωτήσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι δύο μάλιστα από βουλευτές του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Αυτοί παίζουν το παιχνίδι κάποιων; Ο υφυπουργός Υγείας κ. Κωνσταντόπουλος επιμένει σε μία δική του ψευδή κατασκευή που παρουσιάζει ως "αλήθεια" σχετικά με την ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Δηλώνει ότι το υπουργείο "πληρώνει" πολλά για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Οι φορείς όμως δεν είναι προμηθευτές υλικών».

Πού χωλαίνουν οι υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας;

«Το υπουργείο Υγείας δεν έχει ασχοληθεί με το κόστος των παραιτήσεων εκπαιδευμένων και έμπειρων επαγγελματιών, της συντήρησης δύο παράλληλων συστημάτων (ασυλικό και κοινοτικό), της αντιπαράθεσης των εμπλεκομένων φορέων, της μη πρόληψης των υποτροπών, της βάναυσης μεταχείρισης των ατόμων που χρήζουν νοσηλεία, του κόστους που βιώνει η οικογένεια, τις επιπτώσεις του κοινωνικού αποκλεισμού που μπορεί να συνεπάγεται η ταμπέλα του "δυσίατου" ή "επικίνδυνου"».

Ολα αυτά παραπέμπουν σε πολιτικές που παρουσιάζονται και σε άλλους χώρους της Υγείας;

«Η πολιτεία διαχειρίζεται ορισμένες "περιθωριακές" ή "ανώδυνες" για το νεο-φιλελεύθερο σύστημα αντιφάσεις, όπως το πρόβλημα του ψυχιατρικού εγκλεισμού και των ψυχιατρείων, της εξαθλίωσης των φυλακών, της αποδόμησης των λιγοστών δομών απεξάρτησης με έναν ανεύθυνο, δημαγωγικό, ανάλγητο, ερασιτεχνικό και αποσπασματικό τρόπο. Εχω όμως την εντύπωση ότι πίσω από αυτήν την απορρύθμιση ενός προϋπάρχοντος, δυσλειτουργικού συστήματος κοινωνικής αλληλεγγύης, υπάρχει σαφής ιδεολογικός και πολιτικός προσανατολισμός».

Τι εννοείτε;

«Επιστρέφοντας στους προαναφερθέντες παράγοντες για κάθε μεταρρυθμιστικό εγχείρημα, θα διαπιστώσουμε ότι η ηθική αντίφαση μεταξύ στόχων και πράξης σε σχέση με τη συνέχεια των στόχων του αποϊδρυματισμού και της κοινωνικής ψυχιατρικής είναι κάτι παραπάνω από κραυγαλέα· η στάση της πλειοψηφίας των ψυχιάτρων απέναντι στη μεταρρύθμιση είναι από αδιάφορη, "επιστημονικά ουδέτερη" και επιφυλακτική ώς εχθρική· η πολιτική βούληση υπάρχει προς την αντίθετη κατεύθυνση».

Ποια κατεύθυνση;

«Υπάρχει πρόσφατη επικύρωση από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας μιας απόφασης που προσδιορίζει "νέους" ψυχιατρικούς ταξινομητικούς όρους για κατηγορίες ψυχικά πασχόντων, τμήματα νοσηλείας οργανικών ψυχοσυνδρόμων. Αυτά δυστυχώς περιγράφουν με σαφήνεια τη φιλοσοφία του υπουργείου Υγείας σχετικά με την αναγκαιότητα μετάβασης από την ιδρυματική στην κοινοτική φροντίδα. Περιγράφουν τα μέσα για μια νέα μεγάλη "ΕΓΚΑΘΕΙΡΞΗ" όπως θα έλεγε ο Φουκό. Οι αντιφάσεις του συστήματος "επιλύονται" μέσα από "εννοιολογικό" και φυσικό αποκλεισμό των τρελών και των νέων περιθωριακών από τον ανθρώπινο κόσμο, με την ιδεολογική χρήση μιας ακραίας βιολογίζουσας αντιεπιστημονικής και αντιθεραπευτικής ψυχιατρικής».

«Κράτος πρόνοιας». Εχει σβηστεί από το λεξικό του νεοφιλελεύθερου κράτους;

«Η χώρα μας ευθυγραμμίζεται με την πλέον κυνική έκφραση του νεο-φιλελεύθερου κράτους. Τον κοινωνικό έλεγχο, δηλαδή, εξαιρετικά πολύπλοκων βιοψυχοκοινωνικών προβλημάτων όπως οι εξαρτήσεις, οι διαταραχές συμπεριφοράς, η παραβατικότητα, ο κοινωνικός αποκλεισμός των μεταναστών, τα προβλήματα απομόνωσης της τρίτης ηλικίας, μέσα από το απλουστευμένο αλλά πανίσχυρο οπλοστάσιο της βιολογίζουσας ψυχιατρικής. Οσοι έζησαν τη φρίκη της Λέρου και πάλεψαν για το όραμα μιας άλλης ψυχιατρικής στη χώρα μας και στην Ευρώπη, δεν θα επιτρέψουν ένα τέτοιο μεσαιωνικό σενάριο οπισθοδρόμησης».

Συγκέντρωση Διαμαρτυρίας Δικτύου Ψυχικής Υγείας και Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης απέναντι στο Υπουργείο Αλληλεγγύης την Τρίτη 25/11/2008

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Συγκέντρωση Διαμαρτυρίας Δικτύου Ψυχικής Υγείας και Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης απέναντι

στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,

Αριστοτέλους 19 Αθήνα,

την Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2008, ώρα 9.00 π.μ.

Οι φορείς που υλοποιούν, εδώ και 25 χρόνια, με υπευθυνότητα και σεβασμό απέναντι στους ψυχικά πάσχοντες, ένα μεγάλο μέρος της αποασυλοποίησης και της μεταρρύθμισης των ψυχιατρικών υπηρεσιών, εκπέμπουν σήμα κινδύνου και κραυγή απόγνωσης.

Συγκεντρωνόμαστε μαζί με ασθενείς, εργαζόμενους, εκπροσώπους συλλόγων χρηστών υπηρεσιών ψυχικής υγείας, συλλόγων οικογενειών ατόμων με ψυχικά προβλήματα για να ενημερώσουμε τους πολίτες ότι με ευθύνη από της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μέσω της αθέτησης καταβολής των οφειλομένων, βρισκόμαστε στην οριακή κατάσταση:

Επικείμενης διακοπής λειτουργίας Μονάδων που αναδέχθηκαν ψυχιατρικούς ασθενείς από Δημόσια Ψυχιατρεία, στα πλαίσια του προγράμματος αποασυλοποίησης, μετά από ανάθεση από το Ελληνικό Δημόσιο.
Άμεσης απειλής απόλυσης θεραπευτών.
Απειλής αθρόας επιστροφής ψυχικά ασθενών στα Δημόσια Ψυχιατρεία με την διαδικασία του ακούσιου εγκλεισμού.
Παράλληλης απειλής βλάβης της ψυχικής υγείας, της σωματικής ακεραιότητας και της εν γένει προσωπικότητας των αρρώστων.
Κινδύνου για τις οικογένειές τους και το κοινωνικό σύνολο.

Οι φορείς αυτοί βρίσκονται αντιμέτωποι με τον πραγματικό κίνδυνο διακοπής της λειτουργίας των δομών τους, παρά τις δραματικές προσπάθειες που έχουν καταβάλει όσοι εργάζονται σ’ αυτούς τα τελευταία τρία χρόνια. Αυτό οφείλεται στην προσπάθεια απαξίωσης των φορέων και του έργου τους από την πλευρά του ΥΥΚΑ με τους ακόλουθους τρόπους:

Περικοπή χρηματοδοτήσεων και επαναλαμβανόμενες καθυστερήσεις. Έως και τον 11ο του 2008 έχουν εξασφαλιστεί 44 αντί 76 εκατ. ευρώ που απαιτούνται. Στους περισσότερους φορείς όμως έχει διατεθεί λιγότερο από το 40% των απαιτούμενων πόρων.

Προσπάθεια συκοφαντίας των φορέων μέσω ψευδών και περιπλανητικών δηλώσεων (π.χ. ότι οι φορείς έχουν τα χρήματα και δε τα διαθέτουν στους εργαζομένους, ότι οι φορείς θα έπρεπε να χρηματοδοτούνται απολογιστικά, ότι τα προβλήματα χρηματοδότησης οφείλονται σε καθυστερήσεις από την πλευρά των φορέων, ότι στους φορείς παρουσιάζονται φαινόμενα οικονομικών ατασθαλιών και παράνομων πράξεων κοκ, ότι το ΥΥΚΑ μπορεί να «απορροφήσει» τους εργαζόμενους σε ΝΠΔΔ κοκ).

