Η επανάσταση που βαδίζει προς την εξουδετέρωση των ταυτοτήτων La rivoluzione che marcia verso la neutralizzazione delle identità Μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση di Marcello Veneziani

La rivoluzione che marcia verso la neutralizzazione delle identità - Marcello Veneziani (www-marcelloveneziani-com.translate.goog)

Unisex κουλτούρα; Είναι χωρίς ιδιότητες

Στη ρίζα της τρανσέξουαλ ιδεολογίας βρίσκεται ο φόβος για αυτό πού είμαστε στη φύση

Ζούμε, σε πλήρη ασυνείδητη σκέψη, μια ριζική επανάσταση που αλλάζει το νόημα και το πεπρωμένο της ανθρωπότητας. Είναι η επανάσταση που βαδίζει προς την εξουδετέρωση των πρωτότυπων ταυτοτήτων και διαφορών, την απομάκρυνση της φύσης, την ακύρωση των δομών, των ρόλων και των σχέσεων πάνω στις οποίες έχει θεμελιωθεί μέχρι τώρα η ανθρωπότητα. Εννοώ την οικογένεια, τα φύλα, την τεκνοποίηση. Οδεύουμε προς μια κοινωνία unisex, όπου η ένωση των φύλων αποτελεί το προοίμιο της απόλυτης παροδικότητάς τους. Τα φύλα δεν είναι δύο, αλλά ένα ή πενήντα δύο. Ανδρόγυνα με μεταλλαγμένες σεξουαλικότητες..

Στην τρέχουσα συζήτηση εστιάζουμε στις επιφανειακές και πολύχρωμες συγκρούσεις μεταξύ ομοφοβίας και ομοφυλοφιλίας, αλλά η συνεχιζόμενη διαδικασία είναι πολύ μεγαλύτερη και μπορεί να συνοψιστεί στη λέξη-κλειδί transgender. Οι μεγαλύτεροι διεθνείς οργανισμοί, όπως ο ΟΗΕ και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, διαποτίζονται από αυτή την ιδεολογία, τα κράτη προωθούν τα αποτελέσματά της και όσοι την αντιτίθενται απομονώνονται και υφίστανται διακρίσεις. Τα μέσα ενημέρωσης και ο νομοθετικός μηχανισμός που ωθεί προς αυτή την κατεύθυνση είναι εντυπωσιακοί: από την εξουδετέρωση πατέρων και μητέρων στη νομική διάταξη που τους ορίζει ως γονείς 1 και 2 μέχρι ομοφυλοφιλικά παραμύθια που διαδίδονται στα νηπιαγωγεία, από τις κυβερνητικές εκστρατείες με στόχο την επανεκπαίδευση του πληθυσμού όχι μόνο για τις λεσβίες και τους ομοφυλόφιλους, αλλά και για τους τρανς (στην Ιταλία αρχιτέκτονας ήταν η τεχνική κυβέρνηση Monti-Fornero) στο «gayization του κόσμου».

Μένω στις υποθέσεις αυτής της διεμφυλικής «ιδεολογίας». Στη ρίζα βρίσκεται αυτό που θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως horror fati, το αντίστροφο του amor fati, δηλαδή η απόρριψη, η φρίκη αυτού που είμαστε αρχικά, στη φύση και επομένως η θέληση να αλλάξουμε. Η απόλυτη κυριαρχία του γίγνεσθαι πάνω στο είναι, της επιθυμίας πάνω στη φύση, του υποκειμένου πάνω στην πραγματικότητα. Προθυμία για αυτοδημιουργία και κατάργηση ό,τι προκαλεί καταγωγή και ρίζα, ταυτότητα και διαφορά, γέννηση και οικογένεια. Σκέψη που προέρχεται από μακριά, από τον μύθο των μεταμορφώσεων και του πρωτεϊκού, μετά από τη μαγική Αναγέννηση, με μια ανησυχητική έννοια του homo faber sui ipsius, ή του σιδηρουργού του εαυτού του. Η αβυσσαλέα διαφορά είναι ότι αυτή τη φορά ο δημιουργός δεν είναι η δύναμη της σκέψης ή η αλχημική μαγεία, αλλά η δύναμη της τεχνικής που εφαρμόζεται σε πλανητική κλίμακα.

Η τρέχουσα σκέψη είναι αβοήθητη μπροστά σε αυτές τις διαδικασίες, υποχωρεί, δεν προσπαθεί καν να κατανοήσει τη φιλοσοφική και ανθρωπολογική σημασία αυτής της μετάλλαξης. Σήμερα λείπει ένας διάλογος «πέρα από τη γραμμή» που νά αντανακλά το πέρασμα της γραμμής (που να προβληματίζεται για την υπέρβαση της γραμμής), τη γραμμή ομοιομορφίας/σχετικοποίησης των φύλων. Ωστόσο, θα μπορούσε κανείς να ερμηνεύσει δημιουργικά τον νιτσεϊκό ορισμό του Oltreuomo (Πέρα από τον Άνθρωπο), στον οποίο ο Gianni Vattimo στάθηκε πριν από χρόνια. Θα μπορούσε κανείς να διαβάσει την προφητεία του Νίτσε για τον άνθρωπο σε ένα τρανσέξουαλ κλειδί ως γέφυρα και διέλευση προς την υπέρβαση του ανθρώπου, που μέχρι τώρα προσδιοριζόταν στον Υπεράνθρωπο. Η θέληση για δύναμη τροποποιεί την ύπαρξη και απελευθερώνει από το υπερβολικά ανθρώπινο. Σε ένα καθόλου ανόμοιο κλειδί θα μπορούσε κανείς να διαβάσει τον Προμηθεϊσμό του Μαρξ και του Ένγκελς, η ανθρωπότητα που παίρνει τη μοίρα της στα χέρια της και την τροποποιεί, υποτάσσει την ύπαρξη (το είναι) στην αλλαγή, τήν φύση στην παραγωγή, μέχρι το ακραίο βήμα της αυτοπαραγωγής. Η ισότητα εξελίσσεται σε ομοιομορφία (unisex) και η ελευθερία σε αυτοδιάθεση (εγώ αποφασίζω ποιος είμαι και το φύλο μου). Αλλά και ο καπιταλισμός θα μπορούσε να διαβαστεί υπό αυτό το πρίσμα (με αυτό το κλειδί). Πιθανή συνέπεια, δεν εννοώ απαραίτητη εξέλιξη. Το διεμφυλικό (τρανσέξουαλ) θα ήταν το υπέρτατο προϊόν της διαδικασίας χειραγώγησης της φύσης: ο γενετικά τροποποιημένος άνθρωπος. Σύμφωνα με αυτή την ιδεολογία, ελευθερία σημαίνει πλήρη αυτοδιάθεση, ακόμη και σε σχέση με τη φύση, το φύλο και το πεπρωμένο. Το συμπέρασμα αυτής της ιδεολογίας είναι ότι το τρανσέξουαλ δεν αποφασίζει για τη ζωή σου και δεν απορρίπτει τις αξίες σου. Ζεις όπως θέλεις αλλά άφησε τους άλλους να ζήσουν όπως θέλουν. Αυτή η ιδεολογία – ιογενής, ανεκτική και κομφορμιστική – έχει γίνει το Πνεύμα της εποχής.

Όποιος δεν συμμορφώνεται είναι έξω.

Η βασική εξήγηση αυτής της επανάστασης δεν μου φαίνεται ότι ανάγεται στη Συνωμοσία κάποιων ή στο Σχέδιο άλλων. Αλλά σε κάτι που κυκλοφορεί και συνδέει διαδικασίες, βουλήσεις, νόμους, ιδεολογίες, χειρουργικές επεμβάσεις. Μια αλυσιδωτή αντίδραση, μια αυτόματη διαδικασία. Η τεχνολογία κάνει χρήση των πρακτόρων της ακόμα κι αν νομίζουν ότι τη χρησιμοποιούν. Και αποφασίζει για τη ζωή, αποφασίζει (διατάσσει) την αλλαγή, διακόπτει τη ζωή με τεχνικές αποβολής ή ευθανασίας ή αντίστροφα την τεχνητή συνέχιση ή τη σεξουαλική της μετάλλαξη. Στο τέλος, παραμένει η κυριαρχία της τεχνολογίας πάνω στη ζωή, δηλαδή των αποτελεσμάτων και των μηχανισμών της στη βιολογική και γενετική σφαίρα, στη φύση και τον πολιτισμό. Οι διαδικασίες και οι τάσεις υπερισχύουν των στόχων και των προθέσεων. Ο άνθρωπος αλλάζει και ακυρώνεται, είναι η τεχνική που τον καθορίζει. Και θα είναι η τεχνολογία που μειώνει τον πληθυσμό ασκώντας δημογραφικό έλεγχο, ακόμη και χωρίς εξόντωση, αλλά εξελίσσοντας «προς ένα ενιαίο μοντέλο – όπως ήλπιζε ο Umberto Veronesi – όπου τα αναπαραγωγικά όργανα ατροφούν» και το φύλο θα διαχωρίζεται από την αναπαραγωγή. Μόλις ο πατέρας και η μητέρα θά έχουν χαθεί, τα παιδιά της Τεχνικής θα έρθουν, μεταλλαγμένα σύμφωνα με τις ικανότητες που διαθέτει η τεχνική. Όντας άνθρωπος, γεννημένος από ανθρώπους, είμαι στο πλευρό του ανθρώπου σε σχέση με το τρανς,γεννημένο από την τεχνική μεταμφιεσμένη σε απελευθέρωση. Ο υπεράνθρωπος δεν αφορά την ανθρωπιά μου.

]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]

Stiamo vivendo, in totale incoscienza di pensiero, una rivoluzione radicale che sta cambiando il senso e il destino dell’umanità. È la rivoluzione che marcia verso la neutralizzazione delle identità e delle differenze originarie, la rimozione della natura, la vanificazione degli assetti, i ruoli e i rapporti su cui si è fondata finora l’umanità. Dico la famiglia, i sessi, la procreazione. Stiamo procedendo verso una società unisex, ove l’unificazione dei sessi prelude a un’assoluta transitorietà dei medesimi. I sessi non sono due, ma uno o   cinquantadue. Androgini con sessualità mutanti.
Nel dibattito corrente ci fissiamo sui superficiali e coloriti conflitti tra omofobia e omofilia, ma il processo in corso è ben più grande e si riassume nella parola chiave transgender. Le più grandi agenzie internazionali, come l’ONU e la stessa Unione europea, sono pervase da questa ideologia, gli stati promuovono i suoi esiti e chi si oppone viene isolato e discriminato. È imponente l’apparato mediatico e legislativo che spinge in quella direzione: dalla neutralizzazione di padri e madri nel dispositivo di legge che li definisce genitore 1 e 2  alle fiabe gay diffuse negli asili, dalle campagne governative tese a rieducare la popolazione non solo su lesbiche e gay ma anche di transgender (da noi l’artefice fu il governo tecnico Monti-Fornero) alla “gayzzazione del mondo”.
​Mi soffermo sui presupposti di questa “ideologia” transgender. Alla radice c’è quello che potremmo definire l’horror fati, il rovescio dell’amor fati, cioè il rifiuto, l’orrore di ciò che siamo in origine, in natura e dunque la volontà di cambiare. Dominio assoluto del divenire sull’essere, del desiderio sulla natura, del soggetto sulla realtà. Volontà di autocrearsi e di abolire ciò che evoca origine e radice, identità e differenza, nascita e famiglia. Pensiero che viene da lontano, dalla mito delle metamorfosi e del proteiforme, poi dal Rinascimento magico, in un’accezione inquietante dell’homo faber sui ipsius, ossia fabbro di se stesso. La differenza abissale è che questa volta il demiurgo non è la potenza del pensiero o la magia alchemica, ma è la potenza della tecnica applicata su scala planetaria.

