Διεθνής Ημέρα Μουσείων στην Καβάλα

Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η παρουσίαση του βιβλίου του Ζήση Α. Βαπορίδη «Λυκούργος, ο βασιλιάς του Παγγαίου»

Η πρώτη επίσημη παρουσίαση του βιβλίου του Ζήση Α. Βαπορίδη, Λυκούργος, ο βασιλιάς του Παγγαίου και άλλοι μύθοι της περιοχής, που κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική, πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου στην κατάμεστη αίθουσα εκδηλώσεων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καβάλας «Βασίλης Βασιλικός», σε μια εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας, η Θρακική Εστία Καβάλας και η Κάπα Εκδοτική. Το βιβλίο παρουσίασαν ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και του Φεστιβάλ Φιλίππων Θοδωρής Γκόνης και ο δικηγόρος και συγγραφέας Κοσμάς Χαρπαντίδης, αποσπάσματα από τον «Λυκούργο» ανέγνωσε ο ηθοποιός Δημήτρης Κοντός, ενώ σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε ο δήμαρχος Παγγαίου Φίλιππος Αναστασιάδης και ο πρόεδρος της Θρακικής Εστίας Νομού Καβάλας Νίκος Τσουμπάκης. Ο κ. Αναστασιάδης τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι ο συγγραφέας, μέσα από το βιβλίο του «κατάφερε να ταξιδέψει τον κάθε αναγνώστη μέσα από τα μονοπάτια του χρυσοφόρου Παγγαίου», ενώ προέτρεψε τους παρευρισκόμενους να τιμούν τον δήμο Παγγαίου, «ο οποίος συνδυάζει την παραθαλάσσια τουριστική ανάπτυξη με την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού τουρισμού που προσφέρει το βουνό του Παγγαίου».

Η Θράκη και η σχέση της με τον Λυκούργο

Ο πρόεδρος της Θρακικής Εστίας Νομού Καβάλας, Νίκος Τσουμπάκης, αναφέρθηκε στη συμβολή της Θράκης, «της χώρας γεμάτης φως και μυστήριο», στο πολιτιστικό «γίγνεσθαι» του ελληνικού χώρου, «με την μουσική, τη φιλοσοφία, τις Τέχνες, τους θρύλους και τις παραδόσεις».  Όπως τόνισε ο κ. Τσουμπάκης, «πλούσιες είναι οι παραδόσεις που διέσωσαν οι αρχαίοι πεζογράφοι και ποιητές για τους ήρωες, τους βασιλείς και τους δυνάστες τις πανάρχαιας Θράκης», φτάνοντας μέχρι τον Λυκούργο, τον μυθικό βασιλιά των Ηδωνών και εχθρό του Διονύσου, ο οποίος αναφέρεται στον ομηρικό μύθο (σ.σ. στην Ιλιάδα). «Αυτός ήταν ίσως και η αφορμή για να ξεκινήσει το ταξίδι του ο Ζήσης Βαπορίδης, πολύ πριν από το 1990, όπως αυτοκριτικά υποστηρίζει, καθώς από πολύ πριν έχει εκφράσει την αγάπη του και τις ανησυχίες του για την ιστορία της Θράκης, γι’ αυτό και αποφασίζει να συμμετάσχει στην ίδρυση της Θρακικής Εστίας Καβάλας το 1972, αλλά και στο πρώτο Διοικητικό της Συμβούλιο», δήλωσε ο κ. Τσουμπάκης. «Από το Παγγαίο ξεχύθηκαν προς τον αρχαίο κόσμο μυστικιστικές βραδιές και θρησκευτικές ζυμώσεις, μύθοι και λατρείες με πρωταγωνιστή τον μεγάλο Θεό των Θρακών Διόνυσο, αλλά και τον μεγάλο βασιλιά των Ηδωνών Λυκούργο. Με το βιβλίο του κ. Βαπορίδη, θα περιηγηθούμε σε ένα παραμύθι που καταδεικνύει, όπως έγραψε και ο Όμηρος, ότι η ανθρώπινη αλαζονεία δεν πρέπει να φτάνει μέχρι το σημείο να ανταγωνίζεται και να συγκρούεται με τον Θεό», δήλωσε ο κ. Τσουμπάκης, κλείνοντας τον σύντομο χαιρετισμό του.