Δηλώνοντας ότι τα προβλήματα έχουν ήδη λυθεί μέσω μέτρων που είναι δύσκολο να εφαρμοστούν ή απαιτείται ακόμα χρόνος για την εφαρμογή τους (η σύμβαση με τους ασφαλιστικούς φορείς περιέχει αρκετά σημεία που χρήζουν αναθεώρησης για να μην παρουσιαστούν προβλήματα στην λειτουργία των δομών και στη συνεργασία των φορέων με τους ασφαλιστικούς οργανισμούς).

Την έλλειψη ιδιαίτερου ολοκληρωμένου νομικού πλαισίου για τα ατομικά δικαιώματα αυτών των ασθενών, καθώς και διοικητικο-οικονομικού πλαισίου υποστήριξης της συνέχισης των έργων του προγράμματος «Ψυχαργώς β’ φάση» μετά την περίοδο συγχρηματοδότησης όπως προκύπτει από τις απαντήσεις που κατά καιρούς δίνει η πολιτική ηγεσία του Υ.Υ.κ.Κ.Α. σε ερωτήσεις βουλευτών.

Οι πολιτικοί και υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου συμπεριφέρονται με αλαζονεία και έπαρση, αρνούνται να κάνουν ένα ουσιαστικό διάλογο με εμάς, ενώ επιπλέον εφευρίσκουν ανακριβή επιχειρήματα που διοχετεύουν στον Τύπο και τα Μ.Μ.Ε., ενώ είναι προφανές, ότι το Υπουργείο, όταν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του στο ακέραιο –όπως οφείλει, αλλά δεν πράττει- δεν κάνει σε κανέναν χάρη ή κοινωνική πολιτική ως προς την χρηματοδότηση των Μονάδων και τούτο διότι: α) υπήχθη σε στρατηγικές της Ε.Ε. που το υποχρέωσαν να προβεί στην αποασυλοποίηση και στην ανάπτυξη κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας, ιδιαίτερα για παιδιά και εφήβους, β) το ίδιο το κράτος κέρδισε από τις επιδοτήσεις της Ε.Ε. και μείωσε το κόστος από τη συντήρηση των αρρώστων στα δημόσια Καταστήματά του και συνεπώς, γ) η καταβολή κάλυψης των δαπανών λειτουργίας των Μονάδων αποτελεί συμβατική του υποχρέωση και όχι οικειοθελή παροχή.

Η ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ

ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ

ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΥΥΚΑ

ΟΧΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΕΙΣ –

ΟΧΙ ΣΤΗ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΑ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ -

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ –

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ –
ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟΥΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ

ΛΕΜΕ ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΣΥΛΙΚΗ ΛΟΓΙΚΗ
ΟΧΙ ΣΕ ΝΕΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΛΕΡΟΥ

Η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδος ζητά από τον κο Δημήτρη Αβραμόπουλο την άμεση χρηματοδότηση και υποστήριξη των δομών του «Ψυχαργώς»

Φθάνουμε στα τέλη του 2008 και καμιά λύση δεν έχει δοθεί στο πρόβλημα της υποχρηματοδότησης των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (κοινοτικών δομών) για παιδιά, εφήβους και ενήλικες που λειτουργούν στη χώρα μας. Το Υπουργείο Υγείας συνεχίζει να αδιαφορεί για το τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα που δημιουργήθηκε τα τελευταία τρία χρόνια. Οι έντονες αντιδράσεις και οι διαμαρτυρίες από τους επιστημονικούς φορείς - ΜΚΟ, τους λειτουργούς ψυχικής υγείας που παραμένουν για μήνες απλήρωτοι, τις οικογένειες των χρηστών, τον επίτροπο της Ε.Ε., τους Έλληνες βουλευτές και ευρωβουλευτές, τον Συνήγορο του Πολίτη, τους πολίτες της χώρας μας, δεν έχουν φέρει κανένα αποτέλεσμα. Οι κοινοτικές δομές προς το παρόν υπολειτουργούν και ο κίνδυνος να διακοπεί η λειτουργία τους είναι άμεσος.

Το http://psi-action.blogspot.com/, συνεχίζοντας την προσπάθεια ενημέρωσης των πολιτών, σε σχέση με τις δραματικές εξελίξεις στο χώρο της ψυχικής υγείας, δημοσιοποιεί την επιστολή (10/11/2008) της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος προς τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κο Δημήτρη Αβραμόπουλο:

Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,

Η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδος - Ένωση Ψυχιάτρων Παιδιών και Εφήβων, θέλει να σας εκφράσει την έντονη ανησυχία της για την κατάσταση που επικρατεί τη στιγμή αυτή στη Δημόσια Παιδοψυχιατρική Περίθαλψη των Παιδιών και Εφήβων με ψυχικές διαταραχές και ιδιαίτερα στο χώρο των αναγκών νοσηλείας και της λειτουργίας των δομών για παιδιά με σοβαρές παιδοψυχιατρικές διαταραχές που χρειάζονται ημερήσιο πρόγραμμα.

Ζητά την παρέμβασή σας:
1) Για την άμεση χρηματοδότηση και υποστήριξη της λειτουργίας των λιγοστών παιδοψυχιατρικών δομών που δημιουργήθηκαν στα πλαίσια του Προγράμματος «Ψυχαργώς».
2) Για την υλοποίηση της οργάνωσης και λειτουργίας των Παιδοψυχιατρικών Τμημάτων στα Γενικά Νοσοκομεία που έχουν προβλεφθεί από το Πρόγραμμά «Ψυχαργώς» και δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί
3) Για την άμεση διακοπή της Μονάδας Επέιγοντων Περιστατικών (ΜΕΠ) του Παιδοψυχιατρικών Νοσοκομεία Αττικλης (ΠΝΑ).

Αναλυτικότερα:
1) Οι λιγοστές παιδοψυχιατρικές δομές που δημιουργήθηκαν στα πλαίσια του Προγράμματος «Ψυχαργώς», που λειτούργησαν από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΗΚΥΟ) βρίσκονται στα πρόθυρα του κλεισίματος λόγω διακοπής της χρηματοδότησης. Οι μονάδες αυτές, όπως Ξενώνες για Εφήβους, Κέντρα Ημέρας και άλλα Προγράμματα Ημερήσιας Φροντίδας για παιδιά και εφήβους με σοβαρές διαταραχές ανάπτυξης και άλλες ψυχικές διαταραχές, πολλές από τις οποίες είναι πρωτοποριακές για τη χώρα μας, εξυπηρετούν με επιστημονική αρτιότητα μέχρι σήμερα ομάδες παιδιών και εφήβων με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας, τα οποία δεν καλύπτονται από τις υπάρχουσες δημόσιες δομές. Θεωρούμε περισσότερο από απαραίτητη τη συνέχιση της λειτουργίας τους.
2) Έχουμε τονίσει με έμφαση την αναγκαιότητα λειτουργίας Παιδοψυχιατρικών δομών στα Γενικά Νοσοκομεία για την παρακολούθηση σε εξωτερική βάση, την παροχή συμβουλευτικής διασυνδετικής στις άλλες Κλινικές ή και τη νοσηλεία Παιδιών ή Εφήβων που παρουσιάζουν σχετική ένδειξη, αλλά και την ανάπτυξη των απαραίτητων παιδοψυχιατρικών δομών (Κέντρων Ημέρας, Ξενώνων για Εφήβους, Προστατευμένων Διαμερισμάτων διαβίωσης) σε διασύνδεση με το Γενικό Νοσοκομείο σε κάθε διαμέρισμα της χώρας. Για παράδειγμα, η μεταφορά των τεσσάρων Παιδοψυχιατρικών Τμημάτων του ΠΝΑ, που προβλέπονται από το Πρόγραμμα «Ψυχαργώς», έχουν εξαγγελθεί εδώ και πολλά χρόνια, αλλά καθυστερεί απελπιστικά η υλοποίηση τους.
3) Είναι εν γνώσει μας τα αδιέξοδα λειτουργίας της ΜΕΠ του ΠΝΑ, τα οποία συνδέονται με την παραβίαση στοιχειωδών επιστημονικών κανόνων λειτουργίας. Η μονάδα αυτή του ΠΝΑ λειτούργησε τα τελευταία 50 χρόνια μαζί με τα χρόνια τμήματα του ΠΝΑ, ως λύση ανάγκης της Ελληνικής Πολιτείας για τις σοβαρές παιδοψυχιατρικές ανάγκες όλης της χώρας με χαρακτηριστικά ασύλου.
Από το Πρόγραμμα «Ψυχαργώς» προβλεπόταν το οριστικό κλείσιμο όλων των Παιδοψυχιατρικών τμημάτων του ΠΝΑ και η μεταφορά των τεσσάρων κλινικών και το κλείσιμο του ΠΝΑ μέχρι το τέλος του 2006. Από τότε έχουν περάσει άλλα δύο χρόνια. Μετά από 25 χρόνια ψυχιατρικής μεταρρύθμισης η ΜΕΠ συνεχίζει αδιάλειπτα τις εισαγωγές ως η μόνη λειτουργούσα μονάδα νοσηλείας για εφήβους άνω των 15 ετών για όλη την Αττική και πολλά άλλα διαμερίσματα της χώρας, χωρίς κανένα χρονοδιάγραμμα διακοπής της λειτουργίας της.

