Πέρασαν έξι μήνες λειτουργίας του πρώτου αιρετού Περιφερειακού Συμβουλίου Μακεδονίας Θράκης, του νέου θεσμού που αναμενόταν να ανατρέψει όλα τα αυτοδιοικητικά δεδομένα και να καλλιεργήσει την περιφερειακή συνείδηση. Ωστόσο πολλές είναι οι αδυναμίες που έχουν προκύψει και έχουν καυτηριαστεί από όλες τις παρατάξεις.
Ωστόσο όλες οι πλευρές δείχνουν διατεθειμένες να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη του θεσμού και παράλληλα «δικαιολογούν» μέχρι ένα σημείο κάποια «κενά που έχουν παρατηρηθεί.
«Να επανασχεδιάσουμε το μέλλον»
Κληθείς να σχολιάσει τους έξι πρώτους μήνες λειτουργίας του νέου θεσμού, ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Άρης Γιαννακίδης σημείωσε πως: «Οι πρώτοι αυτοί 6 μήνες της αιρετής περιφέρειας αποτελέσαν για όλους εμάς μία πολύτιμη εμπειρία που εμπέδωσε στην πράξη την νέα προσπάθεια για έναν νέο αναπτυξιακό σχεδιασμό που θα βασίζεται στην αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων ,κυρίως όμως θα στοχοθετεί μία άλλη επιλογή: μία ενιαία και αδιαίρετη περιφερειακή συνείδηση .Θέλω να πιστεύω ότι έχουμε καταφέρει όλοι μαζί στο περιφερειακό συμβούλιο και τις ενεργές περιφερειακές δυνάμεις να αποδείξουμε ότι είμαστε σε θέση να υπηρετήσουμε αυτήν την προοπτική και να επανασχεδιάσουμε το μέλλον σε νέα βάση. Σε μία εποχή ραγδαίων αλλαγών και μετεξελίξεων η αιρετή περιφέρεια, παρά τις αδυναμίες και τα προβλήματα της , έχει αποδείξει ότι η πρόκληση της νέας εποχής και με εργαλείο το ΕΣΠΑ πλέον μπορεί να μας οδηγήσει σε μία νέα μέρα στην οποία η περιφέρεια ΑΜΘ δεν θα είναι ο ουραγός αλλά ο μπροστάρης .Η πρόκληση είναι μπροστά μας».
«Τακτική εύκολων δημοσίων σχέσεων»
«Για να σχολιάσουμε τη λειτουργία ενός σοβαρού αυτοδιοικητικού οργάνου, όπως είναι το Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, εκτιμώ ότι θα πρέπει να σχολιάσουμε χωριστά την κάθε παράταξη. Αρχικά, όσον αφορά τη διοίκηση, είχε το ελαφρυντικό του νέου θεσμού, και της έλλειψης ύπαρξης προηγούμενου νομικού καθεστώτος, υπήρξε ένα μεταβατικό στάδιο. Ωστόσο παρά αυτό το ελαφρυντικό, κινήθηκε με αργούς ρυθμούς. Επιδιώχτηκε σε πολλές περιπτώσεις η συναίνεση, ενώ η αποτελεσματικότητα και η πυγμή δεν φάνηκαν γρήγορα. Αντίθετα φάνηκε η τακτική των εύκολων δημοσίων σχέσεων, χωρίς σοβαρές αντιδράσεις και συγκρούσεις με την κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια, στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης, να κατεβάσει τον πήχη των διεκδικήσεων. Έτσι περιορίστηκε η διάχυση του οφέλους προς τους πολίτες, που θα ήταν αναμενόμενη, είτε με το πλαίσιο των συνεχιζόμενων έργων που κληρονομήθηκαν από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις ή με τη δρομολόγηση νέων η οποία προσκρούει σε διάφορα κωλύματα. Ο ίδιος ο περιφερειάρχης επέλεξε την τακτική να μιλάει τελευταίος, να παίρνει πρώτα το στίγμα από όλες τις άλλες παρατάξεις και μετά να μιλά. Αυτό είναι έλλειψη σταθερής πολιτικής βούλησης», παρατήρησε από την πλευρά του, εκ μέρους της «Περιφερειακής Αναγέννησης», ο περιφερειακός σύμβουλος και υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης Καβάλας Ανδρέας Μπαλίκας. Όπως είπε «θα ήταν ιδιαίτερα εύκολη η αντιπολίτευση σε ένα τέτοιο όργανο, που όμως δεν μας τιμά, στην πρώτη περίοδο λειτουργίας του. Αντίθετα θεωρούμε ότι προσεγγίζουμε με ιδιαίτερη ευθύνη και σοβαρότητα τα θέματα, ώστε να μην μεγεθύνουμε λάθη και να μην υποβαθμίζουμε επιτυχίες. Σε αυτό το μήκος κύματος κινηθήκαμε, αποφεύγοντας να δρέψουμε εύκολες δάφνες καταγγέλλοντας λάθη. Σε πολλά παραδείγματα, όπως τα διόδια αλλά και το πρόσφατο με τα ταξί, αναδείξαμε με δικές μας υπεύθυνες προτάσεις τα θέματα και κατευθύναμε τη διοίκηση και τις άλλες παρατάξεις σε ομόφωνα ψηφίσματα ή αποφάσεις. Η μείζονα αντιπολίτευση, με κατάθεση προτάσεων και με έγκαιρο τεκμηριωμένο λόγο, και ακούγοντας τα προβλήματα της κοινωνίας πιστεύουμε ότι λειτούργησε παραγωγικά, στηρίζοντας όταν έπρεπε τη διοίκηση ή αναδεικνύοντας θέματα όταν έπρεπε. Όσον αφορά την ελάσσονα αντιπολίτευση αυτή πιστεύω ότι δεν ανταποκρίθηκε επαρκώς στο ρόλο της, εκμεταλλευόμενη πολλές φορές τον κανονισμό του οργάνου αναλωνόμενη σε ατέρμονες συζητήσεις και παρουσιάσεις εκθέσεων ιδεών. Βέβαια πρέπει να πούμε ότι πολλοί συνάδελφοι δεν είχαν την αυτοδιοικητική ή την πολιτική πείρα που απαιτούσε το όργανο, οπότε χρειάστηκε χρόνος για να προσαρμοστούν. Το ζητούμενο είναι όλοι μας να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, και σε μια εποχή ιδιαίτερα δύσκολη, να μην απαξιώσουμε έναν τόσο σοβαρό θεσμό».
«Υπηρετούν βασικές επιλογές της ΕΕ και των κυβερνήσεων»
Εκ μέρους της «Λαϊκής Συσπείρωσης» ο Χρήστος Τρέλλης ανέφερε χαρακτηριστικά πως «πιστεύουμε ότι η «Λαϊκή Συσπείρωση» και το ΚΚΕ είχαν απόλυτο δίκιο όταν ψηφίστηκε το νέο πλαίσιο για την περιφερειακή και την τοπική αυτοδιοίκηση, ο περίφημος «Καλλικράτης» ότι πρόκειται για όργανα τα οποία δεν έρχονται να προσθέσουν τίποτα στην υπόθεση της αποκέντρωσης, της δημοκρατίας και της περιφερειακής ανάπτυξης αλλά ότι θα αποτελέσουν όργανο του κεντρικού αυταρχικού κράτους και θα υπηρετήσουν στο ακέραιο τις βασικές επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κυβερνήσεων, και αυτό το βλέπουμε πλέον καθημερινά στις πράξεις και στις λειτουργίες τόσο της εκτελεστικής εξουσίας και του περιφερειάρχη, όσο και της πλειοψηφίας αλλά και της μείζονος αντιπολίτευσης στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Στα βασικά ζητήματα έχουν ταυτιστεί πλήρως με αυτές τις επιλογές. Εργασιακές σχέσεις: Στη λογική που έχει επιβάλει ήδη η ΕΕ στη λογική δήθεν του λιγότερου κράτους, διάλυση ουσιαστικά των δημοσίων υπηρεσιών, με το να προσλαμβάνονται με συμβάσεις έργου οκταμηνίτες, δηλαδή εργαζόμενοι χωρίς ουσιαστικά δικαιώματα. Στα ζητήματα της αγροτικής πολιτικής ταυτίστηκαν πλήρως με την πολιτική του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με τα περίφημα καλάθια, δηλαδή τα καλάθια του ξεκληρίσματος της φτωχομεσαίας αγροτιάς