czwartek, 14 listopada 2024

Na jesienną szarugę ciepłe klimaty Serbii:-) ...

 To się chyba nazywa zdrada:-) tyle lat jeździliśmy do Rumunii, a teraz zapragnęliśmy poznać choć odrobinę inne bałkańskie kraje. Wybraliśmy Serbię, nie zważając na opinie innych, że tam nic ciekawego, że tylko tranzytem na bardziej urokliwe wybrzeże, bo morze, bo plaże ... Mając do dyspozycji kilka dni, trochę trudno ułożyć jakąś przyzwoitą ramówkę wyjazdu, bo wiąże się to przede wszystkim z pokonaniem mnóstwa kilometrów, ale jak zwykle jakoś poszło. Zmieniliśmy trochę nasz styl podróżowania, nie wyjeżdżamy w nocy, a wcześnie rano i turlamy się do celu przez cały dzień, robiąc po drodze przystanki:-) Słowacja, Węgry, zahaczyliśmy o zachodnią Rumunię, wybraliśmy spokojne malutkie przejście graniczne Rumunia-Serbia w miejscowości Jimbolia, aby ominąć ruchliwe, przeładowane trasy pełne tirów. Teraz czas na szukanie miejsca noclegowego, bo już zmierzchało. Na płaskich przygranicznych terenach Serbii nie jest łatwo, żeby schować się przed ludzkim okiem, znaleźliśmy zjazd nad rzekę, wykoszone chaszcze pewnie przez wędkarzy, może nikt nas stąd nie wygoni. Przyjemnie jest posiedzieć ciepłym wieczorem nad rzeką, posłuchać nocnych ptaków, nietoperze uwijają się nad głowami. Rozkładanie i zwijanie spania w "zielepuszce" idzie nam coraz sprawniej, więc rankiem pobudka, kawa obowiązkowo i dalej w drogę, na południe. Omijamy większe miasta, jak tylko się da, mimo, że gps ciągle nas chce zepchnąć na Belgrad:-) Wreszcie na horyzoncie zaczynają rysować się góry i droga tym samym coraz ciekawsza. Nie zjedliśmy śniadania, bo naczytawszy się o serbskich "pekarach" mamy ochotę zjeść może ciepłego burka z serem, może coś innego. W jakimś miasteczku zatrzymujemy się wreszcie, jest burek, do tego jogurt ... trochę tłuściutki ten burek, choć pyszny, ciężko zalega w żołądku, albo my za bardzo przegłodzeni:-)

Po górskich drogach ciężko zatrzymać się, żeby zrobić zdjęcie, trzeba szukać punktów widokowych. Z tych miejsc widać głębokie doliny, zbocza usiane zagrodami, a wszędzie trzeba jakoś dojechać, wszędzie żyją ludzie.

Tutaj na zboczu gospodarz ma maleńki sad, kilka drzewek owocowych. Co nas ujęło? akuratnie byliśmy świadkami, jak rozłożył przesłonę wyłapującą spadające owoce. Gdyby nie ona, pewnie jabłka sturlałyby się na dno doliny:-)

Zdążaliśmy do celu naszej podróży, do parku narodowego Tara, zobaczyć domek na Drinie, jezioro Perucac, a przede wszystkim odszukać stare późnośredniowieczne cmentarzyska pełne ogromnych "stećci". Akuratnie w Serbii są trzy takie miejsca, w innych bałkańskich krajach jest ich o wiele więcej. 

Domek na Drinie ... to zdjęcie można zobaczyć w folderach reklamowych, na tablicach, w opisach, ale żeby jechać tyle kilometrów? Brzeg rzeki zabudowany knajpkami, trudno znaleźć miejsce z widokiem i cóż, pstryknęliśmy zdjęcie, pokiwaliśmy głowami i pojechaliśmy dalej:-) Domek zbudowali przed laty kajakarze, dostać się tam można ze strony serbskiej, bo z Bośni to już przekracza się granicę. Wielokrotnie spływał z wielką wodą i po wielokroć był odbudowywany, stając się miejscem, które trzeba zobaczyć. Nie powiem, jest ładnie, góry, skały, zielone wody Driny, na brzegach wędkarze, z jednej serbscy, z drugiej bośniaccy, kiedyś sąsiedzi, dziś dzieli ich granica na rzece. Trochę dalej jest ogromna tama na zbiorniku Perucac, przy brzegu mnóstwo domków na wodzie, rozmaity sprzęt pływający, deski, żagielki, bardzo urokliwie. Jako że to wjazd na teren parku narodowego, trzeba uiścić opłatę.




