Sơ đồ Tư duy trong lĩnh vực giáo dục

Một trong những bước tiến thú vị nhất trong sự nghiệp gần đây của tôi là khuynh hướng tích cực của việc các nhà giáo dục và học sinh trên khắp thế giới đã bắt đầu sử dụng Sơ đồ Tư duy như một công cụ dạy và học. Sơ đồ Tư duy có thể giúp cho việc dạy và học trở thành một quá trình hiệu quả, thú vị và có tác dụng kích thích hơn.

Sơ đồ Tư duy đang được sử dụng trong các khóa tập huấn giáo viên, cho việc soạn giáo án, cho việc ghi chú ôn thi và làm bài tập về nhà, để giải thích các khái niệm phức tạp một cách đơn giản hơn và còn được sử dụng làm bản tóm tắt các quyển sách. Cũng có nhiều chương trình máy tính cực kỳ hiệu quả đang được sử dụng để cập nhật và lập Sơ đồ Tư duy rất nhanh chóng và dễ dàng. Nếu muốn biết thêm về các chương trình máy tính và Sơ đồ Tư duy, bạn có thể tham khảo chương 28 trong cuốn Sơ đồ Tư duy (BBC Active).

Nick Vujicic

Video Sơ đồ tư duy Nick Vujicic được tạo bởi phần mềm iMindmap Ultimate

Nicholas James "Nick" Vujicic (phát âm "VOO-yee-cheech", tiếng Serbia: Николас Џејмс Вујичић, Nikolas Džejms Vujičić, sinh ngày 4 tháng 12 năm 1982) là một người truyền bá Phúc Âm và nhà diễn thuyết truyền động lực người Úc gốc Serbia, khi được sinh ra đã không có tứ chi. Từ thuở ấu thơ, anh đã phải đấu tranh cả về tinh thần, tình cảm cũng như thể xác, nhưng rồi cuối cùng anh đã quyết định đối mặt với khuyết tật của mình. Năm 17 tuổi, Nick thành lập tổ chức phi lợi nhuận của riêng mình với tên gọi Life Without Limbs (nghĩa là "Cuộc sống không có tay chân"). Vujicic đi khắp nơi trên thế giới để diễn thuyết truyền động lực về cuộc sống của một người khuyết tật mang hy vọng và mong muốn tìm được ý nghĩa cuộc sống. Nick cũng nói về đức tin của anh, rằng Chúa có thể sử dụng bất kì tấm lòng nào sẵn sàng làm công việc của Ngài và rằng Chúa là đấng đắc thắng mọi sự khuyết tật. Anh đã tốt nghiệp đại học và trở thành một diễn giả nổi tiếng về chủ đề làm chủ cuộc sống. Hiện tại Nick đang sinh sống ở Mỹ.

Sơ đồ tư duy Ôn thi lớp 12

Sơ đồ tư duy Ôn thi của các bạn học sinh (sưu tập: ThinkBuzan VN)
Các bạn tham khảo nhé!

www.imindworld.com

Vận dụng sơ đồ tư duy trong học tập

Một trong những phương pháp học tập hiệu quả hiện đang được nhiều sinh viên, học sinh áp dụng là học bằng sơ đồ tư duy (SĐTD).

Ba bước tạo sơ đồ

Theo hướng dẫn của nhóm Lửa Xanh, sinh viên Trường ĐH Y Dược TP.HCM, thì chỉ cần bút và giấy là có thể lập một sơ đồ thông thường gồm ba bước.

Thứ nhất, vẽ chủ đề chính ở trung tâm tờ giấy với hình ảnh và màu sắc nổi bật, bổ sung thêm từ ngữ nếu chủ đề không rõ ràng. Tiếp theo, từ chủ đề trung tâm vẽ các nhánh, mỗi nhánh biểu thị cho một nội dung. Sau cùng, vẽ thêm các nhánh nhỏ, tương đương với từng ý và chi tiết hỗ trợ trong tiêu đề phụ. Những từ khóa dù tiêu đề chính hay phụ cũng nên viết in hoa để dễ nhìn, dễ nhớ. Nếu bài học có ít nội dung (ít các nhánh) nên vẽ các nhánh ấy tỏa khắp bốn góc của tờ giấy vì đây là cách phóng đại hình ảnh tốt nhất, giúp người học nắm bắt ngay các ý chính.