Il pensiero corrente è inerme di fronte a questi processi, si arrende, non prova neanche a comprenderne la portata filosofica e antropologica di questa mutazione. Manca oggi un dialogo “oltre la linea” che rifletta sul passaggio di linea, il solco uniformità/relativizzazione dei sessi. Eppure si potrebbe reinterpretare creativamente la definizione nietzscheana di Oltreuomo, su cui si soffermò anni fa Gianni Vattimo. Si potrebbe leggere in chiave transgender la profezia di Nietzsche dell’uomo come un ponte e un transito verso il superamento dell’uomo, finora identificato nel Superuomo. La volontà di potenza modifica l’essere e libera dall’umano troppo umano. In una chiave non dissimile si potrebbe leggere il prometeismo di Marx e di Engels, l’umanità che prende in mano la sua sorte e la modifica, subordina l’essere al mutamento, la natura alla produzione, fino al gradino estremo della produzione di sé. L’uguaglianza si evolve in uniformità (unisex) e la libertà in autodeterminazione (decido io chi sono e il mio sesso). Ma anche il capitalismo si potrebbe leggere in questa chiave. Una conseguenza possibile, non dico un’evoluzione necessaria. Il transgender sarebbe il prodotto supremo del processo di manipolazione della natura: l’uomo geneticamente modificato. Secondo questa ideologia, libertà vuol dire autodeterminazione totale, anche in ordine alla natura, al sesso e al destino. Il corollario di questa ideologia è che il transessuale non decide della tua vita e non dispone dei tuoi valori; tu vivi come vuoi ma lascia che anche gli altri vivano come vogliono. Questa ideologia – virale, permissiva e conformista – si è fatta Spirito del Tempo.

Chi non si adegua è out.

La spiegazione di fondo di questa rivoluzione non mi pare riconducibile al Complotto degli uni o al Progetto degli altri. Ma a qualcosa che mette in circolo e collega processi, volontà, leggi, ideologie, chirurgie. Una reazione a catena, un processo automatico. La tecnica si serve dei suoi agenti anche se essi credono di servirsi di lei. E decide sulla vita, decreta il mutamento, interrompe una vita con le tecniche abortive o l’eutanasia, o viceversa la sua prosecuzione artificiale o la sua mutazione sessuale. Alla fine resta il dominio della tecnica sulla vita, cioè dei suoi esiti e dei suoi meccanismi sulla sfera biologica e genetica, sulla natura e sulla cultura. Le procedure e i trend vincono sugli scopi e le intenzioni. L’uomo si modifica e si nientifica, è la tecnica a determinarlo. E sarà la tecnica a ridurre la popolazione esercitando il controllo demografico, anche senza sterminio, ma evolvendoci “verso un modello unico – come auspicava Umberto Veronesi – dove gli organi della riproduzione si atrofizzano” e il sesso si separa dalla procreazione. Persi il padre e la madre, verranno i figli della Tecnica, mutanti secondo le facoltà di cui dispone la tecnica. Essendo uomo, nato da uomini, sono dalla parte dell’umano rispetto al trans, nato dalla tecnica travestita da liberazione. Il transumano non riguarda la mia umanità.

Στην εκκλησία…«μυρίζει μπαρούτι ξανά» - Θανάσης Ν. Παπαθανασίου

 

Στην εκκλησία…«μυρίζει μπαρούτι ξανά»

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου

Καθηγητής της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας

 Συνέντευξη στην Μαριάνθη Πελεβάνη

 

Ο Θανάσης Παπαθανασίου είναι αν. καθηγητής της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθήνας, και διευθυντής του θεολογικού περιοδικού Σύναξη. Ανήκει στη μειοψηφία εκείνη των ανθρώπων της εκκλησίας και της θεολογίας που υψώνουν τη φωνή τους και αναμετρώνται με τον εκκλησιαστικό σκοταδισμό και συντηρητισμό. «Η θεολογία, για να είναι χριστιανική, οφείλει να είναι απελευθερωτική, από τη φύση της» υποστηρίζει και δίνει τη μάχη του κόντρα στον χριστιανικό φονταμενταλισμό. Με αφορμή τις αντιδράσεις που προκάλεσε ο π. Αλέξανδρος Καριώτογλου με τα κορίτσια που ντύθηκαν «παπαδάκια», συζητάμε για το τι δεν πάει καλά στην εκκλησία…

Κύριε Παπαθανασίου ισχύει ότι ο συγκεκριμένος ιερέας, ο οποίος παρεμπιπτόντως λειτουργούσε κι εργαζόταν για την εκκλησία αμισθί, όντας συνταξιούχος εκπαιδευτικός, τέθηκε σε αργία;

Αυτό έχουμε πληροφορηθεί. Το λέω έτσι, διότι, απ’ όσο γνωρίζω, η αργία του ανακοινώθηκε προφορικά, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει η δυνατότητα να ονομαστεί αργία ή... χορήγηση άδειας! Ένα από τα ερωτηματικά εδώ είναι, ποιο είναι το κατηγορητήριο. Η πράξη άλλωστε για την οποία εξεμάνησαν αυτοί που δημιούργησαν το θέμα, είναι κάτι το οποίο γίνεται επί καιρούς πολλούς σε άπειρες Ορθόδοξες εκκλησίες: απλώς υπηρεσία κατά τη θεία Λειτουργία.

Ό,τι ακριβώς τα αγόρια παπαδάκια. Ούτε καν την ανάδειξη διακονισσών. Η δική μου εκτίμηση είναι ότι υπόβαθρο όλων αυτών είναι ο βαθύς μισογυνισμός και οι θεολογικές στρεβλώσεις, με τις οποίες έχουμε πολύν δρόμο μπροστά μας. Αλλά καθαυτήν η επίδικη πράξη (αυτό δηλαδή που επισύρει έπαινο ή ποινή) αφορά απλώς την πεπατημένη για τα παπαδάκια. Το συνολικό σκηνικό είναι τέτοιο, ώστε θα μπορούσες ίσως να πιθανολογήσεις ότι κάποιοι επιθυμούν (και μεθοδεύουν;) το ξήλωμα της συγκεκριμένης κοινότητας (ή και παρόμοιων κοινοτήτων), με διάφορα πνευματικά και υλικά συμφραζόμενα. Αν μια τέτοια πιθανολόγηση είναι απλώς φαντασίωση (όπως και εύχομαι) ή έχει βάση, θα το δείξει η πορεία των πραγμάτων. 

«Μυρίζει μπαρούτι ξανά για τη θέση των γυναικών στη λειτουργική ζωή της εκκλησίας», γράφετε σε ανάρτησή σας στο facebook (5-6-2023), και παράλληλα, θυμίζετε την φωτογραφία της μοναχής Μαγδαληνής Μουστάκα, την οποία ο άγιος Νεκτάριος χειροθέτησε διακόνισσα περί το 1914. Ποια είναι η εκκλησιαστική παράδοση για τις διακόνισσες; Υπάρχουν κανόνες που περιορίζουν τη συμμετοχή της γυναίκας στη λατρεία της εκκλησίας;

Όταν μιλάμε για διακόνισσες (και για τον θεσμό των διακονισσών) δεν εννοούμε γυναίκες οι οποίες διακονούν με την ευρεία έννοια (δηλαδή υπηρετούν) κάποιον τομέα της εκκλησιαστικής ζωής, όπως η κατήχηση, τα φιλόπτωχα ταμεία κλπ. Εννοούμε ειδικά γυναίκες στις οποίες ανατίθενται καθήκοντα και αρμοδιότητες με χειροτονία, γυναίκες δηλαδή οι οποίες βρίσκονται σε κάποια βαθμίδα ιεροσύνης. Οι διακόνισσες λοιπόν έχουν πολύ μακρά ιστορία (συναντάμε διακόνισσες ήδη στην πρώτη εκκλησία και σε κείμενα της Καινής Διαθήκης), ο θεσμός τους διαμορφώθηκε μέσα στην εκκλησιαστική διαδρομή και κράτησε επί αιώνες, μέχρι την σταδιακή αποδυνάμωσή του στα τέλη, περίπου, της βυζαντινής περιόδου. Πλέον έχουμε στη διάθεσή μας πλούσιο υλικό για την υπόθεση αυτή, και στον θεολογικό χώρο το θέμα είναι ξεκάθαρο.

Ενδεικτικά αναφέρω ότι το 1949 και το 1954 ο καθηγητής Ευάγγελος Θεοδώρου  κατέδειξε, με πρωτοποριακή έρευνα, ότι οι διακόνισσες χειροτονούνταν. Δεν χειροθετούνταν απλώς. Η χειροτονία αφορά την μυστηριακή ιεροσύνη, ενώ χειροθεσία αναθέτει άλλα διακονήματα, όπως του ψάλτη. Για να γίνει αισθητό αυτό, σημειώνω ότι οι χειροτονίες τελούνται μέσα στη θεία λειτουργία και εντός του ιερού. Οι χειροθεσίες, αντιθέτως, τελούνται πριν ή έξω από τη λειτουργία, και έξω από το ιερό. Στα τελευταία χρόνια λοιπόν έχει βαθύνει η συζήτηση και έχει δυναμώσει το αίτημα για επανενεργοποίηση του θεσμού. Ενδεικτικά και πάλι αναφέρω την πρόσφατη έκδοση του συλλογικού τόμου «Χριστιανές γυναίκες στην αγία τράπεζα: Μελέτες για την αναβίωση του θεσμού των διακονισσών» (εκδ. Αρμός 2022), καθώς και τις αποφάσεις που έχει λάβει το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας για την ανασύσταση του θεσμού, ειδικά στο πεδίο της ιεραποστολής. Εισηγήσεις για το ζήτημα, αλλά και ευρύτερα για την γυναικεία παρουσία στην Εκκλησία, δημοσιεύουμε αδιάκοπα και στο περιοδικό «Σύναξη».

Τώρα, όσον αφορά το τελευταίο ερώτημά σας, αν ευρύτερα εμποδίζεται η συμμετοχή των γυναικών στην λατρεία, η απάντησή μου είναι «ναι». Δεν εννοώ ότι εμποδίζεται η προσέλευσή τους  στη θεία λειτουργία και στα μυστήρια (η προσέλευση αυτή είναι υψηλή), αλλά ότι υπάρχουν καθιερωμένες αθλιότητες, οι οποίες κολοβώνουν την γυναικεία ακεραιότητα και την πληρότητα της συμμετοχής της.

Μιλώ για αθλιότητες, διότι πρόκειται για συνήθειες και  για πολιτισμικές αγκυλώσεις εντελώς αντιφατικές προς το χριστιανικό πνεύμα, οι οποίες όμως έχουν γίνει μακρόχρονο καθεστώς, βάσει μιας νοοτροπίας η οποία αναγορεύει σε αλήθεια (στην πραγματικότητα: σε είδωλο) την κρατούσα κατάσταση. Τέτοια αθλιότητα είναι η πεποίθηση ότι η γυναίκα εμποδίζεται να συμμετέχει στα μυστήρια (σύμφωνα με μερικούς, ακόμα και να ασπαστεί εικόνες!) όταν βρίσκεται σε έμμηνο ρύση! Η διαστροφή εδώ είναι ότι μια ριζική αντιστροφή των χριστιανικών κριτηρίων θεωρεί πνευματικό μολυσμό μια βιολογική λειτουργία, η οποία μόνο ως θαύμα και ως ευλογία μπορεί κανονικά να θεωρείται!