Mieliśmy dwie możliwości, wyjechać na punkt widokowy i popatrzeć z góry na jezioro albo pojechać do wsi Rastiszte, gdzie trzeba odnaleźć cmentarzysko ze stećciami. My wybraliśmy oczywiście drugą opcję, wjechaliśmy w jedną odnogę zbiornika wzdłuż skalnych ścian, tuneli, gdzieś w środek gór. Nie ma znaków, kilka zabudowań, nowa cerkiewka z cmentarzykiem przy drodze, gdzie tu iść, ani żywej duszy żeby zapytać. A gorąco przeokrutne, suche trawy szeleszczą pod nogami. Mąż chciał już zrezygnować, a ja - jak to, tyle jechaliśmy i nic? Za cerkiewką nikła ścieżynka z wytartymi śladami farby na drzewach pnie się do góry, idę nią coraz wyżej ... jest, jest, znalazłam stećci. Krzyknęłam z góry do męża, przyszedł i on. Bardzo urokliwe miejsce, jeśli tak można nazwać średniowieczny cmentarz, okolony murkiem z kamieni, nagrobki porozrzucane po zboczu wśród paproci, pod drzewem ławeczka, można usiąść i odpocząć. 




Na jednym z nagrobków wykuty miecz, niestety czas nie obszedł się nim łaskawie, widocznie mróz rozsadził kamień, część z rękojeścią leży odłupana, reszta nagrobków bez symboli. 


Stećci datowane są na XIV-XV wiek, ważą wiele ton, średnio 3, największe aż 29 ton, transportowane z miejscowych kamieniołomów nie wiem, jakim sposobem.

 


Obeszliśmy to miejsce wzdłuż i wszerz, trochę obawiałam się wśród traw może węże będą pośród kamieni, ale nie przestraszyło mnie nic. Zeszliśmy do "zielepuszki" i z powrotem tą samą drogą do Perucac, bo tam są następne nagrobki w miejscu nazywanym Mramorje. Tu jest inaczej, wykoszone, zielono, nawet węży się nie obawiałam:-)






Trochę pobyliśmy w okolicach Zlatiboru. Wielce urokliwe połoniny tuż przy drodze, odchodzące na boki drogi do mniejszych miejscowości, Widokowa kolejka z gondolami nad Ribnickim Jezerom, zimowe centrum narciarstwa ... do jeziora nie dojdzie, okolone wysokim płotem, do dyspozycji były rzeczułki płynące dolinami o kamienistym dnie. W podmokłych miejscach wylegiwały się stada krów, chłodzące się w tym upale. 




Jeden z noclegów nad taką rzeczułką, wbrew pozorom wcale niełatwo znaleźć dogodne miejsce na noc, ukryte przed ludzkim okiem. Rankiem patrzyłam na rzekę, parowała we wschodzącym słońcu, a tuż nad wodą śmigały turkusowe zimorodki, po 3-4 sztuki, niezwykły widok.



