Przejdź do zawartości

Bambusowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bambusowe
Ilustracja
Bambus pospolity
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Podrodzina

bambusowe

Nazwa systematyczna
Bambusoideae Luerss.

Bambusowepodrodzina (Bambusoideae Luerss.) roślin z rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Typem nomenklatorycznym jest rodzaj bambus (Bambusa). Należy tu w zależności od ujęcia 84–101 rodzajów liczących 940–1320 gatunków[2]. Grupowane są one w dwa plemiona – Bambuseae i Olyreae[3]. Bambusowe występują w krainach tropikalnych i umiarkowanych. W Polsce rośliny te dziko nie rosną (w przypadku włączenia w niektórych systemach do tej podrodziny plemienia Oryzeae wymieniany jest jako przedstawiciel podrodziny jeden gatunek – zamokrzyca ryżowa Leersia oryzoides)[4].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]
Łodyga
Zdrewniałe źdźbło, rozgałęziające się, niekiedy dochodzące do znacznej wysokości (40 m). Pędy bambusa wyrastają z podziemnego kłącza i tworzą niekiedy lasy charakterystyczne dla obszarów podzwrotnikowych. Niektóre gatunki są pnączami.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd wiechlinowce (Poales), rodzina wiechlinowate (Poaceae). Podrodzina bambusowe stanowi klad wspólnie z podrodziną Ehrhartoideae i wiechlinowych (Pooideae) oznaczany skrótowcem BEP[2][3].

Pozycja w systemie Reveala (1994–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrząd Juncanae Takht., rząd wiechlinowce (Poales Small), rodzina wiechlinowate (Poaceae (R. Br.) Barnh.) podrodzina bambusowe (Bambusoideae Luerss.), plemię bambusowe (Bambuseae Kunth ex Dumort.)[5]

Podział podrodziny bambusowych (Bambusoideae) według NCBI[3]

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • Bambusy mają wielorakie zastosowanie: młode pędy są jadalne, nieco starsze, wyrośnięte, służą do wyrobu mebli. Bardzo grube pędy służą za belki, a pocięte mogą służyć za wiadra.
  • W Chinach z bambusu wyrabiano papier. Liście niektórych gatunków używane są do wyrobu mat i kapeluszy.
  • W łodygach niektórych gatunków zbiera się słodki galaretowaty sok, który twardnieje na słońcu i powietrzu. Substancja ta zwana jest "indyjskim miodem".
  • Nasiona niektórych gatunków używane są podobnie jak ryż, a także do wyrobu napoju podobnego do piwa.
  • Bambus jest głównym pożywieniem pandy wielkiej.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-23] (ang.).
  3. a b c Poaceae (grass family). [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2010-11-22]. (ang.).
  4. Ludwik Frey: Taksonomia traw. W: Ludwik Frey (red.): Księga Polskich Traw. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, 2007, s. 39-76. ISBN 978-83-89648-63-1.
  5. Crescent Bloom: Bambusoideae. The Compleat Botanica. [dostęp 2010-11-23]. (ang.).
  6. Soejatmi Dransfield. Sokinochloa, a New Bamboo Genus (Poaceae-Bambusoideae) from Madagascar. „Kew Bulletin”. 71 (3), s. 1–16, 2016. 
  7. Tyrrell, Christopher D.; Londoño, Ximena; Prieto, Ramona Oviedo; Attigala, Lakshmi; McDonald, Katelyn; Clark, Lynn G.. Molecular phylogeny and cryptic morphology reveal a new genus of West Indian woody bamboo (Poaceae: Bambusoideae: Bambuseae) hidden by convergent character evolution. „Taxon”. 67, 5, s. 916-930, 2018. DOI: 10.12705/675.5.