«Μυρίζει μπαρούτι…», για ποιο λόγο; Υπάρχει κάποιος θεολογικός «εμφύλιος» στους εκκλησιαστικούς κύκλους, «αόρατος» στον πολύ κόσμο;

«Μυρίζει μπαρούτι ξανά». Το θέμα είναι ανοιχτό, η συζήτηση και η αντιπαράθεση δεν έχουν σταματήσει, και κάθε τόσο κάποια αφορμή κάνει ηχηρότερες τις φωνές. Οι αντιδράσεις συχνά εκδηλώνονται με ακραία επιθετικότητα, προσωπικές επιθέσεις, ανερμάτιστη συνθηματολογία που καλεί σε σταυροφορία υπέρ της παραδεδομένης τάξης η οποία απειλείται. Παράλληλα υπάρχουν ποικίλες προσεγγίσεις, ιδίως όταν, πέρα από το απαραίτητο θεωρητικό ξεκαθάρισμα, φτάνει κανείς στο πρακτέο μέσα στη σημερινή συγκυρία. Αλλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την νουνεχή αντιπαράθεση, δίχως άλλης λογής σκοπιμότητες, δίχως φοβίες και δίχως ναρκισσισμούς.

Η εκκλησιαστική ηγεσία, η Ιεραρχία γιατί δεν παίρνει θέση;

Και σε αυτό το ζήτημα υπάρχει και άρνηση και αντιφάσεις. Και τα δύο.

Η άρνηση αφορά την ολέθρια κατά τη γνώμη μου πεποίθηση ότι κάθε τι καθιερωμένο είναι «θεοπαράδοτο». Η πεποίθηση αυτή εμφανίζεται (και μάλιστα με θράσος) ως άκρα πιστότητα στην Εκκλησία, στην πραγματικότητα όμως την υπονομεύει, απλούστατα διότι αρνείται να υποβάλει κάθε συνήθεια στην βάσανο των κριτηρίων της χριστιανικής πίστης!

Το οδυνηρό είναι ότι αυτή η πεποίθηση άλλοτε υπάρχει πραγματικά, και άλλοτε προβάλλεται υποκριτικά και προσχηματικά, για να καλύψει κάτω από το πέπλο της τάχα παραδοσιακότητας πλήθος ενεργειών απόλυτα... υπερμοντέρνων, όπως η χρήση της θρησκευτικότητας, της προσκύνησης εικόνων, της φαντασμαγορίας κλπ για την διόγκωση των χρηματικών εισπράξεων. Στην ατμόσφαιρα αυτή λοιπόν συζητήσεις ad hoc για τα πολλά εκκρεμή εκκλησιολογικά ζητήματα αποφεύγονται στην Ιεραρχία.

Από την άλλη, οι αντιφάσεις έχουν να κάνουν με το εξής: Κάποιοι, λιγοστοί ιεράρχες αντιλαμβάνονται την κατάσταση, ενστερνίζονται τα διαυγή προτάγματα, και επιχειρούν κάποια βήματα.

Συνήθως όμως τα επιχειρούν άτυπα (πχ δίνουν στους ιερείς τους προφορικές οδηγίες πώς να χειρίζονται απαράδεκτες καθιερωμένες ευχές οι οποίες βλέπουν την γυναίκα ως ακάθαρτη και την σεξουαλικότητα ως αμαρτία) κι έτσι αυτά τα βήματα, παρόλο που είναι σημαντικά, δεν καθιερώνονται θεσμικά, ούτε αποτυπώνονται σε συζητήσεις και αποφάσεις της Συνόδου (σημειωτέον ότι υπάρχουν πλήθος ζητημάτων τα οποία, βάσει των αυθεντικών εκκλησιαστικών κριτηρίων, μπορούν να αντιμετωπιστούν σε επίπεδο μητρόπολης, χωρίς να χρειάζεται απόφαση της Συνόδου ή... οικουμενικής συνόδου, όπως φωνασκούν κάποιοι).

Στην εκκλησιαστική μας συγκυρία υπάρχει από τη μια η επισκοπική μοναρχία (μολονότι η εκκλησιολογία αξιώνει ιδιάζοντα ρόλο και για τους πρεσβύτερους και για τους λαϊκούς, από τη δική τους σκοπιά και με το δικό τους διακόνημα) και από την άλλη η πνευματική τρομοκρατία που επιχειρούν να ασκήσουν φονταμενταλιστικοί και σκοταδιστικοί κύκλοι εναντίον επισκόπων οι οποίοι τολμούν τομές. Πίσω από όλα, κοντολογίς, υπάρχει το μείζον ζήτημα, πώς δομείται η Εκκλησία, πώς λειτουργούν οι εκκλησιαστικές κοινότητες (ενορίες), αν λειτουργούν θεαματικά ή συμμετοχικά, αν συγκροτούνται με πνεύμα αφιέρωσης και ελευθερίας ή, αντίθετα, με πνεύμα στρατωνισμού γύρω από κάποιον γκουρού ή με πνεύμα φανς γύρω από έναν σταρ.

Το πρόβλημα όσων αντιδρούν στην αναβάθμιση της γυναικείας συμμετοχής είναι η ίδια η γυναίκα και η σκοταδιστική, πατριαρχική αντίληψη που έχουν γι’ αυτήν; Έχει σχέση αυτή η αντίληψη με το λόγο των Πατέρων και το χριστιανικό πνεύμα;

Η θρησκευτική καχυποψία απέναντι στη γυναίκα είναι πολύ βαθιά. Τα ριζώματά της βρίσκονται στην δαιμονοποίηση καθαυτής της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, και εκβάλλει ιδιαίτερα σε βάρος της γυναίκας. Το σκηνικό είναι εξαιρετικά θολό, διότι σε ρηματικό επίπεδο οι κορώνες υπέρ της γυναίκας είναι άφθονες πανταχόθεν. Τι έχουμε όμως στην πραγματικότητα, εκ μέρους των φονταμενταλιστών; Απόρριψη μετ’ επαίνων! Δοξολογική απόρριψη! Τονίζουν, για παράδειγμα, ότι ο Χριστός αναβάθμισε την γυναίκα (η συζήτησή του με την «αιρετική» και «ανήθικη» Σαμαρείτιδα ήταν πραγματικά ριζοσπαστική) και ότι στο πρόσωπο της Παναγίας ανυψώθηκε η γυναίκα, όμως τους διθυράμβους αυτούς τους χρησιμοποιούν όχι για να ελευθερώσουν μια όμορφη απελευθερωτική δυναμική, αλλά για το αντίθετο! Για να πουν στις γυναίκες «έχετε ήδη αναβαθμιστεί. Τι άλλο γυρεύετε; Καθίστε εκεί όπου είστε!».

Για το βαθύ κράτος της πατριαρχίας επιτρέψτε μου μια μόνο αναφορά, από τις εκατοντάδες που μπορούν να γίνουν: Στο πρόσφατο βιβλίο μου «Υποτέλεια, Ιεραποστολή και Θεολογία της Απελευθέρωσης στην Άπω Ανατολή» (εκδ. Red n’ Noir, 2023) έχω παρουσιάσει την φωτεινή και οδυνηρή περίπτωση μιας ελληνίδας η οποία χειροθετήθηκε το 1978 διακόνισσα στην ιεραποστολική Ορθόδοξη εκκλησία της Κορέας. Ο επίσκοπος που την χειροθέτησε γνώριζε ότι στην παράδοση της Εκκλησίας διακόνισσες γίνονται με χειροτονία, αλλά προφανώς δεν προχώρησε τόσο πολύ, διότι γνώριζε ότι το καρκίνωμα της αποστεωμένης παραδοσιαρχίας λυμαίνεται τον εκκλησιαστικό χώρο. Και πράγματι, τα επόμενα επτά έτη μετά την χειροθεσία το όνομα της διακόνισσας εμφανιζόταν κανονικά στην αναγραφή των στελεχών της εν λόγω εκκλησίας, στη συνέχεια όμως η ελλαδική αγκύλωση το εξαφάνισε τελεσίδικα! Άλλα 13 χρόνια η διακόνισσα παρέμεινε διακόνισσα της τοπικής εκκλησίας με θυσιαστικό και αδαμάντινο ήθος, αλλά αυτή η ιδιότυπη και τιμωρητική... damnatio memoriae την ακολούθησε ως το τέλος!

Στην μακραίωνη εκκλησιαστική γραμματεία τόσων αιώνων συναντά κανείς κάθε λογής προσεγγίσεις, από τις πιο ερωτικές μέχρι τις πιο μισογυνικές. Η ερμηνεία λοιπόν έχει καίριο ρόλο, ώστε να καταδείξει τους βασικούς άξονες της χριστιανικής οπτικής. Θα εκπλαγούμε αν δούμε το θάρρος και το ρηξικέλευθο ιδίως των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων. Επιπλέον, σήμερα ευτυχούμε να έχουμε πλέον σπουδαία κείμενα σ’ αυτή την κατεύθυνση. Με απλά λόγια: η χριστιανική ανθρωπολογία δεν είναι συμβατή με την δυσανεξία προς τη γυναίκα. Αυτό το στοίχημα το ζήσαμε μάλιστα και πρόσφατα στο περιοδικό «Σύναξη», του οποίου το πρόσφατο τεύχος είναι αφιερωμένο σε μια θεολογική προσέγγιση της Γυναικοκτονίας (με επίγνωση της έντασης που δημιουργεί η αποδοχή του όρου).

Εδώ χρειάζεται όμως και βάθεμα του προβληματισμού. Το γυναικείο ζήτημα δεν αφορά την απόδοση κάποιων δικαιωμάτων με έναν αυτόνομο τρόπο. Το θέμα δηλαδή δεν είναι μόνο του και αυτόνομο, το αν θα ξαναϋπάρξουν διακόνισσες στις ενορίες. Το βασικό θέμα (σε συνάρτηση με το οποίο υπάρχει και το γυναικείο) είναι μην έχουμε αναπαραγωγή εξουσιαστικών πυραμιδωτών δομών, με ελίτ και περιθώριο.