Οι θέσεις της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας, έχουν διατυπωθεί αναλυτικά και με σαφήνεια σε υπόμνημα μας για την 2η Αναθεώρηση του Προγράμματος «Ψυχαργώς», που υποβάλαμε τον Φεβρουάριο του 2007 στο Υπουργείο σας.

Για όλα τα παραπάνω ο παιδοψυχιατρικός κόσμος διακατέχεται από μεγάλη ανησυχία και για το λόγο αυτό ζητάμε άμεσα συνάντηση μαζί σας για να σας εκθέσουμε τις θέσεις μας, να σας υποβάλλουμε εκ νέου προτάσεις και να συνεργαστούμε για την εξεύρεση λύσεων.

Με τιμή
Για το Δ.Σ. της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος- Ένωσης Ψυχιάτρων Παιδιών & Εφήβων.

Ο Πρόεδρος Δημ. Γ. Γεωργιάδης, Παιδοψυχίατρος, Διευθυντής ΕΣΥ
Ο Γ. Γραμματέας Γερ. Κολαίτης, Παιδοψυχίατρος, Επ. Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής Παν/μιου Αθηνών

Συνήγορος του Πολίτη προς κο Δημήτρη Αβραμόπουλο: Επιτακτική η ανάγκη για τη συνέχιση της λειτουργίας των μονάδων της Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.

Ο Συνήγορος του Πολίτη (ανεξάρτητη αρχή) με επιστολή του (6/11/2008) προς τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κο Δημήτρη Αβραμόπουλο, αναφέρεται στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μονάδες της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (ΕΨΥΠΕ), οι οποίες έχουν περιέλθει σε δεινή κατάσταση λόγω της μείωσης της επιχορήγησης του έτους 2008 κατά 50%. Ο Συνήγορος του Πολίτη θεωρεί “επιτακτική την ανάγκη όχι μόνο για την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας και ενίσχυση των δομών αλλά και για τον προγραμματισμό της ίδρυσης και άλλων αντίστοιχων” και ζητά από τον Υπουργό Υγείας “να εξετάσει τα προβλήματα και να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την αντιμετώπισή τους”.

Το http://psi-action.blogspot.com/ δημοσιοποιεί την επιστολή του Συνηγόρου του Πολίτη, η οποία υπογράφεται από τον κο Γιώργο Καμίνη:

Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,

Ο Συνήγορος του Πολίτη στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του βάσει του ν.3094/03. όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ενημερώθηκε πρόσφατα για τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην παρούσα φάση οι μονάδες της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (ΕΨΥΠΕ). Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν τεθεί υπόψη της Αρχής μας. οι μονάδες της ΕΨΥΠΕ έχουν περιέλθει σε δεινή κατάσταση λόγω της μείωσης της επιχορήγησης του έτους 2008 κατά 50% σε σχέση με την αντίστοιχη που κατεβλήθη το έτος 2007, με αναπόφευκτες συνέπειες την αβεβαιότητα, την υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και την αύξηση του βαθμού επικινδυνότητας για τους φιλοξενούμενους. Στις δομές της ΕΨΥΠΕ συμπεριλαμβάνονται οι ξενώνες ενηλίκων «Κοινοτικό Σπίτι Η ΘΕΤΙΣ». «Κοινοτικό Σπίτι ΑΡΙΑΔΝΗ» και «Πρότυπη Οικία ΟΔΥΣΣΕΑΣ»: το Κέντρο Ημέρας Εφήβων «ΩΡΙΩΝΑΣ». ο Θεραπευτικός Ξενώνας Εφήβων «ΙΡΙΣ» και ο ξενώνας φροντίδας παιδιών ψυχικά πασχόντων γονέων «ΜΕΑΙΑ». Στην παρούσα φάση τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εν λόγω μονάδες είναι τόσο σοβαρά που καθιστούν άμεσο τον κίνδυνο διακοπής της λειτουργίας τους. Ήδη έχει ανασταλεί η λειτουργία του Θεραπευτικού Ξενώνα Εφήβων «ΙΡΙΣ», καθώς μέρος του προσωπικού αναζήτησε εργασία εκτός ΕΨΥΠΕ, εξαιτίας παρατεταμένης μισθολογικής εκκρεμότητας και το εναπομείναν προσωπικό δεν ήταν επαρκές για να συνεχιστεί απρόσκοπτα και με ασφάλεια για τους φιλοξενούμενους η λειτουργία του.

Όσον αφορά τις μονάδες που απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους, θυμίζουμε ότι ο Συνήγορος του Πολίτη έχει εκφράσει και στο παρελθόν προς το Υπουργείο σας (Πόρισμα με τίτλο «Α ο μες προστασίας και φιλοξενίας παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές». 2005) - τα σοβαρότατα προβλήματα και ελλείμματα που διαπιστώνονται στον τομέα της παιδικής προστασίας, ως συνέπεια της απουσίας στη χώρα μας εξειδικευμένων δομών για τη φιλοξενία και τη θεραπευτική αντιμετώπιση παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές ή με σοβαρά ψυχο-κοινωνικά προβλήματα που χρήζουν ειδικής θεραπευτικής παρέμβασης.

Επισημαίνεται ότι οι προαναφερόμενες μονάδες της ΕΨΥΠΕ είναι από τις ελάχιστες που λειτουργούν στη χώρα με υψηλές επιστημονικές προδιαγραφές και θεραπευτικό προσανατολισμό, σε έναν τομέα ιδιαίτερα ευαίσθητο που παρουσιάζει σοβαρότατα κενά και ελλείμματα. Ως εκ τούτου, θεωρούμε επιτακτική την ανάγκη όχι μόνο για την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας και ενίσχυση τους αλλά και για τον προγραμματισμό της ίδρυσης και άλλων αντίστοιχων δομών.

Δεδομένων των ανωτέρω, σας παρακαλούμε να εξετάσετε τα προαναφερόμενα προβλήματα και να καταβάλετε κάθε δυνατή προσπάθεια για την αντιμετώπιση τους. ενημερώνοντας την Αρχή μας για τις ενέργειες και προθέσεις σας.

Αναμένοντας την απάντηση σας, παραμένουμε στη διάθεση σας για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση θελήσετε.

Οι εργαζόμενοι στην ψυχική υγεία ζητούν την παρέμβαση του Επιτρόπου της Ε.Ε. για το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης των κοινοτικών δομών

Οι εργαζόμενοι στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (κοινοτικές δομές), οι οποίες λειτουργούν από Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ενημερώνουν τον Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης “για την αρνητική εξέλιξη του προγράμματος και για τον ελλοχεύοντα κίνδυνο παντελούς καταστροφής των όσων μέχρι σήμερα επιτεύχθηκαν στον τομέα της αποασυλοποίησης – ψυχοκοινωνικής επανένταξης” και ζητούν την παρέμβασή του.

