Tradycje na Litwie

Pochód œw. Kazimierza

W każdej kulturze dzień ślubu uznawany jest za jeden z najważniejszych momentów w życiu. Dlatego uroczystości tej towarzyszy wiele obrzędów i tradycji. W niektórych krajach obyczaje te zanikają, inaczej jest u naszych sąsiadów - Litwinów. Litewskie wesela odbywają się według ustalonego zwyczajem scenariusza, a nadrzędną zasadą jest brak ograniczeń. Dlatego też na przeciętnym litewskim weselu obecnych jest około 200 gości, trwa ono nawet 3 dni, wówczas ślub jest w piątek, a kolejne dwa dni to czas zabaw i gościny. Ciekawym i powszechnym zwyczajem wesel litewskich jest fałszywa Młoda Para. Zazwyczaj są to przyjaciele prawdziwej Młodej Pary. W czasie gdy nowo zaślubieni małżonkowie, zaraz po ceremonii udają się na sesję zdjęciową, to fałszywa Młoda Para, przebrana w przerysowane stroje, przybywa na przyjęcie weselne, zasiada na miejscach Młodej Pary i  zabawia gości. Kiedy właściwi Państwo Młodzi przyjadą, dowiadują się, że ich miejsca zostały zajęte i wtedy muszą je wykupić. Jak na większości tego typu imprez najskuteczniejszą walutą jest alkohol. Jedną z głównych osób na litewskim weselu jest swat. Jego zadaniem jest urozmaicanie i ubarwianie weselnej biesiady, wygłaszanie przemówień i pochwał młodych i ich rodziców. W trakcie wesela odbywa się tak zwany sąd swata, podczas którego goście podejmują decydują czy swat dobrze dobrał małżonków, jeśli nie to czeka go kara – wykluczenie ze „społeczności weselnej”. Kolejnego dnia wszystko wraca do normy, a swat zostaje na nowo przyjęty do grona biesiadników. Zazwyczaj w obrębie jednej rodziny lub wsi rolę swata pełni zawsze ta sama osoba. Nieodłącznym elementem litewskiego wesela jest sękacz. Ciasto to upieczone z jajek i margaryny jest nie tylko smakołykiem, za którym przepadają najmłodsi, ale stanowi też dekorację stołu biesiadnego. Dodatkowo można w nim ukryć na przykład lubiane przez Litwinów piwo, albo jakieś przedmioty – niespodzianki. Niektóre sękacze mają nawet 1m wysokości. Wspomniane piwo jest głównym trunkiem podawanym w trakcie wesela, szczególnie cenne jest piwo domowej roboty. Na duże wesele szykuje się około 300 litrów złotego trunku. Wódkę podaje się tylko do zimnych zakąsek.

Święto Pieśni

Piosenki i pieśni są nieodłącznym elementem kultury litewskiej. Ich znaczenie jest tak duże, że doczekały się swojego święta. Tradycja obchodzenia Święta Pieśni sięga blisko dziewięćdziesięciu lat. Współczesne Święto Pieśni składa się z trzech części: Dnia Tańca, Wieczoru Zespołów  i najbardziej majestatycznego Dnia Piosenki. Święto to obchodzone jest co cztery lata lub czasami dostosowywane jest do szczególnie ważnych dat dla państwa, na przykład rocznicy odzyskania niepodległości przez Litwę.  W uroczystościach biorą udział artyści z całego kraju, a nawet zespoły z zagranicy. O świetności tych uroczystości świadczy fakt, że od 2003 roku święta tego typu, obchodzone w krajach bałtyckich, wpisane zostały na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Organizatorzy Święta Pieśni twierdzą, że dostarcza ono wrażeń, które porównać można z duchem Igrzysk Olimpijskich w Starożytnej Grecji.

Kaziuki

Tak zwany Jarmark Kaziukowy odbywa się w stolicy Litwy od 1636 roku.Święto to łączy się z odpustem i obchodzone jest 4 marca, w dzień świętego Kazimierza. Dawniej na wileńskie Kaziuki przybywali rzemieślnicy z całej Litwy, a także twórcy ludowi z Polski, Estoni, Bialorusi i wielu innych krajów. Na Kaziukowym jarmarku można było kupić  praktycznie wszystko. Tło muzyczne dla tych kolorowych jarmarków tworzyli nieodmienni kataryniarze wraz z papugami, które na życzenie klienta potrafiły nawet wróżyć. Dzisiejsze Kaziuki wyglądają nieco inaczej. Obok wyrobów rodzimych można tam kupić chińskie, plastikowe breloczki i inne dość liche drobiazgi. Niestety na dzisiejszym kaziukowym jarmarku nie dostanie się już tradycyjnego serca z piernika z napisem "Serca moja hyc na twoja...", można natomiast nabyć kilkadziesiąt rodzajów przepysznego litewskiego razowca, który wypiekany jest w wiejskim piecu. Przy straganach można się też uraczyć nieklarownym piwem domowego wyrobu i najbardziej typowym litewskim daniem – cepeliami. Ostatnimi laty powstała też nowa tradycja. W pobliżu Ratusza z grubo ciosanych bali buduje się całą stylizowaną wioskę, a w licznych chałupach swój kunszt demonstrują ubrani w stroje ludowe rzemieślnicy: garncarze, rzeźbiarze, kowale, kaletnicy, tkaczki, bednarze i koszykarze. Powstające na oczach zwiedzających wyroby można oczywiście kupić.Nie spotkamy tam również kataryniarzy, ale lukę tą wypełniają kapele podwórkowe oraz występy grup studenckich.