Οι αμυγδαλιές του Στρυμόνα και το Δάτο κινούν τα νήματα του βιβλίου

Από την πλευρά του, ο Κοσμάς Χαρπαντίδης ξεκίνησε με τον μύθο της Αμυγδαλιάς, της Φυλλίδας, κόρης τους βασιλιά Σίθωνα και του Δημοφώντα, γιου του Θησέα και της Φαίδρας, ο οποίος ταξιδεύοντας στο Αιγαίο με σκοπό να επιστρέψει στην Αθήνα έφθασε κάποτε στις ακτές της Θράκης, όπου στην ακρογιαλιά έπαιζε μια παρέα κοριτσιών, ανάμεσά τους και η Φυλλίδα. Ο έρωτάς τους, όμως, επισκιάστηκε από τη νοσταλγία της πατρίδας του Δημοφώντα, τον οποίο περίμενε για μήνες η Φυλλίδα, μέχρι που οι Θεοί την μεταμόρφωσαν σε Αμυγδαλιά. Αυτός ο μύθος πρωταγωνιστεί στο βιβλίο του κ. Βαπορίδη, με τον κ. Χαρπαντίδη να παρατηρεί ότι «σήμερα στην περιοχή του Στρυμονικού, η εικόνα της αμυγδαλιάς είναι πάρα πολύ χαρακτηριστική, ένα σημείο όπου ενώνεται με την ιστορία και την αρχαιότητα», ενώ πρόσθεσε ότι πέρα από τον εν λόγω μύθο, είναι πάρα πολλά σημεία που «επικαιροποιούν» το πόνημα του κ. Βαπορίδη, όπως είναι η αρχαία πόλη του Δάτου, μια πόλη πολύ πιο παλιά από την πόλη των Φιλίππων, «κάτι που έμαθα μέσα από το βιβλίο», δήλωσε ο κ. Χαρπαντίδης, πριν αναφερθεί στον μύθο του βασιλιά των Ηδωνών και του Διόνυσου, ο οποίο κινεί και τα νήματα του βιβλίου. «Ένα μύθος ρομαντικός και ρωμαλέος, που δίνει το έναυσμα στον συγγραφέα Ζήση Βαπορίδη να αναπτύξει ένα μεγάλο συνθετικό ποίημα που απλώνεται σε 1.142 στροφές», ανέφερε ο κ. Χαρπαντίδης. «Είναι μια μεγάλη έκπληξη για μένα που ένας άνθρωπος ασχολήθηκε με τον μύθο του Λυκούργου φτάνοντας, χρησιμοποιώντας τον δεκαπεντασύλλαβου, μέχρι τον Σικελιανό και τον Καζαντζάκη, μια διπλή πρόκληση, μιλώντας για το σήμερα με έναν επικό τρόπο, ήτοι τον δεκαπεντασύλλαβο», δήλωσε ο κ. Χαρπαντίδης, αναφερόμενος στο ύφος του βιβλίου, χαρακτηρίζοντας, παράλληλα, ως εκπληκτική την έρευνα του συγγραφέα, «μια έρευνα προσηλωμένη στη γη των πατέρων του», όπως προσθέτει ο ίδιος, παρατηρώντας, παράλληλα, ότι «ανασύρει από τη λήθη τις ονομασίες του Παγγαίου, ενώ μεταδίδει στον αναγνώστη την αίσθηση ότι ζει σε έναν ιστορικό τόπο».

«Τα παραμύθια υπάρχουν επειδή κάποιοι τα ξαναλένε...»