Το http://psi-action.blogspot.com/, δημοσιοποιεί την επιστολή, την οποία υπογράφουν 490 εργαζόμενοι στο χώρο της ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης:

Αξιότιμε κύριε Επίτροπε,

Οι υπογράφοντες και υπογράφουσες την επιστολή αυτή είμαστε εργαζόμενοι/ες σε Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα στο πεδίο της ψυχοκοινωνικής επανένταξης και αποκατάστασης ψυχικά ασθενών, που ως εντολοδόχοι φορείς του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγύης (Υ.Υ.κ.Κ.Α.), εκτελούν έργα του προγράμματος «Ψυχαργώς β’ φάση» και επιθυμούμε να σας γνωρίσουμε τα εξής:

Η υλοποίηση των περισσότερων έργων ήταν ομαλή και πέτυχε τους στόχους της, όπως αναφέρουν αρμόδιες υπηρεσίες, κατά το 18μηνο διάστημα συγχρηματοδότησής τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μετά την λήξη της συγχρηματοδότησης υπάρχουν πολλά προβλήματα που εμποδίζουν την υλοποίηση του προγράμματος και εκτρέπουν τα εκτελούμενα έργα από τα συμφωνηθέντα και συνομολογηθέντα μεταξύ Ε.Ε. και το Ελληνικού Δημοσίου σκοπό για τον οποίο άλλωστε εκδηλώθηκε η έμπρακτη ευαισθησία των λαών της Ευρώπης με την συγχρηματοδότηση κατά 75% του προγράμματος.

Τα προβλήματα που, κατά την γνώμη μας, εμποδίζουν την ψυχοκοινωνική επανένταξη των ασθενών που φροντίζουμε και αναστέλλουν την πρόοδο της Ελληνικής Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης προκύπτουν κυρίως από την πολιτική του Υ.Υ.κ.Κ.Α., που χαρακτηρίζεται από:

Α) την υποχρηματοδότηση των δομών ψυχοκοινωνικής επανένταξης και αποκατάστασης (οικοτροφεία, ξενώνες, θεραπευτικά διαμερίσματα, Κέντρα Ημέρας, Κινητές Μονάδες) και μάλιστα με άρρυθμη καταβολή χρημάτων. Από 1/1/08 έως και σήμερα έχει αποσταλεί μόνο το 50% της αναλογούσας χρηματοδότησης, όπως προκύπτει από στοιχεία που μας έχουν παραχωρηθεί από το Δίκτυο «Αργώς», έχουν ανακοινωθεί στο Ελληνικό Κοινοβούλιο κατά την διάρκεια επερωτήσεων βουλευτών, αλλά και από τις συναντήσεις με την πολιτική ηγεσία του Υ.Υ.κ.Κ.Α.
Β) την έλλειψη πολιτικής βούλησης για την συνέχιση της διαδικασίας ψυχοκοινωνικής επανένταξης των ψυχικά μειονεκτούντων ατόμων σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος «Ψυχαργώς β’ φάση», όπως αυτοί συμφωνήθηκαν το 2002 τόσο μεταξύ της Ε.Ε. και του Υ.Υ.κ.Κ.Α., όσο και μεταξύ του Υ.Υ.κ.Κ.Α. και των μη κερδοσκοπικών εντολοδόχων του Υ.Υ.κ.Κ.Α.
Γ) την αδιαφορία για την συνέχιση και την απραξία για την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, κάτι που προκύπτει και από το πλήθος των ερωτήσεων που έχουν κατατεθεί στο Ελληνικό και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και από τις κατά καιρούς αντικρουόμενες θέσεις και αλληλοαναιρούμενες διακηρύξεις του Υπουργείου Υγείας επί του θέματος αυτού.
Δ) την έλλειψη ιδιαίτερου ολοκληρωμένου νομικού πλαισίου για τα ατομικά δικαιώματα αυτών των ασθενών, καθώς και διοικητικο-οικονομικού πλαισίου υποστήριξης της συνέχισης των έργων του προγράμματος «Ψυχαργώς β’ φάση» μετά την περίοδο συγχρηματοδότησης όπως προκύπτει από τις απαντήσεις που κατά καιρούς δίνει η πολιτική ηγεσία του Υ.Υ.κ.Κ.Α. σε ερωτήσεις βουλευτών.
Ε) την επίπτωση των παραπάνω προβλημάτων στο υπάρχον, ούτως ή άλλως, σύνδρομο της επαγγελματικής εξάντλησης που απειλεί όλους τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας.

Κύριε Επίτροπε,

Απευθυνόμαστε προς εσάς αφού, αφού προηγουμένως έχουμε κατάλληλα ενημερώσει – αλλά χωρίς αποτέλεσμα – τις αρμόδιες υπηρεσίες και την πολιτική ηγεσία του Υ.Υ.κ.Κ.Α. για την αρνητική εξέλιξη του προγράμματος και για τον ελλοχεύοντα κίνδυνο παντελούς καταστροφής των όσων μέχρι σήμερα επιτεύχθηκαν στον τομέα της αποασυλοποίησης – ψυχοκοινωνικής επανένταξης και σας ζητούμε να ενεργήσετε ώστε:

Α) να μην εγκαταλειφθεί ο στόχος για τον οποίο χρηματοδοτήθηκε από την Ε.Ε. και να μην ακυρωθεί το πρόγραμμα «Ψυχαργώς β’ φάση»
Β) να δεσμευθεί ρητά το Υ.Υ.κ.Κ.Α. ότι θα χορηγήσει αμέσως τις οφειλόμενες χρηματοδοτήσεις προς τα μη κερδοσκοπικά εντολοδόχα Ν.Π.Ι.Δ., αναλόγου ύψους με ότι αποδέχθηκε την τελευταία 5ετία για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα που έχει διανυθεί κατά το τρέχον έτος.
Γ) να προστατευθούν τα ατομικά δικαιώματα των ψυχικά ασθενών για την μέγιστη αυτονομία στην ζωή τους σύμφωνα με τις αρχές που περιέχονται στην Πράσινη Βίβλο. Η κατάργηση των οικοτροφείων/ξενώνων/θεραπευτικών διαμερισμάτων και η επιστροφή των φιλοξενουμένων σε κλειστού τύπου ιδιωτικές ψυχιατρικές κλινικές, αν και ελπίζουμε ότι δεν είναι στις προθέσεις του Υπουργείου, θα αποτελούσε πράξη παραβίασης ατομικών δικαιωμάτων, κατάργησης ηθικών αξιών και πέρα ως πέρα αντισυνταγματική.
Δ) να προστατευθούν τα δικαιώματά μας ως εργαζομένων, καθώς η άρρυθμη υποχρηματοδότηση που επισυμβαίνει από την πλευρά του Υ.Υ.κ.Κ.Α. προς τα μη κερδοσκοπικά εντολοδόχα Ν.Π.Ι.Δ. στα οποία εργαζόμαστε, έχει ως αντίκτυπο να έχουμε περιέλθει σε δεινή οικονομική κατάσταση και να μας οφείλονται δεδουλευμένες αμοιβές πολλών μηνών.

Οι θέσεις μας έχουν ως στόχο να εξασφαλιστεί μια απρόσκοπτη και σταθερή συνέχιση του προγράμματος της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης που ξεκίνησε με τον κανονισμό 815/84.

Προς την κατεύθυνση αυτή είμαστε βέβαιοι ότι θα έχουμε την συνδρομή σας.

Έπονται 490 υπογραφές

Το Υπουργείο Υγείας αδιαφορεί για όλη την εργασία που παρέχεται προς τους ψυχικά ασθενείς. Άλλη μια επιστολή διαμαρτυρίας.

Μετά την ανάρτησή μας με θέμα: Να αρχίσουμε το θλιβερό απολογισμό ? συνεχίζουμε να δημοσιοποιούμε επιστολές από φορείς ψυχικής υγείας και μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης που αντιμετωπίζουν δυσκολία στη συνέχιση του έργου τους, λόγω των περικοπών στη χρηματοδότησή τους από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Αυτή τη φορά, στο http://psi-action.blogspot.com , λάβαμε μια επιστολή από την Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας: Πληροφορίες: http://www.ekpse.gr/

“Η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας ιδρύθηκε το 1981 και από τότε έχει αναπτύξει ένα ευρύ δίκτυο δραστηριοτήτων σε όλους τους τομείς που σχετίζονται με την Ψυχική Υγεία και έχει συμβάλλει ιδιαίτερα στην Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην χώρα μας. Η Εταιρία επιδιώκει πρωτίστως την πρόληψη των ψυχικών διαταραχών, την έγκαιρη αντιμετώπισή τους και την κοινωνική και επαγγελματική αποκατάσταση των ψυχικά ασθενών.

