Σώστε τον πλανήτη Γη (SAPE†)

 

A)   Ποιοι είναι οι παλαιότεροι ζωντανοί οργανισμοί στον πλανήτη μας;

 

1.     Εδώ είναι τα επτά παλαιότερα δέντρα στον κόσμο που έχουν καταγραφεί*:

 

-        Γερουσιαστής (Senator). Φλόριντα, ΗΠΑ. Ηλικία: εκτιμάται ότι είναι 3.500 ετών.

Το δέντρο καταστράφηκε το 2012 από πυρκαγιά.

-        Γκραν Αμπουέλο (Gran Abuelo). Χιλή. Ηλικία: 3.646 ετών.

-        Sarv-e Abarkuh. Ιράν. Ηλικία: εκτιμάται ότι είναι μεταξύ 4.000- 5.000 ετών.

-        Ίταμος του Llangernyw (Llangernyw Yew). Ουαλία, Μεγάλη Βρετανία. Ηλικία: 4.000- 5.000 ετών.

-        Μαθουσάλας (Methuselah). Καλιφόρνια, ΗΠΑ. Ηλικία: 4.849 ετών.

-        Προμηθέας (Prometheus). Νεβάδα, ΗΠΑ. Ηλικία: 4.862 ετών.

Κόπηκε το 1964.

-        Ανώνυμο Πεύκο. Καλιφόρνια, ΗΠΑ. Ηλικία: 5.071 ετών.

Θεωρείται το γηραιότερο δέντρο στον κόσμο.

 

2.     Το ίδιο άρθρο λέει:

 

«Αν και η ανθρωπότητα καταστρέφει τον πλανήτη γρηγορότερα από ό, τι η Μητέρα Φύση μπορεί να ανακάμψει, ευτυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν φυσικά θαύματα σε αυτόν τον κόσμο που έχουν επιβιώσει για χιλιάδες χρόνια. Όλα τα δέντρα αυτής της λίστας είναι ή ήταν τουλάχιστον 3.500 ετών- δυστυχώς μερικοί από αυτούς τους αρχαίους γίγαντες καταστράφηκαν από ανθρώπινα χέρια. Τα υπόλοιπα επιζώντα δέντρα αυτής της λίστας προστατεύονται για να αποφευχθεί η καταστροφή τους, και το παλαιότερο από αυτά έχει μια μυστική τοποθεσία που δεν αποκαλύπτεται στο κοινό. Με συνεχείς προσπάθειες διατήρησης, ελπίζουμε ότι αυτά τα δέντρα θα ζήσουν για χιλιάδες χρόνια ακόμα.» [1]

 

B)    Η 6^η μαζική εξαφάνιση (Ανθρωπόκαινος εξαφάνιση)

 

3.     Σύμφωνα με τη Βικιπαίδεια, η εξαφάνιση του Ολόκαινου, που αλλιώς αναφέρεται ως η έκτη εξαφάνιση ή εξαφάνιση της Ανθρωπόκαινου, είναι το συνεχιζόμενο γεγονός εξαφάνισης ειδών κατά τη διάρκεια της παρούσας εποχής του Ολόκαινου, κυρίως ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας. «Ανθρωπόκαινος» είναι ένας όρος που εισήχθη το 2000. Μερικοί τώρα υποθέτουν ότι μια νέα γεωλογική εποχή έχει αρχίσει, με την πιο απότομη και εκτεταμένη εξαφάνιση ειδών από την μαζική εξαφάνιση ειδών της Κρητιδικής- Παλαιογενούς Περιόδου (της σχετικής με τους δεινόσαυρους) πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. [2]

 

4.     Λέγεται ότι η προτελευταία μαζική εξαφάνιση (εκείνη των δεινοσαύρων) προκλήθηκε είτε από μετεωρίτη είτε από ηφαιστειακές εκρήξεις, είτε και από τους δύο αυτούς παράγοντες. Ωστόσο, είναι πολύ πιθανό ότι οι δεινόσαυροι οδηγήθηκαν στην εξαφάνιση καταβροχθίζοντας τον πλανήτη. Στο τέλος της εποχής τους, οι δεινόσαυροι είχαν γίνει τόσο μεγάλοι και πολυάριθμοι που πιθανότατα εξάντλησαν τους φυσικούς πόρους. Αν αυτό αληθεύει, τότε θα ήταν θέμα χρόνου να συμβεί μια φυσική καταστροφή (ούτε καν η μεγαλύτερη), αναγκάζοντας τους δεινόσαυρους να λιμοκτονήσουν. Αυτός θα μπορούσε επίσης να είναι ο λόγος για τον οποίο μετά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων τα περισσότερα από τα είδη που επέζησαν ήταν μικρού μεγέθους.

 

C)    SETI (Search for Extra-Terrestrial Intelligence)

 

5.     Το ινστιτούτο SETI δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, δεδομένου ότι είναι διάσημο για τις αναζητήσεις του για εξωγήινους, καθώς και για την αποτυχία του να βρει κάποιον από αυτούς. Έτσι, ο χαρακτήρας αυτής της οργάνωσης έχει δύο πτυχές. Από τη μία πλευρά, ψάχνει με λάθος τρόπο (οι προηγμένοι εξωγήινοι πολιτισμοί υποτίθεται ότι είναι αρκετά προηγμένοι ώστε να μην μπορούν να εντοπιστούν). Από την άλλη, δεν ενδιαφέρονται πραγματικά ν’ ανακαλύψουν κάποιον εξωγήινο, δεδομένου ότι ενδιαφέρονται κυρίως να περάσουν άσκοπα τον ελεύθερο χρόνο τους (ούτε οι προηγμένοι πολιτισμοί θα ενδιαφέρονταν για την επικοινωνία με το SETI). 

 

D)   Ο Νέος Μεσαίωνας

 

6.     Στο παρελθόν, οι περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές κρίσεις αντιμετωπίστηκαν με νέα ανάπτυξη. Ωστόσο, αυτή τη φορά, δεν υπάρχει περιθώριο για τέτοια ανάπτυξη. Δεν υπάρχει χώρος για γεωργική εκμετάλλευση (και τα λίγα εναπομείναντα τροπικά δάση προστατεύονται τώρα), ενώ οι φυσικοί πόροι έχουν εξαντληθεί (το πετρέλαιο εξαντλείται, ενώ χρειαζόμαστε μερικούς αιώνες για να αξιοποιήσουμε πλήρως την πυρηνική σύντηξη). Ενώ μας πήρε μόλις 150 χρόνια (από την αρχή της Βιομηχανικής Επανάστασης) για να καταστρέψουμε το περιβάλλον, θα χρειαζόμασταν πολύ περισσότερα χρόνια για να ανακάμψουμε (τόσο εμείς όσο και το περιβάλλον).