Ως ένα κείμενο που προϋποθέτει τη σύνδεσή του με τον σχολιασμό χαρακτήρισε, μεταξύ άλλων, το βιβλίο ο Θοδωρής Γκόνης. «Οι μύθοι, τα παραμύθια, υπήρχαν ανέκαθεν κι ερήμην. Συνεχίζουν να υπάρχουν επειδή κάποιοι αποφασίζουν να τα ξαναπούν, να τα ανασύρουν, να τα ξαναγράψουν» ανέφερε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Φιλίππων και του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, προσθέτοντας ότι το πόνημα διέπει η αίσθηση της «απενοχοποιημένης διάθεσης σύνθεσης τόσων διαφορετικών κόσμων, λέξεις και διατυπώσεις αρχαίες και μάλιστα δυσεύρετες, όπου συνδυάζονται με στιγμές που ξεκινούν από το δημοτικό τραγούδι και φτάνουν ως τη νεότερη ελληνική ποίηση, πάντα με άξονα τον δεκαπεντασύλλαβο». Συμπλήρωσε, επίσης, ότι η φόρμα του βιβλίου δεν είναι εύκολη, με τον κ. Βαπορίδη να παίζει «έναν τριπλό ρόλο σ’ αυτό το εγχείρημα, με τον πρώτο να έγκειται στην ποίηση, τον δεύτερο σε έναν άνθρωπο που αφοσιώνεται επιμελώς σε μια επίπονη διαδικασία συγγραφής και τον τρίτο αυτόν του εμπειρικού δασκάλου κι αυτή είναι και η μεγάλη πρωτοτυπία του έργου, δηλαδή αναδεικνύεται ο πλούτος της ιστορίας της περιοχής πρώτα από όλα, όχι αποκλειστικά», ανέφερε ο κ. Γκόνης.

«Προτίμα το σπιτάκι σου και μη ζητάς παλάτι...»

Με την αναφορά σε δύο ανθρώπους που έχουν αφήσει το δικό τους αποτύπωμα στην πόλη «με την πνευματικότητα και το έργο τους» ξεκίνησε τον λόγο του ο συγγραφέας, αναφερόμενος στον ιστορικό Νίκο Ρουδομέτωφ, «τον πρώτο άνθρωπο που με ενθάρρυνε στο τόλμημα να γράψω έμμετρα σε δεκαπεντασύλλαβο», όπως και στην κ. Πέγιου, «την παλιά πρόεδρο της Θρακικής Εστίας». Ευχαρίστησε, δε, όλους όσοι συνέδραμαν τόσο στην συγγραφή του βιβλίου, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στον Γιάννη Τσίγκα, «που ο σχεδιασμός της έκδοσής του αναγνωρίστηκε στα 5 πρώτα βιβλία της περασμένης χρονιάς», αλλά και σε όσους συνέβαλαν στην πραγματοποίηση της προχθεσινής εκδήλωσης. Ο κ. Βαπορίδης επέλεξε να μην αναφερθεί άμεσα στα ερείσματα της συγγραφής του βιβλίου, αλλά να πάει ακόμα πιο πίσω, στην γιαγιά του από την Θράκη, «η οποία έκλεινε μέσα της όλη την Θράκη, με τους μύθους, τους θρύλους και τα μαγικά της, ενώ στα παραμύθια της, που τα ταίριαζε σε δεκαπεντασύλλαβο, έλεγε πως οι Θεοί, με την βοήθεια των πουλιών και των πνευμάτων, συμβούλευαν τους ανθρώπους να κρατούν τα μάτια χαμηλά, αλλά αυτοί έκαναν τα δικά τους και στο τέλος δυστυχούσαν» ανέφερε ο ίδιος. «Ήξερε να διαβάζει το πέταγμα και το κρώξιμο των πουλιών, το σχήμα των νεφών και τα δάκρυα των κεριών. Για ξόρκια έλεγε κατάλληλες ευχές της Εκκλησιάς και μας σταύρωνε με το λάδι της καντήλας. Πολλά από αυτά έγιναν αφορμή να τα κάνω ζωγραφιές με στίχους. Κάποτε μου είπε: “Στη μέση της παλάμης σου ανθίζει μονοπάτι. Προτίμα το σπιτάκι σου και μη ζητάς παλάτι”. Αργότερα κατάλαβα τι σημαίνει και γέμισα από αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση, αλλά έπρεπε να μένω ταπεινός, με ανάλογα ταπεινά όνειρα, παρόλο που καμιά φορά περιαυτολογώ» δήλωσε ο ίδιος συγκινημένος, προστρέχοντας μέχρι την εισβολή των Βουλγάρων και τη βιβλιοθήκη του παππού του. «Μ’ αυτά τα ελληνικά μεγάλωσα και στο ποίημά μου προσπάθησα να μην χρησιμοποιήσω ούτε μια ξένη λέξη» δήλωσε, επικαλούμενος αντί επιλόγου τους φτερωτούς γιους του Βορέα –προσωποποίηση του όρους Βόρα της Μακεδονίας– Ζήτη και Κάλαϊ, έναν μύθο που του έλεγε η γιαγιά του. «Γι’ αυτό και στο mail μου γράφω “Ζήτης Β.” αντί “Ζήσης Β.”, μια οφειλή που είχα στην γιαγιά μου» κατέληξε.