Ο τρόπος δηλαδή συγκρότησης και λειτουργίας της Εκκλησίας, σχέσης λαϊκών και κληρικών, σχέσεις των βαθμών ιεροσύνης μεταξύ τους, και θεολογίας ανοιχτής στους ορίζοντες που έχει ανοίξει αυτός τον οποίον οι Χριστιανοί αναγνωρίζουν ως Κύριό τους. Επιμένω σε αυτό, διότι μια σύγχρονη και εκσυγχρονιστική λογική (π.χ. μια λογική νεοφιλελεύθερου στυλ) δεν έχει καμιά δυσκολία να πλειοδοτήσει υπέρ του δικαιωματισμού και κατά της πατριαρχίας. Όμως στην πραγματικότητα, στην ουσιαστική εσωτερική λογική της, δεν είναι κοινωνικά απελευθερωτική. Αποστασιοποιείται, για παράδειγμα, από την αγροτικού τύπου παρελθούσα θρησκευτικότητα, αλλά συνθέτει νέες μορφές εξουσιαστικότητας, νέες υποτέλειες, ακόμη και νέες εθελοδουλείες.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια «έξαρση» φονταμενταλιστών, παραθρησκευτικών οργανώσεων, μια έντονη ανάμιξη μοναστηριών του Αγίου Όρους στα πολιτικά πράγματα, μέχρι και «ιερές μπίζνες»… Από τους παπάδες στις διαδηλώσεις για τη Συμφωνία των Πρεσπών έως την καθοδήγηση από Μοναχούς του Αγίου Όρους των ψηφοφόρων προς εθνικιστικά και ακροδεξιά κόμματα. Μήπως κάτι δεν πάει καλά στην Εκκλησία; Ποια είναι τελικά η θέση της θεολογίας;

Το κρίσιμο σημείο είναι να κοπιάσει κανείς για να ξεκαθαρίσει ποια κριτήρια και ποιες προτεραιότητες γεννά το ευαγγέλιο. Όχι δηλαδή να κινηθεί, μέσα σε ένα κλίμα επιφανειακών εντυπώσεων, προς θέσεις που εργαλειοποιούν την πίστη κολακεύοντας είτε ένα συντηρητικό ακροατήριο είτε προοδευτικούς συνομιλητές. Η αναμέτρηση με τις αξιώσεις την ίδιας της χριστιανικής ταυτότητας είναι απείρως ουσιαστικότερη, σημαντικότερη και τελικά δυσκολότερη δουλειά από την όποια κολακεία.

Έχουμε να κάνουμε λοιπόν όχι απλώς με διαφορά κάποιων απόψεων που συμμερίζονται όμως κάποια κοινά βασικά κριτήρια, αλλά έχουμε να κάνουμε με βάναυσα αναποδογυρίσματα της πίστης, με βάναυσες στρεβλώσεις της. Η παραχώρηση προτεραιότητας στην αυτοχθονία, η δίψα για θεοκρατία (πράγματα που μοιάζουν παλαιικά), η δίψα για οικονομικές συναλλαγές με τον πιο προχωρημένο τρόπο (πράγμα που μοιάζει εκσυγχρονιστικό), η χειραγώγηση συνειδήσεων, η συστηματική παραγωγή μαγικής νοοτροπίας (η οποία αποτελεί τον απόλυτο αντίποδα της χριστιανικής οπτικής), η καθυπόταξη της οικουμενικότητας στον εθνικισμό, η συμφεροντολογική προσχώρηση σε γεωπολιτικά παιχνίδια, όλα είναι αναίρεση της εκκλησιαστικής ουσίας.

Αν εγκύψει κανείς στην εμπειρία της Εκκλησίας, θα δει συχνά ποιμένες να τάσσονται στο πλευρό του ποιμνίου τους που κακουχείται (όπως στο Κιλελέρ ή στην εθνική αντίσταση), και μαζί θα δει και κάτι πολύτιμο: Με πόσον βασανισμό γινόταν αυτό, ώστε η εκκλησιαστική ταυτότητα να μην γίνει υποπροϊόν εθνικό, κρατικό ή ιδεολογικό. Όποτε λείπει αυτός ο βασανισμός και εξατμίζεται η προτεραιότητα του ευαγγελίου, τότε ο Χριστός θα υποκαθίσταται από ιερά είδωλα – εν μέσω βέβαια στεντόριων ομολογιών πίστης και λυσσαλέας προσπάθειας άσκησης μπούλινγκ σε όσους δεν ανέχονται (χρησιμοποιώ φράση του αγίου Νεκταρίου κατά των φανατικών) να φορούν τις αλυσίδες τους.

Πως εξηγείτε αυτόν τον ακραίο συντηρητισμό μεγάλου μέρους των ανθρώπων της εκκλησίας, ενώ την ίδια ώρα είναι λίγοι και αθόρυβοι όσοι τολμούν να θίξουν την κοινωνική δυστυχία που παράγει το σύστημα; Γιατί η Εκκλησία έχει λόγο για τη Μακεδονία και όχι για τους πρόσφυγες που πνίγονται στο Αιγαίο;

Ξέρετε, αυτή η εικόνα χρειάζεται ακριβέστερη εξέταση. Διάφορα θεσμικά κέντρα και πολλοί θρησκευόμενοι όντως έχουν την στάση που λέτε. Όμως το όλο σκηνικό είναι πραγματικά σύνθετο. Είναι πολλοί οι πιστοί, λαϊκοί και ιερείς οι οποίοι βρίσκονται σε διαφωνία, ακόμα και ρήξη, με τη στάση αυτή. Ειδικά στον θεολογικό χώρο υπάρχει, εδώ και δεκαετίες, απίστευτα σημαντική παραγωγή πάνω σε όλες τις πληγές που προανέφερα.

Με ερευνητικό κόπο, με τόλμη, με παρρησία. Αυτό πρέπει να το δει και η κοινωνία. Χαρακτηριστικό του αποπροσανατολισμού που υπάρχει είναι (ανάμεσα σε άλλα) ότι στην προεκλογική περίοδο των εκλογών της 21ης Μαΐου ανέκυψε αίφνης το ζήτημα των σχολικών εγχειριδίων του μαθήματος των Θρησκευτικών. Θλίψη προκαλεί το γεγονός ότι δημοσιογράφοι που αναφέρθηκαν τότε στο ζήτημα αυτό, φανέρωσαν απλώς την αβυσσαλέα ασχετοσύνη τους.

Το θρησκευτικό φαινόμενο είναι παρόν στη δημόσια σφαίρα, και δρα καταλυτικά, είτε αρνητικά είτε θετικά, πάντως καταλυτικά. Θα μπορούσε να το πάρει κανείς είδηση αν παρακολουθούσε τρέχουσες διεθνείς συζητήσεις, κι ας μην διάβαζε ποτέ του τη Σχολή της Φρανκφούρτης για το θέμα! Πόσο μάλλον αν καταλάβαινε ότι αυτό που έχει συμβεί στα Θρησκευτικά από το 2000 μέχρι σήμερα, είναι μια τρομακτική σύγκρουση που αφορά καθαυτή την φύση της παιδείας και την φυσιογνωμία των μαθημάτων που οφείλονται να διδάσκονται. Αυτή τη στιγμή οι σκοταδιστικοί θρησκευτικοί χώροι έχουν πετύχει την έκδοση απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία και ορίζει το μάθημα των Θρησκευτικών ουσιαστικά ως κατηχητικό – άρα ως επιλεγόμενο. Μπορεί κανείς να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει σε διάφορα επί μέρους ζητήματα. Αλλά πότε θα δούμε το μείζον, τι λογής παιδεία θέλουμε; 

Όσο για την αποσιώπηση της κριτικής προς το συστημικό κακό και την παραγωγή κοινωνικής αδικίας, τι να πω; Βάναυση αποσιώπηση της ριζοσπαστικότητας του Ευαγγελίου και των Πατέρων. Η διαστροφή εδώ βρίσκεται σε χίλια δυο κόλπα μεταφυσικής νομιμοποίησης του Μαμωνά (παρόλο που η αντίθεση του Χριστού προς αυτόν υπήρξε απερίφραστη) και δαιμονιώδους αντιδιαστολής του «πνευματικού» από το «κοινωνικό». Το «κοινωνικό» είναι «πνευματικό»! Όχι απλώς δεν είναι απεμπόληση της πίστης, αλλά, εντελώς αντίθετα, είναι βίωση και επαλήθευσή της.

Αριστερά και θρησκευτική Πίστη… είναι δύο έννοιες…;

Η χριστιανική συνείδηση έχει παραμέτρους αριστερές, υπό την έννοια ότι προτάγματά της είναι η έμπρακτη αγάπη που οδηγεί σε εξισωτισμό, η άρνηση ιερότητας της ιδιοκτησίας, το αγκάλιασμα του ξένου, η έμφαση στο κοινό και η αρνητικότητα προς τον εγωισμό, ο οποίος θεωρείται από πολλούς σήμερα ατμομηχανή της επιτυχίας και της ανάπτυξης. Και άλλα πολλά... Ταυτόχρονα ωστόσο υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στο πώς οι πολιτικοί χώροι της Αριστεράς νοούν την θρησκευτική πίστη. Δεν εννοώ αν πιστεύουν ή όχι. Εννοώ ότι κατά πλειονότητα κυριαρχούνται από ένα παλαιοημερολογήτικο πνεύμα, το οποίο δεν παίρνει καν χαμπάρι την κοινωνική δυναμική της πίστης (την επισήμανση, ας πούμε, του Ερνστ Μπλοχ ότι η πίστη δηλώνει πως «κάτι λείπει», πως ετούτος εδώ ο κόσμος κι ετούτη εδώ η κοινωνία δεν μπορεί να είναι το τέρμα της ιστορίας).

Η θεολογία γενικά, και θεολογικά κινήματα ειδικότερα, όπως η Θεολογία της Απελευθέρωσης, παράγουν συγκλονιστικές θέσεις, και είναι τουλάχιστον κρίμα και ανευθυνότητα να μένουν οι αριστεροί άνθρωποι σε έναν θρησκευτικό νηπιασμό και σε μια γκροτέσκα αγραμματοσύνη. Ο θρησκευτικού τύπου και μικρόνοιας φονταμενταλισμός είναι (όσο κι αν ακούγεται ίσως παράδοξο) διαδεδομένο διαβρωτικό φαινόμενο και σε ένθεους και άθεους.

Έχετε γράψει για τη Θεολογία της Απελευθέρωσης… Πείτε μας περιεκτικά όσο μπορείτε λίγα λόγια για το κίνημα αυτό…

Γεννημένο στη δεκαετία του 1970 από Λατινοαμερικάνους Καθολικούς, το κίνημα της Θεολογίας της Απελευθέρωσης όρισε ως βασική αποστολή της Εκκλησίας την πάλη κατά της κοινωνικής αδικίας σε κάθε της μορφή. Το κίνημα αυτό έχει προσφέρει πολλά, κι έχει γνωρίσει τάσεις και διαφοροποιήσεις. Βασική θέση του είναι η σύγκρουση με το συστημικό κακό, και βασική διαφοροποίηση η αποδοχή ή όχι της επαναστατικής βίας. Για ένα χριστιανικό κίνημα, η έγνοια για ολίσθηση στον ολοκληρωτισμό και σε καθεστωτική νοοτροπία (σε μια ενδοϊστορική εσχατολογία) οφείλει να είναι ανύστακτη.

Στο διάβα του χρόνου, όπως και άλλες ριζοσπαστικές κινήσεις, έτσι και η Θεολογία της Απελευθέρωσης δέχτηκε φοβερές επιθέσεις από εκκλησιαστικά και πολιτικά κέντρα, και ανέδειξε και μάρτυρες. Αυτό που θέλω να επισημάνω οπωσδήποτε, είναι το εξής: Η θεολογία, για να είναι χριστιανική, οφείλει να είναι απελευθερωτική – από τη φύση της. Δεν είναι δηλαδή υπόθεση απλώς ενός από τα πολλά θεολογικά ρεύματα, αλλά υπόθεση της χριστιανικής ταυτότητας καθαυτήν, της ίδιας της χριστιανικής διδασκαλίας στο σύνολό της, με όλο της το μεταφυσικό φορτίο.