 

7.     Αυτό δεν είναι πρόβλεψη αλλά πραγματικότητα. Ιδού ένα παράδειγμα:

 

«Πόσος χρόνος χρειάζεται για να σχηματιστεί ένα νέο είδος; Όχι τόσο γρήγορα- οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η διαρκής εξελικτική αλλαγή διαρκεί περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια.» [3]

 

8.     Έτσι, ακόμα κι αν σταματούσαμε να καταστρέφουμε τον πλανήτη μας τώρα, θα χρειάζονταν χιλιάδες χρόνια για να ανακάμψουν παρθένα δάση με αρχαία δέντρα, και εκατομμύρια χρόνια για να εμφανιστούν νέα είδη. Έχουμε ήδη προκαλέσει τόσο μεγάλη ζημιά στο περιβάλλον που θα πρέπει να είμαστε αρκετά υπομονετικοί ώστε να περιμένουμε όχι μόνο μερικές χιλιάδες χρόνια για την αποκατάσταση των δασών με αρχαία δέντρα, αλλά και μερικά εκατομμύρια χρόνια για την εμφάνιση νέων ειδών.

 

9.     Προφανώς, κατά τη διάρκεια του ίδιου χρονικού διαστήματος (υποθέτοντας ότι θα είμαστε ακόμα εδώ), θα έχουμε εξελιχθεί αρκετά ώστε να έχουμε γίνει ένας «πράσινος» (οικολογικός) πολιτισμός. Αλλά όταν και αν φτάσουμε σε ένα τέτοιο στάδιο, τι θα σκεφτούμε για το σκοτεινό παρελθόν μας; Πώς θα αντιμετωπίζαμε τότε άλλους εξωγήινους πολιτισμούς (που πιθανώς θα έχουμε ανακαλύψει), οι οποίοι θα έκαναν στον πλανήτη τους αυτό που κάναμε στον δικό μας πλανήτη στο παρελθόν; Θα είχε νόημα να έρθουμε σε επαφή μαζί τους; Αν όχι, τότε αυτή είναι η εξήγηση γιατί κανένας προηγμένος πολιτισμός δεν μπήκε ποτέ στον κόπο να επικοινωνήσει μαζί μας, ή να μας ενημερώσει για την ύπαρξή του μέχρι τώρα.

 

E)    Γνωρίζουμε περισσότερα για το Σύμπαν παρά για τον δικό μας πλανήτη.

 

10.  Αυτό είναι ένα σχετικό άρθρο:

 

«Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν γνωρίζουμε πόσο μεγάλο είναι το διάστημα (ή ακόμα και αν υπάρχει μόνο ένα Σύμπαν), μπορούμε να πούμε με εύλογη βεβαιότητα ότι πιθανότατα γνωρίζουμε περισσότερα για τον ωκεανό από ό, τι γνωρίζουμε για το Σύμπαν.

 

Αλλά μην βιαστείτε, γιατί αυτό δεν ισχύει πραγματικά: Οι γνώσεις μας για τον ωκεανό- σε σύγκριση με τις γνώσεις μας για το διάστημα που γνωρίζουμε και μπορούμε να εξερευνήσουμε- είναι συγκλονιστικά πενιχρές. Σκεφτείτε ότι έχουμε στείλει 12 άτομα στο φεγγάρι από το 1969 σε μια χούφτα αποστολών, ενώ μόνο τρεις άνθρωποι έχουν κατέβει στο βαθύτερο μέρος του ωκεανού, στην τάφρο των Μαριανών. Ο ωκεανός καταλαμβάνει περίπου το 71% της επιφάνειας της Γης, αλλά το 95% του ωκεανού είναι εντελώς ανεξερεύνητο.» [4]

 

11.  Γιατί δεν γνωρίζουμε περισσότερα για τους ωκεανούς; Αυτή είναι μια εξήγηση:

 

«Είναι πραγματικά ένα δύσκολο μέρος για να εργαστεί κάποιος. Με πολλούς τρόπους, είναι ευκολότερο να βάλεις ένα άτομο στο διάστημα παρά να στείλεις ένα άτομο στον πυθμένα του ωκεανού. Πρώτον, η πίεση που ασκείται από το νερό είναι τεράστια. Είναι το ισοδύναμο ενός ατόμου που προσπαθεί να βαστάξει 50 τζάμπο τζετ. Είναι επίσης ένα μέρος σκοτεινό και κρύο. Σε αντίθεση με το διάστημα όπου μπορείτε να δείτε τα πάντα, μόλις βρεθείτε στο βάθος του ωκεανού δεν μπορείτε να δείτε τίποτα επειδή το φως δεν μπορεί να διεισδύσει πολύ βαθιά. Είναι ένα δύσκολο μέρος για έρευνες. Οι δορυφόροι είναι εξαιρετικοί για να μας δώσουν μια ευρεία εικόνα της επιφάνειας του ωκεανού. Μπορούμε να μετρήσουμε τη θερμοκρασία· μπορούμε να μετρήσουμε το χρώμα των ωκεανών· μπορούμε να μετρήσουμε τους ανέμους, τα κύματα και τη στάθμη της θάλασσας. Αλλά αυτό που δεν μπορούμε να κάνουμε σήμερα από το διάστημα είναι να κοιτάξουμε μέσα στα βάθη του ωκεανού.» [5]

 

12.  Είναι, επομένως, η αναζήτηση για ΑΤΙΑ (Άγνωστης Ταυτότητας Ιπτάμενα Αντικείμενα) και εξωγήινους ένα υποπροϊόν της δικής μας άγνοιας και φαντασίας, μια προβολή της δικής μας ξενοφοβίας (φόβος για το άγνωστο) ή το αποτέλεσμα της δικής μας ανάγκης να βρούμε μερικούς νέους θεούς στους οποίους θα μπορούσαμε να στηριχθούμε;

 

F)    Υπεροργανισμοί

 

13.  Ίσως τέτοιοι προηγμένοι πολιτισμοί και κοινωνίες (ομάδες και αποικίες) να υπάρχουν ήδη στον πλανήτη μας εδώ και εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια. Ονομάζονται υπεροργανισμοί. Αυτή είναι μια περιγραφή:

 