Πλήθος επίσημων καλεσμένων

Μεταξύ άλλων, το «παρών» στην παρουσίαση του βιβλίου του Ζήση Βαπορίδη έδωσαν οι βουλευτές Καβάλας του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Εμμανουηλίδης, Κώστας Μορφίδης και Γιώργος Παπαφιλίππου, η δήμαρχος Καβάλας Δήμητρα Τσανάκα, ο τ. δήμαρχος Καβάλας Κωστής Σιμιτσής, οι Αντιδήμαρχοι Καβάλας Ηλίας Καλανταρίδης και Κορίνα Χιώτη-Πρασά, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Παγγαίου Κώστας Γάκης, η πρόεδρος της ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ Αναστασία Ιωσηφίδου, ο πολιτευτής του Ποταμιού Γιώργος Γκαϊντατζής και οι Καβαλιώτες συγγραφείς Διαμαντής Αξιώτης, Δημήτρης Αποστολίδης, Νίκος Καραγιαννακίδης και Θόδωρος Θεοδωρίδης. Τον πρ. υπουργό Γιώργο Καλαντζή εκπροσώπησε η σύζυγός του Ντόρα.

(Δελτίο Τύπου)

Παρουσίαση του βιβλίου του Ζ.Α. Βαπορίδη "Λυκούργος, ο βασιλιάς του Παγγαίου"

Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας «Βασίλης Βασιλικός», η Θρακική Εστία Νομού Καβάλας και η Κάπα Εκδοτική σάς προσκαλούν στην πρώτη επίσημη παρουσίαση του βιβλίου του Ζήση Α. Βαπορίδη, με τίτλο Λυκούργος, ο βασιλιάς του Παγγαίου και άλλοι μύθοι της περιοχής. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 14 Μαΐου στις 19:30 στην αίθουσα εκδηλώσεων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καβάλας «Βασίλης Βασιλικός».

Το βιβλίο θα παρουσιάσουν ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και του Φεστιβάλ Φιλίππων, Θοδωρής Γκόνης, και ο δικηγόρος και συγγραφέας, Κοσμάς Χαρπαντίδης, ενώ αποσπάσματα από το βιβλίο θα διαβάσει ο ηθοποιός Δημήτρης Κοντός. Θα χαιρετίσουν ο δήμαρχος Παγγαίου, Φίλιππος Αναστασιάδης, και ο πρόεδρος της Θρακικής Εστίας Νομού Καβάλας, Νίκος Τσουμπάκης. Ο συγγραφέας θα συνομιλήσει με το κοινό και θα υπογράψει αντίτυπα του βιβλίου του.


Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ο κρατερός βασιλιάς Λυκούργος, στη μέθη της έπαρσής του, διώκει τον Διόνυσο επισύροντας την εχθροπάθεια των θεών και τελικά συντρίβεται. Οι σαράντα και πλέον παραλλαγές του μύθου έχουν εμπνεύσει, εκτός από ποιητές, και καλλιτέχνες της ζωγραφικής, της γλυπτικής, της αγγειογραφίας, της χαρακτικής και της ψηφοθεσίας σε όλες τις χώρες της Μεσογείου. Υιοθετώντας την πλέον διαδεδομένη εκδοχή του, ο Ζήσης Α. Βαπορίδης συνθέτει ένα έμμετρο ποίημα για τα παθήματα του μυθικού βασιλιά της Ηδωνίδας. Το πόνημα του Ζ. Α. Βαπορίδη υπήρξε αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας στους μύθους της αρχαίας Θράκης και τους Ήδωνες, η οποία περιλάμβανε τη συλλογή σχετικών ονομάτων, θεσμών και εθίμων που αναφέρονται στην Ελληνική Γραμματεία.  Στη διάρκεια της έρευνας, ο συγγραφέας γοητεύτηκε από τον βασιλιά που στον κολοφώνα της δύναμής του, αγνοώντας τους κανόνες της ηθικής, αψήφησε τους νόμους των θεών και γι’ αυτό τιμωρήθηκε σκληρά.  Πέρα από το ποίημα,  η έκδοση περιλαμβάνει εκτενές επίμετρο με πλούσιο σχολιασμό, αλλά και φωτογραφικό υλικό, σχετικά με τον Λυκούργο και τον αρχαίο θρακικό λαό.