Οι υπηρεσίες που παρέχει καλύπτουν ένα μεγάλο τμήμα των ψυχιατρικών και παιδοψυχιατρικών αναγκών των κατοίκων των περιοχών όπου αναπτύσσονται και συγκεκριμένα, του Νομού Φωκίδας και όμορων νομών, του Νομού Φθιώτιδας, του Νομού Έβρου και ευρύτερα της Θράκης, του Νομού Αττικής και ιδιαίτερα του Δήμου Καλλιθέας και Πειραιά.”

Η επιστολή συνεχίζεται με την περιγραφή των υπηρεσιών που παρέχονται σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες που διαμένουν στους παραπάνω νομούς της χώρας μας. Εμείς, αναφέρουμε επιγραμματικά κάποιες από αυτές: Διαγνωστικές και Θεραπευτικές Υπηρεσίες Παιδοψυχιατρικής, Διαγνωστικές και Θεραπευτικές Υπηρεσίες Ενηλίκων (Κινητές Μονάδες Ψυχιατρικής Περίθαλψης, Υπηρεσία Ψυχιατρικής Περίθαλψης στο Σπίτι, Οικοτροφεία Αποκατάστασης χρόνιων ψυχωτικών, Προστατευόμενα Διαμερίσματα), Υπηρεσίες Πρωτογενούς Πρόληψης σε συνεργασία με τα σχολεία (πρότυποι παιδότοποι, ομάδες γονέων, ομάδες εφήβων), Υπηρεσίες Αγωγής Υγείας στην Κοινότητα, Δραστηριότητες Κοινωνικής και Επαγγελματικής αποκατάστασης.. Επίσης,, η Εταιρία δραστηριοποιείται και ως εκπαιδευτικός οργανισμός, οργανώνοντας Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Κοινωνική Ψυχιατρική (σε συνεργασία με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης) και τέλος, έχει αναλάβει την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων του προσωπικού των νέων οικοτροφείων και Κέντρων Ημέρας.

Η επιστολή συνεχίζεται περιγράφοντας τα προβλήματα:

“Για όλες αυτές τις δραστηριότητες, η Εταιρία, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα λειτουργεί με χρηματοδοτήσεις από το Υπουργείο Υγείας, προσπαθώντας πάντα να βοηθήσει τον πληθυσμό με εξειδικευμένη εμπειρία και ποιότητα.

Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, το Υπουργείο αδιαφορεί για όλη την εργασία που παρέχεται προς τους ψυχικά ασθενείς και όχι μόνο περικόπτει κάθε χρόνο τον προϋπολογισμό αλλά καθυστερεί και τις τριμηνιαίες χρηματοδοτήσεις. Αποτέλεσμα είναι οι εργαζόμενοι της Εταιρίας να διανύουν τη χρονιά αυτή, τον τέταρτο μήνα απλήρωτοι και φυσικά να εκκρεμούν και όλες οι πληρωμές των ανελαστικών δαπανών, όπως ενοίκια, διατροφή των ασθενών, ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, κλπ. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί πολλά προβλήματα γιατί οι ψυχικά ασθενείς είναι μια πολύ ιδιαίτερη ομάδα πληθυσμού και η εργασία μαζί τους προϋποθέτει ψυχική ηρεμία και σταθερότητα. Όλο αυτό το κλίμα αβεβαιότητας φέρνει εκνευρισμό και ανασφάλεια και στους θεραπευτές αλλά και στους θεραπευμένους που για άλλη μια φορά νιώθουν παραμελημένοι και εγκαταλειμμένοι από την πολιτεία.”

Φαίνεται πως οι φορείς ψυχικής υγείας βρίσκονται σε αδιέξοδο. Περιμένουμε να δούμε μέχρι πότε το Υπουργείο Υγείας θα αδιαφορεί για την κατάσταση και πότε θα αποφασίσει να δώσει μια λύση.

Η ψυχική υγεία στους ιδιώτες και οι ανάπηροι στον καιάδα;

“Είναι πρωτοφανής κοινωνική – πολιτική νοσηρότητα να συζητείται να επιστρέψουν πάλι στα ψυχιατρεία”.

Σε επιστολή, που λάβαμε με e-mail στο psi-action.blogspot.com, ο κ. Χρήστος Πανέττας, ψυχίατρος, αναφέρεται στις ελλείψεις υπηρεσιών στη χώρα μας και “προειδοποιεί” για τις συνέπειες της ανεπαρκούς χρηματοδότησης των μονάδων ψυχικής υγείας. Επίσης, περιγράφει την ασφυκτική κατάσταση που επικρατεί στις κοινοτικές δομές και ζητά, μεταξύ άλλων, να κατοχυρωθεί ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας των ΜΚΟ και να μη γίνει ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών. Παραθέτουμε την επιστολή του:

"Φαίνεται ότι η ψυχιατρική μεταρρύθμιση ήταν μέχρις εδώ, όπου θα καταρρεύσουν όσες προσπάθειες έχουν γίνει, όσα θετικά αποτελέσματα έχουν επιτευχθεί στον τόπο μας.

Συνεχίζουν να είναι ανύπαρκτες οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε πολλές περιοχές της χώρας μας. Δεν συστήθηκαν υπηρεσίες πρωτοβάθμιας περίθαλψης, κέντρα ψυχικής υγείας, κέντρα ημέρας, κινητές μονάδες. Ελάχιστα ιατροπαιδαγωγικά κέντρα και παιδοψυχιατρικές μονάδες. Απουσία ειδικών κέντρων φροντίδας, για άτομα με νοητική υστέρηση – αυτισμό – οργανικά ψυχοσύνδρομα. Καμιά ανάπτυξη κέντρων προ-επαγγελματικής εκπαίδευσης, κοινωνικές λέσχες, αποτυχία στην σύσταση των ΚοιΣΠΕ. Ανεφάρμοστη η τομεοποίηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Η σύσταση της ανεξάρτητης αρχής προάσπισης των δικαιωμάτων των ψυχιατρικών ασθενών θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία να καθιερώσουμε στην χώρα μας δικαιώματα, ποιότητα των υπηρεσιών στο πνεύμα μιας κοινωνικής πολιτικής.

Στη χώρα μας ουδέποτε υπήρξε κοινωνική πολιτική, με αυθαίρετες ενέργειες αγνοούνται ανθρώπινα και συνταγματικά δικαιώματα αυτών των ανθρώπων. Στη χώρα μας δεν αναπτύχθηκε κανένας διάλογος για δικαιώματα των κοινωνικών ομάδων που παρουσιάζουν διαφορετικότητα.

Σήμερα και άμεσα απαιτούνται να συσταθούν κέντρα ψυχικής υγείας να παρέχουν θεραπευτική υποστήριξη σε πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων που παρουσιάζουν πολλαπλά προβλήματα ψυχικών διαταραχών και δυσκολία στην αντιμετώπιση της καθημερινότητας. Διαφορετικά θα πάρουν διαστάσεις κοινωνικής επιδημίας οι ψυχικές διαταραχές.

Είναι σαφές ότι ζούμε σε μια συνεχή μεταβαλλόμενη κοινωνική-οικονομική – πολιτισμική εποχή και ανεξάρτητα αν μας αρέσει ή μας φοβίζει είναι πραγματικότητα. Το χειρότερο είναι να την αγνοούμε και να αντιμετωπίζουμε προβλήματα που προκαλούνται με αναχρονιστικούς μεθόδους, όπου διαιωνίζονται τα αδιέξοδα. Σημαίνει ότι δεν κατανοήσαμε τις κοσμογονικές μεταβολές που έγιναν παγκοσμίως και στις χώρες της Ε.Ε. Υπάρχει φόβος να μη κατανοήσουμε την σημερινή εποχή που παγκοσμίως προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Τότε οι επιπτώσεις σ’ όλα τα επίπεδα της κοινωνικής μας ζωής θα είναι καταστρεπτικές.