Một sơ đồ tư duy môn vật lý do học sinh Trường THPT Chơn Thành (tỉnh Bình Phước) thực hiện

Ôn thi hiệu quả bằng bản đồ tư duy

Chỉ với một cây bút nhiều màu và một tờ giấy A4, bản đồ tư duy sẽ giúp bạn ôn thi học kỳ, tốt nghiệp, tuyển sinh… một cách hứng thú và hiệu quả.

“Thu nhỏ” kiến thức

Có lẽ bạn đã từng lắc đầu ngao ngán trước những trang sách dày đặc những chữ là chữ. Bạn yên tâm những trang sách, chương sách, thậm chí cuốn sách sẽ được thu nhỏ lại bằng “nắm tay” khi bạn biết chắt lọc những thông tin cốt lõi bằng những từ khóa và thể hiện nó trên bản đồ tư duy.

Thực nghiệm trên văn bản cho thấy nhiều câu dài ngoằng nhưng chỉ có vài từ chứa đựng thông tin. Số từ còn lại bạn không cần để tâm bởi nó thuộc loại những từ chêm xen đưa đẩy, quán ngữ mà thôi. Chúng sẽ “tự giác” xuất hiện khi bạn cần tạo câu để triển khai từ khóa.

Bản đồ tư duy bắt đầu từ chủ đề được viết giữa trang giấy. Từ đây, những nhánh chính với từ khóa tỏa ra bắt đầu từ phía trên, bên phải và lần lượt xoay theo chiều kim đồng hồ. Mỗi nhánh chính mọc ra những nhánh phụ, cũng ghi những từ khóa do nhánh chính gợi ra. Số lượng nhánh chính và phụ ít hay nhiều phụ thuộc vào nội dung của vấn đề cần thể hiện.

Các nhánh trên bản đồ nên được thể hiện bằng những màu khác nhau. Cạnh từ khóa có thể vẽ những hình ảnh vui tươi, ngộ nghĩnh để làm cho bản đồ “bắt mắt” hơn.

Sơ đồ Tư duy học tập

(Phần 4 - Bí quyết thuyết trình hiệu quả)

Sử dụng Sơ đồ Tư duy cho học tập

Lance Brown là một sinh viên nắm được rất rõ lợi ích của việc áp dụng Sơ đồ Tư duy trong học tập.

“Tôi là một sinh viên đang học tập tại trường Đại học London Metropolitan ở Moorgate. Tôi đang sáng tạo một Sơ đồ Tư duy cho một trong những bài học của mình – Thiết kế Quản lý Kinh doanh. Chúng tôi được yêu cầu tạo ra một sản phẩm hay dịch vụ và đưa ra cách thức sản xuất và tiếp thị dịch vụ hay sản phẩm đó. Chúng tôi phải hiểu những khía cạnh nào sẽ liên quan tới quá trình sản xuất và thu hút khách hàng. Tôi đã sử dụng một Sơ đồ Tư duy để hiểu được tất cả các khía cạnh này và tạo ra một cái nhìn sinh động. Những khía cạnh đó bao gồm: tiếp thị, địa điểm, tài chính và mục đích tiếp thị. Đôi lúc tôi sử dụng những bức tranh nhỏ thay cho từ ngữ để cho hấp dẫn và để cho thầy giáo tôi có thể hiểu ngay mà không cần phải giải thích. Do đó thầy giáo có thể nhìn thấy tất cả các khía cạnh khác nhau và trong khi tôi giải thích về dự án này, thầy giáo có thể hình dung trong đầu về việc thêm vào một số chi tiết để mở rộng Sơ đồ Tư duy này. Sơ đồ Tư duy là một cách tuyệt vời để mọi người nhanh chon hiểu được ý tưởng của bạn. Cứ mỗi lần tôi trở lại với xem lại Sơ đồ Tư duy này, tôi lại cảm thấy có thể mở rộng Sơ đồ Tư duy đó hơn nữa.