Πηγή: tvxs. gr

Αργά ανοιξαντάρια, ήχος πλ. δ, Χουρμούζιο Χαρτοφύλακα. Ψάλλει Ιωάννης Χασανίδης

 

Βυζαντινή μουσική - Muzică bizantină

Η θέση της γυναίκας στην ορθόδοξη θεολογία και ζωή Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος (Παρασκευαΐδης) (†)

Η Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως καθοδηγείται από την Αγία Γραφή και από την Ιερά Παράδοση, έχει συνείδηση της ιερότητας και της πληρότητας του προσώπου της γυναίκας, αποδίδει δε στην γυναίκα την ισότιμη θέση και αξία μαζί με τον άνδρα. Αυτή η συνείδηση της Εκκλησίας βρήκε την ύψιστη έκφρασή της στο μοναδικό πρόσωπο της Παρθένου Μαρίας, της Υπεραγίας Θεοτόκου, της Παναγίας Μητέρας όπως την αποκαλούμε αλλιώς, καθώς και στα πρόσωπα μυριάδων αγίων γυναικών, τόσο των πρώτων αιώνων, όσο και των νεώτερων χρόνων. Όταν αναφερόμαστε στη χριστιανή γυναίκα, οφείλουμε να σκεπτώμεθα ότι η χριστιανή γυναίκα είναι βαπτισμένη και χρισμένη και έχει έτσι λάβει τη σφραγίδα της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος, έχει αγιοπνευματικά χαρίσματα. Και ακόμη περισσότερο έχει την δυνατότητα της κοινωνίας του Σώματος και του Αίματος του Χριστού. Γίνεται και αυτή Χριστοφόρος και Θεοφόρος, φορέας του Παρακλήτου, κατοικητήριον του Θεού εν Πνεύματι. Απ’ αυτή την μυστηριακή θεμελίωση εκπηγάζει και η χαρισματική άποψη περί της χριστιανής γυναίκας. Στην αρχαία Εκκλησία λειτούργησε και ο γνωστός θεσμός της διακόνισσας, ο οποίος, βέβαια, πολύ αργότερα έπεσε σε αχρηστία, αλλά μελετάται πάντως σήμερα η αναβίωσή του. Ο Χριστιανισμός εξύψωσε πραγματικά ουσιαστικά και θαρραλέα την γυναίκα. Δεν θα πρέπει δε να λησμονήσουμε τις μαθήτριες του Χριστού, όπως μας τις παρουσιάζουν οι ιεροί Ευαγγελιστές, είτε ως φιλόστοργους διακόνους του Χριστού, είτε ως αφοσιωμένες μαθήτριες, είτε ως τολμηρές μυροφόρες, είτε ως ευαγγελίστριες του μηνύματος της Αναστάσεως του Χριστού. Αλλά και ως συνεργάτιδες στο ιεραποστολικό έργο των Αποστόλων εμφανίζονται οι ευσεβείς γυναίκες και μνημονεύονται στα έργα τους. Υπογραμμίζουμε δύο ονόματα γυναικών ως παράδειγμα. Το ένα όνομα είναι της Λυδίας της πορφυροπώλιδος, από τους Φιλίππους της Θράκης, η οποία ασπάζεται τον Χριστιανισμό μετά το κήρυγμα του Απ. Παύλου και γίνεται η πρώτη Ευρωπαία χριστιανή γυναίκα. Και το δεύτερο όνομα είναι της Πρίσκιλλας που μνημονεύεται στις Πράξεις των Αποστόλων, η οποία μαζί με τον σύζυγό της ήσαν πολυτιμότατοι συνεργάτες του Απ. Παύλου, γεγονός που έκανε τον Απόστολο των Εθνών να της απονείμει τον τιμητικότατο τίτλο της «συνεργάτου». Είναι ακόμη γνωστόν ότι όπισθεν μεγάλων ανδρών και Πατέρων της Εκκλησίας κρύβονταν ευλαβείς μανάδες, γυναίκες βαθειάς πίστεως και αρετής. Τέτοιες υπήρξαν η Εμμέλεια, η Νόνα, η Ανθούσα, η Μόνικα, η Ολυμπιάς. Μάλιστα για την τελευταία αξίζει να μεταφέρουμε ένα μικρό απόσπασμα από την Λαυσαϊκή Ιστορία του Παλλαδἰου: «Ἀμέτροις δακρύοις νύκτωρ καί μεθ᾽ ἡμέραν ἀνενδεῶς συμβιώσασα, ὑποταττομένη πάσῃ φύσει ἀνθρωπίνῃ διά τόν Κύριον, μετά πάσης εὐλαβείας ὑποκλινομένη τοῖς ἐπισκόποις καί τοῖς ἁγίοις, σεβοῦσα τό πρεσβυτέριον, τιμῶσα τόν κλῆρον, αἰδουμένη τήν ἄσκησιν… τούς πάντας ἐλεοῦσα, τούς πενομένους ἀφειδῶς οἰκτείρουσα, πολλάς τε τῶν ἀπίστων κατηχήσασα γυναῖκας καί τά πρός τήν ζωήν ἐπικουρήσασα, ἀείμνηστον χρηστότητος ὄνομα διά παντός τοῦ βίου κατηλέησεν».

 Στην πορεία της ζωής της Εκκλησίας δεν έπαψαν οι γυναίκες να εργάζονται στο χώρο Της, σε έργα τόσο φιλανθρωπικά και πρόνοιας για τον κάθε άνθρωπο, όσο και στα έργα της ιεραποστολής και παρουσίας του χριστιανικού μηνύματος στον κόσμο. Οι άγιες μορφές της Φοίβης, της Μακρίνας, της Αικατερίνης της σοφής, της Νίνας στη Γεωργία, της Όλγας στη Ρωσία, της Φιλοθέης της Αθηναίας, πολλά έχουν να μας πουν, να μας διδάξουν και να μας εμπνεύσουν για την στέρεη οικοδόμηση ενός υγιούς ευρωπαϊκού πολιτισμού. Έχει λεχθεί άλλωστε και είναι γεγονός, ότι οι γυναίκες είναι σε θέση να κάνουν καλύτερους τους ανθρώπους. Είναι ικανές να φέρουν στη γη περισσότερη κατανόηση, δικαιοσύνη και αγάπη. Χρέος, επομένως, κάθε γυναίκας είναι να συνειδητοποιήσει τον πλούσιο ψυχικό της κόσμο και να θέσει τα φυσικά της αυτά προσόντα στην υπηρεσία της αποστολής της στον σύγχρονο κόσμο, είτε στην Ευρώπη είτε αλλού.

 Η Ορθοδοξία δεν μένει σε μια άψυχη ψευδοσυντήρηση, σε μια νεκρή τυπολογία, μακρυά και έξω από τα προβλήματα της κοινωνίας και την αγωνία του κόσμου. Η Ορθοδοξία δεν είναι ούτε κούφιος μοντερνισμός, ακολουθώντας δουλικά τα ποικίλα υλιστικά συνθήματα της εποχής, ούτε βέβαια και ξηρά παρελθοντολογία. Η Ορθοδοξία, ζώσα και δυναμική, παρούσα και ανανεωτική βαδίζει την οδό της διακρίσεως, της ενότητος και της αγάπης. Είναι φως και άλας στην κοινωνία. Σκοπός της είναι να ρίξει το φως της Μεταμορφώσεως του Χριστού στην καθημερινή επικαιρότητα και να πραγματοποιήσει την ανάκληση από την έκπτωση και την επάνοδο στην οικείωση του Θεού.

 Ειδικότερα, η Ορθόδοξη Εκκλησία μελετά με πολύ ενδιαφέρον όλα τα θέματα που αφορούν τη σύγχρονη γυναίκα και καταβάλλει γενναίες προσπέθειες, αφ’ ενός μεν για την προώθηση των θετικών στοιχείων, αφ’ ετέρου δε για την καταπολέμηση και εκρίζωση των αρνητικών. Πολύ σημαντικό είναι να βοηθηθεί η σύγχρονη γυναίκα στην εκπλήρωση του μητρικού της ρόλου, να ενισχυθεί στην καθόλου εκπαίδευσή της, να προστατευθεί στους χώρους εργασίας της, να της δοθεί η δυνατότητα περαιτέρω αξιοποιήσεως του ελεύθερου χρόνου της, να βοηθηθεί στην τρίτη ηλικία της κ.α. Από την άλλη μεριά πρέπει να σταματήσει επιτέλους η υποβάθμιση του προσώπου της γυναίκας, η εμπορική εκμετάλλευση του γυναικείου σώματος και να προστατευθούν απολύτως οι άπορες, οι άνεργες, οι άστεγες, οι κοινωνικά αποκλεισμένες, οι βιασμένες και κακοποιημένες γυναίκες, οι άγαμες μητέρες, οι εγκαταλελειμμένες. Η ζεστή αγκαλιά της Εκκλησίας πάντοτε θα αποτελεί το ασφαλές καταφύγιο για κάθε μια τέτοια περίπτωση.

 Η θέση της γυναίκας στην ορθόδοξη θεολογία και ζωή | Πεμπτουσία (pemptousia.gr)

Η προσευχή για τους άλλους

 

Η προσευχή μας για τους άλλους είναι εκδήλωση της ιδιαίτερης αγάπης και της φιλανθρωπίας μας. Είναι ένα είδος πνευματικής ελεημοσύνης, ακόμη πιο σημαντικής και από την   υλική ελεημοσύνη. Το άνοιγμα αυτό προς όλους τους άλλους αδιακρίτως, δίνει ποιότητα και ανεβάζει την προσευχή μας, την «πτεροποιεί», όπως χαρακτηριστικά λέει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος: «Πτερόν έστι της ευχής η ελεημοσύνη. Εάν μη ποιήσεις πτερόν τη ευχή σου ουκ ανέρχεται εις ύψος. Όταν δε πτεροποιηθεί η ευχή σου ίπταται εις τον ουρανόν. Ώσπερ γαρ πυρ εάν μη έχη έλαιον επιστάζον, σβέννυται, ούτως και η ευχή εάν μη εχη ελεημοσύνην αφανίζεται».

Παραγγείλτε τά παιδιά σας στο Mamazon

 

Στην καρδιά της Ευρώπης, σε απόσταση αναπνοής από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις Βρυξέλλες, πραγματοποιείται η πιο θηριώδης και παράλογη έκθεση που ξέρω. Τα παιδιά πωλούνται σε ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Η έκθεση ονομάζεται αδιαμφισβήτητα «Men have baby», βρίσκεται στην τέταρτη έκδοσή της και πραγματοποιείται σε ξενοδοχείο Hilton. Οι εικονικές μαριονέτες εμφανίζονται, μπορείτε να τις επιλέξετε από τον κατάλογο, μπορείτε να τις παραγγείλετε μέσω ενός είδους Mamazon. Μια φορά κι έναν καιρό για να δείξει έναν κυνικό πρόθυμο να κάνει οτιδήποτε, έλεγαν ότι θα πουλούσε τη μητέρα του για να κερδίσει το πλεονέκτημά του. Αυτός ο εικονικός κυνικός έχει ξεπεραστεί από εκατοντάδες πραγματικούς κυνικούς που θα πουλούσαν τα παιδιά τους μαζί με τη μητέρα τους: υπάρχει μια βιομηχανία για την επιδείνωση του είδους που εκπορνεύει τις μήτρες και πουλάει παιδιά σε ομόφυλα ζευγάρια.