(Δελτίο Τύπου)

Επετειακές εκδηλώσεις για την απελευθέρωση του Παγγαίου στις 7 και 8 Μαΐου 2016

Οι επετειακές εκδηλώσεις για την απελευθέρωση του Παγγαίου θα πραγματοποιηθούν το Σάββατο 7 Μαΐου 2016 και ώρα 11:30 π.μ. στην Τοπική Κοινότητα Δωματίων, στις 17:00 στο Μνημείο Μάχης του οικισμού Εξοχής της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερούπολης και στις 18:30 στο Μνημείο Μάχης του οικισμού ΄΄Δημαράς΄΄ της Δημοτικής Ενότητας Πιερέων. Την Κυριακή 8 Μαΐου 2016,  στο ίδιο πλαίσιο, θα πραγματοποιηθεί στις 11:30 επετειακή εκδήλωση στο Μνημείο Μάχης Παλαιοχωρίου  και στις 18:30 μ.μ. στο μνημείο των πεσόντων της μάχης της Βαζόπετρας, στην Τοπική Κοινότητα Ελευθερών του Δήμου Παγγαίου. Κατά την έναρξη των τελετών θα πραγματοποιηθούν επιμνημόσυνες δεήσεις, θα ακολουθήσουν καταθέσεις στεφάνων στα Μνημεία Μάχης και θα τηρηθεί ενός λεπτού σιγή, ενώ μετά το πέρας της εκδήλωσης στο Μνημείο Μάχης Παλαιοχωρίου, θα ακολουθήσει ομιλία από τον δημοσιογράφο και ιστορικό ερευνητή, Αριστείδη Μεντίζη.  

(Δελτίο Τύπου)

Ἐγκύκλιος ἐπὶ τῆ Ἑορτῆ Τῆς Ἀναστάσεως Τοῦ Κυρίου

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ Ἀναστάντι Ἀδελφοὶ καὶ Πατέρες,

Ἀνέτειλε, ἡ μεγαλυτέρα καὶ λαμπροτέρα τοῦ Χριστιανισμοῦ ἑορτή, ἡ βασίλισσα τῶν ἑορτῶν καὶ ἡ πανήγυρις τῶν πανηγύρεων, τὸ Πάσχα τὸ χριστιανικόν, τὸ ἄμωμον καὶ μέγα. Καὶ καλεῖ ὅλους μας, μικροὺς καὶ μεγάλους, πλούσιους καί πένητες, νὰ συμμετάσχουμε μὲ ὅλη τὴν ψυχή μας στὸν πανηγυρικὸ καὶ εὐφρόσυνο ἑορτασμό του. Καὶ εἶναι ἀλήθεια, ὅτι ὅταν φθάσει ἡ ἑορτὴ αὐτὴ, σὰν κάποια ἀόρατη μυστικὴ δύναμη παρακινεῖ ὅλους τούς χριστιανούς, ἀκόμη καὶ αὐτοὺς τοὺς φαινομενικὰ ἀδιάφορους θρησκευτικὰ, νὰ συμμετάσχουν μὲ τὴν καρδιά τους στὴν χριστιανικὴ αὐτὴ πανήγυρη. Νὰ αἰσθανθοῦν στὸ βαθύτερο εἶναι τους μία ἀνεκλάλητη, μυστηριώδη καὶ ἀνέκφραστη τέρψη.

Γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς ἐπιθυμοῦμε σήμερα μέ τό λόγο μας νὰ συμβάλουμε στὸν οὐσιαστικώτερο καὶ πνευματικώτερο ἑορτασμό του, ὥστε ὁ κάθε χριστιανὸς τέτοιες ἡμέρες νὰ χαίρεται εἰλικρινά, πραγματικὰ, τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Ὄχι μόνο διότι τὸ Πάσχα πλαισιώνεται ἀπὸ τὰ γοητευτικώτερα ἔθιμα τοῦ λαοῦ μας ἢ διότι θὰ καταλύσει τὴν αὐστηρὴ νηστεία τῆς Τεσσαρακοστῆς καὶ θὰ γευθεῖ πλούσια ἐδέσματα στὴν ἑορταστικὴ τράπεζά του. Ἀλίμονο! Τὸ Πάσχα δὲν εἶναι μόνο ἔθιμα καὶ παραδόσεις, οὔτε εὐκαιρία γαστρονομικῆς ἀπολαύσεως. Τὸ Πάσχα ἔχει βαθύ, πνευματικὸ περιεχόμενο.