Kolejnym ciekawym miejscem w naszych planach był kanion rzeki Uvac, który również jest wymieniany jako osobliwość w Serbii. Położony jest między górami Zlatibor a Zlatar, ładne nazwy. Chociaż przejeżdżając miasto Nova Varos w kierunku właśnie kanionu, zastanowiła nas chmura nad górami, ot! pewnie poranna mgła jeszcze się nie rozproszyła. O, nie, nie, to nie była mgła ... nagle w nos wpadł gryzący zapach palonego plastiku, wyobraźcie sobie wielką, płonącą górę prawie jak pół Kopystańki, od góry do dołu palący się plastik wśród pięknych zielonych lasów. Wstrząsnęło to nami bardzo, zabraniają nam palić w kominku drewnem, a tu taki kwiatek. 
Zjechaliśmy z głównej drogi za tablicą w kierunku kanionu, na punkt widokowy Molitva/1247 m npm/, dokąd zaprowadził nas świeżutki asfalt, jakżesz tam się pięknie jedzie:-)  Z parkinku to już niedaleko, wśród białych skałek i niewysokich krzaczków wydeptane liczne ścieżki, jedna prowadzi do tarasu zawieszonego nad wodą. Rzeka meandrowała wśród skał setki lat, niektóre ściany przekraczają 300m.




W latach 90-tych utworzono tutaj rezerwat sępa płowego, z 12 ptaków rozmnożyło się na chwilę obecną około 300 osobników. Mąż szedł pierwszy, zaopatrzony przezornie w lornetkę, on zobaczył sępa, który po chwili zapadł gdzieś w skalną ścianę, przekazał mi lornetkę i już nie mogliśmy go zlokalizować. W domu przeglądałam powiększone zdjęcia centymetr po centymetrze i też nie mogłam go zobaczyć, sylwetka zlała się z kolorystyką skalnych ścian bądź schował się za występem skalnym. Szkoda ...
Wyjątkowe miejsce, bardzo widokowe, a sępy to ogromne ptaki, rozpiętość skrzydeł dochodzi do 3 metrów, waga do 11 kilogramów. Ależ tam było gorąco, siedzieliśmy długi czas wyeksponowani na słońce, z każdym rokiem coraz gorzej reaguję na wysoką temperaturę, to nie dla mnie.



W internetach wyczytałam, co dobrego można przywieźć z Serbii, przede wszystkim Kupinowe Wino, to wino słabiutkie, z jeżyn, słodziutkie i pachnące. Bananice - małe batoniki o różnych smakach, przesłodzone mocno i przesmaczone, ratłuk - jakby galaretki obsypane cukrem pudrem, w jednych orzechy, inne o smaku róży, nikomu nie smakowały w domu, mąż je zjadł:-)
W jakimś kolejnym miasteczku wdepnęliśmy do kolejnej "pekary", a tam "uwijacze" z mięsem, w delikatnym, listkującym się cieście, jakże nam smakowały. Z każdym kilometrem zbliżaliśmy się do granicy z Bułgarią, trzeba było stracić serbskie pieniądze, żeby nie przewracały się w domu, a więc znowu słodycze i co najważniejsze - kajmak, taki na wagę, och! jakie pyszne smarowidło do chleba.


Pozdrawiam Was serdecznie, dziękuję za odwiedziny, pozostawione słowo, trzymajcie się ciepło, pa!





12 komentarzy:

kobieta w pewnym wieku pisze...

No tak, dla jednych nic nie ma, a drudzy odnajdą piękne miejsca. Mnie też takie podróżowanie by odpowiadało. Przepiękne te meandry rzeki. Ja zazwyczaj wybierałam, za każdym razem inne miejsce, aby poznawać nowe. W Serbii nie byłam. Pozdrawiam

jotka pisze...

My wiele lat jeździliśmy w Tatry, ale przyszła kolej na inne rejony.
Jak wiele jest ciekawostek w Serbii, widać na zdjęciach i w opisie, a malkontentom, to i w Paryżu nudno będzie...

Enrico pisze...

No tak, ... nie można ciągle wchodzić na Kopyśtankę, przychodzi czas aby odkryć Serbię, albo ...
No właśnie , tyle jeszcze pięknych miejsc do odkrycia.
Ja w tym miesiącu odkryłem Wyspowy i nie wiem czy wszystko odkryję. Pozdrawiam

Anonimowy pisze...

Dobrze,że można znowu z Tobą podrózować. Już się niepokoiłam.Dorota.

BasiaW pisze...

Podziwiam Marysiu Twoje wypady, jakże inne od " wypasionych podróży".