Xem tiếp phần 5

www.iMindWorld.com

Bài thuyết trình - Sơ đồ Tư duy

(Phần 2 - Bí quyết thuyết trình hiệu quả)

SƠ ĐỒ TƯ DUY DÀNH CHO BÀI THUYẾT TRÌNH

Giả sử bạn được yêu cầu thuyết trình về cách tiếp thị việc kinh doanh qua mạng của bạn tại một hội nghị với chủ đề là: Kinh doanh trực tuyến.

1. Bước đầu tiên bạn cần làm là lập Bản đồ Tư duy về cuộc hội thảo để nội dung bài thuyết trình của bạn phù hợp với chủ đề của cuộc hội thảo. Nếu bài thuyết trình của bạn nói về “Kinh doanh trên mạng” thì bạn phải chắc chắn rằng hình ảnh trung tâm của Bản đồ Tư duy chứa đựng chủ đề này, do đó bạn có thể vẽ một cái máy tính với hình ảnh của một đồng đô la hay một đồng bảng trên màn hình.
2. Các nhánh chính sẽ bao gồm các vấn đề được đưa ra thao luận ở cuộc hội thảo:

• Những bí quyết công nghệ cần thiết đề kinh doanh trực tuyến
• Hệ thống phân phối các sản phẩm hay dịch vụ trực tuyến
• Cách thức quản lý dịch vụ khách hàng khi hoạt động kinh doanh trực tuyến

Sử dụng những thông tin trong chương trình,vẽ các nhánh con từ các nhánh chính. Một trong những nhánh này sẽ biểu thị bài nói của bạn về việc tiếp thị cho hoạt động kinh doanh qua mạng.

Tiếp đó tập trung vào những nhánh con có liên quan đến bài thuyết trình. Những nhánh này sẽ bao gồm tiếp thị trực tuyến và tiếp thị không trực tuyến; trong mỗi nhánh con này sẽ là cách thức cụ thể để thông tin cho mọi người về việc kinh doanh trực tuyến của bạn, chẳng hạn như tiếp thị bằng thư điện từ hay gửi thư trực tiếp.

Nếu bạn tiếp cận chủ đề theo cách này, bạn sẽ cảm thấy việc bám sát chủ đề dễ dàng hơn. Vai trò của bạn trong phạm vi rộng hơn sẽ trở nên rõ nét hơn và những suy nghĩ, ý tưởng của bạn sẽ ít có nguy cơ đi chệch vấn đề.

Bạn cũng cần phải nghiên cứu sâu về vấn đề ngay khi nhận được lời mời thuyết trình.

Nếu bạn biết được thông tin về một hội thảo mà bạn muốn tham gia, bạn phải tìm hiểu được ai tổ chức nó và gọi điện đề nghị được tham dự, Sự chủ động này bao giờ cũng được những người tổ chức hội nghị trân trọng đón nhận. Hãy lập Sơ đồ Tư duy với tất cả các lĩnh vực mà bạn am hiểu tinh thông và cách bạn có thể áp dụng những kiến thức này trong các hội nghị sẽ được tổ chức trong cả năm. Điều này tạo ra lợi thế cho bạn bởi trong kinh doanh, làm cho mình được biết đến đầu tiên bao giờ cũng là ưu điểm.Kết quả có lợi về lâu dài cho công ty của bạn.

Sơ đồ Tư duy giới thiệu các sản phẩm Apple 

Apple Product Introduction

Xem tại đây

Xem tiếp phần 3

www.thinkbuzan.vn

Sự trình bày không hoàn hảo

(Phần 1 - Bí quyết thuyết trình hiệu quả)

Sự trình bày không hoàn hảo 

Đó là vào đầu những năm 60 của thế kỷ XX, một giảng viên đại học trẻ tuổi đang thuyết giảng cho các sinh viên năm nhất của ngành tâm lý học về khả năng ghi nhớ.

Ưu điểm của Sơ đồ Tư duy so với lối ghi chú tuần tự chủ động/ thụ động

Tại sao nên sử dụng iMindmap trong kinh doanh

Trong thời đại toàn cầu hóa ngày nay, khách hàng sẽ không có thời gian để chờ đợi bạn soạn xong một tập hồ sơ thương lượng, bài thuyết trình, dự án dài hàng trăm trang giấy.