της περιοχής μας. Σε ζητήματα που αφορούν την αναπτυξιακή πολιτική και ιδιαίτερα τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τους μικροεπαγγελματίες και τους εμπόρους, πολιτική καθαρά στήριξης των πρωτοβουλιών και των παρεμβάσεων του υπουργείου Οικονομίας ώστε να φορολογούνται και να χτυπιούνται στο κεφάλι όλοι οι επαγγελματίες και μέρα με τη μέρα τα μαγαζιά και οι επιχειρήσεις, η μια μετά την άλλη να κλείνουν. Δυστυχώς και η ίδια η λειτουργία του Περιφερειακού Συμβουλίου είναι μια λειτουργία που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ανταποκριθεί και δεν ανταποκρίνεται σε αυτό που σήμερα έχει ανάγκη ο λαός της περιοχής μας, δηλαδή ένα Περιφερειακό Συμβούλιο που θα διεκδικήσει ανθρώπινες συνθήκες ζωής, θα διεκδικήσει την ανάπτυξη της περιοχής, να αξιοποιηθούν οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της περιοχής μας αλλά στην κατεύθυνση του να υπηρετηθούν τα λαϊκά συμφέροντα. Εμείς σαν «Λαϊκή Συσπείρωση» αυτή την πολιτική και προκρίνουμε, και θα στηρίξουμε πλάι βέβαια στο εργατικό, το αγροτικό, και βέβαια στο λαϊκό κίνημα».
«Εμφανής έλλειψη σχεδίου»
Από την πλευρά της Αριστερής Οικολογικής Συνεργασίας, ο Δημήτρης Χαρίτου σημείωσε πως «παρότι το χρονικό διάστημα είναι μικρό, στα πρώτα βήματα του θεσμού βαραίνουν οι αναπηρίες που το κληροδότησε η κυβέρνηση, κυρίως η έλλειψη ουσιωδών αρμοδιοτήτων και οι αναγκαίοι πόροι. Ελλείμματα που μέσα στην βαθιά οικονομική κρίση και τα εκρηκτικά κοινωνικά προβλήματα που γεννά, ιδιαίτερα στους εργαζόμενους και τη νέα γενιά ένας νέος θεσμός κινδυνεύει να γίνει μέρος του προβλήματος ενός πολιτικού συστήματος που παραπαίει. Η έλλειψη σχεδίου και στόχων είναι εμφανής στα πρώτα βήματα της περιφερειακής αρχής. Στις σημερινές συνθήκες δεν αρκεί η εξάντληση στη διαχείριση ενός προϋπολογισμού μιζέριας που όχι μόνο δεν ανταποκρίνεται στις διευρυμένες κοινωνικές ανάγκες άλλα αδυνατεί να καλύψει στοιχειώδη λειτουργία. Εν έτη 2011 τα κουνούπια παραμένουν δυσεπίλυτο πρόβλημα. Η επίκληση του ΕΣΠΑ" που παγώνει και ξεπαγώνει" στο οποίο εναποθέτει ως «κρεμάστρα» όλες οι κοινωνικές ανάγκες πολύ γρήγορα θα οδηγήσει σε διαψεύσεις, ενώ μέχρι στιγμής καμιά συζήτηση δεν έχει γίνει γι΄αυτό στο περιφερειακό συμβούλιο, όταν ήδη από 1/7/11 έχει αναληφθεί η διαχείριση του. Η ανυπαρξία διεκδικητικού πλαισίου όχι μόνο δυσχεραίνει την διαπραγματευτική θέση της περιφέρειας, αλλά την οδηγεί να αποδέχεται αντιλαϊκές κυβερνητικές πολιτικές, όπως η σύμβαση για τη λεγόμενη κοινωνική εργασία, η εγκατάσταση διοδίων, ή να ανακυκλώνει επικοινωνιακούς χειρισμούς όπως για το καλάθι των αγροτικών προϊόντων. Στη σημερινή σκληρή πραγματικότητα του μνημονίου τα διλήμματα θα γίνονται ακόμα πιο πιεστικά. Ο νέος θεσμός ή θα συναντηθεί με τις κοινωνικές ανάγκες και τη δυναμική των κινημάτων σε σύγκρουση με τις κυβερνητικές επιλογές ή δυστυχώς σταδιακά θα απαξιώνεται στη συνείδηση όσων πλήττονται βάναυσα από την κρίση και πριν από όλους η νέα γενιά».