«Ένας υπεροργανισμός είναι μια ομάδα συνεργιστικά αλληλεπιδρώντων οργανισμών του ίδιου είδους. Ο όρος υπεροργανισμός χρησιμοποιείται συχνότερα για να περιγράψει μια κοινωνική μονάδα ζώων, όπου ο καταμερισμός της εργασίας είναι πολύ εξειδικευμένος, και όπου τα άτομα δεν είναι σε θέση να επιβιώσουν μόνα τους για παρατεταμένες περιόδους. Τα μυρμήγκια (ή οι μέλισσες) είναι παραδείγματα ενός τέτοιου υπεροργανισμού. Η έννοια του υπεροργανισμού εγείρει το ερώτημα τι πρέπει να θεωρείται άτομο. Μερικοί επιστήμονες έχουν προτείνει ότι μεμονωμένα ανθρώπινα όντα μπορούν να θεωρηθούν ως «υπεροργανισμοί».» [6]

 

14.  Είναι σίγουρα λανθασμένο ότι μερικοί άνθρωποι (που θεωρούν τους εαυτούς τους επιστήμονες) δεν συνειδητοποιούν ότι ένα μεμονωμένο ανθρώπινο ον δεν είναι υπεροργανισμός. Ένας υπεροργανισμός μπορεί να είναι μια κοινωνία (μια ομάδα) ανθρώπων που εργάζονται μαζί για το κοινό όφελος. Η έννοια του υπεροργανισμού πρέπει να περιλαμβάνει τόσο βιολογικά όσο και κοινωνιολογικά κριτήρια. Οι μέλισσες και τα μυρμήγκια, για παράδειγμα, δεν είναι απλώς «μια συλλογή μικροβίων και γονιδίων που αναφέρονται στο ίδιο είδος», αλλά μεμονωμένες οντότητες του ίδιου είδους που παρουσιάζουν επίσης κοινωνική συμπεριφορά (το «πνεύμα της κυψέλης»). Έτσι, μόνο ένας αδαής ή εγωπαθής θα θεωρούσε τον εαυτό του υπεροργανισμό. Και αυτό είναι το αιώνιο πρόβλημα της ανθρωπότητας: δεν μπορέσαμε ποτέ να μάθουμε να ζούμε μαζί ως είδος, και να συνεργαζόμαστε με τη φύση για χάρη όχι μόνο του εαυτού μας αλλά και οποιουδήποτε άλλου είδους.

 

G)   Το «πνεύμα της κυψέλης»

 

15.  Αυτό είναι ένα παράδειγμα. Μια αποικία μελισσών μπορεί να αποτελείται από 50.000 άτομα (συμπεριλαμβανομένων των εργατριών, των κηφήνων και της βασίλισσας). Ας ονομάσουμε αυτόν τον αριθμό Ν. Η μέση διάρκεια ζωής, την οποία μπορούμε να ονομάσουμε L, μιας καλοκαιρινής μέλισσας είναι περίπου 30 ημέρες. Έτσι, για έναν πληθυσμό N = 50.000 μέλισσες, η βασίλισσα πρέπει να γεννήσει 50.000 αυγά σε 30 ημέρες (περίπου 1.600 αυγά ανά ημέρα). Ας ονομάσουμε αυτό το ποσοστό R. Έτσι, για ένα δεδομένο πληθυσμό έχουμε,

 

16.  Αυτό που έχει σημασία σε αυτή την εξίσωση δεν είναι πόσο καιρό ζει ένα άτομο, αλλά ποιος είναι ο ρυθμός αναπαραγωγής (R) της αποικίας. Σε ανθρώπινους όρους, αν πάρουμε μια πόλη N = 50.000 ανθρώπων, και κάθε άτομο ζει κατά μέσο όρο L = 80 χρόνια, τότε η πόλη χρειάζεται R = N / L = 625 νέα άτομα ετησίως για να διατηρήσει τον πληθυσμό της. Αλλά η πόλη θα μπορούσε επίσης να διατηρήσει τον ίδιο πληθυσμό με έναν αριθμό περίπου 1.600 νέων ατόμων την ημέρα, αν η μέση διάρκεια ζωής των ανθρώπων ήταν μόλις 30 ημέρες (όπως στην περίπτωση των μελισσών).

 

17.  Κάποιος τώρα θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι 30 ημέρες δεν είναι αρκετές για να αποκτήσει ένας άνθρωπος την απαραίτητη γνώση και επιδεξιότητα που αρμόζει σ’ ένα προηγμένο και ευφυές είδος. Ωστόσο, η ίδια γνώση και νοημοσύνη μπορεί να αποθηκευτεί μέσα στην κοινωνία (κατ’ αναλογία με την κυψέλη των μελισσών) αντί για τον εγκέφαλο ενός μεμονωμένου μέλους. Με αυτή την έννοια, ενώ κάθε μέλος αυτής της κοινωνίας θα εξαρτάται πλήρως από την κοινωνία του για να επιβιώσει και να μάθει νέες δεξιότητες, η κοινωνία ως υπεροργανισμός θα περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σε συλλογικό επίπεδο.

 

18.  Δεν έχει σημασία πόσο ζει κάποιος, αρκεί κάποιος άλλος να πάρει τη θέση του, τόσο από την άποψη της βιολογίας όσο και της συμπεριφοράς. Αλλά εμείς οι άνθρωποι είμαστε πολύ πεισματάρηδες και εγωκεντρικοί για να συνειδητοποιήσουμε και να δεχτούμε αυτή την αλήθεια. Με λίγα λόγια, εάν η μέση ανθρώπινη διάρκεια ζωής αυτή τη στιγμή είναι περίπου 80 χρόνια, ενώ τα ανθρώπινα όντα άνω των 40 ετών μπορούν να θεωρηθούν ηλικιωμένα, εάν μειώσουμε τη μέση διάρκεια ζωής στα 40 χρόνια και διπλασιάσουμε τον ρυθμό αναπαραγωγής, τότε θα έχουμε μια πολύ υγιέστερη και πιο ενεργή κοινωνία, χωρίς να μειώσουμε τον αριθμό των ατόμων που την απαρτίζουν. Αλλά πόσοι από εμάς θα δέχονταν οικειοθελώς να τερματιστεί η ζωή τους στην ηλικία των 40 ετών;

 

H)   Σώζοντας τον πλανήτη Γη (SAPE)

 