Στο χώρο της ψυχικής υγείας με τις χρηματοδοτήσεις από την Ε.Ε. συγκεκριμένων κοινωνικών κατευθύνσεων, απέβλεπαν στην αντιμετώπιση της καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού κοινωνικών ομάδων, φαινόμενο που παρουσιάζονταν σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες με τις κοινωνικές-οικονομικές μεταβολές. Φαίνεται ότι στη χώρα μας δεν είχαν γίνει κατανοητές αυτές οι μεταβαλλόμενες συνθήκες και ιδιαίτερα ότι σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα κοινωνικές ομάδες θα οδηγούνταν σε κοινωνικό αποκλεισμό. Εισπράτταμε τα κοινοτικά κονδύλια που πολλές φορές χρησιμοποιήθηκαν άστοχα, χωρίς προγραμματισμό και αποτελεσματικότητα. Τα χρηματοδοτούμενα προγράμματα στην πλειοψηφία τους στόχευαν στην επαγγελματική κατάρτιση και κοινωνική επανένταξη ψυχιατρικών ασθενών με ελάχιστα αποτελέσματα.

Με τις χρηματοδοτήσεις προγραμμάτων, σημαντικές και αποτελεσματικές ενέργειες έγιναν στο ψυχιατρείο της Λέρου και τα τελευταία χρόνια, με το πρόγραμμα ψυχαργώς, αποσυλοποίηση χρόνιων νοσηλευόμενων από τα ψυχιατρικά ιδρύματα της χώρας μας, με την εγκατάσταση τους σε ξενώνες-οικοτροφεία. Οι μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης – στεγαστικές δομές στην κοινότητα, λειτούργησαν τόσο από φορείς του δημοσίου όσο από φορείς ΜΚΟ - μη κερδοσκοπικούς. Προβλέπονταν χρηματοδότηση από την Ε.Ε. για 18 μήνες και στη συνέχεια θα εντάσσονταν στο κρατικό προϋπολογισμό. Μετά τους 18 μήνες οι χρηματοδοτήσεις ανεπαρκείς και να καταβάλλονται σε μη τακτά χρονικά διαστήματα, όπου σταδιακά εμφανίστηκαν σοβαρά ζητήματα σε σχέση με την λειτουργία των δομών. 
 

Οι ξενώνες – οικοτροφεία του Δημοσίου λειτουργούν με πόρους των ψυχιατρικών νοσοκομείων. Οι ασθενείς είναι νοσηλευόμενοι σε αυτές τις δομές, πιθανώς δικαιολογούνται νοσήλια, θεωρούνται νοσηλευτικά τμήματα, όπου ανήκουν σε συγκεκριμένες κλινικές του νοσοκομείου. Η επιλογή των χρόνιων νοσηλευόμενων που πήραν οι φορείς ιδιωτικού δικαίου, ήταν σε σχέση με την «βαρύτητα» των περιστατικών, είτε άτομα με βαριά νοητική υστέρηση – αυτισμό –οργανικά ψυχοσύνδρομα – χρόνιοι ασθενείς με μεγάλου βαθμού έκπτωση της λειτουργικότητας τους. Ασθενείς που είχαν ανάγκη υψηλή φροντίδα, πολλαπλές δυσκολίες φιλοξενίας σε περιβάλλον κατοικίας στην κοινότητα. Όμως τα αποτελέσματα που σημειώθηκαν είναι αξιόλογα. Οι ασθενείς αυτοί πήραν εξιτήριο από τα ψυχιατρικά νοσοκομεία (άρση νοσηλείας από τον Δημόσιο φορέα). Φυσικά δεν υπήρξε η έγκριση από συγγενικά πρόσωπα, ούτε νομική επιτροπή προστασίας των συνταγματικών δικαιωμάτων τους.

Σήμερα, με την ανεπαρκή χρηματοδότηση, με τις καθυστερήσεις στην καταβολή των οικονομικών πόρων, διαμορφώνονται επικίνδυνες καταστάσεις στην λειτουργία των οικοτροφείων. Διακοπή των πιστώσεων για προμήθειες τροφίμων, διακοπή παροχών από τις ΔΕΚΟ, εξώδικες αγωγές από τους ιδιοκτήτες για την μη καταβολή ενοικίων, οικονομική δυσκολία για αμοιβές γιατρών – παθολόγων, για την αγορά φαρμάκων παθολογικών που καταβάλλεται συμμετοχή. Να γίνουν εργαστηριακές εξετάσεις ή η μετακίνηση ασθενών στα εξωτερικά ιατρεία Γενικών Νοσοκομείων και δυσχερέστατη η νοσηλεία τους που απαιτούνται αρκετά έξοδα και προσωπικό (που μειώνεται καθημερινά). Ουσιαστικά υπάρχει κίνδυνος παρακολούθησης παθολογικών προβλημάτων που παρουσιάζουν και με τις συνθήκες που επικρατούν θα επιδεινωθούν.

Οι εργαζόμενοι όλων των ειδικοτήτων προσφέρουν υπηρεσίες, (πολύ δύσκολη εργασία η φροντίδα ατόμων που δεν αυτοεξυπηρετούνται) όλο το 24 ώρο, έχουν μήνες να πληρωθούν και αντιμετωπίζουν τραγικά οικονομικά – οικογενειακά προβλήματα.

Εργαζόμενοι σε απελπισία που θα αναγκασθούν να παραιτηθούν (παραμένουν μόνο από την ευαισθησία τους να μη εγκαταλείψουν αυτούς τους ανθρώπους), όπου πλέον είναι ορατός ο κίνδυνος όχι μόνο για την σωματική υγεία των φιλοξενουμένων αλλά και για την ίδια την ζωή τους.

Οι γονείς οι περισσότεροι ηλικιωμένοι με σοβαρά παθολογικά προβλήματα υγείας, με οικογενειακά προβλήματα, είναι τρομοκρατημένοι για την τύχη των παιδιών τους. Είναι ντροπή για την κοινωνία μας που δεν αφήνουμε αυτούς τους ανθρώπους να ζήσουν ήσυχα τα τελευταία χρόνια της ζωής τους. Είναι πρωτοφανής κοινωνική – πολιτική νοσηρότητα να συζητείται να επιστρέψουν πάλι στα ψυχιατρεία. Ήδη νοσηλεύουν υπεράριθμους ασθενείς που θα παραμείνουν για μακροχρόνια νοσηλεία. Είναι ορατός ο κίνδυνος να μετατραπούν σε αποθήκες με το μεγάλο ποσοστό επανεισαγωγών ο οποίος όλο και θα αυξάνεται λόγω της έλλειψης κοινοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Επίσης στο μεγαλύτερο ποσοστό οι εισαγωγές είναι αναγκαστικές που πέρα από την ψυχική διαταραχή που παρουσιάζουν, είναι ασθενείς με σοβαρά κοινωνικά προβλήματα. Είναι φυσικό να γίνουν χρόνιοι νοσηλευόμενοι, λόγω της απουσίας οικογένειας, κατοικίας και οικονομικών πόρων.

Δεν υπολογίσαμε άλλους σημαντικούς παράγοντες που θα χειροτερέψουν την λειτουργία των ψυχιατρείων. Στην Ελληνική κοινωνία έχουμε την παρουσία πολλαπλών κοινωνικών ομάδων με διαφορετικά κοινωνικά – οικονομικά – πολιτισμικά χαρακτηριστικά και μεγάλο αριθμό πληθυσμού άλλων εθνοτήτων που θα χρειασθούν ειδική ψυχιατρική υποστήριξη. Επίσης, η ραγδαία ανάπτυξη πληθυσμιακά των αστικών κέντρων τα τελευταία χρόνια, θα καταστούν επιτακτική ανάγκη την ανάπτυξη μονάδων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης.

Διαφαίνεται και υπάρχει κίνδυνος άλλης πολιτικής για την ψυχική υγεία, να μετατραπούν οι μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης σε «θεραπευτήρια» ιδιωτικών επιχειρήσεων. Είναι σαφές ότι προωθείται σχέδιο για την προσέλκυση ιδιωτών επιχειρηματιών να δραστηριοποιηθούν στο χώρο της ψυχικής υγείας. Γίνονται συμβάσεις με ασφαλιστικά ταμεία με όρους αντίστοιχους των ιδιωτικών θεραπευτηρίων. Φυσικά το προβλεπόμενο νοσήλιο για κάθε νοσηλευόμενο θα είναι ασύμφορο για την επιχείρηση, όπου θα αντισταθμισθεί με αύξηση του αριθμού των ασθενών, μείωση του προσωπικού και κάθε άλλου τύπου οικονομικές συναλλαγές.