Hãy xem iMindmap đã giúp được gì cho hàng triệu doanh nhân trên khắp thế giới:

* Lập Sơ đồ Tư duy cho các kỹ năng kinh doanh quan trọng:

- Lập Sơ đồ Tư duy để thương lượng

- Lập Sơ đồ Tư duy để thuyết trình hiệu quả

- Lập Sơ đồ Tư duy để quản lý dự án hiệu quả

* Lập Sơ đồ Tư duy để có tư duy kinh doanh tốt hơn:

- Lãnh đạo với Sơ đồ Tư duy

- Lập Sơ đồ Tư duy để phát sinh ý tưởng và đổi mới

- Lập Sơ đồ Tư duy để có tư duy chiến lược

* Lập Sơ đồ Tư duy để đạt được kết quả kinh doanh tốt hơn:

- Lập Sơ đồ Tư duy để tăng doanh số

- Lập Sơ đồ Tư duy để đặt mục tiêu và đón nhận thay đổi

Các tổ chức kinh doanh đang áp dụng phần mềm iMindmap:

(Bạn có thể tìm hiểu thêm trong cuốn sách của Tony Buzan: Sơ đồ Tư duy trong Kinh doanh - NXB Tổng hợp TpHCM & Công Ty TNHH Nhân Trí Việt hợp tác xuất bản)

iMindWorld.com

Sơ đồ tư duy - Giải pháp tối ưu cho việc học

  
Vài nét giới thiệu.

Chúng ta đang sống trong thời kì phát triển mạnh mẽ, thế giới vận động và thay đổi đến từng giây. Do đó việc học tập chăm chỉ chưa hẳn là giải pháp tối ưu, bởi khi có nhiều sự lựa chọn thì vấn đề không chỉ là học cái gì mà là học như thế nào và sử dụng công nghệ gì. Thông tin đa chiều và thực tế yêu cầu không chỉ có kiến thức mà còn có khả năng tạo ra gía trị gia tăng từ kiến thức. Nghiên cứu về hoạt động của bộ não con người, người ta chỉ ra rằng bộ não hoạt động gồm 2 nhánh:

• Não phải nhạy cảm với các thông tin về màu sắc, nhịp điệu, hình dạng, tưởng tượng, … sẽ tác động kích thích não trái.
• Não trái thích hợp với các từ ngữ, con số, tư duy, phân tích, … cho ra sản phẩm.

Do đó người ta tìm cách kích thích não phải tốt nhất. Trình bày vấn đề theo sơ đồ, biểu đồ bao giờ cũng gây hứng thú. Trong các hình thức ấy, sơ đồ mà tác giả Tony Buzan đưa ra được đánh giá cao nhất và đã trở thành công cụ làm việc hiệu quả của hàng triệu người trên thế giới.

Tony Buzan là người sáng tạo ra phương pháp tư duy Mind Map (sơ đồ tư duy). Tony Buzan từng nhận bằng Danh dự về tâm lý học, văn chương Anh, toán học và nhiều môn khoa học tự nhiên của trường ĐH British Columbia năm 1964. Là tác giả hàng đầu thế giới về não bộ, ông đã viết 92 đầu sách, được dịch ra trên 30 thứ tiếng với hơn 3 triệu bản in tại 125 quốc gia trên thế giới và được biết đến nhiều nhất qua cuốn Use your head. Trong đó, ông trình bày cách thức ghi nhớ tự nhiên của não bộ cùng với các phương pháp Mind Map. Ngoài ra, ông còn có một số sách nổi tiếng khác như Use your memory, Mind Map Book