19.  Σε αυτό το χρονικό σημείο όπου έχουμε φτάσει ως είδος, το μόνο πράγμα που πραγματικά έχει σημασία είναι η προστασία και διατήρηση του περιβάλλοντος. Η γενική στάση- ότι η παρέμβαση στη φύση είναι απαραίτητη-, είναι προβληματική και πιθανώς εντελώς λανθασμένη. Ενώ η φύτευση ενός νέου δέντρου ή η διαχείριση του ποια και πόσα δέντρα πρέπει να κόψουμε δεν είναι κακή ιδέα, η προσπάθεια πρόληψης μεγάλων φυσικών καταστροφών (όπως κρούσεις κομητών ή ηφαιστειακές εκρήξεις) είναι δύσκολη, αν όχι αδύνατη. Ενώ ο ανθρωπικός εγωισμός δεν μας αφήνει να συνειδητοποιήσουμε ότι ένα είδος δεν μπορεί ούτε να υπάρξει για πάντα ούτε να κατακτήσει ολόκληρο το Σύμπαν, η φυσική εξέλιξη έρχεται σε κύκλους, οι οποίοι, ανεξάρτητα από το πόσο μπορεί να διαρκέσουν, τελικά ολοκλρώνονται. Πόσο καλά λοιπόν είμαστε προετοιμασμένοι ή έχουμε συνειδητοποιήσει αυτή την κοσμική αλήθεια, ώστε να αφήσουμε τον εαυτό μας να ζήσει σε αρμονία με τη φύση, αφήνοντας ταυτόχρονα άλλα είδη να εξελιχθούν, έτσι ώστε κάποιο από αυτά τα είδη να είναι ο διάδοχός μας στο μέλλον;

 

20.  Και λέγοντας «διάδοχος» δεν εννοώ υπολογιστές και ρομπότ. Τα βιολογικά είδη είναι πολύ πιο ισχυρά και επιτυχημένα από τα τεχνητά είδη. Σκεφτείτε για παράδειγμα πώς ένα ρομπότ θα μπορούσε να αναπαραχθεί ή να θεραπεύσει τις πληγές του και να βρει τροφή, ενώ για τα ζωντανά (βιολογικά) πλάσματα αυτές οι διαδικασίες είναι αυτοσυντηρούμενες και συμβαίνουν φυσικά. Εάν η τεχνητή νοημοσύνη επρόκειτο να επικρατήσει της φυσικής νοημοσύνης, αυτό θα είχε ήδη συμβεί κατά τη διάρκεια των 13,8 δισεκατομμυρίων ετών εξέλιξης στο Σύμπαν (ένας προηγμένος εξωγήινος πολιτισμός θα είχε ήδη κατακτήσει τον Γαλαξία με κάποιο είδος τεχνητής νοημοσύνης). Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η βιολογική ζωή και η συναισθηματική νοημοσύνη είναι τόσο σημαντικές και αξεπέραστες. Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο η σοφία είναι ένα αναπόφευκτο αποτέλεσμα της εξέλιξης της νοημοσύνης, έτσι ώστε αν ένα είδος φτάσει στο στάδιο της σοφίας πριν αυτοκαταστραφεί, θα συμβιβαστεί τελικά με τη φυσική πραγματικότητα (τον κύκλο της γέννησης και του θανάτου), και θα ενσωματωθεί πλήρως στη φύση ως προηγμένος υπεροργανισμός (όπως έχουν ήδη κάνει τα μυρμήγκια ή οι μέλισσες).

 

I)      Και για να αναφέρω μερικά ρητά:

 

«Οποιαδήποτε επαρκώς προηγμένη τεχνολογία δεν διακρίνεται από τη μαγεία».

Άρθουρ Κλαρκ

 

«Αν η μέλισσα εξαφανιζόταν από προσώπου γης, ο άνθρωπος θα είχε μόνο τέσσερα χρόνια ζωής».

Άλμπερτ Αϊνστάιν;

 

«Κάθε επαρκώς προηγμένος πολιτισμός δεν διακρίνεται από τη φύση».

(Δικό μου)

 

21.  Ακόμα κι αν βρίσκαμε μια εναλλακτική διαδικασία από την επικονίαση για την παραγωγή τροφίμων, ένας κόσμος χωρίς μέλισσες θα ήταν ένα πολύ άχρωμος τόπος για να ζει κάποιος.

 

22.  Αυτό συμβαίνει αυτή τη στιγμή....

 

J)      Ποιος θέλει να ζήσει ένα εκατομμύριο χρόνια;...

 

[1]: [http://www.oldest.org/nature/trees/]

[2]: [https://en.wikipedia.org/wiki/Holocene_extinction]

[3]: [https://phys.org/news/2011-08-fast-evolutionary-million-years.html]

[4]: [https://science.howstuffworks.com/environmental/earth/oceanography/deep-ocean-exploration.htm]

[5]: [https://www.nasa.gov/audience/forstudents/5-8/features/oceans-the-great-unknown-58.html]

[6]: [https://en.wikipedia.org/wiki/Superorganism]

 

9/19/2018

Εικόνα: [http://www.oldest.org/nature/trees/]

 

^† SAPE: SAve Planet Earth

*Οι ηλικίες των γηραιότερων δέντρων αναφέρονται σε μεμονωμένα δέντρα. Διαφορετικά, η ηλικία της παλαιότερης κλωνικής αποικίας δέντρων, του Pando, υπολογίζεται σε 80.000, ή ακόμα και 1.000.000 χρόνια.

[https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_oldest_trees#Clonal_trees]

 

Στην τελευταία περίπτωση, ο χρόνος που θα χρειαστεί για να ανακάμψουν πλήρως οι κλωνικές αποικίες δέντρων στον πλανήτη, είναι ίσος με τον εκτιμώμενο χρόνο που χρειάζεται για να εμφανιστεί ένα νέο είδος - 1.000.000 χρόνια.

 

Αποδιοπομπαίος τράγος

 

A)   Τι είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος;

 

1.     Αυτό είναι ένα ρητό μου:

 

«Μια κοινωνία γεννά τους δικούς της αποδιοπομπαίους τράγους, έτσι ώστε η ίδια κοινωνία να μπορεί να απαλλαγεί αναδρομικά από τις δικές της αμαρτίες».

 

2.     Αυτοί είναι μερικοί ορισμοί:

 

Με τη θρησκευτική του έννοια, ο αποδιοπομπαίος τράγος είναι ένα ζώο που τελετουργικά επιβαρύνεται με τις αμαρτίες των άλλων, και στη συνέχεια εκδιώκεται. [1]

 

Με την κοινωνικο-ψυχολογική έννοια, η αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων είναι η πρακτική του διαχωρισμού ενός ατόμου ή μιας ομάδας για αδικαιολόγητη ευθύνη, και η επακόλουθη αρνητική μεταχείριση. Ο αποδιοπομπαίος τράγος μπορεί να είναι ένας ενήλικας, παιδί, αδελφός, υπάλληλος, συνομήλικος, εθνοτική, πολιτική ή θρησκευτική ομάδα ή χώρα. [2]

 

3.     Κάνοντας αναζήτηση στο διαδίκτυο για «τους πιο διάσημους αποδιοπομπαίους τράγους στην ιστορία», πήρα τα ακόλουθα αποτελέσματα:

 

-        Nicola Sacco και Bartolomeo Vanzetti

-        Ρούντολφ Ες

-        Λέων Τρότσκι

-        Μαρία Αντουανέττα

-        Ο λαός των Εβραίων

-        Η αγελάδα της Catherine O'Leary. [3]

 

4.     Ο προηγούμενος κατάλογος συνοδεύεται από το ακόλουθο σχόλιο:

 

«Οι πιο διάσημοι αποδιοπομπαίοι τράγοι της ιστορίας αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν ποτέ από τα λάθη τους. Για αιώνες, η αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων ήταν ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία που χρησιμοποίησαν οι ηγέτες για να ενώσουν τους ανθρώπους κάτω από ένα ψεύτικο λάβαρο προκειμένου να εδραιώσουν την εξουσία τους. Γιατί ο καλύτερος τρόπος να κρατηθεί το μυαλό των ανθρώπων μακριά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι να ενοχοποιηθεί μια κακή φυλή «μπαμπούλων» από μια μακρινή χώρα. Είναι αυτό το είδος δακτυλοδειξίας που δυστυχώς έχει οδηγήσει σε πολλούς περιττούς πολέμους, δολοφονίες και γενοκτονίες». [4]

 

B)    Ο αποδιοπομπαίος τράγος πρέπει να είναι ο πιο αγνός από όλους μας

 

5.     Εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε μια παρεξήγηση. Οι αποδιοπομπαίοι τράγοι δεν είναι πάντα κακοί άνθρωποι (όπως ο Rudolf Hess για παράδειγμα). Στην πραγματικότητα, ένας αποδιοπομπαίος τράγος πρέπει να είναι ένα αγνό άτομο, έτσι ώστε να μπορεί να επιβαρυνθεί με όσο το δυνατόν περισσότερες αμαρτίες των άλλων. Η θυσία της Ιφιγένειας είναι ένα παράδειγμα που έρχεται στο μυαλό. Ο Ιησούς Χριστός είναι ένα άλλο παράδειγμα. Εκείνος θυσίασε τον εαυτό του για να απελευθερώσει το ανθρώπινο γένος από τις αμαρτίες του. Και όπως η Ιφιγένεια ήταν ένα μέσο με το οποίο υποτίθεται, αν θυσιαζόταν, ότι θα φυσούσαν οι άνεμοι (έτσι ώστε τα ελληνικά πλοία να μπορέσουν να φύγουν για την Τροία), έτσι και ο Ιησούς έχει γίνει ένα όργανο με το οποίο οι θρησκευτικοί ηγέτες του Χριστιανισμού έχουν ενώσει τα πλήθη και έχουν επιβάλει την κυριαρχία τους.

 

6.     Είναι βέβαιο ότι αν ο Ιησούς επέστρεφε στη Γη, οι πρώτοι άνθρωποι που θα καταδίκαζε θα ήταν οι ίδιοι θρησκευτικοί ηγέτες.

 

C)    Η απολογία του Σωκράτη

 

7.     Αλλά πέρα από την κοινωνική, είτε θρησκευτική είτε πολιτική, πτυχή ενός αποδιοπομπαίου τράγου, υπάρχει μια βαθύτερη συμβολική διάσταση. Θα χρησιμοποιήσω τον Σωκράτη και την απολογία του ως φιλοσοφικό παράδειγμα. Η αρχαία ελληνική κοινωνία έχει εξιδανικευτεί ως το πρότυπο μιας ελεύθερης, πνευματικής και δημοκρατικής κοινωνίας. Αλλά η Απολογία του Πλάτωνα δείχνει το αντίθετο. Ο Σωκράτης κατηγορήθηκε, μεταξύ άλλων, για αθεϊσμό (εισαγωγή «νέων δαιμόνων») και διαφθορά των νέων (διδάσκοντάς τους να είναι επαναστάτες και σκεπτικιστές). Έτσι, η ελληνική κοινωνία την εποχή του Σωκράτη ήταν ως επί το πλείστον θρησκόληπτη και συντηρητική. 

 

8.     Ένας από τους διαλόγους του Πλάτωνα, ο Κριτίας, περιγράφει τις τελευταίες στιγμές του Σωκράτη, όπου ο Σωκράτης εξηγεί γιατί αποδέχεται τη θανατική ποινή που του επιβλήθηκε, και γιατί προτιμά να πεθάνει: 

 

«Τότε δεν θα πουν (ο Σωκράτης μιλάει στον Κρίτωνα): «Εσύ, Σωκράτη, παραβιάζεις τις διαθήκες και τις συμφωνίες που έκανες μαζί μας στον ελεύθερο χρόνο σου, όχι βιαστικά ή κάτω από εξαναγκασμό ή απάτη, αλλά έχοντας εβδομήντα χρόνια να τα σκεφτείς αυτά, μπορώντας ανά πάσα στιγμή να φύγεις από την πόλη, αν διαφωνούσες μαζί μας,  ή αν οι διαθήκες μας σου φαίνονταν άδικες;...

 

Γιατί σκέψου μόνο, αν παραβαίνουμε τους νόμους και σφάλλουμε κατά αυτόν τον τρόπο, τι καλό θα κάνουμε, είτε στον εαυτό μας είτε στους φίλους μας; Το ότι οι φίλοι μας θα οδηγηθούν στην εξορία και θα στερηθούν την ιθαγένεια, ή θα χάσουν την περιουσία τους, είναι βέβαιο. Και εσύ ο ίδιος, αν φυγαδευτείς σε μία από τις γειτονικές πόλεις... που είναι ευνομούμενες πόλεις, θα πας εκεί ως εχθρός, Σωκράτη, και η κυβέρνηση εκείνης της πόλης θα είναι εναντίον σου, και όλοι οι καλοί πολίτες θα σε κοιτάζουν ύποπτα ως υπονομευτή των νόμων, και θα επιβεβαιώσεις στη σκέψη των δικαστών τη δικαιοσύνη της δικής τους καταδίκης απέναντί σου. Διότι αυτός που είναι διαφθορέας των νόμων είναι περισσότερο από πιθανό να είναι διαφθορέας των νεαρών και ανόητων ατόμων. Θα έφευγες λοιπόν από μια καλά οργανωμένη πόλη με ενάρετους ανθρώπους; Και αξίζει να ζούμε χωρίς αυτούς τους όρους;...