Τελικά είναι πολιτική θέση κοινωνικού κράτους, η ψυχική υγεία στους ιδιώτες και οι ανάπηροι στον καιάδα;

Τι σημαίνει όταν συνιστάται στους φορείς ΜΚΟ να πάρουν δάνεια από τις τράπεζες; Να προκύψουν νέο – επιχειρηματίες;

Όταν παρακινούν τους εργαζόμενους να κάνουν επίσχεση εργασίας και να διεκδικήσουν τα εργασιακά – μισθολογικά δικαιώματα από τους φορείς ΜΚΟ, δεν είναι φανερό ότι αναδεικνύονται εργοδότες;

Να μη γίνει ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας

Να μη λειτουργήσουν από φιλανθρωπίες

Να μη κινδυνεύσει η σωματική υγεία και η ζωή των ασθενών

Οι ΜΚΟ να παραμείνουν μη κερδοσκοπικές να ψηφισθεί θεσμικό – νομικό πλαίσιο για τον χαρακτήρα και τον ρόλο τους παροχής υπηρεσιών στο χώρο ψυχικής υγείας.

Άμεσα να καταβληθούν τα δεδουλευμένα των εργαζομένων και τα λειτουργικά έξοδα των δομών στο σύνολο για να διασφαλισθούν ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης.

Να συσταθεί ενιαίος φορέας στην Δ/νση ψυχικής υγείας του Υπουργείου, που θα υπάγονται οι μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, κέντρα ημέρας, κινητές μονάδες, ανεξάρτητα το νομικό πρόσωπο του φορέα. 

Να εξασκεί έλεγχο – συντονισμό, την σύσταση δικτύου προώθησης κοινών δράσεων και ενεργειών, να θεσπισθούν πρωτόκολλα ποιότητας παροχής υπηρεσιών και κλίμακες αξιολόγησης.

Κάθε επαγγελματίας ψυχικής υγείας με σθένος να απαιτήσει την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και επιστημονικά να υποστηρίξει ότι η φυσιολογική ζωή που αποκτούν οι ψυχιατρικοί ασθενείς είναι θεραπεία.

Κάθε πολίτης με αίσθημα προσωπικής ευθύνης, κοινωνικής συνείδησης και ανθρώπινης αξιοπρέπειας, να συνηγορήσει να μη υποπέσουμε σε κοινωνική κατάντια και αθλιότητα, όπου η χώρα μας θα διασυρθεί εκ νέου διεθνώς."
 

Το Οικοτροφείο «Αθηνά», της ΠΕΨΑΕΕ, σε άμεσο κίνδυνο !

Συνεχίζοντας την ενημέρωση για τις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης που βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο, η οποία ξεκίνησε με την ανάρτηση Να αρχίσουμε το θλιβερό απολογισμό ?, αυτή τη φορά θα αναφερθούμε στο οικοτροφείο «Αθηνά» του επιστημονικού σωματείου με την επωνυμία: Πανελλαδική Ένωση για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση (Π.Ε.Ψ.Α.Ε.Ε).

Το οικοτροφείο «Αθηνά» της Π.Ε.Ψ.Α.Ε.Ε., μονάδα υψηλού βαθμού προστασίας, λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2004 στον Κορυδαλλό και έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα Ψυχαργώς Β' φάση. Παρέχει υποστήριξη, θεραπεία και κυρίως προοπτικές ενσωμάτωσης στην κοινότητα, σε δεκαπέντε άτομα με βαριά νοητική υστέρηση και δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές, που έζησαν για χρόνια σε ψυχιατρικά ιδρύματα. Η φιλοσοφία του προγράμματος συνοψίζεται: α) στην προώθηση ενός εναλλακτικού μοντέλου επανένταξης σε συνδυασμό με την ανάπτυξη στενών σχέσεων με την κοινότητα, β) στην διαμόρφωση καθημερινών σχέσεων εμπιστοσύνης και γ) στην προάσπιση και διεκδίκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ατομικότητας. Περισσότερες πληροφορίες: http://www.pepsaee.gr/oikotrofeio.html

Ο επιστημονικά υπεύθυνος του οικοτροφείου «Αθηνά», σε επιστολή του προς το psi-action.blogspot.com αναφέρει:

“Το Οικοτροφείο μας έχοντας 4,5 περίπου χρόνια λειτουργίας προσπαθεί ώστε άνθρωποι που για χρόνια έζησαν στην απομόνωση του ασύλου, σε συνθήκες απαξίωσης για την ανθρώπινη υπόσταση, να προσφέρει ένα περιβάλλον σεβασμού για τον άνθρωπο και τα δικαιώματα του, παρέχοντας ποιότητα ζωής μέσα από ένα πλαίσιο σχέσεων ζεστασιάς και φροντίδας για ανθρώπους που πάνω από όλα χρειάζονται την αναγνώριση της ατομικότητας τους και της αξίας τους.

Δυστυχώς, κατά το έτος 2008 η υποχρηματοδότηση των δομών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης έχει αγγίξει έντονα και το Οικοτροφείο μας. Εργαζόμενοι απλήρωτοι για 4 μήνες, γεγονός που οδηγεί στο φαινόμενο της επαγγελματικής εξουθένωσης. Η Επαγγελματική αυτή εξουθένωση δυσχεραίνει την ποιότητα της λειτουργίας του έργου μας, καθώς το απαραίτητο στοιχείο για αυτήν είναι η συναισθηματική εγγύτητα και επένδυση στη θεραπευτική σχέση εργαζόμενου και ενοίκου. Οι οικονομικές δυσκολίες που αυτόν τον καιρό αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι οδηγεί στη μείωση της απαραίτητης ψυχικής ενέργειας για το σημαντικό έργο της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Οι εργαζόμενοι του Οικοτροφείου, βρισκόμενοι σε αδιέξοδο, απειλούν με επίσχεση εργασίας, γεγονός που θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη συνέχεια λειτουργίας της δομής. Οι ένοικοι του Οικοτροφείου κινδυνεύουν να βρεθούν στον δρόμο καθώς ένα μεγάλο μέρος από αυτούς δεν έχουν καμία υποστήριξη από το συγγενικό τους περιβάλλον.

Στον δρόμο όμως κινδυνεύουν να βρεθούν και από αγωγές εξώσεως καθώς δεν υπάρχουν τα χρήματα για την καταβολή των ενοικίων. Παράλληλα αδυνατούμε πλέον να πληρώσουμε βασικά λειτουργικά έξοδα όπως λογαριασμούς ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, τροφοδοσία, συντήρηση κτιρίου, θέρμανση, καθημερινές ανάγκες.

Η υποχρηματοδότηση της πολιτικής ηγεσίας και του Υπουργείου θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο την ποιότητα της ζωής των ενοίκων και τη συνέχεια του έργου της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, αλλά την ασφάλεια και την ζωή αυτών των ανθρώπων. Άνθρωποι, που σιγά σιγά άρχιζαν να αλλάζουν την αντίληψη για τον εαυτό τους που τους ήθελε ανίκανους για την κοινωνία και χωρίς αξία σε μία αντίληψη ότι αξίζω και έχω δυνατότητες να είμαι καλά, δυστυχώς κινδυνεύουν είτε να βρεθούν στον δρόμο είτε να επιστρέψουν στον χώρο των ασύλων καταστρέφοντας ότι έχει χτιστεί.”

Ο Θεραπευτικός Ξενώνας Εφήβων «ΙΡΙΣ» ανέστειλε τη λειτουργία του.

Όπως σας ενημερώσαμε σε προηγούμενη ανάρτηση με τίτλο: Να αρχίσουμε το θλιβερό απολογισμό ?, θα αναφερθούμε σε κάποια παραδείγματα Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (κοινοτικών δομών) που αναγκάζονται να αναστείλουν άμεσα τη λειτουργία τους, εξαιτίας της υποχρηματοδότησής τους από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Αρχίζουμε, λοιπόν, το “θλιβερό απολογισμό” με τον Θεραπευτικό Ξενώνα Εφήβων «ΙΡΙΣ». O Θεραπευτικός Ξενώνας Εφήβων «ΙΡΙΣ» είναι η πρώτη μονάδα που δημιουργήθηκε στη χώρα μας για τη θεραπεία και την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση εφήβων με προβλήματα ψυχικής υγείας στην κοινότητα. Άρχισε να λειτουργεί το 2002 στην περιοχή του Δήμου Χαλανδρίου, από την Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.). Περισσότερες πληροφορίες: http://www.epsype.gr/

Η Ε.Ψ.Υ.Π.Ε., στο τέλος του Οκτώβρη 2008, γνωστοποίησε στο Υπουργείο Υγείας την απόφαση της αναγκαστικής αναστολής της λειτουργίας του Θεραπευτικού Ξενώνα Εφήβων «ΙΡΙΣ», λόγω της αποχώρησης μεγάλου αριθμού εργαζομένων.