 

Και αυτό θα ήταν πολιτισμός, και αυτή θα ήταν η Ευρωπαϊκή Ένωση, και αυτή θα ήταν η νεωτερικότητα; Δεν ήθελα να το πιστέψω όταν διάβασα το ρεπορτάζ του Leone Grotti πού δημοσιεύτηκε στο Filo d’Arianna και ασχολήθηκε με τα ιταλικά πράγματα. Ήμουν δύσπιστος και αηδιασμένος. Για όνομα του θεού, ξέρουμε ότι αρκεί να πάμε στα site και οι νοικιασμένες μήτρες, που ρητορικά μετονομάζονται σε παρένθετη μητρότητα, είναι προσβάσιμες σε όλους. Υπάρχουν ιστότοποι για εμπορία μητρών και πλασμάτων, με τηλέφωνα, email για επικοινωνία, μερικές φορές ακόμη και βασικές τιμές: 28.500 ευρώ, όσο ένα καλό αυτοκίνητο αλλά διαρκεί περισσότερο, το άγνωστο και όχι το πλάσμα είναι η διάρκεια του ζευγαριού τών ομογονιών. Αλλά μετά με τα αξεσουάρ και το κιτ κοστίζουν σαν Ferrari. Υπάρχουν τρεις κύριες μάρκες που δραστηριοποιούνται στην Ιταλία διαδικτυακά, αν και πολυεθνικές. Στην Ευρώπη, η Ισπανία αρπάζει την ηγεσία αυτής της αγοράς για τους κακοποιημένους από τις πολύ πολιτισμένες χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Αλλά είναι στο Βέλγιο, στο συνηθισμένο Βέλγιο που έχει ήδη βαφτεί από την παιδεραστία, που γίνεται ακόμη και εμποροπανήγυρη, μια κτηνοτροφική έκθεση που εφαρμόζεται στους ανθρώπους, η οποία έκλεισε τις πόρτες της την περασμένη Κυριακή.Οι υποστηρικτικές εικόνες είναι αδιαμφισβήτητες: ζευγάρια ευτυχισμένων αγοριών με το προϊόν που αγόρασαν πρόσφατα, δεν θα πω ακόμα τυλιγμένο σε πλακούντα, αλλά μόλις ξεφουρνισμένο από την εταιρεία Mamma-Cash. Φτάνει τις 160 χιλιάδες ευρώ για ένα παιδί παραγγελθέν με όλες τις απαραίτητες στηρίξεις και ψυχοανθρωπιστικά gadget όπως χρειάζεται. Η έκθεση τού οικόσιτου ανθρώπινου ζωόδους κεφαλαίου, ή αν προτιμάτε το φεστιβάλ ανθρώπινων γυρίνων, πραγματοποιείται υπό το φως του ήλιου, κατά παράβαση των νόμων, των συμβάσεων και των διεθνών συμφωνιών που προστατεύουν τα παιδιά και το δικαίωμά τους να έχουν πατέρα και μητέρα.

θα παραμερίσω τόν τρόμο μου και θα σας ρωτήσω τρία πράγματα : το πρώτο είναι η σιωπή της Ευρώπης απέναντι σε αυτό τό ξεφόρτωμα νεογέννητων λαθρομεταναστών γιά την καθαρή ιδιοτροπία ορισμένων αγοραστών που, αφού έκαναν την ελεύθερη επιλογή τους να ενωθούν ως ομοφυλόφιλο ζευγάρι , και κανείς δεν τό αμφισβητεί, έχουν τήν απαίτηση νά έχουν παιδί. Σ΄αυτή η Ευρώπη, που είναι τόσο επιμελής για τα ανώτατα όρια του χρέους που δεν πρέπει να παραβιαστούν, για τις ΜΚΟ που πρέπει να υπερασπιστούν και για τους μετανάστες που πρέπει να πεταχτούν σε μεμονωμένες χώρες, αποσπάται η προσοχή της σε απόσταση αναπνοής από τα μάτια της, από τις επιτροπές τους, από τα ασηπτικά τους κτίρια, γι’ αυτή

τήν επαίσχυντη αγορά που γίνεται καί παραβιάζει τα πιο βασικά δικαιώματα των πιο ανυπεράσπιστων πλασμάτων και τών γυναικών. Πού είναι η Ευρώπη, πού είναι τα ευρωπαϊκά δικαστήρια, πού είναι οι επίτροποι του ΟΗΕ και όλα τα άλλα ανθρωπιστικά καραβάνια;

Τότε σας ρωτάω τι άθλια κοινωνία είναι αυτή όπου μπορείτε να αντέξετε οικονομικά ακόμα και αυτές τις ιδιοτροπίες αν είστε πλούσιοι, ή ούτως ή άλλως ευκατάστατοι, και μπορείτε να φτιάξετε ένα εκχύλισμα, μια φυγόκεντρο γιου επιλέγοντας τα συστατικά. και μπορείς να αγοράσεις τη γονιμότητα, την αξιοπρέπεια και τη ζωή μιας γυναίκας (φεμινίστρια που έχεις φτάσει, γιατί σιωπάς;)

Τέλος, σας παρακαλώ, εκτός από την εμπορική και μίζερη Ευρωπαϊκή Ένωση, καταπιεστική με τις φτωχές χώρες και ανεκτική με τους πλούσιους ομοφυλόφιλους, προσέχοντας να μην υπερβαίνονται οι παραμέτροι, αλλά απρόσεκτη στο να βγαίνουν παιδιά προς πώληση και μήτρες προς ενοικίαση; Αλλά γιατί η απόκτηση παιδιού να γίνει απόλυτο δικαίωμα, προσβάσιμο υπό ορισμένες οικονομικές συνθήκες; Η γέννηση είναι ένα δώρο, ένας καρπός ένωσης και ένα κοινό έργο μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας, καί έρχεται όταν μια οικογένεια σχηματίζεται σύμφωνα με τη φύση. ή εναλλακτικά εάν πατέρας και μητέρα (ειδικά αν δεν μπορούν να κάνουν παιδιά) αποφασίσουν να υιοθετήσουν ένα παιδί χωρίς γονείς. Γιατί όμως να συγχέουμε τα δικαιώματα με τις επιθυμίες και ίσως με τις ιδιοτροπίες; Εάν επιλέξετε να ζήσετε με κάποιον του ίδιου φύλου με εσάς, κάντε το (δεν είναι σεξιστικό επιφώνημα, είναι ρήμα). Αλλά μην περιμένεις να έχεις ακόμα και αυτό που δεν μπορείς να έχεις. Αυτή η απαίτηση τού σκύλου χορτάτου καί τής πίτας ολόκληρης  θυμίζει αυτούς τους άθεους που θέλουν την ευλογία του ιερέα, αυτούς τους οπαδούς τών εκτρώσεων που θέλουν την υποστήριξη του Πάπα. Αναλάβετε την ευθύνη για την επιλογή σας, άλλοι δρόμοι θα σας ανοίξουν και άλλοι θα κλείσουν. Είναι τόσο δύσκολο να παραμείνουμε άνθρωποι, να σεβόμαστε τη ζωή και τη φύση, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, την ελευθερία και τα όριά της;

Παραγγείλετε τα παιδιά σας στο Mamazon – Marcello Veneziani (www-marcelloveneziani-com.translate.goog)

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ - π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

 

Μια παλιά συνήθεια στις οικογένειες είχε να κάνει με τη γιορτή των μελών τους την ημέρα μνήμης του προστάτη αγίου του καθενός και της καθεμιάς. Ιδιαιτέρως για τα παιδιά, η γιορτή τους είχε μεγάλη χαρά, διότι περιελάμβανε δώρα, κέρασμα στο σχολείο, επισκέψεις συμμαθητών και φίλων στο σπίτι και, φυσικά, το χαρτζιλίκι, ιδίως από τους παππούδες και τις γιαγιάδες για να πάρουν δώρο που ήθελαν. Όμως η γιορτή είχε κι ένα άλλο περιεχόμενο. Ο εορτάζων και η εορτάζουσα πήγαιναν στην εκκλησία το πρωί, στην θεία λειτουργία, με τα καλά τους, κοινωνούσαν και, κατόπιν, πήγαιναν στο σχολείο, όπου κερνούσαν την τάξη και τους δασκάλους, για να μετάσχουν όλοι και όλες στη χαρά τους.

         Σήμερα η γιορτή έχει αντικατασταθεί από τα γενέθλια. Εδώ είναι το κέντρο βάρους. Επηρεασμένοι από τον δυτικό πολιτισμό, ο οποίος βλέπει τον άνθρωπο ως το κέντρο του κόσμου και τον χρόνο της ζωής μας ως το μοναδικό νόημα της ύπαρξης, η γενέθλιος ημέρα του καθενός και της καθεμιάς είναι το κλειδί.

Γιορτάζω όχι γιατί ο τελικός προορισμός μας είναι η αιωνιότητα, είναι η σχέση με τον Θεό και τον συνάνθρωπο έως της συντελείας του αιώνος, η αγάπη η η οποία ουδέποτε εκπίπτει, ουδέποτε χάνεται και σημεία της είναι ο άγιος  και η αγία, των οποίων την ζωή καλούμαι εξ αρχής της δικής μου πορείας να μιμηθώ, οι οποίοι με προστατεύουν και γίνονται σημείο αναφοράς, χωρίς να με κάνουν να χάνω την μοναδικότητά μου, καθώς κι εγώ μπορώ να τους μοιάσω, αλλά γιορτάζω την ημέρα που γεννήθηκα, διότι μόνο εγώ έχω σημασία. Το πέρασμα του χρόνου επάνω μου στην πραγματικότητα με οδηγεί στον μηδενισμό. Επομένως, ας χαρώ γιατί υπάρχω, γιατί είμαι μοναδικός και χωρίς τον χρόνο τίποτε δεν έχει νόημα, ούτε καν εγώ.

                Ο μεγάλος μας ποιητής  Κ.Π. Καβάφης έχει γράψει αυτό το συγκλονιστικό ποίημα με τίτλο "Κεριά": "Του μέλλοντος η μέρες στέκοντ’ εμπροστά μας/ σα μια σειρά κεράκια αναμένα — χρυσά, ζεστά, και ζωηρά κεράκια./ Η περασμένες μέρες πίσω μένουν,/μια θλιβερή γραμμή κεριών σβυσμένων ^. /τα πιο κοντά βγάζουν καπνόν ακόμη,/ κρύα κεριά, λυωμένα, και κυρτά./Δεν θέλω να τα βλέπω ^. με λυπεί η μορφή των,/ και με λυπεί το πρώτο φως των να θυμούμαι./ Εμπρός κυττάζω τ’ αναμένα μου κεριά. /Δεν θέλω να γυρίσω να μη διω και φρίξω/ τι γρήγορα που η σκοτεινή γραμμή μακραίνει, / τι γρήγορα που τα σβυστά κεριά πληθαίνουν". Αποτυπώνει έτσι την αυταπάτη ενός πολιτισμού που δεν μπορεί να δει την άνθρωπο στην προτεραιότητα των σχέσεων του, στην δύναμη της πίστης ως ελπίδας και της αγάπης που διασώζει την μοναδικότητα του προσώπου μέσα από την Ανάσταση του Χριστού και την δική μας.

                Αν θελήσουμε λοιπόν να μιλήσουμε με τα παιδιά μας για τους αγίους, χωρίς να μπούμε στην λογική του εξοστρακισμού τους από τον κόσμο (άλλωστε τα γενέθλια πάντοτε εορτάζονταν ως μια ιδιαίτερη οικογενειακή επέτειος, σημάδι της αγάπης και της μνήμης που αφορά στους οικείους πρωτίστως), μπορούμε να τους υπενθυμίζουμε ότι έχουν κάποιον ή κάποια που ζει αιώνια, που χαίρεται την χαρά της βασιλείας του Θεού, που προσδοκά την ανάσταση, που μεσιτεύει γι'  αυτά και τα προτρέπει, μέσω του ονόματος, να γίνουν άνθρωποι αγάπης. Κι όσο μπορούμε, ας επαναφέρουμε  συνήθειες της παράδοσής μας. Συνήθειες ζωής και ελπίδας. 

Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 7 Ιουνίου 2023

 Αναστάσιος: ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ - π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός (anastasiosk.blogspot.com)

Κρίση και κατάκριση

 

Ο Κύριος απαγόρεψε όχι μόνο να καταδικάζουμε τους συνανθρώπους  μας, αλλά και να τους κρίνουμε, όταν, βέβαια, δεν είναι αναγκαίο να διατυπώσουμε κάποια προσωπική κρίση για την προσωπική μας ή την κοινή ωφέλεια.

          Αυτού του είδους η κρίση δεν περιλαμβάνεται στην απαγόρευση του νόμου, καθώς επιβάλλεται από τα πράγματα για τη διάκριση του καλού από το κακό και την επιλογή του πρώτου. Εν τούτοις, σπάνια συναντάται η ωφέλιμη κρίση ανάμεσα στους ανθρώπους απεναντίας, πολύ συχνά κυριαρχεί η κακή κρίση, που απαγορεύεται από τον Κύριο. Για ποιο λόγο; Επειδή οι άνθρωποι δεν προσέχουν τον εαυτό τους, ξεχνούν την αμαρτωλότητά τους, αδιαφορούν για τη μετάνοια και τη σωτηρία τους, έχουν κυριευθεί από την οίηση και την υπερηφάνεια.

          Ο Χριστός ήρθε στον κόσμο  για να  σώσει τους αμαρτωλούς και γι’ αυτό ζητάει απ’ όλους τους ανθρώπους να έχουν συναίσθηση της αμαρτωλότητάς τους. Κρίνοντας και κατακρίνοντας τον πλησίον, δείχνουμε ότι στερούμαστε αυτή τη συναίσθηση και ότι κάνουμε το λάθος να πιστεύουμε στην ουσιαστικά ανύπαρκτη δικαιοσύνη μας. Γι’ αυτό, ο χαρακτηρισμός του υποκριτή είναι ο πιο κατάλληλος για κάθε άνθρωπο που κατακρίνει τον πλησίον.

          π. Ι. Μ.

Δροσίσετε τὴν ψυχὴ σας στὴν καλωσύνη καὶ στὴν ἁγιότητα

 

…Τί μεγαλομανία σ ἔχει πιάσει, ἀδελφέ μου, καὶ δὲν βρίσκεις ἡσυχία καὶ χτίζεις πατώματα ἀπάνω στὰ πατώματα, κι ἔχεις δυὸ τρία αὐτοκίνητα καὶ κότερα καὶ κάθε λογὴς μάταια πράγματα! Γύρισε καὶ κύτταξε καί τον ἀδελφό σου, νὰ δροσισθεῖ ἡ ψυχή σου μὲ τὴν εὐλογημένη καλωσύνη, ποῦ τὴν ξεράνανε τὰ τσιμέντα, οἱ ψεύτικες κουβέντες, οἱ συμφεροντολογικὲς παρέες, οἱ συνοφρυωμένες ἀξιοπρέπειες. Ἂν δὲν μπορεῖς νά κανεις θυσίες, τουλάχιστον νὰ συχαθεῖς τὴν ἀδικία. Μὴν ἀδικεῖς. Ἡ ἀδικία εἶναι σιχαμερὴ στρίγγλα, χωρίστρα τῶν ἀνθρώπων, ἀνθρωποκτονία σὰν τὸν πατέρα τὸν σατανᾶ. 

Τί θὰ δίνανε πολλοὶ ἂπ αὐτούς, πού κερδίσανε τὸν κόσμο καὶ χάσανε τὴν ψυχή τους, γιὰ νὰ νοιώσουνε ὅ,τι νοιώθουνε οἱ ἄλλοι πού δὲν χάσανε τὴν ψυχή τους! Ἂν τύχει νὰ ξεκόψει κανένας τέτοιος ἀπὸ ψεύτικη παρέα του καὶ βρεθεῖ στὴ συντροφιὰ τῶν ἁπλῶν, τῶν ἀχάλαστων, νοιώθει πώς ζεῖ ἀληθινὰ καὶ...
σὰν ἀπογευθεῖ τὰ ἁγνὰ αἰσθήματα ὕστερα ἀπὸ τὴ ψευτιά, καταλαβαίνει τέτοια χαρά, ποῦ κάνει σὰν τὸν ἀνθρωποποὺ ξαναγεννήθηκε, σὰν τυφλὸς ποῦ εἶδε τὸ φῶς του. Κάτι τέτοιοι δὲν ξεκολλᾶνε πιὰ οἱ κακόμοιροι ἀπὸ τὴ συντροφιὰ τῶν ἁπλῶν, τῶν γκαρδιακῶν ἀνθρώπων. Ἀλλὰ γιὰ νὰ ξεμακρύνει ἀπὸ τὰ ψεύτικα πρέπει νάχει λίγη ψυχή. Ἀλλοιῶς δὲν μπορεῖ νὰ ζήσει χωρὶς ψευτιά. Ὁ ἄμμος τῆς Σαχάρας, ὅση βροχὴ κι ἂν πέσει ἀπάνω του, δὲν φυτρώνει τίποτα. 

Ἂν πεῖς πάλι σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς ἄλλους, τοὺς φτωχούς, νὰ περάσει μισὴ ὥρα μὲ τὴν παρέα τῶν κοσμικῶν, καλύτερα ἔχει νὰ τὸ βάλεις στὸ μπουντρούμι, παρὰ νὰ βλέπει καὶ ν'  ἀκούγει ἐκεῖνα τὰ ψεύτικα κομπλιμέντα, τὶς ἀνάλατες συζητήσεις, τὰ κρύα χωρατά. Στὴ συναναστροφὴ πού κάνουνε αὐτοὶ οἱ ψευτισμένοι, θαρρεῖς πώς τοὺς χωρίζει ἕνας τοῖχος τὸν ἕναν ἀπὸ τὸν ἄλλον. Ἐνῶ οἱ ἄλλοι, ποῦ ζοῦνε μακρυὰ ἀπότον κόσμο, νοιώθουνε πώς οἱ καρδιὲς τοὺς γίνονται ἕνα, πῶς ἀκουμπᾶ ὁ ἕνας ἀπάνω στὸν ἄλλον καὶ ξεκουράζεται. Ἀγαπᾶ καὶ ἀγαπιέται, χαίρεται καὶ δίνει χαρά. Ἀπὸ πάνω ἀπὸ τὴ συντροφιὰ τῶν σαρκικώνανθρωπων στέκεται ὁ διάβολος καὶ τοὺς κάνει νὰ μιλᾶνε ὁλοένα γιὰ λεφτὰ καὶ γιὰ τὰ ὅμοια, γιὰ νὰ μὴ γροικήσουνε οὔτε τὸ φαγὶ πού τρῶνε. Ἀπὸ πάνω ἀπὸ τὴ συντροφιὰ τῶν ταπεινῶν στέκεται ὁ Θεός, κι ὄλα είναι εὐλογημένα. 

Πετάξετε ἀπὸ πάνω σας τὴν ψευτιά. Ἀνοίξετε τὰ πανιά, νὰ τὰ φουσκώσει ὁ καθαρὸς ἀγέρας τοῦ πελάγου. Νὰ δροσισθεῖ ἡ ψυχή σας, νὰ νοιώσετε πώς ζητᾶ ἀληθινὰ κι ὄχι ψεύτικα. 

(Μικρὸ ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ σχετικὸ κεφάλαιο τοῦ βιβλίου «Εὐλογημένο Καταφύγιο», ἔκδ. Ἀκρίτας)

 Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό: Δροσίσετε τὴν ψυχὴ σας στὴν καλωσύνη καὶ στὴν ἁγιότητα (orthodoxia-ellhnismos.gr)

Μας τιμωρεί ο Θεός;

 

Πολλοί χριστιανοί, τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση, έχουν μια εικόνα περί του Θεού που παραπέμπει στην περίοδο της μεσαιωνικής σχολαστικής θεολογίας. Δηλαδή τον αντιλαμβάνονται ως εκδικητικό κριτή, θυμωμένο από την αμαρτωλότητά μας, και απαιτεί από μας κάποια  μορφή εξευμενισμού, μια πληρωμή για να εξευμενισθεί η θεία οργή.

          Στο αρχικό ερώτημα μπορούμε να απαντήσουμε: Όχι,  ο Θεός δεν μας τιμωρεί. Μέσα από κάθε γεγονός και κάθε εμπειρία μας οδηγεί, μας σωφρονίζει, μας εξαγνίζει και μας δυναμώνει, με μόνη Του φροντίδα να μας συμπεριλάβει στην αιωνιότητα μέσα στην πληρότητα της αγάπης Του.

          Η τελευταία λέξη ανήκει στον ευαγγελιστή Ιωάννη, τον αγαπημένο μαθητή του Κυρίου. Ενώπιον της φοβερής ημέρας της Κρίσεως, δηλώνει ότι πρέπει να «έχουμε παρρησία όχι στα έργα μας ή σε ό, τι ως εξιλέωση μπορεί να υποφέρουμε, αλλά στην αγάπη του Θεού: «Φόβος ουκ έστιν εν τη αγάπη, αλλ’ η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον, ότι ο φόβος κόλασιν έχει…..».

          Ο δρόμος για τη Βασιλεία των ουρανών δεν περνάει μέσα από την τιμωρία, μέσα από τον πόνο που επιβάλλει ένας θυμωμένος Θεός, του οποίου η δικαιοσύνη υπερβαίνει το έλος. Περνά μέσα από την αγάπη: την άπειρη, αυτοπροσφερόμενη αγάπη την οποία ο Θεός έχει για μας και στην οποία απαντούμε με την αδιάλειπτη μετάνοιά μας και με την αγάπη μας προς Αυτόν και τους αδελφούς μας.

          Π. Ιωάννης Μπρέκ

Ερμηνεία στο Πάτερ ημών « … Αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού»

 

Η τελευταία φράση αυτής της προσευχής είναι ο πονηρός. Η πρώτη φράση της προσευχής είναι το «Πάτερ ημών». Ο Θεός είναι η πρώτη λέξη, η πρώτη πραγματικότητα, τελευταία δε είναι ο πονηρός. Η ζωή μας κινείται μεταξύ του πονηρού και του Θεού. Ο πονηρός δεν άφησε κανένα απέραστο, ούτε τον πρώτο Αδάμ στον Παράδεισο ούτε το δεύτερο Αδάμ, τον Κύριο Ιησού Χριστό, όταν βγήκε στην έρημο. Και λέει ο Κύριος πάλι, ότι «το γένος τούτο εν ουδενί δύναται εξελθείν ει μη εν προσευχή και νηστεία». Δεν μπορούμε να ελευθερωθούμε από τον πονηρό παρά με την προσευχή και τη νηστεία. Δεν φεύγει ο πονηρός με τη λογική όπως δεν φεύγει το καρκίνωμα με τιςς ασπιρίνες. Δεν φεύγει ο διάβολος με τις εξυπνάδες. Λέγει και ένας μοναχός, ότι ο μεγαλύτερος δικηγόρος δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα με το μικρότερο διάβολο. Γι’ αυτό δεν πρέπει να αρχίζουμε συζήτηση με τον πονηρό. Ας τον αφήνουμε και να φεύγουμε.