 

Άκουσε, λοιπόν, Σωκράτη, εμάς που σε αναθρέψαμε. Μην σκέφτεσαι τη ζωή σου και τα παιδιά σου πρώτα, και μετά τη δικαιοσύνη, αλλά πρώτα τη δικαιοσύνη, έτσι ώστε να δικαιωθείς ενώπιον των αρχόντων του κάτω κόσμου. Γιατί ούτε εσύ ούτε κάποιοι που εξαρτώνται από εσένα θα είναι πιο ευτυχισμένοι ή αγιότεροι ή δικαιότεροι σε αυτήν τη ζωή, ή πιο ευτυχισμένοι σε μιαν άλλη, αν κάνεις όπως προστάζει ο Κρίτωνας. Τώρα αναχωρείς με αθωότητα, πάσχων και όχι πράττων το κακό· θύμα, όχι των νόμων, αλλά των ανθρώπων. Αλλά αν δραπετεύσεις, ανταποδίδοντας το κακό για το κακό και τη ζημία για τη ζημία, παραβιάζοντας τις διαθήκες και τις συμφωνίες που έχεις κάνει μαζί μας, και αδικώντας εκείνους που θα έπρεπε λιγότερο να αδικήσεις, δηλαδή, τον εαυτό σου, τους φίλους σου, τη χώρα σου και εμάς, θα είμαστε θυμωμένοι μαζί σου για όσο ζεις, και οι αδελφοί μας στον κάτω κόσμο θα σε υποδεχτούν ως εχθρό. Γιατί θα ξέρουν ότι έκανες ό,τι ήταν δυνατό για να μας καταστρέψεις. Άκουσε λοιπόν εμάς, και όχι τον Κρίτωνα.

 

Αυτή είναι η φωνή που φαίνεται να ακούω να μουρμουρίζει στα αυτιά μου, όπως ο ήχος του αυλού στα αυτιά του μύστη. Αυτή η φωνή, λέω, βουίζει στα αυτιά μου, και με εμποδίζει να ακούσω κάτι άλλο. Και ξέρω ότι οτιδήποτε άλλο πεις θα είναι μάταιο...» [5]

 

D)   Ο αποδιοπομπαίος τράγος είναι μια αρχετυπική φιγούρα

 

9.     Είναι αλήθεια ότι ο Σωκράτης αρνήθηκε να δραπετεύσει, αν και οι φρουροί του είχαν δωροδοκηθεί για να τον αφήσουν να φύγει. Αν ο Σωκράτης είχε δραπετεύσει, τότε δεν θα ήταν πρότυπο ηρωισμού και ηθικής στις μέρες μας. Ο Σωκράτης επέλεξε να θυσιαστεί προς όφελος των άλλων, προτιμώντας έναν έντιμο θάνατο αντί να συνεχίσει να ζει την άσκοπη ζωή ενός δραπέτη. 

 

10.  Κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι η απόφαση του Σωκράτη ήταν εγωιστική- μια υπεροπτική στάση που είχε ήδη δείξει στο δικαστήριο. Αν είχε ζητήσει συγγνώμη από τους δικαστές του, κατά πάσα πιθανότητα θα είχε συγχωρεθεί, αποφεύγοντας τουλάχιστον τη θανατική ποινή. Αλλά θα μπορούσαμε άραγε να πούμε ότι, όπως ο Σωκράτης, ο Ιησούς έπρεπε να είχε ικετεύσει για τη ζωή του για να μην σταυρωθεί; Πρέπει να παραδοθούμε σε οποιονδήποτε άλλο, προδίδοντας τις δικές μας πεποιθήσεις και ιδέες, ζώντας κατά συνέπεια το υπόλοιπο της ζωής μας ταπεινωμένοι και στερημένοι από την υπερηφάνεια μας;   

 

11.  Αφού ο Σωκράτης ήπιε το κώνειο, λέγεται ότι οι κατήγοροί του μετάνιωσαν που τον σκότωσαν. Αλλά αυτή η λύπη έρχεται πάντα αναδρομικά. Η λειτουργία αυτού του αισθήματος τύψεων είναι να μας κάνει να σκεφτούμε αν αυτό που κάναμε ήταν σωστό ή λάθος. Στη διαδικασία της σκέψης γινόμαστε πιο ηθικοί άνθρωποι, και με αυτόν τον τρόπο μετατρέπουμε σταδιακά την κοινωνία μας σε μια πιο ανεκτική και ανοιχτόμυαλη ενότητα.

 

12.  Ωστόσο, θα χρειαζόμαστε πάντα έναν αποδιοπομπαίο τράγο να δακτυλοδεικνύουμε, εστιάζοντας έτσι όλη μας την προσοχή σε ένα συγκεκριμένο πρόβλημα, επομένως και στον πυρήνα των πεποιθήσεων και των ιδεών που κρατούν την κοινωνία μας ενωμένη. Αν δεν υπήρχε αυτός ο πυρήνας, ο οποίος συγκεντρώνει τις βασικές αρχές της ταυτότητάς μας ως κοινωνικά και πολιτικά όντα, ολόκληρη η κοινωνία μας θα κατέρρεε. Επομένως, μπορούμε να πούμε ότι η ύπαρξη ενός αποδιοπομπαίου τράγου είναι ένα αναπόδραστο αρχέτυπο που μας ενώνει όλους.

 

E)    Ο αποδιοπομπαίος τράγος ως αόρατος εχθρός

 

13.  Σε όλη την ιστορία, ο αποδιοπομπαίος τράγος- αυτός στον οποίο ρίχνουμε όλοι τον λίθο- χρησίμευσε ως ενοποιητικός παράγοντας για την κοινωνία. Είναι «εμείς» εναντίον «εκείνων», ως μια άλλη πολιτική, θρησκευτική, εθνοτική ή φυλετική ομάδα. Πρόσφατα, η τρομοκρατία (με τη μορφή της ισλαμικής ή κομμουνιστικής «απειλής») χρησιμοποιήθηκε ως αποδιοπομπαίος τράγος, δικαιολογώντας τους σκοπούς και τα μέσα σύγχρονων υπερδυνάμεων να εισβάλουν και να καταλάβουν άλλα έθνη. Αν δεν υπήρχε το Ισλάμ ή ο κομμουνισμός, μια άλλη θρησκεία ή πολιτική άποψη θα ήταν στο στόχαστρο, έτσι ώστε οι ίδιες υπερδυνάμεις και οι ίδιοι άνθρωποι να εξακολουθούν να ικανοποιούν την απληστία τους και να αντιμετωπίζουν τις όποιες φοβίες τους.

 

14.  Γιατί, τελικά, και πέρα από τις πιο τρελές φιλοδοξίες μας, δεν είναι ο «κοινός εχθρός» μας ένα φάντασμα που όλοι φοβόμαστε, ένας αόρατος αποδιοπομπαίος τράγος που μας κρατά ενωμένους;

 

F)    Λοιπόν, κάποιος εθελοντής;...