Ἑπομένως τὰ μέγιστα χρήσιμο εἶναι νὰ δοῦμε τὸ μέγα καὶ σπουδαιότατο γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου ὑπὸ τὸ φῶς τῆς διδασκαλίας τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τῶν Πατέρων καὶ Διδασκάλων τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ δὴ τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου, τοῦ ὁποίου τὸν περίφημο κατηχητικὸ Λόγο ἀκούσαμε τὸ βράδυ τῆς Ἀναστάσεως. «Ἑορτάσωμεν, λοιπόν, τὴν ἑορτὴν ταύτην τὴν μεγίστην καὶ λαμπράν, ἐν ἦ ἀνέστη ὁ Κύριοςˑ ἑορτάσωμεν δὲ αὐτὴν φαιδρῶς ὁμοῦ καὶ θεοσεβῶς», κατὰ τὸν ἱ. Χρυσόστομο καὶ ἀκόμη ἂς προσφέρουμε σὰν ἐλάχιστη ἀμοιβὴ στὴν ἀτίμητη προσφορὰ τοῦ Θείου Λυτρωτοῦ πρὸς ἐμᾶς τὴν θερμὴ πίστη μας καὶ τὰ καλὰ καὶ θεάρεστα ἔργα μας «ἀμειψώμεθα τὸν Δεσπότην τῆς περὶ ἡμᾶς εὐνοίαςˑ ἀμοιβὴ δὲ ἀρίστη, πολιτεία καθαρὰ καὶ ψυχὴ νήφουσα».

Καὶ κατ’ ἀρχὰς, ἀγαπητοί, ἂς ἐρωτήσουμε: γιατί ἀπέθανε ὁ Κύριος, γιατί ἐγεύθη τὸ πικρὸ καὶ ἀναπόφευκτο ποτήριο τοῦ θανάτου; Ὁ Ἀδὰμ καὶ οἱ ἐν συνεχεία, στὴν ροὴ τῶν αἰώνων ἄνθρωποι, ἀπέθαναν διότι ἁμάρτησαν. Ἀλλὰ ὁ Κύριος μας ὑπῆρξε τελείως ἀναμάρτητος. Καὶ ὅμως ἀπέθανε ἐπὶ τοῦ σταυροῦ. Μὲ τὸ «τετέλεσται» ἀφῆκε τὸ πνεῦμα καὶ ἡ παναγία ψυχὴ του ἐγκατέλειψε τὸ ἄχραντο σῶμα Του ἐπὶ τοῦ σταυροῦ. Συνέβη μὲ τὸν Χριστὸ ὅ,τι συμβαίνει μὲ ἐκεῖνον πού πληρώνει τὸ χρέος κάποιου, πού βρίσκεται κλεισμένος στὴν φυλακὴ διότι ὀφείλει χρήματα καὶ ἀδυνατεῖ νὰ τὰ δώσει. Ὁ Ἀδάμ, ὁ ἄνθρωπος, ὤφειλε στὸν Θεό, γι’ αὐτὸ καὶ ᾖταν παραδομένος στὸν θάνατο. Ἦλθε ὅμως ὁ Κύριος «κατέβαλε θάνατον ὑπὲρ τοῦ κατεχομένου ὑπὸ τοῦ διαβόλου, ἵνα ἐκεῖνον ἀπολύση».