Sơ đồ tư duy của Tony Buzan

Sơ đồ tư duy là một công cụ tổ chức tư duy. Đây là phương pháp dễ nhất để chuyển tải thông tin vào bộ não của bạn rồi đưa thông tin ra ngoài bộ não. Nó là một phương tiện ghi chép đầy sáng tạo và rất hiệu quả theo đúng nghĩa của nó, “sắp xếp” ý nghĩ của bạn.Bạn hãy tưởng tượng tới một chú bạch tuộc có thân ở giữa và những chiếc xúc tu (vòi) xung quanh. Sơ đồ tư duy gồm 1 vấn đề lớn đặt ở trung tâm và các nhánh ý tưởng toả ra xung quanh. Một sơ đồ tư duy cho phép chúng ta thoả sức vạch ra các ý tưởng, suy nghĩ đầy đủ trước khi đi đến một quyết định. Nếu cần xây dựng một kế hoạch làm việc, phân tích một vấn đề v.v...thì sơ đồ tư duy mang đến những giá trị lớn hơn nhiều việc bạn đặt bút viết tuần tự từ đầu đến cuối trang giấy, nhất là những người có năng khiếu vẽ đẹp, tạo cho sơ đồ sự hấp dẫn. (Hiện nay Tony Buzan đã phát triển iMindmap - phần mềm vẽ sơ đồ tư duy với mong muốn giúp cho bất cứ ai cũng có thể tạo nên những Sơ đồ tư duy tuyệt vời)

Trước nay, chúng ta ghi chép thông tin bằng các ký tự, đường thẳng, con số. Với cách ghi chép này, chúng ta mới chỉ sử dụng một nửa của bộ não - não trái, mà chưa hề sử dụng kỹ năng nào bên não phải, nơi giúp chúng ta xử lý các thông tin về nhịp điệu, màu sắc, không gian và sự mơ mộng. Hay nói cách khác, chúng ta vẫn thường đang chỉ sử dụng 50% khả năng bộ não của chúng ta khi ghi nhận thông tin. Với mục tiêu giúp chúng ta sử dụng tối đa khả năng của bộ não, Tony Buzan đã đưa ra Bản đồ tư duy để giúp mọi người thực hiện được mục tiêu này.

Ưu điểm của Mind Map là giúp người ta nhìn vấn đề một cách toàn diện hơn, nói cách khác thì Mind Map là tư duy hệ thống, không chỉ nhìn thấy cây mà còn thấy cả rừng

Cách tạo sơ đồ tư duy hiệu quả

• Sử dụng những từ chính hoặc những hình ảnh cần thiết.
• Bắt đầu từ trung tâm và triển khai ra.
• Tạo cho trung tâm một hình ảnh rõ ràng và “mạnh” miêu tả được nội dung tổng quất của toàn bộ mind map.
• Tạo các trung tâm nhánh và các chi tiết nhánh.
• Đặt những từ trọng tâm vào những hàng mà làm tăng kết cấu của các ghi chú.
• In ra giấy hơn là viết tay vì làm cho dễ đọc và dễ nhớ hơn.
• Những trường hợp sau phải phân biệt rõ hơn những trường hợp trước.
• Sử dụng màu sắc để làm nổi bật vấn đề.
• Những gì không có trong trình bày thì không nên đưa vào mind map.
• Tư duy hai chiều (phản biện)
• Sử dụng mũi tên, biểu tượng hoặc những hình ảnh để chỉ ra sự liên kết.
• Đừng để bị tắc ở một khu vực. Nếu cạn kiệt suy nghĩ thì chuyển sang nhánh khác
• Ghi ngay ý tưởng vào nơi hợp lý ngay khi nghĩ ra nó. Đừng lưỡng lự.
• Phá vỡ ranh giới. Khi hết giấy để trình bày thì đừng nên thay một tờ giấy khác to hơn mà sử dụng thêm các tờ khác ghép vào.
• Hãy sáng tạo.

Lưu ý:

1. Bắt đầu từ trung tâm với hình ảnh của chủ đề. Tại sao lại phải dùng hình ảnh? Vì một hình ảnh có thể diễn đạt được cả ngàn từ và giúp bạn sử dụng trí tưởng tượng của mình. Một hình ảnh ở trung tâm sẽ giúp chúng ta tập trung được vào chủ đề và làm cho chúng ta hưng phấn hơn.
2. Luôn sử dụng màu sắc. Bởi vì màu sắc cũng có tác dụng kích thích não như hình ảnh
3. Nối các nhánh chính (cấp một) đến hình ảnh trung tâm, nối các nhánh nhánh cấp hai đến các nhánh cấp một, nối các nhánh cấp ba đến nhánh cấp hai,…. bằng các đường kẻ. Các đường kẻ càng ở gần hình ảnh trung tâm thì càng được tô đậm hơn, dày hơn. Khi chúng ta nối các đường với nhau, bạn sẽ hiểu và nhớ nhiều thứ hơn rất nhiều do bộ não của chúng ta làm việc bằng sự liên tưởng.
4. Mỗi từ/ảnh/ý nên đứng độc lập và được nằm trên một đường kẻ
5. Tạo ra một kiểu bản đồ riêng cho mình (Kiểu đường kẻ, màu sắc,…)
6. Nên dùng các đường kẻ cong thay vì các đường thẳng vì các đường cong được tổ chức rõ ràng sẽ thu hút được sự chú ý của mắt hơn rất nhiều.
7. Bố trí thông tin đều quanh hình ảnh trung tâm.

Phần mềm hỗ trợ vẽ bản đồ tư duy trên máy tín

• ThinkBuzan iMindMap. Được đầu tư xây dựng và phát triển bởi chính Tony Buzan, người rất nổi tiếng với những cuốn sách viết về mind map, có thể nói iMindMap là một chương trình rất được mong đợi của giới tin học bởi sự quy mô, giao diện đẹp, dễ sử dụng.

Chúng ta có thể sử dụng sơ đồ tư duy vào nhiều việc khác nhau

• Ghi nhớ chi tiết cấu trúc đối tượng hay sự kiện mà chúng chứa các mối liên hệ phức tạp hay chằng chéo.
• Tổng kết dữ liệu.
• Hợp nhất thông tin từ các nguồn nghiên cứu khác nhau.
• Động não về một vấn đề phức tạp.
• Trình bày thông tin để chỉ ra cấu trúc của toàn bộ đối tượng.
• Ghi chép (bài giảng, phóng sự, sự kiện...).

Học tiếng Anh

Học Toán

Học Văn




Sử dụng trong quản lí

Nguồn: Softvn

www.thinkbuzan.vn

Ứng dụng Sơ đồ Tư duy cho các bài tiểu luận

Khi ghi chú từ sách hay bài giảng, bạn phải lấy những yếu tố quan trọng trong nội dung được sắp xếp theo kiểu tuần tự để tạo một Sơ đồ Tư duy. Còn khi ghi chú để viết tiểu luận, trước hết bạn phải xác định các yếu tố quan trọng của chủ đề trong một Sơ đồ Tư duy rồi dùng chúng để tạo thành cấu trúc tuần tự.

Bao giờ cũng vậy, bạn phải bắt đầu Sơ đồ Tư duy bằng một hình ảnh trung tâm biểu thị cho đề tài của tiểu luận.

Sau đó, bạn có thể chọn các Ý Chủ đạo thích hợp, làm những nhánh chính. Ở giai đoạn này, bạn cần chú ý kỹ đến yêu cầu của đề tài hoặc câu hỏi. Ngôn từ của chúng thường cho biết các Ý Chủ đạo phải như thế nào.

Hãy để đầu óc “lang thang” thoải mái, thêm những thông tin hoặc chủ điểm nếu thấy thích hợp vào Sơ đồ Tư duy của bạn. Không giới hạn số lượng các nhánh chính và nhánh phụ vươn ra từ Ý Chủ đạo. Trong giai đoạn tạo Sơ đồ Tư duy này, bạn nên dùng ký hiệu (màu sắc, biểu tượng, hoặc cả hai) để biểu thị chỉ dẫn tham chiếu hoặc sự liên tưởng ý giữa các lĩnh vực khác nhau

Tiếp theo là hiệu chỉnh và tái lập Sơ đồ Tư duy của bạn thành một thể có kết cấu hợp lý.