Maria z Pogórza Przemyskiego pisze...

Ela, przygotowujemy się trochę do takiej podróży, bo można przejechać kraj i nic nie zobaczyć:-) I nas rzeka wyjątkowo zauroczyła, piękne miejsce, szkoda tylko, że sępów nie widziałam; myślę że wczesnym rankiem trzeba tam być, w południe im też gorąco; pozdrawiam.

Jotka, a tak, trzeba trochę wygrzać kości:-) ale powiem szczerze, że te południowe temperatury zabijają we mnie energię, nawet we wrześniu:-) bardziej przyciągają nas cuda natury, pędzimy krocie kilometrów, żeby nasycić się widokami, bo co góry, to góry; pozdrawiam.

Enrico, tym bardziej, że widzimy Kopystańkę z okna:-) nie powiem, że spowszedniała, ale chciałby człowiek coś jeszcze więcej, póki sił, których coraz mniej. Nie odkryjemy wszystkiego, nie ma szans:-) pozdrawiam.

Dorota, aj, zadudrał się się człowiek w te grządki, plony, przetwory, że i przy komputerze nie ma czasu usiąść:-) spędzamy mnóstwo czasu w aucie, bo i mamy babcię, i w domu trzeba pobyć i na Pogórzu, i tak krążymy pomiędzy; pozdrawiam.

Maria z Pogórza Przemyskiego pisze...

Basia, powiem szczerze, że to jest trud, podróż bywa męcząca, upał dokucza, setki kilometrów do pokonania, ale coś jeszcze chcemy zobaczyć:-) nie wiem, na ile jeszcze starczy sił i zdrowia; pozdrawiam.

Krzysztof Gdula pisze...

Dobrze, że wróciłaś, Mario!
Kawał Europy przejechaliście, ale tak wielkiego i pięknego kanionu chyba nie ma bliżej nas. Kiedy tam byliście? Teraz, niedawno? Pytam, bo pisałaś o wielkich upałach, a u nas pora wyciągania swetrów. Czemu nie dziwi mnie szukanie przez Ciebie starego cmentarza? :-) Mario, leżą tam kości ludzi żyjących kilkaset lat temu, nikt już o nich nie pamięta, ale najprawdopodobniej żyją ich potomkowie w linii prostej. Myśl o tym porusza mną.
Też posmakowałbym miejscowych specjałów. Chwalone smarowidło do chleba czym jest?

Pellegrina pisze...

Marysiu, jak dobrze, że wróciłaś bo już mi tęskno było i się troszkę martwiłam. Piękna wyprawa, jak zwykle u Ciebie niezwykła i niezwyczajna. 💚

Maria z Pogórza Przemyskiego pisze...

Krzysztof, to było bardzo intensywne lato; tak, to jest daleko, a może nie tak daleko, jak ograniczenie czasowe. To był początek września, gorąco wariackie, to nie dla mnie. Szukanie cmentarzyska ... miałam takie same odczucia, leżą tu jacyś rycerze, stąd ten miecz wykuty w kamieniu, ktoś znaczący, skoro tak ciężki nagrobek mu położono, a może ktoś tak zły, że przyciśnięto go mocno, żeby się nie wydostał:-) :-) :-) żartuję oczywiście. Mają te lokalne wyroby w piekarniach bardzo smaczne, po knajpkach nie chodziliśmy, a kajmak to coś pośredniego między gęstą śmietaną, masłem a serem, delikatne to o świeżym smaku. Szkoda, że już dzień krótki, teraz byłby dobry czas na zwiedzanie; pozdrawiam.

Krystynko, napiszę do Ciebie, przeczytałam wpisy na blogu, tyle zmian. Szkoda, że było tak gorąco, upał wysysa ze mnie siły:-) pozdrawiam.

Anonimowy pisze...

Tak się cieszę, że blog nadal istnieje, Zawsze z nadzieją zaglądam na "Pogórze"

Anonimowy pisze...

Maria odpowiada:
Mam teraz troszkę więcej czasu, myślę, że wpisy będą częstsze 🙂 pozdrawiam.