Να σημειώσουμε ότι οι εργαζόμενοι παρέμεναν απλήρωτοι για διάστημα τεσσάρων μηνών, ενώ οι εναπομείναντες εργαζόμενοι μετακινήθηκαν για να καλύψουν ανάγκες άλλων δομών, οι οποίες αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα.

Καλούμε, όσους έχουν περισσότερες πληροφορίες για τον συγκεκριμένο ξενώνα ή για άλλα παραδείγματα να επικοινωνήσουν μαζί μας. Καλούμε και τους αρμόδιους να δώσουν απαντήσεις.

Ο Συνήγορος του Πολίτη είχε γράψει για το «ΙΡΙΣ»:

α) “Στην Αθήνα λειτουργεί ο ξενώνας «Ίρις» της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.) από το έτος 2002. Το «Ίρις», όπως διαπιστώθηκε κατόπιν επίσκεψης εκπροσώπων του Συνηγόρου του Πολίτη στο πλαίσιο γνωριμίας και συνεργασίας με φορείς ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων, αποτελεί μια πρότυπη κοινοτική δομή, όπου παρέχεται ένα θεραπευτικό πρόγραμμα για εφήβους ηλικίας 12-16 ετών με ψυχο-κοινωνικά προβλήματα, που χρήζουν ψυχοθεραπευτικής υποστήριξης, στο πλαίσιο της οποίας κρίνεται σκόπιμη η προσωρινή απομάκρυνση από το οικογενειακό τους περιβάλλον.”

β) “Εκτιμάται ότι ο ξενώνας εφήβων «Ίρις» της Ε.Ψ.Υ.Π.Ε., που λειτουργεί βάσει των ανωτέρω προδιαγραφών, θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πρότυπο για την ομάδα-στόχο στην οποία απευθύνεται, όσον αφορά το μοντέλο οργάνωσης και λειτουργίας του (θεραπευτικός προσανατολισμός, υψηλό επίπεδο υποστήριξης, εξειδικευμένη στελέχωση, υψηλή αναλογία προσωπικού-φιλοξενούμενων παιδιών, κλπ.).”

Από το πόρισμα του Κύκλου Δικαιωμάτων του Παιδιού (Συνήγορος του Πολίτη): “Δομές προστασίας και φιλοξενίας παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές” (2005). Κεφάλαια: 4.4. Παράδειγμα καλής πρακτικής: ο ξενώνας εφήβων «Ίρις» της Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. και 5. Προτάσεις.

γ) “Από το 2005 μέχρι σήμερα ο Συνήγορος του Πολίτη έχει απευθυνθεί κατ’ επανάληψη προς το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ζητώντας ενημέρωση για τον σχεδιασμό και τις προθέσεις του σε σχέση με την επίλυση του ζητήματος, χωρίς ωστόσο να έχει λάβει ουδεμία απάντηση στα ερωτήματα που έχει θέσει. Περαιτέρω, σοβαρότατα προβλήματα αντιμετωπίζουν στην παρούσα φάση οι ελάχιστες πρότυπες μονάδες ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών φορέων, όπως για παράδειγμα οι μονάδες της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.) που επιχορηγούνται από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Κράτους. Οι μονάδες αυτές - στις οποίες συμπεριλαμβάνονται το κέντρο ημέρας εφήβων «Ωρίωνας», ο θεραπευτικός ξενώνας εφήβων «Ίρις» και ο ξενώνας φροντίδας παιδιών ψυχικά πασχόντων γονέων «Μελία» - έχουν περιέλθει σε δεινή κατάσταση λόγω της μείωσης της επιχορήγησης του έτους 2008 κατά 50% σε σχέση με την αντίστοιχη καταβληθείσα του έτους 2007, με αναπόφευκτες συνέπειες την αβεβαιότητα, την πτώση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και την αύξηση του βαθμού επικινδυνότητας για τα φιλοξενούμενα παιδιά και εφήβους.

Από Δελτίο Τύπου που εξέδωσε ο Συνήγορος του Πολίτη με τίτλο: “Σοβαρά προβλήματα σε μονάδες ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους.” (2008).

Τέλος, σε δελτίο επικοινωνίας της Ε.Ψ.Υ.Π.Ε., διαβάσαμε ότι στα εγκαίνια του Κέντρου «ΙΡΙΣ», το οποίο αποτελεί ένα δίκτυο υπηρεσιών για παιδιά και εφήβους που συμπεριλαμβάνει και τον θεραπευτικό ξενώνα «Ίρις», είχαν παρευρεθεί η Πρόεδρος της Βουλής κ. Άννα Μπενάκη – Ψαρούδα, η κ. Νατάσα Καραμανλή και ο Υφυπουργός Υγείας κ. Γιώργος Κωνσταντόπουλος, ο οποίος είχε διαβεβαιώσει τους υπεύθυνους του κέντρου για την υποστήριξη της πολιτείας. Κανένα σχόλιο.

 

Να αρχίσουμε το θλιβερό απολογισμό ?

Γνωρίζουμε ότι πολλές Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης βρίσκονται σε οριακό σημείο, λόγω των περικοπών στη χρηματοδότησή τους. Δυστυχώς, όμως, πληροφορηθήκαμε ότι κάποιες από αυτές αναγκάζονται να αναστείλουν άμεσα τη λειτουργία τους.

Κάθε Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης – ή κοινοτική δομή, αν προτιμάτε - δημιουργήθηκε με ένα όραμα. Να καλύψει τις ανάγκες για στέγαση, φροντίδα και θεραπευτική υποστήριξη ενός αριθμού ατόμων, εξασφαλίζοντάς τους, ταυτόχρονα, το δικαίωμα να ζουν ενταγμένοι στην κοινότητα. Δυστυχώς, λίγοι γνωρίζουν ότι οι δομές αυτές δεν αποτελούν “χώρους φύλαξης ασθενών”, αλλά αντίθετα χώρους που παρέχουν φροντίδα και ασφάλεια στους εξυπηρετούμενους, οι οποίοι προετοιμάζονται και υποστηρίζονται ώστε να ζήσουν όσο το δυνατόν πιο αυτόνομα.

Θεωρούμε, λοιπόν, ότι κάθε κοινοτική δομή είναι διαφορετική. Έχει το δικό της τρόπο λειτουργίας, ανάλογα με τον πληθυσμό που εξυπηρετεί. Έχει τη δική της “ατμόσφαιρα”, η οποία διαμορφώνεται από το προσωπικό και τους “ενοίκους” της . Διαγράφει τη δική της πορεία και - με το πέρασμα του χρόνου - αποκτά και τη δική της ιστορία.

Γι΄ αυτούς τους λόγους, θεωρούμε άδικο να μετράμε απλά και ανώνυμα τις δομές που κλείνουν. Εξάλλου, στο Υπουργείο Υγείας, οι αρμόδιοι μετράνε: Τόσες μονάδες υπάρχουν, τόσους ανθρώπους εξυπηρετούν, τόσα χρήματα στοιχίζουν, τόσα δίνουμε, τόσα χρωστάμε....Καμιά συζήτηση για τις πραγματικές ανάγκες των εξυπηρετούμενων, για την ποιότητα των υπηρεσιών, για τη νομοθεσία, για τις δράσεις ευαισθητοποίησης των πολιτών, για τα ιδρύματα που συνεχίζουν να υπάρχουν και ...πολλά άλλα θέματα, τα οποία θα έπρεπε να απασχολούν την πολιτεία, αν ενδιαφερόταν για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση.

Αποφασίσαμε, λοιπόν, να μιλήσουμε ξεχωριστά για κάθε κοινοτική δομή που αναγκάζεται να αναστείλει ή να διακόψει τη λειτουργία της. Μια μικρή περιγραφή του έργου της, δύο λόγια για τη λειτουργία της, ας είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής για κάθε προσπάθειά της, για την προσφορά της στο κοινωνικό σύνολο.

Καλούμε, όσους από εσάς έχετε πληροφορίες για Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, οι οποίες βρίσκονται σε αυτή τη θέση, να επικοινωνήσετε μαζί μας και να μας ενημερώσετε.

Ας γνωρίσουμε τι χάνεται από τη χώρα μας. Με το όνομα του.

Ας κάνουμε μαζί το θλιβερό απολογισμό.