Bây giờ, hãy ngồi xuống và viết bản nháp đầu tiên, dùng Sơ đồ Tư duy làm dàn ý. Một Sơ đồ Tư duy có kết cấu hợp lý phải cho bạn tất cả phần chính của tiểu luận, những chủ điểm được đề cập trong mỗi phần, và mối liên hệ giữa các chủ điểm ấy. Ở giai đoạn này, bạn phải viết càng nhanh càng tốt, bỏ qua những đặc điểm gây khó khan đặc biệt cho bạn, nhất là một số từ hoặc cấu trúc ngữ pháp nào đó. Làm như vậy, bạn sẽ viết dễ dàng hơn, và lúc nào cũng có thể trở lại các “chỗ khó” ban đầu, giống như nghiên cứu một cuốn sách.

Khi gặp “chỗ bế tắc của người viết văn”, bạn có thể khắc phục bằng cách tạo một Sơ đồ Tư duy khác. Trong nhiều trường hợp, chỉ cần vẽ hình ảnh trung tâm thôi cũng sẽ giúp trí não bạn hoạt động trở lại và xoay quanh đề tài của bài tiểu luận. Nếu bị bế tắc lần nữa, bạn chỉ cần vạch ra thêm các nhánh mới bung ra từ những Từ khóa/ Hình ảnh Chủ đạo bạn vừa khởi tạo, rồi tính toàn thể (gestalt) hay “khuynh hướng hoàn chỉnh” của bộ não sẽ tự động điền/ hình ảnh mới vào chỗ trống. Lúc này, bạn cũng phải tự nhắc mình về khả năng liên kết vô tận của bộ não và cứ để tất cả các ý tưởng tự do tuôn trào, nhất là các ý mà có thể bạn gạt bỏ đi vì cho là “vớ vẩn”. Những chỗ bế tắc như thế sẽ biến mất ngay khi bạn hiểu rằng chúng được tạo ra không phải do não của bạn thiếu khả năng mà do nỗi sợ ngấm ngầm về sự thất bại và hiểu sai về cách hoạt động của bộ não.

Cuối cùng, hãy xem lại Sơ đồ Tư duy và hoàn chỉnh bài luận, thêm những chỉ dẫn tham chiếu, chứng cớ và trích dẫn để hỗ trợ cho lập luận của bạn, sửa đổi hoặc mở rộng kết luận nếu cần.

Cần lưu ý rằng các Sơ đồ Tư duy chúng ta đang nói đến có mục đích thay thế những ghi chú dài dòng mang tính tuần tự mà phần lớn sinh viên phải viết trước khi thật sự làm bài luận. Phương pháp Sơ đồ Tư duy chỉ sử dụng một Sơ đồ Tư duy và một bản nháp viết nhanh thay cho hai chục trang ghi chú và hai/ba bản nháp. Ở đây, cũng cần nói thêm là chương trình xử lý văn bản sẽ hỗ trợ đắc lực cho Sơ đồ Tư duy vì nó làm tăng khả năng tùy biến khi viết nháp. Tương tự như thế, chương trình máy tính có thêm Sơ đồ Tư duy sẽ là một trợ thủ tuyệt vời cho việc viết luận.

Sinh viên, học sinh – những người thi cử thường xuyên – sẽ thấy việc viết luận theo giới hạn thời gian nghiêm ngặt như đang thi là một điều thật ích lợi. Và phương pháp này đặc biệt hữu dụng trong các tình huống học thuật mang tính tuyển chọn gắt gao, khi bộ não của bạn cần được rèn luyện thường xuyên để đạt kết quả tối ưu dưới những điều kiện thi cử hết sức căng thẳng.

Lời phát biểu của em Katarina (học sinh Thụy Điển) khi vẽ Sơ đồ Tư duy:

“Em càng viết và vẽ thì trong đầu em càng xuất hiện nhiều ý tưởng. Em càng có nhiều ý tưởng thì chúng càng trở nên táo bạo và độc đáo hơn. Lúc đó, em cảm nhận rằng Sơ đồ Tư duy sẽ không bao giờ có chỗ kết thúc.

Chỉ có một ai đó mà em kính nể, một cơn đói cào bụng, hoặc cơn khát đến cháy cổ mới có thể làm em ngưng vẽ Sơ đồ Tư duy!”

 Trích từ cuốn sách Sơ đồ tư duy - Tony Buzan - NXB Tổng hợp TpHCM & Cty TNHH Nhân trí Việt