 

15.  «Ο αναμάρτητος υμών πρώτος τον λίθον βαλέτω»…

 

[1]: [https://en.wikipedia.org/wiki/Scapegoat]

[2]: [https://en.wikipedia.org/wiki/Scapegoating]

[3]: [https://www.google.gr/search?q=most+famous+scapegoats+in+history]

[4]: [http://www.viralnova.com/scapegoats/]

[5]: [http://classics.mit.edu/Plato/crito.html]

 

9/18/2018

Εικόνα: [http://www.pravmir.com/scapegoating/]

 

Ορθή χρήση

 

 

A)   Σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα

 

1.     Αυτό είναι ένα παράδειγμα ειδοποίησης πνευματικών δικαιωμάτων:

 

«Copyright © 2010 από τον Bill Shakespeare:

 

Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Κανένα μέρος αυτής της έκδοσης δεν μπορεί να αναπαραχθεί, να διανεμηθεί ή να μεταδοθεί σε οποιαδήποτε μορφή ή με οποιοδήποτε μέσο, συμπεριλαμβανομένης της φωτοτυπίας, της ηχογράφησης ή άλλων ηλεκτρονικών ή μηχανικών μεθόδων, χωρίς την προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη, εκτός από την περίπτωση σύντομων παραπομπών που ενσωματώνονται σε κριτικές αναλύσεις και ορισμένες άλλες μη εμπορικές χρήσεις που επιτρέπονται από το νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων. Για αιτήματα άδειας, γράψτε στον εκδότη, στην παρακάτω διεύθυνση...» [1]

 

2.     Αυτό είναι ένα απόσπασμα από τον Οθέλλο του William Shakespeare:

 

«Να ζει κανείς ή να μην ζει; Ιδού η απορία.

Τι είναι πλέον ευγενές; Να ζει, να υποφέρει

της Τύχης  τα τοξεύματα και σφεντονίσματά της

ή εις βασάνων πέλαγος τα όπλα ν’ αντιτάξει

και να ιδεί το τέλος των με την αντίστασίν του;

Απέθανε- κοιμήθηκε· ιδού! Και μ’ έναν ύπνο

να παύει ο πονόκαρδος και τα δεινά τα χίλια

που είν’ η μοίρα της σαρκός, συντέλεια θα ήτο

να μην ορέγεται κανείς ενθέρμως!... [2]

 

3.     Αυτή είναι μια πιθανή ειδοποίηση πνευματικών δικαιωμάτων που σχετίζεται με τον Οθέλλο του William Shakespeare:

 

«Πνευματικά δικαιώματα © 1564-1616 από τον William Shakespeare...»

 

4.     Φανταστείτε ότι τα έργα του William Shakespeare ή οποιουδήποτε δημιουργού, παλαιότερου ή σύγχρονου, προστατεύονταν από πνευματικά δικαιώματα, στο βαθμό που θα χρειαζόσασταν ειδική άδεια από έναν εκδότη ή οργανισμό ή κάποιον άλλο για να αναπαράγετε μέρος του έργου αυτού του δημιουργού.  Εάν ο δημιουργός ήταν ακόμα ζωντανός, τότε θα έπρεπε να βρείτε τη διεύθυνσή του, και να έρθετε σε άμεση ή έμμεση επαφή μαζί του, προκειμένου να ζητήσετε άδεια. Αλλά αν ο δημιουργός είχε πεθάνει, τότε θα έπρεπε να έχετε κάποιες ειδικές δεξιότητες για να επικοινωνήσετε με τους νεκρούς, ή απλά να δημοσιεύσετε το έργο του και να κάνετε ό, τι θέλετε με αυτό, εφόσον δεν μπορείτε ποτέ να μηνυθείτε από έναν νεκρό.

 

5.     Αυτή είναι μια φανταστική ιστορία για έναν συγγραφέα που έχει εμμονή με τα πνευματικά δικαιώματα:

 

«Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε ένας συγγραφέας. Ήταν πολύ ταλαντούχος, και έγραψε πολλά εξαιρετικά έργα, τα οποία ίσως άξιζαν μια θέση στην παγκόσμια ιστορία. Ωστόσο, αυτός ο συγγραφέας ήταν πολύ αυστηρός σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα. Ήταν τόσο μυστικοπαθής σχετικά με το έργο του που ποτέ δεν επέτρεψε σε κανέναν να αναπαράγει ή έστω να αναφέρει οποιοδήποτε μέρος του έργου του. Τελικά, όταν πέθανε, πήρε το έργο του στον τάφο. Κανείς δεν έχει διαβάσει ποτέ ή ακούσει τίποτα για το έργο του από τότε...»

 

6.     Από τη μία πλευρά, είναι ο εγωισμός και η κτητικότητα που μπορούν να κάνουν ένα άτομο μυστικοπαθές και εμμονικό με τις δικές του ιδέες: «Πρέπει να δημοσιεύσω τις σκέψεις μου, ή κάποιος μπορεί να κλέψει αυτές τις σκέψεις;» «Είναι επαρκή τα πνευματικά δικαιώματα, ή κάποιος θα μπορούσε να παραβιάσει τα πνευματικά μου δικαιώματα χωρίς να το καταλάβω ποτέ;»

 

7.     «Μα! Τι στο καλό; Θα δημοσιεύσω το έργο μου ούτως ή άλλως...»

 

B)    Είναι απαραίτητα τα πνευματικά δικαιώματα;

 

8.     Κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι σίγουρα είναι, επειδή προστατεύουν την πνευματική ιδιοκτησία του κατόχου τους. Αφήνοντας κατά μέρος για μια στιγμή τον όρο «πνευματικά», και αντικαθιστώντας τον με τον όρο «υλικά», το ίδιο ισχύει για κάθε είδους ιδιοκτησία. Όπως ένα ποίημα που έχουμε γράψει, έτσι κι ένα σπίτι που έχουμε αγοράσει είναι δικό μας με κάθε δικαίωμα. Κανείς δεν μπορεί να πάρει το σπίτι από εμάς, ούτε καν να το παραβιάσει χωρίς ένταλμα. Ωστόσο, ένα ένταλμα μπορεί να εκδοθεί τόσο εύκολα όσο τα πνευματικά δικαιώματα- ή οποιοδήποτε δικαίωμα- μπορούν να παραβιαστούν. Το μόνο που χρειάζεται είναι ένας δικαστής που είναι διεφθαρμένος ή έχει εκβιαστεί- και υπάρχει πάντα ένας τέτοιος δικαστής στην κοινωνία.