Το θέμα στην πνευματική ζωή είναι να αποκτήσουμε τη διάκριση την πνευματική, να ξεκαθαρίζουμε τα πράγματα αν είναι από το Θεό ή από το διάβολο. Μα θα πει  κανένας: Εγώ είμαι αδύναμος άνθρωπος πως μπορώ να αποκτήσω αυτή τη διάκριση; Νομίζω τα πράγματα είναι απλά εάν τυχόν κάνουμε συνειδητά αυτή την προσευχή που μας δίδαξε ο Κύριος. Μπορούμε τώρα να αρχίσουμε από πίσω: εάν συγχωρούμε τους εχθρούς μας  ασυζητητί, εάν τρεφόμεθα με τον ουράνιον άρτον, εάν στη δύσκολη στιγμή λέμε, «Θεέ  μου, να γίνει το θέλημά σου» και εάν νιώθουμε το Θεό, Πατέρα μας, τότε, ενώ είμαστε πάρα πολύ αδύνατοι, θα είμαστε ταυτόχρονα και πανίσχυροι. Εάν, αντίθετα, κάνουμε το θέλημά μας και δεν συγχωρούμε τον άλλο, τότε τον διάβολο από μυρμήγκι τον κάνουμε λιοντάρι. Και δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα με καμιά δύναμη. Αντίθετα, εάν λέμε: το θέλημά του Θεού να γίνει, εγώ δεν ξέρω τίποτα, αν συγχωρούμε ασυζητητί, αν τη στιγμή που μας έχουν σκοτώσει, εμείς σκοτωμένοι, μπορούμε να πούμε ότι δεν κρατάμε καμιά κακότητα γι’ αυτόν που μας σκότωσε και λέμε έχει ο Θεός, τότε ο άνθρωπος, αυτός ο αδύνατος, είναι παντοδύναμος και μπορεί να τα βγάλει πέρα και ο διάβολος μπροστά του είναι μυρμήγκι. Και προχωρεί ελεύθερα.

          Θυμάστε στη Γεσθημανή, όταν ο Κύριος «γενόμενος εν αγωνία εκτενέστερον προσηύχετο» και είπε «ου το εμόν θέλημα γενέσθω», αναφέρεται εκεί στην Αγία Γραφή ότι, «ώφθη δε αυτώ άγγελος απ’ ουρανού ενισχύων αυτόν». Και επίσης όταν στην έρημο είπε, «ύπαγε οπίσω μου, σατανά. Γέγραπται γαρ, Κύριον τον Θεόν σου προσκυνήσεις και αυτώ μόνω λατρεύσεις», τότε τον άφησε ο διάβολος «και ιδού άγγελοι προσήλθον και διηκόνουν αυτώ». Έτσι, λοιπόν, συμβαίνει και σ’ εμάς. Αν λέμε την προσευχή αυτή, αν ζούμε τη ζωή αυτή, ο πονηρός φεύγει, η διάκριση η πνευματική έρχεται μέσα μας και άγγελοι μας διακονούν. Και μπορούμε από τώρα να ζήσουμε στον Ουρανό. Και μπορούμε να πούμε ότι η ζωή μας  τότε γίνεται «αγγελόκτιστη», «Θεοσκέπαστη». Τότε ο άνθρωπος ο μικρός γίνεται με τη χάρη του Θεού παντοδύναμος.

          ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Προηγουμένου Ι.Μ. Ιβήρων Αγίου Όρους

Η προσευχή του Ιησού δεν είναι μόνο για τους μοναχούς, αλλά και για τους λαϊκούς

 

«Όπου λοιπόν κι αν βρίσκεσαι, μπορείς να στήσεις το θυσιαστήριό σου…. γιατί σε τίποτα  δεν σε εμποδίζει ο τόπος, ούτε σε εμποδίζει η ώρα, αλλά και χωρίς να γονατίσεις, χωρίς να χτυπήσεις το στήθος σου και χωρίς να υψώσεις τα χεριά σου στον ουρανό, μόνο εάν δείξεις θερμή διάνοια, ολοκλήρωσες το άπαν της προσευχής….

          Μπορεί και κάποιος που πηγαίνει στην αγορά και βαδίζει μόνος του να κάνει μακρές προσευχές,  κι αυτός που κάθεται στο εργαστήριο και ράβει δέρματα, μπορεί να αφιερώσει την ψυχή του στο Δεσπότη. Είναι δυνατό και ο δούλος και αυτός που ψωνίζει, και αυτός που ανεβαίνει και αυτός που κατεβαίνει, και αυτός που εργάζεται στο μαγειρείο, όταν δεν μπορούν να έρθουν στην εκκλησία, να κάνουν προσευχή μακρά και ζωηρή. Ο Θεός δεν ντρέπεται τον τόπο. Ένα πράγμα μόνο ζητά, θερμή διάνοια και ψυχή γεμάτη σωφροσύνη».

          Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος 

Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ «Βούλομαι τας γυναίκας εν καταστολή κοσμίω , μετά αιδούς και σωφροσύνης κοσμείν εαυτάς» (Α΄ Τιμ. 2,9).

 

Είναι γνωστό, ότι η γυναίκα ιδιαίτερα επιμελείται την κομψότητα, την ωραία εμφάνιση, τον εξωτερικό στολισμό. Είναι όμως φανερό, ότι ο εξωτερικός στολισμός δεν δίνει πάντοτε πραγματική αξία και τιμή. Πολυτελείς ενδυμασίες, καλλυντικά  και καλλωπισμοί και όσα επινοεί η κοσμική ματαιότητα για να εξυπηρετήσει την γυναικεία φιλαρέσκεια, δεν είναι δυνατό να συνοδεύονται με τέτοια ζωή, που να εκθέτει τη γυναίκα στη δικαιολογημένη διαμαρτυρία και τον  σκανδαλισμό  της υγιούς κοινωνίας.

          Διότι πραγματικός στολισμός είναι η εσωτερική ωραιότητα της ψυχής, η σωφροσύνη και η αρετή. Είναι η σεμνότητα που εμπνέει και την ανάλογη ενδυμασία. Είναι η αιδώς που προφυλάσσει και από πολλούς πειρασμούς. Είναι η ηθικότητα που για τη χριστιανή γυναίκα είναι πραγματικό στεφάνι τιμής.

          Τα προσόντα αυτά, οι αρετές που στόλιζαν και δόξασαν τόσες και τόσες άγιες γυναίκες, είναι ασφαλώς ο λαμπρότερος στολισμός, που υπερέχει από κάθε χρυσό κόσμημα και τα βασιλικά στέμματα.

          Γ.

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ - ΗΧΟΣ ΠΛ.Β'. ΕΡΜΗΝΕΥΕΙ ΜΟΝΑΧΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΣΤΟ ΧΑΛΕΠΙ ΤΗΣ ΣΥΡΙΑΣ.

 

Η ΜΑΥΡΗ ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ

 

Τον Απρίλιο το Αιγυπτιακό Υπουργείο Αρχαιοτήτων εξαπέλυσε επίθεση στην πλατφόρμα Netflix για τη σειρά ντοκιμαντέρ με τίτλο «Βασίλισσα Κλεοπάτρα», χαρακτηρίζοντάς την «παραποίηση της αιγυπτιακής ιστορίας και κατάφωρη ιστορική παρανόηση». Αιγύπτιοι βουλευτές ζήτησαν την απαγόρευση της σειράς, ενώ ένας Αιγύπτιος δικηγόρος αποφάσισε να κινηθεί και νομικά.

          Ο λόγος ήταν η επιλογή για τον ρόλο της Κλεοπάτρας μιας μαύρης ηθοποιού, της Βρετανής Άντελ Τζέιμς. Αλλά βεβαίως η θρυλική Κλεοπάτρα ήταν γόνος της δυναστείας των Πτολεμαίων. Ο ιδρυτής της δυναστείας ήταν ο Μακεδόνας στρατηγός του Μ. Αλεξάνδρου Πτολεμαίος, οι δε απόγονοί του, μέχρι και την τελευταία βασίλισσα της Αιγύπτου, την Κλεοπάτρα Ζ΄ την νυμφευόταν έξω από την ευρύτερη οικογένεια, εξ ου και είναι γνωστό ότι με τα χρόνια εμφάνιζαν εκφυλιστικά φαινόμενα στην ενδογαμία.

          Πράγμα που σημαίνει ότι η Κλεοπάτρα δεν είχε απλώς ελληνικό αίμα στις φλέβες της, αλλά και δεν είχε τίποτε άλλο πέρα από ελληνικό αίμα. Λεπτομέρειες…

          Αυτό που πραγματικά σοκάρει είναι η προθυμία και η ευκολία με την οποία η ιστορία παραχαράσσεται, χάριν της εξυπηρέτησης της μιας ή της άλλης σκοπιμότητας. Η δε αλματώδης ανάπτυξη της τεχνικής Νοημοσύνης αναμένεται να ανοίξει λίαν προσεχώς τον ασκό του Αιόλου, κάνοντας δύσκολο, αν όχι ανέφικτο, να ξεχωρίσει κανείς το πραγματικό από το κατασκευασμένο.

          Γι’ αυτό, γρηγορείτε! Και προσεύχεσθε… 

          «ΖΩΗ», τ. 4379

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΤΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ ΜΎΡΟΝ

 

Το Σάββατο, 20 Μαΐου, εορτάζεται η ανακομιδή των λειψάνων του αγίου Νικολάου. Είχαμε δει και στην εορτή του μεγάλου αυτού αγίου- 6 Δεκεμβρίου – ένα τροπάριο του Εσπερινού στο οποίο γινόταν από τον υμνογράφο εκτεταμένη χρήση λογοπαιγνίων και άλλων εκφραστικών τεχνικών με επίκεντρο τη λέξη «μύρον». Υπενθυμίζουμε ότι ο άγιος Νικόλαος ποίμανε ως επίσκοπος την πόλη Μύρα της Λυκίας στη Μικρά Ασία.

          Τον σύνδεσμο για την ανάρτησή μας αυτή τον παραθέτουμε σε σχόλιο. Τροπάριο κινούμενο στο ίδιο πνεύμα θα βρούμε και στον Όρθρο της 20^ης Μαΐου. Η σύνταξη του τροπαρίου είναι πυκνή, και η αλήθεια  είναι ότι αγωνιστήκαμε να το αποδώσουμε, αλλά πιστεύουμε ότι το τελικό αποτέλεσμα δεν προδίδει τα πνεύμα του τροπαρίου. Κάθε φράση του τροπαρίου αυτού είναι «πνιγμένη» στο άρωμα. «Τοις μύροις λειψάνων σου μυριπνόοις, σοφέ, μυρίζων. Νικόλαε, τους ευφημούντας ημάς, των μύρων σου, άγιε, κρήνην μυροβλύζουσαν και ναούς σεπτούς, δείξον όλους μεμυρισμένους, αρετών θείω μύρω, Χριστόν φέροντας ένδον, μύρον ακένωτον».

          [Μυρώνοντας, σοφέ Νικόλαε, με τα μυρίπνοα μύρα των λειψάνων σου εμάς, άγιε, που τιμούμε τη γεμάτη μύρα πηγή των μύρων σου και τους αξιοσέβαστους ναούς σου, ανάδειξέ μας όλους μυρωμένους με το θεϊκό μύρο των αρετών, έχοντας μέσα μας το ανεξάντλητο μύρο, τον Χριστό].

          Ανδρέας Μοράτος, «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ»- τ.1125