Ἀκόμη ὁ ἱ. Χρυσόστομος, μᾶς διδάσκει, ὅτι ὁ μὲν Χριστὸς ἕνα θάνατο ὑπέμεινε, ἐνῶ ὁ ἄνθρωπος διπλό. Ἐκεῖνος μόνο τὸν θάνατο τοῦ σώματος, ἐνῶ ὁ ἄνθρωπος καὶ τῆς ψυχῆς, λόγω τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ σώματος. Τὸ ὅτι δὲ ἀπέθανε στὴν ψυχὴ ὁ ἄνθρωπος μόλις ἁμάρτησε, ἀποδεικνύεται σαφέστατα ἀπὸ τὴν ἱστορία τοῦ Ἀδάμ.: «ᾟ ἂν ἡμέρα φάγητε ἀπὸ τοῦ ξύλου, εἶπε ὁ θεὸς στοὺς πρωτοπλάστους, θανάτω ἀποθανεῖσθε». Τὴν ἡμέρα,δηλαδή, πού θὰ ἁμαρτήσετε θὰ πεθάνετε…! Ἀλλὰ ἡ ἴδια ἡ Ἁγία Γραφὴ μᾶς λέγει, ὅτι δὲν ἀπέθαναν οἱ πρωτόπλαστοι μετὰ τὴν παράβασιν, ἀλλὰ ἔζησαν πολλὰ ἀκόμη χρόνια. Σὲ 930 χρόνια ἀνεβάζει ἡ Γραφὴ τὸ σύνολο τῶν ἐτῶν τοῦ Ἀδάμ. Ἑπομένως ὁ πρῶτος καὶ χειρότερος θάνατος εἶναι τῆς ψυχῆς.

Ὁ Κύριος ἔτσι μία ἀνάσταση εἶχε. Μόνο τοῦ σώματος. Ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι δύο, τῆς ψυχῆς πρῶτα καὶ κατόπιν τοῦ σώματος. Ἡ πρώτη εἶναι ἡ μεγαλύτερη, διότι καὶ ἡ ψυχὴ μας εἶναι ἀνώτερή τοῦ σώματος καὶ συντελεῖται κυρίως μὲ τὸ βάπτισμα. Τὸ βούτηγμά μας μέσα στὸ νερὸ τῆς κολυμβήθρας συμβολίζει τὸν θανατό μας καὶ ἡ ἄνοδός μας ἀπὸ αὐτὸ τὴν ἀνάστασή μας. Ἀδελφοί, ἀκοῦμε στὸν Ἀπόστολο τοῦ βαπτίσματος, «ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθημεν, εἰς τὸν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν».

Ἡ πρώτη ἀνάστασίς μας εἶναι ἡ τῆς ψυχῆς, ἡ ὁποία μᾶς δίδει τὴν δύναμη νὰ ἐλπίζωμε καὶ στὴν ἄλλη τοῦ σώματος. Ἐπειδὴ ὅμως ἐγνώριζε ὁ Κύριος, πόσο δύσπιστος εἶναι ὁ ἄνθρωπος καὶ πιθανὸν νὰ ἔκαμε τὴν ἐσφαλμένη σκέψη, ὅτι ναὶ μὲν ἀνέστη τὸ ἰδικὸ Του σῶμα, διότι ᾖτο Θεάνθρωπος, ἄφησε στὸ τέλος τῆς δράσεώς Του καὶ λίγο πρὶν ἀπὸ τὸ Πάθος Του τὸ μεγαλύτερό του θαῦμα: τὴν ἀνάσταση τοῦ τετραημέρου φίλου του Λαζάρου. Ἰδού, λοιπόν, γιατί χαίρουν καὶ σκιρτοῦν καὶ δὲν ξέρουν πῶς νὰ ἐκφράσουν τὴν μεγάλη χαρὰ καὶ ἀγαλλίασή των, οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Μάρτυρες, οἱ Πατέρες καὶ Διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ἱεροὶ τῆς Ἐκκλησίας ὑμνογράφοι. Ὄχι διότι θὰ ἔτρωγαν καλύτερα τὸ Πάσχα, οὔτε γιατί θὰ ἀπελάμβαναν γραφικὰ ἔθιμα, ἀλλὰ διότι ἡ Ἀνάστασις τοῦ Κυρίου τοὺς εἶχε χαρίσει ἤδη τὴν πρώτη ἀνάστασή των ἀπὸ τὸν τάφο τῆς ἁμαρτίας καὶ τοὺς ἔδινε τὴν ἐλπίδα, ὅτι καὶ αὐτὸ τὸ ἀσκητικὸ σῶμα τους δὲν θὰ χανότν, ἀλλὰ πάλι θὰ τὸ ξαναέπαιρναν νέο καὶ ἔνδοξο. Γι’ αὐτὸ καί τρισμέγιστη χαρὰ. Εἴθε τήν ἴδια χαρά νά αἰσθανώμεθα καί ἐμεῖς ἀναφωνώντας Χριστὸς Ἀνέστη! Αμήν.

Διάπυρος πρός τόν Ἀναστάντα Κύριον εὐχέτης σας

† Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