 

9.     Έτσι, από την άλλη πλευρά, έχουμε κάποιον οργανισμό (όπως η μαφία) ή μια εταιρεία, η οποία είτε παίρνει τον έλεγχο των πάντων με τη βία- η οποία μπορεί να είναι «νόμιμη βία», είτε κατέχει πράγματα και ανθρώπους αποκτώντας τα πνευματικά δικαιώματα. Ενώ συνήθως τα χρήματα που παίρνει ο αρχικός δημιουργός είναι πολύ λιγότερα από τα χρήματα που κερδίζει η εταιρεία, τελικά η ιδιοκτησία, είτε ψυχική είτε υλική, μεταφέρεται από το άτομο σε κάποιους κακοποιούς που κυβερνούν την κοινωνία (υπό την κάλυψη μιας ανώνυμης εταιρείας για παράδειγμα). 

 

10.  Αυτό είναι παρόμοιο με το πρόβλημα της διακίνησης ναρκωτικών. Πριν από περίπου έναν αιώνα, στις ΗΠΑ, και κατά τη διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης, η μαφία πήρε τον έλεγχο της διακίνησης οινοπνευματωδών ποτών, υποστηριζόμενη από διεφθαρμένους πολιτικούς, δικαστές και αστυνομικούς. Σήμερα οι ίδιοι άνθρωποι ελέγχουν το εμπόριο ναρκωτικών. Αν τα ναρκωτικά απελευθερώνονταν, όλοι αυτοί οι κακοποιοί θα έμεναν «άνεργοι», και η εγκληματικότητα θα μειωνόταν πάρα πολύ (αφού ο καθένας θα μπορούσε να κάνει χρήση ναρκωτικών με τη θέλησή του). Το δόγμα ότι αφήνοντας τα ναρκωτικά (όπως τα τσιγάρα ή το αλκοόλ) ελεύθερα θα καταστρέψει την κοινωνία είναι ψευδές, και βασίζεται είτε στο συμφέρον είτε στην άγνοια. Απλώς κάνει τους τοξικομανείς περιθωριοποιημένους και τους βαρόνους των ναρκωτικών πλούσιους. (Για να μην αναφέρουμε ότι ο εθισμός είναι πολύ περισσότερο μια κοινωνική πτυχή παρά μια βιολογική ή ψυχολογική πτυχή- για παράδειγμα, σε κοινωνίες όπου οι άνθρωποι γιορτάζουν μαζί πίνοντας κρασί, κανείς δεν εθίζεται στο κρασί.)   

 

11.  Έτσι, για να επιστρέψουμε στα πνευματικά δικαιώματα, αν είχαμε μια κοινωνία που αντιμετώπιζε την πνευματική ιδιοκτησία- ή οποιοδήποτε είδος ιδιοκτησίας ή προϊόντος- ως δημόσιο αγαθό, τότε δεν θα υπήρχε καμία παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων, επομένως δεν θα διαπράττονταν συναφή εγκλήματα. Η παραβίαση οποιουδήποτε ανθρώπινου δικαιώματος, ή η κατάχρηση οποιουδήποτε είδους προϊόντος, βασίζεται στη στέρηση, και αυτή η στέρηση ή αποκλειστική ιδιοκτησία αγαθών επιβάλλεται από μια αδίστακτη και άπληστη ελίτ σε ένα αδαές ή φοβισμένο πλήθος- συμπεριλαμβανομένων των συγγραφέων ή των καλλιτεχνών. Έτσι, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας δεν πρέπει καν να θεωρούνται νόμιμα σε μια πραγματικά δημοκρατική και ανεξάρτητη κοινωνία.

 

C)    Σχετικά με την ορθή χρήση

 

12.  Αυτός είναι ένας ορισμός της ορθής χρήσης:

 

«Η ορθή χρήση είναι ένα δόγμα στη νομοθεσία των Ηνωμένων Πολιτειών που επιτρέπει την περιορισμένη χρήση υλικού που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα, χωρίς να χρειάζεται πρώτα να αποκτηθεί άδεια από τον κάτοχο των πνευματικών δικαιωμάτων.» [3]

 

13.  Ωστόσο, το πρόβλημα σχετικά με την ορθή χρήση έχει να κάνει με το επίπεδο χειραφέτησης μιας κοινωνίας. Από τη μία πλευρά, κάθε άτομο πρέπει να είναι γενναίο και αρκετά ισχυρό για να αποτρέψει τους λίγους θηρευτές να κλέψουν την περιουσία του. Αυτή τη στιγμή αυτό είναι αδύνατο, κυρίως επειδή οι άνθρωποι είναι συνηθισμένοι να λαμβάνουν εντολές και να χειραγωγούνται από άλλους- η ορθή ή δίκαιη χρήση προϋποθέτει μια πολύ ισχυρή αίσθηση ελευθερίας.

 

14.  Από την άλλη, εκτός από την αίσθηση της ελευθερίας, πρέπει επίσης να γνωρίζουμε τι σημαίνει ελευθερία. Όχι μόνο πρέπει κανείς να μάθει να σέβεται τις ιδέες των άλλων- ανεξάρτητα από το πόσο τρελές ή διαφορετικές από τις δικές του μπορεί να είναι τέτοιες ιδέες- αλλά πρέπει επιπλέον να έχει τις δικές του ιδέες- μια πτυχή που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο σύστημα εκπαίδευσης -. Με αυτόν τον τρόπο ο καθένας θα είναι σε θέση να κρίνει και να επεκτείνει τις ιδέες των άλλων, βελτιώνοντας έτσι και τις δικές του ιδέες, καθώς και το πνευματικό επίπεδο ολόκληρης της κοινωνίας.

 

D)   Αυτό είναι ένα ρητό μου:

 

15.  Ενώ, από τη μία πλευρά, η παρακράτηση των πνευματικών δικαιωμάτων (copyright) είναι προϊόν συντηρητισμού και καταπίεσης, από την άλλη πλευρά, η απλή απελευθέρωσή τους (copyleft) είναι το αποτέλεσμα έλλειψης ενδιαφέροντος ή κρίσης. Μια πραγματικά χειραφετημένη κοινωνία απαιτεί δημιουργικότητα και κριτική».

 

[1]: [https://www.thebookdesigner.com/2010/01/copyright-page-samples-you-can-copy-and-paste-into-your-book/]

[2]: [https://www.lifo.gr/culture/theatro/oi-metafrastikes-peripeteies-toy-amlet-stin-ellada]

[3]: [https://en.wikipedia.org/wiki/Fair_use]

 

9/17/2018

Εικόνα: [https://arielkatz.org/south-africas-proposed-copyright-fair-use-right-should-be-a-model-for-the-world/]