«Σημάδια κόπωσης της πλειοψηφίας»
Εκ μέρους της «Οικολογίας Αλληλεγγύης» ο Θανάσης Μακρής σημείωσε ότι «ρόλος της περιφερειακής αυτοδιοίκησης είναι ο δημοκρατικός σχεδιασμός περιφερειακών πολιτικών για την οικονομία, την κοινωνία, το περιβάλλον και τον πολιτισμό. Η διέξοδος από την κρίση και η βιώσιμη ευημερία είναι άρρητα δεμένα με το σχεδιασμό, συντονισμό και υποστήριξη αυτοδύναμης τοπικής οικονομίας, κοινωνικής αλληλεγγύης, πολιτιστικής δημιουργίας, την προστασία του περιβάλλοντος και την ποιότητα ζωής. Σαν περιφερειακό συμβούλιο δυστυχώς παρά τις συνεχής εκκλήσεις μας εξαιρετικά λίγα έχουν γίνει. Η φοβικότητα απέναντι στις τοπικές κοινωνίες και το έλλειμμα δημοκρατίας (εκλογικό σύστημα, παντοδυναμία περιφερειάρχη, αποκλεισμοί της αντιπολίτευσης) που διαπνέει τον θεσμό αφοπλίζουν σε σημαντικό βαθμό τον δημοκρατικό σχεδιασμό και τη δημιουργία νοοτροπίας συνεργασίας των πολιτικών δυνάμεων. Μια νοοτροπία απολύτως αναγκαία για την απάντηση στην κρίση».
Όπως παρατήρησε «είναι φανερό ότι η αντίληψη/νόμος που έχει την περιφερειακή διοίκηση-«κυβέρνηση» (περιφερειάρχη, αντιπεριφερειάρχες) απόλυτους κυρίαρχους με προίκα το 60% του περιφερειακού συμβουλίου, κάνει το περιφερειακό συμβούλιο διακοσμητικό σε ότι αφορά τον σχεδιασμό των περιφερειακών πολιτικών. Ο θεσμός αφήνει στη διακριτική ευχέρεια του περιφερειάρχη να φέρνει έργα και δράσεις αποσπασματικά ακυρώνοντας την ουσιαστική συμμετοχή των συμβούλων πλειοψηφίας και μειοψηφίας στη διαμόρφωση του διαλόγου και της πολιτικής, επιφυλάσσοντας στους περιφερειακούς συμβούλους τον ρόλο των επικυρωτών προαποφασισμένων επιλογών. Αποτέλεσμα να δείχνει ήδη σημάδια κόπωσης η πλειοψηφία του περιφερειακού συμβουλίου. Η σταδιακή διαμόρφωση περιφερειακής αντίληψης που ζητάει περιφερειακές πολιτικές είναι από τα θετικά αυτού του πρώτου 6μήνου. Για εμάς η παρουσία μας μέχρι στιγμής έχει νόημα καθώς σιγά σιγά γίνεται κατανοητή η σημασία της βιώσιμης ευημερίας και υιοθετείται η αντίληψη των βιώσιμων πολιτικών. Οι πράσινες αντιλήψεις κατακτούν έδαφος και η εναλλακτική πολιτική στάση διαμορφώνει συνειδήσεις και πολιτικές συμπεριφορές που αρχίζουν να γυρνάνε την πλάτη στις πολιτικές και συμπεριφορές που μας έφεραν στην χρεοκοπία. Θεωρούμε ότι η περιφερειακή αυτοδιοίκηση θα έχει δικαιώσει την ύπαρξη της αν πετύχει την τοπική διασύνδεση των τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών. Αν πετύχει την ενεργειακή και διατροφική μας αυτάρκεια, τη βιώσιμη διαχείριση των σκουπιδιών, τον προσανατολισμό της γεωργίας στη διατροφική ασφάλεια και προστασία του περιβάλλοντος και του τουρισμού με περιβαλλοντικούς όρους σε μια περιοχή πλούσια σε φυσικά οικοσυστήματα. Αν συντονίσει τη δημιουργία ενός δικτύου κοινωνικής αλληλεγγύης και συμφιλιωθεί με την πολυπολιτισμική της ταυτότητα. Η μείωση του περιβαλλοντικού, οικονομικού και κοινωνικού χρέους που αφήνουμε στις επόμενες γενιές είναι η αγωνία μας σε κάθε συνεδρίαση».